Literaire kanttekeningen De 9 Muzen Afwachtende houding inzake Indonesië Sport in het kort Grote meerderheid van ons volk erkent principieel stakingsrecht C Panda en de Meestervlieöer 3 ZATERDAG 9 AUGUSTUS 1947 (NA VAN DER BEUGEL: „Een bosje van dit". Geïllustreerd door W. Siegenbeek van Heufcelom. Elsevier A'dam-Brussel. I JIT HAAR HÉR INHERING AAN DE weinig vreugdevolle tijd der bezet tingsjaren, toen zij, de schrijfster, in een bloemenwinkel het werk der handen deed, schreef Ina van der Beugel in haar nood gedwongen afzondering op een zolder kamertje over bloemen en mensen, over mensen mét bloemen. Met dezelfde liefde waarmee zij eens winkelbloemen schikte, vlecht zij deze'krans van gedachten, van bloemen- en mensenherinneringen en wist daarbij de geur te behouden van een leven dat geleerd heeft ondanks harde ervaringen niet een humor, waaraan de weemoed niet vreemd is, van de dingen te houden: van de bloemen allereerst. Bloemen met vaardige handen tot een ruiker gebonden, in een bloemstuk ver werkt en zo, na hun kleur en geur gege. ven te hebben, een stille dood stervend. Bloemen, opgemaakt voor tafelversiering als pronkstuk en nauwelijks gezien: voor de bruidsboeket,' gekronkeld om zilverige draadjes met toewijding en zorg, omdat er mee „de hemel in gedanst" wordt zoals het draaiorgel jengelt; voor de grafkrans, met routine opgemaakt, besteld alsof er op de wereld maar één krans was en één graf besteld ook zónder groetend lint door een zakenrelatie, zodat er de chrysanten in verwerkt kunnen worden die al te ver open zijn: het moet immers veel zeggen met wei nig hart. Bloemen voor Moederdag en voor het Paasstuk, het dure, kunstvaardig opge maakte, met lelietjes en orchideeën bij na te kostbaar om verkocht te worden en toch verkocht aan „een man als een worst" in een overjas die geld gekost heeft. Bloemen die met ongeduld gewacht wer den en met dankbaar gebaar in een vaas worden geschikt èn bloemen die na zes uur nog liggen te sterven in het papier. Bloemen betaald uit reptiel-leren porte feuilles, bezorgd op ongelegen, verwar ringstichtende ogenblikken: bloemen bij voorkeur gekozen om er een hart mee goed te doen èn bloemen opzettelijk gemeden, omdat er herinneringen aan kleven. Bloe men, gekocht nadat er ogen op rustten die van daar in gedachte naar elders zagen, èn bloemen, achteloos aangewezen als „een bosje van dit". Bloemen voor de feestkrans en voor de toneelboeket, gegeven in ver ering en ontvangen om de roem. Lente bloesems van oude knoestige bomen die hun kortstondige bloei verdroomden op nevelige schemeravonden; Kerstbloemen van het zuiverste wit en het innigste i-ood, verwerkt tot toverstukjes, met haastige handen; Kerstrozen en seringen en smet teloze cyclamen en zwoele hyacinthen, hun leven gevend in het duisterste getij om ons te doen geloven aan de vreugde van het licht. Bloemen zoveel! De teerste wel en de bevalligste: de lathyrus, die de warmte niet verdraagt en geurloos verdort tot een verschrompeld vlindertje. De papaver, vurig de dag inziend als zijn wekster, de zon, die alles doet groeien en bloeien de papaver met haar „gloeiend heet rood' haar diep-donker hart, snel optex*end aan haar eigen gloed en, ontbladerend, over- stoven met haar eigen rouw van stuifmeel- zwart. De i'oos die zich zelfbewust alleen laat naderen door voorzichtige vingers exx zo „bedwelmend zoet kan geuren", mis schien wel juist omdat ze dooi-nen heeft; en dan die „weelderig opengebloeide x-ose roos" in het jampotje achter de winkel, die niet meer verkoopbaar is: „zij laat haal- hart zien", schx-ijft Ina van der Beugel, „en daar houden de mensen niet van." En de ox-chideeën? Daar is de cattleya, „trots en exotisch", stijlvol, bestemd om alleen te staan, alleen in haar vorm- en kleur- schoonheid te bloeien en alleen te vergaan, geurloos omdat ze werd afgesneden, zich hoogmoedig schikkend in haar lot „koud en passieloos": een aristocrate. Minzamer en daarom lieflijker en warmer is de odon- loglossum: „ze zitten met gele vleugeltjes op hun bloemstengel. Ze zijn fijn en rank, als danseresjes uit een Oostex-s ballet. Zij. lachen samen. Zij hebben in de zon ge speeld en zij spelen verder tot hun dood. Ze zijn onbekommerd en blij en ze dansen in elke kamer waar ze komen op de licht ste voetjes: een zwerm dartele, gouden vlindertjes uit een zonnige tovertuin. Van bloemen en mensen heeft Ina van der Beugel verteld: bescheiden, zonder op smuk, maar met hetzelfde getrouwe hart waarmee ze haar andei-e werk schreef. Liefderijk, troostvol. Och, dit boek behoort niet tot de „grote litteratuur". Waarom ook zou al wat bloeit in de hof der lettex-en .litteratuur" moeten zijn? Het kan zijn dat de onaanzienlijke, stil voor zichzelf bloeiende bermbloempjes bekoorlijker en onvex-getelijker taal spreken dan de pom peuze bruidsboeket, en met toegewijder hand geplukt worden dan die waarmee de, parvenu achteloos zijn bestelling aanwijst als: „een bosje van dit „De bloemen zeggen het wel, al verstaan de mensen het niet altijd." Ina van dei- Beugel hééft de bloementaal gehooi-d en dank zij dat ons veel geur en kleur ge schonken. C. J. E. DINAUX. V Toeloop voor Hooft. De P. C. HoofttenJoon- stelling, die tot 1 October In het Mulderslot geopend blijft, trok reeds 23,000 betalende be zoekers en 12.00 kinderen in glbepsverband. Per week schuifelen 7200 voeten langs de vitrines. Klokkenklanken. De ganse Donderdag heb ben Hemony's klokken getierelierd boven Nij- kerks daken. De Belg Renaat van Steenwegen uit Leuven behaalde In (lit beiaardconcours de eerste prijs, de stad-sklokkenist van Zwolle, Wil lem Creman de tweede, 's Avonds zat Staf Nees uit Meohelen achter de speeltafel^ Debuut Nederlands Nationaal-toneel. Het Nederlands Nationaal-toneel geeft van Zaterdag 16 tot en met Donderdag 21 Augustus ln „het Minerva paviljoen te Amsterdam enige voor stellingen van het bekende blijspel „Over schotje" van Dario Nicodemie onder regie van Cruys Voorbergh, Kostbaar geschenk. Maandag wordt het schilderij van Pieter de Hoogh: „Een binnen plaatsje in Delft", dat tijdens de oorlog Amerika In veiligheid was gebracht, ln het Mauritshuis officieel ten geschenke aangeboden aan het rijk, door mevrouw Ten Cate—v. Wulff- ten Pal the. Het zal in ontvangst worden genomen door minister dr. J. J. Gielcn, De toestellen van de K.L.M. hebben sinds de oprichting van de maatschappij op 7 October 1919 tot en met het eerste halfjaar 1947 ln totaal een afstand van 110.000.000 km. afgelegd. In 1946 weid een totaalafstand van 17.896.239 km. gevlogen, in het eerste halfjaar van 1947 reeds 11.000.000 km. Effecten- en Geldmarkt De vrij plotselinge wending in het verloop der gebeurtenissen in Indonesië heeft op de Amster damse beurs de beweging in Indische Waarden nagenoeg tot staan gebracht. Nu een geheel nieu we situatie geschapen is, geeft de beurs er de voorkeur aan op zien komen te spelen. Dat Indische Waarden merendeels wat in koers zijn teruggelopen, wijst er op dat men de kans op een spoedige restauratie van het economisch leven in Indonesië door de buitenlandse inmenging thans minder groot acht en het is daarom ook te vroeg om uit de berichten over gevonden voor raden en bevrijde ondernemingen ten aanzien de waardering der aandelen conclusies te trekken. Ook in ander opzicht zijn er deze week geen ieuwe stimulansen voor een verdere hausse op de aandelenmarkt, of het moest zijn dat de hernieuwde stijging van de bankbiljettencircu- lalie met f 36 millioen als zodanig kan gelden. In twee weken tij-ds is de geldsomloop nu met f80 millioen toegenomen, waardoor hèt thans uitstaand bedrag tót boven f 2800 millioen is ge stegen. wat sinds het begin van de geldzuivering een nieuw record betekent. Aangezien de maand- wisseling en enkele bij-zondere factoren hier van invloed zijn, zal men ten aanzien hiervan met zijn conclusie voorzichtig moeten zijn, nog af gezien van de vraag of gen voortgaande inflatie hogere koersen voor de aandelen wettigt, omdat de regering elk ogenblik nieuwe pogingen kan doen om de gevolgen daarvan tegen te gaan. Dat zij daartoe kan worden gedwongen, leert het voorbeeld van Engeland, waar de Labour- regering, wegens de snelle uitputting van haar j dollarci-ediet tot harde maatregelen wil over-1 gaan, ook tot een beperking van de dividenden, heigeen uiteraard op de waardering van aande len van invloed is. Dat een regering per maand 12 millioen minder voedsel wil invoeren en de wei-ktijd der mijnwerkers met een half uur per dag wil verlengen, bewijst dat zij zich het drei gend gevaar ener economische ineenstorting klaar bewust is. ook al moet worden afgewacht of deze maatregelen het effect zullen hebben, dat men er van verwacht. Minder voedsel en harder werken vraagt een dubbel offer van de arbei dende bevolking en het wordt in Engeland in twijfel getrokken of op deze wijze de kolenpro- ductie verdubbeld en de staalproductie verder kan toenemen. Wat thans in Engeland geschiedt, is ook voor ons land van grote betekenis, niet alleen omdat wij tot op zekere hoogte in gelijke omstandig heden verlieren, maar ook omdat een eventuele economische ineenstorting van Engeland, welke volgens sommige pessimisten met een uittreden uit liet Monetair Fonds en de overeenkomst van Brelton Woods gepaard zou gaan en tot een gevoelige devaluatie van het Pond zou leiden, uiteraard ook voor ons land een terugslag zou hebben. Sportagenda voor Zondag Het crlcketprogramma voor Zondag vermeld! de volgende wedstrijden: eerste klas: Rood en Wit—HCC 1: Quick (N.)—Haarlem; ACC—VVV; HCC 2—PW; VOC—Sparta; Hermes—Excelsior. Tweede klas: LCC—Ajax (L.); CVHW-HCC 3; KampongRood en Wit 2. De voetballers komen Zondag weer bijeen voor de jaarlijkse zevenkampdag, nadat van middag de spelers uit de Zaterdagmiddagcompe- tjtie elkaar ontmoet hebben. De wedstrijden worden op de terreinen van Bloemendaal DSSH gehouden en beloven weer interessant te worden. De aandacht van de Nederlandse zwomwe- reid is op Veendam gevestigd, waar de nationale kampioenschappen gehouden worden. Er zij. 115 persoonlijke inschrijvinigen binnengekomen en verder nemen 12 estafette-ploegen deel. Nel Van Vliet, die op het ogenblik in Amerika ver toeft. Adrl van Dongen, de jonge schoonspring- kampioen, die naar West Indië is vertrokken en Fi'its de Geest, zullen hun titels niet kunnen verdedigen. Liefhebbers van de bokssport komen in het stadion Feijenoord bijeen, waar Van Klaveren en Van Dam de strijd zullen aanbinden. Een ploeg van de internationale club van Engeland speelt vandaag en morgen op de banen in Noordwijk een tenniswedstrijd tegen sterkste spelers van ons land. HVGB—RZC TE LEIDEN. De tweede wed strijd tussen HVGB en RZC om een plaats in de hoofdklas van de waterpolocompelitie van de KNZB is vastgesteld op Dinsdagavond om half- aoht in „De Zijl" te Leiden. BESLISSINGSWEDSTRIJD VZV—LZC. Door een overwinning van li1 op DWT moet VZV vanavond om halfacht in de zwemvijver „Groe- nendaal" te Heemstede een beslissingswedstrijd spelen tegen LZC uit Leiden. Scheidsrechter is de heer A. J. Braam. Haarlemse modelbouwer helpt de „Anglo-Dutch" wisselprijs winnen De modelvliegtuigbouwers van de Ko ninklijke Nederlandse vereniging voor luchtvaart, die dezer dagen deelnamen aan de landenwedstrijd Engeland-Neder- land, welke op het vliegveld Fairlop bij Londen gehouden werd, wisten dit jaar beslag te leggen op de „Anglo-Dutch-wis- selprijs", door van de Engelse modelvlieg tuigbouwers te winnen. De Nederlandse ploeg, die bovengenoemd succes behaalde, bestond uit de heren Vriend, ('s-Hertogenbosch), Heldring (Arnhem), Aarts (Haarlem) en Van der Caay (Den Haag). De heer J. E. Veen te Haarlem is ie 's Gra- venhage geslaagd voor de Nijverheidsacte N II A (technisch schetsen). De radio geeft Zondag HILVERSUM I. 301.5 M. 8.09, 9.30, 13.00. 19.30 en 22.30 uur Nieuws. 3.15 Schubert8.25 Hoogmis. 9.45 Kerkkoor. 10.00 Ge- ref. kerkdienst. 11.30 Platen. 12.15 Boekbespre king. 12.30 Pielen 12.55 Zonnewijzer, 13.15 Welk ■Doek? 13.20 Platen 13.40 Apologie. 14.00 Platen. 14.35 Zang. 15.00 Lezing over Zuid-Amerika. 15.10 Platen. 16.20 Klankbeeld. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Ned. Herv. Kerkdienst. 18.30 Strijdkrachten. 19.00 Carillon-bespeling. 19,15 Koofzang. 19.45 Zwem- kampioenschappën Veendam. 20.00 Actualiteiten. 20.07 De gewone man. 20.15 De Zilvervloot. 21.00 Amerikaanse Kamermuziek. 21.15 Luisterspel „Hei 't was in de Mei". 22.10 Gebed. 22.23 „Hoe de Van Rooyens het rooien". 22.45 Flitsen van de Jamboree. 23,00 Symphonisch concert, HILVERSUM II, 414.5 M„ 218 M. en 1875 M. 3.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 8.18 Platen, 8.30 Voor de tuin. 8.45 Orgel. 9.12 Post duiven-berichten. 9.15 Lezing over hengelen. 9.30 Platen. 10.00 Geestelijk leven. 10,15 Platen. 10.45 Poëzie. 11.00 Franse liederen. 11,15 Omroeporkest. 12.00 Postduivenberlchten. 12.03 Platen. 12.40 Ge mengd zangkoor. 13.15 Zigeunerorkest, 13.60 De Spoarwegen spreken. 14.00 Mozart. 14.05 Boekbe spreking. 14%.30 Kurhausconcert. 16.30 Sportflitsen, 17.00 Accordeonmuziek. 17.20 Harmoniemuziek. 17.40 Platen 18.15 Zwemkampioenschappen Veen dam. 18.30 VPRO-cursus. 19.00 Vrijz. Herv. kerk dienst. 20.05 Actualiteiten. 20.15 Platen. 20.55 Luis terspel „De blauwe 'smaragd". 21.20 Bioscoop orgel- 21.40 Chansons. 22,io Hersengymnastiek. 22.30 Viool en piano. 23.15 Platen. Maandag HILVERSUM I, 301.5 M. 7.00. 8-00. 13.00, 19.00, 20.00 en 22.30 uur Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7 30 Baohcantate. 7.45 Woord voor de dag 8,15 Platen. 9.00 Sopraan. 9.15 Zie kenbezoek. 9.30 Platen. 10.30 Morgendienst. 11.00 tSrijkkwartet. 11.15 Voorlezing. 11,35 Platen. 12.00 Nederlandse componisten, 12.30 Weeroverzieht. 13.15 Orgelconcert. 14.00 Voor jonge moeders. 14.20 Rhapsodia-sexlet. 15.00 Balletsuite van Tsjai- kofski. 15.30 Cello en plano. 16.00 Bijbellezing. 16.45 Platen. 16,55 Madrigalen en volksliederen. 17.30 Sport en actualiteiten, 17.45 Rijk over zee. 18.00 Orgel. 18 30 Strijdkrachten. 19.15 Leeslamp. 19.45 Personeelnood bij het Lager Onderwijs. 20.05 Proloog, 20.15 Sans Soucl. 20.45 Reportage uit Brugge. 21.30 Studio-tuinconcert. 22.00 Reportage van de Jamboree. 22.45 Overdenking. 23.00 Piano muziek van Chopin. 23.30 Platen. HILVERSUM II, 414.5 M., 218 M. en 1875 M. 7.00. 8.00. 13.00. 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 en 8.15 Platen. 9.00 Kamer muziek. 9.3J Platen. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor zieken 11.00 Voordracht. 11.15 Platen. 12 00 Bioscooporgel. 12.30 Weerpraatje. 12.22 Voor het platteland. 12.37 Tango-rumba-orkest. 13.15 Ka lender. 13.20 Vlncentlno. 13 50 Walsmuziek. 14.10 Sopraan en piano. 14.30 Voordracht. 14.45 Platen. 15.00 Luisterspel „Meneer Burden komt tot be zinning". 15.30 Platen, 16.00 Fabel „De muizen staart". 16.15 Platen. 16.55 Weens radio-orkest. 17.00 Wat doen we in de vacantie. 17.30 Platen. 18.15 Accordeonorkest. 18.45 Wereldcongres plat- telandsvrouowen. 19.00 Platen. 19.25 Klankbeeld Czaar Peter de Grote In Zaandam. 19.40 Zweedse liedjes. 20.05 Dingen van de dag. 20.15 Residen tie-orkest. 21.15 gg-cabarel. 21.45 Deens dans- orkest. 22.15 Platen, 22.45 Reportage P. C. I-Iooft- tentoon6teUing Muiderslot. 23.15 Belgische orkest-1 werken. Een vierkante centimeter Damplantsoen voor 50 cent Op 1 November zal de Nation,ale Monu menten-commissie een actie beginnen, waarmede zij een zo ruim bedrag bijeen hoopt te brengen, dat zij niet alleen staat zal zijn op vele oorlogsplaatsen in ons land monumenten op te richten, maar ook een ruim bedrag zal kunnen' uitkeren aan die stichtingen en instellingen, die| zich bezig houden met de zorg voor de na gelaten betrekkingen der gevallen ver zetsstrijders. Nu de gemeenteraad van Amsterdam j besloten heeft het midden-Damterrein te bestemmen voor de oprichting van een nationaal monument, hoopt de commis sie thans een destijds geopperd plan te verwezenlijken en dit Damplantsoen, dat vele millioen vierkante centimeters groot is, op een symbolische wijze te verkopen. Het zal een inschrijving openen, waarbij de prijs van ieder stukje grond per vier kante centimeter 50 cent zal bedragen. i Sloker van de „Karei Doorman" verdronken Dezer dagen geraakte bij het strijken van een roeiboot van het vliegtuig-moe derschip „Karei Doorman" de kabel, waar aan de sloep hinig, onklaar, zodat deze rechtstandig kwam te hangen. De inzit tenden vielen in het water. De 20-jarige stoker J. Dekker uit Uitgeest verdween onmiddellijk in de diepte. Zijn lichaam werd een uur later door de rivierpolitie opgedregd. Luchfpostverbinding met Indië is niet verbroken De K-L.M- is br ondanks de huidige moeilijkheden in geslaagd de achterstand in de postverzending naar Batavia geheel in te halen. Ook voor de naaste toekomst zijn maatregelen genomen om de postver binding met Indië zonder al te veel stag natie te onderhouden. De vorige maand, voordat op Zondag 20 Juli de minister-president het besluit over de politiële actie in Indië bekend maakte, stelde het Nederlands Instituut voor de Publieke opinie aan een representatieve „doorsnede" van ons volk de volgende vragen: „Vindt u dat de arbeiders principieel het recht moeten hebben om te staken?" èn „Vindt u dat de arbeiders op het ogenblik het. recht hébben om te staken?" De antwoorden, die de Nederlanders van 23 jaar en oudèr geven, luiden: Ja Neen Geen oordeel Principieel stakingsrecht 76 20 4 Recht om nu te staken 36 54 10 De antwoorden op de eerste (principiële) vraag verschillen weinig van die op een nagenoeg gelijkluidende, welke het N.I.P.O. ruim een jaar geleden tijdens de haven stakingen stelde: 70 antwoordde toen Ja, 26% Neen (4% Geen oordeel). Bijna zeven van iedere tien ondervraagden meenden echter dat de havenstakingen van toen niet geoorloofd waren. Staken op dit ogenblik werd dus begin deze maand door wat min- Thomas Mann over Nietzsche Ten bate van de Stichting 19401945 zal de schrijver Thomas Mann die voor hij terugkeert naar Amerika korte tijd in Nederland zal vertoeven, op Donderdag 14 Augustus in de aula van het Indisch Instituut te Amsterdam een lezing in de Engelse taal houden over: Nietzsche in the light of our experience. Thomas Mann, die Zondag in Amster dam wordt verwacht, zal zijn intrek ne men in het Amstel'hotel. Hem wacht de Dinsdag daarop een officiële ontvangst in het internationaal cultureel centrum van het paviljoen in het Vondelpark, De „Kota Baroe" niet naar Amerika Het m.s. „Kota Baroe" van de Rotter damse Lloyd, dat dezer dagen naar Ame rika zou vertrekken met aan boord de be manningen voor de in de Verenigde Staten aangekochte schepen, zal deze reis niet maken. De „Kota Baroe" vertrekt 28 Augustus naar Batavia met ongeveer 500 passagiers, merendeels employé's van ondernemingen. Met welk schip de scheepsbemanningen nu naar Amerika gebracht zullen worden, staat nog niet vast. der mensen afgekeurd. Het principiële stakingsrecht wordt door grote meerder heden van alle groeperingen in ons volle erkend. Van de rijkste mensen is 66%, van de middenstanders 76%, van de volles- klasse 78% ervoor. 61% der Anti-Revolutionnairen, 67% der K.V.P.'ers, 87% van de aanhangers van de Partij van de Arbeid en 98% der C.P.N.- stemmers vinden, dat arbeiders er princi pieel recht op hebben. Om nü te gaan staken heeft men geen recht, menen echter de imeeste politieke groepen. Alleen onder de communisten zijn er 90%, die dit recht nu ook opeisen. On der de aanhangers van de Partij van de Arbeid zijn de stemmen ongeveer gelijke lijk verdeeld. Het waarom. De- 54% tegenstanders van het recht om nu te staken, motjveren hun oordeel als volgt: 37% Nadelig voor het gehele volk, voor de productie. Onze economische toe stand kan een staking niet verdra gen, anders loopt het met de weder opbouw spaak. 2% Door niet te staken wordt meer be reikt, op andere wijze doel bereiken 13% Diverse andere motieven. 2% Geen motivering. Zij, die ook nu recht op staken toekennen, zeggen: 12% Staken is het enige strijdmiddel. 10% De lonen zijn te laag. 5% Dit recht heeft de arbeider altijd. 4% Indien er werkelijk reden toe is en indien de vakorganisaties er toe besluiten. 4% Diverse motiveringen. 1% Geen reden opgegeven. Slechts enkele soorten groenten in blik Wegens de grote schaarste aan blik zul len alleen de belangrijkste groentesoorten in blik geconserveerd worden. Het conser veren van fruit in blik zal niet mogelijk zijn. De afdeling Voorlichting van het mi nisterie van Landbouw, Visserij en Voed selvoorziening deelt mede, dat na 4 Sep tember uitsluitend de volgende tuinbouw producten in blik verkocht zullen mogen worden: spinazie, doperwten, alle soorten snij- en sperciebonen, tomatenpuree er babyvoeding. Ook geïmporteerde produc ten mogen in blik worden verhandeld, in dien zij zich in de oorspronkelijke blik verpakking bevinden. Andere tuinbouwproducten dan de hier genoemde mogen dus na 4 September niet meer in blik op de binnenlandse markt worden verkocht, tenzij het Bedrijfschap voor Groenten en Fruit daartoe onthef fing verleent van de verbodsbepalingen- 0De handel houde er dus rekening mede, dat de oude voorraden tijdig moeten wor den opgeruimd. Het Bedrijfschap voor Groenten en Fruit zal zo nodig aan han delaren, die op 5 September nog beschik ken over een voorraad asperges in blik uit de oogst van 1946, ontheffing verlenen van het verbod tot verkoop. De betrokken handelaren dienen zich daartoe tussen 5 September en 5 October uitsluitend schrif telijk te wenden tot het Bedrijfschap, Laan Copes van Catteniburch 62, 's-Gra- venhage, Geen onderhoudswerken Een circulaire die niet veel zal uitrichten Wij hebben reeds medegedeeld, dat de minister van Wederopbouw en Volkshuis vesting beslist heeft, dat van 1 Augustus tot en met 31 October van dit jaar geen vergunning gegeven mag worden voor on derhoudswerk. Deze maatregel is genomen om zoveel mogelijk bouwvakarbeiders be schikbaar te krijgen voor de bouw van woningen. Aan de burgemeester is medewerking gevraagd om nauwlettend te laten toezien op het naleven van dit voorschrift. Er is alleen een uitzondering gemaakt voor on derhoudswerk dat als het achterwege blijft, gevaar zou opleveren. Wie nu zou menen dat door deze aan schrijving al het onderhoudswerk wordt stopgezet, is niet juist ingelicht. Het be treft namelijk onderhoudswerk waarvoor een vergunning nodig is. Het meeste on derhoud wordit uitgevoerd zonder vergun ning van het gemeentelijke Bouwtoezicht. Een schilder krijgt een zekere hoeveelheid grondstoffen toegewezen en kan die naar goedvinden besteden. Zo is het ook met andere uitvoerders van onderhoudswerk. Alleen als er hout verwerkt moet worden dan moet de uitvoerder hout aanvragen. Bij klein herstelwerk wordt dit ook niet gedaan, de uitvoerder weet daar meestal wel aan te komen. Bovendien werd reeds alleen hout gegeven als het herstel abso luut noodzakelijk was. Daaraan verandert de nieuwe aanschrijving dus ook niet veel. Het onderhoud der woningen van de woningbouwverenigingen zal vermoedelijk ook wel nog ongewijzigd voortgang heb ben, want daarvoor is immers ook geen vergunning nodig. Trouwens dit onder houdswerk beperkte zich te Haarlem toch reeds tot het noodzakelijke. In de oorlogs jaren is onderhoud natuurlijk zeer achter op gekomen, zodat het te verklaren is, dat' voorlopig nog niet veel meer gedaan kan worden dan het strikt-noodzakelijke. Bovendien merkte een deskundige op, dat het stopzetten van onderhoudswerken niet veel bouwvakarbeiders zou opleve ren voor de bouw van nieuwe huizen, omdat dit vrijwel steeds wordt uitgevoerd door kleine baasjes met werkkrachten die niet naar de gewone woningbouw zullen overgaan. EXAMENS Hoofciakte. Te Haarlem zijn geslaagd voor het gehele examen: W. J. J. Gallee, P, Langhout en L. T. Letschert. Voor gedeelte B: W. J. Riben en G. Berema. Voor gedeelte A: W. Boelhouwer G. M. Swart en L, B. Korstanje. Muziek. Bij de te 's Gravenhage gehouden Staats examens voor muziek Is voor het theoretisch gedeelte piano-lager onderwijs geslaagd de heer A. Verschoor te Santpoort. Over Muziek Edvard Grie |~\E STRENGE „BON TON" tistieke leven eist dat men zeer enthousiast is voor d* 11 a; Edvard Grieg Hij is j pervlakkig; zijp: .muziek mistT"1'!- die men van een persoonlijn. M wacht. Hij hei-haalt en coifH1*1? lodiecn. is braaf-pathetisch ÜS. is sentimenteel en gedachteloos constructie, enz Zo kan ik dooSf» cntische opmerkingen en er n uitvoerige détailleringen biimal 5 alIerls' ik zou tenslotte toch van de moeten opstaan het hart en ten zouden eindelijk toch elkio? gev,s ik 7on hPt. APn pf o^„„ eiKaar v»d* ik zou het een of ander van de vrfi1 lijke componist opslaan en ik zou artistieke bon ton ten spijt toch hei' dering hebben voor de poëtische musv Het is toch niet gering wanneer m»7 twee maten spelen moet zeggen van Grieg en van niemand anders, Bernard Zweers zeide vroege'r od d compositie-les eens: Grieg is niet peW lijk, alleen maar eigendommelijk klinkt het woord eigendommelijk lelijk en ietwat onsympathiek, nochU wijst het op eigendom, op eigenaard het schenkt mij genoeg om overtuigd t, zijn, dat wij de Noorse componist eigen waarde mogen ontzeggen. De 2rotp zeer ernstige en diepzinnige theoreticus S componist Vincent d'Indy prees Grie? J- miniaturist; hij noemde hem groot in kleine en waardeerde het dichterlijk e|t, ment in de vele kleine composities van da musicus. Ik weet niet of het de reflecties van Noorse eigenaardigheden zijn, die mij her- haaldelijk boeien in de klanken van Gri»'3 muziek; bij de Noren moet deze muz^k andere gevoelens opwekken dan bij alle andere muziek-gevoeligen. Ik ---■ niet of de verwantschap ta 'JS* van deze lyriek met Poëzie-in-'t-aigJJ Nuchter wonderkalf Nederland wordt zo langzamerhand een broeinest voor allerlei speelse streken van Moeder Natuur. Wij hebben onze kippen.record-jacht naar het zwaarste en het allér-zwaarste ei gehad, de Zaan streek heeft „het" geitebok, dat melk fourneerde, opgeleverd en nu komt een Zutfense landbouwer naar de veemarkt met een unicum, hetwelk de lage landen langs de IJssel nog zelden aanschouwd hadden. De goede man voerde namelijk een nuchter kalf ter markte, dat op twee bekken, eenzelfde aantal tongen en zelfs drie ogen kon bogen. Dit bericht stamt uit een nuchtere bron, waar men door gaans niet dubbel ziet. Het vreemde vee is echter snodelijk om zeep gebracht, omdat het toch niet levensvatbaar was. 18. Toen ze benzine hadden ingenomen klommen Oehoe en Panda weer op hun plaatsen en werd de motor weer gestart. „Let nu goed op!" riep Oehoe. „Je hebt hel al één keer gedaan en ik vertrouw er dus op, dat je het opstijgen nu wel dóór hebt. I Ceen fouten dusmijn jongen!" Panda j $eed wat hij de eerste maal gedaan had, het vliegtidg startte en reed steeds vlugger over het erf. Maar Panda merkte te laat, dat er niet genoeg ruimte was. Vlak vóór de machine dook een schuur op en het toe stel reed er in volle vaart op af zonder dei neiging te vertonen op te stijgen. „Het gaat] fout" gilde Panda. „We rijden te pletter! Help!" Er kwam echter geen antwoord en toen hij zich wanhopig omdraaide, zag hij, dat Oehoe weer in slaap was gevallen. Dit keer is er geen redding mogelijk!" dacht Panda. Hij sloeg zijn handen voor zijn ge zicht en wachtte op de botsing. Gesloten grenzen, Egn aantal reizigers, onder enige buitenlanders, mocht gisteren Roemenië niet verlaten, toen zij hun spoor kaartje reeds gekocht hadden. De autoritei ten gaven officieus te kennen, dat de grens gesloten was. De spoorwegbeambten betaal den het geld terug zonder nadere verklaring van de maatregel. Welwillend gebaar. Welingelichte kringen te Cairo suggereren, dat in geheime besprekin gen, welke veldmaarschalk Montgomery met hoge Britse officieren in Egypte zou houden, de mogelijkheid wordt bestudeerd om de ontruiming van Egypte door de Britse troepen te bespoedigen. Egypte heeft reeds de verzekering gekregen, dat de ontruiming in 1949 voltooid zal zijn. Vroegere ontruiming zou in de lijn liggen van de nieuwe Britse economische politiek en tevens door Egypte als een gebaar van welwillendheid worden opgevat. Onzuivere zuiveraar. De voormalige minister van financiën van Adolf Hitler, Hjalmar Schacht, heeft bij het zuiveringshof van Würtemberg-Baden vernietiging aangevraagd van het tegen hem uitgesproken vonnis van acht jaar werkkamp. Een van de adviseurs van het hof, Hans Wedrpeyer, zou namelijk zelf nazi zijn. Wijziging. Tijdens een onderhoud van Griswold, hooid van de Amerikaanse relief-missie in Griekenland, met de Griekse eers te-mi nis ter Maximos heeft eerstgenoemde aanwijzing ge kregen, dat het Griekse kabinet na de terug keer van Tsaldaris, minister van buiten landse zaken, uit de V, S. zal worden ge wijzigd. Protest. Luitenant-generaal Geoffrey Keyes, Amerikaans hoge commissaris in Oostenrijk, heeft een brief gezonden aan kolonel-generaal Wladimir Koerasof, de Sovjet hoge commis saris, waarin hij protesteert tegen de bezet ting door de Sovjet troepen van de olie raffinaderijen te Lobau. Keyes verklaart, dat de raffinaderijen niet beschouwd kunnen worden als Duits activum, daar zij aan een Engelse en Amerikaanse maatschappij toe behoren. Indien de Sovjets slechts als be heerders optreden, zou hij gaarne een brief in die zin willen ontvangen. Broodprijs. Het brood zal in Frankrijk met in gang van Zondag ruim tweemaal zo duur worden. Voor Parijs komt de prijs van ll'/j, franc op 24 francs per kg., voor het platte-: land op 27 francs en voor de provinciesteden op 28 francs. Dit nieuws heeft vooral be zorgdheid gewëkt onder het minder goed ge situeerde volksdeel, I mij wel voldoende duidelijk en sprekS is, om positieve bewondering 0p te pen. Ik ken de oorspronkelijke teksten'Z Grieg's liederen niet en kan dus de iM" lilké band tussen taal en muziek niet b' oordelen, toch bewonder ik de murik van de meeste der liederen uitermate Waar ik onvoorwaardelijk in geloofïs 3 Grieg's zin voor harmonie: onafhankeliik van de titels zijner stukken, onafhonkciiïic van alle folklore en zelfs van zijn eigêr, poëtische aanduidingen is de klankwaarde zijner harmonieën bejvonderenswaardl. Inderdaad: het blijven détails, deze coordvormingen, zij hebben geen archi tectuur opgeleverd. Een zekere steriliteit is bij deze toch zo gevoelige vondsten nief te ontkennen, maar de sentimentaliteit' der herhalingen zal mij toch niet dwin. gen, de schoonheid der détails over 't hoofd te zien of te vergeten. Het gaat mij mek Grieg's muziek als met sommige venen- de groepering van twee, drie woorden kan mij, onafhankelijk van de gedachtengan?, als harmonie bij blijven, en dan is er schoonheid genoeg om dankbaar te ziin, Zeker, in het groot bezien is Grieg de on- eindig-mindere van Chopin, die in alia elementen der muziek afzonderlijk en in de vex-eniging dezer elementen onvolpre zen meester-dichter is. Ik zie echter van vergelijkingen maar gauw af, want ten eerste is het niet zeer nobel dit vergeiij- ken en ten tweede: waarom zouden wij vei-gelijkingen te hulp roepen bij de.be. schouwing van Iemand, die toch immers in ieder geval „eigendommelijk" is? In ieder geval was Grieg een echt artist, een echt x-omantisch artist; en te midden der hedendaagse opvattingen is het bepaald verwarmend, zich bezig te houden met ro» mantische naturen. Ik zou hier ter ver dediging mijner opmerkingen over de har* monie in Grieg's muziek eigenlijk tal van noten-voorbeelden uit zijn wede moeten geven, maar dat wordt hier niet verwacht. In ruil daai*voor is misschien een herinne ring uit het leven van de eomponist de lezer welkom. In het voorjaar van 1870 is Edvard Grieg die toen 26 jaar oud was in contact geweest met Liszt. De beroemde artist woonde toen in Rome en had aan Grieg per brief zijn ingenomenheid met de piano-sonate opus 7 meegedeeld. De jonge bewonderaar van Liszt trok uit het Noorden naar Rome en be* x-ichtte zijn ouders over zijn bezoeken aan de grote meester. Julius Röntgen haalt de brief aan in zijn boek over Grieg en ik veroorloof mij er het volgende uit over t< nemen: „Gelukkig had ik juist uit Leipzig het manuscript van mijn Piano-concert ontvangen, hetgeen ik natuurlijk mee bracht. Behalve ik waren er nog aan wezig Winding, Sgambati en een mij onbekende Duifcsche Lisztianer, die het plagiaat zover uitstrekte, dat hij in de kleding van een „abbé" rond liep, verder nog' een „chevalier de concilium" en enige jonge dames van de soort die het liefst Liszt met huid ■en haar op zouden ecen. Haar bewon dering was allerkomiekst. Zij liepen om 'het hardst om maar naast hem te kunnen zijn zijn lange abbé-maniel te kunnen aam-aken, zijn handen te drukken ja, zelfs achteloos de plaats in te nemen, die ieder speler nodig heeft om zijn ai-men te bewe gen, en zo drongen zich deze dames, als Liszt speelde, naar zijn plaat.-: m de piano en bekeken met hare bege rige blikken de vingers van Liszt, alsof deze uitverkoren waren om m het volgend ogenblik te verdwijnen in de opengesperde muiltjes der klein« roofdieren. Winding en ik waren zeer nieuwsgie rig, of Liszt werkelijk mijn concert van blad zou spelen...." Liszt deed dit index-daad en Grieg schrijft er over: „In 't Adagio en nog meer in de Fine'8 bereikte hij het hoogtepunt in zijn uitvoe- x'iixg en zijne loftuigingen. Nog een wer kelijk goddelijke episode mag ik niet ver geten: tegen het einde der Finale wordt het tweede thema, zoals u zich wel zult lxerinnex-en, in een groot fortissimo be haald. In de allerlaatste maten, waar d« eerste noot van de eerste triool gis in wordt veranderd, terwijl de piano in machtige toonladderfiguur haar gehele omvang doorloopt, hield hij plotseling op. verhief zijn laxxge gestalte, verliet de piano en schreed met grote theaterpassen, zijn armen in de hoogte heffend, naar de grote kloosterhal. en brulde letterlijk net thema voor zich uit. Bij de bewuste S strekte hij gebiedend zijn arm vooruit 8» een impex-ator en x-iep: „g, g. niet SJ' px-achtigü Dat is echte Zweedse puncn daai-bij in parenthese heel pianissimo nu toefluisterend: „Smetana heeft mU Pa geleden er iets van gestuurd". Daarop ging hij terug naar de ?'ai en. hei-haalde het gehele slot nog eens HENDRIK ANDJ

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1947 | | pagina 2