IJmuider Courant
Alle Indonesische deelstaten wensen een
interim-regering en nodigen Djokja uit
MINISTERIEEL BEZOEK BEKROOND:
Djokja thans voor belangrijke keus
„Engeland ligt tussen de twee
uitersten van Oost en West
Handa
Het hoge water veroorzaakt
tal van verkeersmoeilijkheden
r - -
I
L
i
Nikkelen kwartjes en dubbeltjes
Geldsomloop steeg in 1947
met 670 millioen gulden
Britten rollen
Nazi-complot op
62e Jaargang No. 18828
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel. Redactie en
Administratie 5437 - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Drukkerij Z. B. Spaarne 12, Tel. 12713. 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Maandag 5 Januari 1948
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en- Feest
dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent, pe-
kwartaal ft.—. Franco per post 4,50 - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagbi-
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Zondag heeft het bezoek, dat vier Nederlandse ministers aan Indonesië brengen en
bijna ten einde is, een bekroning gekregen door de totstandkoming van eenstem
mige resoluties ten aanzien van belangrijke staatkundige problemen. Vertegenwoor
digers der deelstaten hebben geconfereerd met de vier ministers en dr. Van Mook.
De resoluties, twee in getal, omvatten datgene wat als uiterste te bereiken was
buiten de medewerking van de republiek. De eerste resolutie dringt aan op de
instelling van een interim-regering ter voorbereiding van de Verenigde Staten van
Indonesië en de daartoe noodzakelijke herziening der Nederlandse grondwet de
tweede resolutie nodigt de republiek van Djokja uif, deel uit te maken van die
Verenigde Staten.
In gezaghebbende Nederlandse kringerr
heeft men tegenover Aneta verklaard, dat
men het resultaat van de Zondag te Bata
via gehouden besprekingen van het aller
grootste belang acht. Het overleg eiste
slechts pnkele uren, hetgeen er op wijst,
dat het zo noodzakelijke onderlinge ver
trouwen aanwezig was. Djokja ziet zich
thans voor een belangrijke beslissing ge
plaatst. Volgens genoemde kringen was het
gpen geheim, dat Djokja op een zekere ver
wijdering tussen de niet-republikeinse ge
bieden rekende, die de vorming van een
interim-regering aanzienlijk zou vertragen,
zo niet geheel zou verhinderen. Het is voorts
van het allergrootste belang, dat de con
ferentie nadrukkelijk de deur voor Djokja
ppenliet, daarmede het laatste beroep van
dr. Beel onderstrepend.
De-resoluties
In de eerste resolutie, die door de ver
tegenwoordigers van Oost-Indonesië, Oost-
Borneo, Groot-Dajak, West-Borneo, Banka,
Riouw, Oost-Sumatra, het comité Daerah
Istimewa West-Sumatra, het comité van
voorbereiding Negara West-Java, Madoera
en het Komite Indonesia Serikat tijdens
hun onderling overleg is opgesteld, wordt
met de meeste aandrang in overweging ge
geven om onverwijld stappen te nemen tot:
1. De instelling van een interim-rege
ring ter voorbereiding van de totstandko
ming van souvereine Verenigde' Staten van
'Indonesië.
2. De regeling van medezeggenschap
van de interim-regering in het gebruik van
de strijdkrachten die in Indonesië aanwe
zig zijn als gezagsapparaat ter verzekering
van de binnenlandse veiligheid.
3. Herziening van de Nederlandse
grondwet.
Een afschrift van deze resolutie- zal wor
den aangeboden aan de Nederlands-Indische
regering, de commissie van goede diensten,
de republikeinse regering te Djokja en het
Nederlandse parlement.
In de tweede resolutie brengt de confe
rentie van vertegenwoordigers de eerste
aan de Nederlandse regering aangeboden
resolutie ter kennis van de republikeinse
regering en nodigt de regering der republiek.
Indonesië uit, deel uit te maken van de
souvereine Verenigde Staten van Indonesië.
Dr. Beel accoord
Minister Beel, die de bijeenkomst van
Zondag presideerde, kon na een uitvoerige
gedachtenwisseling en toelichting van de
in de resoluties neergelegde uitspraken zijn
instemming betuigen met de strekking van
de eerste resolutie, terwijl hij de verwach
ting uitsprak, dat de tweede resolutie tot
een oplossing van de moeilijkheden met de
republiek en tot een goed resultaat van de
arbeid der commissie van de UNO belang
rijk zou kunnen bijdragen. De uitwerking
van het eerste punt van de eerste resolutie
zal volgens deze verwachting aanstonds
door de luitenant gouverneur-generaal, te
zamen met de verschillende gebieden en
groepen alsmede met vertegenwoordigers
van de minderheden, ter hand genomen
worden.
Het communiqué brengt ten slotte in
herinnering dat de grondwetsherziening in
Nederland reeds wordt'voorbereid. -
Naar verluidt is het vertrek van de mi
nisters thans op Dinsdag bepaald. Officiële
mededelingen zijn heden te verwachten.
Verklaring van dr. Beel
De minister-president, dr. L. J. M. Beel,
heeft heden tijdens een bijeenkomst met
'een aantal correspondenten een verklaring
afgelegd, waarin hij zeide, dat ten aanzien
van de vorming van het zogenaamde col
legiale 'orgaan in beginsel overeenstem
ming is bereikt en nadere uitwerking thans
kan volgen. Het veelvuldig contact met de
commissie voor goede diensten heeft, naar
hij hoopte, geleid tot verdere verduidelij
king van het standpunt der Nederlandse
regering, die van de republiek reële door
voering van het staken der vijandelijk
heden in de ruimste zin van het woord ver
langt, vooraleer zij zich in verdere politieke
besprekingen met'haar kan begeven.
Dr. Beel zeide nog: „Met bijzondere vol
doening mag ik wel gewag maken van onze
contacten met de vertegenwoordigers der
onderscheidene Negara's en Daerah's. Maai
de donkere wolk in de gehele situatie blijft
het conflict met de republiek. Wij hopen
van «harte, dat de oproep van uit de ver
gadering van gisteren naast de arbeid der
commissie voor goede diensten er toe zal
bijdragen ook dit probleem ten spoedigste
■tot een bevredigende oplossing te brengen."
Desbetreffende "vragen beantwoordend
zeide dr. Beel, dat het tot zijn leedwezen
onmogelijk is geweest de uitnodiging om
een bezoek aan Australië te brengen aan
te nemen.
Ten aanzien van de wapenstilstand
zeide hij nog: „Ik vertrouw, dat de repu
blikeinse regering de redelijkheid van het
Nederlandse standpunt zal inzien en deze
kwestie binnèn enkele dagen tot klaarheid
zal zijn gebracht." De bijeenkomst werd
bijgewoond dóór de ministers Drees en
Jonkman en de luitenant-gouverneur-
generaal, dr. Van Mook. -
Wapens en munitie in
Tsjechoslowakije ontdekt
Het Tsjecho-Slowaaks ministerie van
Binnenlandse Zaken maakt bekend, dat
men op verschillende plaatsen dicht bij
belangrijke centra van de industrie qn
economie grote hoeveelheden ontplofbare
stoffen *en wapens heeft gevonden. Het
materiaal was in waterdichte kisten be
graven.
Volgens deze bekendmaking is het dui
delijk, dat het materiaal tijdens de oorlog,
Negara en Daerah
De belangrijke resoluties die de ver
tegenwoordigers van de Indonesische
Negara's en Daerahs Zondag eenstem
mig aannamen, betekenen de eenheid in
mening van de deelstaten van Indonesië,
de republiek van Djokja uitgezonderd.
De Negara's zijn de geproje'cteerde afge
ronde staten, zoals Oost-Indonesië, West-
Java, Sumatra, die elk weer bestaan uit
daerahs. De thans nog afzonderlijk ver
tegenwoordigde daerahs gaan mettertijd
deel uitmaken van de grote Negdra's,
Oost-Indonesië bijvoorbeeld, dat reeds
een eigen staatsvorm heeft, bestaat uit
dertien daerahs.
Michael verliet Roemenië
Op 3 Januari om drie uur 's nachts heeft
ex-koning Michael per speciale trein Roe
menië verlaten. Zondag in de vroege mor
gen passeerde hij de Hongaarse grens.
In het gezelschap van de ex-koning be
vonden zich zijn moeder, Helena, de hof
dame prinses Nelly Tarji, de voormalige
hofmaarschalk Negel, de aide-de-camp ge
neraal Petre Lazar, de privé-secretaris
Mioanitiu en commandant Vergoti. De spe
ciale trein bestond uit negen wagons en
werd bij de Hongaarse grens aan de Arl-
berg-expres gekoppeld.
Toen de trein met neergelaten gordijntjes
uit het station van" Boedapest reed, werd
het venster van het laatste salonrijtuig ge
opend en verscheen koning Michael. Hij
lachte de aanwezige verslaggevers toe, doch
gaf geen "antwoord op de vragen, die hem
toegeroepen werden. Michael, die onder cte
naam van prins Michael van Hohenzollern
Siegmaringen met zijn moeder koningin
Helena als hertogin van Sleeswijk Holstein
reist, hebben met hun gevolg van 30 per
sonen paspoorten, waarop vermeld staat,
dat zij niet geldig zijn voor terugkeer naar
Roemenië.
De trein zou rechtstreeks naar Lausanne
rijden en Maandagochtend daar arriveren.
De trein bestaat uit negen rijtuigen vier
goederenwagons, 1 wagen voor het trein
personeel en vier salonrijtuigen.
De burgemeestersvacature
in Zandvoort
Men weet dat aan de heer H. v. Alphen
met ingang van 1 Juli 1947 ontslag ver
leend is als burgemeester van Zandvoort.
Daarna werd hij door de Commissaris dei-
Koningin in Noordholland belast met de
waarneming var? dit ambt. Aanvankelijk
werd verwacht 'dat tegen 1 Januari 1948
een nieuwe burgemeester benoemd zou
zijn. Die verwachting is niet vervuld. De
heer Van Alphen blijft nu waarnemend tot
zijn opvolger in functie treedt.
Het woord is aan
Petit Senn
Jloevelen zouden niet ter kerke
gaan, als alleen God hen daar
zag.
FEEST VOOR INVALIDEN.
De afdeling Haarlem van de Nederlandse
Invalidenbond organiseerde Zaterdagmid
dag in de Leeuwerik een feestmiddag waar
aan het cabaret-gezelschap van Piet de Vos
en de Moonlight Serenaders hun mede
werking verleenden.
ATTLEE STELT VAST:
De Britse minister-president, Clement
Attlee, heeft in de vierde van de serie po
litieke radioredevoeringen,die door Labour-
leiders wordt gehouden, de Sovjet-Unie er
van beschuldigd een politiek te volgen,
welke de. andere landen van Europa „be
dreigt met een nieuwe vorm van imperia
lisme, zowel ideologisch kis economisch en
strategisch."
„Het is wel ironie," aldus Attlee, „dat de
absolutisten van thans, die de oppositie
heviger onderdrukken dan de koningen en
keizers van het verleden, paraderen onder
het masker van voorvechters van de demo
cratie."
Attlee verklaarde, dat het Britse volk
door zijn Labourregering de wereld een
voorbeeld stelt. Als tegenhanger van de
Sovjet-Unie noemde Attlee de Verenigde
Staten, welker economie echter gebaseerd
is op het kapitalisme met zijn karakteri
stieke uiterste verschillen tussen rijkdom
en armoede. Groqt-Brittannië ligt, evenals
overig WestrEuropa, zowel geografisch als
uit een oogpunt van economische en póli-
tieke theorie tussen de twee in. „Onze taak
is het, aldus Attlee, een nieuw systeem uit
te werken, waarbij de individuele vrijheid
wordt gecombineerd met geleide economie
toen Duitsland besefte verslagen te zullen democratie met sociale rechtvaardig-
worden, door de Duitse geheime politie is
verborgen.
De E.H.B.O. in 1947
In het jaar 1947 werd door de Haarlemse
Reddingsbrigade, in het kader van de On-
gevallendienst, in totaal 163 maal hulp ver
leend en wel verdeeld als volgt: 8 water-'
ongevallen, 1 gasvergiftigingsongeval en
156 andere ongevallen; vóórts werden bij
verschillende festiviteiten door de leden
E. H. M. O.-posten bezet, om bij eventuele
ongevallen hulp te kunnen verlenen; ook
enige: boottochten werden begeleid.
Gruweldaden in Palestina
Explosies in Jaffa en Jeruzalem
Joodse verzetslieden hebben in het druk
ke' centrum van Jaffa een met explosieven
geladen auto geparkeerd, die enkele minu
ten nadat de inzittenden zich uit de voeten
hadden gemaakt, met een ontzettende klap
de lucht inging. Veertien mensen werden
gedood, 98 geyond. De Barclays Bank, een
politiebureau en het Arabische Nationale
Gebouw werden door de ontploffing zwaar
beschadigd, evenals vijftien winkels., Men
vreest dat nog slachtoffers onder de puin
hopen van enkele ingestorte gebouwen
liggen.
In Jeruzalem is het Semiramis-hotel,
hoofdkwartier van de Arabische jeugd
organisaties, opgeblazen. Er zijn reeds zes
doden geborgen. Veertien mensen worden
nog vermist, van wie men vreest dat z
bedolven zijn door het puin. Ook deze aan
slag werd gepleegd door Joden.
Explosiva onderschept.
De politie te Jersey City heeft medege
deeld, 74 kisten, inhoudende in totaal 7400
pond TNT (trinitrotoluol), die ingelaten
werden in een schip met bestemming voor
Palestijnse plaatsen, in beslag genomen te
hebben. De voorraad TNT was voldoende
om vijf Jersey-cities op te blazen, aldus
verklaarde men. De kisten waren geconsig
neerd aan een firma te Tel Aviv en twee te
Haifa
en de MEESTERVUEGER
kunt u ook bij onze bezorgers bestellen.
0.65 per exemplaar.
Predikanten voor Indië
De vier „beroepen'
der classis Haarlem
Wij hebben medegedeeld, dat de classis
Haarlem der Gereformeerde kerk in ver
band met de dringende behoefte der gees
telijke verzorging van onze soldaten
Indië op vier predikanten een beroep
heeft gedaan om zich voor 2 jaar uitzen
ding beschikbaar te stellen.
Ds. C. Meijer te Beverwijk heeft beslo
ten aan deze roepstem gehoor te geven,
ds. P. de Ruig te Haarlem vond geen vrij
moedigheid zijn werk hier te onderbreken,
dr. P. F. Richel te Heemstede en ds. R. C.
de Lange, Öaarlemmer meer-Oostzij de
hebbeh nog geen beslissing genomen.
I
- I
3§S- W" JPmI' tTivfTt
rr
Het Londense kabinet was voorbarig met de
aanmaak van zilveren munten
Reuters correspondent Robert Lloyd seint
uit Londen, dat volgens Britse Labour-
kringen de ^radio-rede van Clement Attlee
eerder van internationale dan van binnen
landse betekenis is.
Men legt er de nadruk op, tiat de premier
voor de eerste maal in het- openbaar heeft
verklaard, dat de Labour-partij, er aan
spraak op maakt andere Europese landen te
willen leiden op de weg naar democratie
en socialisme en een alternatief biedt voor
zowel het Sovjet-Russische communisme
als hèt Amerikaanse kapitalisme.
Sommige waarnemers gaan zelfs zo ver,
dat zij de rede in verband brengen met de
pogingen om tussen de landen, die deel
nemen aan het plan-Marshall, tot een zo
danige samenwerking te geraken, dat de
uitvoering van het plan door een integraal
Europees orgaan zal geschieden.
Dé minister van Financiën heeft met be
trekking tot de nieuwe regeling van het
Nederlandse muntwezen aan de Tweede
Kamer medegedeeld, dat het zilveren
kwartje en dubbeltje noodgedwongen ver
vangen zullen moeten worden door nikke
len munt. Slechts de'zilveren rijksdaalder
en gulden zullen onveranderd gehand
haafd blijven.
Het ligt niet in de bedoeling nieuwe
rijksdaalders en guldens te doen slaan met
een gehalte dat afwijkt van de reeds uit
gegeven rijksdaalders en- guldens. Indien
de economische omstandigheden in Neder
land en in de wereld zulks'iïoodzakelijk
maken zal de vervanging van zilveren
munten door nikkelen munten opnieuw
onder ogen worden gezien.
Het had verschillende Kamerleden be
vreemd, dat de tijdens de bezetting te Lon
den zetelende Nederlandse regering
naar hun mening vrij overhaast ^op-
dracht had gegeven tot de. aanrdaak van
zilveren munten. De minister verklaart,
dat achteraf inderdaad wel is gebleken,
dat deze aanmuntingen achterwege hadden
kunnen blijven of althans tot aanzienlijk
geringer hoeveelheid hadden -kunnen ge
schieden.
Zonder de door het hierbij betrokken
Nederlandse kabinet gevoerde politiek dan
ook volledig te willen onderschrijven, wil
hij. er echter toch op wijzen, dat een van
de belangrijkste motieven, welke het Lon
dense kabinet in 1943 en 1944 tot deze
politiek hebben gebracht, was gelegen in
de noodzaak de geallieerde landingslegers
van voldoende Nederlands geld te voor
zien en om dadelijk na de bevrijding van
Minder geld voor niet-productieve doeleinden
kan redding brengen
(Van onze financiële medewerker)
Sinds de verplichte inlevering van alle
bankpapier in September 1945 en het be-
faande „tientje van Lieftinck", waarmee
toen de papiercirculatie opnieuW werd be-
gonnep, is zij thans tot c.a. 3 milliard
gestegen. Het jaar 1946 begon met 1441
millioen en eindigde met 2744 millioen,
het jaar 1947 bracht een verdere stijging
van c.a. 250 millioen. Gelet op het feit
dat de Nederlandse staatshuishouding in
het afgelopen jaar een reëel tekort van
minstens 2400 millioen heeft opgeleverd,
is een toeneming der fiduciaire geldmid
delen met 1/4 milliard op het eerste ge
zicht niet verontrustend. Maar er moet
aanstonds aan worden toegevoegd dat er
naast een z.g. chartale, ook een girale
geldsomloop is, geld dat men niet ziet,
maar dat ook zijn functie als ruilmiddel
vervult en elk ogenblik zichtbaar kan wor
den gemaakt.
Officieel is onlangs medegedeeld dat de
totale hoeveelheid chartaal en giraal geld
op 30" Sept. 1947 7.143 millioen bedroeg
tegen 6.579 millioen op 31 Dec. 1946 en
rekening houdende met de sinds September
jl. gestegen bankbiljettencirculatie, mag
de totale geldsomloop op het einde van
1947 wel op rond 7 1/4 milliard worden
De schipbrug bij Doesburg, welke reeds voor het autoverkeer gesjoten is, zal weg
genomen moeten worden als het water nog meer stijgt.
Het nog steeds wassende water in de
grote rivieren heeft reeds vele overstro
mingen, en verkeersmoeilijkheden veroor
zaakt. In Deventer was het water in de
IJssel tot 6 meter boven N.A.P. gestegen.
polder aan de stadszijde te Deventer, waar
doorheen ook de weg naar Zutphen loopt.
In deze polder liggen behalve twee grote
arbeiderswijken de industrieterreinen van
Deventer met tal van fabrieken, alsmede
Het rij verkeer over de schipbrug moest de gasfabriek. Deze polder staat in open
worden verboden. j verbinding met de IJssel en is thans van
Het rijverkeer uit hét Westen des lands deze rivier afgesloten rpet een ijzeren
naar het Oosten wordt thans over Zutphen scherm. Dit is geplaatst in de doorv.aart-
opening van de IJssel tiaar de haven, in de
Bergweidepolder. Met ijlings uit Rotter
dam ontboden duikerhulp is dit ijzeren
scherm geplaatst.
De weg van Deventer naar Terwolde
staat reeds diep onder water. Hetzelfde is
het geval met de kade aan de stadskant
langs de IJssel te Deventer. Nadat het
stadspark „De Worp" was ondergelopen
sloot men in de nabijheid' daarvan de door-
Bij Steenderen is een groot deel van de
omgeving overstroomd. De dijk om de kom
MU UclttlVdll UC UVJUl - j «14-
gangen in de dijk. om de woonwijken „.De het dorp is met zakken zand versterkt.
Hoven" en „De Steenenkamer" te beveili- Het water staat echter reeds 30 cm. ond
gen. -De bewoners worden nu van levens- de kruin van de dijk.
middelen voorzien van Twello uit en van In Nijmegen staat het water reeds in de
Deventer af over Zutphen. Meer zorg I Steenstraat welke evenwijdig loopt met de
baarde de beveiliging van de Bergweide- Waalkade.
Graz het centrum
Na de ontdekking van een nationaal-
socialistisch complot, waarbij de plaatse
lijke padvindersbeweging als dekmantel
werd gebruikt, hebben, naar Reuter uit
betrouwbare bron verneemt, een reeks
nieuwe arrestaties plaats gehad. Naar de
communistische „Volksstimmè" meldt, be
horen Otto Rosch en graaf Stachwitz tot
de arrestanten. Zij zijn de. voorzitters van
het plaatselijke ontvangstcomité voor
krijgsgevangenen, van de socialistische en
de volkspartij.
Otto Rosch is, zo gaat het bericht ver
der. tevens lid van de Britse censuur. Zo
wel de genoemde ontvangst-comités als de
alpinisten clubs en de padvindersbeweging
zijn ter camouflage voor de samenzwering
gebruikt. De samenzweerders hebben, naar
verluidt, Britse identiteitspapieren aan
hun volgelingen verstrekt en hebben voor
gegeven, dat zij onder geallieerde bescher
ming stonden.
Reuter verneemt verder, dat de Oosten
rijkse politie Britse functionarissen gecom-1
plimenteerd hegft wegens „het uitroeien
van de wijdvertakte illegale beweging".
Toegevoegd wordt nog, dat de padvin-
dersbeweging van Graz niet door de inter
nationale padvindersbe'weging is erkend.
De eerste berichten over de samenzwe
ring maakten melding van de arrestatie
van 35 personen te Graz in de Britse zóne
van Oóstenrijk. Er zouden vertakkingen
zijn te Linz 'in de Amerikaanse zóne. Van
betrouwbare zijde wordt in Wenen verno
men, dat de samenzweerders een nazi-rijk
wilden stichten in Oostenrijk, Wanneer de
Westerse mogendheden in gewapend con
flict zouden komen met de Sovjet-Unie.
aangenomen, hetgeen in vergelijking met
het cijfer van 31 December 1946 een stij
ging van c.a. 670 millioen zou betekenen.
Dit wijst nog steeds in een verkeer
de', d.w.z. inflationistisehe richting, al
moet hierbij worden opgemerkt dat de
prijsstijging .der goederen in het bui
tenland, welke uiteraard een groter
bedrag geldmiddelen nodig maakt,
zich in 1947 heeft voortgezet.
Dat het indexcijfer der groothandels-
prijzen in het afgelopen jaar slechts van
265.9 tot c.a. 275 is gestegen, kan niet als
maatgevend worden beschouwd, allereerst
niet omdat de regering jaarlijks 500 mil
lioen op de geïmporteerde goederen bij
legt en voorts niet wijl de in werkelijkheid
voor de goederen betaalde prijzen veelal
niet onbelangrijk van de officieel geldende
afwijken.
Ook op dit punt is de statistiek thans
onbetrouwbaarder dan ze ooit geweest is.
Een troost is dat in de loop van 1947
tegenover de 'grotere geldsomloop ook een
grotere goederenproductie kan worden ge
constateerd, zoals o.pn. uit de aanmerke
lijke stijging van de export blijkt. Volgens
de jongste opgaaf van het Centr. Bureau
v. d. Statistiek geeft de Nederlandse in
dustrie thans 715.529 personen werk tegen'
621.599 in Juni 1946, nog wel geen grote
vooruitgang, maar toch een ontwikkeling
in de gewenste richting.
Niettemin is een geldcirculatie van 3
milliard, resp. 7 1/4 milliard, de aanwij
zing van een nog altijd ongezonde mone
taire positie, waarin alleen verbetering
kan komen als voor niet-economische, d.i.
voor niet-productieve doeleinden minder
geld wordt uitgegeven.
De^ Staat moet hier het -voorbeeld geven.
Zij „maakt" het geld niet de burger.
Magnetische mijn havende
het s.s. „Pioneer Cove"
Zondagmorgen is het Amerikaanse
vrachtschip „Pioneer Cove" op ongeveer
veertig mijl ten Westen van Terschelling
door de ontploffing van een magnetische
mijn licht beschadigd. Aanvankelijk zond
het schip S.O.S.-seinen/uit, welke echter
later werden ingetrokken toen bleek, dat
er geen lek was ontstaan. De schade bleef
beperkt tot de machinekamer en kon voor
lopig hersteld worden.
De sleepboten „Stortemelk" en „Hol
land" van de rederij Doêksen waren on
middellijk na ontvangst der noodseinen
van Terschelling uitgevaren doch behoef
den nadat zij de „Pioneer Cove" bereikt
hadden, geen assistentie te verlenen. Het
schip, dat zich buiten het mijnenvrije ge
bied 'bevond, was waarschijnlijk door de
storm uit de koers geraakt De „Holland'
heeft de „Pioneer Cove" naar de vrije
vaargeul begeleid. Het schip heeft daarna
de reis naar Londen voortgezet. Het was
Zaterdag uit Bremen vertrokken.
De „Pioneer Cove" meet 6100 ton en
was in 1946 gebouwd. Het schip is eigen
dom van de United States Line Company
te New York.
De reddingboot „Brandaris" is Zondag
morgen om zes uur ook uitgevaren, doch
na tachtig mijl op een zeer woelige zee .te
hebben afgelegd, 's avonds om half zeven
teruggekeerd. De bemanning heeft 'de
„Pioneer Cove", welk schip inmiddels de
reis reeds had voortgezet, niet meer gezien.
Nederland de beschikking te hebben over
muntmateriaal, dat kon worden gebruikt
tot herstel van een evenwichtige geldcir
culatie hier te lande. Hierbij werd uitge
gaan van de veronderstelling, dat het weer
in pmloop brengen van zilvergeld zou be-
werkstellige^, dat het overgrote deel-van
het door het publiek vastgehouden gemun
te geld weer in circulatie zou komen en
tevens zou bijdragen tot herstel van hét
vertrouwen in het Nederlandse geld.
Hel ljgt in het voornemen van de mi
nister^ deze hoeveelheden gemunt geld
zoveel mogelijk te gebruiken bij het vol
doen aan de op Nederland rustende ver
plichting tot teruglevering van „lend-
lease"-zilver aan de Verenigde Staten van
Amerika.
Op de vraag of en in hoeverre het nieuw-
voorgestelde muntsysteem past in he't ka
der van de bestaande toekomstige nauwe
samenwerking met België en Luxemburg,
zowel op economisch als op financieel en
monetair gebied, antwoordt, de minister
dat op de weg naar een volledige econo
mische, financiële en monetaire samen
werking met deze landen nog slechts en
kele stappen zijn gezet. De volledige ver
werkelijking van een gelijkgerichte finan
ciële en monetaire politiek van de drie
landen schijnt dan ook nog in een te ver
verschiet te liggen dan dat hiermede bij
de vernieuwing van ons muntwezen reeds
thans rekening'moet worden gehouden.
Vliegtuig in dienst
der archeologie
Een abdij-stad wordt opge
graven in Vlaanderen
(Van onze Brusselse correspondent)
Te Eename, een gemeente in de om
geving van de Oost-Vlaamse stad Oude
naarde, eens de residentie van de trotse
regentes der Nederlanden, keizerin Maria-
Thhresia, worden thans vestingen bloot
gelegd van een abdijstad uit de 12de eeuw.
De Vlaamse archeoloog A. v. cl. Walle heeft
nu ook in België de moderne opsporings
methodes toegepast, welke reeds tot ver
bluffende resultaten leidden in Egypte,
Amerika en Voor-Azië.
Hij ging oude afbeeldingen, schilderijen
en schetsen uit die tijd" vergelijken mét
foto's, die deze zomgp van uit een vliegtuig
werden genomen. Óp die fotogrammatri-
sche plannen konden toen duidelijk sporen
worden opgemerkt van wallen, soms tot
een halve meter onder het maaiveld ver
borgen, die zich voordeden als lange bleke
strepen, .welke toe te schrijven waren aan
de warmteuitstraling der zon, die tijdens
het ze%£ droge zomerseizoen het gras ver
dorde op de plaatsen, waar muren in de
grond zaten.
Het terugvinden van de oude abdij en
de middeleeuwse stad,"die zich daar in de
omgeving moesten bevinden, ging echte»
met nog meer moeilijkheden gepaard. Eel-sfc
werd getracht de kerken en de versterkte
burcht te ontdekken, waarbij men steunde
op wat men in de archeologie „de wet van
de opeenvolging der religieuse centra"
noemt. Dit betékent, dat als leiddraad
werd aanvaard, dat het openbare leven
van een $Jad in de middeleeuwen zich rond
eep religieus centrum ontwikkelde.
Belangrijke vondsten.
Met veel zorg hebben de arbqiders, die
met de opdelving belast werden, onder
leiding van de archeoloog, volgens de ge
geven instructies gewerkt. Beeldhouw
werk, vloertegels," vaatwerk' en versierse
len werden zorgvuldig gereinigd en zullen
weldra het Belgische Museum voor Ge
schiedenis te Brussel verrijken. In de derde
vleugel van de abdij was het sluitstuk ge
vormd door een zeer mooie Belfort-toren
van 63 meter hoog, waarvan de'fundamen
ten nog niet werden opgegraven. In de
toren hing, volgens de-historische docu
menteneen merkwaardig beiaardspel,
vervaardigd door een bekend klokken
gieter uit Amsterdam. Men moet dus aan
nemen, dat de betrekkingen tussen het
toenmalige Graafschap Vlaanderen en
Holland reeds drukker waren dan alge
meen wordt aanvaard.
De abdijkerk bleek een voornaam bede
huis te zijn, dat in het jaar 1139 werd ge
bouwd. Het gehele complex was 60 meter
lang, 27 meter breed met dikke muren, in
Doornikse steen opgetrokken. Eén voor één
werden ook de fundamenten van de bij de
abdij behorende schuren, stallingen, eigen
hakkerij en brouwerij blootgelègd en in
kaart gebracht.
Jaarfeesten K.A.B.
Op 5. 7, 11. 12 en 16 Januari as. houdt, de
afdeling Haarlem van de Kath. Arbeiders
beweging in de Gem. Concertzaal haar
jaarfeesten. De onderafdeling „Alberdingk
Thijm" zal opvoeren ..De man die terug
kwam", toneelspel" in drie bedrijven door
Gerard Nielen.
"Weerbericht
TIJDELIJK KOUDER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I* in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond:
Aanvankelijk vooral langs de kust ndg
tijdelijk stormachtige Noord-Westelijke
wind. Wisselende bewolking met enkele
buien. Kouder.
Later afnemende en weer naar Zuid-
West krimpende wind. Tijdelijke op
klaringen en vrijwel overal droog.
Weer iets oplopende temperatuur.
6 Januari:
Zon op 8.48 uur, 'onder 16.44 uur
Maan op 4.19 uur, onder 13.17-uur