Britse mijnwerkers leggen houweel neer
Raden Achmad terroriseert Tjikampek
Dr. Beel huldigt
dr. van Mook
De Haarlemmers kunnen zich deze winter
weer naar hartelust ontwikkelen
C
Panda en de Meestervlaeger
3
Wereldnieuws
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1947
'EEN DRUPPEL IN DE VOLLE EMMER:
Reeds 52.000 stakers
in 46 mijnen
(Van onze Londense correspondent)
In dit nieuwe noodlotsuur in Engelands
geschiedenis, nu het van de ene crisis in
de andere valt, dreigt een minderheid dei-
Britse mijnwerkers roet in het eten te
gooien. De ogen van de gehele wereld zijn
op hen gericht, want zij vormen de sleutel
tot het Europees herstel.
Of nu al de mijnen staatseigendom wer
den, de vijfdaagse werkweek werd inge
voerd, alsmede vacantie met behoud van
loon, de mijnwerker bleef het voornaamste
zorgenkind.
Het was letterlijk en figuurlijk een
koolzwarte dag voor Engeland, toen het
eerste schip met Amerikaanse steenkool
de haven van Swansea binnenliep. Uilen
naar Athene. Kolen naar Engeland
Maar op diezelfde dag in Juli ging de hele
bezetting van een mijn kalmpjes naar
een.cricketmatch kijken. Engeland ver
loor die dag net zoveel kolen als zojuist uit
de Verenigde Staten waren aangevoerd!
De wilde slakingen verslonden de rest van
de dure dollarimporten. Het is niets onge
woons, wanneer het voltallige personeel
van een kolenmijn op eigen houtje een
extra-week vacantie neemt.
Intussen hebben in Yorkshire duizenden
mijnwerkers het houweel in de hoek ge
gooid. Het aantal stakende mijnwerkers in
Engeland is opgelopen tot meer dan 52.000
bij 46 mijnen. Dit betekent een verlies van
zestigduizend ton steenkool per dag.
Kenners van het bedrijf zeggen, dat de
mijnwerkers niet zonder meer mogen wor
den veroordeeld. Zij weigeren een maat
regel uit te voeren, die hen van bovenaf,
zonder kennis van zaken, zou zijn opge
legd. Het betrof hier de uitbreiding met
zestig centimeter per dag van de strook
kolenlaag, die zij per dienst uithakten. Dit
strooksysteem belemmerde de productie,
omdat de mijnwerkers in vele mijnen niet
meer behandelen dan deze sti-ook van tra
ditionele lengte, ook al is hun werktijd nog
lang niet om. De arbeiders in kwestie be
weren, dat zij de handen al vol hebben aan
de normalfe strook. Maar in plaats van te
praten over de oplossing van het probleem
wordt er pardoes gestaakt.
Wantrouwen over en weer
De kern van het vraagstuk is, dat er iets
niet deugt in de verhouding tussen be
drijfsleiding en personeel. De meeste con
flicten zijn er het gevolg van. De nationa
lisatie alleen was blijkbaar niet voldoende
cm een betere atmosfeer te scheppen. Over
en weer zit er nog diep wantrouwen tussen
de bij de kolenproductie betrokkenen. Het
verleden wreekt zidh nog steeds. Nationa
lisatie was een louter administratieve
maatregel. Veel veranderde er niet in de
afgelegen, vaak troosteloze mijndorpen. De
oude mentaliteit bleef er hangen. Het pro
bleem van de menselijke verhoudingen
in de industrie werd niet opgelost. De cen
tralisatie maakte dit eerder nog moeilijker,
vergaande decentralisatie wordt dan ook
bepleit, wil men ooit tot gezond zakelijk
en persoonlijk overleg komen.
Het is meer dan een politieke leus, wan
neer de Conservatieven zeggen, dat zij in
de nationalisatie-politiek van de regering
een totalitaire neiging herkennen, al ge-
bruiken zij daarbij meestal te dikke woor
den. Het is dwaasheid om Attlee met Hit-
Ier te vergelijken. Maar waartegen zij
blijkbaar willen waarschuwen, is een mon
strueus monopolistisch productiesysteem,
waarin de mens een soort robot dreigt te
worden. Eden komt op voor een „democra
tie der kleine bezitters". Anderen weer
pleiten voor wat zij noemen „volkskapita-
lisme".
De politieke dictionnaire is echter te ver
ouderd om het werkelijke probleem, dat
zich ook door de beschamende gebeurte
nissen in de Britse mijnen manifesteerde,
te omschrijven. Het is de vraag, hoe of in
een steeds uitdijend industrialisme al of
niet genationaliseerd aan de persoon
lijkheid en dus ook aan de verantwoorde
lijkheid van de enkeling recht kan worden
gedaan. Nu reeds is gebleken, dat de Brit
se mijnindustrie dermate gevarieerd van
karakter is, dat te straf gecentraliseerde
leiding over het doel heenschiet. In Enge
land bestaat reeds een instituut, dat zich
op de studie van het probleem der mense
lijke verhoudingen in het bedrijfsleven
heeft geworpen. Zolang dit niet is opge
lost, zal ook de nationalisatie, zeker in de
overgevoelige mijnindustrie, een slag in de
lucht zijn gebleken.
Weer zeven jaar geëist
wegens moord
De 39-Jarige metselaar S. P_ uit Bussum. die op
23 September 1046 zijn vrouw met een doik
doodde, en deswege tot 7 jaar gevangenisstraf
veroordeeld was, heeft in hoger beroep voor het
Amsterdamse Hof bevestiging van dit vonnis
horen eisen.
Amsterdams geschenk voor
Atheense universiteit
De gemeente Amsterdam heeft bij liet-eerste
eeuwfeest der universiteit van Athene een oor
konde doen vervaardigen en deze naar de jubile
rende universiteit gezonden. Het stuk is in
Griekse dichtvorm gesteld en gecaillgrafeerd.
KOOPMANS' KINDERMEEL
CjVixndji
Onze troepen slikken een bittere Engelse pil
Rotterdams raad is geen
uitzondering meer
Rotterdam was een uitzondering wat de
Indeling van de raadszaal betreft. Overal
in den lande zit het college van B. en W;
aan een „tafel" voor het front van de
raadsleden, doch in Rotterdam zetelde,
schier eenzaam, de burgemeester onder een
baldakijn in een vorstelijke zetel. De ge
meentesecretaris alleen zat rechts van
hem. De wethouders zaten verscholei? bus
sen hun fracties. Na enige vergeefse po
gingen de meerderheid van de raad
scheen tot tweemaal toe de oude situatie
te knus te vinden om er verandering in te
brengen gelukte het burgemeester Oud
tenslotte toch medewerking te verkrijgen
voor het veranderen van de raadszaal. Zo
zaten Donderdagmiddag de wethouders
voor het eerst aan weerszijden van de
burgemeester.
Energie-congres afgelopen
Het tweedaagse internaffonale congres voor
electro-warmte en electro-ohemie is Donderdag
gesloten door Prof. Dr. H. C. J. H. Gelissen, die
in zijn slotwoord dank bracht aan allen, die op
een of andere wijze adh de totstandkoming en
!het vlotte verloop van het congres hun mede
werking hadden verleend. Prof Gelissen sprak
de hoop uit. dat men ten spoedigste weer de
gelegenheid zal hebben bijeen te komen onder
een internationale organisatie in een der hoofd
steden van Europa.
Door een der Noorse afgevaardigden werden
daarna dankwoorden voor de Nederlandse gast
vrijheid gesproken namens de congressisten.
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00. 8.00, 19.00, 20.00 en 22.30 uur Nieuws. 7.15
Gymnastiek. 7.30 Gebed. 7.45 Franse koorzang
8.15 Platen- 9.00 Symphonisohe muziek. 10.00 Voor
kleuters. 10.15 Platen. 11.00 Ziekenbezoek. 11,45
Ohopln. 12.00 Angelus. 12.05 Franse liederen. 12.30
Weerbericht. 12.33 Welk boek?. 12.38 Dansorkest.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Strijdkrachten. 13,30
Dansorkest. 13.45 Filmkwartier. 14.00 Platen. 14.30
Toneelkijker. 14,45 Harp. 15.00 Naar de binnen
landen van Utrecht. 15.15 Bioscooporgel. 15.45
Kiosk. 16.00 Musetteklanken. 16.20 De Dr. Ariëns-
verenlging. 16.30 Gregoriaans, 17.00 „De Wig
wam". 18.00 Negerliedjes. 18.15 Weekoverzicht.
18.30 Strijdkrachten. 19.20 Kareolseptet. 19.5 Voor
de Nederlanders in Duitsland. 20.05 Actualiteiten.
20.12 De gewone man. 20.20 Hoe heet deze plaat?
20.30 Lichtbaken, 21.00 „Negen heit de klok".
22.00 Omroeporkest. 22.40 De Van Rooyens. 22.45
Avondgebed. 23.15 Symphonie no. 5 van Williams.
HILVERSUM n, 414.5 M., 218 M. en 1875 M,
7,00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23,00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 818 Jan Corduwe-
ner. 8.40 Platen. 9.35 Symphonlsche muziek. 10.00
Morgenwijding. 10.20 Voorlezing. 10.35 Liederen
van Schubert, 10.55 Voor arbeiders in continu
bedrijven. 12,00 Platen. 12.30 Weerbericht. 12.33
Orgel. 13.15 Kalender. 13.20 Stafmuziek Amster
damse politie. 14.00 Het Nederlandse lied. 14.15
Symphonische muziek. 15,00 Boekbespreking.
15.15 Lichte muziek. 15.30 Esperanto. 16.05 A. J.
C.-uitzending. 16.30 Vaudeville-orkest. 17.00 Sport-
praatje, 17.45 De sociaal-democratische beweging
in Frankrijk, 18.15 Omroepkoor. 18.30 Jeugdher
bergconferentie. 19.00 Mozart-Beethovenprogram-
ma. 19.30 De Vrijz. Protestantse jeugdbeweging
in Tsjecho-Slowakije. 19.45 „Is de Bijbel een
vervelend boek?". 20.08 Dingen van de dag. 20.15
Vacantie-ervaringen. 21.15 Socialistisch commen
taar 31.30 „Breng eens een zonnetje". 22.00 Koos
Koen speelt „Mensen bij de wieg". 22.30 Tango-
rumba-orkest. 23.15 Platen,
(Van onze correspondent)
Door hét snelle oprukken van onze troe
pen troffen zij bij de bezetting van Tji-
kampek op West-Java de bevolking nog
vriendschappelijk en onbedorven door valse
propaganda. Ook de hoofden waren ons
niet onwelwillend gezind. Maar sedert,het
„staakt het vuren" is daar ernstig de klad
in gekomen.
In de bergen bezuiden Tjikampek houdt
zich de oproerleider Raden Achmad ver
scholen. Achmad is een lastig heer, die als
een roverhoofdman een bende vandalen
om zich vergaard heeft. De voornaamste
wapenen, waarmee hij de bevolking wint,
zijn schone beloften en bloedige terreur.
Bij nacht en ontij daalt hij neer uit de ber
gen, bezoekt de dessa's, spiegelt de hoof
den koninkrijkjes met gouden paleizen
voor, of laat hen de punt van zijn mes voe
len. als ze aan zijn woorden mochten twij
felen. Zo zien onze mannen de eerst zo
spontaan verheugde bevolking langzaam
aan in haar schulp van stilzwijgen weg
kruipen, zien zij de dessahoofden stug en
terughoudend worden, en zien zij zelfs,
hoe aanvankelijk vreedzame kampongbe
volkingen, geleid door de bendeleden van
Raden Achmad, meedoen aan het bestor
men van de gouden luchtkastelen, die he
laas in de regel niet meer dan povere Chi
nese woninkjes blijken te zijn.
Het is triest, dat zelfs de rustige dessa-
bevolking van Java zich zo gemakkelijk
laat verblinden door het vooruitzicht op
rampokbuit.
Maar Achmad en zijn mannen strijken
niet alleen uit hun bergen neer om de be
volking tot htm politieke overtuiging te
bekeren, zij hebben ook oogmerken van
meer materialistische aard: zij moeten eten
en drinken en ondernemen daartoe uit
voerige strooptochten in de dessa's. Dit
maakt hen weliswaar minder geliefd dan
gevreesd, doch de ervaring leert hun, dat
uit deze vrees meer zijde valt te spinnen
dan uit geliefdheid, zowel wat hun mate
riële behoeften als wat hun politieke doel
einden betreft.
Dit echter is niet het enige, wat het
goede humeur van onze militairen in deze
sector bederft. Het is zelfs niet het voor
naamste. Een kwadere pil voor hen om te
slikken wordt gevormd door de talrijke
wapens van Britse makelij, die hun bij de
zuiveringsacties in handen vallen. Volgens
berichten van de bevolking zelf zijn deze
wapens met scheepsladingen met Britse
scheepsladingen! tegelijk aangevoerd.
En dat stemt onze jongens bitter. Overste
De Surinaamse sinaasappel
Volgens verklaringen in de Surinaamse
pers maakt men zich in Suriname onge
rust over het feit dat Surinaamse sinaas
appelen in Nederland voor tachtig cent
per stuk verkocht worden, hetgeen een
winst oplevert van zeventig gulden per
krat. Deze situatie moet in Nederland een
ongunstige reactie veroorzaken.
In Suriname kost een sinaasappel 2 cent.
Het blad „De West" is van mening, dat
sabotage in het spel was en schreef: „Er
bestaat groot gevaar. Er moet iets gedaan
worden". „Het Nieuws" noemde de im
porteurs „profiteurs, die woekerwinst ma
ken ten nadele van de producten".
TERSCHELLING WIL WEER „HOLLANDS"
WORDEN.
De Duitsers deelden in 1942 het eiland Terschel
ling bij de provincie Friesland in. De gemeente
raad van Terschelling besloot in een zitting
echter de minister van Binnenlandse Zaken te
verzoeken, het eiland weer in te delen bij de
provincie NoordhoUand.
DELEGATIE DER DEELSTATEN
ZONDAG IN NEDERLAND,
Naar wij vernemen zal de delegatie
Oost-Indonesië-West Borneo niet, zoals
aanvankelijk werd bericht. Vrijdag doch
eerst Zondag a.s. uit New York in Neder
land aankomen.
de Boer vertelde ons, dat de anti-Britse
gevoelens bij zijn mannen door al deze
dingen zeer heftig zijn geworden, en dat
deze er al niet minder op geworden is, se
dert men ontdekt heeft, dat de Engelsen
clandestien voorraden van hun onderne
mingen hebben laten afvoeren, lang voor
dat een Hollandse onderneming kans kreeg
om ook over een dergelijke afvoer van
producten te denken.
Bij de uitreiking der versierselen van
het Grootkruis in de orde van Oranje
Nassau aan dr. van Mook, gistermiddag
aan het begin van de buitengewone mi
nisterraad, heeft.de.minister-president dr.
L. J. M. Beel een korte toespraak gehouden,
waarin hij er op wees dat dr. van Mook
een man is, „die nu reeds jaren de hitte
van de dag heeft gedragen, de vraagstuk
ken in verband met Indonesië kent als
weinigen en zich met bewonderenswaar
dige weikkraeht en persoonlijke toewij
ding aan de oplossing hiervan heeft gege
ven. daarmede land en volk van Neder
land en Indonesië naar beste weten en eer
lijke overtuiging dienend".
Dr. Beel "memoreerde vervolgens de lan
ge ambtelijke loopbaan, welke dr. van
Mook heeft doorlopen en zeide: „Deze te
rugblik leert, dat hij onder de last van zijn
steeds zwaarder verantwoordelijkheid zijn
veerkracht en élan niet heeft verloren.
Het is nuvnog niet de tijd de resultaten van
zijn arbeid te overzien. De geschiedenis
zal hierover eerst na verloop van jaren een
juist oordeel kunnen vormen- Zoveel is
echter zeker, dat hij voor een welhaast
bovenmenselijke taak is gesteld". Dr. Beel
besloot zijn toespraak met de woorden:
„Het verheugt de regering, dat het H.M.
de Koningin behaagd heeft u, dr. van
Mook, te bevorderen tot Grootkruis in de
orde van Oranje Nassau. De regering .ziet
in deze onderscheiding, op dit ogenblik
verleend, een u ten volle toekomend blijk
van grote waardering en erkenning voor
de wijze waarop gij u tot heden van uw
taak hebt gekweten".
In de ochtend is Dr. v. Mook Donderdag
door de Koningin in audiëntie ontvangen.
Parketwacht wordt Rijkspolitie
Met ingang van l September zijn de parket
wachten der rechtbanken over het gehele land
overgegaan in het corps rijkspolitie.
Voor de oorlog waren de rijksveld wacht (waar
toe ook de parketwacht behoorde) en de mare-
chaussée samengevoegd, doch ln Augustus 1943
het corps parketwacht als gevolg van de
toen uitgevoerde reorganisatie bij de politie
afgescheiden.
Thans heeft de parketwacht als afzonderlijk
coprs opgehouden te bestaan en is zij opgeno
men'in.het corps rijkspolitie, dat na de bevrij
ding werd opgericht.
Tweede bedrijfsschool
van „Werkspoor"
In navolging van de het vorig jaar door Werk
spoor-Amsterdam gestichte Paul van Vlissinge-
school, werd Woensdag ook te Utrecht op het
terrein der N.V. een bedrijfsschool geopend, de
E. Dudok van Heelschool. Deze stelt zich ten
doel jongens, die het achtste leerjaar van het
1. o. nog moeten doorlopen, in één jaar een ge
combineerde theoretische en practische cursus
te geven, welke voldoet aan de eisen van het
voortgezet lager- en nijverheidsonderwijs.
De nieuwe school biedt plaats aan CO leerlingen.
Hilversumse scholen krijgen
gasverwarming
Daar in de afgelopen winter ook vele scholen
in Hilversum wegens gebrek aan brandstof
moesten worden gesloten, heeft het Hilversumse
gemeentebestuur zich beraden om zulks voor de
toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. Men
hc-eff een gedeeltelijke oplossing gevonden dpor
de scholen wel'ke in de omtrek der gasfabriek
liggen, via speciaal te leggen buizen te verwar
men van dit gasbedrijf af. Dit betekent boven
dien een jaarlijkse besparing van meer aan
duizend gulden.
Programma's van Volksuniversiteit en Geloof en Wetenschap
Ook in de aanstaande herfst en winter
zullen de bewoners van Haarlem en om
geving, die hun kennis en inzicht willen
uitbreiden en verdiepen, in het herfstpro
gramma van de Volksuniversiteit van alles
van hun gading vinden.
In totaal zullen in het komende kwar
taal behalve de openingsavonden 23
luistercursussen gegeven worden in Haar
lem-Centrum, Haarlem-Noord en Heem
stede.
De openingsavond voor het Centrum
vindt op Donderdag 25 September plaats
in de Renaïssancezaal van het Frans Hals
museum," waar Bodi Rapp, aan de vleugel
door Felix de Nobel begeleid, een zang
recital zal geven.
Onder hen, die voordrachten zullen ge
ven treffen we de namen van Paul Brom
berg, H. P. Baard, dr. K. Heeroma, dr. H.
Groot en dr. W. H. v. Dobben aan. De on
derwerpen, die behandeld zullen, worden,
betreffen onder meer dê ontwikkeling van
het ballet, de strijd om de grondstoffen,
schilderkunst, Nederlandse letterkunde,
tijd en eeuwigheid in de kosmos, opvoeding
en opvoedingsfouten en de vogels en hun
leven.
In Haarlem-Noord zal de voordrachts
kunstenaar Jac. van Elsaclter op Maandag
20 September in de Nederlandse Protestan
tenbond aan de Berkenstraat het winter
werk openen.
Hier zal het hoofd van de J. P. Coen-
sohool, de heer A. E. van der Linden vier
lezingen houden over de opvoeding onzer
kinderen en dr. J. M. Rombouts houdt zo>
wel in de Protestantenbond als in de J. P.
Coenschool twee voordrachten over „De
mens, wat erin zit en wat eruit komt".
Verder staan cursussen over electrotech-
niek, Arthur van Schendel en portretschil
derkunst op het lijstje.
In Heemstede opent mevrouw Iris Zei-
Iinga-Doodenheefver in het gebouw van
de Protestantenbond met een voordracht
avond het seizoen.
Verder kunnen de Heemstedenaren kie
zen uit vier lezingen over het genieten van
muziek door Casper Höweler, vier voor
drachten over Vlaamse primitieven en
'twee voordrachten door drs. J. Slikboer
over psychotechniek.
Geloof en Wetenschap
De vereniging „Geloof en Wetenschap"
heeft voor haar jubileumjaar zij zal op
8 Januari 40 jaar bestaan een vooral
op toneelgebied buitengewoon aantrekke
lijk programma samengesteld.
Er zullen drie opvoeringen van stukken
van Shakespeare gegeven worden, verder
„Egmont" van Goethe en „Japhta" van
Vondel, die beurtelings door het Amster
dams, Rotterdams en Nederlands Toneel
en „Comedia" gegeven worden.
De lezingen zullen de katholieke levens
beschouwing telkenmale confronteren met
de algemeen maatschappelijke en geeste
lijke problemen uit heden en verleden.
Zo zal prof. dr. L. H. Grondijs „De waar
heid over Spanje" benaderen en prof. dr.
L. Bellon „De Westerse beschaving en
Smokkelaars werkten
met eigen motorboten
Grote partij Griekse rookwaar
in beslag genomen
De Amsterdamse economische politie is
op het ogenblik bezig drie, elkaar becon
currerende groepen sigaretterismolvikelaars
op te rollen. Deze drie groepen elk
circa 12 man groot modem uitgerust
met snelvarende motorboten sneller
dan de politieboten auto's en motoren,
voorzagen en voorzien de Amsterdamse
zwarte markt van sigaretten. Voorts le
verden zij ook andere plaatsen in Neder
land sigaretten. Via hun eigen transport
organisatie werden de voorraden vervoerd-
De sigaretten zijn hoofdzakelijk afkomstig
van Griekse schepen. Twee Griekse zeelie
den en twee Nederlanders zijn gearres
teerd.
In totaal zijn op het ogenblik in beslag
genomen 157.200 sigaret-ten en 800 stuks
damestextiel. Op het Rembrandtsplein te
Amsterdam kochten de smokkelaars voor
5 gulden per stuk Amerikaanse dollars.
Voor een „slof' sigaretten betaalden zij
gemiddeld 3 dollars. Donderdag weiden
op het Griekse schip „Olthon" 105.000 si
garetten in beslag genomen.
De activiteit van de politie heeft de
smokkeipraktijken reeds in zoverre be
perkt, dat het centrum van de smokke
larij op het ogenblik naar Rotterdam
schijnt te zijn verplaatst. Ook zijn de
smokkelaars voorzichtiger geworden want
vorige week verliet een Grieks schip de
Amsterdamse haven nog vol sigaretten,
die men niet had durven „lossen".
Eigen lijfwacht.
Donderdag wilden twee agenten op de
Nieuwendijk te Amsterdam een lid van de
zwarte handelaarsbent aanhouden. Gelijk
reeds meer moest worden geconstateerd,
schijnen de belangrijke mensen „van het
vak" zich thans voor dergelijke eventuali
teiten te omgeven met een soort lijfwacht.
In elk geval bemoeiden de omstanders
zich direct met het voorval en in de ver-
warring wjst de overtreder zich aan de
greep der politiemannen te ontworstelen
40. „Komaan!" zei Oehoe na een poosje,
„nu moeten we toch het wedstrijdreglement
eens lezen! Het is best mogelijk, dat hier
ergens een conirölepost is waar we moeten
dalen om ons te melden!" Hij haalde een
papier uit zijn binnenzak en begon aan
dachtig te lezen„Het eerste station is
Imslc!" zei hij. „Daar moeten we landen!
Waar ligt Imsk, leerling?" „Ik weet het
niet!" riep Panda zenuwachtig. „Nooit van-
gehoord!" „Aan jou heb ik ook niet veel!"
mopperde de piloot en hij begon te dalen.
„Dan moeten we maar een voorbijganger
raadplegen. Bah! Allemaal tijdverlies!" In
tussen kwam het toestel zonder ongevallen
op de grond. Oehoe stapte uit, gevolgd door
Panda„Wat een kale vlakte!" zei Panda.
„Hier komen vast niet veel voorbijgangers
langs. We hadden tóch misschien beter een
goede kaart kunnen meenemenbaas!"
„Bah!" zei Oehoe. ,£)aar staan huizei I
volg me, leerling
haar toekomst." aansnijden. Mrs. Sheed-
Ward komt uit Londen om te spreken
over Cardinal Newman en prof. Léopold
Levaux onderneemt de reis uit Luik vonr
een verhandeling over Léon Bloy.
De muzikale afdeling omvat een piano-
ï-ecital door Willem Andriessen en een
Kerstmisprogramma door Hubert Cuypers'
„Minnestrelen".
„Voetbalpool" kost ons land
twee millioen aan deviezen
Voor de oorlog verheugde de Engelse
voetbalpool zich in Nederland in een ge
weldige populariteit en het was dan ook
geen wonder dat ondernemende lieden
deze lust tot „gokken"', die na de oorlog
zeker niet verdwenen bleek, wilden gaan
exploiteren.
In Nederland is deze vorm van kans
spel echter niet toegestaan, dus wierpen
zij een blik over de grenzen en stelden
zich in verbinding met de organisatie van
de Belgische voetbalpool. In alle plaatsen
in Nederland wei-den agenten aangesteld,
die weer sub-agenten onder zich hadden,
zodat men de Nederlandse bevolking in al
zijn geledingsn kon bei-eiken. Deze agen
ten gaven de invulformulieren uit, inden
de gestorten gelden, welke zij doorzonden
naar de centrale figuur van het „voetbal
poolconcern" in Nederland, die er voor
zorgde dat de gelden over de grens naar
België gesmokkeld werden. Men heeft be
rekend dat op deze wijze twee a twee-en-
een half millioen deviezen op illegale wijze
werden uitgevoerd. De politie kwam er ach
ter, de centrale figuur, M. A. van den A.
werd geverbaliseerd en met hem tiental
len agenten en sub-agenten in geheel Ne
derland.
Donderdag stonden achttien van deze
mensen allen uit Rotterdam en omgeving
voor de kantonrechter terecht. De ambte
naar van het O. M. zeide in een zijner
requisitoirs, dat deze organisatie alle«al-
lures had va® een concern, daar te voren
was vastgesteld, dat eventueel te betalen
bogtes voor rekening van de organisatie
kwamen. Voorts had men, na de inbeslag
neming van de ingezamelde invulformu
lieren, aan de deelnemers de gestorte be
dragen gerestitueerd en tevens zoals bij
een groot concern gebruikelijk, had men
zijn eigen verdediging.
De hoofdfiguur werd veroordeeld tot
f 1000 boete en twee maanden voorwaar
delijk, de overige straffen varieerden van
f 800 boete of vier maanden hechtenis en
twee maanden voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar tot f 25 boete of
10 dagen hechtenis.
„Het vierde Prinsekind"
sluit zijn poorten
Het oude, afgereden Fordje, dat zo vaak
naast het houten bestuursgebouwtje in
het kinderkamp te Vledder, temidden van
het ruige Drentse land, stond, was bijna
het symbool van de gehele opzet en uit
voering voor het vacantie-kamp voor
kinderen van oorlogsslachtoffers „Het
vierde Prinsekind": elke cent, die binnen
gekomen is,, wordt ten bate van het kind
gebruikt en alle medewerking geschiedt
bijna gratis.
In alle opzichten is de stichting dit eer
ste jaar er in geslaagd de opzet tot een-
goed einde te brengen.
Onder de 6000 kinderen, die deze zomer
een achtdaagse vacantie in een van de
vele kampen hebben genoten, zijn verschil
lende opgetogen jongens en meisjes uit
Kennemerland geweest. Volgend jaar
hoopt het „Prinsekind" zijn actie op de
zelfde of grotere schaal voort te zetten.
Almelose textielfabriek nog
steeds goeddeels lamgelegd
Een van de grootste textielfabrieken in
Nederland, die van de firma Ten Cate in
Almelo, ligt reeds geruime tijd stil ten
gevolge van een conflict tussen werkgever
en een aantal arbeiders.
Vierhonderd werknemers zijn hierdoor
zonder werk gekomen, maar 90 hunner
hebben de arbeid inmiddels kunnen her
vatten. De arbeiders, die buiten hun
schuld werkloos zijn geworden, krijgen van
de Textielunie een uitkering. Ruim 300
arbeiders hebben echter ontslag aange
vraagd omdat zij het niet eens zijn met
de houding der directie. Het arbeidsbureau
van Enschedé heeft deze aanvrage in be
handeling genomen, hoewel de eindbeslis
sing in dit geval vermoedelijk uit Den
Haag moet komen.
Wanneer deze beslissing ten gunste vaii
de aanvragers zou uitvallen, komt de fa
briek van Ten Cate stil te liggen en men
verwacht dan ook, dat alsnog pogingen
gedaan zullen worden om de partijen tot
elkaar te brengen.
Maastricht in feesttooi
Deze week heeft Maastricht de stad met
haar toch al opgeruimde en lichte sfeer,
een' buitengewoon feestkleed aangetrok
ken. De straten en pleinen- zijn vol van
groen en bloemen, erébogen welven zich
tussen de huizen en 's avonds gloeien de
lampions aan langs de parken, plantsoe
nen en stadsmuren om te tonen, dat Maas
tricht, de gastvrouwe van het internatio
nale Mariacongres, deze hoge eer waar
dig is.
Maastricht is een stad, waar het Katho
lieke ieven zioh van het ganse Zuiden sa
mentrekt, voor zover Den Bosch deze
functie voor Brabant niet overneemt.
Er is thans een groot aantal kerkelijke
hoogwaardigheidsbekleders naar de oude
Maasstad gekomen om het congres bij te
wonen, zelfs uit China was Mgr. Lebouille,
de bisschop overgekomen, om de opening
van het grote congres met zijn aanwezig
heid op te luisteren.
Het kardinaalsrood is Woensdag door de
oude straten getrokken, onder daverende
toejuichingen heeft Kardinaal de Jong de
hartelijke ontvangst over zich heen laten
gaan en een glorieuze stoet plantte zich
daarna voort tussen de mensenhagen, die
telkens weer opdrongen, om meer te zien
van het kleurrijke schouwspel.
Uit mergelblokken gehouwen zijn op de
pleinen der stad altaren verrezen, op het
Vrijthof, waar de oude Sint Servaas de
stemmige achtergrond van vele ceremo
niën gaat vormen wordt elke avond een
groots openluchtspel opgevoerd, dat de
Marïa-verering als kern heeft en in de
stad vermengt het Maastrichtse dialect
zich deze week met alle tongvallen en
talen van de omliggende en ook verdere
landen.
Zomeravond^verdriet
n E AVONDEN van deze zomer zll„
L* licht het schoonste onderdeel erv
het fluweel van het donker Zieh^5-3
stadstuinen legt en er de gewor-P R
van de dag verhult, smaakt°een sisa
elf cent op een balcon van drie t£r
een koninklijke Havana op een tvelH i a!;
loggia met het Lago-noem-maar-on e
uw voeten. UP aan
Op het moment echter, dat de maa*
stemming nog aanzienlijk komt veriSQ?
en uw signora met een kopje the?
muggenolie komt aandragen, won? de
zoelte ijselijk verstoord door'een l-
iucite jjöcujiv veiamuia aoor een ls
rekte klaagtoon van een klarinet TrP*
notenhouten salonradiokast acht*
schutting uwer linker buren.
De klarinet in zijn droefgeestige <w
is nog uit te houden, erger wordt hef m,
wel wanneer een nadrukkelijke mJ
van de BBC via de gerestaureerde en
vrij onvolmaakte tweekringer van
rechterbuurman komt vertellen h
lendig droog deze zomer is, daarin n°rL^
terzijde gestaan door een radde Vhm'
wiens causerie over de v/ereldpolitiet
het open raam van de benedenbewnS
wordt gespuwd, omdat „zij" uit d,„
gigue stamt en het contact met thuis nii:
wenst te verliezen. m"
Ach, en dan is de baarlijke duivel over
de tuintjes gevaren. Hij zit schrnWZ
een vensterbank, gooit een hoorst»
pletter tegen de muur aan de overkan
speelt luguber met het te hoge stemw.S
van een juffrouw, die het Concertzimïï
en het toestel van de kruidenier mistau
om juist u uit de verzaligde sfeer van t„
honingzoete avond te rukken.
Tijdens de vlucht naar het voorbak*
zo ge dat rijk zijt op deze pover behulvi»
wereld, breekt bijna een oor van het the*
kopje. Aan de voorzijde van de woniiJ
ligt vermoedelijk een straat met een <ui
zende gaslantaarn en een tram met licht*
jes op de achtergrond. Daar is het gi*5"
zolang de buurvrouw, die haar huisC
aan de voorzij heeft, de deuren beliè't
dicht te laten. Zo niet. dan overstek
Beethovens vijfde het hele balcon da
allang geen loggia meer is en uw rouw
die allang geen signora meer is. zegt ver-
wijtend, dat gij niet zulke lelijke woorden
moest gebruiken.... „de buren kunnen
je horen".
Zo zal ook dit staartje van de zome
waarvan wij ondanks de schroeiende
droogte dankbaar genieten, tot pulver ge-
malen worden door -de radio's. De wereld
heeft veel radio's en 's avonds lijkt het
alsof er meer radio's dan mensen zijn'
Wanneer wij niet kwaad zijn op onze bu
ren, en dat zij wij zelden, nietwaar, laat
ons dan zuinig zijn met de stilte van de
vallende nacht,* Beethovens vijfde en de
Skym asters komen heus nog wel eens voo;
de microfoon. Een sigaar van elf cent in
een stille avond is genoeg genot ineens'
J.F.
Rika Hoppers jubileum
De bekende actrice mevrouw Rika Hop.
per zal midden October te Haarlem met
het gezelschap Comedia optreden ter vie-
ring van haar gouden toneel-jubileum.
Een Haarlems comité, dat zich ten doel
stelt haar bij deze gelegenheid te huldi
gen, is in wording.
Handbal
Handbalkampioenschap
van Haarlem
Zondag 7 en Zondag 14 Sep'temtoer organiseert
de handbalvereniging Rapiditas wedstrijden om
het kampioenschap van Haarlem op het terrein
aan de Schalkwijkerweg.
Er zal worden gespeeld in drie afdelingen, n.l.
een eerste afdeling bij de heren en dames en
een tweede afdelijig bij de dames.
Voor dit tournooi schreven in de verenigingen
Bato, BGV. Gita, HOV. Beverwijk .IJMOND,
Concordia, Rapiditas. OSS,
Alle voorwedstrijden worden gespeeld op Zon
dag 7 September. De winnaarsronden zijn op M
September vastgesteld.
Sport in 't kort
VOETBALCLUB „BLOEMENDAAL". - In de
Woensdag gehouden jaarvergadering v>n de
voetbalclub „Bloemendaal" werd dr egere
speler M. Dieperihck. kapitein der tien,
die gesneuveld is. herdacht. De err ilier,
de heer Adr. Ca.jee hield een toespijs waarin
hij opmerkte, dat het materiële in dr sport
steeds meer en meer gaat overheersen, waaidoor
zij. die slechts de sportieve zijde bezien, rich
hiervan afwenden. De periodiek aftredende be
stuursleden de heren J. Houwen, M. Jansen on
C. Feeters werden herkozen en gekozen werd
de heer A. van E'sveld.
Wandelende Pool. Teruggekeerd van zijn Noord-
poolexpeditie heeft dr. Robinson in Ottawa
verklaard, dat, de magnetische Noordpool de
laatste 15 'jaar 350 k.m. is verplaatst en zien
thans op 75 graden N.B. en 100 graden W.U
bevindt. De oorzaak daarvan kon.hij niet
opgeven.
Nog eens rond. William odom, die enkele weien
geleden in record tijd rond de wereld vloog,
maakt thans plannen voor een werelrtvtuca
over de beide Polen. De route zou lopen w
Chicago naar de Noord-pool. Tokio, Rl?tw*
Zeeland, de Zuid-pool, Chili/of Argentinieen
tenslotte weer Chicago. Hij stelt zich v
dat de vlucht drie a vier dagen, missen^
een week, wanneer reparaties zouden mow"
worden uitgevoerd, zal duren. Het vlieg
is een viermotorige B 32 bommenwerpe,
De grote vraag. In welingelichte kringen
vernomen, dat de Franse regering "U
Russische regering heeft geinformeera
Rusland in staat is graan naar FranKfl*
exporteren. De Russische regering zou hi P
nog geen antwoord kunnen geven daar
nog niet gereed is met de raming va
oogst, terwijl er bovendien nog bepaald1e
zekerheden bestaan, vooral ten aanzl n
de oogst in Siberië.
Oude mensen. Abt André Glory en RoT"ai'"^'
bert. voorzitter van het praehistorisch
nootschap van Ariège, hebben in twee e'
in de omgeving van Espat in Haute-G
praehistorische skeletten ontdekt, ui.
werk en sieraden die daarbij §evon .«j
kan worden opgemaakt, dat ongev
jaar voor het eind van het brohzen tU P
als datering moet worden aangenom
Revue der candidaten. Nadat de
bestaande subcommissie van de veug
raad de besprekingen over de candid»
voor het gouverneurschap van Tries
loplg gesloten had, heeft Er.ge«n
nieuwe candidaten voorgesteld, noa
een Noors en een Zwitsers diplomaa^
andere candidaten, die tot nog toe m0ets6-
algemene stemmen door de grote
heden op de lijst zijn geplaatst mo
revue nog passeren.
Van armenhuis tot ziekenhuis. Hans
Schöntngen. de' Duitse leider var. hei
voor. voedsel en landbouw tn de -
Amerikaanse zóne van Duitsland ne«
economische raad dezer t beide zo
klaard, dat Duitsland, thans het
der wereld, spoedig het ziekenhuis o-
reld zal worden.
