IJmuider Courant
sshet
18,55
s!89'08
Openlijke verloochening geëist
van het accoord Moskou-Djokja
Hulpverlaging door Amerikaanse
Tweede Kamer aanvaard
Bernadotte gaf nog geen bevel
om het vuren te staken
Weerbericht
154, Tel. Adm. 5437,
uur 8061 (K 2560),
Haarlem. Gr. Houtstr. 93,
Ters,ve? ^"^acteur-Hoofdredacteur 15054.
Te^c<o 10724
Kennemerlaan
W 47, SantP-
Zaterdag S Juni 1948
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
KENNEMER EDITIE VAN HAARLEMS DAGBLAD
Verschtjni dagelijks behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementsprijs peT week 31 cent, per
kwartaal f 4,Franco per post f 4.50. - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Hangen of n'e^
Hl' ~~j rpnde vijf jaar, bij wijze
van het Lagerhuis
pat was trouwens
«oneensge»'""" he, aantai voor-
laag geschat te zijn.
jars van hap-^ stemmen tegen
'zich u« tegen al-
soraken MEen golf van
J"'! m Mak los. En alle juristen,
.jtisme braa'hoomeplaatste leden
dw in het HT? "J
U iwirtS® 'wilden de doodstraf
armee is het besluit van het
$sven; mnns het Lagerhuis, even-
d gedaan. De regering
ltW^ten beraden en zij staat blijk-
grici rooe,f Hiffe zin voor een moeilijk
«»Sat^cMjnlijk opgelost zal
«1, oa' j westie opnieuw
tret. lagerhuis voor te leggen.
^Siïe meïdïheid vóór tijdelijk
If*1 doodstraf in het eerste
0s® uein was, staat nog te bezien
'j^Jfcïiaal bevestigd zal worden.
enige moordenaars aan de
^Sn%.er_Ede, alitor
■"Sf™ levenslang." Hij stond
r™%ijk geval, „hangende de
F daarvoor, zou men zeggen,
k f oploS gevonden. Als de
I der volksvertegenwoordigers
,Jl tien de doodstraf heeft uit-
imaai i«s o.-_ hevoesd is
fte begenadigen, het slecht
geweten verantwoorden hen
hangen Maar vele Lords waar-
deie opvatting van minister Chuter
B niet en vielen hem erover
„kwaardig Is de houding van de hoog-
erPa '-u.;i.in40pc der Engelse (Pro-
Staatekerk geweest. Zij zijn het
niet met elkaar eens. De Primaat,
sschop van Canterbury, heeft m
Veerhuis noch voor, noch tegen wil-
0 - - een soort bemiddehngs-
iat inhoudt dat alleen in
Erf "der gevallen van bewezen moord
irbedachten rade de doodstraf zou
toegepast. Omstandigheden, waar-
ie moord gepleegd werd, zouden het
i bepalen. De bisschop van Truro
[rich een" paar weken geleden uitge-
voor uitbreiding van de doodstraf
•re misdaden dan moord en hoog-
De bisschop van Chichester daar-
'heeft zich voor algehele afschaffing
bd hangen verklaard en het zelfs
veroordeeld. Dat zijn dus drie ver-
W jgjg standpunten en de houding van
Wijbisschop is het minst principieel.
!uine van het debat in het House of
verbaast men zich als Hollander, in
f land de doodstraf zo lange tijd vol-
ïniet is toegepast zonder dat daardoor
itijging in de criminaliteit is opge-
A over de emotionele toon van ver
ende redevoeringen. Engelse traditio-
gevoelens blijken wel hevig te zijn
erd, Sommigen hebben rustige be-
gehouden over de vraag, of
ïestaan van de doodstraf afschrikwelc-
is en dus misdaden voorkomt. Maar
eren zijn zeer hevig in hun betoog
Een zo eerwaardige figuur als Lord
(vroeger Sir John Simon, die twee-
minister van Binnenlandse Zaken is
iK5t! heeft zich bijvoorbeeld zo uitge-
P .Veronderstel", zei hij, „dat hangen
afgeschaft en dat een reeks moorden
iine meisjes wordt gepleegd, in gru-
omstandigheden. Veronderstel dat
fe pas na zes moorden wordt ontdekt,
gij dan dat dit volk zozeer gehecht
k orde en wet dat het niet zelf tegen
v;I: «nzal optreden?Beseft gij wel,
ditzelfde uur, waarop wij hier bijeen
talloze vrouwen bang zijn banger
ccit tevoren voor de klop op de
jak net eenmaal donker is?r
a Goddard voerde merkwaardiger-
aan, als argument voor de doodstraf,
ir in de laatste tijd zoveel moorden
r;d waren. Onder de vele vreemdelin-
Li na d orlog in Londen vertoeven,
anogal wat slechte elementen te zijn.
stijging van de criminaliteit schijnt
tra ie bewijzen, dat de doodstraf niet af-
genoeg ls om preventieve
'óng te hebben.
lis deze Lord Goddard een der hoogste
ionarissen van de Britse i'echterlijke
n.l, de Lord Chief Justice. Dat de
B| °°k de leden der rechterlijke
zozeer voor het hangen van moor-
s geporteerd zijn lijkt niet moeilijk
jlaien, Afschaffing zou de traditio-
f? ,van de Britse strafrechtspraak
tL.mv n en veranderen. Die sfeer
anders dan de Hollandse: emotio
ns het halsmisdrijven betreft, sterk
ra op het tragische. De schim van
.ui waart door de rechtzaal. Het scha-
111 de verte. Advocaten ten over-
«en jury, die meestal uit kleine
bestaat en gevoelig voor dit alles is.
J»* betogen in een trant, die in
/Xs sfeer van onze recht-
LSi J?ar zou ziJ'n- Ms het leven
^vedachte met meer op het spel staat
element verdwijnen. Het
z?aar vallen, daar afscheid
'CS,' het Engelse volk leeft
"Cl?r0niantiek dan 111 het onze.
b?v1 - refenng staat nu voor een
X™1?-fetLabour-blad Daily
1 tij aan hc/l "een der m°eilijkste
,wlnd kwam." Zozeer
2®oedeien bewogen.
tjf8 Bisabeth verwacht
™J® gebeurtenis
DE NEDERLANDSE MEDEDELING AAN HATTA
Niet gedreigd met staking
der besprekingen
Een woordvoerder der Nederlandse Kalioe-
rang-delegatie heeft formeel de berichten
uit Den Haag tegengesproken volgens welke
de boodschap, die door de Nederlandse
delegatie aan premier Hatta is overhandigd
een dreigen met het ophouden of opschor
ten van de onderhandelingen met de re
publiek inhoudt. Eveneens sprak hij tegen
dat in deze boodschap van de kwestie van
het plebisciet sprake is.
Van andere zijde wordt vernomen, dat
de Nederlandse delegatie in de mededeling
heeft doen weten, dat de kwestie van de
souvereiniteit in het reine gebracht moest
worden, voordat men een bevredigend
resultaat van de onderhandelingen kan
verwachten. De mededeling preciseerde,
dat het volgens de Nederlandse opvatting
nodig is, dat de twee partijen zich volkomen
rekenschap geven van de betekenis van het
eerste additionele beginsel, aanvaard aan
boord van de „Renville", waarbij de Neder
landse souvereiniteit over Indonesië ge
durende de interim-periode wordt erkend.
Volgens de Nederlandse delegatie zou
de republiek in het openbaar dr. Soe-
ripno moeten desavoueren voor zijn
onderhandelingen te Praag omtrent de
betrekkingen tussen de Sovjet-Unie en
de republiek en zou zij moeten beamen
dat hij door de overeenkomst inzake
het vestigen van consulaire betrekkin
gen met Rusland buiten het kader van
de hem door de republikeinse regering
verstrekte algemene opdracht is ge
gaan.
Volgens dezelfde bron behandelt de
Nederlandse mededeling slechts de twee
volgende punten:
De zaak-Soeripno en de betekenis van de
souvereiniteit van Nederland gedurende de
interimperiode.
Republikeinse desavouering.
Van republikeinse zijde te Kalioeran;
heeft men Aneta er op gewezen, dat in de
regeringsverklaring, die Hatta onlangs
uitgaf, nogmaals werd bekend gemaakt.
ITS *tr
velen v
-boonS Svtober verwacht de
1®L ses Elisabeth moeder te
zal eventueel na Elisa-
!&a:
^Se^üïon!10111611 V°0r bestiJSing
1SITSE SSwopVP0RSTELLEN
ÏMi^ RW0RPEN
zaken tna^COmmissde vo°r bui-
It KStt deB^ voorstellen
lU Sik" r25bestuur- opgesteld
ie Rn» gennS was in be-
Tel Aviv slaat Egyptische
vlootaanval af
Zee-, land- en lucht-
operatie van drie uur
Schepen van de Israël-marine, kust-
batterijen van Tel-Aviv en de Joodse lucht
macht hebben Vrijdagmiddag tezamen een
aanval van vier Egyptische schepen op
de kust bij Tel-Aviv afgeslagen. Volgens
een Joods communiqué bestond de
Egyptische vlooteenheid uit een korvet,
twee landingsvaartuigen van Britse ma
kelij en de „Emira Fawzia" een oorlogs
bodem van 2.500 ton. De vier schepen
trokken zich na een gevecht van drie uur,
waarbij een Joodse bommenwerper min
stens een directe voltreffer plaatste, terug,
aldus het communiqué. Een Joods vlieg
tuig is niet teruggekeerd.
Melkersstaking bedreigt leven
van 100.000 koeien
Door een staking van melkers in Cre
mona (Noord Italië), die hogere lonen
eisen, is het leven van 100.000 koeien in
gevaar. De stakers beletten de boeren en
hun gezinnen de koeien te melken. Posters
blokkeren alle wegen, die toegang tot de
koeien verschaffen en bewaken de dieren
dag en nacht. De staking geschiedt uit soli
dariteit jegens stakende landarbeiders in
dat gebied. Stakende landarbeiders in de
Po-vlakte en het gebied van Milaan heb
ben een schade veroorzaakt, die op 400
millioen lire wordt geschat. Het schijnt,
dat de stakingen gedeeltelijk in verband
staan met de kosten van het levensonder
houd, ofschoon men, daar de vakbonden
merendeels ondercommunistische leiding
staan, ook rekening houdt met politieke
motieven.
Noorwegens opperbevelhebber
In ongenade
Luitenant-generaal Olaf Helset is van
zijn functie van opperbevelhebber van het
Noorse leger ontheven tengevolge van een
meningsverschil met de minister van
defensie. Hij is benoemd tot commandant
van de troepen in Zuid-Noorwegen. Helset
had geklaagd, dat er onvoldoende aandacht
was besteed aan zijn rapporten en voor
stellen.
dat de republiek niet van plan is haar bui
tenlandse betrekkin"pn uit te breiden. Men
zeide, dat het aannemelijk is, dat de een
maal vastgestelde politiek niet tot ratifica
tie van de overeenkomst van dr. Soeripno
met Rusland zal leiden. Men wees er op,
dat in de machtiging van Soeripno gesti
puleerd werd, dat zijn handelingen onder
hevig zijn aan ratificatie door de republi
keinse regering.
De Zandvoortse Sportweek is Vrijdagavond
officieel geopend. Bij het Raadhuis kwamen
de deelnemers(sters) van de optocht hijeen,
waarna burgemeester mr. H. M. van Fenema
het woord voerde
Republiek overweegt
geen mobilisatie
In verband met de uitlating van generaal
Soedirman, dat in de republiek een alge
hele mobilisatie moet worden uitgevaardigd
en dat de T.N.I. onder bepaalde omstandig
heden „de zaken in eigen hand zou nemen",
heeft Moh Roem medegedeeld, dat de re
publikeinse regering geen mobilisatie over
weegt en dat men integendeel juist bezig
is met de demobilisatie van de vroegere
leden der T.N.I., degenen daarvan, die uit
West-Java afkomstig zijn, zullen naar
West-Java worden teruggezonden.
BELGISCHE WAARNEMERS NAAR
PALESTINA
Op uitnodiging van graaf Folke Berna-
dotte zal België waarnemers naar Pa
lestina zenden, die zullen helpen bij het
toezicht op de uitvoering en de eerbiedi
ging van de wapenstilstand van vier
weken.
Marshall's waarschuwing had geen effect
Het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden heeft gisteren de voorgestelde ver
laging van het Marshall-hulpprogram voor
de termijn die 30 Juni 1949 eindigt, aan
vaard. De wet voorziet thans voor die pe
riode in 5.980.710.228 dollar voor de finan
ciering van de hulp aan het buitenland.
Het oorspronkelijke bedrag voer dit eer
ste „hulpjaar" was 6.533 millioen dollar.
Het Huis keurde het ontwerp goed door
in koor „ja" te roepen.
Dit besluit beduidt nog niet dat de ver
laging doorgaat, het ontwerp daartoe gaat
nu naar de toewijzingscommissie van de
Senaat, komt dan in cle Senaat zelf in be
handeling en kan tenslotte, als ook dit
lichaam de vermindering bekrachtigt, nog
door Truman's veto ongedaan gemaakt
worden. Welk veto echter weer door het
Congres der V. S. „overstemd" en daar
mee ongedaan gemaakt kan worden.
Minister Marshall had tevoren nog ern
stig gewaarschuwd dat een vermindering
van de Marshall-hulp het gehele Europese
herstelprogram van een herstelplan tot een
ondersteuningsplan zou degraderen.
Marshall waarschuwde, dat een derge
lijke wijziging in geheel West-Europa „een
zeer ernstige politieke reactie" teweeg zou
brengen.
Hij vreesde vooral weerslag op de be
weging tot Europese eenheid, in het bij
zonder wat betreft de militaire samenwer
king, welke op Amerikaanse hulp geba
seerd zou moeten worden. Ook zou Ame
rika moeite hebben, nu het diplomatiek
initiatief te behouden, dat grotendeels ver
worven was door het in principe aanvaar
den van de hulpverleningsplannen.
Taber motiveert.
John Taber het Republikeinse Ameri
kaanse Congreslid en de geestelijke vader
van het hulpverlagingsvoorstel heeft ver-
Joden bombardeerden
RAF-vliegveld in Amman
Brits protest aan Israël
Een woordvoerder van het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft mee
gedeeld, dat Engeland Israël een nota
heeft overhandigd waarin protest wordt
aangetekend tegen „een recent bombarde
ment van het vliegveld van de RAF" te
Amman, de hoofdstad van Transjordanië.
Eenheden van de RAF zijn krachtens het
Brits-Transjordaanse in Maart gesloten
verdrag van bondgenootschap op uitnodi
ging van Transjordanië op "het vliegveld
van Amman gestationneerd. De woordvoer-
klaard, dat de Marshall-hulp-leider Paul
Hoffman nu „de levering van limonade,
tijdschriften en prentenboeken aan Euro
pa misschien zal moeten schrappen", maar
hij geloofde, „dat Europa het zonder die
dingen ook wel zal klaarspelen".
Zijn commissie de Hulpcommissie voor
Toewijzingen achtte het noodzakelijk,
hulp te verlenen bij het herstel van door
de oorlog verwoeste landen, maar was niet
bereid een groot aantal „in nevels gehul
de" projecten te financieren „alleen maar
met het doel geld uit te geven".
Twee arrestanten
in Bloemendaal ontsnapt
Een hunner is weer gepakt
Twee arrestanten zijn uit het politie
bureau in Overveen ontsnapt. Er waren
daar vier personen onder bewaking gesteld,
arrestanten van de rijksrecherche. Zij ge
noten op aanwijzing van de rijksrecher
cheurs en met voorkennis van hun superi
euren, tijdens deze bewaking enkele voor
rechten. Zij mochten o.a. op een kleine
binnenplaats van het politiebureau ge
zamenlijk „gelucht" worden.
Van die gelegenheid hebben twee
hunner Donderdagnamiddag 7 uur ge
bruik gemaakt om over de daken te
ontsnappen. Zij moesten zich tegen een
muur van ongeveer 5 m. hoogte naar bo
ven werken. De ontsnapping werd gauw
bemerkt. Een achtervolging in Overveen
leverde geen resultaat op. Een der twee
gevluchten is evenwel gisternacht in
Amsterdam aangehouden. Hij trachtte
nog te ontkomen, maar werd daarop aan
geschoten, waardoor hij niet ernstig ge
wond werd. De tweede arrestant is nog
voortvluchtig.
De vier arrestanten behoorden tot de
daders van de serie inbraken die in de
laatste jaren zijn gepleegd in Bloemendaal
en elders in het land.
Van de vier verdachten behoorden
de twee ontvluchten tot de lichtste geval
len. Het waren de 25-jarige F. R. en de 30-
jarige S. C. H. De eerste is in Amsterdam
weer aangehouden.
Truman wenst geen verliod
der communistische partij
In een verkiezingsrede te Chicago heeft
president Truman een aanval gedaan op het
wetsvoorstel, dat thans door het Congres
behandeld wordt, tot het opleggen van zo
danige wettelijke beperkingen aan de com
munistische partij, dat deze practisch bui
ten de wet gesteld zou worden. Hij zei:
„men kan de verspreiding van een denk
beeld niet tegen gaan door er een wet
tegen in te stellen."
Hij drong aan op spoedig aannemen van
een wet, die immigratie van een groot aan
tal „verplaatste personen" in de V. S. mo
gelijk zou maken. Hij gispte maatregelen
die het Congres tot de ontheemden over
weegt, wegens de „oneerlijke discriminatie
ten aanzien van zekere rasgroepen."
Socialisten moeten samengaan
met confessionelen
Rede van Vorrink in Wenen
Koos Vorrink, de voorzitter van de Par
tij van de Arbeid, verklaarde op de inter
nationale socialistische conferentie te We
nen, dat „het de plicht van alle socialis
ten is met de katholieke en protestantse
organisaties gelijkelijk samen te werken
voor de verdediging van de geestelijke
vrijheden".
Na hevige discussie heeft de conferentie
besloten de partij der Italiaanse meerder-
heidssocialistenij van Nenni te schorsen tot
na de speciale conferentie der partij aan het
einde van deze maand.
De afgevaardigde der partij van Nenni
mocht daarna als „waarnemer" aanwezig
zijn.
Maandag spoedvergadering Veiligheidsraad
Graaf Bernadotte heeft de juistheid van
het bericht, dat hij een bevel zou hebben
gegeven om het vuren te staken met kracht
ontkend. „Ik ontken het voor de volle hon
derd procent", zei hij, naar Reuter uit Cairo
verneemt.
De Veiligheidsraad zal Maandagmiddag
in noodvergadering bijeenkomen ter be
spreking van een boodschap van graaf
Bernadotte, volgens welke de immigratie
kwestie een struikelblok vormt op de weg
naar een bestand in Palestina.
Bernadotte zou de Raad hebben verzocht
om een nieuwe en meer precieze inter
pretatie van het op de immigratie betrek
king hebbende artikel van de resolutie.
Geen haast.
De speciale zitting was eerst voor heden
bijeengeroepen. De voorzitter, Faris al
Choery gaf geen redenen voor het uitstel
op. „Maandag is vroeg genoeg", zo zeide
hij.
Een communiqué der UNO meldt echter
dat Faris al Choery de vergadering heeft
uitgesteld, nadat Bernadotte was meege
deeld, dat hij interpretatiegeschillen aan
gaande het bestandsvoorstel ter plaatse
mocht beslechten.
Graaf Bernadotte heeft Vrijdag op een
persconferentie te Cairo gezegd dat hij
geen reden zag om pessimistisch te zijn.
.Uiteraard" kon hij niet alles mede
delen wat hij wist.
„Wij willen vrede, doch moeten eerst een
wapenstilstand tot stand brengen. Ik heb
voorbereidingen getroffen, waardoor ik op
der antwoordde op de vraag, of de RAF
Joodse vliegtuigen zou neerhalen indien rTemier IWdlöll piell VOOP
Op de damesbeurs die Vrijdag in het
RAI-gebouw in Amsterdam, geopend is,
zijn vele nieuwigheden te zien. Hier iets
bijzonder practischeen melkkoker met
alarmschei, die begint te rinkelen één
minuut voor de melk gaat overkoken
verdere aanvallen werden gedaan, dat de
RAF zeer zeker de Britse vliegtuigen en
vliegvelden in het Midden Oosten tegen
iedere aanvaller zou verdedigen. Hij be
vestigde, dat lichamelijk in goede conditie
verkerende Joden voor de duur van de
wapenstilstand Brits gebied niet mochten
verlaten om zich naar Palestina te begeven.
Het was echter mogelijk, dat Engeland zijn
standpunt zou herzien in het licht van een
of andere suggestie van graaf Bernadotte.
Prinses Anne„Niet waar
Prinses Anne van Bourbon-Parma is
Vrijdagmorgen per vliegtuig uit Kopen
hagen naar Genève vertrokken. Toen haar
gevraagd werd of zij van plan was van
religie te veranderen teneinde met ex-
koning Michael van Roemenië in het hu
welijk te kunnen treden, zeide de prinses:
„Neen, ik zal nimmer mijn godsdienst prijs
geven".
een „blank front"
Kleurlingen-belangen worden
„zo goed mogelijk" beschermd
Dr. Malan, de nieuwe premier van de
Unie van Zuid-Afrika, heeft op een bijeen
komst van zijn Nationalistische Partij ver
klaard, ,dat „Zuid-Afrika nooit een krach
tige natie zal worden, indien het verdeeld
wordt in Afrikaans en Engels sprekende
kampen."
Er was voldoende overeenstemming tus
sen de twee blanke rassen om de rassen
kwestie totaal uit het Zuid-Afrikaanse po
litieke leven te bannen. Voor het eerst in
de geschiedenis van de Unie was er thans
echter een regering, waarin vertegenwoor
digers van beide groepen waren vertegen
woordigd. De regering zou de bijzondere
belangen van de kleuringen zo goed mo
gelijk beschermen."
korte termijn de beschikking kan krijgen
over waarnemers, die mij terzijde staan."
Van de fronten.
Aan de hand van de laatste berichten
geeft Reuter het volgende overzicht van de
fronten in Palestina:
Zuidelijk front: de Joden omsingelden
enige Egyptische pantserstrijdkrachten te
Isdoed, 32 km ten Zuiden van Tel Aviv,
waarna zij overgingen tot een artillerie- en
luchtbombardement. De Irakse strijdkrach
ten zouden op één plaats 12 km van Tel
Aviv verwijderd zijn.
Centraal front: van het strijdtoneel
Jeruzalem, noch van de strijd om Latroen
zijn nadere berichten bekend.
Noordoostelijk front: De Joden zijn
Jenin binnengedrongen, waar een strijd
van huis tot huis wordt geleverd, ter
wijl Joodse artillerie het centrum van
de stad beschiet.
Het Joodse legerbericht van gisteravond
bevestigde de gemelde verovering van
Jeniri niet. Het meldde slechts, dat „de
operaties in de Arabische driehoek rond
om Jenin en Toelkarem volgens plan zijn
uitgevoerd".
Egyptische troepen in Palestina zijn door
drie Messerschmidt-gevechtsvliegtuigen
aangevallen. Egyptische jagers schoten er
één neer.
Syrische vliegtuigen, zo wordt uit Da
mascus bericht, hebben Afoela, 35 km ten
Zuid-Oosten van Haifa gebombardeerd,
waarbij Joodse fortificaties werden ver
nield en branden gesticht.
Egyptisch offensief.
Volgens het Arabische weekblad Achbar
el Jom heeft de Egyptische opperbevelheb-
j ber in Palestina bevel gegeven tot een mas-
I saai offensief door land-, zee- en lucht
strijdkrachten, te beginnen hedenmorgen
om vier uur plaatselijke tijd.
Geen Britse wrok meer
jegens Duitse volk
De Britse gouverneur, generaal Robert
son, heeft Vrijdag bekend gemaakt, dat
nieuwe voorschriften omtrent de betrek
kingen tussen Britse functionarissen en de
Duitsers uitgevaardigd worden. „De be
langen van het Duitse volk vallen samen
met de onze en wij koesteren geen wrok
meer jegens hen"; aldus sprak generaal
Robertson op een persconferentie.
Mej. G. M. Ament te Bloemendaal is te
Leiden geslaagd voor het candidaatsexamen
rechtsgeleerdheid.
„Beëdiging en Inhuldiging"
„Geen Kroning
Minister-president Beel heeft gisteren de
data van troonsafstand van Koningin Wil-
helmina en van „beëdiging en inhuldiging"
van haar opvolgster, Koningin Juliana,
bekend gemaakt. Deze termen zullen wel
licht menigeen verwonderd hebben, die
verwachtte dat van kroning gesproken zou
worden. Ouderen zullen zich bovendien
herinneren, dat 1898 als het kroningsjaar
van Koningin Wilhelmina werd aangeduid.
Toch was dat onjuist. Onze Koningin
werd niet gekroond, hetgeen immers zou
betekenen dat haar bij de plechtigheid der
beëdiging en inhuldiging de kroon op het
hoofd-zou zijn geplaatst. Dit behoor' even
wel niet tot het Nederlandse ceremonieel.
Evenmin als het in 1898 gebeurde zal het
nu, in het geval van Koningin Juliana,
gebeuren. De Grondwet spreekt dan ook
alleen van beëdiging en inhuldiging en de
minister-president gebruikte in zijn be
kendmaking daarom die termen.
Nu zou men kunnen menen dat Koningin
Juliana op 6 September toch in symbolische
zin gekroond zal worden, omdat de Kroon
in het staatkundige begrip van die term
haar ten deel valt. Maar dat is ook niet
het geval. Op 6 September zal zij al sinds
twee dagen Koningin zijn, namelijk van
het ogenblik af dat haar Moeder afstand
heeft gedaan. Het Nederlandse koningschap
gaat automatisch op de opvolger of opvolg
ster over. In Engeland, waar dat eveneens
het geval is, wordt evenwel na enige tijd
e?n kroningsplechtigheid in Westminster
Abbey gehouden, waarbij inderdaad de
nieuwe Koning of Koningin de kroon op
het hoofd wordt geplaatst. Daar spreekt
men dus wel van kroning en de dag pleegt
dan ook in dat land Coronation Day te
helen.
De inhuldiging van de nieuwe Koningin
moet in Amsterdam geschieden. Want dat
schrijft de Grondwet eveneens voor. Art.
52 luidt: „De Koning, de Regering aan
vaard hebbende, wordt zodra mogelijk
plechtig beëdigd en ingehuldigd binnen de
stad Amsterdam, in een openbare en ver
enigde vergadering der Staten-Generaal".
In de Grondwet van 1814 stond nog in
het overeenkomstige artikel „in de stad
Amsterdam, als hoofdstad." In hun boekje
„De Grondwet, met korte aantekeningen"
geven dr. G. Nolst Trenité en C. J. E. Di-
naux daarop de volgende commentaar, die
herinnert aan een merkwaardige loop van
zaken: „Koning Lodewijk Napoleon (1806
1810) had Amsterdam officieel tot hoofd
stad verklaard en er de zetel gevestigd van
gouvernement en hof. Wel werd in da
Grondwet van 1815 de term „als de hoofd
stad" op begrijpelijke aandrang der Zuid-
Nederlanders geschrapt, en hij is nooit her
steld, maar de opvatting, dat Amsterdam
de hoofdstad is, bleef tengevolge van bo
vengenoemde bepalingen bestaan, schoon
zonder wettelijke grond."
Hetzelfde boekje vermeldt ook, dat da
Grondwet van 1815 bepaalde dat de be
ëdiging en inhuldiging moesten plaatsheb
ben „onder de blote hemel"; dit is in 1840
geschrapt. Gelukkig maar. Het zou triest
zijn als het slecht weer was, ongezond voor
bejaarde staatsraden en gepensioneerde
generaals en een ware beproeving voor de
dames.
Washington wil oprechtheid
van Moskou testen
Aan de kwestie der Leen-
en Pacht-verplichtingen
De Sovjetrussische leen- en pacht-
schuld aan Amerika (ruim elf millioen dol
lar) is een van de punten, welke de re
gering van Truman kan gebruiken als een
„onderzoek naar de oprechtheid van de
Sovjet-Unie", daar dit een zuiver bilaterale
kwestie is.
Bij de ondertekening der overeenkomst
in 1942 beloofden de Sovjets 't oorlogstuig,
dat niet vernietigd zou worden, aan Ame
rika terug te geven. Twee jaar zijn nu
pogingen gedaan om tot overeenstemming
omtrent dit vraagstuk te geraken. Deze
is slechts bereikt op enkele minder be
langrijke punten.
De V.S. hebben verklaard geen betaling
te willen eisen van oorlogsmateriaal, dat
vernield of gebruikt is in de oorlog. Men
is echter van mening dat te Wladiwostok
grote hoeveelheden oorlogsmateriaal zijn
opgeslagen voor Russisch gebruik in de
Stille Oceaan. Amerika is van oordeel, dat
het recht heeft op teruggave van dit mate
riaal. Tot nu heeft de Sovjet-Unie geen
gedétailleerde gegevens verstrekt van het
geen er na de wapenstilstandsdag van de
leen- en pachtwetgoederen over is.
Dulles vraagt garanties
voor West-Europa
John Foster Dulles, de adviseur van de
Republikeinse partij in buitenlandse aan
gelegenheden, heeft aangedrongen op Ame
rikaanse waarborgen tegen militaire ag-
gressie en omverwerping door de commu
nisten van -vrije politieke instellingen in
West-Europa. Een Westeuropese federatie
zou het huidige aanzienlijke oorlogs-risico
doen afnemen en het huidige vacuum,
waarin de Sovjetrussische macht aan het
doordringen is, opvullen, aldus Dulles.
GOTTWALD ZOU PRESIDENT BENESJ
VERVANGEN
In Praag circuleren mededelingen dat
president Benesj zeer binnenkort zal af
treden om gezondheidsredenen.
Algemeen verwacht men, dat zijn af
treden onafhankelijk zal zijn van de be
slissing over de nieuwe grondwet Clement
Gottwald, de communistische minister
president, zou Benesj opvolgen.
VRIJ KOEL j
Verwachting, medegedeeld door het 5
K.N.M.I. ,in De Bilt. geldig van Zater- 1
dagavond to-t Zondagavond
Matige, nu en dan vrij krachtige Zuid-
wastelijke wind. Wisselend bewolkt
met een enkel verspreid buitje. Vrij
koel.
6 Juni:
Zon op
Maan op
Zon op
Maan op
4,22 uur. onder 20.55 uur
3.26 uur, onder 20.10 uur
7 Juni:
4.22 uur, onder 20.56 uur
3.53 uur, onder 21.32 uur
(Nieuwe maan)