Van „palingvellen, vuile wind
en afbranden" gesproken
Sportagenda
Vacantiekrabbel uit Menton
Onze sportmensen hielden d e naam van Haarlem
in Derby hoog
Twee Nederlandse ploegen reeds in de eindstrijd
Hofvij
ver
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1947
INTERVIEW MET EEN GANGMAKER
..Kij! 'es", zei dc gangmaker en dronk
een large teug van het goudgele bier.
veegde zijn lippen eens af en herhaalde,
„kijk'es. Stel je ligt in een koers. Jij met
je renner op kop en ik in de tweede posi
tie. Stel, dat ik over je heen wil. Dan mot
ik gelanceerd aanko.me. Want as ik aan
kom kruipe, ben ik al gestorve voor ik
gebore ben. Ik bedoel maar, as ik aankom
en die vogel voor me knijpt een tandje
af, zodat hij naast mijn renner komt te
legge, dan brandt'ie Of me renner af, öf
hij legt zo in de vuile wind, dat'ie in de
wervels komt te zwemme en om z'n moesie
'em begint te roepen". Ken je me volge?"
„Nee", zeiden wij beslist, „nee. dat kun
nen wij niet. Als je nou eens van het be
gin begon. Hoe gaat nou zo'n hele stayers
race in zijn werk?"
„Nou", zei de gangmaker, ging er eens
recht voor zitten en bestelde nog een
biertje, „een uur voor de koers begint de
motorkeuring. Daar zijn die snijers. ge
wiekst op tegenwoordig. Alles is regle
mentair vastgelegd. Geen lappies aan je
(machine meer om een extra zuchie wind
te vangen- Dan ga .ie loten om de leren
pakken. Zo'n pakkie maakt heel wat uit.
Het moet wijd weze en lekker smerig.
Aan een palingvelletje wat. strak om je
huid zit heb ie niks. Lekker flodderig
zie'je. En hoe smeriger en ruwer hoe lie
ver. Dat vangt allemaal extra wind. Ter
gewoordig mag je der alleen maar een
tricot-onderpak, een trui en een handdoek
onder aan hebben. Vroeiger was dat an
ders. Dan kwarne die snake soms met hele
voddebale onder der jas de baan op. Da's
der nie meer bij".
De gangmaker staarde peinzend in zijn
glas bij de herinnering aan die gouden
tijd. „Nee", zei hij, „nou moet je het van
het vuil hebbe. Nooit je motoor en nooit
je pak schoonmake. As ik me cabine bin
nenkom en ik heb nog niks aangeraakt,
heb ik al een paar zwarte grijpstuivers".
„Nou dan ga je rije he", zei hij, „en as
je dan in je positie legt, late ze de ren
ners los en die kruipe der achter. Wie er
dan het eerste is, hep het gewonne",
„Jawel", zeiden wij, „dat is nou alle
maal goed en wel, maar daar komt na
tuurlijk een heleboel bij kijken".
„Tuurlijk", zei de gangmaker en nadat
zijn dorst gelest was, „kijk wat ik je nou
zonet vertelde bijvoorbeeld over dat pas-
sere. Ik zei al je moet hard aankomme
want als die renner van mij naast jou mo
tor komt te legge en jij heb je uitlaat aan
de rechterkant, dan aait er zo'n stoot hete
lucht met vonke over die snaak z'n kuier-
latte, dat ie gauw een frisse plaats gaat
opzoeke. Dat is het zogenaamde afbrande.
Of hij komt in je vuile wind en dan is'ie
voor de bijl".
„Juist", zeiden wij, 'ten teken dat wij
het min of meer begrepen hadden, „nog'es
wat. Heb je eigenlijk een telefoon aan
boord? Wij bedoelen maar hoe converseer
je eigenlijk met die fietser?"
„Schreeuwe", zei de gangmaker, „hard
schreeuwe. Tenminste de renner schreeuwt
„Ho, ho, nie zo hard" en een hoop lelijke
woorden, maar ja. je laat die labberdoedas
maar brulle en je draait rustig een tandje
wijer ope. Van je gashandle", verduide
lijkte hij. „Kijk je moet je renner een
beetje aanvoele. Zolang die „Ho"
schreeuwt, trek je je der niks van an.
Maar as die anders „Ho" gaat i'oepe, dan
moet je uitkijke. Dan zit'ie met de ram.
Moe, betekent dat. Dan hejje kans dat'ie
losraakt en dan is de koers verlore. Moet
je 'em dan es in het rennerskwartier hore
sakkere. Praat me der niet van".
„Hoe hard gaat het nou-eigenlijk?" in
formeerden wij.
„Een kilometertje of tachtig", zei de
gangmaker en veegde het schuim uit zijn
snor, „ja en van een eindspurt is geen
sprake. Het is jakkere van het begin tot
het eind. Altijd maar rije om een plaats.
Want als je twee keer bijvoorbeeld vier
geworden ben, hoef je niet te rekene, dat
je volgende keer zo maar een contract
krijgt en daar gaat het toch maar om".
„Gebeuren er niet veel ongelukken",
vroegen wij.
„Ach", zei de gangmaker en keek voor
het eerst een beetje donker, „daar ken je
maar beter niet van prate. Je komt wel es j
knijp te zitte natuurlijk. En als je 'es een
goedaardig schuivertje maakt, dan ligt er
gauw een flinke lap behang af". Hij grin
nikte eens en zei: „As er nou 'es een nieu
weling bij zit, die een beetje huiverig is,,
dan wille we 'em nog wel 'es een extra-
zoentje geven, dat hem in het gootje
drukt".
Wij keken even op toen wij van deze
aanhankelijk'heidsbetuigmg hoorden en
hij legde ons uit: „Dan gaan we heul dicht
naast 'em zitten en drukken hem naar de
Wanneer op de Stadionbaan het geronk
van de motoren klinkt en onder hel
felle licht van de schijnwerpers de
renners in hun felgekleurde truien
achter de gangmakers jakkeren, dan is
dat een schouwspel, dat het hurt van
iedere wieier-enthousiast sneller doet
kloppen. Een mysterieuze zaak voor de
leek, dat spel van flitsende strategie,
waar af en toe wel eens dingen gebeu
ren, die niet helemaal in de haak zijn
maar dat zo boeiend kan zij-n, dat als
men het eenmaal gezien heeft men er
meer van wil welen. Wij hebben een
gangmaker, de man op de motor die
het ondankbaarste werk van de com
binatie te doen heeft, want hij is altijd
de „beul", er eens over uitgehoord. Hij
vertelde ons in zijn sappig vak-jargon
van afbranden, palingvelletjes, vuile
wind en wat meer des stayers is.
De zeilsport vraagt drie dagen achter
een de aandacht. Op het Noorder Buiten
Spaarne en de Mooie Hel worden jubileum
wedstrijden gehouden, waarvoor grote be
langstelling bestaat. De jubilerende vereni
gingen hebben gezorgd voor een goede ont
vangst.
onderkant van de baan. Dan heb'ie met
een alle wervelwinden van boven".
Hij stootte ons eens vertrouwelijk aan
en zei: „Want de wind, da's een belang
rijke factor, daar moe'je op letten. As het
nou windstil is, dan ken je ook zien, dat
alle jongens meteen het grote mes der'op
zette. De grote versnelling zogezegd",
voegde hij er aan toe, omdat wij het al
weer niet begrepen.
„En dan .de suggestie", zei de gangma
ker, nadat hij een biertje had besteld, „ik
zal je vertelle, ik heb'es met een renner
gereje, en die wou met alle geweld pille
tjes slikken, net as die Franse. Van die
opschroef pilletjes zogezegd. Nou as ik dan
nee zeg, ken die jonge nie'rije. Ik een
bruin apothekersflesje gehaald met schoon
water der'in en daaruit precies vijftien
druppels op een suikerklontje gegoten.
Hij slikke. Je had 'em moete zien. Hij trok
een gezicht assof die pure wonderolie stond
te la je. Maar rije dat'ie dee. Kon hij wete,
dat het gemeentepils was?"
„Ja", zei hij dromerig, „het is een rare
sport en der gebeure wel 'es heul af en
toe dinge, die niet door de beugel kenne.
Maar iedere keer dat ik op me motor stap,
heb ik er nog eveveel gijn in".
Wij konden het ons voorstellen.
De man op de stoomfiets, waar wij tien
minuten later niet bijna tachtig kilometer
vaart op ons herenrijwiel over de Wagen
weg achteraan jakkerden, niet-
Maar die wist ook niet wat ga^mnken
was. W, L. B.
Óp het terrein van Rood en Wit is drie
dagen cricket te zien. Vandaag en morgen-
speelt het Nederlands elftal tegen de Free
Foresters en Maandag komen het Neder
lands jeugdelftal en een N.C.B.-ploeg tegen
elkaar uit.
De strijd om de Prins Hendrikbeker
wordt Zondag in Den Haag gestreden.
Haarlem zal ook uitkomen en de ploeg is
als volgt samengesteld:
100 m: SchaapSchreuder; 400 m: Dek
kerWullems: 800 m: Van GogH. Wer-
nik; 1500 m: Van GogHessels; 5000 m:
JordensKoopman: 4 x 100 m: Schaap
WullemsSchreuderSloos; 4 x 400 m:
DekkerTh. WernikWillemsE. Schol
ten; 110 m horden: HaringhuizenLamo-
ree: discuswerpen: KluftMulder; kogel
stoten: KluftBelle: speerwerpen: Th.
WernikEbskamp; verspringen: Willems
G. Scholten; hoogspringen: Haringhuizen
Bennink; polsstokhoogspringen; Lamoree
Verkes. Als captain van de ploeg fungeert
S. van Duin en als masseur de heer Ouwer-
kerk.
Het jaarlijks tournooi van RCH in het
Heemsteedse Sportpark om de Zilveren
Molen van Groenendaal wordt Zondag ge
speeld. De dag begint met Leeuwarden
UVS en daarna komen Stormvogels (win
naar van het vorig jaar) en RCH in het
veld. Des middags volgen de strijd om de
derde en vierde prijs en de finale.
In de Oudheid, in de Middeleeuwen
evenals in de Moderne Tijd, hebben de
Verenigingen voor Vreemdelingenverkeer
in hun verschillende vormen steeds een
buitengewone zin gehad voor reclame. Dat
de fantasie het daarbij dikwijls van de
strikte waarheidsliefde wint, verhoogt de
levendigheid. Vooral >n de Zuidelijke lan
den heeft men rijkelijk geput uit min of
I
Een fiets met een hulpmotor was een der
snufjes van de Messe in Hannover,'waar
de voortbrengselen der Duitse industrie
waren tentoongesteld. Deze motor kan op
iedere gewone toerfiets worden gemonteerd
en stelt dc berijder in staat 100 kilometer
op een liter benzine te „freewheelen".
(Van onze speciale verslaggever)
Als wij de berichtgeving uit Derby be
sluiten met een terugblik op de belevenis
sen. dan willen wij eerst opmerken, dat de
tocht volkomen geslaagd is. De deelneem
sters en deelnemers gaven blijk hun sport
serieus op te vatten, dit wil zeggen, zij
stelden alles in het werk, om zo goed mo
gelijke resultaten te boeken. Steeds werd
op faire wijze opgetreden. Kort en goed kan
gezegd worden, dat de sportvertegenwoor-
digers de naam van Haarlem op voorbeel
dige wijze hebben hooggehouden. De pres
taties mochten er zijn.
De zwemploeg slaagde er zelfs in op alle
nummers te zegevieren. Te betreuren was
het, dat geen der dames van Derby aan de
start verscheen. Boze tongen beweerden
hardnekkig, dat zij de strijd niet aandurf
den, hetgeen natuurlijk slechts zou pleiten
voor de kracht van de Haarlemse dames,
die nu slechts tegen haar collega's-stad-
Europese roeihampioensrhappen
Passagiers van „Indrapoera"
mochten niet van boord
Teleurstelling bij wachtende
menigte in Rotterdam
Gisteravond om tien uur is de Indra-
poera uit Zuid-Al'rika aangekomen. Aan
boord bevonden zich ongeveer 200 passa
giers, meest Zuid-Afrikanen van Neder
landse afkomst, die na een verblijf van 15
tot 20 jaar in het nieuwe vaderland een
vacantieuitstapje naar Nederland onder-
nemen. Uit alle delen van Nederland wa
ren familieleden naar Rotterdam gekomen
om de aankomenden te begroeten. Een
grote menigte wachtte uren lang in de
grote loods, want dc Indrapopva liep twee
uur later dan verwacht werd binnen. Zo
dra het schip aan de wal lag viel de vele
wachtenden een grote teleurstelling ten
deel. Slechts diegenen onder de passagiers,
die het voornemen daartoe tevoren hadden
kennbaar gemaakt, ongeveer een 30-tal,
mochten van boord De overigen werden
verplicht tot de vo'.gende morgen op het
schip te blijven. Hun verwanten in de
loods mochten zelfs niet op de kade komen
om even uit de verte te groeten. De onver
murwbare houding van de douane, aan
welke deze maatregel te wijten is, wekte
grote ontstemming en teleurstelling, vooraj
omdat bijna geen der wachtenden een be
hoorlijk onderkomen voor de nacht had.
Kapitein Oosting van de „Tndranoera"
verklaarde, dat hij van Zuid-Afrika tot
Rotterdam zeer somber weer had gehad.
Hij had bijna geen zonnetje gezien en was
zeer verwonderd te horen, dat men in
Nederland de laatste maanden eigenlijk
niet meer wist wat schaduw was
Kuppers op 1 September. De vakgroep ,.kap-
^tersbeci ijvert" adviseert haar leden de dames
salons Maandag 1 September de gehele dag te
«luiten en de heiensalons des middags om 13 uur.
De eerste dag der Europese roeikampioen-
schappen te Luzern is voor de Nederlandse
deelnemers zeker niet ongunstig geweest.
In de nummers twee zonder stuurman en
de double scull plaatsten zich resD. De Laak
en Willem III direct in de eindstrijd, een
uitstekend resultaat, vooral door de wijze
waarop deze overwinningen werden be
haald.
In de zeven nummers werden telkens
twee voorwedstrijden gehouden. De veer
tien winnende ploegen werden voor de
eindstrijden van Zondag geklasseerd. De
overige ploegen roeien Zaterdagmiddag de
herkansingsrace. Van deze veertien wed
strijden won Zwitserland er vijf, Italië drie,
Nederland, en Frankrijk ieder twee en
voorts Zweden en Hongarije elk een.
Nederland heeft in de Europese roei-
wereld geen slecht figuur geslagen, integen
deel, want behalve de twee overwinningen
in de heats bezette de acht van De Delftse
Sport in zijn heat een fraaie tweede plaats
achter Italië, met een uitnemende tijd,
waarbü er geen twijfel behoeft te bestaan
of de Deli'tenaren zullen zich uit de her
kansingsrace ook voor de eindstrijd klas
seren. De twee overblijvende Nederlandse
ploegen, Njord in de bestuurde vier en Die
Leythe in de gestuurde twee eindigden bei
de in hun heat als laatste. Zwitserland
plaatste zich in vijf van de zeven nummers
direct voor de finale en er hoeft geen twij
fel te bestaan over het feit, dat dit land de
Coupe Glandaz, de landenprijs, te bereke
nen over alle nummers, zal winnen.
Van de vijf Nederlandse ploegen heeft
de double scull van Willem III, met Neu-
meyer en Van der Meer de beste kans.
Niet alleen wonnen de Nederlanders op
overtuigende wijze hun heat. maar ook
maakten zij de beste tijd in de beide series.
De buitenlandse deskundigen waren vol
lof over de stijl en de techniek van beide
zeer sterke roeiers, die trouwens ook zeer
tactisch de wedstrijd roeiden. Reeds van
den beginne af liepen de Amsterdammers
uit en onbedreigd gingen zij als eerste dooi
de finish, terwijl Tsjecho-Slowakije en
Zwitserland fel om dc tweede plaats stre
den. waarbij de Tsjechen wonnen dank zij
hun betere eindspurt.
Fraaie wedstrijd van De Laak
In de vier met stuurman was Njord niet
slecht begonnen, maar in het tweede ge
deelte van de race roeide de Leidse stu
dentenclub verre beneden haar kracht. Zij
eindigde als vijfde met een dergelijke grote
achterstand dat geen tijd werd opgenomen.
Ook Die Leythe stelde teleur, eigenlijk nog
meer dan Njord, van wie men wist, dat
men weinig routine had. Tijdens de trai
ning was het tweetje van Die Leythe niet
slecht gegaan, doch in de heat tegen Zwit
serland. Denemarken en Frankrijk ging het
vooral op de tweede duizend meter alle
maal te zwaar. Men voelde hier gebrek aan
uithoudingsvermogen en de tekortkomin
gen in de techniek, welke zieh tegen goede
oioeven van Zwitseland en Denemarken,
die fel om de zege vochten, moesten wre
ken. Toch heeft Die Leythe nog een kans
zich voor de eindstrijd te klasseren, aan
gezien het ons wil voorkomen, dat België
nog zwakker in dit nummer is en er slechts
één ploeg (er waren er zeven in de voor
wedstrijden gestart) definitief uitvalt.
In de tweede heat, van de ongestuurde
twee had de Laakploeg gunstig geloot, im
mers. men had een beslist zwakkere heat
in vergelijking met de eerste. De Engelse
twee van de Thames Rowing Club, startte
zeer snel. maar De Laak zorgde er spoedig
voor, dat de boten op 200 meter weer gelijk
lagen. Het baan tempo van De Laak was
lager dan dat van de andere ploegen en op
500 meter lag Engeland voor met drie
kwart lengte op Hongarije, terwijl onze
landgenoten daar weerkeen halve lengte
achter lagen. Slag De Jong, die met Van
der Drift, een harmonieus geheel vormde,
liep na de helft van de strijd zienderogen
in en toen de Engelsen op 1250 meter twee
slagen moesten laten lopen, nam De Laak
de leiding over met Hongarije op de tweede
olaats. De Laak voerde het baantempo nog
iets op en spurtte op 250 meter voor de
finish keurig voor de Engelsen weg. die
zich intussen hadden hersteld. De laatsten
deder. nog een wanhopige poging hun ach
terstand in te halen, maar De Jong hield
ziin tegenstanders goed in het oog en ging
als eerste door de finish. De tijd van De
Laak (7 min. 31.2 sec.) lag aanzienlijk bo
ven die van de drie eerst aankomenden
voor de eerste heat.
Achtriems&iekcn.
Als altijd waren de heats van de acht-
riemsgieken het fraaiste nummer van de
dag. In de eerste heat had De Delftse Sport
geen al te snelle start en op 600 meter had
Italië de leiding met een kleine voorsprong
op Hongarije, terwijl Denemarken en onze
landgenoten daarachter lagen, vervolgens
kwamen Frankrijk en Portugal. In de vol
gende 400 meter hadden de ploegen met
uitzondering van Portugal om beurten de
leiding en toen de helft was afgelegd had
de Italiaanse giek wederom een kleine
voorsprong veroverd op Denemarken en
Nederland. De Delftse Soort i'oeH? •- -~:-
lijk. aangezien onze landgenoten tussen de
Italianen en de Denen hadden geloot d:e
beiden iels opdrongen, zodat de nauwe baan
verhinderde dat de Delftenaren zich vol
ledig konden geven, 500 meter vnor de
finish lag Italië een lengte voor op Frank
rijk. die geheel aan de buitenkant roeide
en Nederland, die heftig met elkaar stre
den om de tweede plaats, welk duel ten
voordele van de Delftse Sport werd beslist
met een tijd van 6 min. 18 sec., met Frank
rijk op 0.7 sec. verschil. Voor Italië drukte
men 6 min". 13.2 sec. af, slechts 3 sec. boven
het baanrecord. Denemarken werd vierde,
Portugal vijfde en Hongarije laatste. In de
tweede heat noteerde Zwitserland 6 min.
17.2 sec. en was verre superieur aan de vier
andere achten.
Hockey
Hockeyploegen naar Derby
De dames en heren van de hockeyploegen
die de reis naar Derby meemaken, zuilen
op Dinsdag 16 September met de boot Rot
terdamHuil naar Engeland gaan. Woens
dagavond wordt het gezelschap, dat uit
ongeveer dertig personen bestaat, in Derby
verwacht. Een zwaar progi-amma zal moe
ten worden afgewerkt, want van Vrijdag
19 tot en met Maandag 22 September wordt
er gespeeld. De damesploeg is samengesteld
uit speelsters van Rood Wit. HBS en Al
liance en de herenploeg hoofdzakelijk uit
spelers van HBS en Alliance. Andere ver
enigingen konden geen vertegenwoordigers
aanwijzen. De heer Hillebrand zal als
scheidsrechter de tocht meemaken. Op 24
September wordt de terugreis aanvaard.
genoten uitkwamen.' De tijden, welke zij
gemaakt hebben, waren overigens voor de
Engelsen om van te watertanden.
Het zwaarste nummer voor de heren was
de waterpolowedstrijd in Queenstreet Baths
waar de scheidsrechter, zoals wij reeds
schreven, de zonderlingste beslissingen
nam, waarvan bijna steeds onze ploeg de
dupe werd. Het pleit dan ook voor de mo
rele kracht van de Haarlemmers, dat zij na
met 03 te hebben achtergestaan, toch nog
een overwinning van 74 hebben behaald.
Dat de tennissers het zwaar te verant
woorden zouden krijgen, was te voorzien.
Toch boekten zij enkele eervolle successen.
Cricket geniet in Engeland een grote po
pulariteit. Het spel der Engelsen op de
prachtige velden, die uitsluitend voor
cricket worden gebruikt en die omgeven
waren door vele toeschouwers, was een
lust om te zien. De opgave, waarvoor de
Haarlemsg ploeg was gesteld, was dan ook
zwaar. Zij liet zich hierdoor echter slechts
zeer weinig intimideren, met als gevolg
zeer behoorlijke resultaten.
De heren-athleten stelden enigszins te
leur. Zij verzekerden ons echter, alle mo
gelijke pogingen in het werk te zullen stel
len, om het volgend jaar beter uit de bus
te komen. De dames, die aanvankelijk hin
der ondervonden van de wijze van starten,
brachten het er, beter af.
De verrichtingen der wielrenners waren
uitstekend. Zij deden, wat wij van hen ver
wacht hadden: zich op overtuigende wijze
de meerderen van de gastheren tonen. Dat
was kranig werk. Behalve bij de officiële
wedstrijden, werden nog overwinningen
geboekt in een tweetal wegraces. In Man
chester vielen de prestaties echter tegen.
Echter ook een ere-saluut aan de Engelsen
die sterker waren dan wij hadden verwacht.
Vriendschapsbanden.
Een der voornaamste dingen, welke met
deze trip zijn bereikt, is ongetwijfeld het
kweken van vriendschapsbanden tussen de
ieugd van beide steden. Over het algemeen
kan gezegd worden, dat de inwoners van
Derby alle mogelijke moeite hebben ge
daan. om het de Haarlemmers zo prettig
mogelijk te maken in hun stad, een streven,
waarvoor wij hen dankbaar zijn en waar
voor zij alle waardering verdienen. Op een
prettige sportieve wijze zijn hier vriend
schapsbanden gelegd en is van de gelegen
heid gebruik gemaakt elkanders gewoon
ten te leren kennen en begrijpen.
Waterpolo
Competitie Kring Haarlem
Nog slochts twee beslissingswedstrijden moe
ten in de competitie van de kring Haarlem ge
speeld worden en dan is de zomercompetitie ten
emde: Woensdag 3 September wordt in Stoop':;
Bad een beslissingswedstrijd gespeeld tussen de
jongens van Haarlem en HVGB die met 18 pun
ten geëindigd zijn en op Donderdag 4 September,
eveneens in Stoop's Bad een beslissingswed
strijd om het kampioenschap 2e klasse heren,
lussen DWT 3 en HPC 5. De eindstanden volgen
hieronder:
gesp. gew. verl. gel. v.-l. pnt.
10 9 1 0 30— 9 18
Dames:
Haarlem 2
H. V. C. B. 2
H. P. C. 2
V. Z. V. 2
D. W. T. 3
H. Z. V. 1
Heren le klas:
P. S. V. H. 1
H. V. G. B. 4
H. P. C. 4
V. Z. V. 3
Heren 2e klas:
D, W. T. 3
H. P. C. 5
33—11
16—10
15—18
13—19
2—42
20—10
26—11
16—22
9—18
4 3 10 10— 5
4 3 1 0 8— 4
H. V. G. B. 5 4 0 4 0 1—10
Tussen D.W.T. 3 en K.P.C. 5 wordt een beslis
singswedstrijd gespeeld.
De vlag van India heeft haar plaats gekregen tussen de andere dundoeken, die op het
gebouw der UNO wapperen. Het hijsen van de nieuwe vlag ging gepaard met een
plechtigheid te Lake Success waarvan hier een moment-opname.
meer kinderlijke legenden, die een nurkse
historicus- de haren ten berge zouden doen
rijzen, om de aantrekkingskracht van een
stad, een dorp, een monument te vergro
ten. De Parel van Frankrijk, Menton, heeft
de hare. Zij leert ons, dat Adam en Eva,
verjaagd uit het Paradijs, lange tijd doel
loos en ellendig rond dwaalden, tot zij toe
vallig langs het plekje aarde kwamen, waar
sedert dien Menton verrezen is en dat zij
zo bekoord werden door de charme van
dat oord, dat zij besloten er zich te vesti
gen. Zij plantten er de citroen, die zij uit
het hemelse paradijs hadden meegenomen
en het klimaat bleek zo gunstig voor die
gouden vrucht, dat zij er tot in onze da
gen welig groeit Eva trouwens, ziek sedert
haar verdrijving, vond op dit wonderplekje
de jeugd en gezondheid weer, die zij te
vergeefs onder alle andere klimaten ter
wereld gezocht had.
Is het te verwonderen, dat met zo'n re
ferentie Menton het uitverkoren oord is
geworden voor allen die behoefte hebben
aan zon en rust, voor gedeprimeerden,
overwerkten, jichtigen en rheumatieklïj-
ders? En dat ook in het plantenrijk
heersen blijkbaar jaloezie en concurrentie
de sinaasappel, de ceder, de palmboom
er even welig groeien als de aartsmoeder-
lijke citroen en de kruinen der olijfbomen,
uit vriendelijkheid jegens de landschap
schilders. er een dichtheid hebben, die el
ders zonder weerga is?
Zoals echter de oude, verweerde Marker
visser, die zich voor een dubbeltje laat fo
tograferen, nog slechts een folkloristische
aardigheid is, zo is ook de jichtige Men-
tonees een traditie-figuur. Want Menton
ademt slechts gezondheid, jeugd en fris
heid. Gezondheid, die zich tentoonspreidt
in allerlei tinten bruin, van licht tot don
ker, van hoofd tot teen. Blijkbaar werkt
de herinnering aan de garderobe der eerste
bewoonster van Menton zo sterk door, dat
de kleding er, zoals ovei-al aan de Cöle
d'Azur, tot een minimum beperkt is in deze
zelfs voor 't zonnige Zuiden ongewoon
warme zomer. Niemand neemt er echter
aanstoot aan en vooral: niemand let er
nadrukkelijk op. Het wordt als volkomen
normaal beschouwd. Op het strand van
keien en rotsblokken heeft men moeite
een meter steen te vinden tussen de brui
ne lichamen om er zich neer te zetten, na
achter een rotsblok zedig een short tegen
zwemkledij verwisseld te hebben. Op een
morgen kwam een aantal pensionnaires
van een meisjesinternaat, begeleid door
religieuses, hetzelfde doen. Als de natuur
lijkste zaak ter wereld. Als trouw met
bad- en andere jassen gewapend bezoeker
van een badplaats, die door Louis Davids
onsterfelijk bezongen is, verwachtte ik elk
ogenblik bereden politie met potlood en
proces-verbaalboekje te zien verschijnen.,
de Mentonese agent, met zijn onafscheide-
'lijk peukje Gauloise in zijn mondhoek,
keek echter rustig naar het verkeer op de
boulevard langs de blauwste der zeeën.
Zijn de Zuiderlingen zoveel natuurlijker
dan de bewoners uit het Noorden? Zijn
opvattingen slechts vrucht der gewoonte?
Tenslotte kan alles voorwerp van weten-
schappelijk onderzoek zijn. En wanneer
het geen vacantie was zouden zo de badjas
van Zandvoort en de short van Menton
een onderwerp voor vergelijkende psycho
logie der volken kunnen vormen.
Menton heeft, ernstig geleden door oor
logshandelingen. Vele grote hotels zijn be
schadigd of „uitgewoond" door de Italiaan
se bezetting. Maar de oude stad is geluk
kig gespaard gebleven: oplopende, smalle
kronkelstraatjes, geblindeerde vensters om
de te felle zon buiten te sluiten, rose-bruin
gesausde gevels, campaniles, afstekend te
gen een effen blauwe lucht.men merkt
de nabijheid van Italië, een klein half uur
wandelen oostwaarts. De gehele Cöte
d'Azur lijdt zeer grote schade door de be
palingen van de Lieftincks der verschil
lende landen. De staalkaart van uitheemse
talen en mensentypen, die voor de oorlog
Cannes en andere beroemde badplaatsen
toonden, is verdwenen. Er zijn geen be
kende figuren uit de Midden-Europese
landen, noch rijke Lords So and So; hoog
stens ziet men een enkele anonyme Mr,
Jones, die zonder gevaar voor, zijn repu
tatie enkele ponden kan uitgeven. De Bel
gische auto's vallen op door hun aantal;
de Engelse, Amerikaanse, Nederlandse en
andere door hun schaarste. Het gevolg is
dat vele Palaces en grote hotels gesloten
zijn en „in" appartementen, vei-kocht wor
den. De exploitatie is niet meer lonend.
Het leven is hier trouwens verschrikkelijk
duur; alles is op de officiële „vrije" markt
te koop, maar tegen ongeveer 10 maal de
vooroorlogse prijzen.
Toch doet de Cote alles om toeristen te
trekken: sport- en folkloristische manifesta
ties, openluchtvoorstellingen, verkiezingen
van schoonheidskoninginnen, Batailles de
fleurs, waarbij teken des tijds de
bloemen vervangen zijn door confetti en
serpentines. Eén van de belangrijkste ge
beurtenissen was het optreden van het
Italiaanse wonderkind, de 9-jarige Pierino
Gamba, die het orkest van Monte-Carlo
dirigeerde op het terras van 't Casino al
daar. Pierino is verleden jaar „ontdekt",
heeft sindsdien Milaan en Parijs veroverd
en zijn vader-manager heeft contracten
afgesloten voor Amerika. De mening der
critici over hem is verdeeld. De een ver
gelijkt hem met een Toscanini of een Pa-
ray, de ander vindt, dat een homogeen mu
siceren van een eerste-klas orkest geen be
wijs is voor uitzonderlijke begaafdheid
van een gastdirigent. Men zou het orkest
van Monte-Carlo onder andere leiding
moeten horen om een juist oordeel over
de 9-jarige te kunnen vormen. Hoewel de
zelfbewuste, beheerste en sierlijke geba
ren van de dirigent opvielen, deed de ge
hele uitvoering enigszins mechanisch aan.
Pierino leidde, zonder partituur, onder an
dere de 5e Symphonie van Beethoven, de
Unvollendete, de Ouverture Barbier van
Sevilla. Het beginthema van de 5e herin
nerde ons even aan de oorlogsjaren, de
Unvollendete wekte gevoelens van onze
twintig jaren op; het geheel: muziek op
't terras van 't Casino, een wonderkind,
op de achtergrond vuurwerk in het Ita
liaanse Bordighera, zou ons hebben doen
wanen, dat werkelijk vooroorlogse tijden
weergekeerd waren, ware het niet, dat
men bijna uitsluitend Frans hoorde spre
ken, dat het Hotel de Paris vrijwel leeg
was en alleen een anonyme Mr. Jones hier
en daar rondwandelde.
In de ogen der regisseurs der vermake
lijkheden was Pierino Gamba attractie e.n
bezienswaardigheid no. 1.
Voor ons Noorderlingen is de grootste
regisseur en attractie van het Zuiden nog
altijd: de wondere Natuur, die blauw wa
ter laat stromen langs een strand van rots
blokken, die Bougainvilles laat bloeien te
gen licht spetterende huizen, die palmbo
men en oleanders laat wuiven en statige
cypressen en slanke campaniles zich laat
aftekenen tegen een steeds effen, heldere
hemel. E.
Geen sterfgevallen door mond- en klauw
zeer zijn voorgekomen gedurende de week van
17—24 Augustus.
Dl ZIJN maar weinig banu.
Nederland. Maar weinig s
regeld op hun eigen bankje i? J1, die
park of onder hun eigen b™ n
dezelfde lijd komen. Hier uÏÏ.aöU a
sommige zonderlingen over»l=T ia! sf
dere landen vim de werdT^fc b
Bernie Baruch, de grote ij?
staatsman, die een broer is
rikaanse ambassadeur in not fct
een klein Washington perk »5£feï
bepaalde tijd, op zijn eieen'bÏÏ .op
ministers die er hem kome„ fr 4
heel Zuid-Amerika is dat ook a
ons niet, Onze staatslieden
zo iets onmogelijk kunt doen i")i
een Nederlandse Minister-pre&'1
stellen, die op een bepaald uur .Sv*'
pijp zit te roken aan de Haag» wJM*
(Dat zou overigens zo onvmbïï*1,,«
zijn). Ik zat er gisteren Ik IffI;!
het stille water en over het klef
een toef groen in de blanke S'f3'-
ik als kind zo geheimzinnig vond j,
er Robinson Crusoe willen spel».
veel wat vroeger geheimzinnig f*
ter nuchter en gewoon geworden 1 n
zo'n winst niet in het leven 11
overzij staan de oude gebouwen L'~f
water op hun eigen spiegelbeeld n
den Haag. Hart van Holtod
diepe, volzomerse loomheid owr d. 8
over het stille Mauritshuis, over L??
rentje van meester Beel. En onde, a VIfc
oude, brede bomen staan de ba 5f
iedere bank een paar stille menffS
zou, waarlijk, zo slecht niet zijn v^'-
staatsmansgemoed, hier een uur
maar stil aan een pijp te 2ui„. .„I'S
trekkelijkheid van alle dingen telêrf
oude huizen zijn er nog. Maar d,^
tjes, die er misbaar in hebben gS
zijn begraven en vergeten. Bn fi
en duizenden Hoe lang staan die h g(ï
men reeds langs de stille waterkin?
hoeveel eeuwen is aan de overzij, ach" J,
rustige gevels, geschiedenis gemaald"
Ik zat er in de verlammende hit',
naast mij zat een oude man. Hij had*
pijpje in de mond, maar rookte niet ft r
loof dat die pijp niet eens gevuld w-
staarde maar zwijgend over de HofvüÏÏ
Een gepensioneerde ambtenaar daclr
zoals er zoveel in Den Haag zijn In i«S
geval een wijs man, dacht ik ook Om a
lang zo diep te kunnen zwijgen en alleen
maar te kijken. Ik ben niet eens een
sprek met hem begonnen. Hij Zou
niet van gediend zijn. Er zijn mensen dit
in hun ganse wezen om een praatje'vra
gen. En er zijn er. wie ge het aanziet dat
zij gesloten zijn. Met een eigen binnen,
waarts leven. Ondoordringbare menie*
Met een eigen wereld en een eigen geluv
dat voor geen vreemde te raden valt. Ki*
te naderen. En zeker niet te oeroeren
Het was doodstil op dit middaguur
Er kwam een derde met een kleine hotf
over het grintpad. Een dame. die kaam
recht en koel zelfs in deze hitte - wist
wat zij wilde. En een loom hondje, E«
oud, verwend hondje. Zij liepen langs dt
vijver, onder de bomen, alsof de eeuwig,
heid voor hen geschapen was, Alsof achter;
gindse oude gevels de historie des landj
voor hen was gesmeed.
En later kwam nog een moeder met
kind in de wagen.
En een haastige heer. die aan de tijd».!
lijkheid der dingen herinnerde.
Wie dromen kan met open ogen ka
ganse vreemde werelden bouwen op -:a
bank aan de Hofvijver van den Haag, I
Er kunnen edelen gaan langs het grint]
pad.
En in de Ridderzaal kunnen ook echts
ridders tezamen zitten.
Robinson Crusoe is op het eiland.
In het Mauritshuis woont de Braziliaan,
die aan dit klein paleis zijn naam heeft g«.
schonken, met zijn vrouw en zijn hazewi>
den.
En de kleine zwijger naast mij is er
man, die al eeuwen daar zo zit te zwijga,
Twee witte zwanen drijven voorbij.
En de zon valt scheef over het grlntpai
Er is niemand.
En de wereld is leeg in de hitte.
ELIAs,
Gelukwensen voor
H.M. de Koningin
De secretaris van de Koningin deel
mede:
„Op 31 Augustus plegen talloze
landers schriftelijk en telegrafisch HL
de Koningin gelukwensen aan te b;«ü
Deze bewijzen van medeleven worden defc
Hare Majesteit steeds bijzonder op P'J
Gezien echter haar vele werkzaamneoh
zal het voor de Koningin dit jaar niet
mogelijk zijn aan deze gelukwensen even-1
als andere jaren haar persoonlijke aan*
dacht te schenken".
Burgerlijk overheidspersonwl
krijgt een gratificatie
In het staatsblad H 303 van 29 Auguij-j
is opgenomen een Koninklijk Besluit -»
toekenning van een gratificatie san
gerlijk overheidspersoneel.
Aan de betrokkenen wordt in
gratificatie verleend ten bedrage j
procent van de bezoldiging of het loon,
rekend over een geheel jaar. met eeni
mum van f 50. Het besluit is van tog
sing op de personen in vaste of WJ J
dienst, zomede aan de personen;d:'eop
beidsovereenkomst in burgerlijke
van het rijk werkzaam zijn wier oe
ging bepaald bedrag niet tf
I Het besluit is niet van toepas^
hen. die minder dan zes maanden in
heidsdienst zijn.
Willeniseu en Langendijt
voor liet Bijzonder Hof
Het Bijzonder Gerechtshof te
dam begint na 1 September weet P
toeren te draaien. j
In de eerste twee weken W
dadelijk drie belangrijke ||'ten
lem en omgeving behandeld-
Op Vrijdag 5 September komt n
ruchte lid van de .Inlichtingen^^
Langendijk uit Velsen in het
ten laste
door bCT
n twint^
bankje. De
minder dan 50 namen van
arresteerde personen. Zeven en t.
tuigen zullen het Hof het tnest*
van de huiszoeking en hun arr -
Op Maandag 8 September
even slecht bekend' staande
van de Haarlemse Inlichtmg^^
Willemsen voor, wie de arre"«
minstens 66 Joden en andeie
ten laste wordt gelegd. sept^"
Tenslotte staat op Majnd»-;f.
ber een ander lid van de
terecht, Evert Berkelaar.
„slechts" van veertien arrestai**
digd.