^enJfkreauzalvan 1 Mei af proberen
Velsen's verenigingsleven te steunen
Visserij-varia J
BOEKEN bh
VAN DORP
Het IJselmeer levert thans nog veel vis
f
I3DAG
APRIL 1948
IJMUIDER COURANT
TEGEN „VOLLE" AVONDEN EN LEGE ZALEN
en een
U kent sinds jaar en das het
ook v'kt fél, avond samenvallende
euve' n? amusements-bijeenkom-
vergaderin.e" I, de pubijeke be
dt" ïinto'n geval door de verschil-
„gedeeld" moet worden.
enjee malen zijn er schuchtere
"ts,i „Joaed om hieraan een einde
pogingen ge centraal contactorgaan,
1,0 in onderling overleg naar een
,,ar Tvan genoemd euvel kon zoeken,
,pI°Büf dusver zonder tastbaar resultaat.
W» "„Stel, Verbond in Velsen heeft
»lHuS de koe bij de horens gevat
centraal agendabureau ingesteld,
bestoren der deelnemende ver-
"we'n ver van te voren hun avonden
„„raven opdat er een overzicht
toM kan worden van de plannen
gïavond. De aankondigingen wor-
fiftcct in een agenda, genoteerd en
den„li kunnen de diverse besturen er
Sn? zodat de eventueel nog
5 dagen van te voren overzien kun-
*tS» is b dit opzicht voorgegaan
VIls-n heeft er ongetwijfeld goed aan-
het voorbeeld na te volgen, al is
Sft voorlopig op bescheidener basis
m de nabuurgemeente, waar bmnen-
K„ gedrukte agenda de verenigingen
pSte zal staan, maar waar het thans
"oi1e°wzët0ran het centraal agenda-
k„«u te doen slagen, zullen zoveel mo-
Eelijk verenigingen schriftelijk of tele-
Eth aan het contactadres hun plannen
allerlei gebied moeten openbaren en
m de zijde van het Humanistisch Ver-
d is voorgesteld de heer D. Zalm, Ver
ten van Themaatlaan 2 in Velsen (tele-
4455), waar doorlopend iemand be-
schikbaar is, als „contactman" aan te stel-
De enige onkosten, die uit het aan
houden van adres en agenda voortvloeien
men gedekt worden met een jaarlijkse
bijdrage van I 1 per deelnemende vereni-
,i, a wat er dan nog overbluft, kan
Sr een volgend jaar worden overge
zien wil liefst op 1 Mei starten, mits er
voldoende belangstelling voor een agenda
(,i boven omschreven bestaat en dan is
bel afwachten, hoe de reacties van het
verenigingsleven zullen zijn.
Uit het bestuur van het Humanistisch
Verbond werd ons de verzekering gegeven,
dat in dit geval alle bestaande partij- of
Het echtpaar Blok
iert feest
Vuurtorenwacht in
mobilisatietijd
Vriendelijk schijnt de lentezon in de
temer van het huis aan de Braamstraat,
moeder J. Blok-van der Zwaard, de
bruid van 76 en vader E. Blok, de bruide
gom van 82 in deze dagen tallozen ont
vangen, die hen geluk komen wensen met
hun 55-jarig huwelijksfeest.
„In Aalsmeer zijn we getrouwd en daar
had mijn man een schoenmakersbedrijf",
zegt mevrouw Blok, „maar we wonen al 46
jaar in IJmuiden. We hebben het altijd
goed kunnen vinden en ons huis was steeds
[volmensen".
Vier kinderen, drie meisjes en een zoon,
de laatste is helaas overleden, hebben van
de ouderlijke zorgen genoten en in de oor
log is een schoonzoon heengegaan, „maar",
zo zegt de bruid, „we hebben gezamenlijk
de lasten en de lusten van het leven ge
dragen".
Dan steekt de heer Blok van wal en uit
zijn verhaal blijkt dat hij in de mobilisatie
van 1914 tot 1918 dienst heeft gedaan als
.torenwachter op de vuurtoren. Menig
avontuur heeft hij daar beleefd in die tijd,
toen er van electriciteit bij het draailicht
nog geen sprake was.
Met de hand werd het mechaniek een
aantal slagen opgedraaid en de wachter
had ter dege op te letten wanneer hij bij
moest draaien..Eens bij een hevig onweer
doeg de bliksem in de installatie en was
de heer Blok genoodzaakt enige uren het
toestel met de handen in beweging te hou
den, want geen schip mocht ook maar een
ogenblik het flitslicht missen.
Na de wapenstilstand is de heer Blok
toen overgegaan naar de „centrale op het
eiland".
Tussen de bedrijven door bleef hij ech-
ter zijn oude ambacht trouw en menigeen
h Aennnert zich nog de man met de honden-
- de P°lrïer de boerderijen be-
zocht om materiaal ter reparatie op te
•7; 1 halen.
De gouden bruiloft heeft het echtpaar
Tn 6 j^diPSstijd in Drachten gevierd,
ic!,ar .eri ziin weer in IJmuiden
éi Var/ ,z^n en de bruid heeft zelfs een
eel verslag van de gebeurtenissen gedu-
jjwe die 5a jaar op schrift gesteld. Een
wstonsch document voor het nageslacht!
«Gezellig Samenzijn" damde
r!^!JirtSla| der onderlinge competitie van
hur?R u enZijn" luidt: H- Aarden-
El' f'V,er/~0; W' J" Gomes-J. Lich-
S SI de Boei'-F. Dukel 2—0;
£Ï3®eets l~V' F- Dukel-J. Hei-
l lS'F- v- Dok 2—0; J- Speet-
1-1' P m6-' J- Jonker-P. Heilig
LichtenH=v?ug")V' Gomes afgebroken; H.
«cntendahl-H. de Boer 0—2.
orgelconcert in „christelijke
belangen".
le&voir tol?0 avonds in het
IJmuidpn cbnstelijke Belangen te
orgelbesnoiinpr heer A' Verschoor een
i A- Los vprm p^even worden. De heer
king, s violist zijn medewer-
Agenda voor Velsen
ra IJmuiden
«Mft^°XDAG APR«-
Itt van Onderwijs Spreekuur Wethou-
"Festival"
Kinderoperette
B«ttJfc!S2DAG 8 APEIL-
\v.i!ls»Mia!e zE preekuur Wethou"
°M-KatliUUve;Wr ,ust de mummie?"
richtingsverschillen op zij gezet zijn, om
dat het er slechts om gaat, de chaos, die
nog vaak het Velser verenigingsleven ken
merkt, ten dienste der diverse oprganisa-
ties weg te nemen. Wanneer er dan ook
een andere groepering mocht zijn, die een
beter agenda-inzicht meent te hebben, om
trent een regeling, zal dit meer dan wel
kom zijn.
Tenslotte zou het wenselijk zijn, dat
werkelijk alle instellingen hun medewer
king aan het agenda-bureau verleenden,
omdat alleen een complete agenda werke
lijk haar nut voor het gemeentelijk ver
enigingsleven kan hebben.
MARKTBERICHT
6 April 1948
Visprijzen. Tarbot I 1,951,90; gr. tong
2,152,10; md. tong 2.602,30; kl.md. tong
2,80—2,60; kl. tong I 2,50-2,40; kl. tong II
2,15. alles per 1 kg.
Tarbot II 92; tarbot III 98; wolf 66—57,50;
poontjes 11,50—10; griet 67; bot 37,50—31,
alles per 50 kg.
Besommingen.
E 369 f1088; SCH 7 f5097; IJM 204 f3710;
IJM 213 f 472; IJM 249 f288; IJM 343 f200;
IJM 202 f33; IJM 318 f208; UK 114 f206;
UK 47 f97; VD 9 494; KW 72 f592; UK 15
f146.
Visaanvoer. 20 kisten tarbot en tong; 175
ksiten schol; 45 kisten bot; 20 kisten wijting;
15 kisten haring; 25 kisten kabeljauw; 25
kisten poontjes; 40 kisten diversen; 40 kisten
schar. Totaal 405 kisten.
HARMONIE EN DECLAMATIE.
Zaterdagavond 10 April geeft de IJmui-
der Harmonie in het Patronaatsgebouw een
.uitvoering van enige Nederlandse en uit
heemse werken. Onder meer worden de
Ouverture Tervaete van L. Gasia en een
selectie van Verdi in de bewerking van
Kessels ten gehore gebracht en voorts de
beroemde „Persian Market" van Ketelbey.
Ter opluistering is Willem van Capellen
uitgenodigd zijn medewerking aan het
programma te verlenen. Hij zal een aantal
schetsen voordragen.
SHELL WIL BENZINEPOMP OP
HOOGOVENTERREIN.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Velsen brengen ter openbare ken
nis, dat ter gemeente-secretarie ter inzage
ligt een verzoek met bijlagen van de Shell
Nederland N.V., om vergunriing tot het op
richten van een benzinepomp-installatie,
bestaande uit een ondergrondse benzine-
bewaarplaats met een inhoud van '6000
liter met een daaraan verbonden "boven
grondse handpomp, op het fabrieksterrein
van het Hoogovenbedrijf.
Velsen
Voorlopig programma van de
onthullingsplechtigheid
op 5 Mei
De dag van de onthulling van het Mo
nument nadert snel. Gisteren is een begin
gemaakt met het gereed maken van het
voetstuk en hebben de nagelaten betrek
kingen yan hen die vielen de uitnodiging
ontvangen om zich in de middag van de
5e-Mei naar het Patronaat te begeven, waar
biirgemeester mr. M. M. Kwint, als hoofd
van de gemeente en de voorzitter van het
comité, de heer C. Spoor hen zullen ont
vangen.
Reeds in de morgen worden in het Pa
tronaatsgebouw de nodige voorbereidingen
getroffen voor de broodmaaltijd, die de van
buiten de gemeente komende genodigden
wordt aangeboden.
•Ook zullen de kransleggers zich daar
ver-zamelen.
Het plan bestaat de kinderen van de
klassen 5, 6 en 7 der scholen op te stellen
op het terrein van de Rijks H.B.S., van
waar zij om kwart over vijf onder geleide
naar dè voor hen bestemde plaats op het
afgezette terrein van het monument zullen
marcheren.
Daar zal waarschijnlijk, zo luidt het
voorlopig programma, 't zangkoor om half
zes het „Beati mortui" inzetten, vijf minu
ten later spreekt de heer Spoor een
openingswoord en draagt hij namens het
comité het monument over aan de ge
meente Velsen. Burgemeester Kwint aan
vaardt het gebodene en houdt een toe
spraak. Dan, te zes uur, heeft de plechtige
onthulling plaats, waarna een harmonie
corps het Wilhelmus inzet. De comité-voor
zitter houdt een korte herdenkingsrede, het
zangkoor zingt Valerius' Wilt heden nu
treden, dan volgt te half zeven de krans-
legging, waarbij treurmuziek ten gehore
wordt gebracht. Om kwart voor zeven
neemt het défilé een aanvang.
Ten overvloede zij vermeld dat er stap
pen worden ondernomen om de schoolkin
deren uit Santpoort per extra-trein naar
het station Velsen-IJmuiden-Oost te ver
voeren. Op 6 Mei zal aan alle leerlingen
van de scholen een herinneringskaart wor
den uitgereikt.
Zelf meemaken. De officier van ge
zondheid in een Engelse vissershaven gaat
op dienstreis met een trawler, om het be
drijf eens van nabij mee te maken. Moest
wat meer voorkomen van officiële perso
nages.
Madagascar hervormt. De visserij van
Madagascar gaat nog altijd haar eeuwen
oude gangetje en om hier een moderne
verandering in te brengen, is er op het
eiland een Franse maatschappij opgericht.
Ook daar weinig. De aanvoeren in
Liverpool, Aberdeen, de Shetland eilanden,
Fleetwood en North Shields zijn beschei
den. Grimsby kreeg wat IJsland-boten,
die een flinke voorraad aanbrachten.
Knaap. Een werf in Aberdeen heeft
een order gekregen voor de bouw van de
grootste Britse dieseltrawler (178 voet lang
wordt hij).
Kans voor de jonkies. In'Amerika is
met enig officieel vertoon een nieuw soort
garnalennet aangekondigd, waarvoor de
zogenaamde „zak" van hard en zacht ma
teriaal door elkaar gebruikt wordt, opdat
de jonge vis gemakkelijk kan ontsnappen
en de garnaal blijft hangen.
Aan de opvarenden van verschillende
trawlers werd verzocht er op te rekenen,
dat het mogelijk zou kunnen worden, dat
er twee reizen achter elkaar naar Engeland
worden gemaakt.
Uit de vaart. De trawlers Schoorl en
Hercules zijn voorlopig voor reparaties uit
de vaart genomen.
Weer garnalen. Door het goede weer
van de laatste twee dagen hebben een
van de laatste twee dagen heeft een
vijf-tal kleine dag-kustvissers de garnalen
visserij weer uitgeoefend. Voor de ge
kookte garnalen werd de maximumprijs
betaald.
Naar zee. Door het uitstekende vis-
weer is de gehele kustvloot naar zee ver
trokken. Volgens visserijberichten is er
goede visserij.
Verzoek om meer spatie
bij de trein-aansluiting
in IJmuiden-Oost
Het bestuur van IJmuidens Bloei
heeft zich tot de directie der Neder
landse Spoorwegen in Utrecht gewend
met het verzoek om meer tijdsruimte
tussen de treinen naar Uitgeest en de
stoptrein van IJmuiden-Oost naar
IJmuiden te willen bewerkstelligen,
een vraag, die zeker niet overbodig is.
Het komt meermalen voor, dat reizi
gers, die niet met de krappe aanslui
ting op het station IJmuiden-Oost op
de hoogte, zijn, de trein naar IJmuiden
missen.
Santpoort
SCHAAKCLUB „SANTPOORT".
De uitslagen van het tournooi ifi de
beker-competitie van de Schaakclub „Sant
poort" waren:
Groep I; Pelsdr. M, de Groot 10,
HaanappelGordijn 01, HeckerBilder
Sr. 01, RolSchuurman Jr. 01.
Groep II: NederlofBaljet 01, Vulling
•Bilder Jr. V2x/2.
Groep III: WennisLeijsma 01, Win
tersVan Dijk 10.
Beverwijk
„VOORUIT IN DE AETHER" VOOR
R. W. N.
Dinsdagavond' werd in de balzaal van het
Kennemer Theater aan de Zeestraat een
cabaretavond gegeven door het gezelschap
van het Radio Werkènd Nederland-cabaret
„Vooruit in de aether".
De heer Helden, voorzitter van de R.W.N.
te Beverwijk, opende de avond en de spe
lers zetten hun beste beentje voor, maar
Flip en Tonny, met hun liedjes en „leu
gentjes" oogstten wel het grootste succes.
In de pauze werd het woord gevoerd door
de heer Tollenaar uit Amsterdam. Deze
sprak over de „moeilijkheden" welke nog
te overwinnen zijn vooraleer de communis
ten werkelijk hun stem in de aether kun
nen laten klinken.
Voor Baby-uitzetten
naar Van Weert
Anegang vo°' de BabV
(Adv.)
Meer overleg geboden!
Zaterdag drie culturele
programma's tegelijk
Het komt ons .voor, dat het overleg
tussen de organisatoren van de pro
gramma's welke Donderdagavond in
Beverwijk ten tonele zullen worden
gebracht, nihil 'is.
Naast het H.O.V.-concert, in het K.S.A.-
gebouw, door Hoogovenstaten georgani
seerd, brengen de samenwerkende groepen
in het Luxor Theater nogmaals het gezel
schap „Bouber" met „De zaak A.D." op de
planken en in het Kennemer Theater wordt
de film „Toendra" onder auspiciën van de
sociale afdeling van de Hoogovens gedraaid.
Het meeste bevreemdt ons het samenval
len van het H.O.V.-concert en de film
„Toendra", welke beide voor het grootste
deel voor het Hoogovenpersoneel bestemd
zijn, alhoewel het samenvallen van twee
culturele programma's als dat van de H.O.
V. en „De zaak A.D." ook niet wenselijk is.
Het is te hopen dat de commissie, welke
beoogt voor Beverwijk een programma
orgaan in te stellen, voor het nieuwe sei
zoen daarin mag slagen en dat zij tevens
in staat zal zijn het samenvallen van wer
kelijk goede avonden tegen te gaan.
Het Masker bracht:
Het begon in 'n gracht
De toneelgroep „Het Masker" van de
K.A.B. afdeling Beverwijk bracht Dinsdag
avond in het K.S.A.-gebouw in de Peper
straat èen opvoering, die geopend werd
door de heer Boon, voorzitter. Deze deed
een beroep op alle aanwezigen voor de
„Hulp in Nood"-actie.
Het blijspel „Het begon in 'n gracht" van
Wim Dumont werd op voortreffelijke wijze
ten tonele gebracht en gaf het publiek een
avond van ongekende vrolijkheid. Vooral
de heer A. v. d. Plas als „Frederïk Katoen"
kreeg vele lachers op zijn hand.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Op het politiebureau te Beverwijk zijn
des Maandags tussen 15 en 18 uur en Za
terdags tussen 18 en 2.1 uur inlichtingen te
krijgen over de volgende gevonden voor
werpen: een zilveren kettinkje met kruisje,
stofbril, jongensbroekje, een moer van een
auto, ring met sleutels, gouden oorbel,
schaal van weegschaal, bollensteker, pols
horloge, een bon werkkleding, bivakmuts,
portemonnaie met inhoud, vulpotlood, al-
pin omuts, bankbiljet, muntbiljet, dames-
want en -dameshandschoen.
Verder-werd aangetroffen een hazewind
hond.
VERGADERING „KENNEMER
PLUIMVEE VERENIGING".
In hotel „Parkzicht" hoek Zeestraat werd
Dinsdagavond een vergadering belegd door
de „Kennemer Pluimvee Vereniging" dié
geopend werd door de voorzitter de heer
K. J. Vessies.
Voor de functie van bestuurslid werd ge
kozen de heer C. van Eerden, daar de
heer H. J. Wisman bedankt heeft.
Voorts werd er gesproken over de ko
mende zomert'entoonstelling, welke de
mensen een overzicht zal geven van het
houden en fokken van pluimvee. Ook zal
er collectief deelgenomen worden aan de
tentoonstelling Ornithophilia te Utrecht.
Na .de gebruikelijke rondvraag werd de
vergadering gesloten.
voor
WOENSDAG 7 APRIL.
Kennemer Theater, 7 en 9.15 uur: „Dis-
tens".
Luxor Theater, 7 en 9.15 uur: j,Dr. Jekyll
en Mr. Hyde".
De Pont, 8 uur: „Calcutta".
Corso Theater (Castricum), 8 uur: „Ar
senicum en Oude Kant".
Kennemer Theater, 8 uur: E.V.C. Open
bare Vergadering..
Commissie van Bijstand
in Suriname
In Paramaribo is een College van Bij
stand voor "Suriname benoemd. Het ïs als
volgt samengesteld: A. J. May (forma
teur): algemene zaken en openbare wer
ken; mr. dr. J. C. de Miranda: justitie
en onderwijs; E. Th. L. Waller: landbouw;
W. G. Smit:' financiën; H. Hajary: sociale
zaken; A. W. Brakke: handel.
De leden zijn allen partijloos.
Amnestie aan Sanches c.s.
Gouverneur Brons heeft wegens de gro
tere staatkundige onafhankelijkheid van
Suriname, amnestie verleend aan Simon
Sanches en de vijf militairen, die onlangs
werden veroordeeld wegens samenzwering
tegen het gouvernement.
FAILLISSEMENTEN
De rechtbank te Haarlem heeft in staat van
faillissement verklaard:
D. G- C. de Jong, directeur ener bloemiste
rij en bloemenhandelszaak, wonende te Aals
meer, Aalsmeerderdlijk 323. Rechter-Commis-
saris: mr. C. G. Bijleveld. Curator: mevr. mr.
J. F. M. Schellens—Charbo, advocate en pro
cureur te Aalsmeer.
Wegens gebrek aên actief werd opgeheven
het faillissement van: Nelly Helena Vink,
echtgen. Z. Weening, drogiste, wonende te
Haarlem Potgieterstraat 55: benevens het
faillissement van: Gerrit Jonker, poelier, wo
nende te Oostzaan, Zuideinde A 286.
Maar de verdere inpoldering iverpt het
vissers-probleem weer op
Soms is het of de natuur er op uit is de
spot te drijven met menselijke bemoeiin
gen op haar terrein.
Toen in 1933 mensenhanden door de af
sluitdijk van de Zuiderzee het IJselmeer
maakten, werd de Zuiderzee-Steunwet van
Kracht om de arme vissers de overgang
naar een ander bedrijf of naar de rust van
de oude dag gemakkelijker te maken. Maar
in 1947 werd in dat arme IJselmeer ruim
11 millioen kg vis en paling gevangen, met
een record-opbrengst van rond 17 millioen
gulden, waar het beste ansjovis-jaar van
vóór de afsluiting zelfs niet bij halen kon.
ook al houdt men er rekening mee dat die
17 millioen guldens maar na-oorlogse Lief-
tinck-guldens zijn.
Vroeger hadden de diverse inspecteurs
van de directe belastingen geen belangstel
ling voor Zuiderzeevissers, want die waren
toch arm. De haring die ze vingen was wel
zeer in trek, maar bracht niet meer dan een
paar centen de mand op. En met de ansjo
vis was het halen en brengen. Alleen om
de Zuid werd wat paling gevangen. En dan
was er de befaamde springlevende Zuider
zeebot. Maar de marktverhoudingen waren
in die dagen zó, dat menig gemeentebestuur
peinsde over een vismeelfabriek om daarin
het product te verwerken. Armoe was troef
en geen sociaal-econoom treurde om het
verlies van de Zuiderzee als viswater.
Om de visserij zo goed en zo kwaad als
het gaan zou te behouden, werd er o.a.
snoekbaars gepoot. In 1937 bracht de Enk-
huizer botter EH 40 de eerste aan de markt.
De man wist eigenlijk niet goed wat snoek
baars was en van een minimum-maat had
hij helemaal niet gehoord. Bij die eerste
2000 pond was nogal wat ondermaatse.
Prompt kreeg hij een proces-verbaal. En
aan de markt was niemand die ze wilde
kopen. Tenslotte gingen ze voor een appel
en een ei weg. De boete was hoger dan de
opbrengst. Het was een slecht visserijtje.
5700 pond was in 1937 de totale aanvoer in
Enkhuizen. De opbrengst 837, gemiddeld
14 cent het pond, want rond de Zuiderzee
wordt nog met ponden gerekend. Maar
toen ontdekte een uitgeslapen handelaar
dat Polen wegliep met snoekbaars en in
1939 werd in Enkhuizen 959.000 pond aan
gevoerd voor een marktwaarde van 94.000
wat neerkomt op nog geen 10 cent het pond.
In 1947 werd volgens het C.B.S. in alle
aanvoerhavens langs het IJselmeer ruim
een millioen kg ter markt gebracht voor
rond een millioen gulden aan waarde. In
tien jaar tijd is de prijs van 28 op 100 cent
per kg gekomen. En de visser lacht. Zodra
de paling in de grond gekropen of wegge
trokken is, omstreeks September-October,
dan vormen twee scheepjes een span, dat
met het grootzeil van top een lang, fijn net
door het water sleept, waarin de vissen
achter hun kieuwenblijven hangep. De
oudsten zijn tot kapitale beesten uitge
groeid van tientallen ponden, maar de
middelmaat is meer in tel.
De snoekbaars levert maar een winter-
visserijtje op, dat in het eerste kwartaal
van 1947, toen het meer bevroren was,
practisch kwam stil te liggen. Alleen de
knechts trokken er met bijlen en netten aan
stokken op uit om de snoekbaars onder het
ijs vandaan te slepen. Ze kregen toen wel
2.30 het pond, maar er was heel weinig
te vangen. En toen de Bilt dan ook vorig
najaar zei dat het weer wel eens een barre
winter worden kon, toen hebben b.v. een
aantal vissers in Harderwijk gecontracteerd
met een fabriek, dat ze netten zouden boe
ten en nu staan ze zich te verbijten in een
voorkamer die tot boetkamer is ingericht,
achter glas, terwijl de snoekbaars op Sche-
veningen 1.50 per kg doet. En ook al
stormt het veel, met boeten kan je nooit
maken wat er met vissen valt te verdienen.
Als er gevist worden kan.
En reeds steekt de paling zijn kop uit de
grond en de glasaaltjes wippen door de
sluizen uit zee naar binnen. De paling be
looft vroeg te zijn dit jaar en de paling, dat
is de vis waar de visserij op het IJselmeer
om draait. Verleden jaar is er 4J/2 millioen
kg van gevangen en de opbrengst daarvan
was rond vijftien millioen gulden, omdat
de paling vrij was en niet langer gebonden
aan maximum-prijs. Augustus, de record-
maand, leverde ruim een millioen kg voor
2,8 millioen gulden, wat gemiddeld 2.61
per kg voor de visserman is. In December
was de gemiddelde marktprijs van het ge
hele IJselmeer zelfs 4,57 per kg, maar in
die maand kon maar 4400 kg worden aan
gevoerd.
Enkhuizén behoort tot de grote aanvoer-
plaatsen. Op zijn mooie afslag ging vorig
jaar voor ruim 2V2 millioen gulden om.
waarvan 2,3 mülioen gulden voor IV2 nül-
lioen pond paling. Uit de cijfers, die haven
meester J. Poorta jaar na jaar heeft bij
gehouden, is de geschiedenis van de Visserij
op het IJselmeer af te lezen.
In 1931 was de omzet van de afslag in
Enkhuizen 178.000 en daarvan was 98
zoutwatervis. Na de afsluiting in '33 komt
de eerste paling in Enkhuizen ter markt:
428 duizend pond voor 98 duizend gulden.
In 1937: ruim een millioen pond voor 156
duizend' gulden; 1940: ook ruim een mil
lioen pond maar voor ruim 298 duizend gul-
FEUILLETON
Mijnheer Melvil's
wonderlijke fantasie
door W. H. Lane Crawford
81)
Christopher stapte uit en belde. Een
aardig buitenmeisje opende de deur en
vroeg hem waarmee zij hem van dienst
kon zijn. Hij vroeg of hij de vicaris kon
spreken.
„Het spijt mij, maar de vicaris is niet
thuis, mijnheer".
„Zal hij lang wegblijven?",
„Dat weet ik niet, mijnheer".
Hij dacht even na, hij had niet aan de
mogelijkheid gedacht, dat de vicaris uit zou
kunnen zijn.
„En is mevrouw Dimsley thuis?" vroeg
hij toen.
„Ja, mijnheer".
„Dan zou ik haar graag willen spreken".
Het meisje vroeg wie zij kon aandienen
en verzocht hem in de hal te komen. Toen
sloot zij de deur en liet hem wachten.
Hij hoorde iets de trap afrennen en
plotseling kwam er een soort wervelwind
op hem af. Het was Paddy, die dol van
vreugde tegen hem opsprong. Hij was bijna
even blij als Paddy met deze ontmoeting
en zij begroetten elkander buitengewoon
hartelijk, ieder op zijn manier.
„Kom hier, hond! Wil je dadelijk hier
komenl"
Christopher keek op; hij zag een lange,
magere dame met kleurloos haar, een geel
achtig, bleek gelaat, dunne lippen, een
lange neus, waarop een bril. Zij droeg een
blouse met .-een hoog kraagje en een zeer
lange rok. Zij had een klein jongetje aan
de hand, dat er keurig helder uitzag en
wiens haar netjes was geborsteld. Christo
pher had Nibs nog nooit zo engelachtig
gezien.
„Ik hoop, dat de hond het u niet lastig
maakt, mijnheer", zei de dame, nadat zij
vergeefs geprobeerd had, Paddy te pakken.
„O, nee, we zijn oude vrienden".
„Inderdaad". Het scheen geen aanbeve
ling, want zij keek zeer bedenkelijk.
„En wij ook, hè Nibs, wij zijn ook oude
vrienden".
Nibs keek hem ernstig aan. „Waar is
Bunty?" vroeg hij.
„Ik weet het niet, ik wou, dat ik wist,
waar zij was".
„Ze is weg", lichtte Nibs hem in.
„Zij is weg", corrigeerde de gouvernan
te, en ze voegde er aan toe: „Zij is weg,'
wij zijn weg, je bent weg, zij zijn weg!"
Nibs keek haar verrast aan. „U bent niet
weg!"
„Nee, ik ga niet weg", zei ze lief.
Nibs was zichtbaar teleurgesteld en zich
tot Christopher richtend, zei hij verdrietig:
„Zij gaat niet weg".
Op dit ogenblik kwam het meisje terug
en deelde Christopher mede, dat mevrouw
Dimsley hem wenste te ontvangen.
„Nu John, zeg mijnheer goeden dag",
zei de gouvernante.
Nibs mompelde iets en zich zo draaiend,
dat de gouvernante het niet kon zien,
knikte hij Christopher kameraadschappe^
lijk toe en stak tegen de gouvernante zijn
tong uit.
De kamer, waarheen het meisje hem
nu bracht, was groot en somber. Een ver
welkte dame van middelbare leeftijd met
vermoeide ogen en een bleek gezicht zon
der veel" uitdrukking, stond op om hem te
begroeten. Zij droeg een lange, wijde rok.
die ruiste als zij bewoog.
„Het spijt mij, dat mijn man niet thuis
is", zei ze.
„Ach", zei Christopher, „dat is niet zo
erg. Ik was toevallig in de buurt en toen
dacht ik eens te gaan kijken, hoe de kin
deren het maakten". Het was niet geheel
volgens dè waarheid, maar het klonk niet
slecht.
„De kinderen!" zei mevrouw Dimsley.
„O, u bedoelt Jane, Geoffrey en John?"
„Ja, die bedoel ik".
Mevrouw Dimsley leek te twijfelen.
„Jane en Geoffrey zijn naar school", zei
ze, „maar John kunt u zien, indien u wilt".
„O, John heb ik gezien".
Er was een gedwongen pauze.
„Zij zijn gezond en gelukkig", deelde
mevrouw Dimsley hem mede. „Wenste u
dat te weten?"
„Juist, dat wenste ik te weten", ant
woordde hij, maar het was niet alles en
hij stamelde verlegen: „En hoe gaat het
met Bunty?"
Mevrouw Dimsley wierp een onderzoe
kende blik op hem. „Miss Shelton is hier
niet meer".
„Nee, dat vertelde Nibs eh JohQ.
mij. Ik eh Hij stopte en zocht naar
zijn woorden.
Die vermoeidë ogen waren nu op hun
hoede en keken hem nieuwsgierig aan. Hij
had moeten weten, dat Miss Shelton hier
niet meer was, daar haar echtgenoot hem
een brief had teruggestuurd, die hij haar
had geschreven. Waarom deed hij dan, of
hij het niet wist? En waarom was hij
eigenlijk hier?
„Miss Shelton is uit eigen beweging
weggegaan", zei ze langzaam.
„Was ze hier niet gelukkig?"
Mevrouw Dimsley keek beledigd, zij
nam hem die vraag kwalijk.
„Ze was hier heel gelukkig", zei ze koel.
„En wij hielden allen van haar, maar zij
kon niet opschieten met Miss Gillet".
„Is dat de dame, die ik in de hal heb
ontmoet?"
„Dat denk ik wel".
„En was die hier met Miss Shelton?"
Een knikje. Zij is de gouvernante en
Miss Shelton was het kindermeisje".
Christopher trok een bedenkelijk ge
zicht. Miss Shelton was natuurlijk altijd
het kindermeisje geweest, maar zij had nu
eenmaal de trotse titel van gouvernante
gehad. Het lag voor de hand, dat men
haar die titel niet kon ontnemen en haar
onder de orders plaatsen van een beza
digde, min of meer onaangename dame,
zonder dat dit moeilijkheden zou veroor
zaken. Bunty was buitengewoon lief, maar
zij had haar gevoel van eigenwaarde en
zij had die vernedering natuurlijk niet
kunnen verdragen.
(Wordt vervolgd).
den. De prijsstijging begint. In 1941 brengt
1 y2 millioen pond in Enkhuizen 590 duizend
gulden op, maar de maximum-prijs doet de
aanvoer over de markt slinken. De zwarte
verkoop buiten de markt om begint. In 1944
wordt officieel nog maar 191.000 pond aan
gevoerd voor 74 duizend gulden. Via een
verbeterde maximumprijs is toen in 1947
de vrije prijs gekomen. En nu is de paling
wel duur, maar paling behoort tot de vetste
vissoorten en dus is het niet te verwonde
ren dat er hoge prijzen voor betaald wor
den. De meeste paling wordt (verhoudings
gewijs) verkocht naar de industriestreken,
zoals het mijngebied. En voor de rest is het
luxe, dure luxe.
De visserman heeft een prachtig jaar ge
maakt. Hij geeft het ruiterlijk toe. Maar
zo goed als sommigen het willen laten voor
komen, is het nu ook weer niet, omdat de
kosten meegestegen zijn. De vloot is voor
het merendeel heel oud. De schepen vragen
dus veel onderhoud. Een reparatie die vroe
ger op 850.kwam, gaat nu meer dan
3000 kosten. In het IJselmeer liggen veel
vliegtuigwrakken. Het visnet de kuil
heeft veel te lijden. Wie zijn scheepje ver
speeld heeft in de oorlogstijd, heeft
schreeuwend duur moeten kopen. Alles wat
vissen kan vist en als er geen zeescheepjes
meer te koop zijn, dan worden binnen-
scheepjes gekocht. Alsof het altijd zo blij
ven zal.
Maar de ingenieurs werken de plannen
uit voor de verdere inpolderingen. Als alles
doorgaat, dan zal onder de lijn Enkhuizen
Stavoren over enkele jaren vrijwel alles
land zijn geworden. Dan zal het IJselmeer
ingekrompen zijn tot een plas tussen de
lijn EnkhuizenStavoren en dé grote dijk.
De grond daar is zandgrond, ongeschikt
voor de landbouw en de vraag is of daar
voldoende voedsel blijven zal voor de pa
ling en de snoekbaars. Wie zal het zeggen?
Maar zelfs al blijft alles zoals het nu is: de
de visstand en de marktwaarde, dan nog zal
die plas lang niét groot genoeg zijn om 850
schepen met drie tot vijf man gelegenheid
te geven het visserijbedrijf uit te oefenen.
Zodat we dieper dan ooit in het IJselmeer-
probleem zijn gezakt. Intussen hebben de
vissers zich voor het grootste deel georga
niseerd in een Coöperatie. Urk, dat altijd al
op de Noordzee heeft gevist, houdt de uit
gang naar de Noordzee open. Moderne kot
ters beoefenen de kustvisserij. Maar dat
doen slechts enkelen. Honderden anderen
vissen alleen maar op paling, snoekbaars
en witvis, omdat de zwakke motoren slechts
toegelaten zijn op het IJselmeer. Zij kunnen
van de ene dag op de andere piet overscha
kelen van IJselmeer op de Noordzee. En
hoe het hun moet gaan weet niemand. Een
natuurlijke uitweg is er niet. En de vissers
zelf peinzen er ook niet over nu de paling
en de snoekbaars ruime vangsten leveren
en de „laatste trek", dat is de gang naar
de markt met de vangst, het beste resultaat
oplevert dat ze in jaren hebben .gehad.
De meeste IJselmeer vissers zijn trouwe
kerkgangers. Alleen 's Zondags heeft de
paling rust. Maar nog is de klok van twaalf
uur 's nachts niet koud of de lichten gaan
aan op de twee honderd botters en kwak
ken in de Urker haven eri om half een
stoomt en zeilt de hele vloot in een lange
lijn naar de gronden achter de paling aan,
zodra die uit de grond te voorschijn kómt
als het water warm genoeg is.
Zolang ze lonend vissen kunnen, zullen
ze vissen, de vissers van het IJselmeer,
want vissen is voor hen toch wel het mooi
ste wat een mens kan doen.
F. SPITTEL.
SCHEEPVAART
K. N. S. M. Aspen, 5 April te Amsterdam
van Lissabon. Helena, 4 April van Cristobal
haar Curasao. Ornen, 5 April te Gothenburg
van IJmuiden naar Amsterdam. Rossum, 4
April te Trinidad van Curasao naar Parama
ribo. Stentor, 5 April te Tunis van Algiers
naar Malta.
HOLL. OOST AFRIKA LIJN. Langlee
Scott, 5 April van Genua naar Port Said.
VINKE EN CO. Farmsum, 5 April
Ouessant gepasseerd van Amsterdam naar
Bona. Rossum, 5 April van Port of Spain n.
Paramaribo.
MIJ. NEDERLAND. Java, 3 April te
Tarakan, gaat via Makassar naar Australië,
dan naar Nederland. Salawati, 5 April te
Amsterdam van Buenos Aires. Singkep 2
April te Djangkar van Soerabaja op uitreis.
K. H. L. Cordoba. 3 April van Rio de
Janeiro (uitreis). Delfland, 4 April te Para-
nagua (uitreis). Lionel, 4 April van Santos
naar Montevideo (uitreis). Maasland, 5 April
te Amsterdam.
Grote vaart,
Abbekerk, 5 April van Karachi naar Bom
bay. Aldabi, BahiaRotterdam. 5 April 250
mijl Z. Ouessant. Algorab, BahiaAntwer
pen, pass 5 April Beachy Head. Alphacea,
RotterdamJapan. 5 April van Manilla.
Alphard, Rotterdam—Buenos Aires, 5 April
te Rio de Janeiro. Amsteldïjk. Rotterdam
Havana, 5 April op 45 mijl Z. van Bishoproek.
Bali. 5 April van Sorong naar Makassar.
Boissevain. 5 April van Singapore naar Ba
tavia. Elsenburgh, 5 April van Rotterdam vla
Bordeaux naar Casablanca. Grootebeer, Am
sterdamBatavia, pass. 5 April Kaap Roca.
Java, 5 April van" Makassar te Tarakan.
Kedoe, RotterdamJava, pass. 5 April. 15 uur
Point de Galle. Kertosono, RotterdamJava,
5 April van Genua. Lievevrouwekerk, Mar
seilleAntwerpen, pass. 4 April Kaap St.
Vincent. Limburg, 5 April van Kuweit te
Bahrein. Maaskerk, Amsterdam—W. Afrika,
6 April te Dakar verw. Meliskerk, 5 April v.
Matadi te Santo Tome. Nederland, Bahrein
Roterdam. pass. 5 April Gibraltar. Ophir, 7
Mrt van Soerabaja te Makassar verw. Park
haven. MontevideoRotterdam, 5 April van
Funchal. Polydorus. 5 April van Soerabaja
te Balikpapan. Rempang, Amsterdam, Java,
6 April te Dabo Singkep verw. Salatiga, New
YorkBatavia, pass. 5 April Algiers. Sïbajak,
BataviaRotterdam, 5 April van Aden.
Singkep. 6 April van Banjoewangi te Ma
kassar verwacht. Stad Leiden, 5 April van
Matadi naar Luanda. Talisse, Rotterdam
Australië. 5 April van Marseille naar Genua.
Van der Waals. 5 April nog te Kuweit. Veen-
dam, New YorkRotterdam, pass. 5 April
13 uur Bishop Rock. Ternate, JavaRotter
dam, pass. 5 April 14 uur Point de Galle.
VERTROKKEN NAAR ZEE.
Vertrokken 6 April: IJM 58 „Amsterdam";
KW 123 „Nico Hoos" en de RO 15 „Antje".
Dinsdag 6 April kwamen de haven van
IJmuiden binnen: Sambre van Parijs. Gover
nor Dixon van Vancouver. Zaanstroom van
Greenock. Lilly Matthiesen van Norköping.
Oise van Parijs.
Vertrokken zijn: Sambre naar Parijs. Dog-
gersbank naar Aalborg. Bree Helle naar
Hamburg. Greenfinch naar Londen. Cottiea
naar Dover. Elysian Coast naar Newcastle.
Eemstroom naar Londen.
Hoogwatertijden.
Woensdag 7 April: 3.00 15.13 uur.
Donderdag 8 April; 3.30 15.44 uur.