jlflandel met Duitsland herstelt
ch tergend langzaam
z\c
Nederlandse scheepvaart en Indische export
van grote betekenis voor onze betalingsbalans
Kort en
BondigJ
Richtprijzen voor akkerbouwproducten
en mëlk zijri thans vastgesteld
4 MAART 1948
I'as een kwart van de vooroorlogse omzet
bijzondere medewerker)
IJMUIDER COURANT
(Van e
'«SI
„ntofabriek werkt thans weer
Eén Duitse a j;, de volkswagen -
J«ilp volle toeren- „itte]IarK)kanaal, in do
v»Wtk f"a„Brunsw«k. Als de oorlog bet
Larroee de Duitsers door de
"«WiüBepMid, niet in duigen had
it ie nu, tot de eenvoudigste
poid, f"df"hun eigen karretje over de
arbeider toe. hcbben kunnen
P® Sêr dan 275 millloen
snorren - jtse v()lk al bijeonge-
•rk Tmlo! haalde echter een streep
bra* de toen lieten de Nazi's
door de rekening en^ fonds ver_
rik
- "stil in een ander tonds ver-
I" m Nmit heeft één Duitser in een
"eindelijk bet onderspit
ETaven de Engelsen terstond
tt"1 "f.S de productie te beginnen,
opdracht het mjddenstuk van de
|y,'eliswaai - ,17qq meter lang en
'fgusachtige - tijdens de oorlogsjaren
homhardement van de RAF totaal
doorwiho rest was nog gmot ge_
J vernietigd. voHoende machines vodbzien,
t""8/. klehre wagentjes aan de lopende
d 0 vcraraarSen. Sinds 1945 zijn er
ie ir«n-c-ürn(jpns vervaardigd,
en men
Idi,
|£VW Volkswagens
tide" de Engelse directeur ons
•cd™' °La„rfie. die nu ongev
i'„„t de productie, die nu ongeveer dui
hüOptlOc R. m rif» Jnnn va?
zend pel'
Kwd'arbefdërs zijn hier werkzaam.
'Aentrtu. i vfini.-de.bmnenland-
HS maand bedraagt, in de loop van
z - Ht 2500 per maand op te voeren!
Achtau. lleen voor de.binnenland-
ook voor de export. Dank
S jfdoortastendheid van een firma uit
ie dooms e Ne(JerIadders aIs eer.
aen'erin geslaagd op eenigc honderden,
ESS® uit deze fabriek beslag te
HH zodat men ze binnenkort ook op
rllwhndse wegen kan zien rijden,
IrfDuitsland zelf zijn ze hoofdzakelijk
bezetting in gebruik, of-
«nnttn t.c Duitsers zelf ook een toewijzing
Mte, ontvangen. „Die krijgen de artsen
-ter- vroegen wij, niet zonder ironie. De
Engelsman lachte. „Hoe de Duitsers die
"Jens verdelen, moeten ze zelf weten
„i hij maar voor zover mij bekend, rij
den tot op heden alleen de ambtenaren van
tel ministerie voor verkeer ermee!"
Duitse auto's voor NederlandHier
is een facet van het omvangrijke probleem,
L herstel der Nederlands-Duitse han-
dei'.belrekjiingen" heeft. Het Imndelsver-
teer mei ons natuurlijke achterland beeft
tin! ongeveer een peil bereikt, gelijk aan
|e?n kwart van de vooroorlogse omzetten.
Dat is veel te weinig, want is de handel
met Duitsland vanouds niet een van de
[voornaamste pijlers van onze welvaart ge
weest? Wanneer men' de bezetters, in ons
geval diis de Engelse autoriteiten, daarover
aanklampt, voeren zij argumenten aan, die
jinderdaad een 'grond van juistheid bevat-
itcn, Dat Rotterdam en Antwerpen nog
slechts 'in geringe mate zijn ingeschakeld.
verklaren zij b.v. hiermee, dat de Neder-
landse schepen wel volgeladen de Rijn op
varen, maar leeg teruggaan. Daardoor wor
den de kosten van de vracljt' hogen dan
voor transport over Hamburg en Bremen.
Pit vraagstuk is niet gemakkelijk, maar
het feit blijft, dat onze scheepvaart aan de
jn-en uitvoer'Van Duitsland niet te pas
komt, tgrwijUdë' Epgel§e en Amerikaanse
seliepen.v bij dit-vervoer een overwegende
positie innemen.
Groente.
Men denke ook aan de beruchte groen
ten-affaire. Tot grote, ontzetting van de
[Duitsers de kranten stonden er vol
- hebben wij kostelijke tuinbouw
producten moeten laten verrotten, omdat
de Nederlanders en de Engelse bezettings-
Biitoiiteiten het op het laatste nippertje
[met eens konden worden. De moeilijkheid
in dit geval was de fatale calorieën-
warde Inderdaad is de hoeveelheid calo
rieën van groenten laag.' Voor dezelfde
hoeveelheid dollars is het mogelijk andere
bïcoducten te kopen, die in dat opzicht ho
ler gewaardeerd worden. Hiertegenover
staalde vraag, of die calorieën-maatstaf
iaad de hoogste wijsheid op voedsel-
gebied is. De Duitsers klagen juist over de
[eentonigheid van het eten, dat verkrijg
baar wordt gesteld. Groenten nu zouden
met alleen de gewenste variatie in het
Duitse menu kunnen brengen, maar zij
{bevattenbovendien minerals zouten, die
onontbeerlijk zijn voor de instandhouding
Wit het lichaam. Waarom, zo vraagt cle
[Duitser zich af, kunnen wij geen kolen of
I staal naar Nederland exporteren en in ruil*
daarvoor artikelen betrekken, die .zijzelf
kiezen? „De Duitser, die zo redeneert, ver
geet echter twee dingen, In de eerste plaats
dit, dat hij geen vrije zeggenschap over
kolen of staal heeft. Zijn land is bezet, cle
bezetters importeren zijn voedsel en in ruil
daarvoormaken zij aanspraak op zijn
delfstoffen en industrieproducten. Natuur
lijk is dit niet bevorderlijk voor de werklust
der Duitsers en om nu aan dit bezwaar
tegemoet te komen, hebben de Engelsen
en Amerikanen de oplossing gezocht !n
een „incentive program", d.w.z. een aan-
siforingssysteemwaarbij met name de
mijnwerkers ongeveer één dollar per man
en per week in een z.g. bonusfonds kunnen
storten, mits zij 'een bepaalde prestatie
verrichten.
„Vrije aankoop"
Een deel van dit fonds (intussen reeds
opgelopen tot een bedrag van tien millioen
dollars) is beschikbaar voor de „vrije"
aankoop van levensmiddelen. Die vrijheid
is echter zeer .betrekkelijk, want en nu
komen wij tot het tweede punt in
Washington zetelt de International Emer
gency Food Board, de Noodvoedselraad,
die, onder leiding van Sir John JBoyd Orr,
de hoeveelheden van schaarse producten
aanwijst, waarover elk land mag beschik
ken. Toen Nederland dus bereid bleek vet
ten en suiker te ruilen voor Roerkolen,
greep de Food Board in en verbood deze
transactie, omdat Duitsland van deze arti
kelen niet méér mag opnemen dan aan dit
land is toegewezen. Wég ruil! Natuurlijk
snapt de gewone man in het Roergebied
niets van dit alles. Hij weet alleen, dat hij
voor „zijn" dollars uit het bonusfonds wél.
Amerikaanse Care-paklcetten jcan Inrijgen,
die echter, gezien de inhoud, volgens Duit
se berekening enige dollars te duur zijn.
De dupe
Het jammerlijke van deze gang van za
ken is intussen, dat kleine landen als Ne
derland ën België, die hun natuurlijke han
delsrelaties weer willen aanknopen, de
dupe zijn. Hoe steekhoudend de verkla
ringen van de bezettende mogendheden ook
zijn, zolang deze moeilijkheden niet op be
vredigende wijze zijn opgelost, kan. er van
een normaal 'handelsverkeer en' dus ook
van een duurzaam herstel bij Duitslands
buren geen sprake zijn.
Overigens meenden wij bij- de Engelse
autoriteiten begrip voor onze zorgen te
kunnen ontdekken. Het wachten is thans
op daden.
Wij zinspeelden hierboven op het'voed-
;elvraagstulc in Wesl-Duitsland. Er zijn pog
mdere moeilijkheden, waaraan de Duitsers,
krachtig gesteund door hun Engelse „advi
seurs", zo goed mogelijk het hoofd trachten
te bieden. Het gebrek aan allerlei hulpmid
delen, van gereedschappen tot eenvoudige
zaken als gloeilampen toe, het gemis aan
krachtige voeding, het tekort' aan kleding,
het ontbreken van hoopvolle vooruitzich
ten, de hogeȐemid.dejde leeftijd van de
mijnwerkers wier leeftijd gemiddeld
tien jaar hoger ligt dan voor de oorlog
alsmede onvoldoende scholing der .werk
nemers, ziehier enkele van de punten,, die
elke dag opnieuw veel hoofdbrekens kos
ten. Sommige bedrijnen kunnen moeilijk
arbeiders krijgen, omdat zij, tengevolge van
de aard van het werk, niet in staat zijn het
loon ten dele in natura uit te keren. Hiel
en daar poogt men vrouwen in te schake
len, maar ook dit stuit op bezwaren, omdat
de Duitsers zijn grootgebracht met het
denkbeeld, dat de vrouw in het gezin be
hoort. En daar behoort zij ook. Maar
in de Britse zone zijn één millioen vrou
wen te veel en in het Roergebied komen
op eïke honderd mannen 170 vrouwen voor!
Voorts vreesde men aanvankelijk voor
werkloosheid tengevolge van de ontmante
ling van fabrieken, maar de hierdoor vrij
gekomen arbeidskrachten bleken gemakke
lijk eldex-s emplooi te kunnen vinden. Die
ontmanteling ontmoette in den beginne
nogaJ wat tegenstand bij de Duitsers, maar
in de laatste, tijd is die gaan luwen. De
Engelsen willen er zo ver mee gaa-n, dat
het industrieel nivealu van 1936. (dus vóór
de grote oorlogs-mspanning) wordt be
reikt. Maar zover is men nog lang' niet. De
Duitse industrie heeft het nog niet verder
dan 35 procent van het peil van 1936 ge
bracht en in 1950 denkt men tot 60 proceilt
te zijn gestegen.1 Een van de motieven
waarom de Duitsers berusten in de „ont
manteling, ligt hierin, dat het vaak fabrie
ken met oude, soms verouderde installaties
betreft. En waarom zouden ze zich dan ver-
zetten? Laat de buitenlanders de oude
rommel maar overnemen; t.z.t. s.chaffen de
Duitsers zich splinternieuwe machines aan.
En wie trekt dan aan het langste eind?
Het is met de Nederlandse betalings
balans kwalijk gesteld. Voor 1948 heeft
minister Lieftinck het tekort op 2 mil
liard geraamd, waarvan het grootste deel
aan de importen uit de Verenigde Staten
té wijten is. Deze stegen van 535 mil
lioen tot 1195 millioen in 1947, waarte
genover slechts respectievelijk 38 mil
lioen en 50.7 millioen expbrten stonden.
In afwachting van de Marshall-hulp zal
de import uit de Verenigde Staten zoveel
mogelijk worden beperkt, maar voor het
eerste halfjaar 1948 wordt het tekort op
de' betalingsbalans met Amerika toch nog
op 165 millioen dollar of 437 millioen gul
den geraamd, waar dan nog 100 millioen
dollar 265 millioen) aan lopende posten
van 1947 bijkomen.
Maar ook als het Marshall-plan binnen
korte tijd tot uitvoering komt, zal de uit
dien hoofde verstrekte hulp voor de eerste
12 maanden (ingaande 1 April) op 565
millioen dollar vastgesteld, niet „om niet"
worden verleend. Wij zullen deze bedragen
tenslotte weer moeten „inverdienen" door
het verder verhogen van de Nederlandse
productie. Maar hieraan zijn moeilijkhe
den verbonden. Minister Van dén Brink
heeft in zijn maidenspeech in de Tweede
Kramer verklaard» dat verdere industriali
satie geen technisch probleem is, maar een
economisch proces. Wij hebben rendabele
bedrijven nodig, geen kasplantjes welke
bij de eerste de beste storm verdwijnen.
Daarom is het van zo grote betekenis dat
onze andere, oude hulpbrpnhen. weer wor
den geactiveerd. Van ons Oostelijk achter
land is voorlopig eerst nog weinig te wach
ten. Maar Indië begint als deviezenbron in
betekenis toe te nemen. De productie en de
export van rubber, palmolie en tabak is
stijgende. Voor 1948 wordt de waarde der
Indische producten binnen de demarcatie
lijn weer op 194 millioen geschat, voor
1949 op 432 millioen en voor 1950 op
568 millioen, w,aarbij rubber en palmolie
de meeste zoden aan de dijk zetten. Na
tuurlijk komt hierbij de vraag aan de orde
welk deel van de opbrengst aan de Ne
derlandse economie ten goede komt. Een
belangrijke factor voor onze betalingsba
lans is ook de zich krachtig herstellende
scheepvaart. Onze vloot was op 1 Septem
ber 1947 2.30 millioen bruto register ton
groot-met 908 schepen tegen 2.85 millioen
b.r.t. en 1129 schepen in 1939. De totale
en met name voor. onze betalingsbalans.
Wat de vlootsterkte betreft, zijn we thans
het vierde der zeevarende landen en wan
neer wij elk jaar 100.000 ton bouwen, zal
de Nederlandse vloot na vijf jaar weer zijn
vooroorlogse peil hebben bereikt.
Ook hiervoor is echter de Marshall-hulp
nodig als springplank naar een hoger ni
veau van economische bedrijvigheid.
Nederlanders in Djokja:
Indrukken van een bezoek
aan de Republiek
De speciale correspondent van Aneta, die
pas is teruggekeerd van een bezoek aan de
republiek schrijft, dat het met het trans
port in de republiek zeer treurig is gesteld,
met name met het wegtransport. Het trein
verkeer is redelijk, al zijn vooral de passar-
treinen ongelooflijk zwaar overbelast.
Tijdens het bezoek ontbrak de tijd en
vooral de gelegenheid om zich uitvoerig
op de hoogte te stellen van de stand van
zaken in de middelgrote industrie. Uit het
weinige dat men zag kon slechts de con
clusie getrokken worden, dat rpet ten koste
van efficiency de fabrieken draaiende
houdt. In het stadsbeeld van Djokja wordt
men vooral getroffen door het grote aantal
militairen, dat zich op straat bevindt. Vol
gens officiële mededelingen zijn dit de TRI
manschappen uit de „pockets", die Ie
Djokja op hun bestemming wachten.
Zeer velen van hen waren cle eerste
dagen van het bezoek van de correspondent
nog gewapend, doch na enige tijd kreeg
de stad'een vredelievender aanblik. Op
vallend was ook de uitstekende kleding en
bewapening van de politietroepen. Er
heerst orde en rust en ook eeir niet-Indo-
nesiër kan ziph, zonder, door het publiek
lastig te worden gevallen, vrij bewegen. De
bewegingsvrijheid is echter niet onbe
perkt. Te Klaten bijvoorbeeld, konden de
Nederlandse journalisten slechts door het
dorp wandelen met zwaar bewapende ge
leiders, omdat mep, naar men van repu
blikeinse zijde meedeelde, bezorgd was
voor hun veiligheid.
Een der onderwerpen van gesprek vormt
de Renville-overeenkomst die vrij alge
meen inderdaad aanvaard wordt, ook al
BINNENLAND
Bij beschikking van cle minister van
Verkeer en Waterstaat is bevorderd tot
rijkshoofdcontróleur van het verkeer in vaste
dienst bij de Rijksverkeersinspectie anet de
persoonlijke titel van rijksopzichter van het
verkeer de heer N. II. Pronk met als stand
plaats Haarlem.
Te Middelburg is de eerste Zeeuwse
groententeeltvakschool geopend.
De doodstraf is geëist tegen de ex-com
missaris van politie te Apeldoorn J. M. die
tientallen Joodse ingezetenen aan de S.D.
heeft uitgeleverd.
Woensdagmiddag brak brand uit in het
gebouw van de Service d' Information der
Franse ambassade in Den Haag. De brand
weer wist het vuur te beperken tot één
kamer. Men vermoedt, dat een der bezoekers
achteloos een sigarettenpeukje in een papier
mand heeft geworpen.
HAARLEM EN OMGEVINÓ
De kievit, welke Zaterdag in Wilp (Gld.)
werd waargenomen blijkt niet de eerste ge
weest te zijn. Een onzer abonnés he'eft na
melijk reeds op 19 Februari tussen Haarlem
en Halfweg een koppel van deze vogels ge
zien.
Toeslagen van in totaal f 85.- millioen
voor melkveehouderij en bepaalde bedrijven
Stichting voor de Landbouw
is teleurgesteld
Olie uit eigen bodem
Duizend ton per dag
i De geschiedenis van het olieterrein te
Schoonebeek is nog niet oud. Velen zullen
bch herinneren, dat de eerste olieprodu
cerende laag in Mei 1943 ten Oosten van
jyoevorden werd aangehoord. De productie
was (oen nog zeer' geving (ongeveer één
ion per dag) en bedraagt thans nog een
jqm daarvan^ Hierna werd in Maart
in Schoonebeek een andere oliehou
dende laag aangeboord. De productie uit*
eze put bedroeg in het begin ongeveer
!k-iOC per c^a=- ®en zeer geringe hoe-
j «iheiQ, welke toch nog te groot was, om
ni gedeelte te laten verbruiken door de
I use oorlogsmachine. Door allerlei sa-
ageniaatregelen daalde het productie-
I 'J er van deze put snel en in September
j was het tot nul teruggebracht. Veel
|S. J van (k Schoonebeker-olie hebben
mtsers niet gehad en er werden meer
«umprodueten voor aandrijving der
nlift verbruikt, dan er aan'ruwe aard-
r» de putten werd gewonnen. «fc
dewpvu Was nauwelijks ten 'einde, of
ihana mtleden wei"den met kracht ter
Si'hnnn!u°imen' *n 1945 begonnen de
E a eMr~putten- wederom te produ-
fcr J? lot. Januari 1946 bleef de op-
Rftrï^i constant' Daarna steeg de
ton thans bedraagt zij duizend
aan aan v'ee de ^nnenlandse behoefte
hwwStSS?Vüor ongeveer 19
het S.ian 500 arbeidskrachten zijn op
■Stel n? aao"nnhet werk en bovendien
lende ain«m arbeiders voor verschil-
aanW Va ®mersmaatschappijen aan de
ningen. Wegen en de bouw van wo-
dag is' P°aucbecijfer van duizend ton per
nog niet aJ1 i woord in Schoonebeek
door de Meer Putten Sullen
worden-eebnm-a aardoliemaatschappij
Ifcjjopt te v-erlTogen de Pr°dUC"
land eèn' 5™ bodem betekent voor ons
enige jsrpn °n°hüsch voordeel waarvan
itdroA^j geleden niemand zou hebben
„De regering heeft thans' de richtprijzen
vastgesteld voor akkerbouw-producten
van de oogst 1948 en voor melk, waarbij is
uitgegaan van een aanstaande verhoging
/Ier basis-uurlonen van 64 tot 68' cent en
een tegelijkertijd in te voeren verlaging
der tariefionen, waarvoor het college vaii
ijksbemMdelaars nadere voorstellen zal
doen.
Daar sommige prijzen, onder meer de
rogge- en melkprijzen, zo zijn vastgesteld,
dat onder de tegenwoordige omstandig
heden van de minder goede productiege
bieden een voldoende netto bedirijfsover-
schot niet kan worden verkregen, heeft
de regering zich voorgesteld boven deze
prijzen nog extra-toeslagen te verlenen,
welke toeslagen dan in» het bijzonder ten
goede zouden moeten komen aan bepaalde
gebieden of bepaalde bedrijfstypen.
Akkerbouwprijzen
Rekening houdende met de invoering
van -wijzigingen in de landarbeidersionen
en uitgaande van de prijsberekeningen van
het Landbouw-economisch-instituut, heeft
de regering de volgende richtprijzen voor
de akkerbouwproducten per 100 leg vast
gesteld:
Oogst '48 Oogst '47
Tarwe ƒ21 (ƒ20)
Rogge ƒ21 (ƒ20)-
Gerstƒ19 (ƒ10)
Haver 17,50 17.50)
Groene erwten., ƒ30 (ƒ26)
Schokker erwten ƒ31—-ƒ39 (ƒ31ƒ35)
Capucijners (ƒ42.50)
Grauwe erwten 50)
Bruine bonen 45 45)
Witte bonen 50)
VelÜbonen "f 21 (ƒ21)
Waalse bonen (ƒ21)
Duivebonen 2125)
Koolzaad 70 - 50)
Blauwmaanzaad 5080)
Karwijzaad -(ƒ5075)
Lijnzaad ƒ45 (ƒ50)
Geel mosterdzaad (ƒ35ƒ55)
Bruin mosterdz. 80)
Kanariezaad -2540)
Fabr. aardappelen 4.75' 4.75)
Suikerbieten
32 1000 kg (ƒ34)
ingaat, op 17,5 cent per kg melk van 3,3
pet. vet zal worden vastgesteld. De be
staande toeslag voor de in het Westen des
lands voor directe consumptie geleverde
melk zal met ongeveer 0,5 cent per kg
melk worden verhoogd.
Toeslagen
Naast deze prijzen zijn in het bijzonder
ten behoeve van bepaalde melkveehou
ders en van .bedrijven op de lichtere gron
den de volgende toeslagen gedacht: -- -
17, millioen als. compensatie voor de in de
zomer 1947 voor vele gebieden, mede door
de bijzondere weersomstandigheden onvol
doende geldelijke uitkomsten van de melk
veehouderij;
40 millioen als compensatie voor de in
1947 onvoldoende bedrijfsuitkomsten van
bepaalde bedrijven op de lichtere gronden:
kan men er niet geestdriftig over zijn. Zo-
deviezenopbrengst mag thans op 375 mil- j als een functionnarls van de nieuwe socia-
lioen worden geraamd. De overige helft j listische partij (partij Soeialis Indonesia)
betekent een deviezenbesparing, daar het j het uitdrukte: „De regering heeft de over-
vervoer van Amerika naar ons land niet eenkomst aanvaard. Wij staan achter de
met dollars, doch met guldens kan worden regering, maar gewild hebben wij haar
betaald. Hier vooral ligt nog een belangrijk
perspectief .voor onze nationale economie
niet".
IJ muiden
Tsjechoslowakije en zegt dat iedere Ne
derlander zich op grond daarvan een oor
deel kan vormen over de waarde van de
sympathiebetuigingen van het Nederlandse
11 millioen voor 1948 als compensatie communisme voor de democratie. „Kneve-
voor de ook in dat jaar nog te verwachten ling van de persvrijheden, geestelijke
De. gebeurtenissen in
Tsjechoslowakije
Verklaring van Partijbestuur
van de Partij van de Arbeid
Het partijbestuur van de Partij van de'
Arbeid heeft zich zo deelt het mede
-rekenschap gegeven van de ontwikkeling
der politieke gebeurtenissen in Oost-
Europa, in het bijzonder in de Tsjechoslo-
waakse republiek.
Het partijbestuur merkt op, dat de C.
P. N. zich in haaf publieke uitingen vol-
komen solidariseert met het gebeurde in zij hebben tot dit jubileumseizoen gewacht
Toneel
„Vorstelijke emigranten"
Na de eerste wereldoorlog hebben vele
'schrijvers hun lezers verteld van het
droeve bestaan- dat de Russische emigran
ten, voor het merendeel in Parijs neerge
streken, leidden in deze lichtstad. Deval,
zelf een Fransman, heeft deze belevenissen
gecomprimeerd' in het bekende toneelspel
„Vorstelijke emigranten", dat de toeschou
wers volledig inlicht omtrent het wel en
wee van hen, die wij nu.gevoelloos D.P.'s
•zouden noemen.
Al vele jaren koesterden de Varianen
SCHEEPVAART
K- N. S. M. Breda. 2'Mrt te Huaeho. via
Cristobal. Curacao, Antwerpen naar Amster
dam. Cottica, 1 Mrt van Curacao naar Para
maribo. Ganymedes, 29 Febr. van Trinidad
La Guaira. Jupiter. 29 Febr. te Maracaibo
van Aruba naar Puerto Cabello. Luna. 2 Mrt
,van Trinidad naar Paramaribo.
MIJ. NEDERLAND. Rotti, 27 Febr. van
Bombay naar Cochin.
VINKE EN CO. Rossum van Antwerpen
naar St. Thomas, passeerde 1 Mrt Ouessant,
Grote vaart.
Alcor, BairesRotterdam, pass. 2 Mrt
Ouessant wordt 4 Mrt voormiddag te Hoek
van Holland verw. Axeldijk, wordt 5 Mrt
18.00 van Mobile te ITock van Holland verw.
Loenerkerk, 1 Mrt van Coolmbo te Madras.
Nieuw Amsterdam, 2 Mrt 8,35 v.m. van
Southampton naar Le Havre en Rotterdam
alwaar 3 Mrt 'verwacht. Prins Alexander,
HaifaEngelnad, pass, 2 Mrt. Malta. Van der
Waals, Rotterdam—Perz. Golf. 1 Mrt van
Gibraltar. Zuiderkruis, RotterdamBatavia,
pass. 2 Mrt 8 uur Gibraltar. Aagtelcerk, 2 Mrt
van Bombay naar Cochin. Alderamin, 2 Mrt
nog te Koweit. Algenib, 3 Mrt van Antwerpen
te" Pernambuco. Amstelkerk, 2 Mrt van Lagos
naar Tacoradj. Antonia. 2 Mrt van Pladjoe
naar Port Swéttenham. Borneo, Halifax-
Port Said, 2 Mrt op 100 mijl Z.W. Kaap St.
Vincent. Boschfonlein. 2 Mrt van Kaapstad
naar Teneriffe. Ceronia, 2 Mrt van Santos
naar Curacao. Hilversum, 2 Mrt nog te Lome.
Jobshaven, 4 Mrt van Port Bouet. te Landana
verwacht. Kamerlingh Onnes. Java—Rotter
dam. 2 Mrt om 1 uur van Aden. Karossa,
AmsterdamBatavia, oass. 2 Mrt Kaap St.
Vincent. Kelbergen, 3 Mrt van Rotterdam
Bagnoli. Lissekerk. CalcuttaRotterdam. 2
Mrt van Port Said. Malvina, Rotterdam—
Curagao, 2 Mrt op 1150 mijl W.Z.W. Sania-
maria (AzorenL Meliskerk, 2 Mrt nog te
Pointe Noire. Nieuw Amsterdam. New York
—Rotterdam, 2 Mrt 16.20 uur te Havr^.
Oranjefontein. 2 Mrt van Lorenzo Marquez
naar Beïra. Ossendrecht, HuelvaAjnster-
dam. pass. 2 Mrt Ouessant. Polydorus, 3 Mrt
van Padang te Ba'avia. Rondo. 2 Mrt van
Port Said naar Halifax. Saidja, 2 Mrt van
Miri te Pladjoe. Singkep, Amsterdam—Java,'
6 Mrt te Colombo verwacht. Stad Alkmaar,
3 Mrt van Cienfuegos te Santiago (Cuba).
Stad Arnhem, 2 Mrt van Savona te Huelva.
Stad Vlaardingen, Newport News—Amster
dam, 2 Mrt W.Z.W. Bishops Rocks. Stanvac
Benakat, 2 Mrt van Singapore te Soengi
Gerong. ïabian, 2 Mrt van Antwerpen naar
Amsterdam. Alhena, 2 Mrt van Rotterdam n.
Buenos Aires. Cronenburgh, 2 Mrt van Rot
terdam naar Stockholm. Eemdijk, 2 Mrt van
de wens dit spél in studie te nemen, maar Rotterdam naar Havanna, Hugo de Groot. 2
onvoldoende uitkomsten op (ie lichtere
gronden;
18 millioen ter ondersteuning van
de voor vele bedrijven op de lichtere gron
den onvoldoende .melkprijs in de periode
November 1947 tot eind October 1948.
De wijze, v/aarop deze totaal 85 millioen
grilden vereisende toeslagen zullen worden
besteed, zal na overleg met de Stichting'
vOor cle Landbouw worden bepaald.
Op de wens van de georganiseerde land
bouw om ook nog een toeslag te verlenen
ten behoeve van het kleine bedrijf op de
lichtere gronden ter compensatie van de
bedrijfsuitkomsten in 1946 heeft de rege
ring gemeend afwijzend te moeten beslis
sen. Evenmin acht de regering voldoende
gronden aanwezig om over te gaan tot een
uitbreiding van de vergoedingsregeling
voor groenten, welke in 1947 heeft gegol-
dén. Een nabetaling zal dus niet volgen.
Teleurstelling
Van de zijde van de Stichting voor de
Landbouw wordt vernomen dat deze beslis
singen van de regering een teleurstelling
betekenen.
De Stichting voor de Landbouw stelt het
dwang op andersdenkenden, broodroof,
massa-ontslagen, arrestaties van politieke
tegenstanders, aantasting van de vrijheid
van onderwijs, opvoeding en godsdienst,
verkrachting van de rechtspraak, terro
risering van hei openbare leven, dat alles
geniet de luidruchtige instemming en toe
juichingen van de Nederlandse communis
ten, overeenkomstig hun taak als vijfde
colonne van het communistische régime",
aldus het partijbestuur.
Het partijbestuur ziet in een krachtig
voortzetten van de arbeid yan de Benelux,
in de snelle uitvoering vanhet Marshall
plan, in de verwezenlijking ener West-
Europese federatie, als bedoeld in de voor
stellen van de Engelse minister van Bui
tenlandse Zaken Bevin, belangrijke mid
delen om een nieuw Europa op federatieve
grondslag op te bouwen. Zulk een federa
tief West-Europa, in nauwe samenwerking
met de Verenigde Staten van Amerika kan
een geducht bolwerk vormen tegen iedere
bedreiging van de vrijheid.
Het partijbestuur waarschuwt er ten
slotte voor, dat elk negatief anti-commu-
nisme onmachtig zal blijken te zijn om het
opdringend gevaar voor de geestelijke vrij-
op prijs mede te delen, dat er wel overleg heïd en de rechten van de mens te keren,
is gepleegd, maar-vrijwel op geen enkel Het. partijbestuur acht de tijd gekomen
om er bij alle partijgenoten op aan te
I dringen zich érnstig te beraden over de
vraag of zij zich niet van elke vorm van
verdere samenwerking met communisten
Voor de consumptie-aardappelen ligt
het in de bedoeling te komen tot een
enigszins lager algemeen prijspeil, echter
met dien verstande, dat wijzigingen van d
prijsverhoudingen en van de bewaarloner
worden voorbehouden.
In afwijking van de berekeningen van
het Landbouw-Economisch Instituut, wel
ke een geringe verlaging van de productie
prijzen der meeste akkerbouwproducten
aantoonden, zijn de richtprijzen voor de
broodgranen een weinig verhoogd. De re
gering lost hiermede haar toezegging in,
dat het prijsverschil tussen broodgranen
en voedergranen van de komende oogst
groter zal worden dan het thans bestaande
verschil. De op basis van de berekeningen
van het Landbouw-Economisch Instituut
verlaagde richtprijzen voor suikerbieten
en aardappelen, scheppen een juistere
verhouding tussen de prijzen van de brood
granen en de hakvruchten.
Voor een aantal producten voor de ko
mende oogst zijn geen richtprijzen vast
gesteld. Het ligt niet in de bedoeling de
prijsvorming dezer producten, door be
paalde maatregelen, eventuele voorschrif
ten voor de afzet in binnen- of buitenland
uitgezonderd, te binden.
Melkprijs
Voor de melk, waarvoor sinds November
1947 een voorlopige prijs was vastgesteld,
is thans de definitieve prijs bepaald en wel
op 18,3 cent per kg melk van 3,3 pet vet.
Dit zai betekenen, dat de winterprijs op 20
cent gehandhaafd blijft, doch dat de zo-
1 mermelkpirijs, welke ongeveer eind April
punt overeenstemming is bereikt.
Kosten van levensonderhoud
iets gestegen
Het indexcijfer voor de kosten van
levensonderhoud steeg van 15 November
ip 15 December van 198 op 202, of met
procent.
De belangrijkste oorzaak van deze stij-
ing is de prijsverhoging van verschillende
oedingsmiddelen. Voor boter, melk, kaas,
varkensvlees en vleeswaren werden op 24
November hogere prijzen vastgesteld. Door
het verhogen van het bewaarloon steeg de
prijs voor aardappelen op 15 December met
1 cent per kg. Ook voor fruit viel een prijs
stijging waar te nemen. Daarentegen" ver
toonden de groentenprijzen van 15 Novem
ber op 15 December een daling.
Tengevolge van deze prijs veranderingen
steeg het indexcijfer voor voeding van 210
op 221, of met 5,2 procent.
De prijsverlaging voor textiel en meü-
belen (fabrieksprijzen en handelsmarges)
was in geringe mate merkbaar in een da
ling van de indexcijfers voor kleaing
(0,3 pet.) en woninginrichting en huisraad
(1,0 pet.)
Het indexcijfer voor de overige posten
onderging een stijging van 152 op 153, of
met 0,7 pet., door een verhoging van het
door arbeiders in bouw- en aanverwante
bedrijen te betalen loonbelastingbedrag,
als gevolg van een toeslag op hun uurlonen
ter compensatie van premiederving; indien
niet in tarief wordt gewerkt en in de
tweede plaats door een prijsverhoging van
sigaren.
Dr. J. E. Burger, oud-resident van
Celebes. is op 56-jarige leeftijd te Port of
Spain (Trinidad) overleden. Dr. Burgër was
assistent-secretaris-generaal van de Caraïbi-
sche Commissie.
in vrije organisaties en comités uit het
politieke, sociale en culturele leven hebben
te onthouden.
Naar de mening van het partijbestuur
spreekt het vanzelf, dat geen lid van de
Partij van.de Arbeid zich voor medewer
king aan de z.g. nationale welvaart-comités
der C. P. N. beschikbaar stelt.
Engeland consumeert de
laatste Amerikaanse dollars
Het Amerikaanse ministerie van Finan
ciën heeft Woensdag medegedeeld, dat En
geland de' lening van 3.750.000.000 dollar,
die aaii dat land door de Verenigde Staten
op 15 Juli 1946 werd verstrekt, geheel heeft
opgenomen. De laatste hraderd millioen
dollars werden Maandag opgenomen. In
plaats 'van. zoals men oorspronkelijk had
verwacht, drie tot vijf jaar, heeft het slechts
19 maanden geduurd, alvorens de lening'
was opgebruikt.
Volgens de door president Truman op 15
Juli 1946 ondertekende overeenkomst, moet
Engeland met de terugbetaling van het geld
beginnen óp 31 December 1951 en geduren
de 50 jaren jaarlijks aflossen, tenzij de V.
S. vrijstelling verlenen. De jaarlijkse be
taling zal ongeveer 140 millioen dollars
bedragen. -Volgens de overeenkomst moeten
de V. S. vrijstelling van betaling verlenen
op verzoek" van Engeland, wanneer in enig
jaar het internationale monetaire fonds
verklaart, dat Engelands inkomsten uit ex
port en diensten aan. buitenlanders in de
vorm van verzekering en scheepvaart klei
ner zijn dan het minimum, dat Engeland
nodig heeft om voor essentiële invoer te
betalen.
om deze plannen te verwerkelijken,
ins en prinses Curatiof zijn zo 'n paar
emTgrés, die eindélijk na lang zoeken en
weifelen een baantje krijgen bij een Franse
familie, waarvan de ouders uitgespro
ken parvenu's zijn. Slechts de puntige pen
van een Fransman kan de contrasten be
schrijven 'tussen het adellijke echtpaar
enerzijds en de snobs ter andere zijde. Een
lichtstraal in het toch al zo sombere be
staan van de keukenprins ën -prinses is de
begrijpende houding van de zoon en de
dochter, die blijken van edel hout gesneden
te zijn.' Zij maken hen het leven van ver
nederingen slikken in dit huis-der-kouwe-
d rukte gemakkelijker.
Politieke wraakzucht dwingt het echt
paar Curatiof steeds hun. incognito te be
waren. indachtig aan het geruchtmakende
geval-Koetjepov, maar niettemin herkent
een bezoekster hen, zij het dan dat deze
hen goed gezind is. En dan leven Mikaïl en
Tatiana nog eenmaal hun leven-van-vóor-
heen, zijn zij weer de prins en prinses uit
de glanstijd der Romanov's, dragen zij nog
eenmaal hun costumesuit de dagen van
weleer toen Rusland nog geregeerd werd
door vadertje Czaar. Men behandelt hen
wger met de onderscheiding aan hun rang
en stand verbonden; het zijn slechts wei
nige minuten, dan is de glorie weer voorbij.
Maar het heeft .ze kracht geschonken ver
der te gaan, zich een weg te zoeken en een
nieuw leven op te bouwen in een vreemd
land, dat ondanks dat het la douce
France is de hunkering naar het
„eeuwige Rusland" toch niet kan doven
Het karakter van dit spel op juiste wijze
te vertolken, voorwaar het is een moeilijke
taak. Else Mauhs en Jan Musch hebben
triomfen gevierd in dit toneelwerk en het
echtpaar Boeree, dat bij Varia deze Tatiana
en Mikaïl speelde, heeft zich duchtig voor
bereid om „Vorstelijke emigranten" ook bij
Varia tot zijn recht te doen komen. Zij
droegen het stuk in alle opzichten en fa
cetten van het Varia-spel als brilliant sa
menspel, juiste roluitbeelding en prima
rolkennis hebben zij laten schitteren.
Het werk dergenen die hen omringden
was er niet minder om: aan mej. St. Peek
en de heer A. v. d. Borg als de parvenu's
alle hulde voor hun vertolking, die gezien
mocht worden; broer en zus (A. Verschoor
en mej. Bus) waren veelbelovend en de
lieer Holtslag en mej. R. Bakkernes waren
bekende partners in een levendig gespeeld
derde bedrijf.
Het stuk is qua compositie er een uit de
weinige zeer goede al blijft het compromis
met de gehate volkscommissaris aan het
slot toch maar onbevredigend. Het klinkt
vals en een climax blijft zodoende uit.
Daarom vond ik het, samenspel van Varia
in de eerste drie bedrijven zo voortreffelijk
en zo uitstekend van opbouw, het vierde
kon niet voldoen en dit kwam m.i. niet zo
zeer. door het spel als wel door boven
genoemd zwak punt, dat door een hinder
lijk hiaat nog geaccentueerd werd.
Succes hadden de Varianen zeker; er kon
vele malen gehaald worden en een extra
applaus viel mevr. Jo Opdam, de regisseuse,
ten deel, alles-*als bewijs dat dit goed ge
schreven en goed gespeelde stuk in de
smaak viel. Het vakkundige kapwerk en de
fraaie décors van Beyne (vooral de keuken
zag er tiptop uit) hebben daar het hunne
toe bijgedragen.
A. J. VAN DER WEIJDEN.
Mrt van Baltimore te Rotterdam. .Alamak,
BombayRotterdam. -<2 Mrt te Barcelona.
Averdijk, 1 Mrt van Port Arthur te Mobile.
Breda, 1 Mrt van Callao naar Huasco. Jacob
Luckenbach, New YorkJava. 1 Mrt-te
Penang. Sommelsdijk, 29 Febr. van New York
naar Java. Volendam, RotterdamBatavia,
pass. 1 Mrt Ouessant. Westerdam. 1 Mrt van
Rotterdam te New York. Amstelkerk. 3 Mrt
van Lagos te Takoradi. Bali. 3 Mrt van Ba
tavia naar Semarang. Boskoop, 3 Mrt van
Buenaventura te Guayaquil. Breda, 2 Mrt v.
Huasco naar Paita. Ossendrecht» Huelva
Amsterdam, pass. 2 Mrt Casquests. Prins
Alexander. HaifaEngeland, pass. 3 Mrt
Kaap Seri-at. Socrates. 3 Mrt van San Antonia
te Taleahuano verwacht. Tjibesar, 4 Mrt van
Makassar te Soerabaja verwcht. Valerius, 3
Mrt van Kobe naar Hongkong. Zonnewijk,
Norfolk—Amsterdam, 3 Mrt bij Goodwin ge
ankerd. Zeeland (SSM), 2 Mrt van de Thames
naar de Tyne.
KLEINE VAART
Arie Seheffer, 2 Maart van Dublin naar Rot
terdam. Audacia, 2 Maart van Preston te
Dundalk. Birmingham. 2 Maart van Kings-
lynn naar Rotterdam. De Ruyter, 2 Maart van
La Roch.elle naar Bordeaux. Echo, 1 Maart
van Belfast naar Rotterdam. Elisabeth (Ver
maas), 3 Maart van Kampen te Delfzijl- Fero-
cia, 2 Maart van Antwerpen naar Rotterdam,
geankerd Noord West van Walcheren bij
Westcapelle wegens mist. Gaasterland. 2
Maart van de Thames naar Grangemouth.
Glashaven, Kopenhagen—Rotterdam, pass. 2
ïvfaart Brunsbuttel. Heemskerk. 2 Maart van
Siicrreham naar Rotterdam. Houtman. 1 Maart
van Bremen te Kingslynn. June, G.ent-Kings-
lynn, 3 Maart te Vlissingen wegens mist. Kei
zersgracht, 2 Maart van Rotterdam naar Ant
werpen. Mercurius, 1 Maart van Manchester
naar Swansea. Njord, 2 Maart van Glasgow
te Lissabon. Nottingham, 1 Maart vafi Har-
lingen naar Goole. Nettie, 2 Maart van Ply
mouth naar Berry Head. Tyro. Dublin—Am
sterdam, pass. 2 Maart Lizard. Seaham. 1'
Maart van de Thames naar Grangemouth.
Van Gelder, 2 Maart van Nordenham te New
castle. Violette Erica, 2 Maart van South
ampton naar Schiedam.
SLEEPBEDRIJF
Slbt „Ganges" met s-s. ..Servre", BrestAnt
werpen. pass- 2 Maart Vlissingen. Slbt ..Tha
mes" met* Tai-Ping. 2 Maart van Bordeaux
te Passaies. Slbt ..Tyne" me' dok. Cochin—
Bahia Blanca, 1 Maart 14' 3855 Zd en 41' 49"
Oost. Slbt „Witte Zee" met dok. Vizaeapa-
taanBuenos Aires."29 Febr. 30' 10" Zd en
12'34" Oost. Slbt ..Zwarte Zee" met Seven
Seas, Port Said—Philadelphia. 1 Maart 30'34"»
Nrd. en 13'27" Oost.
Woensdas 3 Maart kwamen de haven van
I.Tmuiden hinner»: Fauvette van Londen. Am
sterdam van Rotterdam. Crescendo van
Kooenhagen. Aske van Rotterdam.
Vertrokken zijn: Nieuwaal naar Londen.
Ara naar Norrköping. Karen Toft naar Rot
terdam. Monita naar Hagesund, Stuyvcsant
naar Dover.
Hoogwatertijden.
Donderdag 4 Maart: 10.3423.21 uur.
Vrijdag 5 Maart: 0.09 uur.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 4 MAART
Brinkmann: Leidse Onderwijsinstelling film
avond. 8 uur. Palace: ..Dr. Jekyll en mr.
Hyde", 18 j., &00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Litxor:
..Zijn grote kamaraad". alle leeft.. 2.00. 4.15,
7.0Ó en 9.15 uur. City: „Bij de Marine", alle
lft., 2.15. 4.30. 7.00 en 9.15 uur. Spaarne: ..Het
ourperen monster", 14 j.. 2.30. 7.00 en 9.15 u.
Rembrandt: de film „Carnegie Hall', 2.30 uur.
revue Snip en Snap, 8 uur. Frans Hals: ..The
Halfway house". 14 j„ 2.30. 7.00 en 9.15 uur.
VRIJDAG 5 MAART
Op*~. Corycr'--houv" Ledenconcert HOV,
8 uur. De Leeuwerik: Eurythmie, o uurs,
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen^