IJmuider Courant
Bizonië
Door vele offers gewijde aarde
uitelfprovinciënopdeDambijgezet
Londen wacht op „Molotof-mirakel"
1
Dronken kellner doodt bejaarde vrouw
De Sovjet-regering gaat over
tot drastische geldzuivering
62e Jaargang No. 18813
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel. Redactie en
Administratie 5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, TeL 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Maandag 15 December 1947,
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal ƒ4,—. Franco per post ƒ4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
NATIONALE GROND VOOR HET NATIONALE MONUMENT
(Van onze speciale verslaggever)
Er stonden elf urnen in het Damplant-
soen. Iedere urn vertegenwoordigde een
gewest. En ieder gewest had aarde gezon
den. Aarde doordrenkt met bloed. Aarde
uit het concentratiekamp te Vught, uit het
dorpje Putten, van de Waalsdorpervlakte,
van de Bloemendaalse duinen, van de
Westkappelerzeewering. van de Grebbe-
berg, van de Afsluitdijk en van Wester-
bork en van nog vele tientallen andere
plaatsen, waar Nederlanders heldhaftig
streden tegen de Duitse overmacht of waar
zij voor Duitse lopen het hoogste offer
brachten.
„Aarde door offer gewijd, samenge
bracht uit gans het land; teken tot in verre
tijd van heugenis en vaste band", zoals het
opschrift van het tijdelijk monument zo
treffend luidt.
Zaterdagmiddag werd deze aarde, die
zal dienen als Nationale grond voor het
Nationale Monument in het Damplantsoen,
in tegenwoordigheid van de Koninklijke
Familie en van ongeveer duizend geno
digden, die het maatschappelijk en cul
turele leven in al zijn geledingen verte
genwoordigden, plechtig overgedragen
aan de zorg van het gemeentebestuur van
Amsterdam.
Juist toen het carillon van het Paleis
met de eerste maten van het „Wie gaat
mee over zee" de uurslag van drie uur
inleidde, schreed de Koningin, gevolgd
door de Prinses en de Prins onder de toe
juichingen van de honderden belangstel
lenden over het Damterrein in de richting
van de urnenbewaarplaats waar vertegen
woordigers van land-, zee- en luchtmacht
en van de Binnenlandse Strijdkrachten
stram in de houding stonden.
Bij het betreden van het Damplantsoen
boden de dochtertjes van de penning
meester van de Nationale Monumenten-
Commissie, Marleen en Dea van Hall de
Koningin een bouquet rode rozen en de
Prinses witte anjers aan.
Nadat de Landsvrouwe temidden van
haar kinderen had plaats genomen, plaat
sten de Commissarissen der Koningin in
de door de Provinciale Wet bepaalde volg
orde:Noord-Brabant, Gelderland, Zuid
holland, Noordholland, Zeeland, Utrecht,
Friesland, Overijssel, Groningen, Drenthe
en Limburg, terwijl de beiaardier vader
landse klanken strooide, de urnen die ge
dragen werden door een uit de betrokken
provincie afkomstige militair in de nissen
van de bewaarplaats.
Het Wilhelmus.
Toen de Commissaris van Nederlands
zuidelijkste provincie zijn plaats in de rij
weer had ingenomen, klonk het volkslied
plechtig over het hart van het land. De
driekleur klom statig in de mast en de
Vorstin droeg tezamen met haar adjudant
J. C. Buhrmann een krans met linten in
de kleuren van het verzetslcruis wijn
rood met oranje banen en van de Mi
litaire Willemsorde oranje met blauwe
banen en legde die aan de voeten van
het gedenkteken neer.
Na de Koningin droegen het Prinselijk
Paar en. de minister van Binnenlandse
Zaken mr. dr. P. J. Witteman kransen naar
de gewijde plek.
De voorzitter van de Nationale Monu
menten-Commissie, jhr. dr. M. L. van
Holthe tot Echten droeg vervolgens met
een rede, die gebaseerd was op de be
kende regel uit een gedicht van H. M. van
Randwijk „Laat ons slechts wat zij wonnen
met hun pijnen, herboren worden tot één
vaderland", het monument, dat de natio
nale cenotaaf wil zijn, over aan het ge
meentebestuur van Amsterdam, de stad,
die door haar fiere houding in de bezet
tingstijd het devies „heldhaftig, vastbera
den en barmhartig" heeft verdiend.
Burgemeester mr. A. J. d'Ailly verklaar
de daarop plechtig, dat de hoofdstad de
bijgezette urnen zal bewaren en bescher
men ter ere van en herinnering aan hen,
die in de jaren 19401945 voor het va
derland vielen.
De plechtigheid werd met het volkslied
besloten.
Kerkdienst vooraf.
Aan de onthulling van het voorlopige
monument was een bijeenkomst in de
Nieuwe Kerk voorafgegaan, die door Prins
Bernhard met zijn gevolg werd bijge
woond. In de banken rond het spreekge
stoelte kon men talrijke hoogwaardigheids
bekleders zien zitten, onder meer de pre
sident van de Hoge Raad mr. dr. J. H.
Donner, generaal H. Winkelman, luitenant-
DIT ZONDERLINGE NIEUWE WOORD
is niet de verzamelnaam van ,de hokken
en wandelplaatsen der bisons in Artis, of
schoon de directeur van deze instelling er
wel door bekoord moet zijn. Het duidt
evenmin het gebied van de een of andere
Afrikaanse negerstam aan. Wie .er in een
atlas naar zou willen gaan zoeken kan zich
de moeite sparen. Het betekent de economi
sche samenvoeging van de Britse en Ame
rikaanse bezettings-zónes van Duitsland
onder Amerikaanse leiding. In ruil voor het
prijsgeven van economisch gezag zal Groot-
Brittannië een groot deel van zijn bezet-
tingskosten op Amerika kunnen overheve
len. Dit is geen machtig besluit van Britse
zijde, maar het is er dan ook toe genoopt
door de financiële crisis, waarin het land
verkeert. Groot-Brittannië houdt uitver
koop van dure buitenlandse verplichtingen.
(1Commitments" zegt men in Engeland.
Overigens heeft het Britse ministerie van
Buitenlandse Zaken ten stelligste de ge
ruchten ontkend, dat ook de politieke lei
ding in de twee zones aan de Amerikanen
zou toevallen. Laat ons dus aannemen dat
dit niet in de overeenkomst is opgenomen.
Maar laat ons tegelijk begrijpen, dat met
het economisch gezag ook de Amerikaanse
politieke invloed sterk zal stijgen. Want dat
politiek en economie niet gescheiden van
elkaar bestaan, maar te allen tijde in elkaar
verstrikt zijn is sinds jaar en dag gebleken.
Bizonië. In Amerika en Engeland schrijft
men natuurlijk: Bizonia. Laat mij nogmaals
verzekeren dat het niets met bisons of
Midden-Afrika te maken heeft, evenmin
als Benelux met stofzuigers of gort-prepa
raten. Onze taak is voorlichting en wij
streven er altijd naar, ook de betekenis van
al die merkwaardige nieuwe namen te doen
doordringen. Bizonië is de economische een
heid van twee zones van Duitsland en het
bijvoeglijk naamwoord „bizonaal" wordt
ook niet gebezigd óm het uiterlijk of de
eigenaardigheden van een bison aan te
duiden, maar wel de maatregelen, die op
die twee zones betrekking hebben. Uit pure
ijver herinner ik er nog maar eens aan, dat
Benelux de tolunie-in-wording en in het
algemeen de economische samenwerking
tussen België, Nederland en Luxemburg
aangeeft. Ondanks alle pogingen der Neder
landse Pers is onlangs uit een rapport van
het Instituut voor de Publieke Opinie ge
bleken, dat een vrij aanzienlijk percentage
der bevolking het woord nog altijd niet
begreep. Wij moeten erkennen dat die nieu
we namen lelijk en dus niet gelukkig ge
kozen zijn, maar willen tevens de hoop
koesteren, dat zij het begin van een men
selijke opmars naar de weg van het gezond
verstand betekenen. Want zij verenigen
iets, al is het nog niet zoveel voor wie de
wereldkaart erbij in zijn gedachten haalt.
Het schijnt dat Bizonië te vroeg onthuld
ls. De Britse ministerraad heeft erover ver
gaderd en daarna is er een indiscretie ge
pleegd. Denkelijk zal er ditmaal geen mi
nister door vallen, zoals onlangs in Londen
geschiedde toen de Kanselier van de Schat
kist (in eigen persoon) een half uur te
vroeg onthulde wat er in zijn staatsbegro
ting stond. Maar Bizonië is nog geen vol
dongen feit en het was niet de bedoeling
dat het bekend zou worden tijdens de con
ferentie van de Grote Vier. Want de Russen
zullen eruit afleiden, dat de Amerikanen
en de Britten helemaal geen Duitse een
heid wensen en hen er tussen genomen
hebben. Het Britse communistische dag
blad Daily Worker haalt dit er dan ook al
uit en toont zich zwaar verbolgen. En re
geringskringen in Londen betreuren het
tijdstip van de overeenkomst, waarbij men
zich evenwel moet afvragen of de droefheid
wel zo erg gemeend en de indiscretie eigen
lijk wel zo indiscreet is. Misschien wint de
overtuiging veld, dat het bakken van zoete
broodjes en het uitoefenen van geduld bij
Molotof niets uitwerkt en men in het Wes
ten beter doet met een eigen beleid te
voeren. De Amerikanen geven steeds meer
blijk van deze opvatting en het rapport van
hun commissie van Buitenlandse Zaken
uit het Huis van Afgevaardigden, dat wij
gisteren geciteerd hebben, spaart Russische
gevoelens evenmin als meneer Richard M,
Scammon,van hun militair bestuur in Duits
land, het heeft gedaan. De commissie heeft
vastgesteld, dat de communisten hun kans
op een wettige politieke overwinning in
Europa hebben gemist en nu tot geweld
moeten overgaan of zich „ingraven", in
afwachting van een latere kans. Scammon
heeft het communisme als neo-fascisme met
een rood geverfd jasje betiteld, ontstellen
de mededelingen omtrent wantoestanden
achter het IJzeren Gordijn gedaan, gezegd
dat duizenden mannen en_ vrouwen daar
gemarteld worden omdat zij van hun rech
ten van politieke vrijheid -hebben gebruik
gemaakt en eraan toegevoegd, dat Hitier op
dezelfde wijze handelde.
De Amerikanen nemen dus jegens Sovjet-
Rusland volstrekt geen bedeesde, voor
zichtige of zelfs afwachtende houding meer
aan. Zij bewandelen hun eigen weg. Als
een verdere en belangrijke stap op die weg
zullen de Russen zeker de voorgenomen
schenping van het economisch gizonie on
der Amerikaanse leiding zien. Wij, tussen
de machtigen van Oost en West gelegen,
mogen met intense aandacht de ontwikke
ling der, gebeurtenissen gadeslaan de
Duitsers, temidden der oorlogsverwoestin
gen, hebben er nog meer reden toe. Want
de grens loopt, steeds duidelijker, dwars
door hun land.
De Koningin schenkt de
hoofdstad een vlag
Woensdag om half drié zal de Koningin
In het paleis op de Dam aan Amsterdams
burgemeester, mr. Am. J. d'Ailly, een
stadsvlag aanbieden, voorzien van het de
vies dat H. M. kort na de bevrijding aan
de hoofdstad schonk: „heldhaftig, vastbe
raden, barmhartig".
Na afloop van deze plechtigheid zal het
gemeentebestuur zich naar de vlaggemast
in het Damplantsoen begeven. Daar zal de
vlag worden geheschen. In de gemeente
raadsvergadering, welke orn vier uur be
gint, zal de burgemeester naar aanleiding
van deze gebeurtenis een rede uitspreken.
Het rapport-Cleveringa
Naar aanleiding van een bericht, dat de
minister van buitenlandse zaken de com-
missie-Cleveringa heeft gemachtigd slechts
dat gedeelte van haar rapport te publiceren,
hem^Br Ph '^ar^xma^hoe^looten wordtuielle aanvallen zette de Zuidhollandsehockeyploeg op in de wedstrijd vegen
medegedeeld, dat de commissie alleen met-I Noordholland, welke Zaterdag te Bloemendaal is gespeeld. - Een foto van het
dit deel van haar rapport gereed is. 1tweede doelpunt van Zuidhollandt dat Bromberg maakte
EXTRA TREINEN VOOR KERSTMIS
Met ingang van heden is wegens het
te verwachten druk reizigersvervoer een
groot aantal extra treinen ingelegd tussen
Rotterdam en Dordrecht, Den Haag en
Rotterdam, Amsterdam en Rotterdam en
Amsterdam en Haarlem. Voorts zijn trei
nen ingelegd tussen Amsterdam en Castri-
cum.
Een nieuw kabinet
in Oost-lndonesië
Uit Makassar wordt gemeld:
Na een zeer intensief overleg is de
nieuwe formateur Anak Agoeng Gde
Agoeng er in geslaagd een coalitiekabinet
samen te stellen. Dit kabinet is te beschou
wen als het sterkste, dat tot nu toe aan
het bewind is geweest. Om een evenredige
deelneming van de parlements-fracties
te verkrijgen was de formateur genood
zaakt het aantal portefeuilles met drie uit
te breiden, zodat de nieuwe ministerraad
16 leden telt.
Nieuwe Russische nota
aan Franse regering
Het Franse ministerie van Buitenlandse
Zaken maakt bekend, dat de Sovjet-am
bassade te Parijs de Franse regering een
nieuwe nota heeft overhandigd, waarin
protest wordt aangetekend tegen Vrijdag
verrichte arrestaties van Sovjet-burgers te
Marseille en Parijs.
De nota eist „de onmiddellijke invrij
heidstelling" van een aantal gearresteerde
Sovjet-burgers.
TOMATENSAP GOEDKOPER.
Met ingang van 13 Dec. zijn dé maxi
mumverkoopprijzen van tomatensap met
15 a 20 procent verlaagd. De nieuwe maxi
mum-consumentenprijzen zijn: per fles van
180—190 cc 0.30, van 270—280 cc 0.39,
van 370380 cc 0.47 en van 740760 cc
0.81.
Het woord is aan.....
Benjamin Franklin:
Er was nooit een goede oorlog
of een slechte vrede.
Een overzicht van de plechtigheid
op het midden-Damterrein.
admiraal Ch. Helfrich, luitenant-generaal
mr. H. J. Kruis en generaal-majoor H.
Koot. Van de talrijke kerkelijke vertegen-,
woordigers noemen wij de bisschop van
Batavia, mgr. P. J. Willekens.
Er waren vele deputaties van grote in--
stellingen en organisaties eveneens pro-
vincie-gewijs samengesteld waarvan die'
der Amsterdamse studentenweerbaarheidi
met haar gepluimde steken en die van de
Limburgse kompels met hun brandende
Davy-lampen en houwelen wedijverden
wie het meeste bekijks had.
Tot de genodigden uit Haarlem en om
geving behoorden onder anderen de bur
gemeesters van Haarlem en Velsen, mr.
P. O. F. M. Cremers en mr. M. M. Kwint,
wethouder D. J. A. Geluk, dr. H. Wamste-
ker, P. J, Kapteijn en jhr. T. W. M. van
Grotenhuis van Onstein.
Mevrouw Claudine Witsen Elias decla
meerde het Wilhelmus en de bariton Lau
rens Bogtman omlijstte de toespraak van
de vice-president van de Raad van State,
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, die de
betekenis van het Nationale Monument in
het licht stelde, met aria's van Handel en
Constantijn Huygens. Henk Loohuys be
speelde het orgel.
Prinselijk Paar kocht
Nationale grond.
Om even voor half vijf verliet het Prin
selijk Paar het Paleis op de Dam. Om
stuwd door een grote schare, die direct de.
prinselijke standaard op de auto herkende,
zwenkte de wagen het midden-Damterrein
op en reed in de richting van het Damrak.
Plotseling stopte de hofauto voor het
gebouwtje van de Nationale Monumenten
commissie. Terwijl de politie slechts met
grote moeite een doortocht voor het Prin
selijk Paar kon banen, verlieten de Prins
en Prinses de auto en kochten van de twee
U.V.V.'sters, in Overijsselse klederdracht,
elk een aantal vierkante centimeters Dam
plantsoen.
Ministersconferentie kan
plotseling eindigen
De houding die de Amerikaanse delega
tie aanneemt in antwoord op de beschuldi
gingen van Molotof tijdens de raad der
ministers laat er geen twijfel over bestaan,
dat Amerika zich voorbereid houdt op een-
mislukking der Londense conferentie, het
geen tevens blijkt uit de voorbereidingen
die bij de Amerikaanse delegatie reeds
worden getroffen om naar huis terug te
keren.
Niettemin acht men bij de Amerikaanse
delegatie een „Molotof-mirakel" niet uit
gesloten. Molotof alleen wordt momenteel
in staat geacht deze conferentie tot een
j
j Eén dag werken voor
het hongerige kind
Op 29 Februari in het schrikkeljaar 1948 j
j zal aan iedere burger van de 56 landen 1
5 der UNO gevraagd worden een dag
salaris af te staan ten bate, van de
l hongerende kinderen in de wereld. Enige
bijzonderheden van dit plan, dat door
5 de algemene vergadering der UNO werd
5 goedgekeurd en door vakbonden, coö-
i peratieve landbouwbedrijven en werk-
geversorganisaties over de. gehele
wereld werd gesteund, werden bekend
S gemaakt door Aalce Ording, de Noorse
1 directeur van de organisatie „United
Nations Appeal for Children". De heer
i Ording vertoeft op het ogenblik in Lon-
S den, waar hij behulpzaam zal zijn bij de
oprichting van het Britse comité voor
hulp aan kinderen over de gehele wereld
Metselaar ernstig gewond
door pistoolschot
APPELEN VOOR NEDERLANDERS
IN DUITSLAND.
Het Centraal Bureau voor de Tuinbouw
heeft 20.000 pakketten met 5 kg appelen
beschikbaar gesteld welke door het Rode
Kruis gedistribueerd zullen worden onder
de in Duitsland wonende Nederlanders.
In Rotterdam heeft Zaterdagavond de 31-
jarige kellner K. B. in dronkenschap een
79-jarige vrouw doodgeslagen en een 46-
jarige metselaar door een pistool zeer
ernstig gewond.
De kellner woont in de Eerste Pijnacker-
straat boven, een café. Zaterdagavond om
streeks zes uur kwam hij dronken het
café binnen en geraakte na nog enige
borrels gedronken te hebben in een vecht
lustige stemming. Hij raakte slaags met de
cafébezoekers, die daarop besloten, hem
naar zijn woning op de bovenverdieping te
brengen. Boven gekomen kreeg de kellner
een uitbarsting van woede, haalde een
pistool van. groot kaliber uit een kast
een loste een schot, waardoor de 46-jarige
metselaar A. J. J. in de buik getroffen
werd. B. schrok zo van zijn daad, dat hij
hard wegliep.
De zwaargewonde metselaar werd in
zorgelijke toestand naar een ziekenhuis
overgebracht.
In de Bloklandstraat zag B., die het
pistool had meegenomen, een vrachtauto
staan. Hij stapte in de cabine en bedreigde
de chauffeur met zijn wapen. Deze
sprong uit de auto nadat hij nog kans
had gezien het contactsleuteltje weg te
nemen. K. loste een schot op hem, dat ge
lukkig geen doel trof.
Toen de kellner merkte, dat hij de auto
niet kon starten, liep hij weg, gevolgd door
een 16-jarige jongen. In de Willebrordus-
straat wilde hij zich blijkbaar voor zijn
achtervolger verbergen. Hij belde bij een
willekeurig huis aan, bewoond door de
79-jarige weduwe A.-Z. De bejaarde vrouw
opende de voordeur en heeft waarschijnlijk
geweigerd B. binnen te laten. De man loste
een schot op haar, doch het wapen ketste.
Met de kolf van het pistool sloeg hij daar
op de oude vrouw zo hard op het hoofd,
dat zij dood neerviel.
Op dat ogenblik belde een buurvrouw
aan. Een'18-jarig meisje, dat op de tweede
verdieping woont, wilde de deur open
trekken. Zij schrok, toen zij een vreemde
man in een hoek van het portaal zag
staan, die haar zeide de deur niet te ope-
nen en boven maar te zeggen dat er nie
mand was. Door het schemerig licht in
het portaal kon het meisje niet zien, welk
drama zich beneden had afgespeeld. Zij
ging dus weer naar boven. Toen B. be
merkte, dat er niemand meer voor de
deur stond, verliet'hij het huis.
Hij zette zijn tocht voort en ging op de
Gordeïweg bij een kennis aan. Deze was
•iet thuis. Met de vrouw des huizes heeft
3. een tijdlang- rustig zitten praten, waarna
hij afscheid nam.
Op de Bergweg ontmoette hij een vrien
dinnetje, dat reeds van het gebeurde in de
Pijnackerstraat had gehoord. Zij heeft B.,
die in een zeer opgewonden toestand ver
keerde, gekalmeerd. Al wandelend en pra
tend kwamen zij op de Oostkousdijk, waar
zij een taxi namen naar het Noorden. Op
aanraden van het meisje wierp B. zijn
pistool weg in het zand van een opgebro
ken stuk straat in de Vijverhofstraat, waar
het later werd gevonden. Vervolgens liepen
zij in de richting van de Bergsingel. Het
meisje wist B. over te halen naar het po
litiebureau te gaan. Hij werd daar onmid
dellijk opgesloten.
Van zijn aanslag op de chauffeur en van
de doodslag óp de oude vrouw kon B.
zich niets herinneren. Wel wist hij, dat hij
in het perceel van een woning aan de
Willebrordusstraat was geweest.
Verleden jaar werd B. wegens poging
tot doodslag in dronkenschap op een bri
gadier van politie tot zeven maanden voor
waardelijke gevangenisstraf veroordeeld.
Hij was toen, omdat bezoekers, die te laat
in zijn café waren gebleven en door de
politie naar het bureau waren gebracht,
naar het posthuis gegaan om daar op te
spelen. Een grote hond, die hij bij zich
had, wilde de brigadier aanvallen. Deze
trok zijn revolver om zich te verdedigen.
B. greep hem dit wapen uit de hand en
loste twee schoten, die de brigadier echter
misten.
enigszins succesvol einde te brengen of
althans de gelegenheid te bieden voor een
der vele nog openstaande problemen een
oplossing tot stand te brengen.
Deze week evenwel zal van beslissende
betekenis zijn voor de conferentie. De ko
mende besprekingen zullen onherroepelijk
verband moeten houden met het plan-
Marshall, waartegen Molotof zich vierkant
heeft gekeerd en er zelfs van heeft verklaard
dat hij het óp alle hem mogelijke wijzen
zal bestrijden. Het is echter duidelijk, dat
Marshall zelf er alles op zet zijn plan te
voltooien, waarbij hij tevens acht. zal moe
ten slaan op de nog te nemen stappen door
het Amerikaanse Congres, dat zijn plan
vernietigen kan indien zijn thans genomen
besluiten niet de volle goedkeuring weg
dragen van de afgevaardigden en senato
ren.
Het Marshall-plan zal ongetwijfeld te
voltooien zijn met West-Europa alleen,
hetgeen misschien nog gemakkelijker zou
zijn, daar Rusland dan geen stem zou
hebben in West-Duitsland, wat wel het ge
val zal zijn, wanneer tot economische een
heid wordt besloten: doch van de andere
kant is het Marshall-plan erop gericht de
handel op gang te brengen niet alleen tus
sen de Europese staten onderling of het
Westelijke Europa en de Verenigde Staten,
maar ook tussen West- en Oost-Europa.
Het zou voor Molotof. een prachtige ge
legenheid zijn het plan-Marshall in de war
te sturen, wanneer hij zich door de econo
mische eenheid van Duitsland goed te keu
ren, zou weten te verzekeren van een stem
in het Duitse kapittel, doch de consequentie
voor hem zou zijn, dat hij het ijzeren gor
dijn moet ophalen en zijn eis voor tien
milliard schadevergoeding zal moeten la
ten varen.
De algemene indruk in kringen van de
conferentie is, dat Marshall Molotof heden
nog de kans wil geven zijn opinie ten aan
zien van de herstelbetalingen te verande
ren. Doet hij dit niet en blijft Molotof steil
vasthouden aan zijn eenmaal ingenomen
standpunt, dan zal voor Amerika niets
meer te bespreken overblijven en zullen de
Amerikanen hun seintje naar New York
doorgeven om vliegtuigen te sturen, waar
mee ze ruim voor Kerstmis thuis zullen
komen, aldus United Press.
Lord Stanley Baldwin
overleden
De 71-jarige Britse staatsman Lord
Stanley Baldwin is Zaterdagavond in zijn
slaap overleden m zijn woning te Stour-
port.
Baldwin, die tot de conservatieve partij
behoorde is drie maal eerste minister van
Groot-Brittannië geweest. Toen hij in
1937 het premierschap overdroeg aan Ne
ville Chamberlain kreeg hij de titel graaf
Baldwin of Bewdley. Sinds die tijd heeft
hij met zijn gezondheid gesukkeld en de
laatste dagen voor zijn sterven leed hij
aan ernstige verkoudheid.
Baldwin wordt door velen als de cen
trale figuur in de koningscrisis van 1936
beschouwd, toen Edward VIII afstand deed
wegens zijn huwelijk met de Amerikaanse
mrs. Simpson.
Baldwin was eerste minister tijdens de
algemene staking van 1926. Na een lange
strijd deed hij een beroep op de natie te
vergeten, wat had plaats gehad en de toe
komst zonder bitterheid tegemoet te
gaan. In deze periode ondertekende Groot-
Brittannië ook het verdrag van Locarno.
Van huis uit was Baldwin industrieel en
eerst op 41-jarige leeftijd ging hij in de
politiek. Negen en twintig jaar heeft hij
dezelfde kieskring vertegenwoordigd en
twaalf jaren daarvan is hij premier ge
weest.
Lord Stanley Baldwin.
Hij kwam gedurende de eerste wereld
oorlog in de regering en werd in 1922 mi
nister van financiën. Toen Bonar Law
aftrad, werd hij eerste minister, maar
spoedig maakte zijn regering plaats voor
een minderheidsregeling van Labour onder
MacDonald. Toen MacDonald bij de alge
mene verkiezingen verslagen werd,: keerde
Baldwin naar Downingstreet 10 terug,
maar hij ruimde in 1929# opnieuw het veld
voor een Labour-regering, die de econo
mische crisis poogde op te lossen. In 1935
werd Baldwin premier van een coalitie
regering, waarin de conservatieven da
meerderheid hadden.
„Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie"
De onderhandelingen tussen de partij
van de Vrijheid'en het comité-Oud hebben
tot resultaat gehad dat de volgende maand
beide instanties de „Volkspartij voor Vrij
heid en Democratie" zullen oprichten met
mr. D. U. Stikker als voorzitter en mr. P.
J. Oud als ondervoorzitter.
Radio-Moskou heeft Zondagmiddag de
tekst bekend gemaakt van een decreet van
de ministerraad en het centrale comité van
de communistische partij der Sovjet-Unie
over de invoering van een valutahervor
ming en afschaffing van het rantsoenerings
systeem. Op Dinsdag 16 December zullen
er nieuwe roebels in omloop worden ge
bracht tegen een koers van tien tegen een.
Tot deze geldsanering wordt overgegaan,
aldus het decreet, met het doel de wissel
koers van de roebel te versterken, het
rantsoeneringssysteem af te schaffen en de
handel tegen geünificeerde staatsprijzen
uit te breiden.
„Tijdens de oorlog stegen de uitgaven
voor het onderhoud van het leger en de
ontwikkeling van de oorlogsindustrie sterk
en de geweldige oorlogsuitgaven maakten
het in circulatie brengen van een grote
hoeveelheid geld noodzakelijk", aldus het
decreet. „De in circulatie zijnde hoeveel
heid geld ,is aanzienlijk groter geworden,
zoals in alle landen, die aan de oorlog
hebben deelgenomen. Tegelijkertijd wer
den de productie van consumptiegoederen
en de omzet der kleinhandelsgoederen aan
zienlijk kleiner. „De geldsanering is nood
zakelijk om „de gevolgen van de tweede
wereldoorlog ten aanzien van de geldcir
culatie ongedaan te maken."
Het decreet voegt hieraan toe, dat de
Duitsers tijdens de oorlog een grote hoe
veelheid valse roebels hebben uitgegeven
op het tijdelijk bezette grondgebied der
Sovjet-Unie.
De volgende algemene regels gelden:
Verplichtingen van de Sovjet-Unie tegen
over het buitenland blijven op de oude voet
voortbestaan.
Deposito's worden aldus behandeld: Voor
de eerste drieduizend roebels ontvangt
men de nominale waarde terug. Voor de
volgende zevenduizend roebels krijgt men
tweederde van de nominale waarde in
nieuwe roebels. (Voor elke drie oude roe
bels twee nieuwe). Deze regeling geldt,
als het gehele deposito een bedrag van
10.000 roebel niet overschrijdt. Is dat wel
het geval, dan ontvangt men voor de
eerste 3000 de nominale waarde en voor
de volgende 7000 tweederde en voor de
rest de helft in nieuw geld. Op 15, 16 en 17
December zullen geen transacties met
bank-deposito's kunnen plaats hebben.
Voor baar geld krijgt men, binnen zekere
grenzen, een tiende. Daar van de deposito's
de eerste drieduizend in elk geval met de
volle waarde worden vergoed, zal „de
overgrote meerderheid der deposito
houders" geen verlies behoeven te boeken.
Het geld der coöperaties en collectieve
boerderijen wordt met viervijfde van de
nominale waarde vergoed.
Reuter meldt nader, dat de algemene
reactie der bevolking bij de mededeling,
dat de rantsoenering wordt opgeheven,
gunstig was: men verwacht meer voedsel
en verhruiksgoederen tegen lagere prijzen.
Deze drastische valutahervorming wijst
erop, dat de Sovjet-regering vast besloten
is haar interne economie te versterken voor
de komende strijd tegen het Marshall-plan,
aldus United Press.
Zoals de maatregelen van president Tru
man erop gericht zijn de inflatie in Ame
rika tegen te houden cn de prijzen te druk
ken om de Amerikaanse economie te ver
sterken voor de uitvoering van het
Marshall-plan, zo neemt de Sovjet-rege
ring drastische maatregelen om de Sovjet
economie te verstevigen en alles op alles
te zetten om het Marshall-plan te bestrij
den.
De raad van ministers der Sovjet-Unie
heeft besloten tot uitgifte van een binnen
landse 3 procent premielening met een
looptijd van 20 jaar. De eerste serie van
deze lening ten bedrage van 1 milliard
roebel zal 19 December a.s. worden uitge
geven. De rente en premies der lening zijn
vrij van alle belastingen. De uit te geven
obligation bedragen 100 en 200 roebels.
'S NACHTS MINDER KOUD
Verwachting, medegedeeld door het
K N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond:
Meest zwaar bewolkt met plaatselijk
enige lichte regen of motregen en in
de nacht hier en daar vorming van
nevel of mist Zwakke tot matige wind
tussen West en Noord-West. Minder
koud vooral des nachts.
16 December:
Zon op 8.42 uur, onder 16.29 uur
Maan op 12.01 uur, onder 19.53 uur
