Schipbreukelingen waren vroeger
nief veilig aan de kusten
Motorgroep „Kennemerland" in en na de oorlog
Wat andere bladen schrijven over Indonesië
Wantoestanden bij
apparaten fabriek
Een man als jij....
ONDERDAG
24 JULI 1947
{Jit de oude doos van het zee-reddingswezen
„Plakkaten" inzake de strandvonderij hielpen niet veel
ic blad de „Bristol Weekly In-
Een E^ van 10 Februari 1750 bevatte
het volf^nde '^r^^et vernemen wij, dat
„Uit j lintste storm een Hollands schip
tödenS ïSinff van 700 vaten tabak aan
®et eCf ipn Jenoemde plaats en Portland
boori ^usr °Ze5 en twintig opvarenden
gestrand is. leven en het schLp werd
S"m««d°n he' lani geplunderd.''
dpot J w in het grijs verleden; met
z° 8 so Fn«else kust. Ook in ons land
l11'®® .«er brutale, ja misdadige daden
lijn er v™ s leegd, wanneer de storm
Z?n on het strand had geworpen. Wee
gn schip na sohipbreuk te hebben
''rfeThét „geluk" had, levend de vaste
£da^hif uitgePlunderd werd, zo niet
- t8"}!preiken. Hü kon er van overtuigd
Wjl tewprd 7:n nipt
zün»
erger. was blijkt uit de bepalingen
Ho'TTnjrelse wét tegen de zeeroverij.
}I> 88«rPt verklaarde tot „capital felonies"
fhSSe misdaad): het plunderen
1 nie schip, hetzij in nood verkerend
3n trand' of iemand verhinderen te ont-
gestrana, oi redden, c
n Hié tracht zijn leven te redden, of
5IiaPP(p Verwonden met de bedoeling hem
hemÜ laven te brengen of het plaatsen
o® h8U lichten, met het doel, enig schip
wouaar te brengen.
'fit alles, blijkt. Mhrter^vro^»
«al heel
raar toeging, daar aan de over
ride van de Noordzee.
ar
i h
en,
we
'Maar ook aan het N^erlandsejfrand
'iel
iijdensd^r^eTing "van Karei V,_de stand
hel lang niet allemaal brave Hen-
ïfjdie daal- woonden. Van overheids-
'5«rd reeds bij plakaat van 1529, dus
«e»e var Karei V. de strand-
ihpnrie''de eenzame jutter langs het
„■seslrektè strand trok aidh van de he-
Jgeavan het plakaat weinig aan.
Scheepsrampen namen toe.
Hpt handelsverkeer op de Nederlandse
Jens nam in de 17e eeuw sterk toe en
j nbtitfpvolKe groeide ook het aantal
ientengevoig^ |q strandden in het be_
scheepsrampen.
iuchtê jaar 1660 op Texel niet minder dan
120 schepen. In 1683 verongelukten op dit
eiland 6 grote Hollandse oorlogsschepen,
waarbij 900 opvarenden om het leven kwa-
werd in die dagen geweldig gejut en
geroofd, hetgeen blijkt uit een plakaat van
1(25, waarin gesproken wordt over „ge
weldenarijen en roverijen, ondernomen en
gepleeghd omtrent Scheepen en Goederen,
welke door stormwinden als anders in nood
»eraakt zijnde, evenwel noch niet verlaaten
ófgeabandonneert, maar door het Scheeps-
volck of enige uyt deselve werden in besit
gehouden, echter veele Personen hun ver
stouten, in weerwil van de Schippers of het
Scheepsvolck met geweldt de handen te
slaan aan soodanige Soheepen of Goederen,
deselve feytelijlc aan te tasten, ja selfs wel
daartoe te vervallen, dat sij, die rooverijen
niet kannende volbrengen, de Scheepen uit
boosaardigheyt komen in den brandt te
sleeken."
Bij Ordonnantie van 1769 werd de strand
vonderij beter geregeld. Het was verboden
aan boord te komen van een in nood ver
erend schip zonder toestemming van de
schipper, de stuurman of het scheepsvolk;
men mocht zich niets „aanmatigen", een
geabandonneerd schip moest men trachten
in de haven te krijgen. Wie gestrande goe
deren ten eigen bate verkocht, of zelfs ver
voerde elders heen dan naar de strand-
overheid, stelde zich er aan bloot, in het
publiek gegeseld, gebrandmerkt en „ge
bannen" te worden. Ieder was verplicht,
aan de overheid kennis te geven van 'het
aanspoelen van „eenig verdronken
Lighaam", zowel als van aangedreven goe
deren, „spekvisschen daaronder begrepen."
Verder werden er Generale Strandvonders
aangesteld en wel in Oostvoorne. Scheve-
ningen, Zandvoort, Egmond aan Zee, Texel,
Vlieland, enz. Hun chef was de Rentmees
ter en zonder diens verlof mochten zij zich
niet van hun standplaats verwijderen.
Kwam een schip in nood, dan moesten zij
met hun ondergeschikten plannen voor te
verlenen hulp beramen.
Inde Ordonnantie van 1769 was ook een
plan voor een reddingboot opgenomen. Het
was een sterk, open houten vaartuig met
platte bodem. Buitenom liep een zware
Spanning voor V.Z.V. in
de waterpolocompetitie
Hedenavond worden in de Herenduinen
waterpolowedstrijden gehouden. Voor de
heren staat de ontmoeting tegen Haarlem I
op hec programma. De stand van zaken in
deze afdeling is zo, dat L.Z.C, uit Leiden op
het ogenblik aan de kop staat, gevolgd door
V-Z.V. en dan Haarlem. In het eerste deel
van de competitie versloeg Haarlem L.Z.C.
en de Leidenaren wonnen weer van V.Z.V.,
dat daarvóór over Haarlem had gezege
vierd.
Op de helft van de competitie stonden
de drie rivalen gelijk, daar zij alle overige
wedstrijden hadden gewonnen. In de twee
de helft der competitie nu heeft L.Z.C. van
Haarlem gewonnen. Wat zullen de V.Z.V.-
ers doen? Als zij winnen dan is Haarlem
definitief uitgeschakeld. Wij geven de
Ifmuidenaren wel een kans, daar zij op
veld spelen.
Het tweede heren zevental zal revanche
kunnen nemen van de in Haarlem geleden
nederlaag tegen Haarlem 3. Het derde he.
renzevental zal wel verliezen van de a.s.
kampioenen van de Politie uit Haarlem.
Om zeven uur beginnen de wedstrijden
mat eep ontmoeting tussen de reserve
kventallen van de V.Z.V.-dames en die
wn H.V.G.B. Afgelopen Dinsdag kwam het
*®s,e dameszevental in den Haag uit tegen
gevreesde D.V.Z.-sters. Het werd een
overwuming van 3-1, die geen enkel ogen-
m gevaar is geweest. De dames staan
"zeer stevig op de bovenste plaats en de
gende week Donderdag zullen zij ver-
oedelijk wel kampioen worden, als zij de
naagse club „Die Haghe" in de Herendui-
Den ontmoeten.
Kampioensfeest V.V. „Kinheim"
Voetbalvereniging „Kinheim" die met
hiT. elftal in de derde klasse K.N.V.B.
fer .an?P10enschap behaalde, organiseert
eeboVan dit feit a-s- Zaterdag in
W .ncordia" een feestavond voor
S ;is™en en donateurs.
vp-loJ(eVUe",gezelschaP van Kees Manders
fcl h0M,ni Vverk'nS en Roemer's Band
al met muziek opluisteren.
houten band. Vóór en achter was een vloei
plank aangebracht, om het overslaande
water af le vloeien. De boot was ingericht
voor tien roeiers en moest met een riem
gestuurd worden.
Later werden speciale reddingboten ge
bouwd. Henry Greabhead, een Engelse
scheepsbouwmeester, komt de eer toe „de
eerste „onzinkbare" reddingboot te hebben
gebouwd. Dit was in 1798.
In ons land heeft Lodewijk Napoleon
veel voor het reddingwezen gedaan. Hij
heeft zes reddingboten laten bouwen van
het type Greathead. Hij heeft ook vastge
steld, hoe het reddingwezen moest worden
ingericht.
In 1824 kwam de N. Z. H. R. M.
IJMUIDER COURANT
Jubileum tenniswedstrijden
der R.K.S.V. „Velsen"
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
van de afdeling Voetbal der R.K.S.V. „Vel
sen" organiseerde de lawntennisclub enige
jubileumwedstrijden.
De eerste wedstrijd werd gespeeld in.
Velserbeek tegen D.E.M. uit Beverwijk, Er
werd vinnig gestreden om de punten. De
betere techniek van D.E.M. bezorgde haar
een overwinning van 8-2. Door toedoen
van de dames redden de Velsenaren de eer.
Op Brederode ontving „Velsen" de ploeg
van R.K.A.V. uit Amsterdam. Voor de aan
vang der wedstrijden bood de voorzitter
van R.K.A.V. zijn gelukwensen aan, ver
gezeld van twee fraaie bloemstukken.
Er werd, ondanks de warmte met animo
gespeeld en ook nu werd het een nederlaag
voor „Velsen". De technisch beter spelende
hoofdstedelingen wonnen met 9-1.
Na afloop der wedstrijden werd „Velsen"
uitgenodigd nog dit seizoen return-wed
strijden te spelen.
AANVRAAGFORMULIEREN VOOR
RIJWIELBANDEN.
Aanvraagformulieren voor rijwielbanden
kunnen worden afgehaald in IJmuiden-O.
Vrijdag 25 Juli de letters R tot en met U.
De K.N.M.V. heeft in Velsen een onder
afdeling die vele leden telt en die haar
ontstaan min of meer aan de oorlog heeft
te danken. De motorrijders sloten zich toen
nauwer aaneen en in Februari 1942 namen
de heren G. F. Dictus en J. Apetz het ini
tiatief om de onderlinge band die er was
tussen de motorrijders te behouden, togn
deze dreigde verloren te gaan, omdat het
motorrijden was verboden.
Er werd een beroep gedaan op alle
motorrijders in Velsen via het blad „Mo
tor", het orgaan van de K.N.M.V. Inmid
dels had men de heer Richard Giesberts
opgezocht en het plan met hem besproken.
Dank zij de welwillende medewerking
van de directie van de Papierfabriek kreeg
men de beschikking over het gebouw „Con
cordia" waar begin Maart 1942 een feest
middag werd gehouden. Dat men aller-
wege instemming betuigde bleek uit het
feit, dat zelfs uit verre plaatsen motor
vrienden waren gekomen. Het bestuur van
de K.N.M.V., de redactie van „Motor"
de voorzitter der Provinciale afdeling
Bruinsma waren aanwezig. Het hoogtepunt
van het feest vormde het optreden van
„Bahco Scheurmans" met zijn motorfiets
uit voorhistorische tijden.
In aansluiting op deze bijeenkomst werd
23 Maart een oprichtingsvergadering uit
geschreven in Café van der Lem te IJmui-
den-Oost, waar 25 leden aanwezig waren.
De nieuwe groep kreeg de naam „Kenne
merland" en het bestuur werd samenge
steld uit de heren R. Giesberts, voorzitter,
P. J. van der Linden, seciretaris en G. F.
Dictus, penningmeester. Het ledental
groeide alras tot meer dan honderd en
café Van der Lem aan de Zeeweg werd
clublokaal.
In de bezettingstijd werd nog menige
bijeenkomst georganiseerd, maar als ge
volg van de vordering van alles wat motor
fiets heette, was de groep geheel zonder
rijdend materiaal. Toen er echter koeriers
diensten moesten worden verricht in de
laatste dagen van April 1945 waren er ver
lossend genoeg weer wèl motorfietsen
Na de bevrijding werd onmiddellijk het
contact met de leden, waarvan velen wa
ren geëvacueerd, weer gezocht en spoe
dig was „Kennemerland" weer een bloeien
de groep, hoewel het rijden nog bepei-kt
bleef door het vergunningenstelsel.
Dank zij echter de heer L. Gouda werd
de medewerking verkregen van Jonkheer
van Tuyll en kon men oefenen in het duin
terrein, een gelegenheid waarvan de leden
veel gebruik maakten.
Intussen kwamen de vergunningen wat
los en kon men zo nu en dan ritten orga
niseren en de krachten meten met andere
clubs, waarbij „Kennemerland" menige
prijs in de wacht sleepte.
In Juni 1946 ïeed de groep een groot ver
lies door het verongelukken van het ac
tieve lid de heer H. B. Bontsema.
Geen feestprogramma op Koninginnedag
was volledig als er niet een motordemon-
stratie op vermeld stond.
VACANTIEBONNEN LAND- EN
TUINBOUW.
De plaatselijke Agrarische Bedrijfsgroep,
afdeling IJmuiden der E.V.C. heeft van de
„Stichting Vacantiefonds" bericht ontvan
gen, dat landarbeiders ook deze maand
vacantiebonnen 1947'48 kunnen inleve
ren, ten hoogste voor 15. Ook chequelbon-
nen, uitgegeven door bedrijfsverenigingen,
worden aangenomen. Hiervan kan het
maximum-bedrag van 15.in bepaalde
gevalled worden overschreden.
De bonnen worden ingenomen Zaterdag
26 Juli des namiddags van 56 uur, Mei-
doorastraat 26, IJmuiden-Oogt. De uitbeta
ling geschiedt op 23 Augustus a.s.
MARKTBERICHT VAN WOENSDAG.
Aangevoerd werden 50 kisten tarbot en
tong, 50 kisten schol, 500 kisten schelvis,
750 kisten kabeljauw, 35 kisten heek, 2200
kisten makreel, 150 kisten horsmakreel,
1400 kisten haring, 40 kisten wijting, 50
kisten diversen, totaal 5225 kisten.
Besommingen: 5 trawlers 76.431;
Zweedse kotter GG 237 f 4650; Hollandse
kotter IJM224 f2835; motorlogger KW162
3947. Kustvissers: UK45 f 197; IJM237
f109, IJM211 f38; KW 109 f163.
De laatste tijd doet zich echter het ver
schijnsel voor, dat de animo gaat verslap
pen, het eerste nieuwtje is er af en bij de
terugkeer naar normale omstandigheden
kan men dikwijls geen tijd meer vinden om
de vergaderingen te bezoeken of de Zater
dagmiddag voor rijden vrij te maken.
Het Zondagsrijverbod, dat zeer streng
wordt gehandhaafd, doet ook geen goed.
Toch blijft het bestuur optimistisch, als
steeds. Plannen worden gemaakt en daar
om staat er voor 2 Augustus een gezellig-
heidsrit op het programma; ernstig wordt
er gewerkt aan een maandblad, geschreven
vóór en door de leden en eerstdaags zal het
eerste nummer verschijnen.
OPENLUCIITMEETING C. P.
(DE WAARHEID).
N.
Onder het motto: „Herstel de vrede in
Indonesië" wordt Zaterdagmiddag 4 uur
door de C.P.N. (De Waarheid), afdeling
Velsen-Noord op het terrein aan de Duin-
vlietstraat een openluchtmeeting gehou
den.
Als spreker treedt op de heer Jan Schal-
ker uit Amsterdam.
Voor het eerst Canadees schip
in de Amsterdamse haven
Na daartoe vele verzoeken te hebben
ontvangen van het Verenigd Cargadoors
Kantoor in Amsterdam is de Noorse
scheepvaart maatschappij „County Line" er
Woensdagavond toe overgegaan voor het
eerst in de geschiedenis een harer schepen
in de Amsterdamse haven te laten lossen.
De 7176 ton metende „Brant County" is in
de Amsterdamse haven gearriveerd met
stukgoederen bestemd voor Amsterdam en
Rotterdam.
In havenkringen hoopt men, dat ook Am
sterdam in de toekomst een aandeel zal
krijgen in het zeetransport tussen Canada
en Nederland, dat voordien over Antwer
pen of Rotterdam liep.
Santpoort
Jeugdige Amsterdammers
op bezoek
Onder auspiciën van de reis- en ontspan
ningsvereniging „Soenda" uit Amstei-dam
en met medewerking van „Santpoorts
Bloei" en de eigenares van „Boschbeek"
vertoeven hier onder deskundige leiding
enige tientallen jeugdige Amsterdammers
in een Zomex'kamp. Wanneer de proef
slaagt, ligt het in de bedoeling het volgend
jaar in nog groter getale terug te komen.
Santpoortse handboogschutters
naar Gouda
Onze handboogschutterij „Vooruitgang
zij ons Streven" ontving de uitnodiging om
op Zaterdag 9 Augustus tijdens de Goudse
feestweek in Gouda aan een wedstrijd deel
te nemen, waaraan het koningschap van
Gouda zal zijn verbonden.
Concerten in het Rijkenspark
Onder bxxitengewoon fraaie weersomstan
digheden gaven het fanfare-korps „Wilhel-
mina" cn het harmonie-gezelschap „Soli
Deo Gloria" in ons onvolprezen Rijkens
park een concert. Het ten gehore gebrachte
„Wilhelmina" speelde o.a. haar drie
concoursnummers mocht er wezen eix
daarom vonden we het jammer, dat de
belangstelling niet groter was.
Zevenkampdag „Terrasvogels"
Als voorbereiding van de „Zevenkamp-
dag" van de afdeling Haarlem van de
K.N.V.B. heeft „Terrasvogels" tegen Zon
dag a.s. een zevenkamp voor alle leden.
senioren, junioren en adspiranten
georganiseerd.
Kellners en kogelflesjes in een balanceer-symphonie
Niet in alle stilte, maar wel op het aller
onverwachtst heeft Haarlem Dinsdag de
primeur voor Nederland gekregen van een
onvervalste „Cours des gargons", een snel-
en behendigheidswedstrijd tussen hen, die
in de Spaarnestad het dorstende en hon
gerende mensdom drank en spijs overhan
digen.
Plaats van handeling was' de stations
restauratie, waar dit koene plan eens in een
obersbrein rijpte, hoewel een onbescheiden
krantenman, die van een grapje een écht
bericht maakte, eigenlijk de doorslag had
gegeven. Dat lieten de kellners niet op zich
zitten: nu zouden ze hun „cours" hebben
ook.
Zo werd Dinsdag in allerijl een wedloop
geïmproviseerd, die de tussen 3 en 4 uur
wachtende reizigers treindrukte en -ver
traging heeft doen vergeten.
Twaalf zwartgepande en witgebefte he
ren en één blanke jonkman van bescheiden
formaat die dan ook favoriet was
startten drie aan drie bij het optrekje, waar
argeloze meisjes voor zijpaden behoed
worden. Het parcours liep via de Rotter
damse zijde naar de Amsterdamse en dan
weer naar het gemelde gebouwtje, waar
een aan de stationsrestauratie geparenteer
de dame de chronometer bediende. De clou
was echter het „tafeltje dek-je" dat aan de
Noord-, en het „tafeltje-scheer-je-weg" dat
aan de Zuidzijde van de restauratie ge
speeld moest worden. En goed! Want stren
ge dames noteerden met argusblik en pot
lood ieder vergrijp, dat tegen het „Hoe
hoort het eigenlijk?" der koffiehuiswereld
gepleegd werd.
Luide aangemoedigd door collega's-in-
Over het besluit van de Nederlandse regering!
om tot een politiële actie in Indonesië over te
schrijft de Nieuwe Rotterdamse
u r a n t, dat deze beslissing, die onze over-
held, na rijp beraad, tn diep besef der normen
van ethica en religie en niet in de laatste
plaats doordrongen van haar verantwoorde
lijkheid, heeft genomen, in politiek opzicht niet
kan en mag worden afgemeten naar oorzaken
en afleidingen. Zij moet tevens en in nog rui-
rxere mate worden beoordeeld naar haar ge-
olgen. Over die gevolgen kan men voorlopig
nog slechts gissen. Het blad besluit: „De repu
bliek liet geen andere keus. daar zij ook sinds
27 Mel halstarrig, in weerwil van de druk der
grote mogendheden, bleef weigeren zich te hou
den aan de overeenkomst, die zij 25 Maart vrij
willig tekende".
Het Al gemeen Handelsblad meent,
dat'van bemiddeling door derden geen heil is
te verwachten, omdat de onderhandelaars, zij
het voor de republiek onder drang van buiten,
het tenslotte bijna eens konden worden, maar
vooral omdat de republikeinen te Batavia en
Djokja steeds van mening verschilden. Deze bij
de tegenpartij ontbrekende eensgezindheid is
daarentegen wel bij de overgrote meerderheid
het Nederlandse volk te signaleren. Het
blad schat, dat 80 00 procent van ons volk de
genomen stap als onafwendbaar beschouwt.
Het Parool (onafhankelijk socialistisch)
schrijft: „Zoals I-IItler's mars naar Wenen geen
lager doel had dan de „bescherming" van d<
arme Oostenrijkers zo tettert onze „Christelijke'
radio, dat Nederlands mars naar Djokja er een
zal zijn „uit barmhartgheld". Zoals de Oosten-
zal zijn „uit barmhartigheid". Zoals de Oosten
des Führers hadden ingeioepen, zo proclameert
de officiële Nederlandse voorlichting precies
op de dag waarop tot geweld weid besloten,
hoe kan het zo treffen! dat „tal van dessa's
wegens de toenemende terreur de beschermtng
Nederland hebben gevraagd". En zoals
Hitler, die vurige vrijheidsbrenger, de landen
die hij te lijf ging alleen maar de zegeningen
der ware democratie kwam aanbieden, zo ver
kondigt de Nederlandse Regering, dat zij thans
de voordelen van Linggadjaü aan de Republiek
zal gaan presenteren".
,,D e „M a a s b o d e" (R.-K.) is van oordeel
„dat hef grote meningsverschil gebaseerd is op
de overschatting van zichzelf door de Republiek
die door de ongelukkige politiek vooral van het
Kabinet-Schermerhom zo hopeloos werd aange
moedigd: de Republiek beschouwde zich, loen
dit fictieve de facto-gezag èn over Java èn over
Fumatra èn over Madoera haar naar het hoofd
steeg, zich zelf eenvoudig als een mogendheid,
zoals Nederland een mogendheid was, totaal in
strijd met de 17 artikelen en de Verenigde Sta
ten van Indonesië. Het beste bewijs voor deze
mogendheid-gedachte was wel het aanknopen
door de Republiek van eigen buitenlandse be
trekkingen, waartoe zij genoopt zou zijn door
het uitblijven van de troepenvermindering on
zerzijds".
„D e Volkskrant" (R.-K.) verklaart, dat
door de rede van dr. Beel tweeërlei indruk is
gewekt, namelij'k: „Vooreei'st, dat daar een man
sprak, die van elke krijgszuchtigheid is ge
speend", en als tweede sterke indruk: „dat an*
dennaal die vervloekte mentaliteit van „het
vodje papier", die de Indonesische regering er
op na houdt, ons deze tijdelijke onderbreking
van een vreedzame ontwikkeling heeft gele
verd".
Het V r ij e Volk (P. v. d. A.) waarschuwt
„Niet alleen de voorlichting over het politioneel
optreden, veel meer nog dat optreden zelf moet
binnen de door de minister-president gestelde
grenzen worden gehouden, Er is in het eex-ste
leger-communiqué sprake van het bombarderen
van vliegvelden. In berichten van republikeinse
zijde wordt zelfs gewaagd van het bombarderen
van een vliegveld bij Djokjakarta. Daarvan is
in het officiële communiqué geen sprake.
Opheldering daarover is gewenst. Maar reeds
thans moeten wij zeggen, dat wij het bombarde
ren van vliegvelden in het binnenland kwalijk
onder politioneel optreden kunnen rangschlk-
Parijs? Nee, Haarlem. Zal ik het flesje in
de hand houden of op het blad zetten?"
is het probleem, waarvoor deze snelvoetige
koffiehuis-dienaren geplaatst worden.
x'uste en talloze vrouwelijke supporters spo
ten de Gastons, Mai*cels en Eduards als li-
monade-gazeuse zigzaggend door het ge
amuseerde publiek. Er mocht uit puur
enthousiasme hier en daar dan al eens een
kogelflesje met het perron in aanraking
komen: als perfecte vaklui brachten zij alle
ingrediënten weer heelhuids thuis.
De eerste prijs was voor de favoriet: de
17-jarige Stokvis, die ons toevertrouwde,
dat hij onder de gasten van „Lion d'Or" als
„Robbie" befaamd is. Dit wonder van prille
kellnerische vaardigheid legde de afstand
in 2 minuten 46 seconden af en maakte
slechts één fout bij de tafeltjes. De num
mers 2 tot en met 5 stamden allen uit de
Stationsrestauratie, die het voordeel van
eigen terrein had. De winnaars werden be
giftigd met prijzen in geld, taart, fruit en
geestrijk vocht, door de directeur van de
Stationsrestauratie, de heer A. A. J. Beijer,
onder wiens patronage het evenement
plaats had, en verschillende Haai'lemse
firma's ter beschikking gesteld.
Kellnersrace tijdens de feestweek?
De kans is groot, dat de wedloop van gis
teren de genesis zal wox'den van een nieuwe
Haarlemse attractie: een nationale kellners-
wedloop. Reeds is men met „Haarlem's
Bloei" in contact geti-eden om te trachten
nog tijdens de feestweek tot een dergelijk
aanti-ekkelijk programma-onderdeel te
komen.
Munitie werd met hamer
en beitel bewerkt!
Tijdens een onderzoek, dat de Haarlem
se politie naar de naleving van de Arbeids-
en Veiligheidswetten in een apparaten-
fabriek aan de Lange Mar'garethastraat
instelde, bleek dat de voorschriften in deze
onderneming in alle opzichten met voeten
getreden werden.
In de eerste plaats bleek er arbeid ver
richt te woi'den door een dx-ietal jongens,
die nog onder de leerplichtwet vielen.
Ten tweede waren deze jongelui in de
nabijheid van niet-afgeschex-mde smelt
ovens, die zeer grote hitte verspreidden,
te werk gesteld.
Maar het toppunt was wel, dat men zich
onledig hield met het met behulp van een
hamer en een beitel demonteren van hul
zen van projectielen, waarin zich nog slag
hoedjes bevonden!
De Mijnen-opruimingsdienst heeft zich
belast met het weghalen van de hoeveel
heden in beslag genomen munitie.
De politie heeft pi'oces-verbaal opge
maakt tegen de directie van de onder
neming.
Berlijns Schutzpolizei-amt
opgeblazen
Hoog dodencijfer gevreesd
Woensdag heeft zich in het gebouw
van het hoofdcommissariaat van de
Schutzpolizei van Berlijn in de So\ jet
sector een hevige explosie voorgedaan. De
rechtervleugel van het gebouw stortte in.
Wolken rook en stof verduisterden een ge
hele straat. Men vreest, dat er ongeveer
80 functionarissen om het leven zijn ge
komen.
FEUILLETON
Roman door Bettina Meyenberg
53)
„Ik geloof eex-der dat Holms hier een
vertrouwensman xiodig heeft. Misschien
weet hij evenmin als wij aan welke kant
Ebba Söderman eigenlijk staat, en laat hij
vooi'zichtigheid prevaleren boven verliefd
heid. 't Is een Sphynx, die mooie Ebba. Je
hebt nooit vat op haar. Het is een feit,
dat zij Hallström kleren gaf en hem hielp
bij zijn mislukte vludht. en toch bestaan
er ernstige vermoedens dat ze met Holms
onder één hoedje speelt"
„Hm! Dat zal ze dan voortaan wel uit
haar hoofd laten. Deze nieuwbakken echt
genote ziet er niet direct naar uit dat ze
zich de kaas van haar brood laat eten".
„Tegen Ebba zal ze haar best moeten
doen. Die heeft Mariana indertijd ook des
kundig buiten gevecht gesteld"
„Wat Mariana betreft, ik weet toevallig
dat Holms haar niet om haar mooie blau
we ogen zo vaak bezocht. Maar hij wist
iets van haar dat weinig anderen weten:
ze dronk. En als ze wat teveel op had, sloeg
ze er vaak dingen uit die voor mensen als
Holms van onschatbare waarde waren. Ze
tx-ok zich dan ook niets aan van de achter
gronden van de informaties die van haar
verlangd weidden. Haar beroemdheid ver
schafte haar toegang in de hoogste krin
gen. Geen wonder dat ze voor lieden als
Hallström het meest geschikte werktuig
was dat hij zich maar kon denken".
Toen ik in ademloze spanning luisterde
dwaalden mijn blikken over de grond.
de murenplotseling kx'omp ik in el
kaar. In de hoek, tussen de boekenkast en
het raam, zag ik een soort luik. dat een
paar centimeter open stond. Een zwaar
gordijn in de toch al enigszins donkere
hoek had het luik tot nog toe aan mijn
blik onttrokken. De onmogelijkste voor
stellingen, van een geheime gang tot een
soort spookdeur, warrelden door mijn
hoofd- Half angstig stond ik op om het ge
heimzinnig verschijnsel wat nader te on
derzoeken, en bijna was ik in de lach ge
schoten om de eenvoudige oplossing. Ach
ter het luid was namelijk een lift, ongeveer
ter grote van een gewone keukenliift, die
kennelijk gebruikt werd voor het trans
porteren van boeken, want de kamer waar
in ik me bevond lag boven de bibliotheek.
De schacht ging, zoals ik gemakkelijk
kon zien, niet verder dan deze verdieping,
maar wel liet de lift zioh zo ver naar bo- nisterie van oorlog".
ven schuiven dat ik een blik naar beneden
Icon werpen. Het licht, dat beneden in de
schacht viel. bewees dat ook de deur in
de bibliotheek niet helemaal was gesloten.
Op de woorden van Asbjörusen volgde een
bange stilte. Het gezoem van theeketels
en het gekletter van kopjes drong tot mij
door. De heren zaten in de exicer, aan het
ontbijt.
„Het verbaast me...." nam Weihaven
de draad van het gesprek weer op, dat je
zo objectief over Mariana kunt spreken.
Haar dood heeft haar bewaard voor erger
dingen. Haar verborgen activiteit was toch
eens aan het licht gekomen en dan was een
lange gevangenisstraf nog het gunstigste
geweest. Ik vind het veel erger, dat Holms
nog vrij rondwandelt"-
„Op het ogenblik wandelt hij niet rond
en dat is ons geluk. Wij hebben nu een
voorsprong van veertien dagen".
„Sinds wanneer worden de plannen of
ficieel vermist?"
„Officieel worden ze helemaal niet ver
mist. Dat zou immers veel te veel stof
doen opwaaien. Men zwijgt hierover om
de verrader" Weihaven lachte kort en
onaangenam „in slaap te sussen".
„Eigenlijk is het niet handig van je om
nu vacantie te nemen. Je weet nu hele
maal niet wat er zoal gebeurt op het mi-
Ik voelde hoe ik bleek wex-d. Ik geloof
de, dat ik nu alles begreep. Weihaven was
niet, zoals ik gemeend had, een ambtenaar
van de politieke recherche maar een ver
tegenwoordiger van het ministerie van
oorlog. Uit zijn woorden viel op te maken,
dat hij voor de plannen verantwoordelijk
was en dat hij tot elke prijs proberen zou
ze weer te bemachtigen.
„Ik moet Holms op het spoor blijven",
ging zijn stem onverbiddelijk verder, „en
dat kan ik alleen als ik vrij ben. Ik bén
niet van plan om me voor het pleizier van
die vent de vruchten van mijn werk te
laten ontnemen. Ik verwed er mijn hoofd
onder, dat hij in het bezit varx de plannen
is!"
„Dan heeft hij ze al doorgegeven". Dat
zou veel te gewaagd zijn voor hij weet
wie zijn tegenspeler is en gelukkig kent
hij mij niet. Ik kan toch ook na zijn te
rugkeer uit het ziekenhuis als jouw neef
hier blijven?"
„Natuurlijk. Als hij maar niets te weten
komt van je bezigheden op het ministerie.
Weten ze daar waar je uithangt?"
„Nee, dat vond ik overbodig. Wat ik
vragen wilde, Holms heeft zijn kamers na
tuurlijk afgesloten?"
.(Wordt vervolgd).
ken. De „luchtmacht" van de republiek vormt
geen bedreiging van betekenis voor de Neder
landse strijdkrachten en van enige activiteit van.
die luchtmacht Is nog niet gebleken. De rege-
•ing zorge, dat de grenzen der politionele actie
strak getrokken en niet overschreden worden".
Trouw (A.-R.) schrijft: „Gewapend optreden
is nimmer een oorzaak lot vi'eugde. Ook en al
lerminst in dit geval. Wij, Nederlanders, die
afkerig zijn van geweld, kunnen er nimmer iets
anders in zien. dan een noodzakelijk kwaad. Zo
is het ook thans. Datgene waartoe de Neder
landse regering besloot is een trieste plicht.
Een plicht, die zij, van haar roeping als over
heid bewust, had te aanvaarden. Het op zich.
zelf diep te betreuren optreden is slechts als
men hier op let, alsmede op het te verwerven
doel. herstel der rechtsorde een zegen. Ook
voor ons is dat doel niet herstel van een voor
bijgegaan systeem, maar een nieuwe rechtsorde
op de basis der 7-December-rede, waarvan enige
grondtrekken in het accoord van Linggadjati
zijn aangeduid".
MARKTBERICHTEN
K. N. S. M.
Marleen 21 Juli te Gothenburg, Ilos 20 Jui te
Plorto Vecchio, Vulcanus 19 Juli van Istanboel
naar Tunis, Iris 21 Juli van Gibraltar naar Hoek
van Holland, Bacchus 21 Juli te Istanboel, Cai'i-
bia 21 Juli van Kopenhagen naar Amsterdam,
dc Duce 21 Juli van Odense naar Kopenhagen,
Ariadne 20 Juli Gibraltar gepass., Ornen 20 Juli
te Oporto, Tiberius 21 Juli te Amsterdam, The
seus 2t> Juli van Oran naar Malta, Ardennes 21
j Juli te Malaga, Danae 22 Juli van Rotterdam n.
Amsterdam, Hast 21 Juli van Amsterdam naar
amburg.
Holt. Afrika-lünen.
Stad Maastricht 2X Juli te Lissabon, Lang»
leescott 20 Juli te Marseille, Hemony 20 Juli van
Mozambique naar Beira.
Nederland.
Oranje 21 Juli van Batavia naar Holland,
Hugo de Groot 16 Juli te Soerabaya, Sumatra
20 Juli van Port Said naar Amsterdam, Johan
de Witt 21 Juli van Aden naar Holland, Java
l Juli te Port Said.
Vlnke,
ïttersum 24 Juli te cabedello verwacht.
Grote vaart,
Abbekerk, Australië-Rotterdam 21 Juli te Ge«
nua, Alphard, 2X Juli van St. Vincent naar Rot
terdam, Gaasterkerk, Rotterdam-Australië 21
Juli te Marseille, Katwijk 21 Juli Holtenau ge-
pass., Leeghwater Ned.-Perz. Golf 21 Juli van
Port Said, Lely 21 Juli van Porto Alegre, te Rlo
Grande do Sul, Meerkerk, Rotterdam-Br.-Indlë
21 Juli te Antwerpen, Noordwijk 21 Juli te Fi-
nisterre, Oglethorpe Victoi-y 20 Juli van New
York naar Rotterdam, Salawati, Calcutta-Rot
terdam 21 Juli te Genua, Stad Arnhem 23 Juli
Hoek van Holland verwacht van Huelva, Stad
Maastricht, Kaapstad-I-Iolland 21 Juli te Lissa
bon naar Antwerpen, Stad Schiedam 20 Juli
van Rotterdam te Savona, Amsteldljk, Rotter-
New Orleans, pass. 21 Juli Dungeness:
Ariadne, Amsterdam-Alexandrië pass. 20 Juli
Gibraltar, Berkel 21 Juli van Kemi Rotterdam,
Djirak 19 Juli van Abadan naar Bombay, Eem-
land, Amsterdam-Baires, pass. 21 Juli Dungeness,
Euterpe, Amsterdam-Lelxoes pass. 20 Juli Dun
geness. Flandria 19 Juli van Brest te Manches-
tcr.Japara, New York-Java. 20 Juli van Port
Swettenham, Juno 19 Juli van Paramaribo naar
Amsterdam, Kamerlingh Onnes, Batavia-New
York, 17 Juli te Port Swettenham, vandaar ver
trokken 20 Juli, Kota Baroe, Batavla-Rotterdam
pass, Santa Maria, Kota Gede 20 Juli van Suez,
Malvina 22 Juli van Rotterdam naar Curagao,
Meerkerk 21 Juli van Rotterdam naar Calcutta,
Muiderkerk, Amsterdam-Beira, pass. 20 Juli
Wight, Prins Alexander 18 Juli van Rotterdam,
te Quebec, Ruys, Balres-Shanghai 19 Juli te Port
Elizabeth, Sloterdtjk 16 Juli van Rotterdam te
Batavia, Straat Malakka, Baires-Shanghal 19 Juli
van Kaapstad/Tegelberg, Batavia-Baires 18 Juli
van Montevideo, Tibia 19 Juli van Abadan naar
Melbourne, Vulcanus 19 Juli van Amsterdam te
Istanboel, Waterman 21 Juli van Rotterdam
naar Tilbury.
Kleine vaart.
Agarve, 21 Juli van Oporto te Lissabon, Cres
cendo 20 Juli van Antwerpen te Lissabon, Elisa
beth 21 Juli van Limnham naar Varberg, Express
21 Juli van Rotterdam te Boston, Fiat, 21 Juli
n M'bro te Londen, Haskerland 21 Juli van
Rotterdam te Kingslynn, import, 21 Juli Holte
nau gepass. van Rotterdam n. Stockholm, Ivan
20 Juli van Bilbao te Lissabon, Kaap Falga 20
Juli te Rouen van Gothenburg, Koningshaven.
21 Juli van Abo te Mantyluoto, Kortenaer 2L
Juli van Emden te Bones, Leuvehaven 21 Juli
van Kopenhagen naar Stralsund, Nassauhaven
19 Juli van Malmü te Gothenburg, Nottingham
20 Juli van Harllngen te Goole, Orion, 21 Juli
Middlesbro naar Ipswich, Rose Marie 21 Juli v.
Delfzijl naar Wismai*. Rapid 21 Juli van Havre
naar Parijs, Sambro 20 Juli van Rouen te Parijs
Thriantha 16 Juli van Antwerpen te Oslo, Ur-
majo 21 Juli van Stege te Gamleby.
Sleepbedrijf.
Blankenburg van Amsterdam naar Tunis, met
ponton 20 Juli te Gibraltar aangekomen, waar
van 21 Juli weer vertrokken, Ganges 21 Juli van
Rotterdam naar Hamburg. Witte Zee 21 Juli met
graanelevator van Rotterdam naar Havre.
Grote vaart.
AalsdUk 21 .Tuli 45.17 N 34.57 W van New York
n. Antwerpen. Algenib 21 Juli 29.40 N 15.37 W
van Antwerpen n. Rio de Janeiro, Alhena, 21
Juli 16.06 Z 37.29 W van Rlo de Janeiro n. Rot
terdam, Amstelstad 21 Juli dwars Scilly-eilan-
den Baltimore Amsterdam, Britsum 21 Juli pas-
sêerde Niton v. St. Vincent n. Halifax, Delf
land 21 Juli 7.22 z 33.59 W van Bahia naar Am
sterdam, Dordrecht 21 Juli 40,14 N 49.21 W van
Rotterdam n. Philadelphia, Eemdijk 21 Juli 46.40
N. 29.32 W van Norfolk n. Rotterdam, Helena
21 Juli 48.34 N 6.31 W van Vllssingen n. Curagao,
Indrapoera 21 Juli 46.42 N 6,47 W van Southamp
ton n. Las Palmas, Jacob Cats 21 Juli 45.44 N
23.00 W van Rotterdam n. Hampton Roads, Java
21 Juli vertrokken van Port Said n. Suez, Jo
han de Witt 21 Juli passeert Perlm v. Batavia
n. Suez, Kota Baroe 21 Juli 37.16 N 8.36 'A O
v. Port Said naar Rotterdam, Kota Gede 21 Juli
26.14 N 34.48 O van Suez n. Aden, Kota 'intén
21 Juli passeerde Guarda Ful v. Batavia naar
Port Said, Limburg 21 Juli 51.17 N 13.29 W van
Rotterdam n. Montreal, Lorentz 10 Juli van Co
lombo n. Aden, Macoma 21 Juli, 10.32 N 71.46 O
v. Bahrein n. Singapore, Macuba 21 Tuli 47.2' ST
14.35 W van Corpus Cristi n. Lands End, Muider
kerk 21 Juli 44.33 N 8.50 W van Antwerpen naar
Kaapstad, passeert Finlsten-e, Murena 21 Juli
vertrokken van Gibraltar n. Curagao, Nieuw
Holland 21 Juli 24.13 N 36.32 O van Amsterdam
n. Batavia, Nigerstroom 21 Juli te Duala van
Boma, Noordwijk 21 Juli 42.39 N 9.35 W van
Gdyna n. Genua, Oranje 21 Juli vertrokken van
Batavia n. Singapore. Ossendrecht 21 Juli 35.45
N 18.49 W van Cardiff n. Santo Donigo, Over-
ijsel 21 Juli 18.06 N 72.43 O van Abadan naar
Bombay, Papcndrecht 21 Juli 36.57 N 8.56 W van
Balum n. Engeland, Prins Willem IV 21 Juli 53.15
N 28.02 W van Rotterdam n. Quebec, Rotti 21
Juli ongev. 3,30 Z 107.20 O van Suez n. Batavia,
Saldja 21 Juli te Miri van Piadjoe n. Miri. Sa
maria 21 Juli 43.47 N 0,4.33 W van Guadeloupe
n. Conakry, Saroena 21 Juli 00.16 N 107.41 O van
MUT n. Piadjoe, Seroei 21 Juli te Tarakan van
Menado naar Taroenea, Stad Arnhem 21 Juli 60
mijl Z Niton van Huelva naar Rotterdam,
Malakka. 21 Juli te Durban v. Buenos Aires n.
La Plata, Sumatra 20Juli van Port Said v. Ba
tavia n. Amstex-dam. Sunetta 21 Juli 44.08 N 20.18
W van Las Piedras n. Rotterdam, Tabinta 21 Juli
07.21 N 75.33 O van Colombo n, Suez, Thames
21 Juli 41.40 N 14.06 W van Port Said n. Maas
sluis, Thorbecke 21 Juli 41.39 N 5.40 O v. Genua
n. Le Havre, Tiberius 21 Juli aankomst IJmui
den van Azoren, Utrecht 21 Juli 0.19 z 70.12 O
van Semar n. Port Said, Valerius 21 Juli 05.58 N
94.03 O van Rotterdam naar Batavia. Veendara
21 Juli 40.40 N 67.06 W van Rotterdam n. New
York, Waterland 21 0.49 z 29.57 W van Victoria
n. Las Palmas. Winterswijk 21 Juli 31.32 N 14.57
W van Antwerpen naar Kaapstad. Zuiderkruis
21 Juli 2,27 Z 8.10 O van Batavia n. Aden, Zij
penberg 21 Juli 38.03 N 36.39 W van Santiago
de Cuba n. Holland, Alpherat 21 Juli 31.02 N
i.l5 W Rotterdam Tanysa. Cottica 21 Juli van,
Curagao vertrek naar Paramaribo. Ena 21 Juli
14 47 N 69 04 W Aruba Amsterdam, E-sso 21 Juli
'0.03 N 65.50 W Aruba Rotterdam. Ganymedes
22 Juli arriveert Buenes Aventura, Juno 21 Juli
9.48 N 52.28 W Paramaribo Amsterdam, Notos
21 Juli in droogdok te Cristobal, Omala 21 Juli
34,32 N 45.30 N van Aruba naar Antwerpen, Zeei
maxi 21 Juli 30,43 N 59.51 w Takoraüi NorfoU*.