C Vissers in troebel water r~ J Oorlogsmateriaal voor vredesdoeleinden De Republikeinen maken geen haast CALVÉ'S Panda en de Meester^detective 3 mg Engeland stroopt de mouwen op DONDERDAG 8 MEI 1947 IN DE WERELDPOLITIEK: Onder de talloze geruchten, die op ge zette tijden in de pers opduiken over de activiteit der-bezettende'mogendheden ter beïnvloeding van het v Duitse volk in de richting van hun uiteenlopende politieke overtuigingen, is er een. dat met de regel maat van de klok terugkeert en wel in een telkens indrukwekkender vorm. Dat is het gerucht, Volgens hetwelk in de verschillen de zones gewapende en militair geoefende, eenheden van Duitsera worden gevormd, met het doel'té zijner tijd als spion te wor den gebruikt in het schaakspel der bezet tende mogendheden, waarvoor het politiek - braalcliggende Duitsland hetgeruite veld vormt. Het is altijd gevaarlijk, op een bepaald moment veel aandacht aan d.it gerucht te ïschenken, daar men dan de kans loopt evidente bewijzen voor de leugenachtig heid van het bericht 'te ontmoeten, waarT door men met spijt aan de verspilde aan dacht terug denkt. De hardnekkigheid, waarmede telkens weer opnieuw het ste reotiepe gerucht te voorschijn komt. dwingt echter de attentie onweerstaanbaar af, met het gevolg dat aan een beschou wing van deze aangelegenheid niet te ont komen is. Het gerucht heeft een groot voordeel, namelijk dat het interessant is: „Se non ver®.geldt in dit geval wel bij uitstele. Het behoeft geen betoog, dat de Duitsers, in de leegte van hun weinig uitzicht bie dend leven, dat zowel politiek als econo misch een minimum aan bemoedigends heeft-, gaarne de gelegenheid aangrijpen om met veel gefluister en veelbetekenend commentaar zich bezig te houden met al les, wat met de plannen der bezetters te maken heeft en vooral, met datgene wat 'mogelijk de kloof tussen Oost efi West kan verbreden. Men kón er van op aan, dat vele Duitsers met een soort van fatalistisch leedvermaak him steentje bijdragen tot verbreiding van geruchten, die een licht zouden kunnen werpen op de tegen elkan ders belangen gerichte activiteit der be zettende mogendheden. Het is opvallend doch begrijpelijk, dat de mededelingen over de militaire training van Duitsers in de Russische gevangenkampen altijd weer hun' ronde door de wereld Jaeginnen in de kringen der uit Rusland teruggekeerde krijgsgevangenen, die. volgens de verha len, zelf altijd weertoevallig, niet behoor den tot de categorie krijgsgevangenen; die door dq, Sovjet-autoriteiten tót de taak om in militair verband de communistische le vensbeschouwing in Duitsland te importe ren, waren uitverkoren. Men behoeft er ook niet aaiï te twijfelen dat de beschuldi gingen, die aan Russische zijde gecreëerd worden tegen de Westelijke mogendheden beschuldigingen die inhouden dat in de Westelijke zones militaire Duitse formaties worden gereed gehouden hun voedsel vinden in de vertelsels der Duitsers, die uit de Westelijke zones naar de Russische terugkeren. De namen van de Duitse generaals von Paulus, de verliezer van Stalingrad en von Seydlitz, zijn assistent, worden herhaal delijk genoemd als'de onder Russische auspiciën staande commandanten van het Duits-communistische legioen, dat volgens de verhalen klaar staat om de sleutelposi ties.in Duitsland te "bezetten en de poli tieke structuur van de Sovjetstaat te ves tigen. Het ligt voof de hand dat beroemde mannen met beroemde nqmen het verhaal moeten illustreren en aangezien vori Paulus en von Seydlitz de bekendste mi litairen in handen, der Russen zijn, is het niet te verwonderen dat zij een rol in het voorlopig nog erg fictief lijkehdé drama krijgen te spelen. Volgens de ge tuigenis van Frau. von Seydlitz zitten deze heren echter nog min of meer werkeloos achter het prikkeldraad van een kamp bij Moskou, totaal onkundig $an de fantasieën die men om hen heeft heen geweven en alleen maar verlangend naar huis, vrouw en kroost. Het spreekt van zelf dat de correspon denten van de grote bladen en persbu- reaux, die in Duitsland naar nieuws speu ren, hun uiterste best doen om iets meer te weten te komen!over deze aangelegen heid. Tot nu toe moeten zij echter erken nen. dat niets met zekerheid kan worden vastgesteld en dat alle sensationele ver halen over de kwestie te herleiden zijn tot vage vertelsels van Duitsers, die ,,het weer van anderen hebben". Wanneer men gaat overwegen, wat de aanleiding tot al deze onrustbarende ver halen zou kunnen zijn en daarbij even ter zijde laat dat er Duitsers en anderen zijn die groot belang hebb.en bij het stichten van wantrouwen tussen de bezetters, komt men tot de conclusie dat de massale „de mocratische cursussen"-, die de Amerikaan se bezettïngsautoriteiten in hun zóne voor Duitsers organiseren, heel gemakkelijk de oorzaak zouden kunnen zijn van een soort- Amerikanen gaan Nederland filmen De staf van James A. Fitzïj'atrick, de heren Ralph Donaldson (regisseur) en Keith Covy,(cameraman), die zich zal be zig houden met het verfilmenvan diverse objecten in Nederland, is dezer dagen in Nederland per K.L-M. gearriveerd. De ver schillende films worden verenigd in een propaganda-serie (,-,Traveltalks"), welke door de Metro-Golwvn-Mayer in Amerika en elders zullen worden vertoond. Déze verfilmingen vormen een onderdeel van de actie, welke wordt gevoerd door de Algemene Nederlandse Vereniging voor Vreemdelingenverkeer, om buitenlanders naar Nederland te trekken. De radio geefl Vrijdag HILVERSUM .301.5 M. 7.00. 8.00. 13.00, 18.00 en 23.00 uur Nieuws. 7.16 Gymn. 8.50 Voor de'vrouw. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Regenboog. 10.45 Cello en piano. 11.15 Voor de vrouw. 11.30 Krontjongband. 12.00 Orgel. 12.30 Sportagenda. 12.35 De Skymaslers. 13.15 Geza Kiss. 13.45Children's Conner", 14 00 Kookkunst. 14.20 Kamerorkest. 16.00 Orgelspel. 18.30 Voor de jeugd.-17;00 Zang en plano. 17.30 Muzikaal babbeltje. ,18.25 Symph. orkest. 18.30 Strijd krachten. 19.00 penk om de bocht. 19.30 VPRO- cursus, 20.30 Lezing Christendom en Cultuur. 21.00 Men vraagt en wij draalen, 21.45 Amateurs. 22.15 Jazz-uiazending. 22.40 A vond wij ding. 23.15 Symph. orkest. HILVERSUM If, 415.5 M., 218 M. en 1875 M. 7.00, 8.00, 13.00, 19.00 en 23.30 uur Nieuws. 7.15 Gymn. 7.30 Orgelspel. 7.45 Woord van de dag. 815 Grarn.pl. 9.50 Yehudl Menuhln. 10.30 Johan nes de Heer. 11.00 Zang en plano, 10.30 Orkest muziek. 12.00 All round sextet. 12.20 Planodüo. 13.15 Lentestemming. 14,20 Oude en nieuwe schrijvers. 14.40 Dameskoor. 15.15 Rott. piano kwartet. 16.00 Declamatie. 16.30 Scala-sextet. 17.45 Orgel. 18.00 Metropole-ork. 18.45 Prediking op Timor. 19.30 Geestelijke liederen. 19.45 Cau serie. 20.05 ..De stemvork". 20.15 Bijbel en mu ziek. 20.45 Causerie. 21.00 Phllh. ork. 22.00 Vra gen aan voorbijgangers. 23.00 Gram.pl. gelijk gruwelverhaal voor gebruik in- Rus land. Wanneer de Russen de in- hun kam pen opgeborgen Duitse soldaten les geven in communistische levensbeschouwing, doen zij practisch niets anders dan wat de Amerikanen en ook de Engelsen deden en doen: Zij trachten de Duitsers te „demo cratiseren" volgens hun opvatting van de mocratie en zij doen daardoor zelfs dat gene, wat de overeenkomsten van Potsdam en Jalta voorschreven. Het is de grote vraag, of er veel Duitsers zullen zijn die de praktijk van het communisme door een „stoomcursus" als de ideale samenleving zullen gaan beschouwen, doch aan de an dere kant is ook gebleken dat een groot percentage der in Amerika in luxeuse kampen „democratisch" gedrilde Duitsers openlijk verklaarde, het nationaal-socia- lïsme nog steeds als het zegenrijkste poli tieke systeem, te beschouwen. Waarmede is aangetoond dat noch aan de eene. noch aan de. andere kant de mogelijkheid tot vorming van' massale „bekeerde" en be zielde Duitse legioenen bestaat- De Russen zullen daarnaast toch wel zoveel van de praktijk der „ideeële infiltratie" weten, dat- zij zich niet zullen wagen aan het ha chelijke. experiment om met egfi uit deels onbetrouwbare elementen opgebouwde militaire eenheid hun prestige als bezet tende mogendheden in de waagschaal te stellen. Intussen soheppen al deze onbevestigde en ongeloofwaardige verhalen een sfeer, die de onrust en donkere toekomstver wachtingen in Europa niet weinig bevor dert. Wie met deze fantasieën gediend zijn? In de eerste en waarschijnlijk enige plaats de vijanden van orde', rust én op bouw. die met een revanche-complex over de ruïnes dwalen en in koortsachtige span ning uitzien naar het moment waarop het watei* opnieuw zo troebel" is" geworden, dat zij er met "boosaardig genoegen hun buit kunnen uitslepen. J. L. KwisiNsitilppers Dc Franse toneelspeler en regisseur Jean Louis Barrault, die in ons land vooral door de film van Marcel Carnê „Les enfants du" para lis" bekend is geworden, gaat een film maken naar een stuk van de existensdalist Jean Paul Sartre, getiteld „Typhus". Lawrence, de- Zuid-Afrikaanse minister van justitie heeft te Kaapstad een tentoonstel- .Ing van moderne Nederlandse kunst geopend. Hij verklaarde, dat de expositie niet alleen van belang is voor het culturele Jeven van Kaap stad, doch levens het sym'bool is van de banden, die Nederland en Zuld-Afrlka vei-enigen. Er wordt gespaard Volgens de door de Nederlandse Spaarbank- bond gepubliceerde cijfers werd bij de aange sloten spaarbanken,in Maart ingelegd f 2C.083.927 en terugbetaald f 22.710.624, zodat in Maart f3.373.103 meer werd ingelegd dan. terugbe taald. Voor het eerste kwartaal van 1947 belie pen inleggingen en terugbetalingen respectie velijk £79.999.216 en £65.246.144 zodat de eerste drie maanden van dit jaar een overschot var Inleggingen Iróven terugbetalingen hebben op geleverd van 14.753.072. Bij dè bankspaarban- kei\ bedroeg de inleg in Maart £1.477.765 en dè terugbetaling f 1.376.497 en ln het eerste kwar taal respectievelijk 3.563,314 en 3.023.913, zo dat ook hier een toerfeming van de spaargel den kan. worden waargenomen, etaoin shrdlu cmfwyp shrdlu elsaoln shrdlu De heer A. H. J. Lovink, de- pasbenoemde Nederlandse ambassadeur le Moskou Is met verlof van zijn post afwezig. Wetenschap en vredesindustrie konden veel gebruiken Enige tijd geleden stelde een journa list de eigenaar van een grote naalden fabriek in Groot-Brittaimië de vraag wat er eigenlijk met de millioenen spelden ge beurde die zijn fabriek jaarlijks vervaar digde. En zijn vraag nader toelichtend zei hij: „Gedurende de laatste 40 jaren heeft u bergen spelden geleverd, het ene jaar na het andere! SpeMen zijn echter geen consumptiegoederen en slijten niet. Wat gebeurt er dan Uiteindelijk met der gelijke enorme hoeveelheden?". De spel- denfabrikant wist hierop echter geen ant woord en kon slechts verklaren dat deze kwestie niet op het terrein van de produ cent lag Velen moeten zich dezelfde vraag ge steld hebben met betrekking tot de enor me massaproductie van oorlogsmateriaal, machines en onderdelen, wèt gebeurde er uiteindelijk met dit materiaal dat op grote schaal vervaardigd werd, onverschillig of de oorlog lang dan wel kort zou duren. Dit is zeker geen secondaire vraag, vooral met het oog op de enorme hoeveelheden 'grondstoffen die op deze wijze aan de ge wone verbruiks- en vredesindustrieën ont trokken werden. Het belang.van deze vraag blijkt wel uit het feit dat reeds in 1944, in het middem Grote kwesties wachten nog op behandeling, doch de Indonesiërs hebben het te druk (Van onze correspondent) Ruim een maand is verstreken sinds de ondertekening van het vbasis-aceoord, zon der dat we veel verder zijn gekomen wat de uitvoering van Linggadjati betreft. Er zijn een paar honderd politieke gevange nen vrijgelaten, men kwam overeen, dat Modjokerto zal worden gedemilitariseerd', een republikeinse resident heeft zich in Buitenzorg geïnstalleerd en het ministerie van voorlichting der republiek zal kantoren gaan openen in Soerabaja, Bandoeng en Semarang. Maar met deze symptomen van samenwerking houdt Jiet o.ok op. De grote kwesties, waar het om gaat (teruggave der ondernemingen en fabrieken, regeling van de in- en. uitvoer, fiet monetaire probleem, de voedselvoorziening, de militaire samen werking, de buitenlandse vertegenwoordi ging), zijn nog precies evèn ver van hun oplossing als vóór de historische 25e Maart. Er werd zo enthousiast begonnen 'na de bekrachtiging van het a cc oord. De Commis sie-Generaal en de Indonesische delegatie kwamen reeds de volgende morgen bijeen om Linggadjati te gaan uitwerken. Vier dagen later stuurde Néhru een Dakota, waarmee Sjahrir naar New-Delhd vloog. De ministers, die hem niet vergezelden, <ver- dwenen naar -Djokja, en hier melde stonden de besprekingen twee weken stil. Na Sjah- rir's terugkeer werden ze hervat op 14 April en men besloot aanstonds elke dag liefst twee vergaderingen te houden. Dat- ging drie dagen goed. Toen stapte het hele republikeinse kabinet (met een groep Ame rikaanse en Britse zakenlui) in de trein, het binnenland in. Sjahrir beloofde dé Commis sie-Generaal spoedig terug te zijn. maar bij het schrijven van deze brief wacht het trio Schermerhorn. Van Mook, Van Poll nog steeds. Sjahrir is blijkbaar van mening, dat 4de tijd vóór de republiek, althans minder tégen -de republiek dan tegen de Hollanders werkt. Met Oosters geduld tracht hij de Westerse haast de loef af te steken. Steeds meer buitenlanders naar Djokja. Men zou zeggen dat het .intussen dé-re publiek inderdaad niet slecht gaat.. Hadji Agoes Salim zit met ëen delegatie in Egyp te en is daar door koning Faroek ontvan gen. De „Indonesian Airways" heeft een luchtlijn Singapore-Djok-ja geopend. Steeds meer buitenlanders komen in Djokja,-rond kijken wat daar te verdienen valt. En' Sjahrir's- reis naar Brits-Indië moet een groot succes zijn geweest. Intussen kan van Nederlandse zijde geen enkel politiek initiatief wordien verwacht, zolang niemand weet, welke politiek hier gevolgd zal worden. Dé stroom van geruch ten over. een' heengaan van Van Mook, een benoeming van prof. Romme, enz. heeft de verwarring.en onzekerheid hier de laat ste' weken groter gemaakt. Eén ding is duidelijk, er zijn Veranderingen op til. Het is duidelijk, dat zeker hier in Indië en in d,e gegeven omstandigheden meer dan ooit zo'n persoonsverwisseling van grote betekenis kan zijn. Wij wachten hier in spanning af, wat het bezoek van Beel en Jonkman brengen zal. Veel, zo niet alles, zal afhangen van wat de beid/e ministers in Indië nodig zullen adhten te doen. Calyé's mosterdsaus smaakt verrukkelijk over sla en alle 1 soorten ilaatjes. Heerlijk pikant op duizend-en-een gerecht - zóó te gebrui ken droogt niet uit. mosterdsaus Declamatie in Domi onderdeel der Hooftherdenking Naar wij tihans vernemen ligt het in <Je be doeling van de vereniging „Ons Leekenspel" te Bussum, die tussen IJ Mei en 5 Juli een lande lijke declamatiewedstrijd ter gelegenheid van de P. C. Hooftherdenking organiseert,* het Over- veense gedeelte, dat Zaterdag 17 Mei plaats zal vinden, 'in een der zalen van het. gebouw Domi te Overveen te houden. Vermoedelijk* zal de wedstrijd 's middags beginnen. 9 Na „vlaggetjesdag" achter de haring aan Dinsdag 13 Mei tussen 8 en 9 uur zal de Scheveni.ng.se vissersvloot voor de ha ringvisserij zee kiezen. 4 De Zondag daarvoor 2al di? gehele vloot, bestaande uit ongeveer 80 schepen, fees telijk gepavoiseerd worden zodat daarmee een oud gebruik: „de vlaggetjesdag" wordt voortgezet. f ACHTTIEN JAAR VOOR ZANDVOORTER L. P. uit Zandvoort werd door de Bijzondere Raad van Cassatie in Den Haag tot 18 jaar ge vangenisstraf met aftrek veroordeeld. Het Hof in Amsterdam .sprak indertijd levenslange op sluiting over hem uit. van de oorlog, de Royal Society, de voor naamste Britse wetenschappelijke autori teit, met toestemming van de regering zich met een speciaal aspect van deze, vraag bezig hield en een plan ontwierp voor de oplossing van dit probleem. De Society trachtte doeleinden te vinden waarvoor oorlogsbehoeften en oorlogsmateriaal in vredestijd gebruikt konden worden. An dere genootschappen op wetenschappelijk gebied volgden dit voorbeeld, zoals b.v. het Department of Scientific Research, het Agricultural Research Council en het Medical Research Council, en gavén uiting aan hun wensen en voorstellen. Thans wordt het duidelijk van hoe grote waarde deze plannen zijn geweest. Wetenschap gebaat. Voorzover medisch en ander weten schappelijk onderzoek gedurende de oor log zich, niet direct met actuele problemen bezig hield, leed het ernstig ^gebrek aan apparaten, technische en wetenschappe lijke hulpmiddelen. Er was een tekort aan microscopen, meetinstrumenten, motoren en allerlei precisie- en 'electrische instru menten. Al dergelijke hulpmiddelen die voor wetenschappelijke studies onontbeer lijk waren-,werden ter beschikking der strijdkrachten gesteld. Het plan van 1944 beoogde een zo gun stig mogelijke verdeling van oorlogsvoor- raden voor vredesdoeleinden, zo spoedig als de oorlog geëindigd was. Een sub-com- mdssie van bekende geleerden, die wisten wat het wetenschappelijk onderzoek in de toekomst nodig zou hebben, onderwierpen de instrumenten en apparaten aan proe ven ^teneinde vast te stellen in hoeverre zij (de meeste, apparaten waren gedurende de.oorlog verder ontwikkeld of .van geheel nieuw ontwerp) voor wetenschappelijlk werk en onderzoek gebruikt, konden wor den. De situatie^ is dientengevolge thans ?o, dat niet slechts universiteiten, insti tuten voor wetenschappelijk onderzoek en beroemde geleerden in Groot-Britfennië van de nodige apparaten en hulpmiddelen uit de oorlogsvoorraden werden' voorzien, maar dat ook overeenkomstige instituteïi in de verwoeste Europese landen opnieuw uitgerust konden worden met apparaten en instrumenten voor hun laboratorium enz. afkomstig uit de voorraden van het Britse leger, de Koninklijke Marine en de RAF. Een 'speciale afdelihg van het Britse Ministerie van Bevoorrading houdt toe zicht op de verdeling der goederen en zorgt ervoor dat niemand bevoordeeld wordt. Wetenschappelijk onderzoek heeft voorrang. Er' wordt geen winst gemaakt.' Bij de verdeling v-an oorlogsmateriaal denkt men niet slechts aan wetenschap pelijk onderzoek, maar tevens aan hét feat, dat bij het tegenwoordige gebrek aan grondstoffen, veel oorlogsmateriaal juist deze grondstoffen bevat. Gedurende de laatste maanden kon mén schepen van eigenaardige constructie grote hoeveel heden lood in Southampton zien ontladen. Dit zijn de loden pijpen waaruit de be roemde onderzeese pijpleiding „Plutó" be stond, eens een oorlogsgeheim. Het" was een prachtig systeem dat de Geallieerde legers volop van benzine voorzag. De ben zine die zich nog ïri de pijpleiding bevindt wordt er uit gepompt volgens een speciale methode en wordt opgeslagen. Het lood der pijpen komt aan de Britse industrie ten goede. (E. C.) Paraguaanse burgeroorlog in balans Het is thans twee maanden geleden, dat in Paraguay de burgeroorlog uitbrak. Geen van beide partijen schijnt tot nog toe in staat een beslissende overwinning te be halen. Er is geen enkel positief resultaat bereikt. De troepen van de regering en van de opstandelingen nemen op het ogenblik vrijwel dezelfde posities in als op de dag na de opstand. Bemiddelingspogingen van Braziliaanse zijde zijn gestrand op de wei gering der opstandelingen- om te onderhan delen zolang president. Morinigo niet het land uit is. Kolonel Smith, de chef van de generale staf van de regeringstroepen, die is uitgeweken, 'is opgevolgd door kolonel Diaz de Vivar.- De regerings-radio heeft de bevolking van Conception aangespoord de stad on middellijk, te verlaten, daar de regerings strijdkrachten te land, ter zee en in de lucht een* gezamenlijke aanval zullen be ginnen. 29.' Panda ging overeind zitten en dacht na. „Stel nu eens, dat iemand iets. in zo'n radiatordop zou verstoppen!" dacht hij. „Iets dat voor een ander bestemd zou zijn! En stel dan dat die ander niet zou weten wélke radiatordop het precies wasJa, dan zou die ander alle radiator doppen, die hij zag gaan onderzoeken om te zien of dat Iets soms in die toevallige dop zou zitten! Ik ben toch niet zo dovh geloof ik! Hm. Ik ga er alleen op u'\ Ik ga (Lit zaakje al leen onderzoeken, misschien kap ik dan ééns een goede beurt maken!" Panda stond op en sloop voorzichtig de trap af. Op de tast vond hij de winkel en maakte licht. Toen greep hij het telefoonboek en begon te zoeken. Wat hij precies zocht zal ik mor- gén wel vertellen. Want Panda had inUis- sen noa meer gedacht en het zou me te veel worden om. dat vandaag allemaal uit te leggen. Herinnering aan vuurgevecht op de Dam In de gevel van het gebouw „De Groote Club" op de hoek Kalverstraat-Paleis- straat te Amsterdam, van waaruit op Maandag 7 Mei 1945, even nadat de eerste drie Canadese verkenningswagens de Dam opreden, Duitse militairen omstreeks drie uur het vuur op de* 'op de Dam samenge stroomde menigte openden, onthulde gis teravond de burgemeester van Amster dam, mr. A. J. d'Ailly een eenvoudige bronzen plaquette, ter nagedachtenis van de hier gesneuvelde burgers en B.S.-ers. Bij het vuurgevecht op de Dam tussen de Duitsers en B.S.-ers werden twee jaar geleden 19 personen gedood en 117 ge wond. Dr. A. Loudon vraagt ont heffing uit zijn functie De Nederlandse ambassadeur te Washing ton; dir. A. Loudon, -heeft op medisch.ad vies aan dë -minister van Buitenlandse Zaken per 1 Juli ontheffing gevraagd uit zijn tegenwoordige functie. Najaarsbeurs Vervroegd De datum van de Najaarsbeurs te Utrecht, waaraan verbonden de agrarische beurs, die oorspronkelijk van 17 tot 26 September zou worden gehouden, is in verband met de Friese landbouwtentoon stelling nader vastgesteld van 9 tot 18 September. De inschrijving sluit 15 Mei aanstaande. tro<. „Amok" door STEFAN ZWEIG v heen Van Ditmar. Amsterdam Antwerpen. Toen de zestigjarige Zweig zich |n jv, in Zuid-Amerika hel Ieveri benam was d gebeurtenis die. te midden van de schovjr e de wereldoorlog nauwelijks de aandacht*1 We verloren in de oorlog zo veel dat be scheiden van deze begaafde schrijver bijzonder relief kon krijgen. Maar nu vilf^ zij-n verhalen, door een Nederlandse vert opnieuw de aandacht vuagen, wordt duM^5 hoe groot het verlies Is dat we in deze u - sele Europese schrijver geleden hebben Zweig is in de eerste plaats békend om historische biografieën, maar zijn werden ook in alle talen der wereld bracht. Ze zijn bewonderenswaardige vooh" den van observatie en zorgvuldige weer Met eindeloos geduld en onverminderde le ontleedt Zwelg de wereld der onbevp!!?" schaduwen die beneden de oppervlakte het bewustzijn der mensen leeft'en besch?" hij hoe de Verborgen gewaande driften n] i' llng buiten de grenzen der zelfbeheersin? conventie springen als het stelsel v^n 01 wichten binnen de menselijke natuur stoord is. Vtt' Al deze vijf „Novellen dér Leidensch-M. geven in een gevarieerde vorm het ver weer van een mens die door een betrekv^' ombel-angrijk voorval meegesleept wordt in chaotische drang eigen aan de vorm van e lelijke stoornis die tegenwoordig waarschijn^' „neurose" genoemd zou worden. Maar is wel een schérp, doch geen nuchter nemer en aijn warm meevoelen verdiept kracht van ztjn Jtnappe observaties. Reinier P. Stei kenburg gaf een goed verzon, vertaling. Helaas wordt het boek ontsierd £1 een serie onbeholpen tekeningen. Grootscheepse publiciteitscampagne voor het winnen van „de productieslag" Van onze*Londense correspondent) „De soep wordt meestal niet zo heet gegetenToen het midden in de barre winter helemaal mis dreigde te gaan d-oor het opraken van de brandstoffenreserve, heeft het Engelse volle zich niet tot een paniek laten verleiden. Menwas de af-* grond tót aan het randje genaderd, maar met de grootste koelbloedigheid en onver zettelijkheid j^eeft men weer .houvast on der de voeten gekregen en langzaam gaat het nu weer opwaarts; Geleidelijk is En geland, wanneer de tekenen niet bedriegen, bezig de crisistoestand meester te*,worden Men moet niet vergeten, dat het land voor Duitse roof gespaard is gebleven en hoeveel er ook kapot of versleten is, als - geheel heeft het èen grote voorsprong op de overige door de oorlog getroffen Euro pese gebieden. Het herstel zal hier dus wel vlugger in zijn werk gaan dan helaas el ders het geval is. Natuurlijk is er geen reden tót overdre ven optimisme, vooral niet omdat er in de binnenlandse politiek nu eepmaal stoor nissen plegen op te treden, veroorzaakt door invloeden van buitenaf-, waarvoor Engeland op het ogenblik zo kwetsbaar is. De regering heeft echter op een kardi naal "punt twee successen geboekt: de.ko- lenproductie is. soms zelfs tot record-1 hoogte van vier millioen ton per week gestegen en de toeloop naar de mijnen heeft zelfs de verwachtingen overtroffen Een belangrijk percentage mijnwerkers is teruggekeerd en zij kunnen dadelijk pro ductief worden gemaakt. De dramatische gebeurtenissen van de afgeloopen winter hebben ook menT sen uit een geheel andere levensfeer doen. besluiten in de diepte af te dalen. Dit was o.a. het geval met een Australische jour nalist, die vond dat het houweel thans nuttiger is dan de vulpen; Misschien zit er nog wel kopij in ook De overschakeling"van vaste naar vloei bare brandstof voor fabrieksgeneratoren verloopt 'eveneens gunstig. Het huishou delijk gebruik is, met een grote mate van vrijwilligheid, aan banden gelegd. Zo hoopt men bij de intrede van de winter J 5 emil- lioen tofL achter de hand te hebben, d.i. tien millioen ton meer dan verleden iaar. Men zal proberen een redelijk evenwicht te bewaren tussen de eis van voorraad- vorming en de verhoging der industriële productie. Een vraagteken vormt alsnog de invloed, welke de vijfdaagse werkweek in de mij nen, die op 1 Mei begint, zal uitoefenen. Velen houden hun hart vast. dat het daar door toch weer zal mislopen, indien de mijnwerkers niet voortdurend in record tempo arbeiden. De regering is er zich van bewust, dat zij zekere risico's loopt en zij volgt, naar een zegsman ons zeide, de ontwikkeling met open ogen. Iets ongekends is, dat de steeds optimistische en goedgehumeurde minister van Financiën Hugh Dalton'een begroting met een overschot heeft weten te ontwerpen, maar het surplus berust niet zozeer op een rooskleurige economische toestand, dan wel op terugvloeiïng van door de'schatkist aan diverse departemen ten verleende voorschotten. De laagste in komensgroepen konden vari belasting wor den vrijgesteld. Inflatieneigiri-gen weet men tot nu toe goed te bedwingen, al.is prijsstijging van dit of dat artikel vaak onvermijdelijk. De voedselsubsidies dienen om te voorkomen, dat de prijzen van le vensmiddelen met dertig procent omhoog springen. Meer brood en suiker. De melkpositie is gunstig en het raiit- soen overtreft zelfs het vooroorlogs ver bruik. Het brood zal denkelijk in de herfst van =de bon gaan. Er komt meer suiker, maar men zal het een paar maanden met minder'thee moeten doen. Een debet-post is ook de hervatte export van Britse vliegtufgen, die een goede kans maken de wereldmarkt te veroveren. Tabaksbeproeving. Tegenover de lichtpuntjes staat de nieu- we beproeving van de indirecte tabaks- rantsoenering door de verhoging der in voerrechten. Het is nu voor de lager ge- salarieerden een hard gelag. Men ziet nu Klinkende lever|ntle, geen holle frase Veertig millioen holle bakstenen zullen als uitvloeisel van een accoord tussen Bel gië en Nederland voor onze wederopbouw geleverd worden. Bovendien zullen grote hoeveelheden graniettegels en een belang rijke partij cement volgen. Explosie in bioscoop te Caïro Tijdens een voorstelling in de Ameri kaanse bioscoop te Cairo is een bom ont ploft, waardoor twee personen werden ge dood en 30 ge\vond, aldus officiële cijfers. De bioscoop staat in een druk winkel centrum van Cairo. het ongewone schouwspel van winkels vi onverkoopbare sigaretten. Het peukje' heeft nu zelfs in Engeland zijn intrede ge- daan en er worden,spoedcursussen in eigt teelt georganiseerd. Er zit echter niets ai ders op, wilde men dollars besparen en dal is dringend nodig, omdat de lening weg vloeit als 'het zand in een zandloper, Al wordt er over deze maatregêl flink geniop- perd, tocli ziet men de redelijkheid van de beslissing wel in. En die redelijkheid vormt de brug tussen regeerders en geregeerden. De enorme pu- bliciteitscampagne, die het Engelse volk met de neus op de onaangename feiten wil drukken, is daarop gebouwd. Toen het nog oorlog was. viel het niet zo moeilijk ieder een van de ernst van de toestand te door- dringep. Het is minder eenvoudig om de mensen te doen inzien, dat, wanneer zij -niet harder werken en Joeter organiseren', er. gebrek zal heersen. Dat is het thema van de'nieuwe actie. Op elk uur.van de dag zal men er aan worden herinnerd, hoe 'erg het wel is. Aanplakvellen .met koeien van letters, toespraken in fabrieken, films en tentoonstellingen, zullen ieder aanspo ren zijn uiterste best te doen. Helaas, de wapens, waarmede de pro ductieslag moet worden gevoerd, ontbre ken in vele gevallen, zolang er geen steen kool en machines genoeg zijn- Waren ze er wel, dan nog komt men, vergeleken bij 1939, vier millioen werk krachten tekort wegens de verhoogde ex port, de strijdkrachten, de verhoging van de schoolleeftijd en de uitbreiding van het ambtenarencorps. Engeland zal nu honderd duizend D.P.'s opnemen en ook nog twin tigduizend krijgsgevangenen, die als bur gers landarbeid gaan verrichten en na vijf jaar als Brit kunnen worden, genaturali seerd. Daartegenover* staat dat eeri half millioen Engelsen wensen te emigreren, maar ook dat is nodig om het Gemene best in stand te houden. Hoe het óok zij, de regering wil het land duidelijk maken, dat het ip de naaste toe komst op eigen benen moet staan en dat het economisch herstel voor een belangrijk deel geheel van de eigen voortbrenging afhankelijk is. Naar ik van de meest bevoegde zijdt verneem, zal de Britse regering niet op een nieuwe Amerikaanse lening aanstu ren en zal zij proberen zich zoveel mogelijk van de dollars los te maken, niet het minst ter handhaving van het economisch even wicht en waarschijnlijk ook om kracht bij te zetten aan de idee, dat Engeland een geheel eigen rol- heeft té spelen. Vandear de heroriëntatie op de Europese export- gebieden, wier herstel het mede uit eigen belang zoo snel mogelijk wenst te zien. De afsluiting van een handelsver drag mét de Sovjet-Unie is in dit licht beschouwd voor Engeland mede van ritate betekenis. Zoals in het verleden traent Engeland de gevaarlijke klippen te omzei len. Zeemansbloed heeft het in de aderen. Alleen de twijfelmoedigen vrezen een schipbreuk Opvallende bereidwilligheid. Jacques Duclos, <k leider van de communistische parlementJ- fractie in Frankrijk, heeft verklaard: „WD zijn bereid met de regering in alle" opzichten samen te werken ten bate van de arbeids klasse, ook al zijn wij op het ogenblik uil de regering gesloten. Zij die vandaag de d-ag praten over een algemene staking, ^ijn dioten". Pensioen. Van de 25.000 arbeiders, die Maant-S' In Bilibao in staking waren gegaan, ongeveer 10.000 gisteren weer aan hei gegaan Eergisteren had de regering aar-* kondigd. dat zij, die onmiddellijk wee a- het werk zouden gaan, het recht op domspensioenzouden behouden. Burgeroorlog. Volgens in Athene ontvange^ richten ls een grote groep guerilla's, in de uniformen van het Griekse in geslaagd, de voorsteden van Ki' (Macedonië) binnen te 'dringen. Zes ners. onder wie de oud-burgemeester af zijn gedood. „Onkel Wilhelm". Het Britse militaire bestMt in Duitsland bestudeert thans een pkh verbetering van de voedseltoestand, oa- gediend is door de bond van Duitse Hierin wordt verzocht de Duitsers toe staan, op kosten van „de Duitse natie walvisvaart te tijgen. Staatsgreep. Volgens een bericht in een zölaans blad heeft het columbiaanse actief gesteund door de liberalen, staatsgreep Uitgevoerd. Geen halzen. Radio Moskou heeft in een uitzending verklaard, dat allerlei s Britse fascisten-groepen, weer op het zijri versohenen. ..Deze fascisten zu - halzen'', aldus radio Moskou, en h viteit vormt ean bedreiging der. én Xn verschillende steden zijn b°ek debatingclubs opgericht, die in .n,. held gecamoufleerde nazl-orgamsaues v Verdeelde meningen. Op twe paraguese nonneerbotën, die in Buenos Aires ia refi ll Buenos ai»® - ju- ratie zijn, braken Woensdag tussen pro- en anti-regeringsgednoe guese zeelieden. Twee officieren, matroos werden gewond. e-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1947 | | pagina 2