IJmuider Courant De Fransen de Gandhi door Hindoe vermoord met vier revolverschoten „Tachtigjarige worsteling vertoont gelijkenis met vijfjarige strijd van enkele jaren geleden" Nederlandse verliezen in Indonesië Indonesisch debat weer uitgesteld Brits lijntoestel vermist Weerbericht - 62e Jaargang No. 18851 Bureaux- Kennemerlaan 154, Tel Redactie 5389 Administratie 5437 - Haarlem Gr. Houtstraat 93. Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054. Drukkerij Z. B. Spaarne 12. Telefoon 12713. 10132 Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD Zaterdag 31 Januari 1948 Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feest dagen. - Abonnementsprijs per week 31 cent. per kwartaal 4,Franco per post 1 4.50 - Giro rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad. Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem v. )E MOEILIJKE economische opbouw van Benei ux-in-wording heeft zich tij delijk naar het terrein van de kleinste partner, Luxemburg, verplaatst. Het grote belang van de besprekingen wordt wel ge ïllustreerd door de vele ministers, die er met hun voornaamste adviseurs aan deel nemen. Dit geldt vooral voor België, dat negen ministers en daarmee ongeveer de helft van zijn kabinet heeft afgevaardigd. Nederland heeft zich bepaald tot vier: de ministers van Buitenlandse Zaken, Finan ciën, Landbouw en Economische Zaken en het ontvangende Luxemburg heeft er vijf ter conferentie gedelegeerd. Intussen is de agenda voor de besprekingen, die aanvan kelijk een puur „Beneluxistisch" karakter droeg, belangrijk uitgebreid, doordat ook het 'verzoek van Frankrijk om toelating tot deze economische samenwerking en de rede van Bevin betreffende de West-Europese aaneensluiting in nog veel groter verband er noodzakelijkerwijze aan de orde zullen komen. De conferentie heeft daarmee een karakter verworven, dat de grenzen van Benelux te buiten gaat. Aan de naam Be nelux zelf laat ons dit niet betreuren, want lelijk is hij schijnt nog maar een kort bestaan te zijn beschoren. Bedachtzame lieden, vooral in het be dachtzame Noorden, zullen het hoofd schudden bij dit zich opdringende snelle tempo van uitbreiding. Het is duidelijk genoeg, dat de vorming van economische unie in de beperkte kring van Benelux nog grote moeilijkheden ter oplossing stelt. Men zit daar middenin en nu reeds komt de toetreding van Frankrijk aan de orde, ter wijl de inhoud van Bevin's betoog een Westelijke aaneensluiting op veel groter schaal dus nog moeilijker te verwezen lijken in uitzicht stelt. Het enige antwoord op dergelijk bezwaar kan en moet zijn dat de tijd en de nood van West-Europa dringen. Men dient daar bij de versnelde loop van zaken wel in verband te zien met het bij het Ameri kaanse Congres aanhangige Plan-Marshall, welks verwezenlijking een levenskwestie voor West-Europa is. De aanzienlijke op positie in Amerika-zelf tegen de uitvoering van dat plan is in belangrijke mate gevoed door de gedachte, dat men in Europa te weinig activiteit, inzicht en initiatief toon de. De tegenwoordige loop van zaken heeft ongetwijfeld een andere mening bij ver scheidene Amerikanen doen postvatten. Nu komt dus de toetreding van de Fran sen aan de orde en men kan dit niet anders zien dan als de mogelijkheid van een grote verdere ontwikkeling, zich intussen met bezorgdheid afvragend hoe het met de bin nenlandse loop van zaken in hun land zal gaan. Recente gebeurtenissen hebben daar opnieuw de aandacht op gevestigd. Wij hebben die uitvoerig vermeld. Ingrijpende voorstellen van de regering, samenhangend met de devaluatie van de franc, hebben een verzet ontketend onder de socialisten zelf regeringspartij dat door de pre mier Schuman en door zijn socialistische minister van Financiën, René Mayer, slechts op het uiterste moment bedwongen is en dat de twijfelachtige positie van de regerende „Derde Macht" opnieuw heeft doen blijken. Men weet wie de beide andere machten, wachtend op hun kans, zijn: links de communisten, die onlangs bij een tussen tijdse raadsverkiezing in de havenstad Le Havre winst boekten en rechts de Gaullis ten, wier eventueel toekomstig bewind men zich moeilijk anders dan als een dictatuur van de generaal de Gaulle kan voorstellen. Daarbij komt dat verschillende waarnemers van de toestand in Frankrijk van mening zijn, dat het voorjaar een van communis tische zijde voorbereide niéuwe stakings golf in Frankrijk zal brengen. Tot welke gevolgen een dergelijke uitbarsting zou kunnen leiden is moeilijk te voorzien. In tussen blijkt uit de ontwikkeling van zaken dat de regering door ingrijpende maatrege len op korte termijn de economische toe stand des lands poogt te saneren en het vertrouwen te doen weerkeren. Door een conflict tussen de socialistische regerings partij en de regering, zoals zich de laatste dagen heeft voorgedaan, waarbij slechts de dreiging der gevolgen van een kabinets crisis Schuman's nederlaag heeft kunnen voorkomen, kan evenwel het vertrouwen in de toekomst niet bepaald zijn gediend. Het valt temeer te betreuren, omdat de meer derheid van het Franse volk zeker niets liever wil dan een regelmatige ontwikke ling in orde en rust en de politieke stormen in Parijs met afkeer aanziet. Hoe belangrijk de gang van zaken in Frankrijk voor het herstel van West- Europa is hebben wij meermalen betoogd. Het is duidelijker dan ooit na Bevin's rede en op het moment dat de Fransen tot Benelux willen toetreden. Wij moeten hopen dat de aaneensluiting, waaraan het Westen zo dringend behoefte heeft, geen hoogst ongewenste vertraging zal onder vinden door een nieuwe crisis in Frankrijk, die ditmaal mogelijk van lange duur zou kunnen zijn en tot grote onzekerheid leiden. R. P. Franse Assemblée aanvaardt valuta-wetsontwerp Dec Franse Nationale Vergadering heeft het wetsontwerp der regering, strekkende tot het instellen van een vrije markt in goud en harde valuta's, aanvaard met drie- honderd-vier-en-twintig tegen tweehon derd-zes-en-twintig stemmen. De Franse Raad van de republiek (eer ste kamer) heeft de wet op het blokkeren van vijf duizend-francbiljetten aangenomen met 167 tegen 126 stemmen. In antwoord op een vraag antwoordde minister Mayer, dat de regering geen plan nen heeft de 1000 franc-biljetten in te trek ken, zoals dit met de 5000 franc biljetten is gebeurd. Ten aanzien van de intrekking van de 5000 franc biljetten waren nog geen nadere bijzonderheden beschikbaar, maar het staat thans wel vast, dat voor Dinsdag geen bil jetten op de bank ingeleverd kunnen wor den en dan nog slechts twee biljetten per persoon. De Parijse banken waren Vrijdagmiddag weer geopend en zullen heden en Zondag eveneens geopend zijn. De beurs van Parijs is heden eveneens de gehele dag geopend. Het corso in de bloenienstreek Dit voorjaar zal het bloemencorso in de Bloembollenstreek gehouden worden op Vrijdag 23 April. De strijder voor de vrijheid der Indiërs gevallen Vrijdag is de bejaarde strijder voor de Indische onafhankelijkheid en voor vechter van een vreedzame verbreking van de koloniale banden, die zijn va derland met Engeland hebben verbon den, Gandhi, door een viertal revolver schoten dodelijk gewond en later over leden. De dader was een jonge Hindoe uit Bombay, een van zijn eigen aan hangers dus, die ter plaatse werd ge arresteerd. Over de motieven werd tot nu toe nog niets gemeld, doch men veronderstelt dat de vredesactie van Gandhi, geaccentueerd door zijn laatste vastenperiode, de gemoederen der Hin does heeft verhit, aangezien Gaudhi voor het opgeven van zijn vasten eisen stelde die ten goede kwamen aan de Mohammedanen. Toen Gandhi zich kort na 5 uur plaatse lijke tijd naar de gebedsplaats begaf, werd hij door een jonge Hindoe tegemoetgetre- den, die van dichtbij vier schoten uit een revolver op hem loste. Gandhi werd in de borst getroffen en viel neer, badend in zijn bloed. Een kwartier later waren de levens geesten reeds geweken. De dader deed geen poging om te vluchten en werd gemakkelijk door toeschietende agenten gearresteerd. Zijn daad heeft de grootst denkbare ont steltenis gewekt in geheel Voor-Indië. De droefheid over het heengaan van deze no bele figuur is algemeen. Voordat hij stierf, heeft Gandhi de politie verzocht zijn moordenaar niet te streng te behandelen. Zijn leven. Mohandas Karamchand Gandhi, door zijn aanhangers Mahatma genoemd, stamde uit een aanzienlijke familie en werd in 1869 als zoon van een minister te Porbandar (Kathiawar in Voor-Indië) geboren. Van 18881891 studeerde hij te Londen in de rechten, waarna hij advocaat te Bombay werd. Van 18931914 vertoefde Gandhi in Zuid-Afrika, waar hij zijn streven voor de vrijheden .van de in dat land gevestigde Voor-Indiers begon. Hier ontwikkelde zich ook zijn opvatting over verzet zonder ge weld. Hij zeide het advocatenbestaan, waar hij grote inkomsten van ontving, vaarwel en stichtte bij Durban een op Tolstoiaanse leest geschoeide kolonie voor zijn landge noten. Gandhi maakte zich driemaal zeer verdienstelijk voor de regering: hij richtte een Rode Kruis-eenheid in de boerenoorlog op en voerde de leiding hierover, hij zorgde voor de oprichting van een speciaal zieken huis, toen te Johannesburg de pest uitbrak, en stond aan het hoofd van een draagbaar colonne tijdens de onderdrukking van de Natal-opstand in 1908. „Grote Ziel". Toen in 1914 enkele oorzaken van de ontevredenheid der Indiërs waren wegge nomen, beschouwde Gandhi zijn taak in Zuid-Afrika beëindigd en keerde hij naar Voor-Indië terug. Hier zette hij zijn actie voort. In 1920 riep hij een algemene actie uit voor „niet-gewelddadige niet-samen- werking". De Hindoe-bevolking beschouw de hem als een heilige en gaf hem de titel Mahatma („grote ziel"). In 1921 was Gan dhi op het toppunt van zijn macht. Het na tionaal congres droeg zijn gehele bevoegd heid aan hem over en machtigde hem zijn eigen opvolger te benoemen. De beweging voor niet-samenwerking had echter een dergelijke onrust in het land verwekt, dat hij in Maart 1922 werd ge arresteerd en beschuldigd werd van pogin gen de regering omver te werpen. Tot 6 jaar gevangenisstraf veroordeeld, werd hij in 1924 vrij gelaten na een blindedarm operatie. In 1930 drong hij aan op „onge hoorzaamheid der burgers", tengevolge waarvan hij weer werd gevangen genomen, In 1931 vrijgelaten, trad hij in onderhan deling met de onderkoning, hetgeen leidde tot het sluiten van het verdrag van Delhi. In dat jaar was hij ook afgevaardigde op de tweede rondetafelconferentie. In 1934 legde hij zijn voorzitterschap van het na tionaal congres neer. Door voortdurende periodes van vasten trachtte hij zijn invloed op de gebeurtenissen te behouden. In 1947 eerde Nehroe, thans minister president van het dominion India, hem op de onafhankelijkheidsdag van India met de volgende woorden: „Op deze dag gaan onze eerste ge dachten uit naar de maker van het ge bouw der vrijheid, de vader van ons volk, die de toorts der vrijheid hoog heeft gehouden en een licht heeft doen schijnen in de duisternis, die ons om ringde. Niet alleen wij, doch komende generaties zullen in hun hart het beeld meedragen van deze grote zoon van India, schitterend in zijn geloof en kracht en moed en nederigheid." De naam van de moordenaar is Nathoe- ram Vina jak Gode. Hij is 36 jaar oud. Pandit Nehroe, de minister-president van India, heeft in een radiorede het gehele land opgeroepen om tot eenheid te komen en om in het aangezicht van de grote ramp van Gandhi's dood alle geschillen bij te leggen. „Het beste gebed, dat wij aan Gan dhi en zijn nagedachtenis kunnen schenken, is onszelf te wijden aan de waarheid en de zaak, waarvoor onze grote landgenoot leefde en stierf", al dus Nehroe. Het bericht van Gandhi's dood heeft In dia in diepe rouw en stilte gedompeld. Te New-Delhi zijn de winkels en bioscopen gesloten. Door de donkere straten rijdt slechts het noodzakelijke verkeer en man nen en vrouwen staan buiten hun huizen en wenen zonder zich te schamen. Ook in andere steden in geheel India doen zich dergelijke taferelen voor. Gandhi's lijk, bedekt met een wit kleed, dat zijn hoofd vrijliet, werd in de avond naar het terras van het Birla-huis gedragen en daar onder het licht van een schijnwer per opgebaard. Rondom de verlichte baar was alles donker. Later op de avond, toen Gandhi's familie, vrienden en volgelingen zijn stoffelijk over schot naar binnen droegen om de laatste riten te beginnen, verbraken honderden het politiecordon om een laatste blik op de Ma> hatma te werpen. Door het bureau van de minister-president werd heden aangekon digd, dat geheel India 13 dagen in staat van rouw zal zijn. De vlaggen zullen half stok waaien en er zullen geen publieke vermakelijkheden worden gehouden. Eerste uitbarsting. De politie moest Vrijdagavond te Bombay met pantserwagens uitrukken om een plot seling wederoplaaien van de burgerstrijd te onderdrukken. Volgens officieuze cijfers werden 11 personen gedood en meer dan 50 gewond. De politie heeft het vuur geopend, nadat enige steekpartijen hadden plaats gehad naar aanleiding van Gandhi's dood. Er is om troepen verzocht, die de politie moeten versterken. Vrijdagavond zijn in geheel India veiligheidsmaatregelen genomen en aan de commanderende officieren van het leger is bevel gegeven zich gereed te hou den de burgerlijke autoriteiten bij te staan. De wereld treurt Met een door emotie verstikte stem heeft Pandit Nehroe voor de Indische omroep over het sterven van Gandhi gesproken. „Ik weet niet, hoe ik 't u vertellen moet", begon hij, „de vader der natie is niet meer". Zaterdag zal in India gevast en gebeden worden. „Wij, die onze beminde leermees ter zoveel jaren hebben gekend, kunnen bij hem nu niet meer om raad gaan en dit is een zware slag, niet slechts voor mij, maar ook voor de millioenen en millioenen in dit land". President Truman heeft zijn diepgevoeld leedwezen betuigd met de dood van Mahat ma Gandhi. Truman's secretaris Charles Ross heeft verklaard, dat de president Gan dhi's dood een droevige gebeurtenis voor de gehele wereld acht. Te Lake Success zijn de vlaggen der 57 verenigde volken halfstok gehesen. De correspondent van Reuter in Den Haag vernam van minister-president dr. L. J. M. Beel met betrekking tot de dood van Mahatma Gandhi het volgende: „Diep ben ik geschokt door het bericht, dat Gandhi op gewelddadige wijze de dood heeft gevonden. Zijn leven was steeds gewijd aan het lot zijner medemensen, voor welk doel geen persoonlijk offer hem te groot was. Het Radiorede van de Koningin over Nederland en Indonesië De Koningin is voornemens op Dinsdag 3 Februari om half zeven 's avonds over de zender van de Nederlandse Wereld-omroep het woord te richten tot de bondgenoten van Nederland uit de wereldoorlog. Het is dc bedoeling van de Koningin, voor haar toehoorders over de gehele wereld een duidelijk beeld te schetsen van de verhouding tussen Nederland en Indo nesië. Hst woord is aan C. M. v a n H i 11 e-G a e r t h Misschien, zijn het niet eens de grote problemen, die het ons zo zwaar maken in de omgang met kinderen; of misschien is dit het moeilijke in de verhouding van mens tot kind, dat toy volwasse nen de waarde van belangrijk en onbelangrijk zo anders bepalen dan de kinderen doen. VREDE VAN MUNSTER HERDACHT Minister Gielen sprak in Nieuwe Kerk te Delft Gandhi. heengaan van figuren als Gandhi is bijzon der in tijden als wij thans beleven een ern stig verlies." Generaal Smuts, de Zuid-Afrikaanse mi nister-president, verklaarde, dat met Gan dhi een der grootste mannen van onze tijd is heengegaan en dat Zuid-Afrika met In dia treurt om dit onherstelbare verlies. De Franse Nationale Assemblée heeft een motie aangenomen, waarin zij haar diepge voelde deelneming betuigt aan volk en re gering van India. Mahatma Gandhi, zo zegt de motie, was een vriend van Frankrijk, een patriot en bovenal een wijs mens, „wiens voorbeeld een iegelijk kan leren, dat liefde sterker is dan haat." Attlee, de Engelse minister-president, heeft in een verklaring onder meer gezegd: „Het zedelijke en geestelijke leiderschap van Gandhi is een inspirerend voorbeeld geweest voor een verward en troebel tijd perk. Engeland zal delen in de smart van India over deze ramp." De crematie van Gandhi zou heden om elf uur plaats hebben op de oevers van de heilige rivier Jumna, een zijtak van de Ganges. „Er zullen wel weinig jaartallen in de geschiedenis van ons vaderland zijn, die bij alle Nederlanders zulk een rijkdom van gedachten, zulk een warmte van gevoelens en zulk een verscheidenheid van reacties opwekken als 1648", aldus de minister van Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen dr. Jos. J. Gielen, Vrijdagmiddag tijdens een toespraak in de Nieuwe Kerk te Delft ter herdenking van de Vrede van Munster. De minister zeide, „dat de geschiedkundige wetenschap, dc beeldende kunsten en het onderwijs dit nationale jaartal onuitwis baar in ons geheugen hebben gegrift en ons van de betekenis, de belangrijkheid en de vruchtbaarheid van het grote gebeuren van dat jaar, van generatie tot generatie hebben doordrongen. Het jaar 1648 was er echter niet alleen een van blijdschap en feestvreugde. In Zeeland werd geen feestklank gehoord. In Brabant en de andere generaliteitslanden heerste verslagenheid. Zien wij verder zuidwaarts, dan doemt de vraag op, aldus de minister, in hoeverre „Munster", zelfs als men rekening houdt met de opvattingen van die dagen, de toets van barmhartig heid en gerechtigheid doorstaan kan. Het jaar 1648 is voor ons een jaar van vrede, De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelopen week de navol gende verliezen zijn gerapporteerd: Koninklijke Landmacht: Sold, le kl. A. Hendriks, uit Brunsum, gesneuveld 20 Jan. 1948. Sold. R. A. Vellinga, uit Leeuwarden, overleden ten gevolge van oorlogsverwon ding 21 Jan. 1948. Sold. P. F. Doon, uit 's-Gravenhage, overleden ten gevolge van oorlogsverwonding 22 Jan. 1948. 2e luite nant G. T. H. Bom, uit Batavia, gesneuveld 23 Jan. 1948. Korp. J. A. de Broos, uit Ber gen op Zoom, overleden ten gevolge van oorlogsverwonding 24 Jan. 1948. Sold. T. van Gelder, uit Renkum, gesneuveld 24 Jan. 1948. Sold. L. Ouwerkerk, afkomstig uit 's-Gravenhage, gesneuveld 24 Jan. 1948. Sold. L. Wessel, afkomstig uit Schiedam, gesneuveld 25 Jan. 1948. Sold. A. van Rijs- woud, afkomstig uit Rotterdam, gesneuveld 26 Jan. 1948. Kon. Nederlands-Indische Leger: Amb. sold, le kl. J. Kalarie, afkomstig uit Ned.- Indië, overleden ten gevolge van bekomen verwonding 24 Jan. 1948. Man. sold. 2e kl. artillerie R. H. B. Rasuh, afkomstig uit Ned.-Indië, gesneuveld 20 Jan. 1948. Tor. sold. 2e kl. infanterie D. Andi, afkomstig uit Ned.-Indië, overleden aan bekomen ver wonding 20 Jan. 1948. Eur. mil. sold. 2e kl. G. T. Elliot, afkomstig uit Ned.-Indië, over-- leden aan bekomen verwonding 23 Jan. 1948 Koninklijke Marine: geen verliezen ge meld. TWEEDE KAMER Minister Jonkman komt Dinsdag aan het woord Van onze parlementaire redacteur). Een Indonesisch debat zonder verras singen is tegenwoordig blijkbaar onbe staanbaar. De surprise van gisteren was dat minister Jonkman, toen de afgevaar digden in eerste instantie uitgesproken waren, schorsing van de beraadslagingen tot Dinsdag vroeg. Een minister heeft ook maar één lichaam. Een flink stuk na het middernachtelijk uur had Excellentie Jonkman zich na de Donderdagavondver gadering pas ter ruste kunnen begeven. Vrijdagochtend- moest hij zijn tijd en aan dacht wijden aan zaken betreffende de con ferentie met de West. Dit alles was reeds voldoende reden om behoefte te hebben aan enige tijd ter voorbereiding van zijn beantwoording der sprekers. En zulks te meer, nu men het de regering, vooral van wege haar jongste uiteenzettingen over de Unie, moeilijk had gemaakt. Dr. Bruins Slot (A.R.) vond onder meer in hetgeen prof. Romme (K.V.P.) hierover had be toogd, aanleiding te verkondigen, dat deze afgevaardigde niet steeds zichzelf was ge bleven en dat hij met zijn geestverwanten beter gedaan zou hebben zich destijds bij het door de Anti-Revolutionnairen ten aan zien van de Unie ingenomen standpunt aan te sluiten. Dan had thans niemand een beeld van de Unie gegeven waarin de sou- Vrijdagmorgen zijn in het IJshockey stadion te Sint Moritz de Olympische Winterspe len officieel geopend. - Een foto van het stadion tijdens het défilé. Luchtmaarschalk Cunningham aan boord Het Engelse Tudor-vliegtuig „Star Tiger" van de Engels-Zuidamerikaanse luchtvaartmaatschappij wordt tussen de Azoren en Bermuda vermist. Volgens het Franse persbureau AFP bevindt lucht- maarschalk Sir Arthur Cunningham zich onder de passagiers. Behalve Cunningham bevinden zich 25 passagiers en een bemanning van zes per sonen aan boord van het vermiste vlieg tuig. Men vreest, dat het toestel 640 kilo meter ten Oosten van Bermuda in zee is gestort. De Amerikaanse kustwacht meldt, dat er nog steeds niets is te bespeuren van de „Star Tiger". De Amerikaanse marine heeft al haar vliegtuigen gerequireerd om bij daglicht nasporingen te verrichten. Vlie gende forten van het leger zetten het zoe ken in het donker voort. Michael en Anne zullen zich in Frankrijk vestigen Volgens United Press zal het huwelijk tussen-exkoning Michael van Roemenië en prinses Anne van Bourbon-Parma binnen kort in Parijs of aan de Rivièra gesloten worden. Het paar zal zich in Frankrijk vestigen, op wens van de prinses, die in 1940 als luitenante van een ambulance detachement in Frankrijk heeft dienst ge daan, terwijl haar vader in het Franse leger diende. - j vereiniteit ontbreekt. van een staat ten enennmale Prof Romme kleedt zelf aan, onafhankelijkheid, vrijheid en welvaart. Voor de tijdgenoot van voor 1648 was dat anders. Voor hem was de toekomst duister en onzeker. Er was wel een voorstelling van de toekomst, maar die wisselde met de tijd. Enerzijds was er de lang niet onver mengde vreugde bij de sluiting van de vrede, anderzijds de achtergrond der on derhandelingen. welke aan het vredeswerk zijn idyllisch karakter wel grotendeels moesten ontnemen. Thans willen wij in het oude Delft, in het gebouw waar hij te ruste gelegd is, de gedachtenis op roepen aan hem, die wij in dit verband met meer recht dan ooit de „Vader des Vaderlands" mogen noemen. Indien wij nu nagaan, welk gebruik wij gemaakt hebben van de verkregen vrijheid en onafhankelijkheid, dan mogen wij met gerustheid verklaren, dat ons volk er in geslaagd is de krachten, die in hem schuil den, tot ontplooiing te brengen. Evenals onze eerste vrijheidsstrijd ze genrijk bevochten was onder het Oranje huis en zowel in 1672 als in 1747 het in zijn zelfstandigheid bedreigde volk in Oranje-vorsten zijn verdedigers had ge vonden, zo ook stond bij de herrijzenis van ons volksbestaan in 1813 een Oranje voor ons op de bres en opnieuw brak een eeuw van vrede aan. Tot 1940. In 1945 sloeg echter het uur der bevrijding, het uur van herstel van onze in Munster gewaarborgde vrijheid en zelfstandigheid. Groot is da overeenkomst tussen het doel van de vijf jarige en dat van de tachtigjarige wor steling: ook nu weer ging de strijd tegen overheersing door een continentale macht tegen liifs- en geestesdwang, en voor het het recht, om ons lot in eigen hand te nemen, voor die vrijheid zonder welke Nederland niet leven kan En voor de tweede maal volgen wij het voorbeeld onzer vaderen: nu wij samen op de Dam opnieuw een monument zullen bouwen, een monument van dankbaarheid en eeuwige herinnering". De plechtigheid in de Nieuwe Kerk werd door tal van autoriteiten en enige nazaten van de ondertekenaars van het verdrag bijgewoond. Zij waren tevoren door het gemeentebestuur van Delft ten stadhuize ontvangen en hadden zich onder 't luiden van de zwaarste klok van Neder land,. de Bourdon in de Oude Kerk, naar de Nieuwe Kerk begeven. Daar sprak de loco-burgemeester van Delft, de heer J. A. Lausberg een korte rede uit. Hij her dacht de „Vader des Vaderlands", zonder wiens idealisme, humaniteit, doorzettings- gedoogt echter dat anderen uitkleden. Zijn uitspraken wat betreft de noodzaak om eigenlijk het Collegiaal Orgaan bij de wet in te stellen, gaven de A R. spreker aanleiding tot enige opmerkingen. Mr. Stokvis (Comm.) noemde het Don Quichotterië van de Nederlandse re gering om de souvereiniteit van de repu bliek niet te willen erkennen, waarna zijn geestverwant Hoogcarspel met een motie kwam, waarin instelling van het Collegiaal Orgaan bij de wet geëist werd. Als derde communistische spreker trachtte de heer D e Groot duidelijk te maken dat Wallstreet bezig was om via de Com- missie van Goede Diensten waaroververmogen en organisatietalent de tachtig- Ds. Zandt (St. Ger.) zij het om andere jarige strijd nooit tot een goed einde zou redenen, slecht te spreken was evenals z;jn gebracht. over hetgeen op 17 Januari was bereikt de meest rechtse elementen in de republiek, die juist de felste anti-Nederlandse groe pen vormen, te paard probeert te zetten. Hierin zag hij bovendien de grootste ge varen voor de werkelijke vrijheid van het Indonesische volk. De Commissie van Drie had volgens deze spreker, onder de dek mantel van de Veiligheidsraad, in feite louter Amerikaanse en imperialistische belangen gediend. Daarom moesten wij bij de Veiligheidsraad op een nieuwe samen stelling van de Commissie aandringen. Dinsdag wordt het debat voortgezet. Resultaten der besprekingen in Luxemburg geven voldoening Tijdens de Vrijdag voortgezette bespre kingen tussen de Nederlandse, Belgische en Luxemburgse delegaties werd besloten een lijst op te stellen van industrieën die voortaan het onderwerp zullen uitmaken van voorafgaande beraadslagingen. Ook voor de andere bedrijfstakken zal het voorafgaand overleg in de toekomst ge ïntensiveerd worden. Verder werd beslotén dat een subcom missie voor landbouwaanffelegenheden op 5 Februari a.s. in Den Haag bijeen zal komen teneinde verschillende nog onopge loste problemen te onderzoeken, in het bijzonder dat van de belasting op suiker. Tevens heeft, de conferentie vandaag He verschillende vraagstukken bestudeerd die verband houden met de douane-unie en met het functioneren van het handels- en betalingsaccoord tussen Nederland en de Belgisch-Luxemburgse economische unie. Na afloop van de onderhandelingen ver klaarde de Belgische eerste minister Spaak tegenover de journalisten dat de behaalde resultaten tot tevredenheid stemmen. „Er hebben zich weliswaar technische moei lijkheden voorgedaan, doch deze vormen geen al te grote belemmeringen omdat de gedelegeerden vervuld ziin van 't verlangen tot een oplossing te komen. Overigens. al dus de minister, werden deze moeilük- heden verwacht. Juist door de logische gang der zaken die bij de vorming van de Benelux worden betracht, doen zich, naarmate men vordert steeds meer vraag stukken voor. Hoe langer hoe meer komen wij tot de overtuiging dat alle nroblemen van uit een gemeenschanneliik oogpunt moeten worden beschouwd". Tenslotte zei de heer Spaak nog „de problemen die wij op deze conferentie bobben aangesneden ziin zeer gecomnlï- ceerd. doch zij zijn niet onoplosbaar. In dien ..Benelux" zou mislukken, zou dit niet alleen een ramp voor Nederland. België en Luxemburg betekenen, doch voor geheel Europa. Ik ben er evenwel van overtuigd, dat dit niet het geval zal zijn". Hedenochtend zou een plenaire verga dering gehouden worden, waarop het Frans-Engels voorstel aan de Benelux- groepering om toetreden tol een gezamen lijk pact besproken zal worden. Met betrekking tot het Franse voorstel Na de rede van minister Gielen werd een slotwoord gesproken door ir. S. H. Stoffel, voorzitter van de stichting „Het Princenhof" te Delft, die mededeelde, dat op 5 Juni in het Prinsenhof een tentoon stelling zal worden geopend, welke aan bezoekers gelegenheid zal bieden zich een ogenblik in te leven in de gebeurtenissen van driehonderd jaar geleden. Twee luchtrampen De Amerikaanse Dakota, die vermi< werd tussen Istres en Udine is vijftien km van Digne (Zuidwest-Frankrijk) terugge vonden. Het toestel ligt ondersteboven, op bijna vijf en twintighonderd meter boven de zeespiegel in de bergen. Er werden geen tekenen van leven waargenomen. De lucht- reddingsdienst van Aix-en-Provence neemt deel aan de pogingen om het vliegtuig te naderen. Vijftien toestellen, waaronder zeven Franse, voeren de pogingen uit. Zoekend Superfort neergestort Een Amerikaans Superfort. dat op zoek was naar de in Zuid-Frankrijk, vermiste Dakota van het Amerikaanse leger, is bij Digne met tien personen aan boord neer gestort. Volgens de laatste berichten zijn er acht doden en twee overlevenden. Het vliegtuig is tegen een bergtop gevlogen en in brand geraakt. PROF. GERBRANDY WEER VOOR DE MICROFOON. De oud-minister-president prof. mr. P. S. Gerbrandy heeft voor het eerst nadat hem voor de tijd van twee maanden ver boden was voor de radio te spreken, weer een radiorede gehouden over het regerings beleid met betrekking tot Indonesië. Hij leverde uitvoerig critiek op de jongste re geringsverklaring en op de beslissingen welke op de „Renville" genomen zijn. om onderhandelingen te openen over een douane-unie, verklaarde de Belgische mi nister-president Spaak dat de landen van de Benelux in antwoord op dit voorstel hebben medegedeeld, dat deze kwestie be sproken zal worden op de bijeenkomst van de studiegroep voor een Europese douane unie, die de volgende week te Brussel zal plaats vinden. Minister Spaak deelde voorts mede, dat op de Benelux-conferenlie overeenstem ming was bereikt over de uitvoering van het hamlelsaccoord, dat tussen de Bene- lux-landen is gesloten. AANVANKELIJK OPKLAREND i Verwachting, medegedeeld dcor het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater- j dagavond tot Zondagavond: Aanvankelijk weinig bewolking, nog verder afnemende Zuidwestelijke wind en iets kouder Morgen in de loop van de dag weer toenemende be- wolk in g met later plaatselijk en'^e J reeen, geleidelijk aanwakkerende Zird- i westelijke wind en iets zachter.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1948 | | pagina 1