IJmuider Courant
Ergens moet toch een basis
voor accoord te vinden zijn!
Hoe handige Antwerpenaren graan
uit Argentinië weten te krijgen
Onverwachte aanslag op minister
Jonkmans ministeriële leven
Brand maakte een eind aan poging
de gestrande „Brastagi" te bergen
62e Jaargang No. 18817
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel. Redactie en
Administratie 5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukker^ Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Vrijdag 19 December 1947
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, per
kwartaal 4,—. Franco per post 4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblo
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Bevin houdt de deur open:
rr
Nog steeds streven naar eenheid van Duitsland enEuropa
Bevins verslag in het Lagerhuis van de Londense conferentie is een bittere klaagzang
van teleurstelling en verwijten geworden, die echter een nog steeds levende hoop
1 op uiteindelijke overeenstemming niet verborg. Minister Bevin zeide uitdrukkelijk
dat Engeland er niet aan denkt, een verdeling van de wereld te wensen. „Wij sluiten
geen deuren en zullen alle contacten blijven onderhouden", aldus riep de minister
uit en liet daarop als'n verzuchting volgen: „Ergens moet toch een basis voor over
eenstemming te vinden zijn!" Tenslotte zeide hij nog: „Wij blijven hard werken om te
bereiken wat naar mijn mening nog steeds hard nodig is: Eenheid, niet alleen voor
Duitsland, maar voor geheel Europa".
- Bevin verklaarde nog onder meer, dat
de raad der ministers gebruikt is „voor
totaal Andere oogmerken" dan aanvankelijk
de bedoeling is geweest. „Groot-Brittannië,,
zo ging Bevin voort, „beoogt geenszins de
verdeling van dé wereld. Wij kunnen niet
op dezelfde wijze blijven handelen als
thans. Wij hebben de hoop gekoesterd, dat
samenwerking tussen de vier mogendheden
bestaanbaar is. Het grootste gedeelte van
de wereld kan een basis vinden om tot
overeenstemming te geraken en zij kun
nen het niet alle bij het verkeerde eind
hebben. Groot-Brittannië houdt de deur
voor onderhandelingen open en het zal
trachten de noodzakelijke eenheid tot stand
te brengen."
„Wij zijn van plan", aldus Bevin, „er zo
goed' mogelijk voor te zorgen, dat het Duit
se volk niet de nadelige gevolgen van de
huidige stand van zaken ondervindt. In
tegenstelling tot alle insinuaties blijft het
ons streven van Duitsland een politieke
en economische eenheid onder geallieerd
toezicht te maken. Wij gaan krachtig voort
de Duitse levensstandaard in overeenstem
ming met onze beloften te verhogen en de
productiecapaciteit op te voeren. Bij dit
laatste houden wij ons aan het nieuwe voor
de industrie vastgestelde niveau en trekken
wij Duitsland niet voor bij de bevrijde ge
bieden."
Bevin besloot met de woorden: „De wijze
waarop de ministerconferentie geëindigd is,
heeft velen doen denken dat er niets anders
op zit dan verdeling der wereld. Wij kun
nen niet op deze wijze blijven voortgaan.
Ondanks alles hebben wij steeds gehoopt,
dat de samenwerking tussen de vier grote
mogendheden vruchtdragend zou zijn. F.r
moet toch ergens een basis voor overeen
stemming te vinden zijn! Wij sluiten geen
deuren en zullen alle contacten blijven on
derhouden. Wij blijven hard werken om
tenslotte dat te bereiken wat naar mijn
mening nog steeds nodig is, n.l. eenheid,
niet alleen van Duitsland, maar van geheel
Europa."
Tijdens het debat dat op de verklaring
van Bevin volgde, zeide de communistische
afgevaardigde William Gallacher dat als
het Bevin ernst was met het opvoeren van
het welvaartspeil in West-Duitsland, hij
zijn belofte om -de industrie in de Britse
zóne te-nationaliseren moest nakomen.
Bevin antwoordde: „het doet mij genoe
gen te kunnen mededelen, dat de V. S.,
Frankrijk, Engeland en de Sovjet-Unie het
over de socialisatie eens zijn geworden. De
Verenigde Staten stelden voor, dat geen
enkele Duitse industrie zou worden gena
tionaliseerd zonder toestemming van het
Duitse volk. Dit voorstel werd door Molotof
gesteund en ik ging ermee accoord." (Luid
gelach.) Bevin zeide dat hij elk redelijk
voorstel van zijn collega's had aanvaard.
Bonkaart-Kerstpuzzle
„Bon 030 van de bonkaarten KA, KB
en ICC 713 is aangewezen voor 200 gram
suiker of versnaperingenmaardie
bon bestaat niet! Is dat geen vergis-
sing?" zo werd ons van verschillende
S zijden gevraagd. Ter geruststelling van
vele huismoeders zij vermelddat deze
bon wel bestaatmaar op een plaats zit,
waar men hem niet verwachten zou,
namelijk helemaal bovenaan de kaart,
j ongeveer in het midden.
Minister Drees op weg
naar Batavia
Om kwart over elf gistermorgen stapte
minister Drees op Schiphol in de K.L.M.-
Constellation, wélke hem naar Batavia zou
brengen, maar om elf uur stapte hij er
weer uit, omdat er een technische storing
in het vliegtuig was ontdekt, welke eerst
verholpen moest worden. Het duurde tot
twee uur voor de Constellation kon ver
trekken.
Minister Mansholt zal tijdens de afwezig
heid van minister Drees ad interim Sociale
Zaken waarnemen.
Uranium-mijnen in Saksen
Volgens een bericht van de correspon
dent te Dresden van het onder Amerikaan
se licentie verschijnende blad „Der Abend"
hebben de Sovjet-autoriteiten in Saksen
(Sovjet-zóne) nieuwe uranium-mijnen met
erts van hoog gehalte in exploitatie geno
men.
Geen besprekingen over
fusie met Franse zóne
Een woordvoerder van het Franse minis
terie van Buitenlandse Zaken heeft ont
kend, dat de ministers van Buitenlandse
Zaken van Frankrijk, Engeland en de V.S.
de fusie van de Franse zóne met de Brits-
Amerikaanse zóne van Duitsland zouden
hebben besproken. De woordvoerder voeg
de hieraan toe, dat het Franse ministerie
Van Buitenlandse Zaken ook ontkent, dat
er voornemens bestaan tot het houden van
dergelijke besprekingen.
De Gaulle's parlementsleden sullen
op nieuwe verkiezingen aandringen
Na een bijeenkomst van de Gaullistisch
gezinde afgevaardigden van het Franse
parlement is medegedeeld, dat door leden
van de R.P.F. een motie zal worden inge
diend waarin gevraagd wordt om ontbin
ding van de Nationale Vergadering en het
houden van nieuwe verkiezingen in Maart
aanstaande.
Toen James Hudson (Labour) er bij Be
vin op aandrong, nog een poging te doen
om tot een of andere beslissende regeling
voor Duitsland le komen, antwoordde Bevin
dat hij het dagelijkse rantsoen van het
Duitse volk niet op 1550 calorieën kon
laten (gejuich).
Na Kerstmis debat.
John Hynd, de vroegere minister verant
woordelijk voor de Britse zóne van Duits
land, sprak de hoop uit, dat de regering
van haar aanspraken óp Duits bezit in Oos
tenrijk afstand zou doen. Bevin antwoordde
dat Engeland niets liever zou doen, doch
dat het geen zin had wanneer die activa
aan een der andere geallieerden zouden toe
vallen. Over de kwestie dient te worden
onderhandeld.Wat goede daden jegens Oos
tenrijk betreft, staat Engeland bovenaan.
De voorzitter van het Lagerhuis, Herbert
Morrison, deelde mede, dat over de kwestie
Duitsland op 22 en 23 Januari a.s., na het
Kerstreces, in het Lagerhuis zal worden
gedebatteerd.
Amerikaanse „belangen"
in Griekenland
Karl Ranking, Amerikaans zaakgelastig
de te Athene, heeft Sofoelis, de Griekse
premier, herinnerd aan „het belang, dat de
Amerikaanse regering hecht aan de blij
vende samenwerking der twee voornaam
ste partijen", die de huidige coalitierege
ring vormen.
Door speculaties in de bladen en door
geruchten schijnt het geloof ontstaan te
zijn dat er pogingen worden gedaan om de
regering ten val te brengen.
In het begin van de week hebben de
liberale ministers en afgevaardigden de
Kamer verlaten, daar zij hevig werden aan
gevallen door de populistische (rechtse) af
gevaardigden, wier leider Tsaldaris, de mi
nister van Buitenlandse Zaken is.
Burgemeester van Utrecht
gaat heen
Bij Koninklijk Besluit is met ingang van
1 April a.s. aan mr. dr.,G. W. A. ter Pelkwijk
wegens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd eervol- ontslag verleend
als burgemeester van Utrecht met dank
betuiging voor de vele en gewichtige dien
sten door hem als zodanig bewezen.
Communiqué van de
commissie van drie
De commissie voor goede diensten heeft
gisteravond een communiqué uitgegeven,
waaruit blijkt, dat gisteren op de „Ren
ville" een vergadering heeft plaats gehad
van de technische commissies tot uitvoe
ring van de order tot het staken van het
vuren met vertegenwoordigers van de
commissie voor goede diensten.
Het uitgangspunt van de besprekingen
was het plan van de commissie voor goede
diensten, dat diende om de order onmid
dellijk effectief te maken. Over dit plan
zijn inmiddels reeds memoranda van Ne
derlandse ep republikeinse zijde gepubli
ceerd.
Het communiqué van gisteravond zegt, dat
na de laatste vergadering besprekingen
zijn gevoerd met het Nederlandse opper
bevel, waarop de nadere verklaringen,
waarom werd verzocht, zijn gegeven, De
Nederlandse commissie heeft medegedeeld,
dat een memorandum zal worden opge
steld, waarin de Nederlandse zienswijze
inzake het plan van de commissie voor
goede diensten, aangevuld met de thans
gegeven nadere verklaringen, zal worden
uiteengezet. De republikeinse commissie
verklaarde het plan aangevuld met de
De belasting voor Velsense honden
wordt 0,50 voor elke viervoeter, diè
minstens een maand in de gemeente is
en wiens baas niet in Velsen woont, vier
gulden voor de „werkhond"', of de
„waakhond", die het eigendom is van
mensen, die tesamen minder dan 4000
per jaar verdienen, acht gulden voor
honden van lieden met meer dan dit in
komen en van diegenen, die „zomaar"
een hond houden en minder dan 4000
verdienen, en tenslotte twaalf gulden
voor de „luxe" honden van mensen met
een salaris van meer dan 4000.
In Amerika doet men altijd buitengewone dingen. Dat is nu eenmaal zó de gewoonte
geworden, dat die buitengewone dingen eigenlijk veel gewoner zijn dan de gewone
dingen.... De jonge dames op deze foto slapen 's nachts op kussens, die het levens
grote beeld van een geliefd radiozanger of filmacteur dragen. Of zij er extra veel
slaap door krijgenwordt niet vermeld. Overigens zijn er ook mensen, die slaap krij
gen van het luisteren naar radiozangers maar die zijn dan meestal boven die
„bakvissen"-leeftijd.
Tweedehandse tanks voor eerste-klas voedsel
Bij het wegtrekken der Amerikaanse
troepen uit België na de bevrijding, lieten
deze enorme hoeveelheden van hun uit-
rustig en bewapening, waaronder de mo
dernste types lichte en zware tanks in
België achter.
Deze uitrusting en 'bewapening werd en
bloc aan de Belgische regering verkocht.
Wat de zware en lichte tanks betreft,
werd in het contract nadrukkelijk bepaald
dat deze slechts zouden dienen om er
„scrap steel" voor de hoogovens van te
vervaardigen.
Thans blijkt evenwel dat een Antwerp
se firma, die deze van het „British Disposal
Commission" ter verwerking had ontvan
gen, ze eenvoudigweg op een schip heeft
gezet en ze naar Argentinië heeft verkocht,
in ruil voor graan en ander voedsel.
Reeds enkele maanden geleden ontving
de correspondent van het A.N.P. te Brus
sel van betrouwbare zijde uit Zuid-
Amerika de mededeling, dat daar tanks
aankwamen uit België, doch bij navraag
bij het Belgisch ministerie van Buitenland
se Zaken en bij de Amerikaanse ambas
sade te Brussel, bleek men van deze ge
hele affaire niets af te weten. De bewe
ring, dat deze verschepingen van Ameri
kaanse tanks naar Argentinië met goed
keuring van de Belgische regering zouden
zijn geschied, wordt dan ook als onjuist
bestempeld.
Volgens een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken is het ministerie er van op de hoog
te, dat België Amerikaanse tanks naar
Argentinië verscheept en heeft het mi
nisterie er geen bezwaar tegen, daar men
verwacht, dat België in ruil daarvoor
voedsel uit Argentinië zal krijgen. Volgens
deze woordvoerder betreft het hier 270
tanks.
Italiaans gemodder
De communistische en republikeinse af
gevaardigden zijn gedurende tien minuten
in de conferentiezaal van de Italiaanse con
stituerende vergadering slaags geraakt tij
dens de debatten over het nieuwe regerings
program. Enige afgevaardigden werden
wond.
Het handgemeen had plaats, nadat To-
gliatti (communist) de buitenlandse poli
tiek van de premier had gecritiseerd, daar
deze Italië „tot slaaf van de V. S." maakte.
„Schande over u", aldus zei hij tot de repu
blikeinen, „gij haalt onze vlag door de
modder."
Verenigde Staten van Europa
De secretaris van de Europese parlemen
taire unie, graaf Coudenhove Kalergi, deelt
mede, dat de unie op 8 Sept. 1948 een par
lementair congres voor de Verenigde Sta
ten van Europa wil bijeenroepen. Op deze
datum bestaat de grondwet van Zwitser
land honderd jaar. Het congres zal een
grondwet voor de Verenigde Staten van
Europa uitwerken.
Duitse openbare aanklager
woonde in glazen huis
Het Britse militaire bestuur van Berlijn
heeft bekend gemaakt, dat dr. Wilhelm
Kühnast, die sinds het einde van de oorlog
het ambt van eerste openbare aanklager
van Berlijn heeft- bekleed, van zijn functie
ontheven is. Kühnast, die van eind Mei af
zijn woning niét "mocht verlaten, zou stuk
ken van de nationaal-socialistische volks
rechtbank vernietigd en zich goederen van
zwarthandelaars en andere misdadigers
wederrechtelijk hebben toegeëigend.
NIEUW TARIEF VOOR INVOERECHTEN.
Met ingang van 1 Januari zullen invoer
rechten volgens het tarief van de Nederlands-
Belgisch-Luxemburgse douane-overeenkomst
worden geheven. Dit tarief zal wordeó toe
gepast ten aanzien van alle goederen, welke
op of na 1 Januari op de kantoren der in
voerrechten voor invoeor worden aangege
ven Hiervan zijn uitgezonderd de goederen
uit het gebied van de Belgisch-Luxemburgse
economische unie, waarvoor geen invoer
recht geheven wordt.
Het woord is aan
Gustave le Bon:
De ware democratische voor
uitgang is nietde élite tot het
peil der m,enigte neer te halen,
doch de menigte tot haar op te
heffen.
TWEEDE KAMER
(Van onze parlementaire redacteur
Er deden zich bij de verdere behandeling
van het Indisch beleid enige dramatische
ogenblikken voor. De eens door de Partij
van de Arbeid zo gevierde minister Jonk
man heeft het in de ogen van verschillende
van haar kopstukken al enige tijd verbruid.
JU u Dit is vooral sinds de politiële actie meer
thanTgegeven"' vertüidëiijïing"te'aullèn meer voelbaar geworden. Het ontbreekt
aanvaarden als basis voor besprekingen.
Het communiqué zegt tevens dat de Ne
derlandse voorstellen op het oorspronkelijk
plan dus voordat de verklaring was
gegeven en gepubliceerd in het Neder
landse memorandum zijn besproken. De
republikeinse commissie kon deze voor
stellen als afzonderlijk plan niet accep
teren, omdat zij slechts een deel van het
plan der commissie voor goede diensten
bevatten. De Nederlandse commissie is
echter van mening, dat de Nederlandse
voorstellen punten bevatten, die onmid
dellijk" effectief zouden kunnen zijn en
heeft de commissie voor goede diensten
verzocht de voorstellen te willen onder
steunen.
Barst in de C.G.T.
Op een conferentie van anti-communis
tische elementen in de C.G.T. hebben 35
afgevaardigden van mijnwerkers en spoor
arbeiders, zich voor onmiddellijke afschei
ding uitgesproken. Vijf sprekers verklaar
den zich er tegen.
Gedelegeerden uit het steenkoolgebied
van Noord-Frankrijk verklaarden, dat zij
gedurende de laatste stakingsgolf te veel
van geweldpleging te lijden hadden gehad
om in dezelfde organisatie als de stakers
te kunnen blijven.
in elk geval in die partij allerminst aan de
mening, dat mr. Jonkman beter zou doen
zijn portefeuille neer te leggen. Dit grondt
men dan op twijfel aan zijn physiek uit
houdingsvermogen. Doch nu schijnt het,
dat de minister-president om welke re
denen dan ook hoogst ongaarne mr.
Jonkman opgevolgd zou zien door mr. Joe-
kes, hetgeen als eerstgenoemde aftrad, voor
de hand zou liggen, daar volgens het bij
de kabinetsformatie getroffen accoord de
portefeuille van Overzeese Gebiedsdelen
voor de Partij van de Arbeid bestemd zou
zijn en mr. Joekes de aangewezen man
ware voor de opvolging.
Deze afgevaardigde behoorde tot degenen,
die het de minister deze keer verre van
gemakkelijk maakten en hem ook in tweede
instantie te kennen gaven, door zijn ant
woord en houding onbevredigd te zijn.
JEUGDWEDSTRIJD
VOOR TOERISTISCHE AFFICHES.
Teneinde' de Nederlandse jeugd te inte
resseren voor het toerisme heeft de Alge
mene Nederlandse Vereniging voor Vreem
delingenverkeer te 's-Gravenhage een prijs
vraag uitgeschreven voor het ontwerpen
van een pakkend affiche, dat ten doel heeft
in het buitenland belangstelling op te wek
ken voor Nederland als toeristenland.
Een schip ging verloren
Over de ramp met de „Brastagi" die
tussen Madagascar en Zuid-Oost-Afrika
bij het eiland Caldeira door de stromingen
werd verrast, op de riffen strandde en
daarna in brand geraakte, heeft de inspec
teur van de technische dienst van de Ko
ninklijke Rotterdamse Lloyd ir. P. van
Overbeek, die in opdracht van zijn dii-ectie
een .onderzoek instelde, enige mededelingen
gedaan.
„Het was niet eenvoudig het schip te
bereiken", zeide de heer Van Overbeek.
„De „Brastagi" lag op een plek waar bijna
niemand kwam. De dichtstbijzijnde haven
was Beira, dat ook slechts een bewoonde
plek is temidden van de rimboe met oli
fanten, slangen, krokodillen en wat dies
meer zijn. Het schip lag ongeveer 450 mijl
Noordelijk daarvan of twee dagen varen.
Ik bereikte Beira met 'n klein vliegtuigje,
maar was vier dagen lang tot nietsdoen
gedoemd, want eerst op 12 November ar
riveerde de sleepboot „Britton" van de
Engelse admiraliteit om mij naar het schip
-te brengen. De sleepboot had te Durban
bergingsmateriaal ingeladen. Drie lassers
en een duiker waren eveneens meegeno
men.
Na twee dagen varen kwam de „Brasta
gi" in zicht. Het schipte maakte slagzij en
helde achterover. Later bleek, dat door het
schuren over de rug van het rif de dub
bele bodem van ruim twee openbarsten
was. Spoedig bleek, dat het ruim op de ge
wone wijze niet leeggepompt kon worden.
De meebrachte slangen pasten niet op de
installaties en de bemanning van de sleep
boot manschappen van een Engelse
kruiser was van goede wil, maar op
bergingsgebied onkundig. De tijd drong,
want de „Brastagi" was bij het hoogste
springtij vastgelopen dit verklaart ook,
dat het rif niet door de branding zicht
baar was en elk volgend springtij
zou 20 cm minder water geven, waardoor
de kans op vlotslepen steeds kleiner werd.
Toen het pompen dan ook niets opleverde,
werd besloten een deel van de lading over
boord te zetten en een ander deel naar het
achterschip over te brengen. Daarna zou
getracht worden het water uit het schip
te persen met behulp van compressors.
Hiertoe moest het lek luchtdicht gemaakt
worden. We waren uitermate voorzichtig,
omdat het gebeurde met de „City of Lin
coln" ons een les was geweest. Daar was
bij een soortgelijk experiment het dek
plotseling in de lucht gevlogen. Twee per
sonen, die er zich bovenop bevonden, kwa
men pm het leven.
Er was geen moment te verliezen, want
mocht de wind uit Zuidelijke, richting gaan
blazen en slecht weer meebrengen, dan
werd de deining te groot en kon het schip
wel afgeschreven worden.
Inmiddels arriveerde de sleepboot
„Thames" van L. Smit en Co's Interna
tionale Sleepdienst. Ook die kon echter
weinig uitrichten, want zij schuurde zelf
over de riffen en moest een heel eind ach
ter de „Brastagi" ten anker gaan.
Hamburg, de stad waarop tijdens de af gelopen oorlog het geallieerde luchtwapen spe
ciale vernietigingsaanvallen ondernam, heeft nog steeds geen begin fcunnen maken met
de wederopbouw, zelfs niet met de opruiming van de massa's verwrongen staal en ver
pulverd beton in het havengebied, dat een droevige aanblik biedt van troosteloze
chaos. Dit is de eerste foto na de oorlog en waarschijnlijk ook wel tijdens de
oorlog van de Hamburgse haven.
Door brand verrast.
De waren met onze werkzaamheden al
flink gevorderd, toen de brand ontstond
in ruim twee. Toch waren we tevoren zeer
voorzichtig geweest, want we gingen pas
aan het werk, toen gebleken was dat de
op het water drijvende olie ondanks1 her
haalde proefneming niet branden wilde.
Het vuur werd met man en macht
bestreden, maar wij werden verrast
door, een vergassingsproces, dat zo
vlug in zijn werk ging, dat men eigen
lijk kon spreken van een explosie.
De op de tussendekken staande lading
vloog in brand en ook het voordek,
dat vol met oliedrums stond, was
spoedig een vlammenzee. Binnen .een
paar minuten sloegen de vlammen
boven de voormast uit. Wat konden
wij hiertegen uitrichten met enige
slangen en wat schuimblussers?
De wind was fel en de vlammen gierden
over het schip heen. Weldra ging de brug
er aan.
Twee dagen later, zo eindigde ir. Van
Overbeek zijn relaas, zijn we weer met
frisse moed begonnen, nu om een nieuw
plan ten uitvoer te brengen. We wilden
het schip in tweeën snijden en het achter
schip tenminste behouden. Maar assura
deuren vonden de kosten te hoog in ver
houding tot de eventuele baten en zij be
sloten daarom het schip op te geven. Het
karkas is nu in eigendom overgegaan aan
de Salvage Association" te Londen, welke
nu naar mensen zoekt, bereid en in staat
de resten van de „Brastagi" te bergen. Wat
waarde had en draagbaar was heeft de
bemanning meegenomen.. Jammer van het
schip, want het was niet alleen betrekke
lijk nieuw, maar het verdiende bovendien
vele deviezen voor Nederland".
Sigaren van inlandse
en uitheemse tabak
Met ingang van 1 Januari is aan fabri
kanten van sigaren, vervaardigd uit in
landse tabak, slechts geoorloofd deze siga
ren af te leveren indien deze voorzien zijn
van een accijnszegel, waarop een opdruk
van twee rode balken is aangebracht.
Hiermede wordt getracht een einde te
maken aan het euvel, dat zowel de handel
als het publiek soms sigaren koopt, welke
van inlandse tabak zijn vervaardigd, hoe
wel de indruk wordt gewekt dat deze siga
ren van overzeese tabak zijn gemaakt. Het
is mogelijk dat er na 1 Januari nog sigaren
van inlandse tabak in de handel zijn.
Dit moet de bewindsman pijnlijk hebben
aangedaan. Gelijk ook pijnlijk was, dat hij
tenslotte, toen de heer Schouten (A.R.)
met behulp van een motie tot opschorting
van de behandeling van de begroting van
Overzeese Gebiedsdelen tot na de terugkeer
van de ministers uit Indonesië, uitdrukking
wilde geven aan gebrek aan vertrouwen in
deze minister, onder meer bijstand kreeg
van mr. Joekes. Voor zulk een optreden
vond deze geen aanleiding, evenmin als
prof. R o m m e (K.V.P.), die ook verklaard
had niet bevredigd te zijn. Doch, zo zeide
de aanvoerder van de fractie van de K.V.P.
dit wil ook weer niet zeggen, dat ik voor
het systeem-Schouten vod. Een minister
laat men er door of men laat hem zakken,
doch men onderwerpt hem niet aan een
herexamen. Aldus dacht er ook een flinke
meerderheid in de Kamer over, want zij
verwierp met 40 tegen 24 (Anti-Revolu-
tionnaïren, Christelijk-Historischen, Partij
van de Vrijheid en Staatkundig Gerefor
meerden) de „herexamen"-motie.
Even later brak cr echter een ander dra
matisch moment aan, toen mr. Vonk
(Vrijheid) er op aanstuurde wegens het
door zijn fractie aan minister Jonkman op
gezegde vertrouwen, de op de begroting
voor zijn salaris voorkomende post te ver
werpen. Dit keer voegden zich de commu
nisten bij de oppositie met het resultaat,
dat de post er slechts met 43 tegen 32 stem
men door ging. De aldus op het ministeriële
leven van mr. Jonkman gepleegde aanslag
was volkomen bij verrassing ondernomen.
Anders zouden er wel meer leden van de
beide regeringspartijen op het appèl ge
weest zijn. Met dit al moet het de bewinds
man toch onaangenaam geweest zijn, dat
het zover is gekomen en zulks vlak voor hij
Indiëwaarts zal gaan. In het geval zit een
stuk diepe tragiek, vooral ook omdat het
hier een figuur betreft, die zich met al zijn
geestelijke en lichamelijke krachten om der
wille van een eerlijke idee, ten koste van
zijn gezondheid aan de openbare zaak en
aan die van Indonesië in het bijzonder,
wijdt.
Tenslotte nam de Kamer de begroting
zonder hoofdelijke stemming aan, nadat zij
een overbodige motie-De Groot (Comm.)
betreffende de kwestie van het doden-
transport met alleen de stemmen van de
communisten vóór had verworpen en een
vriendelijke mo.tie-Romme met betrekking
tot da west had aangenomen met slechts
aantekening van het communistische tegen.
Bij L.a n d b o u w, waarmee de Kamer
toen weer kon voortgaan, moest minister
Mansholt verklaren, dat hij in feite heel
weinig kon zeggen, nu de onderhandelingen
met de Stichting van de Landbouw gaande
zijn. Van hetgeen de minister opmerkte, zij
vermeld, dat hij met een reeks van cijfers
demoristreerde, dat de land- en tuinbouw,
als men acht slaat op een wat de weersge
steldheid betreft normaal jaar gelijk 1946
wel en 1947 niet was, vergeleken bij 1937
en 1938 nog lang zo kwaad niet heeft ge
boerd. Overigens verklaarde de minister,
dat men wel moest beseffen, dat wij te
samen een stuk armer dan weleer zijn ge
worden en dat het er voor de regering
vooral om gaat de lasten van die armoede
zo billijk mogelijk te verdelen.
In de avondvei-gadering kwam de walvis
even ter tafel, toen de heer Vermeer
(Arbeid) op een desbetreffende vraag van
de minister vernam, dat het wel waar
schijnlijk was, dat de maatschappij na al
hetgeen er over de aangelegenheid gepu
bliceerd is, voor betere sociale en hygiëni
sche toestanden bij de tweede expeditie het
nodige gedaan zal hebben.
Een heftig debat, waarbij het hoog liep
en prof. Romme op een gegeven ogenblik
rood van toorn zag, ontspon zich doo'r diens
amendement om 12.000 te schrappen van
de post personeelsuitgaven voor het kabinet
van de minister, ten einde diens „politieke
secretax-is" als zodanig om hals te brengen.
Met de woordvoerder van de K.V.P.' bleken
verschillende andere sprekers van mening,
dat er voor zulk een figuur bij een techni
sche bewindsman geen plaats is. Excellentie
Mansholt en mr. Van der Goes van Naters
(Arbeid) die onder meer opmerkte, dat
men er toch geen bezwaar tegen gehad zou
hebben indien in 1938 de functie van
Staatssecretaris in de Grondwet was opge
nomen, kregen geen voet aan de grond. De
nog te houden stemming zal vermoedelijk
aan het ambt van politieke secretaris van
minister Mansholt een eind maken.
Pogingen door ir. Vondeling (Arbeid)
en anderen ondernomen om beschuit, koek,
biscuit niet of nog niet terstond op de bon
rrebracht te zien, leverden geen succes op.
De minister beweerde, dat deze maatregel,
over welks uitvoering wel degelijk met het
bedrijfsleven overleg was gepleegd, bepaald
nodig was, wilde hij aan iedereen 2100 gram
tarweproducten per 14 dagen kunnen blij
ven garanderen. De wederinvoering van
bonnen in restaurants staat nog niet vast.
Deze zaak is nog in studie.
VEEL ZACHTER DES-NACHTS
Verwachting, medegedeeld door het
-K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
regenbuien'. Veel zachter des nachts.
Overdag in het Noorden van het land
ongeveer dezelfde temperatuur als van
daag. In het Zuiden nog iets zachter.
Meest ma.tige wind tussen Noordwest
en Noord.
20 December:
8.45 uur onder 16.30 uur
13 08 uur, onder uur
(Eerste kwartier)
Zon op
Maan op
