n i fsjgw York krijgt Comedia te zien
g-t'ss«"
bijzonder
Minister Witteman toch bereid
tot verhoging van enkele pensioenen
Invasiepoging van Coloradokever
is met hulp der schooljeugd afgeslagen
Parijs voorziet in een lang betreurd tekort:
kamperen in het hartje van de Lichtstad
De vreugde van wedstrijden
iriM
JUNI IW8
paarde West
t°urnee hut 37 van het stoom-
W. tel MMT. om de hoek van
K^ïr.oor het vertrek het
t"ft01
j nïpiiwc bewoonster
hoorden wij in de
/Sende stem: ..Jongens,
dat nu reeds Mg wclen: Ank van
«n c<,med v0«el Joekie Broedelet,
vog tinn 'Rpnt.7. van
genoten stonden ligstoelen op het dek ge
reed, die onmiddellijk werden geprobeerd,
zo koesterend straalde de zon op het IJ.
En nu kan men zich wel afvragen wat
deze reis eigenlijk met de export van onze
nationale cultuur heeft te maken op het
programma staan een Amerikaans, een
Engels en een Frans stuk maar wie zou
deze hard wekende mensen, die zo'n enorm
druk seizoen achter de rug hebben, deze
heerlijke reis misgunnen? En trouwens:
onze verre vrienden overzee hadden geen
beter gezelschap kunnen uitnodigen. De
Nederlandse stukken komen later wel.
Zes Britse „straaljagers"
op Oceaanvlucht
Het Engelse luchtvaartministerie deelt
mede, dat begin volgende maand een esqua-
drille van zes Havilland Vampire III-vlieg-
tuigen de Oceaan zal oversteken. Het zal de
eerste Oceaanvlucht van straalvliegtuigen
zijn.
De toestellen zullen via IJsland, Groen
land en Labrador vliegen en na aankomst
in de V. S. demonstraties geven op het
nieuwe Newyorkse vliegveld Idlewild.
Veer. £Uen nëtpr en Han oeitvc
jfwmSSrnd
Han Bentz van
geve1
leden
en Suri-
van de
- uv~ vp^York, welke stad
0 .reis te Par K'L'M' WOrdt
!sH,,trv°8Ikan te doen. Ank van
Vogel brengen daar fret
stoer en «W? Nederlandse poezie
vo -i-v, an ïrnnr
gehore, W J voordragen en Han
Berg Set het prachtige ver-
„nOtnBerg g John stem.
De Se Joekie Broedelet
leringen te houden over
«®*JTvan haar vroegere, in de
e® fneene overleden echtgenoot
s'i!fSens Ballade van de acht-
WfJS. vei de süch,in« 1940~
iff, efegenheden aan landgenoten
rel «orden aangeboden,
van de K.N.S.M. aan de
Amsterdam was directeur
'et enkele achterblijvende
!S nn gezelschap (natuurlijk was
onvermoeibare Krka Hopper daar-
'Sm afscheid te nemen van de
emigranten. De dames, allemaal
'Sn van de new look, liepen
jachtig met hun boeketten
L-fi en vveer. links en reehts han-
n vaanvelkössen uitdelende, maar
gaten liet geen ogenblik de film-
waarin hij de gramofoonplaten
Ken Speelgoed" had opgeborgen,
ffi-ilten ze veilig", zei hij. „Beschermd
vocht en zoVoor alle reis-
■gelsen faalden aan bat
II tegen tie Australiërs
tóiitf begon te Nottingham de eerste
■End Engcland-Austraiië. waarin de
Chun aanhang een grote teleurstel-
hfznrdiien door voor 165 uit te gaan m
Ifflf Ste innings. De Australiërs kwamen
genaan bat, zonder verlies van wickets.
_mps en Morris scoorden 17.
hi» had de verwachting dat dit Engelse
juist als batting-team sterk zou zijn.
het faalde, behalve, wonderlijkerwijs,
ito»" Het bowlen van Miller en John-
icheen onbespeelbaar. Acht wickets
I «vallen op een totaal van 74. Hutton
i w 3 Washbrook voor 6. Het ver-
'e |e Middlesex-paar Edrich en Compton
:i Trten stand, maar scoorde traag op het
moeilijke wicket. Door fouten wer
den clean bowled, resp. voor 18 en 19
Fardstaff werd op de tweede bal, die
■/eMail, voor 0 gevangen, Barnett werd na
elegante slagen voor 0 gebowld, aan-
ie Yardley verdween l.b.w. na drie
te hebben gemaakt. Toen hielden Laker
lèdser (beiden van Surrey en gekozen
ens hun bowlen) stand en scoorden 85
het negende wicket (Laker 63, Bedser
eodst het totaal nog 165 werd, hetgeen
«1 veel te laag is.
innings van Engeland duurde vier uur.
jto nam 5 wickets voor 36 in 25 overs,
3 voor 38 in 19 overs. Verder Lind-
1 v»; 38 en Toshack 1 voor 28; de
aüsie fastbowlers maakten niet zo-
':B4ruk.
Uil Slolavond van de
Zandvoortse Sportweek
Ili Zandvoortse sportweek, welke een
»t succes is geworden, is gisteravond
«ten. De laatste sportavond werd ge-
ïd met een rugby-wedstrijd tussen
(Rotterdam) en A. A. C. (A'dam),
voorA.A.C. in een verdiende 73
■Prating eindigde.
sto
do! stonden vendelzwaaien en turn-
BÉrcties op het programma, waaraan
verenigingen van de Ken-
B T'umkring medewerkten. Ongeveer
deelnemers(sters) trokken, vooraf-
adoor de districtsband van de Haar-
e padvinders en de Zandvoortse mu-
apel in optocht door het dofp. Vele
ten, vrandels en banieren werden
gevoerd. In het sportpark werd het
Kr vendelzwaaien gegeven. De bij-
tr fraai uitgevoerde vrije oefeningen
s algemene bewondering. Deze de—
trabes waren wel een waardige af-
8» van de Zandvoortse sportweek,
p'er mr. H. M. van Fenema
in njn slotwoord dank aan organi-
-ran en deelnemers aan deze voor
r°_n !0 belangrijke sportweek en
-og enkele toepasselijke woorden
waarde van de prestatie van het
TJW enopnehte van de groep. De bur-
iM«ni !L rna de door hem uit-
K/Tt,e 10 aan de Zandvoortse
he' bcstahr van A.A.C. een
';S v00r de rugby-overwinning op
ÏÏKm demonstraties volgde
g a"e deel-
Jlt r h8' dorp' waarv0°r
- dat ook in het sportpark
kabinet gewijzigd.
•TStaTu ïee£t gisleren het
tgtkeurd V;n van Hasan Sak a
'cltacrt ™11 van' de Republi-
het vorige mini-
«sa i L ad ™dat in het Par-
fcmnuge miniolcritiek was geoefend
K. a af3 we£ens beweerde
Sa 0l' ehhcn hun functie be-
^ih?ttd?i?„^?dere eibtsters thans
fefcty l°ngere personen van de
PKmie sesieiae
W<êk..ÏÏ procent. welke
I««a dSifrd, m het salaris op
k'iqu]. endien met 5 procent
Daar gaan ze naar de West! Op de loopplank van de Cottica ziet men van boven
naar beneden: Ank van der Moer, Joekie Broedelet, Guus Oster, Ellen Vogel, Han
Bentz van den BergEdy de Boer en (met de jilmtromlnel) J. H. ten Katen.
TWEEDE KAMER
Nog geen beslissing over ivetsontwcrp inzake tussen
tijds ontslag aan gedeputeerden en wethouders
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Witteman wenste een bepaling
in de Provinciale wet en in de Gemeente
wet op te nemen, ten einde aan de meer
derheid in Staten en Raad gelegenheid te
verschaffen wegens gebrek aan vertrou
wen een voor vier jaar gekozen gedepu
teerde (wethouder) vóór de afloop van die
termijn tè ontslaan. Het was de bewinds
man om een wetgevende maatregel van
algemene strekking te doen, niet om ge
legenheidswetgeving. Daarvan wil hij juist
niets weten. Maar straks komt hij ver
moedelijk thuis met iets, dat bovenal het
karakter van gelegenheidswetgeving zal
dragen! Want dit hoopt de heer Hooy
(KVP) met. een amendement te bereiken,
waardoor het nu voorgestelde tot 1 Januari
1949 van kracht zal zijn.
Zijn fractiegenoot Steinmetz, die slecht
te spreken was over wat men in Amster
dam met de beide communistische wet
houders heeft gedaan, keerde zich tegen
zulk een beperking. Hij stond met de frac
tie van de Partij van de Arbeid, uit wier
midden mr Joekes nog allerlei juridische
argumenten naar voren bracht, achter het
regeringsvoorstel, dat zijns inziens vol
komen democratisch in het geschreven
recht de mogelijkheid wil vastleggen voor
een Staten- of raadsmeerderheid, een eer
tijds verleend mandaat te herroepen, in
dien de betrokkene het vertrouwen heeft
verloren.
Met die verdediging was de minister het
roerend eens. Want hij kon maar niet be
grijpen, waarom de communisten moord
en brand schreeuwen over het door hen
als ondemocratisch en neo-fascistisch ver-
bordeelde wetsontwerp.
Intussen ziet het er op het ogenblik naar
uit, dat het amendement-Hooy tot beper
king van de werkingsduur van de ontwor
pen bepalingen een meerderheid zal halen.
Vermoedelijk krijgt het ook de steun van
de heer Korthals (WD), die allesbehalve
te spreken was over wat de regering heeft
voorgesteld.
Minister Witteman heeft er zich wel voor
gewacht, het amendement bij voorbaat
onaanvaardbaar te noemen.
Dat deed hij trouwens ook niet ten op
zichte van een poging van mr Algera (AR)
om de ontslagmogelijkheid te beperken tot
de gevallen van gebrek aan vertrouwen
wegens de revolutionaire gezindheid van
de functionaris in kwestie. Hierover staak
ten de stemmen (3636). Met de Anti-
Revolutionairen, de Christelijk-Histori-
schen en de Staatkundig Gereformeerden
stemden 13 Katholieken voor en 5 tegen.
Deze uitslag noopte de beraadslagingen
over dit ontwerp tot Vrijdag te schorsen.
Nu kon echter de herziening van de Pen
sioenwet weer ter tafel komen. Na overleg
met zijn collega Lieftinck kwam minister
Witteman met een onverwacht gulle aan
bieding voor de dag, door zich bereid te
tonen het maximum pensioen van ambte
naren van ƒ4500 op ƒ4800 te brengen,
Edith Piaf, die met haar gezelschap „Les
compagnons de la chanson" het afgelopen
najaar triomfen in Amerika vierde, komt
volgende maand weer naar Scheveningen.
Na haar wordt "daar haar kunstzuster Lys
Gauty verwacht.
In Venetië zal van 11 tot 26 Augustus een
internationale tentoonstelling van filmkunst
en filmtechniek worden gehouden. De be
doeling van de laatste is, dat materiële be
nodigdheden een duidelijk beeld geven van
de vooruitgang op dit gebied in de deelne
mende landen.
27 Deense volksdansers komen. Van 23
Juni tot en met 1 Aug. a.s. brengt een groep
van 27 Deense volksdansers een bezoek aan
ons land als tegenbezoek op de tocht die de
Ruurlose boerendansers een aantal maanden
geleden naar Denemarken ondernamen. Zij
zullen o m. optreden in Ruurlo, Nijmegen en
Arnhem. De Denen waren destijds zo van de
Achterhoekse volksdans „De Hoksebarge"
gecharmeerd, dat zij ook deze dans in hun
program hebben opgenomen. Tot de klom
pendans hebben zij het echter niet kunnen
brengen.
door aan hen, die vóór 1922 op eigen ver
zoek eervol ontslagen waren uitzicht op
uitgesteld pensioen te geven en door de in
't ontwerp voorkomende 2000 maximum
pensioen voor kinderloze weduwen tot
2200, het maximumbedrag voor een
weduwe met vier of meer kinderen van
3600 tot 4000 te verhogen.
Met de heer Van Sleen (Arbeid) gaven
ook andere afgevaardigden uiting aan hun
erkentelijkheid.
Intussen was mevrouw Fortanier-De Wit
(VVD) over de wijze, waarop de minister
hier te werk was gegaan, niet heel erg ge
sticht. En nu moest dè bewindsman ver
klaren, dat het feit, dat mevrouw Fortanier
niet erg verheugd was over zijn beleid,
hèm weer niet verheugde, nadat hij met
een blij gelaat eerst zulk een prettige
mededeling had kunnen doen. Volgens hem
bestond er geen reden voor het verwijt,
dat de minister wel eens wat vroeger had
kunnen bedenken, dat hij deze concessies
kon doen. Die waren nu eenmaal de
vruchten van het gemeen overleg, dat
daarvoor dient.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 11 JUNI
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert HOV
8 uur. City: „Manon 326", 18 jaar, 2.15. 4.30,
7 en 9.15 uur. Spaarne: „Het leven is heus
niet zo kwaad", alle leeftijden, 2.30, 7 en 9.15
uur. Frans Hals „De kopermijn", 14 jaar, 2.30
7 en 9.15 uur. Rembrandt: „Maria de Bahia"
18 jaar. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor geen
voorstellingen. Palace: De man in duplo, 18 j.
ZATERDAG 12 JUNI
Stadssohouwburg: Charlotte Kohier in
„Waan of werkelijkheid", 8 uur. Bioscopen:
middag- en avondvoorstellingen.
De kevers, die met vergif bespoten aardappelloof
bereiken, zijn ten dode opgeschreven
De Coloradokever-invasie aan onze kus
ten is wel de grootste die wij tot nu toe
hebben meegemaakt, verklaart het ministe
rie van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening. Ons land staat hierbij niet alleen.
Ook aan de kusten van Engeland zijn grote
hoeveelheden Coloradokevers aangespoeld,
en België en Frankrijk signaleerden even
eens aangespoelde kevers.
Reeds thans kan gezegd worden, dat het
grootste gevaar geweken is, mede dank zij
de activiteit van de schooljeugd. Zij heeft
zich dapper geweerd en tienduizenden ke
vers afgeleverd aan de politie of ambtena
ren van de Plantenziektenkundige dienst,
die de kevers met benzine of petroleum
overgoten en verbrandden, dan wel in
kokende olie aan hun eind lieten komen.
Het zoeken van kevefs door de jeugd is
van grote waarde geweest, temeer daar
chemische bestrijding op .het strand niet
uitvoerbaar is. Vlammenwerpers bestrijken
slechts een smalle strook. Voor bestrijding
met giftige middelen zitten de kevers te
veel verscholen tussen zand, zeewier en
schelpen. Enkele schoolkinderen of andere
helpers hebben enige levende kevers in
een luciferdoosje mee naar huis genomen.
Hoewel deze daad volkomen begrijpelijk is
moet er toch op gewezen worden, dat zij
verboden en strafbaar is. Hoe gemakkelijk
kan een op dergelijke wijze meegenomen
kever ontsnappen. Het parool is dan ook:
vernietig de kever ter plaatse. Ouders, wier
kinderen met kevers thuiskomen zijn ver
plicht deze kevers te doden.
Ondanks de activiteit in de eerste linie
is het onvermijdelijk, dat een aantal kevers
aan de speurende ogen van politie en
schoolkinderen ontsnapt is en het land in
gevlogen is. Hier vinden zij evenwel een
tweede barrière op hun weg in de vorm van
de algemene voorzorgen, die de land- en
tuinbouw overeenkomstig de voorschriften
van de Plantenziektenkundige Dienst te
Wagen ingen heeft genomen.
In de provincies Noord- en Zuidholland
eindigde de verplichte spuitperiode juist op
9 Ji^ni, de dag, waarop de Coloradokever
invasie begon. De tuinders zullen er nu on
getwijfeld nog een schepje op doen. Zodra
de kevers op de tuinderijen neerstrijken
en het aardappelgewas opzoeken, zullen zij
door het op de planten gespoten vergif ver
delgd worden. Gevaar, dat de kevers in
leven blijven wanneer zij neerstrijken op
een terrein met groenten, dat niet bespoten
is, bestaat er niet, aangezien de kever al
leen van het aardappelloof vreet. Al dit
loof behoort met bestrijdingsmiddelen be
spoten te zijn.
De Plantenziektenkundige Dienst is uiter
mate tevreden over het verloop van de „af-
weerslag" en vertrouwt, dat de activiteit
van de strandbezoekers in het verdelgen
van de kevers niet zal verslappen nu de
grootste invasie-golf achter de rug is. De
komende dagen is oplettendheid nog ge
boden, omdat niet te voorzien is of nog
meer kevers zullen aanspoelen.
Beloning voor de schooljeugd.
Het K.L.M.-werkkledingbedrijf „EHCO"
te Haaksbergen heeft tien gratis vluchten
SchipholTwente beschikbaar gesteld ter
verloting onder die scholen, wier leerlingen
aan de verdelging van de Coloradokever
hebben deelgenomen. Dit geldt voor de
scholen-'in alle plaatsen, waar de school
jeugd actief is opgetreden.
Het aanwijzen van de winnende scholen
zal geschieden door het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening.
De schoolhoofden zullen zelf kunnen be
palen wie van hun leerlingen het meest
actief is geweest en voor het vliegtochtje
in aanmerking komt.
De Plantenziektenkundige Dienst te Wa-
geningen deelt mede, dat Coloradokevers
zijn aangespoeld aan de kusten van Noord
en Zuid-Beveland, Zeeuws-Vlaanderen en
Terneuzen, aan die van Zuidhollandse
eilanden en aan de kuststrook van Hoek
van Holland tot Zandvoort. Ten Noorden
van Zandvoort was de invasie minder mas
saal. Ook werden Coloradokevers waarge
nomen bij de Friese kust, echter niet in een
overweldigende mate. Vissers hebben grote
Tentenkamp in het hart van Parijs.
(Van onze Parijse correspondent)
In het hartje van Parijs no. 7 aan de rue
Barbet de Jouy heeft het Ministerie van
PTT een braakliggend terrein aan een orga
nisatie afgestaan, die daar een tentenkamp
met. volledige hygiënische outillage heeft
ingericht. Ik heb daar dezer dagen een be
zoek gebracht, me met de kampeerders aan
een (uitstekende) dis gezet en tevens een
aantal bijzonderheden vernomen over dit
merkwaardige en vruchtbare initiatief.
In 1946 opende de „Franse Vereniging
voor Vliegende Kampen" het eerste terrein,
waar ze toen 1200 jonge ipensen> voorname
lijk studenten, uit 16 verschillende landen
ontving. In 1947 was dit aantal tot 5000 ge
wassen, die uit 35 landen afkomstig waren.
Het grootste contingent werd door Dene
marken en Holland geleverd. Dit jaar ver
wachten de leiders er nog aanmerkelijk
meer. Op vier plaatsen in Frankrijk zijn
thans dergelijke kampementen opgeslagen
in de departementen Var (aan de Cöte
d'Azur), Isère, Loir et Cher, alsmede in
Parijs die elk plaats aan een 350 perso
nen bieden. Men slaapt op veldbedden on
der militaire tenten, het eten is, zoals ik
bemerken kon zeer goed en tamelijk
overvloedig en de prijs van frs. 300 per dag
(opgeveer 3,75) ligt ver onder het be
drag, dat men thans in het eenvoudigste
Franse pension moet betalen.
Voor jonge Nederlandse vacantie-
gangers, die het met ons betreuren,
dat Frankrijk niet, als andere landen, over
een enigszins vertakt net van jeugdherber
gen beschikt, bieden de Vliegende Kampen
een voortreffelijke uitkomst: zij stellen na
melijk allen, die met een minimum aan
comfort genoegen willen nemen, in staat
tegen een gereduceerde prijs enige tijd in
de schoonste streken van het schoonste'land
te vertoeven.
aantallen Coloradokevers op zee aangetrof
fen en ook in hun netten gevangen.
Haringvangst blijft nog
beneden verwachting
De aanvoer van nieuwe maatjesharing is
dit jaar zeer aanzienlijk beneden de ver
wachting gebleven.. Hoewel thans vrijwel
de gehele vloot in zee is en de reders het
aantal nollen per schip hebben verhoogd
is de vangst tot nog toe 30.000 kantjes min
der dan verleden jaar in dezelfde periode
I of wel bijna 70 percent.
Berekend over de eerste tien aanvoer-
Men meent thans, dat men het ergste dager, was de gemiddelde opbrengst per
achter de rug heeft. Zulke massale aan
spoelingen als thans zijn echter nog nim
mer geregistreerd.
De kevers gaan bij een bepaalde weers-
gesteldheid in Frankrijk vliegen, vallen in
zee en indien de stroming gunstig is komen
zij aan onze kust. In Frankrijk is de be
strijding minder intensief en niet zo goed
georganiseerd 'als in Nederland, maar men
doet daar al hetgeen mogelijk is.
Strenge controle.
De kevers die aanspoelden en nog niet
werden verdelgd (aangenomen mag worden
dat hun aantal nog wel in de duizenden
loopt) zullen vermoedelijk niet gevaarlijk
meer kunnen worden, aangezien, wanneer
zij het aardappelloof bereiken, dit bespoten-
is met giftige stof, zodat zij toch ten dode
opgeschreven zijn.
Nalatigen, die het loof niet mochten heb
ben bespoten, worden ongetwijfeld gesigna
leerd door een der 600 controleurs van de
Plantenziektenkundige Dienst, die in „vlie
gende brigades" thans langs de weg zijn.
Deze controleurs hebben machtiging tot het
opmaken van proces-verba al. De bespuiting
wordt dan uitgevoerd voor rekening van de
eigenaar. Deze „vliegende brigades" zijn
uitgerust met jeeps, welke van een spuit-
inrichting zijn voorzien.
Gemeentewerkman vermist
Op 7 Juni j.l. vertrok de Haarlemse' ge
meentewerkman P. C. van der Meyden met
een Ford-auto voor het plaatsen van nieu
we electrische meters. HU werd voor* het
laatst gezien te Amsterdam omstreeks drie
uur des middags.
De man werd 22 December 1893 te Haar
lemmermeer geboren en woont te Haarlem
aan de Papentorenvest 74. Hijrfis zwaar ge
bouwd met een rond, vol gelaat en van
middelbare lengte. Hij draagt een donker
grijze hoed. De auto draagt het nummer
G-41699. Het is een blauwe Ford, personen
auto, bouwjaar 1934. Achterop bevindt zich
een koffer met aangebonden reservewiel.
Men vreest dat hem een ongeluk is over
komen. Inlichtingen aan de commissaris
"van politie te Haarlem, Smedestraat.
kantje 60 percent hoger dan verleden jaar,
hetgeen voor de reders evenwel neerkomt
op een mindere ontvangst gedurende die
eerste tien dagen van de teelt van ruim
330.000 gulden, dat is ruim 20 percent. In
alle kringen van het haringbedrijf wordt
dan ook reikhalzend uitgezien naar een
ruimere vangst.
Waarom dit jaar plotseling zo weinig
maatjesharing gevangen wordt is niet be
kend. Wel werkt het weer niet mee. Het is
voorgekomen dat de gehele vloot 's nachts
niet in staat was de netten te halen en
daarmee moest wachten totdat 's middags
dë wind was gaan liggen. Maar de weers
omstandigheden alleen kunnen de oorzaak
niet zijn.
Reeds is gebleken, dat bij een geconcen
treerde aanvoer op één dag in één haven
de markt gevoelig reageert. In het begin
van deze week daalde de prijs te Scheve
ningen aanzienlijk toen er aanbod kwam
van 1200 kantjes tegelijk. In aansluiting
daarop zakte eveneens de kleinhandels
prijs.
Maatjesharing is namelijk een zeer ge
voelig' artikel, omdat deze vette haring
zich niet voor export leent. Zij is hoofd
zakelijk op binnenlands verbruik aartge
wezen en dat debiet is uiteraard beperkt.
Niet alleen in rederskringen maar ook in
de kringen van de handel wordt met ver
langen uitgezien naar meer aanvoer en een
dienovereenkomstige verlaging van de
prijs. Want zo verklaart de handel
haring is in het begin van het seizoen een
goed artikel als er veel in kan worden om-
Italië verbiedt migratie van
„weerbaren" naar Palestina
De Italiaanse regering heeft mede
gedeeld, dat zij tijdens het bestand, dat
heden begint, geen emigratie van weerbare
.mannen naar Palestina en geen uitvoer van
wapens zal toestaan.
Zij heeft hiertoe besloten teneinde bij te
dragen tot de vrede in Palestina en steun te
geven aan de oproep van de Veiligheids
raad van 29 Mei om het vuren te staken.
MUZIEK
Behorend niet tot de vaste, maar wel tot
de bewonderende lezers van de muzikale
ontboezemingen, die Hendrik Andriessen
geregeld in dit blad slaakt en overigens
lid van het gilde, waarover hij in zijn
kolom ook wel eens het zijne gezegd heeft,
voel ik mij ditmaal bewogen een afwijken
de mening in het midden te brengen tegen
over het vernietigende oordeel, dat Hen
drik Andriessen in het nummer van 5 Juni
over het solistenconcours te Scheveningen
geveld heeft.
Welbeschouwd: raakte dit oordeel wel het
solistenconcours te Scheveningert, naar aan
leiding waarvan het overigens was uitge
sproken? Of veroordeelde Andriessen het
concours in abstracto? Ik geloof, dat hij
feitelijk.van de hoogte van zijn bewustzijn
als scheppend kunstenaar het laatste
deed, en dit is dan ook het eerste
punt, terzake waarvan ik met Andriessen
de pen moet kruisen. Men kan natuurlijk
met Andriessen een aantal van de vrese
lijkste bezwaren tegen concoursen opsom
men, en dan nog van zijn standpunt uit ge
zien volkomen gelijk hebben ook. Maar als
men zo doet, dan gaat men op een standpunt
staan en verkondigt theoretische stellingen,
abstract, redekunstig, logisch sluitend en
vreemd aan de zeer gecompliceerde werke
lijkheid, die net ding, waax-over men
spi-eekt, is. Mij lijkt het, dat juist een schep
pend kunstenaar, die beter dan wie ook de
werkelijkheid kent, die is uitgedrukt in het
gezegde, dat de geest waait, waar hij wil,
dit niet moest doen: abstracte stellingen
verdedigen over iets, dat zozeer practijk en
zo uitsluitend manifestatie van leven is.
Eerlijk bekend stond ik op die Maandag
morgen, toen ik voor het eerst het concours
ging bezoeken op een standpunt, dat in
wezen niet zoveel van dat van Andriessen
verschilde. Maar even eerlijk bekend was
ik er na een paar uren afgevallen. Plet ver
schil zit daarin, dat ik er geweest ben, drie
dagen aan één stuk, en dat ik er, naai' ik
meen, Hendrik Andriessen niet gezien heb.
Wat gebeurde er immers op dit concours?
om ons nu tot deze zeer concrete zaak te
bepalen. Men hoorde er een slordige vijftig
solisten, violisten, zangers en pianisten en
minstens de helft daarvan .bleek te bestaan
uit artisten van het zuiverste ras. vir
tuozen zeer zeker, maar bovendien ook
echte artisten van enorme vakkundige
kwaliteiten. Ze speelden moeilijke stukken,
dat is waar, stukken met veel noten in grote
snelheid, zoals Andi'iessen smaalt maar ze
speelden ook langzame stukken met weinig
noten, de sonate op. 110 van Beethoven
bijvooi'beeld, ze speelden Bach of ze zongen
de Lamento di Arianna en dit is niet be
paald een stuk, waarmee men de bra-
voureuse virtuoos uithangt. Maar voor zo
ver ze het laatste wel deden, waren er
onder hen verscheidenen, die daarmee het
hart verrukten. Voor de grote talenten
doet het er in zekere zin niet zo heel veel
meer toe, wat zij laten zien of horen. Wat
voor de minderen een technische stunt is,
dat wordt bij de meesters een pure schoon
heid, men heeft in de kunsten altijd zo
iets als de „poésie pure" erkend.
Het was met dat al dit geef ik Andi'ies
sen bij vooi-baat gaarne toe natuurlijk
niet zo heel fijn van smaak, op één dag en
dat weer drie dagen achtereen zoveel artis
ten af te werken. Overlading heeft altijd
iets barbaars, om het nu maar scherp te
zeggen. Best, maar houdt men dat ook vol,
wanneer men daar in zo'n concourszaal zit
en menigmaal van de ene bewondering in
de andere valt?Het gaat bij een uitvoering
van muziek per saldo om de ontroering
terwille van de schoonheid. En als die
schoonheid zich nu manifesteert, en als zij
zich nu in overstelpende mate manifesteert
en telkens weer „a travers" van een ander
temperament, in haar onuitputtelijke veel
vormigheid dus, opgewekt door zo eindeloos
verschillende geesten, technieken en phy-
sieke disposities? Wat is men dan eigenlijk,
wanneer men erbij blijft zitten met een
hai't, dat van hoon lijkt samen te trekken
en een rimpel van misprijzen om de mond?
Dan is men naar mijn mening een „High
brow", om met Maurice Baring te spreken.
Ook dat is genot, ik geef het toe, doch de
pi-ijs voor dit genot het gevoel n.l. dat
inen zo verfijnd is, zozeer „gourmand" aan
de tafelen der Muze en zo geblaseerd de
prijs, die men voor dat genot betaalt, is het
verstoken blijven van de muzikale schoon
heden, waarom een uitvoering van muziek
begonnen is.
Ik zeg hiermede niet, dat Hendrik An
driessen een „highbrow" is, maar de theo
rie, die hij verkondigt over het concours
„an sich" riekt ernaar. Hij is er niet ge
weest, op dit concours en ik geloof stellig,
dat de muziekliefhebber in hem, de min
naar ook van dit nobele ambacht en de
paedagoog, die ten diepste geïnteresseerd is
voor' de ontwikkeling van zoiets verrukke
lijks als talent in jonge mensen, ik geloof
stellig, dat al deze kwaliteiten in hem het
zouden gewonnen hebben van zijn vey-.
heven culturele bedenkingen, die tegenover
de werkelijkheid van waarlijk schone uit-
voeringen bedenksels blijken. En laat het
dan op een .-wat wonderlijke manier zijn
opgedist, laat het wat lawaaierig zijn, het
is een primair verlangen van de mensen om
mooie dingen te horen en zelfs om er veel
van te horen. De omstandigheden, waar
onder en de manier, waarop het gebeurt
doeix er ook waarlijk niet veel toe. Het
moge primitief zijn, dat een acrobaat
kuitenflikkers slaat, terwijl hij op de trom
bone de mars uit „Aida" blaast, desnoods
neem ik zijn kuitenflikkers, mits de mu
ziek, die hij voortbrengt maar schoon is.
Dat dit kan zijn is alleen practisch nog niet
aangetoond.
In Scheveningen echter werd alleen maar
met volmaakte toewijding gemusiceerd
door mensen, die aan kunstvaardigheid en
geestelijke concentratie alles gaven wat zij
te geven hadden. Wat bereikten zij daar
mee veelal? Dat zij de werken, die mensen
van Andriessen's stijl geschi-even hebben,
menselijkerwijs gesproken volmaakt repro
duceerden. Dat is precies het doel, waarmee
zij op deze wereld vertoeven, dat is precies
het doel van de reproducerende toonkunst,
en hoe men het nu draait of keert, op dit
punt -r- het enige dat Andriessen juist
attaqueert, kon men volmaakt tevreden
zijn.
Het wedstrijd wezen heeft de mensen
altijd aangetrokken De practische doel
stellingen verschilden misschien. Men
streed om de eer of om de ij delheid, om
zichzelf te bevestigen, om economisch en
maatschappelijk voordeel te behalen of om
een schone vrouw te bekoren en dit
laatste is naar mijn smaak de meest ver
heven doelstelling. Maar men hield wed
kampen met elkaar en het heeft altijd
enorme belangstelling getrokken. Trou
wens: wat is een prijsvraag anders dan een
wedkamp? En is het geen wedkamp, wan
neer componisten hun partituren bij een
jury inzenden om de eer deelachtig te wor
den, dat zij op een muziekfeest'worden
uitgevoerd? Het wedstrijden behoort tot de
menselijke natuur, het zit ingevlochten in
de constitutie der samenleving.
Op de dag, waarop de componisten een
concours met elkaar aangaan, hoop ik erbij
te zijn en ik hoop, dat Hendrik Andriessen
onder de deelnemei-s behoort, maar óók in
de zaal zit. Ik zal net doen, of ik de tranen
van geestdrift, die hij nu en dan stort, niefc
zie. Maar ze zullen als dauw op mijn hart
vallen.
Den Haag, 10 Juni. LEO HANEKROOT.
Een filmcombinatie hier te lande heeft het
plan opgevat tot het uitbrengen van een his
torisch Nederlands filmwerk, de „Cunera-
legende" van Leopold Hagedoorn en Gaston
Berger. Het is de geschiedenis van een Engel
se prinses, die door de Nederlandse Rijn
koning Radbodes uit de handen van de hei
denen wordt gered en naar Rhenen gevoerd.
Daar de Cunera-legende nauw verbonden is
met de geschiedenis van Rhenen zuilen de
buitenopnamen vermoedelijk daar worden
gemaakt.
