Éen zeven jaar oude motortrawler
gaat voor het eerst ter visscherij
Een Mei-viering
De „Flitspuit" was een Engelsche zender
Teruggevonden materiaal van Radio-Kootwijk
is vrijwel waardeloos
De snuifdoos
van den Keizer
ff0ENSDAG21^'R1L 1947
IJ MUIDER COURANT
In Woubrugge zullen drie nieuwe loggers worden
gebouwd
,a jaeen geleden arriveerde in
T Hen een° motortrawler onder het
1tlken van Den Helder: de Drie Ge-
lettexteek_ Difc schjp wag m 1940
br0 Liw bii de Scheepsbouwwerf De
I aa™xxTr.»ihmp-gre voor rekening
in aanoou Woubru,gge voor rekening
firma M. Slot en Zonen te Den
na zeven jaar,'ia het ein-
Ster visscherij uitgevaren.
de firma M.
melder. Tlians ns_
%^Ttewa°SW"op 16 Maart 1940
Iff vaartuig aan de werf in Wou-
JfJSf jn Juli namen de Duitschers het
iSlafi en Heten het in Amsterdam ver-
Mwen tot mijnenveger. Het letterteeken,
imSnmer en de naam waren er nog
ft aangebracht en voor het „gemak
•St schip toch te registreeren hebben
Duitschers het KW 1 genoemd. Na de
thouwing voor de Knegsmarme plaat-
men het in de 36e flotille en kreeg het
w Hummer 3617. Gedurende den oorlog
tod de trawler gelijk zoovele dienst als
QCt-tl Vlo- U. J-I rt mnmlrfn 1A1'
Hlcvsschip". De bevrijding maakte hier-
C ffeind en de 3617 werd in Duitseh-
?7s teruggevonden. Enkele maanden later
S hrt sdhip in IJmuiden terug in een
S zooals de meeste schepen terug-
Sen; totaal ongesch.kt voor de vis-
herii In Woubrugge heeft men den
Eer voor de oorspronkelijke opdracht-
miers in den vroegeren toestand terugge
duwd Het fraaie schip, dat wat bouw en
Siting betreft niet bij de loggers ge
classificeerd lean worden, doch als een
motortrawler is te besohouwen, heeft een
wie van 30 m tussehen de loodlijnen,
een breedte van 6.80 m en een diepte van
3 00 m Het is zeer modem ingericht met
langen opbouw en uitgerust met een 4 eyl.
peutz Diesel motor van 200 pk en tevens
,an een bak voorzien.
Opdracht tot den bouw van
drie loggers.
Thans zullen bij de werf De Dageraad
drie motorharingtrawloggers worden ge-
houwd van de volgende afmetingen; lengte
tussehen de loodlijnen 33.60 m, breedte
7 00 m en diepte 3.50 m. Deze schepen
worden zeer modem ingericht met mo
dernen langen opbouw en stuurbrug.
Het eerste schip is voor rekening van
de N.V. Visscherij Mij. Rijnstroom te Kat
wijk aan Zee en wordt voorzien van een
300 pk Industrie motor. Het tweede is voor
de N.V. Visscherij onderneming cjh. J. C.
pronk IJmuiden; het wordt uitgerust met
een Werkspoor motor van 290 pk. Het
derde schip zal gebouwd worden voor de
firma C. den Duik C.V. te Katwijk aan
Zee, Daarin wordt een 375 pk Werkspoor
motor
100-jarig bestaan van de werf.
Het is dit jaar honderd jaar geleden,
dat Wouter Boot, geboren te Oudshoom
(thans Alphen aan den Rijn) vroeger
werkzaam bij de Firma Fop Smit te Kin
derdijk de scheepswerf De Dageraad kocht.
Werf en naam bestonden dus al. Op deze
werf werden gebouwd houten schepen tot
circa 100 ton. Het aantal is onbekend,
doch meest eiken winter werden twee hou
ten schepen gebouwd. In den zomer was
er steeds voldoende reparatiewede.
In het jaar 1877 ging de werf over op
zijn zoon Jacobus Boot, die doorging met
den houten scheepsbouw tot 1895. In 1896
werd het bedrijf omgezet in ijzeren
scheepsbouw.
De eerste twee schepen waren in aan
bouw voor klanten^ in Woerden en Pur-
merend toen de heer Jacobus Boot
overleed. Onmiddellijk werd zijn zoon
Wouter A. Boot, die dn Delft den ijzeren
scheepsbouw studeerde naar huis geroe
pen om de zaak voort te zetten. Hij was
toen 18 jaar oud.
Tot 1919 zijn steeds binnenschepen ge-
Geen vermakelijkheden
op herdenkingsavond
Ter gelegenheid van de plechtige her
denking van de gevallenen voor onze be
vrijding is het Zaterdag 3 Mei na 5 uur in
den namiddag verboden bioscoopvoorstel
lingen, vertooningen, dansen, feesten of
andere vermakelijkheden te houden. In de
tapperijen mag geen muziek worden ge
maakt.
De brood- en banketwinkels
Woensdagsmiddags gesloten
Gisteren is in werking getreden de wij
ziging van de Verordening op de Winkel
sluiting, volgens welke wijziging het ver
boden is, een winkel, waar uitsluitend of
in hoofdzaak brood, banket of brood en
banket worden verkocht, geopend te héb
ben op Woensdag na des middags 1 uur.
MARKTBERICHT VAN DINSDAG
Aangevoerd werden 200 kisten tarbot en tong,
220 kisten schol, 350 kisten schelvis oh, 700 lcisten
kabeljauw, 800 kisten wijting, 70 kisten makreel,
90 kisten haring, 75 lcisten. diversen,, totaal
2505 kisten,
Besommingen trawlers: f53.840.
Motorloggers: KW 173 f900, KW 65 f 3580,
KW 83 f3060.
•bouwd, tjalken., klippers, rijnkasten en
motorbooten. In 1918 werden de eerste
loggers gebouwd, deze waren voor reke
ning van den heer D. C. Mühring (IJmui-
densohe Visscherij Exploitatie Mij.); het
waren de Goede Hoop I IJM 295 en de
Goede Hoop II IJM 296.
Veel loggers, kotters en trawlers zijn
daarna gebouwd en van motoren voorzien.
In totaal bouwde de werf van 1896 tot
1946 448 ijzeren schepen. In deze vijftig
jaar is de werf bestuurd door den heer W.
A. Boot.
Woubrugge, gelegen aan de Heimans-
weterkug, de verbinding tussehen het Bra
sem-er Meer en den Ouden Rijn is dus de
„geboorteplaats" van tientallen loggers en
kotters, waarvan er verschillende nu nog
met succes aan de visscherij deelnemen.
In de jaren 19311940 werden bij de
N.V. Scheepswerf „De Dageraad" 23 vis-
schersvaartuigen gebouwd, t.w. 17 motor-
kotters en 6 motorschepen voor de trawl-
en haringvisscherijwaarvan er 7 tbuis-
behooren in Katwijk, 7 in Texel, 4 in
IJmuiden, 3 in Den Helder en 2 in Sche-
veningen.
Zoowel de Partij van den Arbeid als
de CPN „De Waarheid" hebben voor de
viering van den 1 Meidag eenige bijeen
komsten en feestelijkheden georganiseerd.
De P ar t ij van den Arbeid begint
den dag met een feest van de kinderen
op het terrein der Voetb alvereen iging
„Waterloo" te Driehuis. De kinderen gaan
in optocht naar het speelterrein; zij ver
trekken daartoe 's morgens 9 uur van het
Oosterduinplein. Het feest duurt tot on
geveer 1 uur.
Des middags zal de heer Langkamp spre
ken bij .het graf van den heer F. M. Wi-
baut. Voor deze plechtigheid verzamelen
de deelnemers zich des middags 3 uur bij
de halte Zeeweg.
Des avonds half aoht wordt in Thalia
een feestvergadering gehouden. Hierbij
verleenen medewerking de IJmuider Har
monie, de IJmuider Volksstem, de A.J.C.,
de jongeren „Nieuwe Koers" en de Sport
bond. Als spreker treedt op de heer Rein
Kuin uit Utrecht.
De C.PJN. „De Waarheid" belegt
des avonds 7.45 uur een bijeenkomst op
een terrein aan den Zeeweg. De deelne
mers vertrekken te half zeven van de
Leeuweriklaan nabij halte Zeeweg naar
het terrein. Spreker is de heer Sjef Pieters,
voorzitter R.W.N.
Des avonds half tien heeft in Rex Thea
ter de vertooning plaats van de Russische
film „Circus".
Hoe Driehuis liet bevrijdings
feest viert
De feestelijke herdenking van de be
vrijding in Driehuis wordt Maandag in-
;eluid met een kinderoptocht, waaraan de
muziekvereeniging „Soli Deo Gloria"
medewerking verleent.
Op het feestterrein aan den Driehuïzer-
kerkweg vinden des middags van 25 uur
de gebruikelijke kinderspelen plaats. Des
avonds om 9 uur is er een muziek- en
zanguitvoering op het De Genestetplein,
waaraan ook het gemengde zangkoor
.Driehuis" medewerkt. De feesten worden
te half elf besloten met een vreugdevuur
op het terrein aan het einde van de Von
dellaan.
Arbeider viel van muur
Dinsdagmiddag had de te Haarlem wo
nende arbeider J. Koster, terwijl hij werk
zaamheden verrichtte bij den wederopbouw
van de vischhal, het ongeluk met een stul<
beton van een muur te vallen. Hij kreeg
een open beenbreuk en een kneuzing van
zijn linkervoet.
De heer Bakker van het Roode Kruis
heeft het been ter plaatse gespalkt. Na-
Jeugdige IJmuidenaar was betrokken bij het doel
der uitzendingen
Velen zullen zich uit den bezettingstijd
de uitzendingen herinneren van den olan-
destienen radiozender, die zich aankon
digde als „De Flitspuit". De uitzendingen
wekten den indruk dat de zender in ons
land stond en steeds aan achtervolging
door de Duitschers was blootgesteld. De
werkelijkheid blijkt echter geheel anders
te zijn. „De Flitspuit" stond in Engeland
en had niet de minste last van den S.D.
„Het Lichtspoor" vertelt iets van dezen
zender, die dagelijks van 7.10 tot 7.20 uur
uitzond op den 270-meter band.
Het hoofddoel was radiotelefonische
verbindingen te onderhouden met de uit
gezonden „intelligence"-agenten in Neder
land.
Doch het Nederlandsche volk werd niet
vergeten. Wie herinnert zich niet de op
windende aanmoediging „Duitsche luizen
in Hollandsche huizen, jaag ze eruit, neem
de flitspuit".
In September 1941 werden twee Neder
landsche jongens Aart en Kees (A. Hom
burg, een IJmuidenaar en C. Sporre), die
een jaar tevoren kans hadden gezien En
geland te bereiken, na een zware training
(boven Nederland neergelaten, voorzien
van een zendinstallatie en andere benoo-
digheden om inlichtingen te verzamelen ten
behoeve van de geallieerde oorlogvoering.
Van Den Haag uit konden zij de verkregen
inlichtingen naar den overkant verzenden.
Geantwoord werd hen over de Flitspuit.
Hier een bericht voor Kees en Aart
was het dan, waarna in zeer onschuldige
bewoordingen, die na ontcijfering heele-
maal niet zoo onschuldig bleken te zijn,
belangrijke mededeelingen werden gedaan.
Gemakkelijk hadden ze het niet, die eer
ste agenten. Elk uur van den dag stonden
ze bloot aan de grootste gevaren. Boven
dien opereerden Kees en Aart den eersten
tijd zonder voorzien te zijn van persoons
bewijzen. De bedoeling was om, gewapend
met gefotografeerde persoonsbewijzen en
andere bescheiden na enkele maanden te
rug te keeren naar Engeland om aldaar de
zoo noodige papieren na te laten maken.
Dat terugkeeren ging echter niet zoo
vlot want Aart raakte op een kwaden dag
in handen van den S.D. door verraad.
Toen hij een tandarts bezocht om zijn
gebit te laten controleeren bleek deze een
goede beleende van hem te zijn uit den
diensttijd.
Hé meende de tandarts, ik
dacht, dat je in Engeland zat?
Aart, volkomen rekenend op 's mans
goede trouw, vertelde, dat hij weer was
teruggekomen. Toen hij de volgende week
terug kwam voor een tweede behandeling
werd hij gearresteerd. Hij belandde in
Seheveningen. Gelukkig voor korten tijd,
want hij zag kans om met behulp van
lepel en vork de tralies van zijn celraam
door te vijlen. Daaruit liet hij zich, langs
zijn aaneengeknoopte kleeren en dekens
op den grond zakken. Door op een schild
wachthuisje tc klimmen gelukte het hem
zonder ongelukken over den buitenmuur
te komen en te ontvluchten.
Werken was voor hem voorloopig te ge
vaarlijk geworden zoodat hij, in afwach
ting van zijn vertrek naar Engeland, bij
een vriend onderdook. Intusschen had
Kees kans gezien een stevige boot te be
machtigen, waarmee hij in de buurt van
Petten in zijn eentje zee koos. Nadien
werd nooit meer iets van hem vernomen.
Ook Aart waagde diverse pogingen, waar
van verscheidene mislukten. Dank zij de
hulp van enkele visschers (zij het dan
tegen wil en dank, want ze werden een
maal in open zee, met het pistool op de
borst gedwongen door te varen) gelukte
het hem Engeland te bereiken. De Flit
spuit verkondigde daarna dat de admiraal
goed was aangekomen.
„De admiraal" werd gedecoreerd, kreeg
een opleiding tot vliegenier en stortte in
April 1945 bij Delden met zijn vliegtuig
neer. Op het laatste moment, toen de vrij
heid van zijn vaderland, waarvoor hij zoo
lang had gestreden, tastbaar was gewor
den, stierf hij.
Aart en Kees, geen va-n beiden overleef
den zij den oorlog. Maar hun namen zullen
voor altijd verbonden blijven aan den
meest populairen geheimen zender, dien
ons land heeft gehad: de Flitspuit.
Midden 1943 werden de uitzendingen
stopgezet en overgenomen door Radio
Oranje. Daarmee kwam een einde aan de
activiteit van de Flitspuit.
Burgerlijke Stand
GEBOREN: H. C. Zwaan—Meinema, z., Na-
pierdwarsstraat 7, IJmuiden; A, C. v. dv Zwet
SlotemakerSwan, d., Pr. Krugerstraat 57,
IJmuiden; E. M. van Rij—Boschma, z., Jae.
Catslaan 17, Driehuis; H. R. AlesBastiaens,
d., Meervlietstraat 14, Velsen; M. Nevede
Nijs, d., Groen-eweg 28, IJmuiden-O.; Th. A
ThijssenKok, d., Ger. D oust raat 38, IJmui-
den-O.; P. van Leeuwen—Filings, z., van. Dalen-
laan 14, Santpoort; S. M. BodiaanSchmidt, d,,
van Tuyllweg 29, Velsen; G. Slagervan Eerde,
d., Pr. Naeretooutstraat 27, IJmuiden-O.; C. H.
BootKorringa, z., Terrasweg 6, Santpoort; J.
v. d. Zwet Slotenmaker—Bossen, d., de Ruyter-
straat 95, IJmuiden-O.; J. J. de Zwartevan
Luijn, d,., Walravenstraat 3, Velsen-N.; J. die
GrootKerkmeester, d., Elzenstraat 24, IJmui-
dien-O.; Ei. Zalm—Veldman, z., Meerweidenlaan
.9, Velsen-N.M. link—die Wit, z., Westerstraat
1, Velsen-N.; G. ZwartZwart, z., Pr. Kruger-
straat 60, IJmui dien.
OVERLEDEN: A. W. Schelvis, 11 mnd., zoon
van J. Schelvis, Ahomstraat 9, IJmuiden-O.;
A. R. W. Dralsma, 73 j., echtg. van J. C. de
Wringer, B r o ekb e rgen la a n 9, Santpoort; A. de
Visser, 69 j., êohtg. van J. M. Lipplaa, Velser-
broekstraat 10, Santpoort; E>. C. J. Wilbie, 10
mnd., zoon van C. Wilbie, Aibeelenstra-at f4,
IJimuidien-O.
Bij de jaarlijksche trekhondenkeuring voor
het politiebureau in Haarlem bleek, dat er
op het oogenblik nog maar twee van deze
honden in deze stad zijn. Een gelukkig
verschijnsel. De hond, dien men op deze foto
ziet, zal waarschijnlijk volgend jaar afge
keurd worden wegens zijn „spreidteenen".
Wie vóór den oorlog in den trein Amers-
foort-Apeldoorn het plaatsje Stroe pas
seerde, zag reeds van ver de zes meer dan
tweehonderd meter hooge masten, welke
boven de heide en de bosschen uitstaken.
Die stalen gevaarten vermochten iets van
gerechtvaardigde fierheid in ons hart op
roepen, want we wisten het: daar in Radio-
Kootwijk werd werk geleverd van het
beste soort en de technici, die daar arbeid
den, zorgden niet alleen, dat ons kleine
landje „bij" bleef met de groote broers,
maar dat Klein Duimpje zelfs den reus
een pas vooruit was.
Het was geen wonder, dat de Duitschers.
toen zij ons in Mei 1940 onder den voet
hadden geloopen, alles in het werk stel
den, om achter de fijne kneepjes te komen
en de technische kennis van de op Radio-
Kootwijk zetelende P.T.T.-menschen te
hunnen bate aan te wenden.
Maar zoo ijverig als er voorheen geëx
perimenteerd was, zoo traag ging het in
de oorlogsjaren. Wel zag men kans, onder
den neus van de Duitschers een nieuwen
dat het verband in het Antonius-Zieken- zender, nagenoeg compleet, te bouwen,
huis was gecontroleerd, werd het slacht
offer naar de Maria-Stichting in Haarlem
overgebracht.
De NIWIN-actie wordt
voortgezet
Veel moet er gedaan worden voor „onze'
jongens in Indië. Contact moet er blijven
en er zijn vele manieren om dat contact te
bestendigen. Maar het is nu eenmaal in het
leven zoo, als men iets wil bereiken kost
het geld. Alle idealisme ten spijt is en blijft
geld een zeer voorname factor.
Het ligt dan ook in het voornemen van
het plaatselijk bestuur van de Niwin in de
gemeente Velsen een lijstcollecte te houden
van 6 tot 10 Mei, en zelfs dezen laatsten
dag nog een businzameling erbij te voe
gen. De Niwin-cantinewagen heeft onlangs
velen van koffie en lekkernijen voorzien,
het bestuur doet nu een beroep op de in
woners onder het motto: Voor onze jongens
in de Oost, iis 't offer dat ik mij getroost.
Herdenkingsplechtigheid
bij de papierfabriek
Op Zaterdag 3 Mei
De directie van de Papierfabriek Van
Gelder Zonen N.V. heeft in samenwerking
met de Bedrijfsunie het voornemen, de
leden van het personeel te gedenken, die
voor onze vrijheid het offer van hun leven
hebben gebracht.
Aan de leden van het personeel wordt
verzocht Zaterdag 3 Mei a.s. na afloop van
den werktijd samen te komen bij de ge
denkplaat aan het gebouw van papierma
chine no. 18.
Tijdens deze plechtigheid zal het woord
gevoerd worden door den heer H. Andrea
namens de Bedrijfsunie en door den
kapelaan J. M. E. Keet te Lisse, eerder te
Velsen-Noord en ds. Johs. Bronsgeest, pre
dikant te Velsen.
Muzikale medewerking verleent de Har
moniekapel „De Eendracht"; het Mannen
koor „De Eendracht", versterkt met zan
gers van andere koren, zal zingen „Ave
Maria" en „Ecce quomodo moritur".
Oud-Katholieke Besturenbond
In het Oud-Katholieke Vereenigingsge-
bouw heeft de Oud-Katholieke Besturen
bond, waarbij aangesloten alle plaatselijke
kerkelijke vereenigingen, welke alle verte
genwoordigd waren, een vergadering ge
houden ter bespreking van een nieuw con
ceptreglement en van de aanstaande, door
dezen bond ten behoeve van het eigen ge
bouw te houden verloting.
In zijn openingswoord herinnerde de
heer W, D. Wiljouw, voorzitter, aan het
■belang van de vorige vergadering, waarin
de Bond opdracht kreeg tot reglements
wijziging en het organiseeren van de ge
noemde verloting. Tevens was daarin de
wensch uitgesproken de jeugd van 13 tot
16 jaar in eenig verband op te vangen.
De voorzitter kon vaststellen, dat aan
al deze opdrachten was voldaan. Wat de
jongere jeugd betrof, bleek uit de ingeko
men stukken, dat de O. K. Jongeliedenver-
eeniging „D, G. S." zich op verzoek van
den Bond met deze taak heeft belast en
reeds enkele weken doende is een goede
kern te kweeken uit de O.-K. meisjes en
jongens van 13 tot 16 jaar.
De bespreking van de door den Bond
georganiseerde verloting had tot resultaat
dat de trekkingsdatum werd vastgesteld
op Vrijdag 30 Mei.
Het voornemen tot stichting van een
klokkenfonds moest voorloopig worden
opgeschort.
BEVRIJDINGSDECLAMATORIUM EN
ZANG VAN KEES DEENIK.
Maandag 5 Mei zal, als herdenking van
de gevallenen en de bevrijding in de Oud-
Katholieke Kerk aan de Wilhelminakade
door de Gereformeerde Jongeren een de-
clamatorium worden uitgevoerd.
De zanger Kees Deenik, Ab de Jong,
declamator, Jan den Duik, verteller en
Gerrit Fidider, orgel zullen dit alles ver
zorgen.
De koorzang wordt uitgevoerd door het
dameskoor „Vox Jubilant" onder leiding
van mevrouw De Koeijer.
welke na de bevrijding in dienst zou kun
nen worden gesteld.
Dat deze zender zoo goed van pas zou
kornen, als achteraf is gebleken, had wel
geen der bouwers destijds vermoed- De
Duitschers hadden tot in 1944 alles op
Kootwijk intact gelaten. Na „Dollen Dins
dag" werd echter ook hier op groote schaal
geplunderd. Het personeel van het radio
station werd de toegang ontzegd en de
zendinstallaties werden met ruwe hand
gedemonteerd en naar Duitschland ge
voerd. Wat niet meegenomen kon worden,
werd opgeblazen. Enkele dagen voor de
bevrijding vielen ook de zes groote zend
masten.
Duitschers lieten ruïne achter.
Het heeft weinig zin den toestand te
schetsen, waarin het personeel van Radio-
Kootwijk twee dagen na de bevrijding van
Apeldoorn, terwijl in de bosschen rondom
nog hard werd gevochten, de zaak terug
vond. Dat flinke kerels de tranen in de
oogen kregen, is geen sentimenteele klets
praat, maar begrijpelijk. Want wat hier in
vele jaren met zorg was opgebouwd, was
vervormd tot een ruïne.
Met meer energie dan ooit tevoren werd
echter aangepakt zonder gereedschap en
zonder machines. Er kwamen enkele in
het buitenland aangekochte zenders, de
clandestien vervaardigde installatie kwam
„boven water" en binnen twee maanden,
kon voor het eerst opnieuw draadloos con
tact met het buitenland tot stand worden
gebracht. Een beetje gereedschap, enkele
in een Almelosche boerderij terug gevon
den machines en een kolossale dosis werk
lust tooverden langzamerhand weer den
„eigen bouw" te voorschijn; in het begin
nog uitsluitend kleine zenders met gering
vermogen, maar toch zeer goed bruikbaar,
langza mei-hand gevolgd door grootere in
stallaties.
Herrezen.
Thans kan men zonder overdrijving zeg
gen, dat Radio-Kootwijk is herrezen en
haar plaats op de wereld weer met eere
inneemt.
Twee 10 Kw-zenders, van Britsche ma
kelij onderhouden via een antenne, opge
hangen tussc'hen de twee nieuw gebouwde
masten van 218 m. hoogte (vervaai-digd
uit de overblijfselen van de vernielde
zendmasten) het Europeesche telegraaf-
verkeer op de lange golf. Aan de drie 100-
metermasten is de antenne bevestigd van
den lange-golfzender, die op de 1875 m.-
golf dagelijks na 17 uur de parallel-uitzen
ding verzorgt van het programma Hilver
sum II voor het Oosten des lands.
Santpoort
lubileumrevue van „Velsen"
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
van „Velsen" heeft onze plaatsgenoot „Wil
Brakenburg" een jubileumsrevue gemaakt,
getiteld „Voor vrij? Draaien!" Reeds nu is
besloten deze revue minstens zesmaal in
het Patronaatsgebouw te IJmuiden-Oost
voor het voetlicht te brengen. Medewer
kenden zijn o.a. de tooneelgroep K.Z.O.S.,
een knapenkoor, een balletgroep, het mu
ziekgezelschap „The Velno's" en de heer
P. Maas (zang).
„JAN VAN DOMMELEN"
KOMT VOOR HET VOETLICHT.
Op 10 Mei a.s. geeft „Jan van Domme
len" te Santpoort de eerste opvoering van
„Toen de storm begon".
HANDBOOGSPORT
Zondag j.l. schoot „Vooruitgang zij ons
Streven" voor de competitie en voor het
koningschap van District 1 van den Ne-
derlandschen Bond. Het resultaat was: 1
De Romein, Rotterdam, 316 punten, 2 Rei-
neveld, Delft, 309 punten, 3 Frederik
Hendrik, Delft, 309 punten, 4 Willem Teil,
Delft, 309 punten; 5 VZOS, Santpoort, 298
punten, 6 De Batavieren, Rotterdam, 276
punten, 7 D.O.S., Wassenaar, 256 punten.
Koning werd J. v. Hattum van „De Ro
mein" met 69 punten. Op hem volgden C.
v. Oefelen (Fred. Hendrik) met 64 punten
en IT. v. d. Drift (Reineveld) met 61 pt.
De persoonlijke prestaties van de V. Z.
O. S,-schutters waren: 1 J. v. d. Berg, 60
punten, 2 J. Wicherink 54 punten, 3 A.
Voogt 53 punten, 4 M. v. d. Berg 46 punten,
5 J. Janssen 44 punten, 6 H. Janssen 41 pt.
Maar het is vooral de ultra-korte golf,
waarmede op Kootwijk wordt gewerkt.
Naast verscheidene kleine zenders heeft
men weer twee groote installaties ge
bouwd, ieder met een vermogen van 40
kw., waarmee tegelijkertijd vier gesprek
ken gevoerd en twee telegrammen verzon
den kunnen worden. Deze zenders dienen
ook voor het telefoneeren met Indië.
Vooral met Amerika is het draadlooze
verkeer zeer intensief. In de Vereenigde
Staten is het tijdens de jongste staking
der telefonisten al voorgekomen, dat een
Amerikaan in New York zich zeer veront
waardigd toonde, omdat hij wel Amster
dam kon opbellen, maar een zakenvriend
op enkele mijlen afstand niet telefonisch
kon bereiken!
De zestien wagons met gestolen mate
riaal, welke zooals wij reeds berichtten
kort voor Pasehen uit de Russische zóne
van Duitschland naar Kootwijk zijn terug
gekomen, hebben een groote teleurstelling
opgeleverd. Nu alles is uitgepakt schatten
deskundigen, dat niet meer dan 15 procent
nog werkelijk bruikbaar is.
Alle ijzerwerk is dik geroest, het koper
geoxydeerd, spoelen zijn door het vocht
volkomen waardeloos geworden en de
meeste kabels ook. Slechts de van alumi
nium platen vervaardigde kasten zijn er
nog behoorlijk afgekomen.
Toch hoopt men de drie zenders die in
1939 waren gereed gekomen, weer te kun
nen opbouwen. Wat er van de negen ove
rige, van ouderen datum dateerende zend
installaties is overgebleven, zal zooveel
mogelijk bij de fabricage van de nieuwe
zenders worden gebruikt-
SCHEEPVAART
K. N .S. M. Odysseus, 28 April te I-Iorsens.
Peiicles, 26 April van Montevideo haar Rlo de
Janeiro. Svolder, 25 April van Cristobal naar
Kingston. Vimga. 28 April te Beiroet. Iris. 29
April te Amsterdam. Caribia, 29 April van
Odense naar Kopenhagen. Ariadne, 28 April v.
Gibraltar naar Amsterdam. Danae, 28 April v.
Alexanidrië naar Tel Aviv. Orpheus, 23 April
van Valencia naar Alicante. Stuyvesamt, 28
April te Antwerpen, 30 April om l uur te Am
sterdam verwacht. Constancia, 27 April te Cu
rasao. Arnhem, 27 April van Baranquilla naar
Catagen. Cotüca. 27 April van Trinidad naar
Puerto Cabello. Wlndsum, 28 April te Curasao.
HOLL. AFRIKA LIJN. Congostroom, 27
April te Port. Getil. Nigerstroom, 27 April van
Freetown naar Amsterdam.
MIJ. NEDERLAND. Ceram, 24 April te Ta-
koradi, Manoeran, 26 April te Batavia.
K. P. M. Nieuw Holland, 27 April van Aden
naar Batavia.
GROOTE VAART. Abbekerk, Rotterdam—
Brisbane, 26 April van Fremantle. Amerskerk,
Rotterdam—Australië. 28 April te Adelaide,
Antonia, 22 April van Soerabaja te Pladjoe.
Boissevalm, AmsterdamBatavia, pass, 26 April
Dungeness. Cera-m, Lorenzo Marquez—New
York, 24 April te Tacoradl. Ceron-ia, 22 April
van Hongkong te Mirït Clstula, Rotterdam—
Abadan, 26 April te Port Said. Hellenic, Shang
haiRotterdam, pass, 28 April Perim. Japara,
27 April van Lorenzo Marquez vla Kaapstad:
naar New Orleans. Jobshaven, 26 April van
Dakar naar Amsterdam. Kamerling!) Onnes,
New York—Penang, 28 April van Suez. Keile-
haven, LibevllleAmsterdam, 26 April van Las
Palmas. ICota Baroe, 28 April 19.45 uur van Ba
tavia te Rottendam. Lely, 25 April van Monte
video naar Rotterdam. Lorente, Rotterdam-
Shanghai, 25 April te Singapore. Nijmegen, 26
April van Rotterdam te Napels. Overijsel, 16
April van Los Angeles le San Francisco, Ovula,
23 April van Cebu naar Singapore. Parkhaven,
27 April van Antwerpen te Santos. Perna, 21
April van MM naar Sydney. Polydorus, Ba
taviaAmsterdam, 27 April te Londen. Prins
Willem van Oranje, RotterdamMontreal, pass,
28 Aprtl Bishop Rook. Ruys, PenangRio de
Janeiro, 21 April van Batavia. Saidja, 22 April
van Miri naar Savoena, 21 April van Pladjoe
te Miri. Singkep. 26 April van Rotterdam te
Port Elizabeth. Stad Maassluis, 23 April v. Phi
ladelphia te Rotterdam. Sumatra, 20 April van
Makassar te Batavia. Tiberius, 23 April van
Paramaribo te New Orleans. Titus, 23 April v.
New Orleans te Curasao. Tjitjalengka, 23 April
van Batavia naar Shanghai. Van Heutsz, 23
April van Hongkong te Penang. Waterman, San
Francisco—Rotterdam, pass. 27 April Colon
(Panamakanaal), 24 April te Curasao en 11 Mel
le Rotterdam verwacht. Zuyderburgh, 28 April
van Newport te Rotterdam. Alohiba, 27 April
van Buenos Aires te Rosario. Andljik, New Or
leans—Rotterdam, 28 April te Havanna. Door
man, 29 April van Rouen naar Rotterdam. Hugo
de Vries, 27 April van Baltimore te Norfolk,
lacob Cats, HoustonRotterdam, 28 April van
Tampa Leerdam, Philadelphia—Rotterdam. 28
April te Antwerpen. Papendrecht, Bahrein
Lorenzo Marquez, pass, 28 April Comoro eiland.
Prins Alexander. Rotterdam—Montreal, 27 April
van St John (N F.). Prins Maurtts, 23 April
van Montreal naar de Groote Meeren. Samaria,
Fort de France—Dieppe, pass. 28 April St.
Miguel. Zeeland (SSM), 28 April van Huelva n.
Holland.
KLEINE VAART. Actief, 29 April van
Rostock te Kolding. Aldo, 29 April van M1dd»-
lesbro naar Ipswich. Anneglena, 29 April v. n
Masnedsund naar Rostock. Birmingham, 28
April van Londen naar Harllngen. Bree Helle,
27 April van Antwerpen te Kopenhagen. Brem,
26 April van Rotterdam te Silloth. Frejo, 29
April van Shoreham te Dieppe. Ha-da, 28 April
van Antwerpen te Kopenhagen, Hast 5, Ant
werpenMiddlefahrt. pass. 29 April Vlissingen,
Hoogland, 23 April van Blyth te Londen. Im
port, 28 April van Guernsey naar Bordeaux.
Kaap Falga, Antwerpen—Gothenburg, pass. 29
April Vlissingen. Maartje, 28 April van Rotter
dam te Bristol, Rika, 28 April van Ronne naar
Kopenhagen. Servus, 29 April van Temeuzen
naar Rotterdam. Thrlantha, 27 April van I-Iar-
lingen te Ernden, Van Brakel, 29 April van
Lubeck te WIsmar. Viking, 28 April van Skive
te Kopenhagen. Willem Barendsz, 28 April van.
Rouen te Aporto. Wim (Vermaas), 28 April van
Kopenhagen te WIsmar. Libelle, 23 April van
Londen te Ipswich. Mudo, 25 April van Blyth
te SLrood. Nassauhaven, 27 April van Kopen
hagen naar 7. Rabenhaupt, 25 April van Cardiff
naar Manchester. Vecht, 25 April van Plymouth
te Telgnmouth, Voorwaarts, 26 April van Ant
werpen te Dublin.. Wea, 25 April van Goole n.
Stockholm.
SLEEPBEDRIJF. Sl'bt „Tyne" met „Den-
dang", IJmuiden—Manggar, pass. 28 April Suez.
feuilleton
door John Dickson Carr
Vertaald door Alice van Iterson
5')
,»0ik heb iets gezegd over de pick
nick. We waren van plan den volgenden
dag een picknick te houden. Maar dat is
natuurlijk niet doorgegaan. O ja, en ik
u *.nog ver'le^, dat vader een nieuwe
schat voor zijn collectie had gekregen".
„Maar u hebt niet gezegd, wat dat voor
een schat was?"
„Neen".
^rm°t keek hem aan. „Wat de rest be
treft, herhaal ik hetgeen Monsieur Goron
jhij heeft verteld. Na dit gesprek ging u
naar bed, Het was een paar minuten over
eenen. Terwijl u naar boven ging, ont-
nmi6,.Uuw vader nog op moest zijn,
maat u licht onder de deur van zijn stu-
,,e^'kamei- zag schijnen. Daarom stoorde
•u bem niet. Klopt het?"
„Ja".
„Het was niet Sir Maurice's gewoonte
om zoo lang te blijven opzitten, meen ik?"
Helena schraapte haar keel en ant
woordde voor Toby. „Neen, als wij zeg
gen: laat, dan bedoelen wij niet zoo laat
als sommige menschen naar bed gaan.
Maurice was gewoonlijk om vóór twaalf
in bed".
Dermot knikte.
„En u, Éady Lawes. Om kwart- over één
bent u zelf opgestaan. U ging naar de
studeerkamer van uw echtgenoot om hem
te vragen naar bed te gaan en pok om iets
te zeggen over dat koopen van die dure
snuifdoos. U deed de deur van de studeer
kamer open zonder te kloppen. De midden
lamp was niet aan. Alleen de lamp op het
bureau brandde. U zag uw man met zijn
rug naar u toe zitten. Maar omdat u bij
ziende bent. zag u niets bijzonders aan hem
tot u dichter bij kwam en het bloed be
merkte".
Er waren tranen in Heiena's oogen ge-
kamen. „Is het noodzakelijk, hierover te
spreken?" vroeg zij.
„Er is nog maar één ding noodzakelijk",
zei Dermot. „We kunnen den tragischen
kant van de kwestie terzijde laten. Maar
wij kunnen de feiten niet negeeren".
„Er werd om de politie gezonden. Zoo
wel Miss Lawes als haar broer deden, een
poging om de straat over te steken en Mrs,
Neill te alarmeeren. Ze werden tegenge
houden door den politi'e-agent, die zei, dat
ze moesten wachten tot de „commissaire"
er was.
Wat is er inmiddels gebeurd? Laat ons
onze aandacht eens bepalen tot de onver
gelijkelijke Yvette Latour. Yvette werd
zooals zij verklaard heeft wakker'door
de komst van de politie en het algemeene
tumult, dat op eens was ontstaan. Yvette
verlaat' dus haar kamer. En hier komt nu
de kern van de getuigenverklaring, de
eerste trede naar het schavot en de guillo
tine. Yvette ziet Mrs- Neill na den moord
terugkeeren naar huis. Yvette ziet, dat zij
de voordeur opent met een sleutel, terwijl
zij naar boven sloop in haar met bloed be
vlekt négligé, waarna zij die vlekken pro
beerde te verwijderen in de badkamer-
Tijdstipongeveer half twee".
Monsieur Vautour. de rechter van in
structie, hield zijn hand omhoog.
„Een oogenblik", snauwde hij, terwijl
hij om zijn bureau heen liep. „Zelfs met
uw nieuwe getuigenverklaring zie ik niet,
waartoe dit alles leiden moet".
„Neen?"
„Neen, want zooals zij zelf heeft bekend,
is dit precies wat Madame heeft gedaan".
„Ja, om half twee", legde Dermot uit,
„Nu ja, om half twee of op een ander
tijdstip. Wilt u zich alstublieft nader ver
klaren, Dr.] Kinross?"
„Heel graag". Dermot had by den les
senaar gestaan. Hij nam nu de gelijmde
snuifdoos op en zette haar weer neer. Toen
ging hij op Toby toe en bleef vlak voor
hem staan, terwijl hij hem met ongeveins
de nieuwsgierigheid bekeek.
„Is er in uw verklaring niets geweest,
dat u zoudt willen veranderen?" vroeg hij.
Toby staarde hem aan. „Ik? Neen".
„Neen?" zei Dermot. „Wilt u niet be
kennen, dat u een heele reeks leugens
heeft verteld, zelfs niet als u daarmee de
vrouw redt, waarvan u beweert te hou
den?"
Op den achtergrond zat Monsieur Goron
zachtjes te grinniken. De rechter van in
structie keek afkeurend naar hem; toen
liep hij met geruischlooze stapjes om het
bureau heen en keek Toby van dichtbij
strak aan.
„Ja, Monsieur?" vroeg Monsieur Vautour.
Toby sprong overeind, duwde zijn stoel
met zooveel kracht over het linoleum, dat
hij omviel.
„Leugens?" zei hij.
„Nadat u met Mrs. Neill had getelefo
neerd". zei Dermot, „beweert u naar boven
te zijn gegaan. U ging voorbij de deur van
uw vaders studeerkamer en zag er licht
onder schijnen".
Monsieur Goron kwam hier tusschen-
beide.
„Toen Dr. Kinross en ik gisteren naar
boven gingen om een onderzoek in de stu
deerkamer in te stellen", vertelde de pre
fect aan zijn toehoorders, „scheen de doc
tor zeer verrast toen hij die deur zag. Op
dat oogenblik begreep ik niet waarom-
Dergelijke kleinigheden ontgaan je dan.
Maar nu begrijp ik het. Die deur als u
zich goed herinnert is een zeer zware
deur, die zoo stijf tegen het tapijt sluit,
dat de rand er van omkrult, zoodra de deur
geopend wordt".
Hij zweeg even. Hij maakte een gebaar
van heen en weer gaan, dat de beweging
van de deur moest demonstreeren.
„Het zou absoluut onmogelijk zijn ge
weest licht onder die deur te zien schijnen,
op welk tijdstip dan ook". Monsieur Goron
pauzeerde en voegde er toen aan toe.
„Maar dat is niet de eenige leugen, dien
Mr. Lawes heeft verteld".
„Neen", stemde de rechter van instruc
tie toe. „Moeten wij ook melding maken
van de twee halssnoeren?"
Dermot Kinross smaakte niet, als de
beide anderen hetzelfde genoegen, nu de
val zou dichtklappen. Hij had er geen plei-
zier in om een. ander in een hoek te drij
ven. Maar toen hij de uitdrukking op Eve's
gezicht zag, knikte hij.
„Dus dan was de man met de bruine
handschoenenschreeuwde Eve bijna.
„Ja", zei Dermot, „dat was uw verloofde,
Toby Lawes".
HOOFDSTUK XIX.
„Het is heelemaal geen nieuw verhaal",
vervolgde Dermot. „Hij heeft een vrien
dinnetje, genaamd Prue Latour, een zuster
van de hulpvaardige Yvette. Mademoiselle
Prue houdt erg van dure cadeautjes. Zij
dreigde moeilijkheden in verschillende
richtingen te veroorzaken. En zijn salaris
is niet zoo heel groot- Dat is de reden,
waarom hij besloot het collier van dia
manten en turkooizen uit de collectie van
zijn vader te stelen".
„Dat geloof ik niet", zei Helena, die
hijgde en snikte tegelijk.
Dermot dacht na.
„Misschien is „stelen" niet de juiste uit
drukking. Hij was niet van plan iemand
eenig nadeel te berokkenen en dat zal hij
ook wel willen vertellen als hij weer in
staat is om te spreken. Hij was van plan
er een imitatie collier voor in de plaats te
leggen, zoodat zijn vader het niet zou ont
dekken. Dan kon hij het echte snoer zoo
lang „Ieenen" om er Prue mee zoet te
houden totdat hij haar met geld kpn a£-
koopen".
L( Wordt yervolgd).
