Wetenschappelijke experimenten maken
vetter varkens en groter eieren mogelijk
Een Heemsteedse predikant over
de verhouding kerk tot radio
John Lewis, roofridder van het
Amerikaanse vakverenigingsleven
In de „Jordaan Van Rome" viert
men twee maanden zomerfeest
DINSDAG 2 SEPTEMBER 1947
TJMUÏDER CÖURXNT
Dr. J. Grashuis, directeur van de Schot
horst, plaatst een injectiespuit met een
hormoon-preparaat in de huid van een koe
Op deze wijze wordt de mogelijkheid van
twee- en drielingen vergroot.
dat de Schothorst propageert, aanvaard
hebben. Maar dr. Grashuis gaat verder; hij
leeft met hart en ziel in dit werk, waarin
men nooit uitgestudeerd raakt. Volgens
zijn-eigen woorden is het ondenkbaar, dat
ineens een „dood punt" bereikt wordt.
Toepassing van hormonenpraeparaten opent een
nieuwe tvereld voor de boeren.
Merkwaardig proefbedrijf
bij Amersfoort
Menige Nederlandse boer, die het proef
bedrijf „De Schothorst" bij Amersfoort be
zoekt, zal zijn ogen niet geloven: hier heeft
men de geheimzinnige invloed van hormo
nen op het veebedrijf proefondervindelijk
„uitgebalanceerd" en resultaten be
reikt, die verrassend te noemen zijn.
De practische betekenis van dit werk laat
zich op het ogenblik nog niet overzien; in
elk geval ligt thans een vrij belangrijke
opvoering van eier-, melk- en boterpro-
ductie om over de rest voorlopig nog te
zwijgen binnen het bereik der mogelijk
heden.
De draden van dit 61 ha grote proefbe
drijf, dat onder leiding staat van dr. J.
Grashuis en met zijn vele koeien, varkens
en kippen een zeer landelijk aspect biedt,
komen samen bij de glazen kolven, buizen
en branders van het laboratorium in het
hoofdgebouw. Van de twee hoogleraren,
die hier regelmatig experimenteerden
prof. Donath en prof Sjollema is alleen
de laatste nog aanwezig. Er is een tijd ge
weest, dat het vitaminen-onderzoek troef
was en dat de specialist op dit terrein,
prof. Donath, op de Schothorst een rijk
arbeidsveld vond. Doch inmiddels raakt men
om het met de woorden van dr. Gras
huis te zeggen op de vitaminen enigs
zins „uitgestudeerd" en heeft men zich
gespecialiseerd op het genoemde gebied.
Hierbij is het kunstmatig schild
klierhormoon, dat gevormd wordt bij
de bereiding van geactiveerd jood-caseine,
een zeer belangrijke factor: de kippen rea
geren op het preparaat door 20-25% meer
eieren te leggen, de koeien vertonen een
gelijke stijging van de melkproductie met
verhoogd vetgehalte. Hoewel men in de
practijk een evenredige stijging van de
boter-hoeveelheid heeft kunnen bereiken,
moet een verhoging tot 50% mogelijk zijn.
Ook de varkens bewijzen voor het middel
gevoelig te zijn; zij reageren door een lan
gere en grotere groei.
„Voor de export heeft men gaarne een
vlezig varken", zei ons dr. Grashuis, „en
dit is op deze wijze makkelijk te bereiken.
De boer, die echter voor zijn huisslachting
een flinke speklaag prefereert, kan door
toediening van thiouracil (overigens geen
hormoon-preparaat) de werking der
schildklier remmen. Men ziet de varkens
veel trager en luier worden; zij houden
een korte groei. Door deze factox-en neemt
de vet-aanzet snel toe. Het spreekt na
tuurlijk, dat dit middel gedurende de drie
weken van de mest-periode de beste resul
taten levert".
In de donkere hokken zagen we inder
daad enkele voorbeelden, die aantoonden,
dat langs deze kunstmatige weg een ver
rassend verschil in groeiwijze en conditie
te bereiken is. Op dezelfde wijze blijkt het
nu ook mogelijk, kuikens ongeveer 100%
vetter te maken; ook deze dieren vertonen
dan een duidelijke „vertraging". Wie
denkt, dat men met deze experimenten op
de Schothorst het uiterste bereikt heeft,
vergist zich. Want men hoopt in de toe
komst het probleem der kunstmatige be
vruchting van belang voor dieren zon
der fokwaarde ook nog in studie te
nemen; in Amerika heeft men hiermede
reeds bijzondere resultaten weten te boe
ken. Inmiddels is het ook niet meer nodig,
dat koeien, die nog nooit gekalfd hebben,
„droog"blijven: hiervoor kent men het
„stilboestrol", doch men heeft het met dit
kunstmatig hormoonpreparaat totnogtoe
niet verder kunnen brengen dan de helft
van de normale melkproductie.
Aangezien alles op de Schothorst in het
teken van stijging en venbetering staat, is
het fok-vraagstuk niet naar het tweede
plan verschoven. Zoals bekend, werpt een
koe meestal één kalf, doch het is thans
mogelijk geworden om twee- en zelfs drie
lingen op te wekken. Ook hier zijn het
weer hormonen, die de wonderen verrich
ten; in casu een injectie met 'n preparaat,
bereid uit het serum van drachtige mer
ries. Indien een koe hiermede wordt in
gespoten, wordt de ï-ijping van meer ei
cellen hetgeen dus de mogelijkheid van
een meervoudige bevruchting opent be
vorderd.
Dr. Grashuis, die als oud-veearts uit de
Achterhoek niet teveel van grauwe theorie
houdt, heeft ons de practijk van een dus
danige injectie getoond. Dit gebeurde in
de namiddag onder het melken, dat hier
overigens hoe zou het ook anders kun
nen op een vooruitstrevend bedrijf als de
Schothorst? met behulp van een ben
zinemotor en een hygiënische apparatuur
geschiedt. Terwijl de motor vrolijk sput
terde en de melkers alleen de controle
hadden over de zuignappen, vulde dr.
Grashuis de injectiespuit met miniscule
hoeveelheden wit poeder uit glazen am
pullen. Nadat hij de lijst geïnspecteerd
had, waarop de knechten verschillende
data en bijzondex-heden over de koeien
hadden bijgehouden, werd een slachtoffer
uitgezocht: de scherpe naald werd in de
dikke huid geplaatst en het poeder werd
in de bloedbaan gespoten.
Inmiddels hebben we nog veel hoofd
stukken buiten beschouwing gelaten; zo
moeten we ook. nog even stil staan bij
de leg-batterijen der kippen. Hier trachten
de kakelende dieren elkaar de loef af te
steken door steeds grotere eieren te pro
duceren, doch het Nedex-landse record, dat
thans op 120 gram staat, heeft men tot
nogtoe alle hormonen ten spijt niet
kunnen bereiken, aangezien men niet
verder gekomen is dan 118 gram. Verschil
lende vergelijkende proeven wijzen uit,
onder welke voorwaarden zich het pluim
vee het beste gedraagt.
Ook de kuikens moeten zich onderwer
pen aan velerlei experimenten.
Zo ziet men hier experimenten en nog
eens experimenten; waar men zich ook op
de Schothorst bevindt. Het landbouwkun
dig gedeelte met zijn px-oblemen van zaai-,
pootgoed en bemesting willen wij, evenals
alle laboratorium-geheimen, stilzwijgend
voorbij gaan. Hoe de Schothorst eigenlijk
ontstaan is? Destijds werd dr. Grashuis
benoemd tot h 9 fd van de CLO-contróle,
doch de keuring der mengvoeders deed de
behoefte ontstaan aan meer feitenmateri
aal. En zo kwam het Centraal Bureau, in-
kooporgaan van 500 aankoop-organisaties
over het hele land het instituut dus,
waarover alle voedings- en kunstmest
stoffen voor de Nederlandse boeren lopen
tot het initiatief tot stichting van dit
proefbedrijf.
Hoewel de Schothorst midden in de
levende px-actijk staat, zal het nog wel
even duren, voor alle boeren het „nieuwe",
Nieuw Grieks kabinet
onder Tsaldaris
Coalitie mislukte
De vorming van een Griekse coalitie
regering is op het laatste moment mislukt
tengevolge van meningsverschillen onder
de pax-tijleiders. Zaterdag maakte Tsal
daris als minister-president de namen der
nieuwe ministers bekend, die hoofdzake
lijk tot de populistenpartij behoren. Het
nieuwe kabinet bestaat uit:
Constantin Tsaldaris: minister-president
en minister van Buitenlandse Zaken.
Dimitrios Helmis: Financiën (en Econo
mische Zaken ad interim).
Petx-os Macromihalis: Binnenlandse Za
ken (en Marine a.i.)
George Stratos: Oorlog (en Openbare
Werken a.i.)
Panos Hatzipanos: Vervoer (en P.T.T.
ad interim).
Protopapadakis: Arbeid (en Lucht
vaart a.i.)
Antonios Papdimos: Onderwijs (en
Justitie a.i.)
Athanese Papathanassios: Landbouw
(en Openbare Orde a.i.)
Constantin Rodopoelos: Gouverneur-
Generaal van Noord-Griekenland.
Sakelarioe: Voorziening (en Koopvaar
dij a.i.)
Behalve Sakelarioe. die onafhankelijk
royalist is, behoren alle ministers tot de
populisten. Naai' verluidt, draagt dit ka
binet echter een voorlopig karakter en
laat Tsaldaris de deur open voor de an
dere partijen om er aan deel te nemen.
voor
en IJmuiden
DINSDAG 2 SEPTEMBER.
Thalia 8 uur: „De onbekende Ruiter" en
„Zes Jaren".
Rex 8 uur: Tarzan (Tweede deel).
De Pont 8 uur: „Nou gaan we weer uit
toveren".
WOENSDAG 3 SEPTEMBER.
Bioscopen als Dinsdag.
Bij de verschijning van: ds. F.
R. A. Henkels: Hilversums Ha-
neboek. Uitgave: Daamen N.V.,
Den Haag.
De nieuwe Heemsteedse predikant ds. F.
R. A. Henkels behoox-de tot diegenen, die
tijdens de oorlog door hun principiële hou
ding de bezetter aanleiding gaven hen in
een Brabants seminarie als gijzelaar af te
zonderen van de Nederlandse gemeenschap.
Door zo te handelen werkte de vijand er
slechts toe mee een nieuwe communiteit te
stichten: die van de ver-beten vechters voor
een nieuwe wereldorde van recht en recht
vaardigheid. In de Brabantse afzondering
groeide de idee van de Nedex-landse Volks
beweging, van een gelouterd socialisme en
op een ander plan ook die van de
nationale omroep.
Ds. Henkels, reeds gegrepen door de bij-
de boodschap, zocht naar middelen om dit
Evangelie op zo groot mogelijke schaal den
volke kond te doen en op die weg ont
moette hij natuurlijk de radio. Maar. zo
redeneerde hij, willen wij het Evangelie de
grootste kansen geven, dan moet de radio
vrij zijn van belemmeringen, die door de
omroepverenigingen tot dusverre om hun
zelfs wille opgewox-pen werden. De kerk
moet haar eigen geluid in de aether laten
horen, niet dat van de organisatie door wie
zij mag spreken.
Behalve voor deze doelstelling: de kerk
zelf verantwoordelijk in de aether, ijverde
ds. Henkels voor de aanpassing van het
kerkelijk radiowerk aan de specifieke radio
vorm: de kerk moest „radiogeniek" wor
den.
Aanvankelijk schenen de voorstanders
van dit standpunt na de bevrijding hun
kans te krijgen. Ds. Henkels werd tot radio
predikant van het I.K.O.R. (Intei'kerkelijk
Overleg in Radiozaken) benoemd en kreeg
de gelegenheid zijn gedachten in de prak
tijk te brengen.
Wij weten echter allen, hoe spoedig het
getij keerde en oude „rechten" hun plaats
opeisten. Ook op het gebied van de omroep
bleek de leuze alleen van „herstel en ver
nieuwing" niet voldoende om de funda
menten van een gevestigd bestel op te bla
zen. Ds. Henkels zag zijn werkzaamheid
teruggedrongen tot op een randgebied van
het uitgestrekte omroeperf en trok de con
sequenties: hij ging heen.
Verantwoording in een „Haneboek"
Maar voor hij heenging, legde deze pre
dikant verantwoording af in zijn „Hilver
sums Haneboek" (uitgave: Daamen, Den
Haag), niet alleen tot „leringe", maar zeker
ook tot vermaak van zijn ambtsbroeders en
alle anderen, die het met zijn kerk en met
de nationale omroep goed menen. Tot goed
begrip van de titel diene, dat men in vroe
ger eeuwen onder „haneboek". een geschrift
verstond, dat antwooi-d gaf op alle vragen,
die op een bepaald gebied konden rijzen.
Dit „Hilversums Haneboek" verklaart dus
het A.B.C. van de x-adiostad.
Toch: dit werk is geen hanegevecht ge-
wordélB met de schimmige vertegenwoordi
gers van een vergane omroepglorie. Veel
eer is hier een man aan het woord, die
geestdriftig voor de zaak waaraan hij zich
gegeven heeft, de staketselen die de ver
spreiding van zijn boodschap in de weg
staan, wil te niet doen.
Enerzijds moet hij dat doen op een „bin-
nenlands front": hij moet zijn collega's en
alle anderen die strijden voor de kerk en
haar welzijn, of dat nu ziekenzorgers, or
ganisten of jeugdleiders zijn, duidelijk ma
ken, dat de rad-ioluistex-aar alleen dan be
langstelling voor dat, wat ze te zeggen
hebben, zal tonen, indien dit op een wijze
gebeurt, die aantrekkelijk van vorm en in
houd is.
Zijn „buitenlands front" is gericht tegen
al diegenen, die de kerk een eigen taak in de
aether ontzeggen en die alleen gekanali-
seex-d willen zien in de bedding van een
drooggelegde omroepstroom.
Des schrijvers toon en zeggingswijze va
riëren naar gelang van de categox-ie tot wel
ke hij zich richt. Schex-p van formulering en
woox'dkeus altijd, maar mild en warm, wan
neer hij zich tot de eersten richt, bitter en
schamper vaak, als hij de „gevestigde om-
roepbelangen" moet bestrijden en aanval
len. En wat er achter het tipje van de
sluier dat hij zo nu en dan oplicht, van de
radiostrijd te voorschijn komt, draagt ex-
bijster weinig toe bij om de waardex-ing
voor de vroegere omroeppioniers te doen
toenemen.
Men kan tegenwerpen, dat ds. Henkels
eenzijdig is. Toegegeven. Maar we hebben
hier te doen niet met een wetenschappelijke
studie over een afgerond gebied, maar met
het hartstochtelijk getuigenis van een pre
dikant, die én zijn Heer èn zijn volk naar
beste overtuiging wil dienen. Daax-toe
schonk hij ons dit boek, dat, hoewel litte
rair lang niet altijd gaaf, in een volkomen
nieuw en fris Nederlands, waarin de vele
gedachten even geconcentreerd als diep
gaand en oorspronkelijk zijn verwerkt, een
belangrijke bijdrage betekent tot de mo
derne stichtelijke lectuur.
J. H. B.
Een man van formaat, zonder begrip van ideologieën
„De Kern" citeert uit een artikel van
Will Chasaix in „The American Mercury"
het volgende over de Amerikaanse mijn
werkersleider John Lewis.
„Wal bezielt me eigenlijk? Streef ik naar
macht of ben ik een vermomde St. Fran-
ciscus?" Die vraag moet John Llewellyn
Lewis, voorzitter en onbestreden leider
van de United Mine Workers eens op hef
tig ironische toon aan enkelen van zijn me
dewerkers gesteld hebben. Men kan er ze
ker van zijn, dat hij zelf geen seconde
over het antwoord aarzelt. De vakvereni
gingen hebben in Amerika heel wat ver
schillende types opgeleverd, maar niemand
twijfelt er aan of Lewis is de roofridder uit
dit milieu.
In de zeven-en-twintig jaar, dat hij de
macht in de UMW in handen heeft, heel't
hij zijn macht en zijn rijk even meedogen
loos vergroot als de inhaligste groot-fabri
kant en hij heeft daarbij even weinig
blijk gegeven van sociale verantwoordelijk
heid. De vier kolenstakïngen tijdens de
oorlog, die de gehele oorlogsindustrie be
dreigden, waren kenmerkend voor Lewis'
minachting voor het algemeen belang: zij
waren ware staaltjes van roofridder-men
taliteit. Lewis wil het algemeen belang
graag dienen, als dat overeenstemt met
zijn eigenbelang. De regering moest in
grijpen en er moesten boeten worden uit
gedeeld tot een bedrag van ruim 3V2 mil-
lioen dollar, eer Lewis de kolenstaking in
de afgelopen winter afgelastte, die even
het gehele productieplan lam legde. Lewis
is volmaakt onverschillig tegenover alles
wat hem niet direct raakt. De voorzitter
van de Britse mijnwerkei-sbond, die hem
enkele jaren geleden bezocht, sloeg achter
over over Lewis' onkunde en onverschil
ligheid ten aanzien van gebeurtenissen in
Europa. In wezen verschilt Lewis' men
taliteit geen haar van die van een op
macht beluste kapitalist. Hij is een ver
woed individualist.
Zolang hij voorzitter van de CIO was.
heeft Lewis zich nooit druk gemaakt over
het overleg plegen met andere CIO-be-
stuursleden aangaande de politiek van het
verbond. Hij beschouwde dit als zijn par
ticuliere terrein en hij „overdondex-de" zijn
mede-bestuursleden dusdanig, dat die zich
gedroegen als een failliet manneke tegen
over de directeur van zijn bank.
In de UMW is Lewis altijd despoot ge
weest. Zijn houding ten aanzien van vak
verenigingsdemocratie is ongeveer die van
een-gelovig man ten aanzien van de zonde:
hij weet, dat die er is, maar hij weigert
halsstarrig er enig contact mee te hebben.
Zo nu en dan moest hij voor het forum
natuurlijk wel eens het tegendeel bewe
ren, maar dat gebeurde dan altijd met een
knipoogje. De UMW heeft dertig distric
ten, twintig daarvan staan onder leiding
an door Lewis aangestelde en aan de teu
gel gehouden satellieten.
Hij beschouwt de UMW minder als een
arbeidersvereniging dan als een arbeiders
onderneming en hij is van mening dat, zo
lang er dividend wox-dt uitgekeerd, de le
den-aandeelhouders tevreden moeten zijn
en moeten zwijgen. „Voor 12 dollar per
jaar zei hij eens tegen de vakvereni
gingsredacteur van de New Yox'k Times
krijgen de mijnwerkers een hoger dividend
dan ze ergens anders ooit zouden kunnen
krijgen". De hoogste wet in de UMW is,
zoals in elke zaak van Lewis, gehoorzaam
heid aan de baas en de vrijgestelden zijn
dan ook weinig anders dan een stelletje
zielige 'sycophanten. „Ik verwacht loyali
teit van ieder, die mijn geld aanneemt"
heeft Lewis onlangs gezegd. Die opvatting
heeft hem de meeste fouten doen maken.
Hij was stom-\ erbaasd, toen Philip Mur
ray, die 20 jaar in dienst was geweest van
de UMW, weigerde Lewis te volgen, toen
die de CIO verliet. Doch die vex-bazing was
nog niets vergeleken bij zijn verslagen
heid, toen bleek, dat het px-o-communisti-
sche blok in de CIO hem en zijn isolatio
nistische opvattingen liet schieten na de
oorlogsverklax'ing van Rusland in Juni 1941.
De gedachte, dat de mensen een ideologie
goed of slecht konden stellen boven
hun baantje, was klaarblijkelijk nooit bij
hem opgekomen.
Zijn carrière
„Wie zijn eigen trompet niet steekt, zal
niet geprezen worden" is een geliefd
gezegde van Lewis. Blijkens de verhalen
over zijn jeugd in Lucas (Iowa), waar hij
in 1880 geboren werd, zette Lewis er al
vroeg een enorme blaasbalg achter. Vol
gens een waarderende beschouwing
„sprak hij in het publiek, als er maar
iemand wilde luisteren" en daax-bij ging
hij zeer dramatisch te werk. Op zijn ze
ventiende jaar wex-d hij mijnwerker. In
1909 verhuisde Lewis naar Panama in Illi
nois, waar hij zijn loopbaan als vrijgestelde
van de mijnwerkersvakbond begon. Hij
werd plaatselijk voorzitter van de UMW.
Enkele maanden later overreedde hij de
UMW hem af te vaardigen naar Spring
field. Daar maakte hij zoveel drukte, dat
Samuel Gompers hem benoemde tot ver
tegen'woordiger van de AFL. Van dat ogen
blik af lcwom Lewis steeds hoger. In 1919
werd hij vice-voorzitter van de UMWal
heel spoedig nam hij al het werk en een
jaar later ook de functie van de voorzitter
over.
Het duurde niet lang, of de UMW
merkte, dat zij Lewis tot voorzitter had.
Tot dan toe was het in de Federatie tame
lijk democx-atisch toe gegaan en had de
organisatie een progressieve inslag. In het
blad werden vaak levendige discussies ge
voerd over het ouderwetse socialisme en
dergelijke. Onder Lewi? werd het blad
vervelend, het droeg van a-z zijn stempel.
Doch dit was nog niets vergeleken met
wat er op ander gebied gebeurde. In 1921
onderdrukte Lewis het verzet tegen zijn
politiek in Kansas door heel eenvoudig 83
afgevaardigden hun brevet te ontnemen en
2500 leden te royeren.
„Democratie"
Op economisch terrein wenst hij alle
krachten vrij spel te laten, maar in zijn
eigen Federatie duldt hij dit vrije spel
allerminst. In 1926 werd de laatste echte
vex-kiezing gehouden over het voorzitter
schap; er waren twee candidaten: Bx-ophy
en Lewis. De Lewis-clique vervalste de
stemming zo cru, dat Brophy geen kans
kreeg. Bij vergissing werd openbaar, dat
in sommige districten meer stemmen op
Lewis waren uitgebracht dan er mijnwer
kers waren (en dat ondanks het feit, dal
velen in die districten pro Brophy waren
geweest!). Het ene district na het andere
kwam tegen Lewis in opstand, doch deze
trok er zich niets van aan en reorganiseer
de ze heel eenvoudig. De dissidenten heet
ten „agenten van het Kremlin" enz. Jour
nalisten die nu jubelen, dat Lewis „en
rapport" is met de mijnwerkers, vergeten,
dat hij tot ver in de dertiger jaren de
meest gehate man was in de mijnstreken
en dat er districten waren, waar hij zon
der lijfgarde niet durfde te komen.
Hoewel hij zijn eigen lijn volgde, heeft
Lewis op de lange duur wellicht meer
voor de CIO gedaan dan vele idealisten.
Een gx-oot deel van zijn succes als voorzitter
van de CIO dankt Lewis natuurlijk aan
zijn volslagen minachting voor dé wet en
de publieke opinie. Zo de woede over de
sit-down-stakingen van de CIO hem al
verontrustte, liet hij daarvan niets blijken.
„De CIO staat op de nauwkeurige nale
ving van de contracten merkte hij eens
op maar wij liggen werkelijk geen se
conde wakker, om te tobben over sta
kingen, wanneer werkgevers weigeren de
beginselen van collectief overleg te er
kennen. Een CIO-contract is voldoende
waarborg voor elke werkgever tegen sit-
John Lewis, op wiens gebaar duizend
mijnwerkers staakten en weer aan h"
werk gingen, is een belangrijk man z
betekenis kan niet beter worden g'emo
keerd dan door het aantal fotografen Jat
hem tijdens de laatste grote staking J
Lewis organiseerde, onder vuur nam fn
pleegt gaarne even voor de camera te p0J
ren: Zijn gezag heeft nu en dan wel een
plaatje nodig
downstakingen en dergelijke gebeurlijk,
heden".
Collaboratie
Lewis' onverantwoordelijk gedrag tij.
dens en vlak voor de oorlog had nog an!
dere facetten. Het blad van de mijnwer!
kers publiceerde alle anti-geallieerde eü
anti-Roosevelt.-berichten, die het maar te
pakken kon krijgen en het fantaseerde er
nog vrolijk andere bij. Gebleken is vooits
dat hij deel heeft; uitgemaakt van een com!
plot om te komen tot een vrede door over!
leg met Hitier.
Dewis is nu 67 jaar, maar hij denkt er
niet over zich terug te trekken en hij «aat
er prat op, dat hij uit een oersterk °ge.
slacht komt. Men mag niet uit het oog ver.
liezen, dat vele arbeiders en arbeiderslei.
ders, ofschoon zij een felle afkeer van hem
hebben, erkennen, dat Lewis een man van
formaat is.
Uitbundige festiviteiten op de lithurgische hoogtijdagen
Van onze Romeinse correspondent)
De echte, grote Italiaanse feesten zijn in
de zomer. Op 24 Juni is er Sint Jan, het
gekerstende midzomerfeest. Men viert het
overal in het land, doch in het bijzonder te
Flox-ence en Rome. De domkerk van Rome,
„hoofd en moeder van alle kerken der stad
en der wereld" is gewijd aan Johannes de
Doper en aan Johannes de Evangelist. Daar,
bij St. Jan van Lateranen vieren alle Jan
nen en alle Johanna's hun naamdag en hun
vrienden en dat is heel Rome, want wie
kent niemand, die Jan heet vieren mee.
Het ïs een feest vol traditie. Men loopt met
terra-cotta-klokjes, die klingelen en dx-aagt
de langgesteelde bloeiwijze van de knof-
lookplant met zich mee om daarmee jonge
en niet meer zo heel jonge meisjes op het
hoofd te tikken. Immers in die-nadht komen
uit het Zuiden, uit de noteboom van Be-
nevento heirlegers van heksen, die Rome
en vooral de St. Janskerk willen belagen.
Maar geen heks is bestand tegen het gelui
der klokjes en tegen knoflookgeur.
Een Romeins feest is geen feest zonder
een ovex-dadig maal. Op St. Jansavond eet
men „spaghetti'' en gekookte wijngaard-
slakken, bespoeld met witte wijn.
Onvergetelijk schouwspel.
Op 29 Juni volgt het feest van Petrus en
Paulus. De Sf. Pieterskex-k, waar de mid-
dagdienst. wordt opgeluisterd door muziek,
die wat barokke schoonheid en overdadig
heid betreft alles te boven gaat wat het
gehele overige lithurgische jaar te bieden
heeft, wordt in „normale" jaren des avonds
geïllumineerd met teertonnen en gx-ote
schalen vol olie en vet. Het is een onver
getelijk schouwspel, maar we zullen de
terugkeer van „vette" jaren moeten af
wachten om het weer te zien. Dat de om
geving der kerk tot een kermisterrein wordt
en een daverend vuurwerk dit, zo goed als
andere feesten, besluit, spreekt vanzelf.
Op 21 Juni was er reeds het feest van
Aloysius van Gonzaga, schutspatroon der
studerende jeugd. Scholieren en studenten
komen bij het altaar, waaronder de heilige
begraven ligt, in de kerk van Ignatius, bij
een en brengen hem verzoekschriften. Die
duizenden brieven worden op de eerste
Zondag na het feest plechtig vex-brand. Het
is examentijd en behalve smeekbeden voor
een zieke moeder of een ongelukkig zusje
zal er veel examenwee in die brieven ver
werkt zijn. Jeugdige pages in Spaanse
dracht staan met ontbloot rapier op wacht
bij het graf, waarlangs tot laat in de avond
de processies van schoolknapen en meisjes
studenten optrekken.
Half Augustus vieren we de „Ferragosto"
verbastering van „Feriae Augusti", in de
FEUILLETON
De vrouw van Dick Heriot
door SUSAN INGLIS
vertaald uit het Engels.
16)
-Ja. ik moet zeggen, dat het voor Sara
wel veel gemakkelijker zal zijn zei ze
iets minder stug.
Kat'hryn bleek tenminste enige consi-
dei*atie voor de oude Sara te hebben,
dacht Anne toen ze even daarna de trap
afliep.
Mevrouw Forbes was in de hall. Ze
keek Anne vaag aan, toen deze naderbij
kwam, en Anne dacht, dat ze misschien
een verslagje vervrachtte over de patiënt,
dus haastte' ze zich een korte en ietwat
geflatteerde beschrijving te geven van wat
er tot nu toe gebeurd was, toen ze aan het
slot het idee van de bel naar voren bracht.
Kay is moeilijk merkte mevrouw
Forbes onverschillig op, ik heb Alan
gezegd, dat ik 't onmogelijk met haar
klaar kon spelen, en dat we een verpleeg
ster moesten hebben; en ik geloof, dat u
het wel voor elkaar zult brengen. U kunt
het beste even met Alan over die bel
spreken. Ik had zelf ook Benson al lang
een paar kleine karweitjes willen laten
doen, maar Alan beweert altijd, dat hij
niet gemist kan worden. O, daar is de
gong.
Snel haastte ze zich in de richting van
de eetkamer; Anne volgde haar en Geof
frey cn Alan kwamen uit een van de deu
ren. die in de hall waren, te voorschijn.
De eetkamer was even gezellig als alle
andere kamers, die ze tot dusverre op
Trant had gezien. Het was een grote ka
mer met eikenhouten betimmering; aan
de wand hingen familieportretten en ex-
lag een dieprood tapijt op de vloer. Een
zilveren vaas met rozen stond midden op
tafel en een pas aangestoken houtvuur
brandde in de grote open haard. Anne
huiverde een beetje, ze zou er voortaan
aan denken 's avonds een wollen vestje
aan te tx-ekken, nam ze zich voor, en ze
zag, dat mevrouw Forbes ook een kort
fluwelen jasje droeg over haar japon. De
maaltijd begon met een uitstekende soep,
en daarna sneed Alan handig een gewel
dig stuk vlees.
Ik had kip voor je willen hebben.
Geoffrey zei mevrouw Forbes, toen ze
Alan een lichtelijk bestraffende blik over
de tafel toewierp. maar Alan beweerde,
dat hij er geen kon afstaan.
Een trek van ongeduld gleed een ogen
blik over Alan's gezicht, en hij wendde
zich tot Geoffrey met de kennelijke be
doeling op een ander onderwerp over te
gaan, maar mevx-ouw Forbes bleek nog
niet klaar met hem te zijn.
Zuster Prescott wil je graag even
spreken, kondigde ze aan, over een bel
tussen haar kamer en die van Kay. Ik heb
haar gezegd, dat ik daar niet over kan
beslissen.
Alan wendde zich beleefd naar Arme,
die echter het onaangename gevoel had,
dat ze betrokken werd in een of andere
verborgen onderlinge strijd tussen Alan
en zijn tante. Maar dat was tenslotte niet
iets wat haar aanging, bedacht ze zich,
en het was wèl haar zaak er voor te zor
gen, dat iets, wat diende voor het gemak
van haar patiënte, in orde werd gemaakt.
En dus legde ze in korte Woorden haar idee
uit, waarbij ze wenste dat ze niet zo in
Alan's ogen behoefde te kijken. Die ogen,
die zo op die van Dick geleken, maakten
haar in de war. Ze hielden je op een won
derlijke dwingende manier vast, alsof er
niemand anders dan jij en Alan Heriot
bestond en alsof niets er toe deed totdat
je gezegd had wat je hem te zeggen had.
Het lijkt me een uitstekend idee zei
hij toen ze uitgesproken was. Benson kan
heel gemakkelijk een draad aanbrengen
tussen de twee kamers en een knop be
vestigen op een plaats binnen Kay's be
reik. In zijn binnenste was hij vaag
verwonderd.
Hij had aan mevrouw Forbes' verzoek
om een verpleegster zo lang mogelijk
weerstand geboden, en wel om twee rede
nen. Een er van was natuurlijk de extra-
kosten, die hieraan verbonden waren,
maar de andere was zijn ingewortelde
antipathie tegen alles wat beroepsver
pleegster was. Niet alleen omdat Dick zijn
hoofd had verloren door één van dit soort
en hem, met dit juk op zijn schouders had
achtergelaten, dat ieder ogenblik dreigde
te zwaar te worden, maar ook omdat hij
vaag vermoedde, dat ze in een huishouden
altijd last veroorzaakten en de meiden
humeurig maakten met hun eeuwige ver
zoeken om hen met het een of ander van
dienst te zijn.
Het bracht zijn vooroordeel aan het
wankelen, toen hij nu merkte dat de klei
ne zuster Prescott een voorstel deed,
waardoor anderen werk werd bespaard.
Ik zal er morgen met Benson over
spreken, zuster, zei hij snel. en we zullen
het zo gauw mogelijk in orde laten maken.
Hij glimlachte, toen hij dat zei, zo
vriendelijk, dat Anne niet anders kon doen
dan teruglachen. (Wordt vervolgd)
keizerstijd het feest gewijd aan Keizer
Augustus, en i-eeds veel vroeger een der
hoogtijdagen van het heidense Rome. Op
die dag zou in het legendarische verleden
de Sabijnse Maagdenroof hebben plaats
gehad tijdens de spelen in het Circus Maxi-
mus. Augustus placht op 15 Augustus graan
en geschenken uit te delen aan de armen en
thans zijn wij, burgers van Rome, blijkbaar
allen keizers, daar we de brievenbesteller,
de portier, de vuilnisman en verdere ge
dienstige geesten op Ferragosto plegen te
bedenken precies als op Kerstmis en Pasen.
Het feest is gekerstend als Hemelvaart van
Maria en wordt gevierd met enige dagen
verblijf aan zee of in de bergen, De steden,
alle steden, zijn op Ferragosto uitgestorven,
Verplicht feestmaal met „fettucine1' (maca.
roni-lintjes) en gebraden kip met paprika,
Juli feestmaand,
We noemden feesten in Juni en Augus
tus. En Juli? Wel Juli is in zijn geheel een
feestmaand. Tegen het einde der zestiende
eeuw vonden vissers op het strand bij de
Tibermonding een kist, die een houten Ma
donna-beeld bleek te bevatten, afkomstig
uit Palestina. In triomf wex-d het beeld naar
Rome gebracht en het vond een plaats in
de kerk van Santé Maria in Trastevere, Op
16 Juli is de dag van die wonderdoende
„Madonna del Carmine" vereerd in geheel
Italië en ver daarbuiten. Voor de bewoners
van Trastevere, de meest typische Romein
se volksbuurt, de Jordaan van Rome, is
dit „la festa de noanti" (het feest van óns
hier).
Het begint tien dagen voor en duurt tot
tien dagen na 16 Juli, doch die officiële drie
weken worden in werkelijkheid twee maan-
den. Heel Trastevere wordt tot één gTOot
salon, waar het volk ontvangt. Overal is
muziek, volkszang, dans; de straten zijn
vrijwel onbegaanbaar door het aantal stoe
len en tafels voor de talloze kroegjes. Kar-
retjes met hele aan het spit gebraden var
kens, karretjes met scharlakenrode water
meloenen, draaimolens en schiettenten vul
len de ruimte, die nog overblijft. Er wor
den wedstrijden gehouden voor hardlopers,
fietsers, maar ook voor volkszangers en
inproviserendc dichters in Romeins dialect
En plechtig nodigt Trastevere (in vroeger
eeuwen met speciale herauten) de bewoners
der andere wijken uit „di passar ponte
over de brug te komen, wel te verstaan niet
alleen figuurlijk, maar ook over de zeer
reële Tibcrbruggen.
En ze komen bij honderdduizenden, wan.
het feest van Trastevere is Romesgroo
zomerfeest. En als achtergrond van u
vertier blijft er in Trastevere de na
kinderlijke verering der Madonna. A
processie voorbijgaat, de lange stoet
hoog boven de menigte het wonde
beeld der „bella Signora", de schone Vro
we, dan ligt heel Trastevere op de hniee
ook de jongens van de vlakte met
rauwe manieren en de jonge eommun -
want Marx of geen Marx. de ,,Madonn
Carmine", dat is een van die real:it
waaraan een Trasteverijn niet kan
felen.
De „Agiena" aangevaren
en beschadigd
De 333 brt grote coaster ..Agiena". óp-
naar A. E. Tattje te Groningen en vwa»
in „timechax-ter" voor van Nieveii.
driaan en Co's Scheepvaax-t Mij. te
dam, is, terwijl het schip met kolen
weg was van New Castle naar de ri
Theems, langs de Engelse kust aangj5
door een Engelse trawler. De „Ag1
daarop op eigen kracht Grimsby ais
haven binnengelopen, waar de
schade voorlopig gerepareerd wor n
drie a vier dagen in beslag nemen,
gaat het schip in Londen zijn l5din=
waarna het naar Rotterdam komt om
nitief hersteld te worden.
