Indonesië schreeuwt om Salversan
En wat
deed U
Tien jaar geëist
Beslissend uur nadert voor Frans kabinet
Eduard Verkade wordt 70 jaar
Grondwetsherziening aangenomen
VRIJDAG
30 APRIL 1948
S'mavi-actie redde 400.000 inheemsen van de ondergang
i ao Rnde Kruis in Indone-
NedfOervoor de inheemse bevol-
nizM «dm»" Maar de middelen waar-
willen doem beps.rlit en ontoerei-
over aan medicamenten, voed-
fcenö- maakt het nu reeds onmoge-
dringend hulp be-
'oelIC°, ,ie de situatie normaler wordt en
Naarmate de k d worden zunen
nieuwe gebied?neming van het aantal
met de -' '5 n de zorgen van het Rode
hulpbehoevenden djt ,aat zich
Kruis groter moeilijl(heden weer-
door geen eoigen dMn kan Van
"»ate'eï Jetu gT onderstaan- t
deze geest ?ei:u dokterj
v» «"Se Eenheid te Togal aan het
inspectie te Batavia.
Dr4Ithrüven daar bereid ik je bij
,.Du se J direct op voor staat in
het begin maa salversan_tekort. Ik zal
'.art van nel s
w •'fVti' vallen en om aanvullingen
36 fiillie zorgt te goed voor de be
jagen. julü e medische teams dan dat
-r-.4- Unet 7nunt
la,gen ?üiprin niet ie uiterste best zoudt
jullie ook hierin mewe bapd „m zo
is hard, héél hard om zo
hoen. ®awerken.'Sier lijden niet alleen
te moeten wmT wie het ulter_
WSS- onder dit tekort, maar
Kir ï«dt ooi de stemming in het team
^gistermorgen moesten we in onze zeer
polikliniek ten Oosten van Pema-
w tientallen „papels" naar huis sturen.
v nvin Wanneer we deze mensen
SiE» te bieden dan een
♦weifelachtig geneesmiddel als b.v. aspirine
ïSpillen: soit! Maar we zien elke
weef weer de wonderen, die het salversan
die hier vorige week was, noemde
enkeie andere middelen, die met mm of
Sr succes als vervanging kunnen dienen,
b v Joodnalrium. Maar hier begin ik be-
glis't niet aan: dit ondermijnt 't vertrouwen
v n de bevolking, want ze voelen en mer
ken het gauw genoeg, als hun wat andeis
wordtingespoten en het verlies aan ver
duwen dat daarvan het gevolg is, zouden
we on elk ander gebied merken.
Voor de maand Februari heb ik ge
ween 200 amp. mepharsen en 100 amp.
neodiarsenol. Hiermede moeten we tien
poliklinieken spuiten. Wij kunnen met
reggen dat op bepaalde poli's te weinig
J>atek" voorkomt, want' overal in ons ge
bied is het erg: in het Zuiden bij Songgom
even erg als in de kuststreek bij Petaroe-
?n. Houd daar rekening mee als je nog
at te verdelen hebt. Poliklinieken sluiten
„pdat we geen salversan hebben is dwaas
heid, want afgezien van de „Patek" is er
werk genoeg aan de winkel
Honderd kilo salversan:
400.000 geredden
Dr. IJ's noodkreet is een der vele. En
het is geen toeval noch uitzondering dat
dae noodkreet verhoord werd en weer
klank vond in het hart van een zakenman,
de directeur van de firma Van Gorkom,
cie onmiddellijk bereid bleek 2000 ampul-
m van zijn zeer beperkte voorraad salver-
.a aan dr. IJ. en dr. X. ten geschenke te
geven. Maar wat kunnen hij en alle andere
hulpvaardige eenlingen gezamenlijk voor
al die millioenen doen? Nooit genoeg sal
versan zal er geschonken kunnen worden
om allen, die zo dringend behandeld moe-
i worden met dit wondermiddel, te
I helpen. En daarom stemt het tot grote
dankbaarheid te weten; dat het Nederland-
se Rode Kruis Afdeling Indonesië in het
verre Holland zovele vrienden telt, die be
reid zijn hun steentje bij te dragen om de
nood hier in Indonesië te helpen verlich
ten. Tot die trouwe vrienden moge in de
j eerste plaats gerekend worden de vereni
ging SIMAVI (Steun in medische aange-
I legenheden voor Inheemsen) te Amster
dam. Tot nu toe gaf de SIMAVI het Ne-
e Rode Kruis Indonesië niet min-
tegen lid van de Haarlemse LD.
Donderdagochtend behandelde het Am-
iterdam.se Bijzondere Gerechtshof weer
«ra zaak tegen een lid van de beruchte
Haarlemse inlichtingendienst. Ditmaal was
net de 30-jarige Willem Zwart, oorspron
kelijk een boer uit Sneek, die voor dit col-
Je^ terecht stond. Tezamen met zijn col
lega's Willemsen, Faber, Krist en Smit
opereerde Z. in Haarlem en omstreken en
mec,e aan het arresteren van tien
tallen Nederlanders, van wie er 23 nimmer
terugkeerden.
In anderhalf uur tijds hoorde het Hot de
tctittien getuigen, die in deze zaak waren
opgeroepen. In bijna alle gevallen bleek,
oat Zwart een betrekkelijk ondergeschikte
ÏSLfl J^Mngendienst speelde. Steeds
oiea hij by de arrestaties op wacht staan,
Siliajv C0JIega's het werk deden. Van
^handebng bleek niets. Zwart ontkende
oe en ge hem tenlastegelegde arrestaties
£^2 en Heemstede. Daar ter zitting
rV-IiJ aanzien van zijn aanwe-
eensfpmrfi j act'es bij de getuigen geen
caat fivaai J?estaat> meende de advo-
!SXmr J- Besier>dat deze pun~
Mr TW 8n kunnen worden verklaard
toir de 2 meToreerde in zijn requisi-
HaarlemiP t v'uI1-0 aan de leden van de
legd. Deze ™Sngendienst zijn opge"
Tribunaal h<J i ^en van een eenvoudige
ée doodop K?'ÏB t0lhe' ople8een van
...T-.r^ Krust en Èmi, zijn door de
-H
dodc.: It,fej'q'aaJeerd' Mr. Besier meen-
»«tden opee-eêrh Me strat dient te
Maar dfe'St c a™ Z1)n colle§a Ber"
taezalM. Jaai is veroordeeld.
hij dan ook
c, rag van ln de Inlichtingendienst
dT 4rL ChtmeestEr bekleedde.
^Eda d?vÏHÏT'.S' C' van de Wal1
^bngaersten z met een van de
«iow. lummel" B3'S Memde hem
e uitspraak werd bepaald op 13 Mei.
^5?™— enheh-
Rammen! van al Van 80 tegen 6
Kata^j "e motie-v. d. Goes van
da instelling ,4, uitsprekend voor
""O-Mtimtl. gezag-uitoefenende
""saüjk en w»n,S,anen- wanneer dat
mirt t ''i'1 20u z«n-
eQ was uitgevallen.
Een „popel" krijgt een spuitje met het
wondermiddel. Hoevelen moeten ervan
verstoken blijven?
der dan een kleine 100 (honderd) kg sal
versan ten geschenke, naast vele andere
dingen, waaraan Indonesië evenzeer grote
behoefte heeft. Met die 100 kg salversan
zijn ongeveer 400.000 mensen gebaat, nee:
van de ondergang gered!
Het is goed dat ieder Nederlander wete
hoe hogelijk deze hulp van SIMAVI hier
in Indië gewaardeerd wordt. Want het
zijn Nederlanders die de SIMAVI met hun
bijdragen in staat stelden dit wondermid
del aan te schaffen in zulk een grote hoe
veelheid. Mogen zij, die dit lezen en toe
valligerwijs nog niet in de gelegenheid
waren deel te nemen aan SIMAVI's zege
nende actie, bedenken, dat het nooit te
laat is om alsnog iets te offeren voor het
goede doel. Ontelbaren zijn er mede ge
baat!
Groenten voor deelnemers
aan de Olympische Spelen
Omstreeks het middaguur kwamen Don
derdag in de grote hal van de fruit- en
groenteveiling Poeldijk lord Burghley, voor
zitter van het Engels Olympisch Comité, de
Nederlandse Olympische Attaché te Londen,
luitenant-kolonel Schoonenberg, directeur
der spelen E. H. Holt en de voorzitter van het
Nederlands Olympisch Comité luitenant
kolonel C. E. Pahud de Mortanges bijeen. De
heer J. Barendse sprak namens de Neder
landse kwekers, die mededeelde dat de
Nederlandse kwekersorganisatie 100.000 kilo
groenten aanbiedt voor de Olympische Spe
len. De exporteurs, de kistenfabrieken en de
rederijen verzorgen de grote zending gratis.
De heer J. J. van de Bos sprak de gasten toe
namens de Nederlandse exporteurs. Vervol
gens hield luitenant-kolonel Schoonenberg
een korte toespraak, waarin hij lord Burghley
de oprechte gevoelens van het Nederlandse
volk ten opzichte van het Engelse verzekerde.
Hij hoopte, dat het geschenk de internatio
nale sportieve geest en de broederschap zal
versterken. Lord Burghley dankte namens
het organisatie comité der Olympische Spe
len en hoopte, dat de Nederlandse deel
nemers te Londen goede successen zullen
boeken.
Volkspartij voor Vrijheid
en Democratie
De verkiezingsraad van de Volkspartij
voor Vrijheid en Democratie heeft een be
slissing genomen over de candidaatsielling
voor de Tweede Kamer.
Op alle lijsten zal op de eerste plaat
sen een zelfde aantal candidaten in wisse
lende volgorde geplaatst worden. Op alle
lijsten zal de eerste plaats worden inge
nomen door mr. P. J. Oud.
De namen dergenen, die verder in wis
selende volgorde op de verschillende lijsten
geplaatst zullen worden zijn: H. J. Anker
smit, Deventer; J. G. H. Cornelissen, Am
sterdam: mevrouw A. Fortanier-De Wit,
Amsterdam; F. den Hartog, Hoog Blok
land; drs. H. A. Korthals, Voorschoten; dr.
ir. S. L. Louwes, Wassenaar; G. Ritmeester,
Den Helder; mr. G. Vonk, Haarlem en R.
Zegering Hadders, Emmen.
Samenwerking met de Gaullisten practische onmogelijkheid
(Van onze correspondent te Parijs)
De vroegere minister van Financiën,
René Pleven, heeft een rede gehouden, die
nogal wat opschudding in Frankrijk ver
oorzaakt heeft. Pleven stelde nl. voor, de
kloof tussen de Gaulle en de Derde Macht
te overbruggen en vervolgens een regering
samen te steUen die, zoals hij het uitdruk
te, alle democraten zou omvattten, wier
gedachten uitsluitend op het welzijn van
Frankrijk waren gericht. Zoals men weet,
bezit het kabinet-Schuman in het parle
ment thans slechts een zéér geringe en
wisselvallige meerderheid en zijn aanhang
buiten de Kamer vertegenwoordigt zonder
twijfel slechts een minderheid des vqlks.
Frankrijk doorloopt momenteel een periode
welke men óók voor Europa beslissend mag
noemen. In beginsel zou het derhalve toe
te juichen zijn, wanneer de wankele basis,
waarop de tegenwoordige regering is ge
grondvest, aanmerkelijk verbreed zou kun
nen worden. De vraag is slechts: is zo*n
verbreding praktisch mogelijk? De me
ningen zijn op dit punt zeer verdeeld. Er
bestaan, zo zegt men, hier en daar te veel
duistere punten t.a.v. de ware bedoelingen
van de Gaulle, die geen vast omlijnd pro
gramma bezit, doch alleen „objectieven".
Onder die omstandigheden heeft de pre
mier dan ook vastgesteld, dat ofschoon
het wenselijk zou zijn meer paarden te
spannen voor de regeringskoets, men er
niettemin eerst zeker van moet wezen, dat
zij allen dezelfde richting in willen slaan.
In diplomatieke termen worden in dit beeld
dus de democratische inzichten van de ge
neraal in twijfel getrokken. De aanhang
van de Gaulle's R.P.F., die nog immer
wassende is, wordt dan ook in regerings
kringen voornamelijk als een crisisver
schijnsel getaxeerd. Wanneer de prijzen
zijn gestabiliseerd en de armoede succes
voller is bestreden, dan zullen automatisch
de duizenden verdwaalde schapen, die een
toevlucht vonden bij de Gaulle, weer terug
keren tot de politieke partijen, waartoe ze
eens behoorden, zo meent men daar. De
leiders van de R.P.F. koesteren een andere
mening: wat de gevaren ook mogen wezen
voor een gezond fnctioneren van de demo
cratie, de attracties der politieke partijen
in hun tegenwoordige gedaante, wegen
aldus is hun oordeel niet op tegen het
prestige en de populariteit van Charles de
Gaulle, die ook in een welvarend Frankrijk
door het volk altijd als een symbool van
nationale eenheid zal worden geëerd.
Regeringsnederlaag; bü komende
verkiezingen.
Men ziet, waar de moeilijkheden liggen
en men ziet ook, hoe ze voornamelijk uit
een verschil van waardering voor'feiten,
die door ieder geconstateerd kunnen wor
den, zijn ontstaan. Die moeilijkheden wor
den daarenboven nog aanmerkelijk ver
hoogd door enkele praktische eisen, die de
Gaulle gemeend heeft te moeten stellen: in
Drie jaar en een ton boete
Het Amsterdamse Bijzondere Gerechts
hof deed uitspraak in de zaak tegen de
58-jarige voormalige bemiddelaar van het
Gewestelijk Arbeidsbureau te Velsen P. B.
Laffertu, een Amsterdamse aannemer, die
tijdens de bezetting talloze namen en
adressen van jongemannen, die voor de
arbeidsinzet in aanmerking kwamen, aan
de Inlichtingendienst te Haarlem heeft
opgegeven. In 1944 keerde Laffertu terug
tot zijn oude beroep en voerde hij werken
voor de Duitse weermacht uit, waaraan
hij grote bedragen heeft verdiend. De pro
cureur-fiscaal had tegen hem negen jaar
geëist.
De uitspraak van heden, waarbij de ver
dachte, die op vrije voeten is, niet aan
wezig was, luidde drie jaar met aftrek be
nevens een boete van honderd duizend
gulden.
de eerste plaats- nieuwe verkiezingen en
ontbinding der bestaande Kamers, welks
grondwettelijkheid hij weliswaar niet kan
betwisten, doch die en daarin heeft hij
weer gelijk de politieke krachtsverhou
dingen in het land niet meer weerspiegelen.
Dit jaar zal nog een deel der Volksverte
genwoordiging opnieuw gekozen moeten
worden. Met het voorbeeld voor ogen der
Gaullistische overwinningen in Algerije
kunnen de regeringspartijen met recht de
resultaten dier verkiezingen vrezen. Onder
de huidige verhoudingen mogen ze inder
daad op een meerderheid beslist niet meer
rekenen. In dit licht dient men de herhaal
de pogingen te beschouwen van de koppige
Breton René Pleven, die de regering voor
houdt, dat het uur der beslissing voor haar
geslagen heeft.
Mogelijk is zijn inzicht juist. Gezien
echter enerzijds de stugge onverzettelijk
heid van de generaal en anderzijds de be
grijpelijke officiële bezorgdheid voor de
toekomst van de democratie, schijnt het
voorlopig moeilijk, zo niet onmogelijk, een
gebied te vinden, dat zich leent voor prak
tische samenwerking tussen R.P.F. en Dér-
de Macht. De teerling schijnt tussen hen
reeds geruime tijd geworpen.
Op 15 Juhi hoopt de acteur en voordracht
kunstenaar Eduard Verkade de leeftijd van
zeventig jaar te bereiken. Uit het feit dat
hij slechts een luttel aantal maanden ge
leden zijn veertigjarig toneel jubileum vier
de, zou men kunnen afleiden, dat hij eerst
laat belangstelling in de kunst van het
theater kreeg. Doch die conclusie is wel
zeer verre bezijden de waarheid.
Na de H.B.S. te Haarlem doorlopen te
hebben, ging Verkade in Engeland chemie
studeren. In 1901 werd hij directeur van
een grote weverij te Hengelo, doch in zijn
vrije tijd nam hij, eindelijk daartoe in de
lang gezochte gelegenheid lessen in voor
dracht bij Willem Royaards, later zijn anti
pode, Jan C. de Vos en mejuffrouw Dusault.
In 1904 bracht hij voor de eerste maal
Shakespeare's „Macbeth" ten gehore en op
1 Januari van het volgende jaar debuteer
de hij als acteur in de „pijsbrecht", om in
1907 een eigen gezelschap (De Haghespe-
lers) te stichten, dat toevalligerwijze te
Haarlem de eerste voorstelling gaf.
Tegenstander van naturalisme.
Aanstonds bood Verkade de strijd ^an
tegen de naturalistische speeltrant en ma
nier van regisseren. In een rede op het
Letterkundig Congres van 1908, in brochu
revorm voor het nageslacht bewaard, ga
hij de volgende beginselverklaring: „Het
doel van de theaterleider moet zijn een
schone schijnwereld te doen ontstaan, in
welke de toeschouwer, meelevend, voor zijn
geestesoog iets van het algemeen mense
lijke ziet verschijnen; Zulks echter in een
vorm, die de toeschouwer van de levens
waarheid der personen op het toneel over
tuigt en hem de gebeurtenissen als onaf
wendbaar doet aanvaarden." Hij zag het
toneel als een spel waarvan „de spelers
zich als gelovigen voordoen en waarbij de
toeschouwers gelovigen worden."
Zijn grote invloed dankte Verkade niet
alleen aan zijn doorzetting van de bescha
ving in dictie en decoratie, of aan zijn flair
om de technische mogelijkheden van het
theater, in navolging van Gordon Craig,
uit te buiten maar vooral aan zijn gave
om stuk en speler psychologisch haarscherp
tot op de kern te ontleden. Zoals Else
Mauhs eens met betrekking tot de repetities
voor een bepaalde opvoering heeft gezegd:
„Verkade tilt je er zo heerlijk in!"
Het verschil tussen zijn opvatting en die
van Roy.aards is kernachtig geformuleerd
door Ferd. Sterneberg: „Beoogde Royaards
de volmaakte vorm, wat Verkade zocht was
de achtergrond. Bij Royaards overwoog het
woord, bij Verkade de gedachte." Om nog
De aanslag te Naaldwijk
Doodstraf voor bewakers
van kamp Amersfoort
De Utrechtse kamer van het Amster
damse Bijzondere Gerechtshof heeft vonnis
gewezen tegen bewakers van het concen
tratiekamp Amersfoort.
De 29-jarige W. van der N. en de 29-
jarige Utrechtenaar J. J. G. werden over
eenkomstig de eis tot de doodstraf ver
oordeeld.
De derde verdachte de 25-jarige J. J. A.
van R. hoorde zich tot levenslange gevan
genisstraf veroordelen. Ook tegen hem had
de procureur-fiscaal de doodstraf geëist
.Dit drietal, dat reeds in 1940 tot de SS
toetrad, had zich van April 1943 tot Maart
1945 als bewakers in het kamp Amersfoort
zeer ernstig misdragen tegenover de ge
vangenen.
TWEEDE KAMER
'Het Hof heeft bij de uitspraak rekening
gehouden met de leeftijd van verdachte en dachte kan de regering zich natuurlijk al-
Christelijk Historischen
tegen Staatssecretarissen
(Van onze parlementaire redacteur)
Met 6421 stemmen nam de Tweede
Kamer gistermiddag het voorstel tot
Grondwetsherziening aan, dat, zoals
minister Beel het in zijn korte en zake
lijke verdediging van het wetsontwerp
ook uitdrukte, ten doel heeft de weg te
banen om ten opzichte van de nieuwe
rechtsorde, die er met het oog op Ne
derland over zee moet komen, de reeds
door de Koninklijke rede van 7 Decem
ber 1942 gedane beloften aan de Indo
nesische bevolking alsook aan Suri
name en Curacao in te lossen.
Dit voorstel berust, aldus de premie?, op
de beginselen van vrijwilligheid, gelijk
waardigheid en verbondenheid. Pogingen
om het te doen voorkomen alsof een van
deze drie op de voorgrond stond, achtte
minister Beel uit'den boze. Zodoende zou
men óf het pad van het opportunisme óf
dat van verstarring gaan betreden. Natuur
lijk gaf de minister over de Unie een uit
eenzetting, welke zowel prof. Romme als
mr. Van der Goes van Naters kon bevre
digen. Maar dit gelukte niet .met de Anti-
Revolutionnairen. Hun fractieaanvoerder,,
de heer Schouten, kwam, hoewel hij in
eerste instantie gezwegen had, bij de re
plieken met een vrij uitvoerig betoog voor
de dag, een methode welke op keurige
wijze door de Kamervoorzitter werd ge
laakt. Door hetgeen de premier over de
verbondenheid tussen Nederland en Indo
nesië had gezegd, bleek mr. Vonk (V.V.
D.) dermate gerustgesteld te zijn, dat deze
afgevaardigde geen voorbehoud meer
maakte en evenals de heer Tilanus (C.
H.) die het succes mocht boeken een
amendement aangenomen te zien, waar
door in de Grondwet komt te staan dat de
Kroon van de Unie door de Koningin wordt
gedragen met het wetsontwerp accoord
ging. Niet echter de Anti-Revolutionnairen,
wier woordvoerder het onbegrijpelijk vond,
dat mr. Vonk ondanks zijn afkeuring van
het regeringsbeleid accoord kon gaan met
een voorstel dat dit beleid thans kwam
„ijken". Goed beschouwd konden de Anti-
Revolutionnairen hun opvatting niet los
laten dat tenslotte de voogd Nederland zelf
moest kunnen uitmaken of en wanneer de
pupil tot voldoende rijpheid zou zijn ge
komen om zich een zelfstandigheidspositie
toegekend te zien. Met deze koloniale ge-
diens slechte gezondheidstoestand.
De procureur-fiscaal zag er veertien da
gen geleden van af een geldboete te eisen,
omdat volgens opgave van het' Beheers
instituut verdachte na betaling van zijn
vermogensbelasting van zijn kapitaal
slechts enkele duizenden guldens over
?ou hebben gehouden. Mocht achteraf blij
ken, dat de verdachte de boete onmogelijk
kan voldoen, dan zal hij in plaats hiervan
een maand extra gevangenisstraf moeten
uitzitten.
lerminst verenigen. Tot hen, die met de
Anti-Revolutionnairen en de Staatkundig
Gereformeerden tegen de Grondwetswijzi
ging stemden, behoorden ook de Commu
nisten omdat volgens hen de voorgestelde
bepalingen niet ver genoeg gingen: een
motie, waarin hieraan uitdrukking werd
gegeven, wees de Kamer met 775 stem
men van de hand.
Staatssecretarissen.
In de avondvergadering kwam het an
dere voorstel tot herziening van de Grond
wet aan de orde, dat ten doel heeft het
ambt van staatssecretarissen mogelijk te
maken, figuren, die tegenover het parle
ment verantwoordelijk zullen zijn en als
onder-minister beschouwd zullen kunnen
worden. Hiervan wilde de heer Tilanus
(C.H.) niets weten. Hij zag in een dergelijk
instituut geen vis en geen vlees, want de
staatssecretarissen zouden alleen op uitno-
'diging aan bijeenkomsten van de minister
raad kunnen deelnemen en daarin niet eens
stem hebben.
Daarentegen ontmoette de regering steun
bij mr. De Wilde (A.R.), die het voor
stel op grond van in de praktijk opgedane
ervaring toejuichte, bij prof. Romme (K.
V.P.), die overigens betreurde, dat men
thans niet meteen verschillende andere
dringend gewenst te achten herzieningen
aan de orde had gesteld, alsook bij mr. Van
der Goes van Naters (Arbeid). De
heer Hoogcarspel (Comm.) moest' van
het door hem in het betoog van prof. Rom
me bespeurde neo-fascisme, van het streven
om de vrijheid te redden, wat zijns inziens
echter zou gebeuren op een wijze waardoor
men deze om hals zou brengen, niets heb
ben.
Minister Beel probeerde zoveel mogelijk
goed te praten, dat de algemene Grond
wetsherziening nog steeds op zich laat
wachten: er was zoveel ander werk eerst
te doen. Een voordeel is dat inmiddels de
geesten rijper zijn geworden. De grond
wettelijke bescherming van de democratie
met behulp van een inleidend artikel alsook
nog andere in het debat besproken onder
werpen, achtte de bewindsman te ingewik
keld om' thans te behandelen. Hieruit viel
dus op te maken, dat het huidige kabinet
op het moment niet van zins is, alleen reejïs
wegens tijdsbezwaar, voorstellen te doen
ter nadere beperking van de vrijheidsrech
ten. Mocht de Kamer zelf nog met een
initiatiefvoorstel willen komen om in de
Grondwet de mogelijkheid te scheppen, dat
in geval van staat van oorlog en beleg in
plaats van het militair gezag eventueel het
burgerlijk gezag bijzondere bevoegdheden
kan uitoefenen (een denkbeeld waarvoor
de heren Romme en Van der Goes
van Naters een principiële lans hadden
gebroken), dan had de regering daartegen
geen bezwaar. Maar zij heeft er geen tijd
meer voor. De Kamer zal dit ook wel niet
meer hebben.
Tenslotte verdedigde de premier het voor
stel inzake de staatssecretarissen, waarna
ook dit voorstel tot Grondwetsherziening er
door ging, en wel zonder hoofdelijke stem
ming met aantekening van het „tegen" der
Christelijk-Historisehen en Communisten.
Op 11 Mei komt de Kamer weer in het
openbaar bijeen.
DERDE DC-6 OP SCHILHOL.
Donderdagavond is de derde Douglas-
machine van het DC-6 type op Schiphol
aangekomen. Het toestel zal met de serie-
letters PH-TPJ de naam „Prinses1 Juliana"
dragen. Het toestel werd van Canada
overgevlogen door gezagvoerder Peetoom.
eenmaal de bovengenoemde redevoering te
citeren: „Alleen die intonatie en dat gebaar
hebben reden van bestaan, die nuttig of
nodig zijn voor de innerlijke handeling,
voor de illusie der werkelijkheid."
Het is waarschijnlijk overbodig hier nog
maals uit te weiden over de vele strijdvra
gen, die de verschijning ten tonele van
Eduard Verkade, met zijn voorkeur voor
dilettanten en dikwijls nevelachtige sym
boliek en zijn afkeer van routine en rea
lisme, heeft opgeroepen. Laat mij volstaan
met het noemen van enkele namen van
acteurs en regisseurs, wier successen ten
nauwste met zijn naam verbonden zijn: En-
ny Vrede. Else Mauhs, Fïe Carelsen, Nel
Slants. Albert van Dalsum, Paul Huf, Jo-
nan de Meester en Dick van Veen. Zijn
répertoire steunde vooral op Shakespeare,
Oscar Wilde, Bernard Shaw, Franz Molnar
en Arthur Schnitzler.
In 1947 verscheen van Eduard Verkade
onder de titel „Uit het dagboek van Ho
ratio" een lezenswaardige studie over Ham
let, welke rol hij meer dan duizendmaal
heeft vertolkt „mijn eigen leven heb ik
terug gevonden in dat van de Prins van
Denemarken" is een'bekende uitspraak van
hem en thans houdt hij zich bezig met
de uitwerking van zijn mémoires. Uit zijn
publicaties en lezingen blijkt zonneklaar
dat zijn critische geest nog niet aan scherpte
heeft ingeboet.
Ter gelegenheid van zijn zeventigste ver
jaardag zal een schilderij van Verkade in
de ontelbare malen door hem gespeelde
titelrol van „Do Duivel" door Molnar, ver
vaardigd door Antoon van Welie, in de
Koninklijke Schouwburg te 's-Gravenhage
worden opgehangen, als blijvend huldeblijk
van toneelminncnd Nederland dat hem
grote dank verschuldigd is voor zijn op
bouwend streven.
DAVID KONING.
„Kunst zij ons doel" in
het Frans Halsmuseum
„Kunst zij ons doel" exposeert tot 17 Mei
in het Frans Halsmuseum zonder het
artistieke licht te brengen waar in deze stad
naar wordt „gesnakt". Zo luidt althans de
alom geslaakte klacht. Of dat snakken van
binnen uit komt valt te betwijfelen als men
het aantal bezoekers telt, dat de kunst
tentoonstellingen pleegt te bezoeken.
Deze expositie nu biedt meer reden tot
verblijding dan de vorige, ofschoon ze ons
nog niet verbaasd doet staan. „Bak met
peren" van W. A. v. d. Colk, duister, vol van
bezonken, rijpe kleuren, dat we als het beste
der expositie mogen beschouwen; Pander's
geestig ..Paardenstalletje"; het in ziltig zee
licht geschilderde „Voorjaar in de Duinen"
van W. Dingemans Jr. en vooral „St. Anneke
Geleen" van A. v. d. Vloot zijn dingen, die
het geheel naar een hoger plan heffen. We
mogen in dit verband ook Logtenberg's
„Tulpen" noemen en M Rompelman's
„Groente". W. Steijn komt ditmaal, beschei
den als hij is. met een zwak zelfportretje.
Wij weten echter méér van hem te vertellen.
M-. Rompelman zond ons nog een met durf
geschetste „Verpleegster met Huis". Of het
met de tekening helemaal in orde is be-*
twijfel ik.
„Langs de Vaart" van K. C. van Tilburg
ziet er vlot uit met zijn schetsmatige allure.
Ik stel er evenwel de vraag bij: Is het naar
de natuur geschilderd?
In J. v. d. Veer's „Barmhartige Samaritaan"
ontroert mij alleen de barmhartigheid
Van het gewichtige zelfportret van F. H.
Verpoorten, met het uiterlijk van een Mont-
martre-filosoof uit de dagen van Fantin
Latour, Boudelaire en Whister, waardeer
ik de kleur. In plaats van zijn vaak zo fraaie
bloemen zond Jan Visser ditmaal twee
academisch-verzorgde „oude vrouwen'
Dr. L. Franke is vertegenwoordigd door
het beste portret, dat ik van hem zag, „Por
tret van mevrouw C. F. B." De toets werd
vrijer, de kleur werd wèl meer gebonden,
doch mist nog het overtuigende. Het grote
„Atelierhoek" van Joh. P. Hoogwout is hoe
eentonig van kleur ook, daardoor juist een
zeer aannemelijk „portret" van zijn atelier
geworden. De sfeer is verrassend. Een luch
tige aquarel van Wubbo de Jonge „Thee
rozen" een rustig doek „Herfsttinten" van J
B. Kamp en een decoratieve compositie „Fort
de Haeck" van Jan Larij, sterk contrast met
de stemmingsdoeken „Oude Sluis" en „Bo-
degem" van H. J. Wesseling vertonen alle de
persoonlijke kwaliteiten der schilders, zoals
we die al meermalen hebben besproken.
Vermelding verdienen nog Julia Giesberts
met „De Kerk van Taarup", Tine Honig met
„Stilleven", Gerard Huijsser met „Tunis" in
een techniek die aan 'n weefsel doet denken,
Herman Janssen met „Stilleven", J. Th. v
Steenwijk met een correcte tekening „Hofje"
F. v. Velsen's „Schuurtje", M. van der Wei-
den's „Stilleven" en „Kinderkopje" van
Henriette Marcus, van welks wangen je de
perziken zó zoudt willen afplukken. Na de
inzendingen van S. Walbrecht en A. v. Noort
en 't strenge profiel van Klinkenberg's
Phoenix" besluit ik dan met „Abelen in de
duinen" van S. Ie Poole, dat met zijn
draaiende toets een niet te weerhouden be
wondering verraadt voor Vincent van Gogh.
iemand wiens geest we op deze expositie nu
helemaal niet hadden verwacht.
HERMAN MOERKERK
Aerdenhouts Vrouwenkoor zingt
in een Herdenkingsdienst
Aan de vooravond van de Bevrijdingsdag
worden te Heemstede in de Rooms-Katho-
lieke, Nederlands Hervormde en Gerefor
meerde kerken en in het gebouw van de
Nederlandse Protestantenbond herdenkings
diensten gehouden.
Die in de kerk op het Wilhelminaplein
staat onder leiding van ds. G. A. Barger en
wordt opgeluisterd door het Aerdenhouts
Vrouwenkoor onder leiding van Albert de
Klerk. Uitgevoerd worden drie delen uit het
Requiem van de oud-Italiaanse componist
Pitoni en een werk van Pergolesi.
Griekse hulpplan-uitvoerder
neemt ontslag
Demetri Philaretos, voorzitter voor de
commissie voor de uitvoering van het plan-
Marshall in Griekenland, heeft zijn ontslag
ingediend.
Hij verklaarde „geconstateerd te hebben
dat er niets gedaan wordt tegen de door
de Griekse regering ten opzichte van
Washington aangenomen schroomvallige
politiek en dat het totdusver onderhouden
contact tussen Athene en Washington
slechts heeft geleid tot volslagen misver
stand, tot verwarring en tot mislukking".
Volgens Philaretos eist het belang van
Amerika, dat bekwamere Amerikaanse per
sonen naar Griekenland worden gezonden,
protest tegen de voedseltoestand. De sta
king heeft niet de steun van de vakbond.
PONTIANAK GAAT FEESTEN
Van 12 tot 19 Mei zullen te Pontianak
uitgebreide feestelijkheden worden gehou
den ter gelegenheid van het eenjarig be
staan van het West-Borneo statuut en van
raad voor Kalimantan Barat.
Er zullen toneel-, tennis- en krontjong
wedstrijden en een pasar malam gehouden
worden.
De netto-opbrengst van de feestelijk
heden komt ten bate van de culturele ver
eniging te Pontianak, die plannen heeft op
korte termijn een. volksuniversiteit te
stichten.
Vermoedelijke dader
is een Duitser
Thans drie verdachten
in arrest
De vermoedelijke dader van de aanslag
op de tuinder 't Hoen te Naaldwijk, die in
Kerkrade werd gearresteerd, is de Duitser
S. uit Herzogenrath. Hij is geen onbekende
voor de politie. Eind Maart werd hij in
Herzogenrath door de politie van Kerkrade
in samenwerking met de Duitse politie ge
arresteerd, verdacht van een inbraak, die
hij met twee andere Duitsers in Kerkrade
had gepleegd. Het drietal werd ter beschik
king gesteld van de Duitse politie, maar
wegens plaatsgebrek in de gevangenis te
Aken werden zij in afwachting van hun
berechting voorlopig vrijgelaten. Begin
April kwam S. weer over de grens en ging
naar Den Haag, waar hij voor en tijdens de
oorlog enige jaren had gewoond.
Na de aanslag kreeg de politie van Naald-
dijk een aanwijzing, dat S. de dader zou
zijn en dat hij naar Zuid-Limburg was
gegaan. De Naaldwijkse politie waarschuw
de de politie in Kerkrade. Woensdagavond
kwam S. inderdaad in Kerkradé aan, sa
men met de Hagenaar B. Zij trachtten over
de grens te komen, maar werden door de
kommiezen aangehouden wegens illegale
grensoverschrijding en deviezensmokkel.
B. beweerde dat hij van plan was, de fami
lie K. in Kerkrade te bezoeken. Hierop
werd hij vrijgelaten. S. werd echter door
de kommiezen aan de marechaussee over
gegeven.
Een der marechaussees herinnerde zich,
dat S. werd gezocht wegens inbraak. Hij
waarschuwde de gemeentepolitie. Deze
arresteerde S. als verdacht van de aanslag
te Naaldwijk. Tevens werd een bezoek ge
bracht aan de familie K., waar B. werd
aangetroffen. Hij werd eveneens gear
resteerd, omdat hij vermoedelijk de mede
plichtige in deze zaak is.
Naaldwijkse politiemannen zijn gisteren
naar Kerkrade gegaan en hebben S. en B.
die ook ongunstig bekend bleek te staan,
medegenomen.
In Den Haag is gisteren een derde ver
dachte gearresteerd. Ook hij is in het po
litiebureau te Naaldwijk opgesloten.
Als Rheumatische pijnen
U het leven vergallen
dan Is het hoog tijd een Kruschen-kuur te
beginnen. Iedere morgen de kleine dosis
Kruschen doet wonderen In thee proeft ge
er niets van, maar de weldadige werking doet
zich spoedig voelen Kruschen staat bekend
om zijn stimulerende invloed op de bloed
zuiverende organen. Die doen dan Uw bloed
weer krachtiger circuleren onzuiverheden
kunnen zich niet meer vastzetten, ze worden
regelmatig afgevoerd en zo neemt Kruschen
de oorzaak weg van de slopende rheumatische
pijn. Weifel niet langer: begin Uw kuur dade
lijk. Vraag Kruschen Salts bij Uw Apotheker
of Drogist. (Adv.)
Truman waarschuwt Congres
Verlenging der wet op de
handelsverdragen bepleit
President Truman heeft verklaard, dat
de Europese landen niet in staat zouden
zijn de leningen in het kader van het plan-
Marshall af te lossen indien het Congre3
het Amerikaanse program van vrije han-
del op basis van wederkerigheid zou „sa
boteren".
Op zijn persconferentie zinspeelde de
president op de eventuele verlenging
voor de tijd van drie jaar der wet op de
wederzijdse handelsverdragen, waarom-
trent thans een wetsvoorstel in het Con
gres in behandeling is.
De republikeinen, die de meerderheid in
het Congres hebben, stellen voor, dat de
wet slechts voor een jaar verlengd wordt.
De voorstanders van „protectionisme" on
der de republikeinen zijn van mening, dat
zii na de verkiezingen in November in een
sterkere positie zullen zijn om de wet te
kunnen herroepen en de politiek voor
„vrije handel" te herzien. Truman ver
klaarde, dat het „iets verschrikkelijks" zou
zijn, indien het Congres inderdaad de wet
dit jaar zou laten aflopen.
De gehele buitenlandse politiek van
Amerika en het herstelplan voor Europa
zijn gebaseerd op deze wet, zo besloot
Truman.
Gottwald's partij rekent op
flinke meerderheid
Nieuwe kieswet zal helpen.
De „één-partij-lijst", die bij de algemene
verkiezingen op 30 Mei in Tsjechoslowa-
kije aan de kiezers zal worden voorgelegd,
zal de communisten wellicht twee op elke
drie zetels in de nationale vergadering
geven. Men gelooft, dat onderhandelingen
tussen de partijen tot een dergelijke over
eenkomst hebben geleid. De communisten
hebben thans 38 pet. van het aantal zetels
in de nationale vergadering.
Wapentuig voor Turkije
Gisteren zijn 2500 ton Amerikaans oor
logsmateriaal per schip in Turkije aange
komen. Hieronder bevinden zich zwar®
tanks, jeeps, vrachtwagens en kanonnen.
De aflevering der Amerikaanse vliegtuigen
zal worden bespoedigd. De meeste der tot
dusver geleverde vliegtuigen kwamen uit
de Amerikaanse zóne van Duitsland.
STAKING IN HANNOVER
Vierduizend arbeiders van de Hanomag
fabriek, op een na de grootste van Hann
over, zijn gisteren in staking gegaan, uit
Heden zullen de fabrieksraden van alle
metaalfabrieken te Hannover, waarin
20.000 man werkzaam zü'n, bijeenkomen
om te beslissen, of zij een sympathie-sta
king zullen houden.
Men protesteert vooral tegen het feit,
dat het broodrantsoen in Nedersaksen klei
ner is dan in andere staten van Bizonië. De
reden daarvoor is, dat Nedersaksen en
Sleeswijk-Holstein achter zijn in hun voed-
selleveringen. De fabrieksraad van de Ha-
nomag verklaarde, dat de staking gericht
was tegen de bezettende mogendheden en
niet tegen de regering van Nedersaksen.
Sport In 't kort
TAFELTENNISKAMPIOENSCHAPPEN
VAN HAARLEM. Zondag 2 Mei zullen in
het voormalig Sander Instituut aan de
Kleine Houtweg hoek Badhuisstraat de wed
strijden om het persoonlijk kampioenschap
van Haarlem worden gespeeld. De sterkste
Haarlemse spelers waaronder de titelhouder
K. v. Dam nemen deel. De organisatie is
opgedragen aan de jubilerende vereniging
O. a
