IJmuider Courant
pe Amerikanen
Ramadier zal vandaag het oordeel
van het Franse parlement vragen
De viering van de eerste Mei was
over de hele wereld verschillend
Londense havenstaking
eindigt heden
Dienstplicht te lang,
contingenten te groot
Goudschat in Nieuwe
Waterweg vermindert
Bezwaren tegen „Noodvoorziening Perswezen"
61e Jaargang No. 18623
Bureaux:
Kennemerlaan 154, Tel.
Redactie en
Administratie 5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaame 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Vrijdag 2 Mei 1947
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal 4,Franco per post 4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
mr>F OORLOG ten einde liep en het
P i Hat de Amerikanen en de
Haaruït als de twee machtigste vol-
SUSSf vShijn zouden treden, heett
tó"iirv7rwaSt» dat van hen de poli-
geestelijke leid mg van de na-
iielf fterelid zon komen. Maar het ziet
00 °?mar uit, dat die verwachting be-
er iï ral worden. Dat geestelijk en
*ülL zo jonge volken de breedheid
politic*no. bet cosm0pohtisme zouden
,a"em om ver buiten hun grenzen te
bezitten, verantwoordelijkheid voor
^wereldbestel met opoffering van veel
1 'Tm! te aanvaarden, was ongetwij-
f al te stoute verwachting. Roose-
Ien hid zulke hoop wel gewekt Toen hij
velt mm rIak voor onze bevrijding,
5 l f-ii al dal hiermee de kans op Ame-
veldenin het wereldbeleid sterk
PSfdSde En die was het, waarop wij
ïirPe Eimopeanen gehoopt hadden, ten-
i'itn grote meerderheid. De oommu-
mlï.n hoooten op Rusland en doen dat nog.
wft zijn invloedssfeer buiten zijn
-ten uitgebreid met de blijkbare be-
Sm zich te beveiligen. Het verkeert m
tl moeilijkheden tengevolge van de
g" verwoestingen, die de oorlog in het
aangericht' en door tekort aan
Taf-achten. Het houdt vast aan zijn
8tritte bewindavortn en is beducht
foor Westerse het zijn
bevol
warei
liever
moet
wind rterkant* stelling genomen tegen de
Russische ambities.
manieren poogt te wtj-
h"°r>
•da:
re°1tOTOTbraggen,'onder Tmman's be-
1 z. uennmpn t.P^PTl d(
Sa.'de Amerikaanse regering heöt,
Sr dan de Russen met generositeit tege-
te treden en te pogen de gevaarlijke
Nederlandse waarnemers van de poli
tieke stemming in Amerika die zich m de
IZ» tüd gekenmerkt heeft door een ge-
slVde8 actie togen al wat mot hot
communisme sympathiseert, spreken met
Iel verwachting meer uit omtrent de Ame-
Saanse geestelijke belangstelling voor de
"5buiten de Verenigde Staten Ik heb
mrf verscheidenen gesproken, onafhanke-
S van elkaar. Zij toonden zich allen be-
rorzd omtrent een nieuw veld winnen van
het vanouds bekende Amerikaanse isola
tionisme. De republikeinse party bezit al
de meerderheid in het Huis van Afgevaar
digden en de Senaat. Van president Tru
man's bewindvoering als vertegenwoordl
eer der democratische partij is al weinig
meer over. De verwachting heerst dat de
presidentsverkiezing in het najaar van 1948
de republikeinse zege volledig zal doen
worden en mijn zegslieden mensen die
de Amerikaanse politieke stemming niet
gedurende een enkel kort bezoek, maar
tijdens herhaald langdurig verblijf hebben
waargenomen zagen daarin het vooruit
zicht van toenemend isolationisme.
„Wie geruime tijd in hun midden
verblijft, kan zich dat trouwens ook
wd voorstellen", zei mij een hun
ner. ,Die neiging om Europa te zien
als een gebied ver weg, dat zijn
eeuwige twisten en eindeloze versnippering
van krachten zelf maar tot een oplossing
moet zien te brengen, is niet onverklaar
baar, De Amerikanen zijn een jong en een
voor onze opvattingen kinderlijk volk. Daar
schuilt hun kracht tevens in. Zij hebben
vol vertrouwen in hun toekomst. Wij Euro
peanen hebben dat niet, behoudens een
aantal mensen onder ons, die nieuwe mo
gelijkheden aandurven en niet gebukt gaan
onder de zware last, het opgezamelde scep
ticisme en de teleurstellingen van het ver
leden. Europa is oud. Zelfs de Europese
jeugd is, in haar opvattingen van het
nieuwe, in meerderheid oud. Een jong volk
vol hoop en moed als het Amerikaanse is
ertoe geneigd, zijn geduld en zijn belang
stelling te verliezen als oude volken steeds
maar twisten en verdeeld blijven."
„Daarbij is toch mijn indruk, dat vele
Amerikanen zich tegenover Europese er
varing, traditie en gevestigde cultuur de
minderen voelen. Dat hindert hen en benaT
deelt onze aanspraken op hun sympathie.
Niet op hun belangstelling, maar wel op
Inun sympathie. Als zij lang in Europa
moeten verblijven, zoals nu weer zovelen
door de oorlog beschoren is, voelen zij er
zich niet gelukkig. Zij zijn Amerikanen,
geen wereldburgers. Zij zijn anders dan de
Engelsen, die zich overal ter wereld op hun
plaats voelen in hun rustig zelfbewustzijn.
De Amerikanen snoeven op hun vaderland,
op „God's own country" en hebben heim
wee, Daar proberen velen van hen dan
vergetelheid voor te zoeken; ik heb het pas
weer op een reis in Centraal Europa kun
nen waarnemen en die. stemming al zo
vaak opgemerkt. Ge begrijpt mij wel: ik sta
niet antipathiek tegenover de Amerikanen
en heb bewondering voor het jonge, frisse,
gretig-strevende volle. Het is de tijd voorbij,
waarin de wereld zei dat het geen cultuur
bezat. Het is verder gekomen en heit zal
verder blijven gaan. Maar het zoekt nog
naar een eigen koers. Kan het dan een
koers aan de wereld geven? Franklin Roo
sevelt was een groot man, die zich ver
boven de politieke sfeer van zijn volk ver
hief en het tijdelijk daarin deed volgen.
Maar hij is heengegaan."
Dit waren dan enkele hoofdpunten uit
hetgeen mijn zegsman in een lang gesprek
naar voren bracht. Ik breng het u over als
de mening en de toelichting van een scherp
en gevoelig waarnemer, aan wiens oordeel
ik waarde hecht. Er waren vragen mijner
zijds. waarop hij geen overtuigd antwoord
kon geven. De Amerikanen zijn geen volk
zoals het onze, of enig ander volk in Europa.
Zij bewonen een werelddeel. Zij leven in
verschillende omstandigheden, in verschil
lende klimaten, bij sterke verschillen in le
vensstandaard, in zeden en gewoonten. Zij
veranderen dus ook niet op één wijze of in
don tempo. Het is mogelijk de in hun land
overheersende politieke gevoelens te taxe
ren en de stemming van velen hunner ten
aanzien van de buitenwereld. Het is ook
Jpogelijk hen waar te nemen in den vreem
de. Maar het is bijvoorbeeld moeilijk te
zeggen, in hoeverre oude cultuur en oude
wijsheid van het Avondland zioh, langs de
Weg van hun Europese afstamming, bij hen
Qoen gelden. Mijn zegsman uitte twijfel.
vb ld! mi'ï denkbaar dat die invloed in
uCj e mate wel aanwezig is en
"ouden gebleven door de eerbied (ne-
ens de vaak snobistische belangstelling)
me zoveel Amerikanen voor Europa's cul
tureel verleden koesteren.
Misschien zal deze tijd van teleurstelling
p er'ka's baanbrekend wereldibeleid
j Europese herleving bevorderen met
s Van het besef, dat Europa niet op
in r,iq0n m.oet hopen jits het zijn eigen huis
er fa hengen, maar zelf aanpakken
sep?ffr-i°VGir.k?t Amerikaanse gebrek aan
bekJÏÏ Riding der wereld althans zijn
""l tot het scheppen van Euro-
Communistische ministers hebben hun ontslag
nog niet ingediend
De Franse president, Vincent Auriol, is
Donderdagmiddag van zijn West-Afrikaan-
se reis teruggekeerd. Hij kwam aan op het
vliegveld Orly bij Parijs. Dezelfde dag ver
gaderde hij met het kabinet over de drei
gende regeringscrisis.
Naar uit semi-officiële bron wordt ver
nomen, is het Franse kabinet na een zit
ting van drie uur er niet in geslaagd het
verschil van mening tussen de communis
ten enerzijds en de socialisten en MRP an
derzijds te overbruggen. De communistische
ministers dienden echter niet hun ontslag
in.
Na de zitting verklaarde de minister van
Voorlichting, Pierre Bourdan:
„In het kabinet bestaat niet langer eens
gezindheid ten aanzien van de loon- er
prijzenpolitiek der regering en men heeft
besloten, dat de minister-president morgen
het program van de regering aan het par
lement zal voorleggen en de vertrouwens
kwestie stellen."
Naar vernomen wordt, heeft de gouver
neur van de Franse bank in een brief aan
de premier Ramadier gewezen op het feit,
dat iedere stijging van het loonpeil op het
huidige ogenblik het gevaar zou opleveren
van een zekere mate van inflatie, die de
handhaving van de huidige koers van de
franc onmogelijk zou maken.
In overeenstemming met de bepalingen
van de nieuwe constitutie zal de stemming
over het program der regering ten aanzien
Vrees voor Joegoslavische
invasie in Zuid-Karinthië
Oostenrijkers gereed
voor evacuatie
Een correspondent van de Daily Te
legraph seint uit Klagenfurt, dat vol
gens daar binnengekomen berichten,
Joegoslavische troepen in gebieden
grenzend aan Zuid-Karinthië de laat
ste tijd aanzienlijk versterkt zijn.
Aangezien de conferentie van Moskou
geen Oostenrijks vredesverdrag heeft
opgeleverd, aldus de correspondent,
heeft zich een gespannen toestand ont
wikkeld.
Velen zijn er van overtuigd, dat indien
de Britse bezetting, die reeds tot het mi
nimum is teruggebracht, opgeheven zou
worden, de Joegoslaven de door hen opge
eiste gebieden zouden binnenrukken en
bezetten. De correspondent meldt, dat tal
rijke inwoners van Klagenfurt, Villach en
andere Karinthische steden en dorpen
reeds voorbereidingen treffen naar het
Noorden te vluchten ingeval er tekenen
zijn, die wijzen op een Joegoslavische in
vasie, welke vroeg of laat verwacht wordt.
Britse recordvluchten van
Londen naar Kaapstad
Een Mosquito van de Britse luchtmacht,
bestuurd door squadron-leader Martin,
heeft het snelheidsrecord op de route Lon-
den-Kaapstad gebroken met ruim 23 uur.
De afstand, 10.748 kilometer, werd afge
legd in 21 uur 29 minuten en 35 seconden-
den. Het oude record werd in 1937 geves
tigd en bedroeg ongeveer de dubbele tijd.
Er is nog een tweede vliegtuig van RAF
onderweg om het snelheidsrecord op deze
route te breken; deze machine maakt een
tussenlanding in West-Afrika. De Mosquito
is over Kenya gevlogen, aldus het gebied
van Suez en Malta vermijdend.
Mr. W. A. J. Visser benoemd
tot burgemeester in Den Haag
Thans is het Koninklijk Besluit van 1 Mei
verschenen, waarbij met ingang van 1 Juni
1947 lot burgemeester van 's-Gravenhage
wordt benoemd mr. W. A. J. Visser, thans
burgemeester van Zeist.
Gangsters in Londen. - Drie gemaskerde
mannen drongen in Londens West-End een
juwelierszaak binnen, doch werden door de
eigenaar dermate „koel" ontvangen, dat zij
hun voornemen om een goede slag te slaan,
niet konden uitvoeren. Bij hun vlucht wer
den zij achternagezeten door een motor
rijder, die toevallig passeerde toen de over
val plaats had. De bandieten schoten met
een stengun de motorrijder dood en ont
kwamen. De foto toont hoe een politieagent
het motorrijwiel van de verslagene in
bewaring neemt.
pese samenwerking stellen. Waarmee het
in weliswaar moeilijker omstandigheden
het voorbeeld zou volgen van de in der
tien staten versnipperde en door onderlinge
twisten verdeelde Amerikaanse kolonisten,
die 160 jaar geleden hun Federale Unie
schiepen. R. P.
van lonen en prijzen niet eerder dan Zon
dag worden gehouden. Bourdan verklaarde
nog: „het is zeer onwaarschijnlijk, dat de
communisten aan de regering zullen blijven
deelnemen, indien zij Zondag weigeren voor
■het regeringsprogram te stemmen."
Men gelooft, dat Ramadier in geval van
weigering der communisten de vijf com
munistische ministers eenvoudig zal ver
vangen door leden der andere partijen.
Deze procedure, waardoor een volledige
kabinetscrisis zou worden vermeden, kan
echter op verzet stuiten bij de socialisten,
van wie vele nog node willen deelnemen
aan een regering, waarin de communisten
niet vertegenwoordigd zijn.
Dr. Raden Soekawati, de president van
Oost-Indonesië, begeeft zich naar de
eerste bijeenkomst van het Oost-Indo
nesische parlement, in gezelschap van
de zelf bestuurders van Zuid-Celebes.
Honger in Hamburg, parade in Moskou, doden in Italië
De eerste Mei is in de verschillende lan
den „naar eigen zede" gevierd. In Moskou
werd een grote militaire parade gehouden.
In Hamburg hadden de demonstranten hon
ger en voerden spandoeken mede, waarop
zij om meer voedsel vroegen. In Madrid
moest de viering heimelijk geschieden. Zij
kenmerkte zich door de- verspreiding van
een clandestien manifest door de socialis
ten.
In Wenen vroegen 150.000 socialisten
vreidie, vrijheid en brood en de terugkeer
van de krijgsgevangenen. De communisten
eisten daarentegen nieuwe verkiezingen en
afrekening met de fascisten. De optochten
werden hier gescheiden gehouden om moei
lijkheden te voorkomen.
In Warschau drongen de socialistische
leiders aan op samenwerking met de com
munisten en andere linkse partijen.
In Turkije was het een officiële feestdag.
De feestelijkheden te Istanbul werden ge
combineerd met de verwelkoming van het
Amerikaanse vlooteskader, dat hddien zal
binnenlopen.
In Joego-Slavië is druk feest gevierd.
200.000 mensen marcheerden gedurende zes
uur door de straten van Belgrado. Maar
schalk Tito en andere regeringspersonen
namen de parade af.
In Denemarken hadden de vakverenigin
gen overal vergaderingen georganiseerd.
Ongeveer 40.000 mensen begonnen te ver
gadering te Kopenhagen met 2 minuten
stilte ter herdenking van koning Ohristiaan.
Te Parijs hebben onder leiding van Mau-
De Londense havenarbeiders hebben tij
dens een massa-bijeenkomst gistermiddag
met grote meerderheid besloten heden
ochtend het werk te hervatten.
Ministers naar Indië
Geïnterneerden-probleem
het eerst ter sprake
Wegens 'het aanstaande vertrek van. de
ministers Beel en Jonkman naar Batavia
heeft minister Jonkman in een onderhoud
met het A.N.P. nog eens nader het doel
omschreven van de te ondernemen reis.
„In de eerste plaats willen wij, aldus de
minister, ons ginds oriënteren. Daarnaast
is het die bedoeling de landvoogd en de com
missie-generaal in te lichten over de ver
houdingen in Nederland. Wij willen voorts
besprekingen voeren enei-zijds over de
loyale en de royale uitvoering van de wen
sen en regelingen van Malino en ander
zijds van de overeenkomst van Lingga-
djati, waarbij natuurlijk ook ter sprake
komt, welke personen onder de huidige
omstandigheden het meest geschikt zijn om
bepaalde posten te bezetten."
Ten aanzien van de geruchten, dat nu al
bepaalde benoemingen zijn te verwachten,
zeide de minister, dat uiteraard voor de
terugkeer der ministers naar Nederland
geen verandering in de bezetting van de
verschillende posten is te verwachten.
De minister verklaarde nog, dat dr. H.
M. Hirsehfeld en mr. H. Albarda als finan-
cieel-economisdhe adviseurs meegaan, om
dat altijd heeft vastgestaan, dat na de
ondertekening van het politiek accoord de
financieel-economische vraagstukken vóór
alles de aandacht verdienen.
Tenslotte zeide de minister nog, dat een
van de eerste punten van bespreking het
probleem van de nog geïnterneerde Neder
landers zou zijn.
Tijdens de Indische reis van minister
Beel zal deze zowel als minister-president
als in zijn functie van minister van Bin-
nenlandsche Zaken vervangen worden door
minister Drees.
Minister Huysmans naar Brussel,
De minister van Economische Zaken, dr.
G. W. M. Huysmans zal Maandag 5 Mei een
bezoek brengen aan ^e jaarbeurs te Brussel.
Ministers zijn zeer bezet.
Naar het A.N.P. van bevoegde zijde ver
neemt, hebben de ministers als algemene
gedragslijn aanvaard zioh zoveel mogelijk
beperking op te leggen bij het voldoen aan
uitnodigingen tot bijwoning van jubileum-
en herdenkingsbijeenkomsten.
De zorg voor 's lands zaken vergt onder
de tegenwoordige omstandigheden zozeer
de volle persoon van de raadslieden der
Kroon, dat zij zich genoopt zien alle ver
richtingen, die in zakelijk opzicht niet vol
strekt noodzakelijk zijn, achterwege te
laten.
Officiële inbedrijfstelling
Wa!serij-West
De Walserij-West van het IJmuidense
Hoogovenbedrijf zal Vrijdag 18 Mei offi
cieel door dr. G. W. M. Huysmans, minis
ter van Economische Zaken in bedrijf wor
den gesteld.
rice Thorez, leider der communisten en
vice-premier van Frankrijk, ongeveer
100.000 mensen een mars door de straten
gemaakt ter viering van de 1 Meidag. Lei
dende figuren van de socialistische partij
en de vakverenigingen liepen met Thorez
aan het hoofd van de optocht, die 4 km
lang was. Meer dan 10.000 politieagenten
waren op de been.
Hinderlaag
In Portella Delia Pagla bij Palermo in
Italië hebben onbekenden op een groep
arbeiders, die zioh naar een 1 Mei-demon
stratie begaven, geschoten. 6 personen wer
den gedood en 20 gewond.
Er werd met zware machinegeweren van
een heuvel af geschoten op een 4000-tal
arbeiders, die naar de demonstratie gin
gen, aldus meldt Reuter.
Naar het Franse persbureau AFP meldt,
is naar aanleiding van de aanslag te Pa
lermo een algemene staking geproclameerd
en zijn als teken van rouw er alle bioscopen
en schouwburgen gesloten.
Kamerleden wensen vrijstelling
van derde zoon uit één gezin
In het voorlopig verslag der Tweede
Kamer over het wetsontwerp inzake
dienstplichtvoorzieningen bepleiten ver
scheidene Kamerleden vrijstelling van
dienstplicht voor de derde zoon uit éen ge
zin- Voorts vroegen vele leden te bevorde
ren dat nimmer meer dan twee zoons uit
éen gezin, in het bijzonder wanneer deze
zoons in het bedrijf van hun ouders werk
zaam zijn, tegelijkertijd hun dienstplicht
behoeven te vervullen.
Vele leden, die in het algemeen de door
de regering gevolgde politiek ten aanzien
van de dienstplichtvoorziening onderschre
ven, wensten zowel de duur van de dienst
tijd als de hoogte der contingenten tot het
noodzakelijke te beperken.
Verschillende leden achtten een dienst
tijd van twee-en-een half jaar te lang, niet
alleen wegens de grote nadelen voor de
studie en opleiding der dienstplichtige
jongelui, maar ook omdat voor de econo
mische opbouw belangrijke, soms zelfs
vrijwel onmisbare krachten aan het pro
ductieproces worden onttrokken.
Voorts vroeg men naar de richtlijnen
voor de dienstplicht van gewezen N.S.B.'ers
en ex-geïnterneerden.
Verscheidene leden konden zich met
het wetsontwerp in zoverre niet ver
enigen, omdat zij grote bezwaren had
den tegen het vastgestelde contingent
dienstplichtigen, dat zelfs ver uitgaat
boven dat van de wet van 1938, welke
onder oorlogsdreiging tot stand kwam.
Deze leden stelden de vraag of niet te
ruggekeerd moet worden naar het nor
male vredescontingent van voor 1938, dat
19.500 man omvatte.
Japanners stemmen
„conservatief"
In de op 30 April jJ. in Japan gehouden
gemeenteraadsverkiezingen hebben de con
servatieven de overwinning behaald. In
totaal verwierven namelijk de „onafhan-
kelijken", die voor het merendeel als con
servatieven te beschouwen zijn, het groot
ste aantal zetels, daarna volgen de demo
craten, de liberalen, de socialisten en ten
slot/te de communisten met een zeer gering
aantal zetels. In de grote s-teden droegen de
socialisten de overwinning weg. Dertig
procent der stemgerechtigden is niet op
gekomen.
Het woord is aan.
Een staatsman maakt de gele
genheid, maar de gelegenheid
maakt de politicus.
Moskou heeft, zoals bijna alle steden der wereld, te kampen met een groot tekort
aan woningen. Er worden thans energieke pogingen in het werk gesteld, die nood te
verlichten en daartoe zijn alle beschikbare werkkrachten ingeschakeld. Ook vrouwen
helpen mee, zoals de foto toont. Zij maken zich niet alleen verdienstelijk door het
verrichten van bij-komende karweitjes, doch fungeren zelfs als volleerde metselaars.
Twee-en-dertig staven
opgehaald
Zandzuigers in de Nieuwe Waterweg
hebben op dezelfde plaats, waar op 9 en
10 April zeven-en-dertig staven goud ge
vonden werden, opnieuw een goede vangst
gedaan. Thans werden twee-en-dertlg goud
staven opgehaald.
Sedert de bevrijding zijn in totaal negen
en-zeventig staven teruggevonden van de
honderdelf, welke zich aan boord bevonden
van de loodsboot, welke in de Meidagen
van 1940 door de Duitsers tot zinken werd
gebracht, toen het vaartuig op weg was uaar
Engeland.
Griekenland blijft nog
vijf jaar noodlijdend
Rapport van economische
missie der Verenigde Staten
De Amerikaanse economische missie in
Griekenland komt in haar rapport aan de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken tot de conclusie, dat Griekenland
gedurende de eerstvolgende vijf jaar steun
van het buitenland nodig zal hebben.
De commissie hoopte, dat directe Ame
rikaanse steun na 1948 niet meer nodig
zou zijn, maar dat het steunprogram toch
zou worden voortgezet, hetzij onder Ame
rikaanse auspiciën of onder die der Ver
enigde Naties. De commissie stelde voor
een vijftig man sterke commissie naar
Griekenland te zenden, om er zeker van
te zijn, dat de Amerikaanse hulp en de
Griekse hulpbronnen doelmatig worden
gebruikt. Er moeten geschikte middelen
v/orden gevonden om de UNO en haar
bureaux op de hoogte te houden van het
werk der commissie.
Het rapport noemde de binnenlandse
pacificatie en de oplossing van de grenzen-
kwestie de belangrijkste twee noodzake
lijkheden voor Griekenlands herstel.
Woestijngevecht om een
inillioen
De politie van Cairo heeft zich weten
meester te maken van een partij ver
dovende middelen ter waarde van ongeveer
een millioen gulden. Men had een inlich
ting ontvangen, dat een Bedouinen-kara-
vaan zou pogen met een lading „hasohisch"
door de woestijn van Suez naar Cairo te
trekken. Een groep politiemannen betrok
hierop de wacht langs de woestijnweg. Na
twee dagen wachten verscheen de kamelen-
karavaan en de politiemannen omsingelden
de smokkelaarsbende. De Bedouinen, negen
in getal, verschansten zich achter de zand
heuvels en openden het vuur. Na een uur
was hun ammunitie echter op en moesten
zij zich overgeven.
Nederland betaalt mee
aan peilstation op IJsland
Volgens een nog te ondertekenen over
eenkomst zal Nederland deelnemen in de
internationale financiering van een zoge
naamd „Lorari'-station (Long Range Na
vigation) op IJsland, dat een belangrijke
schakel vormt in de keten van peilstations,
welke dienen ter verzekering van een vei
lige luchtnavigatie bij transatlantische
vluchten over de Noordelijke route. Het
station wordt tot heden gefinancierd door
de Verenigde Staten en Engeland.
Rubberloods in Priok
staat in brand
Vermoedelijk sabotage
Gisteravond is in dc haven van Tandjong
Priok brand uitgebroken door onbekende
oorzaak in de loods, waarin de lading rub
ber van de „Martin Behrman" is opge
slagen. Deze partij rubber bevindt zich in
deze loods, sinds het schip in Maart werd
gelost.
De „Oranje" van de maatschappij Neder
land, die gisteren gedokt werd, loopt thans
nog geen gevaar, doch de „Modjokerto"
van de Rotterdamse Lloyd moest worden
weggesleept. Het vuur is nog niet geblust.
Volgens een voorlopige schatting zal
de schade ongeveer een millioen Nica-gul-
dens belopen. Men vermoedt, dat de brand
aan sabotage te wijten is, ofschoon dit nog
niet vaststaat. De loods bevatte rubber,
voedingsmiddelen in blik en meel. De
commandant van de brandweer is van
oordeel dat de loods geheel in as zal
worden gelegd. Persoonlijke ongevallen
hebben zich niet voorgedaan.
Doodvonnis voltrokken
De Koningin heeft afwijzend beschikt
op het gratieverzoek van G. H. Sanner, die
door het Bijzonder Gerechtshof te Leeu
warden tot de doodstraf was veroordeeld.
S., een grondwerker uit Diever, was in de
bezettingstijd leider van de z.g. „bloed-
ploeg" welke in Drente een ware terreur
uitoefende.
Het doodvonnis is Donderdag voltrokken.
De Koningin heeft eveneens afwijzend
beschikt op het gratieverzoek van J.
Berendsen, die door het Bijzonder Ge
rechtshof te Den Bosch tot de doodstraf
was veroordeeld.
Gratie is verleend aan J. P. Besteman,
H. Kromhout, J. P. Lieshout, J. van der
Sluis, D. M.- Franken en I. Metz, die door
verschillende Bijzondere Gerechtshoven
tot de doodstraffen waren veroordeeld. Ten
aanzien van deze veroordeelden is de dood
straf veranderd in levenslange gevangenis
straf.
Voorloopig verslag
der Tweede Kamer
De wijze, waarop de regering sinds de
bevrijding getracht heeft een wettelijke
regeling van het perswezen tot stand te
brengen, werd algemeen weinig gelukkig
geacht, aldus begint het Voorlopig Ver
slag der Tweede Kamer over het wets
ontwerp „Noodvoorziening Perswezen".
Verwacht had mogen worden, zo betoog
den vele Kamerleden, dat de regering de
haar gegeven tijd zou hebben gebruikt om
thans een definitief wetsvoorstel tot rege
ling van het Perswezen in te dienen. Ge
vraagd werd hoever de commissie-Pompe
inmiddels met haar werkzaamheden is
gevorderd. Prof. Pompe zou zioh te dezer
zake weinig optimistisch hebben uitge
laten.
Vele leden verklaarden, dat de zuivering
Ln het algemeen geen bevrediging schenkt.
Dit geldt ook met betrekking tot de zui
vering van het Perswezen. Zeer vele leden
vroegen, welke redenen gegolden hebben
om een zo belangrijk onderwerp op zo
weinig elegante en zo weinig voortvarende
wijze wettelijk te regelen. Ook was men
van mening, dat nu de perszuivering vóór
1 Juli 1947, de datum, waarop de bestaande
regeling komt te vervallen, practisch ge
ëindigd is, het toch niet aangaat om nu nog
op het laatste moment nieuwe zuiverings
maatregelen voor te stellen. Als derde be
zwaar werd aangevoerd, dat het zowel
door de regering als door de Kamer ge
wenste hoger beroep op de uitspraken der
perszuiveringsconrmissies eerst ruim twee
jaar na de bevrijding mogelijk wordt ge
maakt. Het zou algemeen op prijs gesteld
worden, wanneer de minister reeds thans
enige algemene richtlijnen zou willen aan
geven over de in uitzicht gestelde defini
tieve regeling van het Perswezen, met
name over de vraag of wettelijke voor
ziening ten deze mogelijk zal zijn zonder
wijziging van artikel 7 van de Grondwet.
Vele leden meenden, dat tegenover de in
dividualistische opvatting van de grond
wettelijke vrijheden nadruk gelegd moet
worden op de verantwoordelijkheid tegen
over de gemeenschap van allen, die van
deze grondwettelijke vrijheden gebruik
wensen te maken.
De rechtspositie van de journalist is
eveneens een belangrijk onderwerp, dat
geregeld moet worden, waarbij gedacht
wordt aan regeling langs de weg der pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie.
Vele leden vonden het een leemte in het
orriwerp, dat uitsluitend personen en niet
c mnemimgen in de zuiveringsprocedure
worden betrokken.
Andere leden stelden de vraag wat er
gebeurt met de winsten, die krantenfoe-
drijven tijdens de bezetting hebben ge
maakt en hoe de positie der aandeelhou
ders ten deze was. Zij zouden voorts
gaarne worden ingelicht nopens de rede
nen, die er toe geleid hebben om noch
in de Persraad, noch in de Perscommissie
personen van communistischen huize te
benoemen.
Vele leden achtten de in te stellen raad
van beroep veel te academisch van con
structie en te weinig practisch opgezet.
Men meende, dat zou kunnen worden vol
staan met een meerderheid van juristen
in het ontworpen college.
Hoewel tegen het verlenen van advi
serende bevoegdheden aan een lichaam als
de Persraad in deze voorlopige noodwet
geving geen bezwaar zou bestaan, waren
vele leden van oordeel, dat dit nieuwe
staatsorgaan in de Nederlandse rechts
staat niet thuisbehoort.
KRACHTIGE WIND
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Krachtige, in het Noorden van het
land tijdelijk harde wind tussen Noord
en Oost. Meest zwaar bewolkt met
vooral aanvankelijk regen. Vrij koud.
3 Mei:
Zon op 5.09 uur. onder 20.06 uur
Maan op 18.11 uur, onder 4.52 uur
