IJmuider Courant
Onderdrukking van communisme
conditie voor Amerikaanse hulp
Nederlandse verliezen
in Indonesië
Nieuw voorstel
over Palestina
De Parijse Métro-staking duurt voort
Weer kolenbonnen
aangewezen
België vaart wel en wij nog niet
Spoorlijn verlegd om een bom te ontgaan
^Jaargang No. 18764
gennemerlaan 154, Tel. Redactie en
fl^^'ratie 5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
i^'L jq724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
2, B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132.
Directeur-Hoofidredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Zaterdag 18 OctoSer 1947
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal 4,Franco per post 4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
lfflerikaause
verklaring aan Frankrijk:
Mate van nationalisatie
beïnvloedt steunverlening
W de Amerikaanse
afhankelijk aou
de snelheid en de
hulp aan
zijn van de
dit land het communisme
republikeinse senator H. Styles
voorzitter van de financiële com-
van de Amerikaanse senaat, ver-
■"i gisteren in Parijs dat de leden
commissie de Franse regering
afbtm rveten, dal
r v3n I
rijk afl
^^onderdrukken en een halt kon toe
Üln aan de stakingen.
kEr aanleiding van de bespreking wel-
1p senatoren gisteren gedurende drié
roerde met de Franse premier, Paul
mldier. zei Bridges vandaag: „Wij heb-
het idee naar voren gebracht, dat we
jj, communisme zouden dulden".
no ziin persconferentie zei Bridges ver-
dat Amerika als prijs voor de hulp
het recht wil hebben de waar-
gen, dat het weet, dat het geld
-heen gaat en voor die doelen gebruikt
'fn waarvoor het gegeven is. Bridges
Sarde, dat deze inlichting afkomstig
SWeffi hoge autoriteit.
zei verder, dat hulp die in de
w.ows„ verleend wordt wellicht op een
viüdere indirecte wijze zou gecontro-
iji worden, doch hij ontkende dat de
•v™gde Staten een zo nauwe controle
'^jden houden als in Griekenland mo
reel het geval is.
Hi zei voorts dat de Franse premier,
Sanidier, de minister van Financiën,
Eert Schuman en de minister van Bui-
whndse Zaken, Georges Bidault, hem de
gering hadden gegeven, dat Frank-
■a-ciet communistisch zal worden, wan-
de Verenigde Staten redelijke sa-
verlenen.
Bridges verklaarde dat men in Amerika
steeds meer ging verzetten tegen de
tópverlening aan Europa en dat de hui-
stakingsgolven in Frankrijk en Italië
gevoelens ongetwijfeld versterkten.
voorbeeld van de acties welke tot
b Amerifcwnse publieke opinie .spreken
mineer gevraagd wordt om hulp-verle-
aan Europa, noemde Bridges, dat de
tnte staking der landbouwers in Italië
let land een vierde van de tarwe-oogst
jekost had. De stakingen welke wij in
Frankrijk zien vergroten ons enthousiasme
aldus Bridges.
mj zei verder, dat de kwestie der Euro-
K?e stakingen besproken was op de jong-
conferentie op het Witte Huis, waarbij
tij tegenwoordig was geweest en dat ook
cepost welke hij van zijn kiezers ontving,
verbolgenheid weerspiegelde over de sta-
waardoor de productie werd ach-
BlULgeiCK.
De senator zei voorts, dat de mate van
fe nationalisaties in ieder land de ideeën
ever de hoeveelheid hulp welke elk land
sa krijgen beïnvloedde, doch voegde
traan toe, dat velen niet zouden vra-
(a. dat de industrieën aan.de particu
lars eigenaars' zouden worden terugge
ven in ruil voor de Amerikaanse hulp.
De senatoren zullen eveneens een be-
jcek brengen aan Duitsland, Oostenrijk,
Mi, Nederland, België en Groot-Brit-
tanié alvorens ter bijwoning van de be-
trekingen over het plan-Marshall op 10
kV,-ember, naar Washington terug te ke
er,.
Tenslotte zei Bridges, dat de commissie
Et! haar werk gereed zou zijn tegen het
•jxie van November, indien dan een spe
ciale zitting van het congres zou worden
bijeengeroepen. Hij zei niet of hij gunstig
stond tegenover een speciale congreszit-
tag, doeh verklaarde dat de zaken in die
.'Siting wezen. (U. P.)
De rekensom.
Het tweede hoofdstuk van het rapport
der Parijse conferentie over 'het plan-
Harshall geeft de volgende duizelingwek
kende cijfers over de behoeften van West-
ropa, die bevredigd zullen moeten wor-
3 door import uit Amerika.
■Voedingsmiddelen en landbouwmachi-
••'5800 millioen dollar in 1948, 7000 mil-
pe regering maakt bekend, dat in de af
lopen week tot haar leedwezen de vol
doe verliezen zijn gerapporteerd:
Soiinklijke Marine: Marinier 1 o.v.w.
Put uit Heerlen. Op 10 Oct. 1947 aan
Rondingen overleden.
Koninklijke Nederlandse Landmacht:
Korporaal P. A. de Lange uit Schiedam,
peuvéld 6 October 1947 (plaats niet
*®eld), Sol. J. Groot uit Zaandam, ge
duveld 7 October 1947 bij kampong Ka-
Girang. Sol. 1ste kl. L. Hagen uit
gaardingen, gesneuveld 7 October 1947 bij
«tjipania. SoW. E. Langerak uit Berg-
gwtó, gesneuveld 7 October 1947 te
■^ribon. Sold. A. M. B. Stapels uit Rot-
jpa®, gesneuveld 7 October 1947 bij
f^aparna. Serg. A. Brand uit Nijmegen,
^neuveld 9 October 1947 bij Tasikmalaja.
L. Broekman uit Zeist, gesneuveld 9'
p !947 in omgeving Moentjoel. Sold.
J. de Fouw, uit Den Haag, gesneuveld 9
™»er 1947 omgeving van Moentjoel.
Smeets uit Echt, gesneuveld
Uctober 1947 omg. Moentjoel. Sold. A.
r,V*r®e!ce hit Wolphaartsdijk, gesneuveld
s m?°'3er 1947 bij Soekanegara. Sold. G.
- i,ssen u't Oirsbeek (L.), gesneuveld 10
«er 1947 te Salatiga. Sold. F. Reniers
^♦Ginneken, gesneuveld 12 Octo-
ïrl f .k Soerabaia.
omnklijke Nederlands-Indische Leger:
_<,öor.ees korp. inf. R. Ulang, gesneuveld
Uto Tilnorees sold, lste kl. D.
kW®' ^sneuveld 10 October 1947.
iZSfl sold- 2de kl- M- Lohulalan, ge-
i ?ct°ber 1947. Ambonnees sold.
k' 1947Sn aparij' gesneuveld 11 Octo-
^en plaatsnamen vermeid).
lioen dollar in 1951. Steenkool: 369 mil
lioen dollar in 1948, 54 millioen in 1951.
Olieproducten: 576 millioen dollar in 1948,
619 millioen dollar in 1951. Uitrusting
voor de olie-winning: 175 millioen dollar,
133 millioen in 1951. Staal, erts, schroot,
ruw ijzer en machines: 441 millioen dollar
in 1948, 386 millioen in 1951. Spoorweg
materiaal: 203 millioen dollar in 1948, 29
millioen in 1951. Hout: 1948—1951, 1768
millioen (waarvan echter „slechts" 351
millioen uit de V. S.)"
Prins Bernliard komt
in Bloemcndaal
Op Vrijdag 24 October zal Prins Bernhard
een bezoek brengen aan de Stormschool
op „Wildhoef" te Bloemendaal. De Prins
zal die dag een demonstratie op de hin-
dernisbaan bijwonen. De Prins wordt tegen
half drie verwacht.
Koeien reizen naar de tropen
Vandaag vertrok het 10.500 ton metende
s.s. „Samarinda" van de Rotterdamse
Lloyd, een in het begin van dit jaar in
Amerika gekocht Victory-schip dat daar
werd verbouwd tot turbine-vrachtschip,
voor zijn eerste reis van Rotterdam naar
Batavia.
Het schip heeft een aantal koeien aan
boord, die bij het naderen van de winter
hun heil in warmer oorden gaan zoeken.
Deze dieren werden door de Nederlands-
Indische regering hier te lande gekocht en
zijn goed geselecteerde koeien, die, afge
zien van hun waarde als melkvee, mede
het begin vormen van een nieuwe rund
veestapel in Indonesië.
O'Kelly bij Overveense schakers
Vrijdagavond werd in het gebouw Domi een simultaan gespeeld door twee en dertig
spelers van de schaakclub „Rolland" uit O verveen tegen de kampioen van België
A. O'Kelly de Galway (rechts): Deze won vijf en twintig partijen.
Kans op oplossing van het zeeliedenconflict
Vertegenwoordigers van de regering en
afgevaardigden van het koopvaardjjperso-
neel in Frankrijk hebben, na langdurige
besprekingen, overeenstemming bereikt
over het loon. Van officiële zijde wordt
vernomen, dat de regering een loonsverho
ging van ongeveer 15 procent aan de zee
lieden heeft toegestaan. Morgen zal door
de plaatselijke afdelingen van de vakver
eniging over het voorstel worden gestemd.
Men hoopt, dat de stakers Zondag of Maan
dag het werk zullen hervatten.
Paul Ramadier, Frankrijks premier,
heeft een bezqek aan zijn geboortestad
Decazeville, voor het houden van een ver
kiezingscampagne, uitgesteld in verband
met een „verdedigings"vergadering ter be
spreking van de stakingstoestand. Hij heeft
geconfereerd met militaire deskundigen
en politie, waarbij ook de minister van
marine aanwezig was.
De vrijwillige buschauffeurs, die vier
Parijse buslijnen in dienst hebben gehou
den, weigerden gisteravond verder te wer
ken, daar de vijandige houding der leden
van de C.G.T. hun dit onmogelijk zou
maken.
Ofschoon iedere bus door militairen
werd bewaakt, beklaagden.de chauffeurs
zich erover, dat posten van de C.G.T. hen
met scheldwoorden en dreigementen had
den overstelpt.
De stad is nu reeds vier dagen van
métro en autobusdiensten verstoken ge
weest. Donderdag hoopte men nog, dat het
besluit van de onafhankelijke vakvereni
ging van Métro-personeel, die de staking
heeft ontketend, om het werk te hervatten,
het mogelijk zou maken de dienst weer te
openen. De oppositie van de C.G.T. is ech
ter voldoende zulks te verhinderen. Dit
vakverbond verklaarde gistermorgen in
een communiqué „ondanks de groot
spraak van de regering loopt de Métro
niet".
De directeur van de Métro heeft bekend
gemaakt, dat werkwilligen zich kunnen
laten inschrijven. De onderhandelingen
met de C.G.T. duren voort. Hoewel een
groot aantal Métro-employés klaar staat
om aan het werk te gaan, kan hiervan
door gebrek aan stroom nog niets komen.
Uit het feit, dat Ramadier een conferentie
met militaire autoriteiten heeft gehad,
leidt men af, dat de regering bereid is het
rollend materiaal te vorderen en, wanneer
het personeel blijft staken, de diensten
door militairen te laten verrichten.
De Regentes ontvangt
ministers
De Regentes ontving Donderdag de mi
nisters W. Drees en mr. W. C. G. H. baron
van Boetzelaer van Oosterhout. Vrijdag
ontving zij de ministers mr. J. H. van
Maarseveen en mr. dr. P. J. Witteman.
Commissarissen-generaal
krijgen eervol ontslag
Bij Koninklijk Besluit van 13 October
1947 is aan de heren prof. ir. W. Scher-
merhorn en M. J. M. vajp Poll met ingang
van 15 November 1947 eervol ontslag ver
leend als commissaris-generaal voor Ne-
derlands-Indië, onder dankbetuiging voor
de belangrijke diensten, onder buitenge
wone omstandigheden door hen aan den
lande bewezen.
Het weder in dienst stellen van een of
meer Métrolijnen stuit op de moeilijkheid
dat ook de kaartjesverkopers en het per
soneel langs de lijnen in staking is. Vol
gens bevoegde bronnen zal de overheid,
wanneer zij tot de hervatting van een of
meer diensten wil overwegen, genood
zaakt zijn de passagiers gratis te laten
meerijden. (U.P.)
Voor een nationaal vredesorgel
Er is een comité opgericht dat ter ere
van de nagedachtenis van hen die voor
ons vaderland vielen een vredesmonument
wil oprichten en wel in de vorm van een
monumentaal „vredesengel". Naar de mate
waarin de belangstelling zich voor dat doel
zal uiten zal het comité nagaan of het
mogelijk is tot de stichting van een „na
tionale vredesconcertzaal" te komen, ir
welk gebouw de namen van hen die zich
voor het land opofferden op bronzen pla
ten zullen worden vereeuwigd.
Prins Bernhard heeft het voorzitterschap
van het Erecomité aanvaard. Oud-minister
prof. dr. G. van der Leeuw is voorzitter
van het Comité van Aanbeveling en prof.
dr. C. Zwikker van het Uitvoerend Comité,
waarvan voorts deel uitmaken H. Andries-
sen, Eduard van Beinum en A. van der
Horst.
Koninklijke zal beroep doen
op kapitaalmarkt
De directie van de Koninklijke Neder
landse Maatschappij tot Exploitatie van
Petroleumbronnen in Nederlands-Indië
deelt mede, dat wegens ui tbreidingsplannen
het voornemen bestaat binnen afzienbare
tijd een beroep te doen op de kapitaal
markt.
De Engelsen weigeren
in Palestina te blijven
De Britse afgevaardigde in de Palestina-
commissie van de Verenigde Volken, Ar
thur Creech Jones, onderstreepte Vrijdag
voor de commissie het besluit van
Groot-Brittannië om Palestina spoedig te
verlaten en verklaarde, dat Groot-Brit-
tinië geen grote rol zou spelen bij de ver
deling van het Heilig Land.
Jones richtte zich hierbij tot de Ameri
kaanse afgevaardigde, die verleden week
had aangenomen, dat Groot-Brittannië
verantwoordelijk zou blijven voor recht en
orde in Palestina totdat de Verenigde
Volken gereed ziin het Brits mandaat over
te nemen. Hij stelde tevens de vraag hoe
men zich voorstelde de verdeling van het
Heilige Land met geweld door te voeren,
Zoals men weet spraken zowel Amerika
als Rusland zich uit voor het verdelings
plan zonder zichzelf te belasten met de
uitvoering van dit plan.
„Mijn regering", aldus Jones, „wenst het
duidelijk te maken, dat wij niet alleen ons
mandaat ter beschikking stellen, doch
tevens binnen een zekere tijd ons uit het
Heilige Land zullen terugtrekken.
Mijn regering maakt slechts het vol
gende voorbehoud:
In geval de Joden en Arabieren tot een
vergelijk komen, zal mijn regering indien
gewenst, voortgaan het bewind over Pa
lestina voor een zekere tijd uit te voeren
totdat het land onafhankelijk kan worden.
Ook zal zij een uitnodiging om deel te
nemen aan het ten uitvoer leggen van
een overeenkomst voor deelgenootschap
met andere leden van de Verenigde Vol
ken in overweging nemen".
Egypte en Syrië willen
advies Internationale Hof
In Lake Success hebben Egypte en Sy
rië formeel voorgesteld, de kwestie van
de bevoegdheid der algemeene vergadering
van de UNO inzake de aanbeveling voor de
verdeling van Palestina naar het Inter
nationale Hof voor het uitbrengen van
advies te verwijzen. Syrië wil advies in
zake de wettigheid van het Palestijnse
mandaat en wil tevens weten of de „ge
dwongen" verdeling in overeenstemming
is met de beginselen der mandaat-gebie
den zoals deze in het handvest der V.N.
zijn vervat.
Egypte heeft de algemene vergadering
verzocht, de discussie over de verdeling
op te schorten tot na de ontvangst van
het advies van het Internationale Hof.
Arabische verklaringen.
Op een conferentie te Londen heeft Iz-
zedien Sjawa Bey, het hoofd van de Ara
bische commissie voor Palestina in Groot-
Brittannië verklaard dat de Arabieren in
Palestina op alle mogelijkheden zijn voor
bereid. Hij zei gemachtigd te zijn door
het Arabische hoge comité.
De Arabieren hebben niet het oogmerk
iemand, laat staan de Joden, aan te vallen,
zo verklaarde hij, doch alle Arabieren, van
Marokko tot aan de Perzische Golf zullen
de uitdaging aanvaarden, hoe zwaar de
offers ook mochten blijken te zijn.
Sjeik Mustafa Momen, de leider van de
Mohammedaanse broederschap, die inder
tijd tweemaal uit de zaal van de Veilig
heidsraad verwijderd werd, deelde op de
conferentie mee, dat het aantal leden van
de" broederschap gelegen is tussen vijf en
millioen en dat velen van hen gewa
pende vrijwilligers waren.
Tienduizend vrijwilligers zijn reeds naar
de Palestijnse grens bij El Arisj in Egypte
gezonden en vier duizend staan aan de
grens in Syrië, aldus Mustafa Momen. Hij
verklaarde voorts, dat "de broederschap
nauw samen werkt met de Moefti van
Jeruzalem en de Syrische regering. Koning
Abdoelah is de beschermheer in Trans-
jordanië.
Bespreking tussen mr. Oud
en mr. Stikker
Volgens „Het Parool" heeft mr. P. J.
Oud als voorzitter van het comité tot op
richting van een democratische volkspartij
een onderhoud gehad met mr. D. U. Stikker
voorzitter van de Partij van de Vrijheid.
In kringen van de vroegere Bond van Jong
Liberalen meent men, dat tijdens dit on
derhoud de mogelijkheid is besproken tot
het vormen van een basis voor een ge
meenschappelijke partij, met uitsluiting
van conservatieve elementen in de Partij
van de Vrijheid.
In een onderhoud met de Rotterdamse
correspondent van het „Handelsblad"
heeft mr. Oud verklaard niet verrast te
zijn over het manifest van een aantal oud-
Vrijzinnig Democraten, die verklaren geen
behoefte te gevoelen de Partij van de Ar
beid te verlaten. De betekenis van deze
verklaring wordt volgens mr. Oud mede
bepaald door de omstandigheid, dat de
overgrote meerderheid der ondertekenaars
Kamerleden, wethouders en raadsleden
zijn. Zij hebben uit die hoofde een bij
zondere verantwoordelijkheid.
Voor hen heeft uiteraard aansluiting bij
een andere partij een zeer bijzondere be
tekenis. Dat zij niet aanstonds bereid zijn
geneigdheid te tonen tot aansluiting bij een
andere partij, waarvan zij nog geheel niet
weten, wat deze worden zal, achtte mr.
Oud volkomen begrijpelijk. Hij zei de in
tussen niet zonder hoop te zijn, dat bij een
verdere ontwikkeling van zaken een aan
tal hunner voor de nieuwe partij zal kun
nen worden gewonnen.
„Nationaal RéveiF'propageert
een West-Europese Unie
In een te Amsterdam gehouden pers
bijeenkomst heeft de heer Alfred Schuur
man de West-Europese landen vergele
ken met een school haringen, nerveus heen
en weer zwemmende tussen twee roof
vissen en zich voortdurend angstig af
vragende door welke muil (Oost of West)
zij straks zuilen worden opgeslokt! De
heer Alfred Schuurman is lid van het
hoofdbestuur van „Nationaal Réveil"- Hij
deelde mede dat de bestuursraad van Na-
tioneel Réveil besloten heeft een actie te
gaan voeren voor de oprichting van een
West-Europese democratische Unie. De
heer Schuurman betoogde dat er van een
wereldregering via de Verenigde Naties in
de naaste toekomst geen sprake kan zijn.
Nu zich twee machten hebben gevormd
die principiëel scherp tegenover elkander
staan, dreigt het gevaar dat de kleine,
tussenliggende landen en daarmede de ba
kermat van de democratie en de bescha
ving in het gedrang komen.
Wij moeten weer weten, zei de heer
Schuurman, dat wij Europeanen zijn en
dat in eenheid onze macht en onze red
ding ligt. De zestien landen van West-
Eui'opa ontwikkelen tezamen een poten
tieel dat meer dan gelijkwaardig is aan
dat van de twee grote wereldmachten. Op
economisch gebied kunnen wij onze hulp
middelen samenbrengen, op sociaal gebied
elkaar helpen. Op strategisch terrein be
hoeven wij voor de anderen niet onder te
doen! Met Churchill was de heer Schuur
man het eens dat ook de Duitse staten in
de Engelse en Amerikaanse zóne tot toe
treding tot de Unie moeten worden uit
genodigd. Er is langs de Elbe een grens
getrokken tussen twee werelden en wij
hebben daar rekening mee te houden. Dat
de „Benelux" reeds een stap zou zijn in de
richting van een West-Europese Unie.
meende spreker te moeten bestrijden. Zij
is zakelijk bedoeld: een bouwsel van eco
nomische maatregelen over de hoofden
van de drie volkeren heen.
„Nationaal Réveil" heeft zijn doelstel
ling in zoverre gewijzigd dat het zijn poli
tieke acties zal blijven voeren als voor
heen, maar als het meest urgent van alles
het propageren beschouwt van een West-
Europese Unie.
Het woord is aan...-
Mme de Pressensé:
Als de hemel betrokken is moet
het goede humeur de zon ver
vangen.
Sam Oly veroordeeld
tot de doodstraf
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam heeft Vrijdag de 47-jarige voor
malige agent van politie te Amsterdam
Sam Oly tot de doodstraf veroordeeld
Oly, die na de capitulatie tot de NSB
toetrad, werd spoedig overgeplaatst naar
de „Zentralstelle für Jüdische Auswan-
derung". In deze functie arresteerde hij
talloze Joden, waaronder 30 blinde Joden
uit het blindeninstituut in de Rustenbur
gerstraat te Amsterdam.
Met ingang van 20 October worden gel
dig verklaard de bonnen 76 en 77 van de
brandstoffenkaart TA 707 en 76 van de
kaart TB 707 (kamerbewoners).
Elk dezer bonnen geeft recht op het be
trekken van drie eenheden vaste brand
stoffen. Tenneinde het de handel moge
lijk te maken de bestellingen regelmatig
uit te voeren, is het noodzakelijk, dat de
bonnen spoedig worden ingeleverd.
De bezorging zal in gedeelten geschie
den, zodat aflevering van alle eenheden
tegelijk niet kan worden verlangd.
Een hoger rantsoen dan totaal 12 een
heden, resp. 6 eenheden voor kamerbewo
ners zal niet worden verstrekt.
De brandstoffenkaarten TA 707 en TB
707 dienen zorgvuldig te worden bewaard.
De Bond van Geref. Vrouwen Verenigingen
houdt te Haarlem een provinciale dag voor
Noordholland op 28 October In het Concertge
bouw. Het welkomstwoord zal worden uitgespro
ken door de ere-presidente van de bond. me
vrouw Zwart—de Jong uit Halfweg. Verder zul
len spreken mevrouw Schouten—Scholten uit
Zullen en ds. Zwart van Halfweg.
De ambtenaar blijft er meer op de achtergrond
Het merkwaardige in België, is, dat,
hoewel de gehele levensstandaard hoger is
dan hier. bepaalde dingen evenveel kosten
als in Nederland.
Wie een pak laat maken ervaart dat de
textielwaren er ongeveer evenveel kos
ten. Wie hier enkele honderden guldens
voor een aangemeten pak neertelt, doet
dat in België ook. Het is niet duurder en
een „zwart" pak in Nederland komt aan
zienlijk duurder uit dan een pak in België.
De textiel is daar vrjj en naar gelang van
de kwaliteit lopen de prijzen van ongeveer
2200 tot 3500 franken. Een frank komt dan
ongeveer op zes Nederlandse centen. Wie
een regenjas koopt, moet tegen de 1000
franken betalen in een eerste klas zaak.
Een overhemd varieert van een 200 tot een
480 franken. Dat zijn dus prijzen, die niet
ver boven het Nederlandse niveau liggen,
waarbij men nog in het oog moet houden,
dat alles vrij is. Als men dat wil kan men
een dozijn overhemden, of tien dozijn tege
lijk kopen. Wollen sokken kosten van 30
tot 50 franken. Ziet men daarnaast echter
de bioscoopprijzen dan valt het op, dat de
meeste als laagste entréeprijs 17 franken
hebben. Alleen enkele goedkopere genres
geven een plaats voor 15 franken, een prijs
die dus boven het niveau van de goed
koopste plaats in ons land ligt.
Zoals wij reeds schreven, kan iedereen
zich in België vrij veel veroorloven, be
halve de mensen uit de kantoorstand. Over
het algemeen kan men zeggen dat de in
komens van 31/2 tot 5 maal hoger zijn dan
voor de oorlog, doch de prijzen liggen 4 tot
In 1944 zijn in de buurtschap „De Nul",
even ten Noorden van 01st. enige bommen
gevallen, welke niet ontploften. Eén viel er
pal naast de spoorlijn Zwolle-Deveniter. De
Duitsers deden destijds enige pogingen de
bom te vinden, maar toen
deze geen succes hadden,
werd de kwestie als afge
daan beschouwd.
Na de bevrijding, toen het
treinverkeer op dit traject
niet onmiddellijk kon wor
den hervat, hebben de N.S.
een onderzoek laten instel
len naar deze niet ontplofte
bom. Men kon haar niet
vinden, maar voor alle vei
ligheid werd de spoorlijn
een eind verlegd, zodat de
treinen met een bocht om
de plek reden.
In de zomer van 1947
echter werden enige even
eens niet ontplofte bommen
in een naburig weiland ge
vonden. De bom bij de
spoorlijn kwam toen ook
weer ter sprake. De hulp
van de wichelroedeloper
W. Hulsegge uit Gorssel
werd ingeroepen; hij duidde
nauwkeurig de plaats aan,
waar de bom moest liggen.
Een aannemingsfirma uit
Zwolle begon in Augustus
met het graven van een
kuil, welke door middel van
een bron-bemaling droog-
gehouden moest worden.
Doch hoe men ook zqcht en
boorde, de bom werd niet
gevonden. Men begon te
twijfelen aan de juistheid
van die aanduidingen, door de wichelroede
loper gedaan. Deze week was de situatie zo,
dat de kuil een diepte van 7 meter had en
dat het nodige materiaal bijeengebracht
was om met grondboringen de diepte van
19 meter te bereiken, want de heer Hukeg-
ge had geconstateerd, dat de bom op 14
meter diepte moest liggen. Inderdaad, hij
werd volkomen in het gelijk gesteld. De
bom werd aangeboord en bleek nog 4%
meter onder de bodem van de kuil >te lig
gen. Vermoedelijk zal niet getracht worden
de bom te verwijderen, doch zal een ge
wapend betonnen plaat in de kuil gestort
worden, zodat de bom door .beton en door
ruim 11 meter aarde wel geïsoleerd is.
De Nederlandse regering heeft een uitnodi
ging gezonden aan de Britse minister-president
Attlee om op 4 Novemlber die boomplantdag op
Walcheren bij te wonen. Het is nog niet bekend,
of de heer Attlee aan deze uitnodiging gevolg
zal kunnen geven.
Het aantal ingeschrevenen aan de Techni
sche Hogeschool te Delft bedraagt 5014, waar
onder 1007 studenten, die voor het lopende stu
diejaar voor de eerste maal zijn ingeschreven.
Men verwacht, dat het totaal-aantal dat van de
vorige cursus (5100) zal overtreffen.
6 maal hoger. Wie deze twee groepen naast-
elkaar zet, kan al concluderen, dat er
enkele zaken zijn, die even duur gebleven
zijn, andere daarentegen die duurder
werden.
Aan import van dollargoederen bestaat
geen gebrek. De uitstalkasten liggen er
vol mee. Sigaretten, vulpennen, schrijf
machines, nylonkousen, wat men maar
wil. De prijzen zijn ernaar. Een set Water
man (dus vulpen plus potlood) komt °P
1525 franken en de beroemde Parker 51
(die in ons land bijna nog niet te krijgen
is) komt per set op 1650 franken, dat is
dus omstreeks 100 gulden, een prijs die
ver boven de dollarprijs ligt.
De zwarte beurs.
Men vraagt zich af hoe de verhouding
tot de dollar zelf is. Wel, naast het officiële
beursnieuws, publiceren verschillende bla
den elke week ook het officiële nieuws van
de zwarte beurs. Uit de verschilllen in
waardering voor een buitenlandse valuta
kan men met vrij grote nauwkeurigheid
de werkelijke notering opmaken.
Officieel gaan er bijvoorbeeld 16 fran
ken in de gulden, maar op de zwarte markt
dus de vrije markt van vraag en aan
bod heeft men minder fiducie in gul
dens. Zwart gaan er maar 8.55 franken in
een gulden, dus bijna de helft. Een ander
land, ook met een socialistisch getint
regiem, geniet al even weinig vertrouwen.
Officieel krijgt men 176 franken voor een
pond sterling, doch op de zwarte markt
maar 126 franken, dus aanzienlijk minder.
Munten, die de vrije markt als achter
grond hebben, staan hoger genoteerd. Of
ficieel krijgt men 43 franken voor een
dollar, maar zwart krijgt men er 48% fran
ken voor. Een Zwitserse frank is officieel
10 Belgische franken, maar zwart krijgt
men 12% Belgische franken-voor een Zwit
serse frank.
Heel pover staat de Franse frank ervoor.
Voor een Franse frank krijgt men officieel
37 Belgische franken, maar op de zwarte
markt is men blij als men er 16% Belgi
sche franken voor kan krijgen.
Groeiend ambtenarenapparaat
Ook België is niet ontkomen aan het
groeiende ambtenaren-apparaat. Telt ons
land er een goede 110.000 (een op de ne
gentig bewoners), heeft Engeland er een
750.000 (of een op de vijf en zestig be
woners), België heeft ongeveer 91.000
ambtwaren (of een op de honderd bewo
ners); voor de oorlog telde het slechts
een 50.000 ambtenaren. Door hun typisch-
Belgische mentaliteit bemerkt men de
aanwezigheid van de ambtenaren echter
minder dan bij ons. De Belgen houden niet
van maatregelen en doen het dus niet. De
Belg is geneigd om bij maatregelen juist
andersom te doen en de tweedaagse sta
king van kort geleden was daarvan het be
wijs.
Winkels blijven open tot de winkelier
meent te moeten sluiten. Alleen de grote
zaken, die personeel in dienst hebben,
sluiten op vaste uren. De eigen-winke
liers doen wat ze willen. Een sigarenwin
kelier die verkopen wil, opent zijn zaak.
Dit maakt het leven wel iets meer com
fortabel dan in ons „gemaatregeld" land
het geval kan zijn. Eigen initiatief, eigen
werklust zijn hier maatstaven en niet het
formulier en het stempel van de ambte
naar.
Mede door het stelsel dat eerst de bin
nenlandse markt verzadigd werd heeft dit
alles aan België een fleurig aanzien ge
geven. Tot laat in de avond zijn de cafés
open. Wie uit de schouwburg komt, kan
nog wat eten. iets wat in Parijs vrijwel
tot de onmogelijkheden behoort. Wie koffie
koopt krijgt koffie en geen cichorei. Wie
suiker neemt krijgt geen kalk maar suiker.
Belgische inspanning heeft dit alles in
enkele jaren tot stand gebracht. Er zit een
diepe schaduwkant aan, zoals wij in onze
vorige brief illustreerden, maar nu de toe
nadering tussen België en Nederland van
alle zijden meer wordt bevorderd, js het
goed met open oog te zien, hoe enkele
jaren na de oorlog België wel vaart en
wij nog niet.