c
De kansen van links en rechts
Moeso preekt
Concurrentie van „wilde" ondernemers
leidt in Amerika tot grote verliezen
PANDA EN DE OPSTAND IN CANDONIA
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1948
Spannende dagen in Djokja
Moeso, de communistische leider,
beschikt over een gewapend front
(Van onze correspondent te Batavia)
Toen de communièï Moeso na een één-
en-twintigjarig verblijf te Moskou in
Djokja uit het vliegtuig stapte, begon hij
met den volke te verkondigen, dat binnen
zes weken tijds de Russen in oorlog zou
den zijn met Amerika en dat men dan al
dadelijk de Russische troepen op Java kon
verwachten. Er bleef dus niet veel bedenk
tijd over en men deed maar het beste zich
onmiddellijk voor de communistische partij
te melden. Dat voorkwam later een hoop
moeilijkheden.
Er zijn natuurlijk vele middelen om een
eenvoudige volksmassa te overtuigen van
dwaasheden en men kan er zeker van zijn,
dat Moeso ze alle beheerst. Het verwondert
dan ook nauwelijks, dat hij in het gistende,
politiek critiekloze en grotendeels analfa-
bethische Djokja vrij spoedig een frisse
wind in de zeilen voelde. De vraag is thans:
hoe staan de kansen in de republiek? Is
Moeso wat hard van stapel gelopen? Heeft
hij zijn tegenstanders niet een weinig on
derschat? Of weet hij tot op een man
nauwkeurig, op welke krachten hij bogen
kan?
Hoe liggen momenteel de krachtsverhou
dingen in de republiek? Enerzijds heeft men
de groep Moeso-Alimin-Sjarifoeddin, die in
vlammende redevoeringen goedkope slo-
gans naar de massa slingeren. Van dit drie
tal is Moeso ongetwijfeld de sterke man,
hoewel ook Alimin een solide partij weet
weg te geven. Sjarifoeddin neemt men
minder au sérieux. Men gelooft, dat Sjari
foeddin in zijn handelingen voornamelijk
wordt gedreven door zijn haat tegen Hatta
en Sjahrir, hoewel deze hem in de Japanse
tijd uit de handen der Kempetai hebben
gered. Sjarifoeddin heeft een zucht om de
eerste man te zijn en toen hij dat naast
Hatta niet meer kon worden, heeft hij zich
tegen hem gekeerd en het aan de andere
kant geprobeerd, waar hij nog minder kans
zal krijgen.
De grote kracht van Moeso is, behalve
zijn propagandistische deskundigheid, zijn
georganiseerd front van linkse partijen en de
goed bewapende jeugdorganisatie „Pesin-
do", die naar hem is overgelopen. Behalve
deze zal hij nog wel wat loslopende ben
den hebben omgepraat, die in de republiek
te kust en te keur verkrijgbaar zijn voor
schone beloften en geldelijk gewin.
Hoe ziet het er aan de andere kant uit?
Na aanvankelijk wat onrustig naar hou
vast te hebben getast, begint premier Hatta
een krachtiger en overtuigender klank te
laten horen. Men krijgt de indruk, dat hij
niet zonder vertrouwen in de uitslag het
toekomstige politieke slagveld te Djokja
overziet. Politiek staan Hatta's kansen niet
zo slecht, want aan zijn zijde hebben zich
niet slechts de behoudende grpepen, zoals
Masjoemi en PNI geschaard,maar men
vindt er tot veler verwondering ook ge-
Bernadotte zal nog een keer
met Arabieren spreken
Graaf Folke Bernadotte heeft mee
gedeeld, dat hij deze week de Arabische
hoofdsteden zal bezoeken alvorens hij zijn
rapport over de toestand in Palestina af
maakt. Hij zeide zijn taak in de Israëlische
hoofdstad Tel Aviv reeds als vervuld te
beschouwen.
De geruchten, dat de politieke commissie
der Arabische Liga besloten zou hebben
een voorlopige regering voor Palestina te
vormen, hielden gedurende het week-end
aan, ook al verklaarde de secretaris-gene
raal van de Liga, Azzam Pasja, dat in de
laatste vergadering geen belangrijke be
sluiten waren .genomen.
Politieke waarnemers hechten grote
betekenis aan een onderhoud tussen de
Grieksè gezant te Egypte en premier
Nokrasji Pasja, dat zij in verband brengen
met een mogelijke erkenning door Grie
kenland van een onafhankelijke Arabische
regering.
Joodse wijken beschoten.
De Joodse woonwijken zijn Zondag door
de Egyptische artillerie gebombardeerd,
zo meldde een Joods legerbericht. Het
voegde er aan toe, dat de Joodse strijd
krachten hierop de Arabische stellingen
gebombardeerd hebben. Acht burgers zou
den het slachtoffer zijn geworden van de
Arabische bombardementen.
patenteerde communisten als Tan Malnkka
en Mohammed Yamin Dit is in werkelijk
heid minder verwonderlijk dan het lijkt,
want zowel Tan Malakka als Yamin zijn
in de allereerste plaats vurige nationalis
ten en als zodanig gekant tegen alle buiten
landse invloeden, van Rusland evenzeer als
van Amerika of Nederland.
Aan de zijde van Hatta vinden we voorts
figuren als Roem en Natsir, die het intel
lect van de Islamitische Masjoemi verte
genwoordigen, verder de groep Sjahrir en
last not least, de TNI, die rechtstreeks
over het hoofd van generaal Soedirman
heen, die langzamerhand geheel aan de
kant is geschoven onder Hatta's gezag
staat in zijn hoedanigheid van minister
van Defensie. Hij krijgt een stevige steun
van „air-commodore" Soediadarma en Na-
soetion, de leider van de bekende Silïwangi
Divisie, het keurleger van Soekarno. Beide
militaire leiders zijn leerlingen van de K.
M. A. en hebben een volledige Nederlandse
scholing genoten. Bovendien hebben de
islamitische jeugd-strijdgroepen, als de Sa-V
billilahs en de Hizboelahs, zich achter
Hatta geschaard, hetgeen vermoedelijk wel
de aanleiding zal zijn voor zijn veranderde
toon en zijn gestegen vertrouwen. In repu
blikeinse kringen twijfelt men er nauwe
lijks aan, of Moeso en de zijnen zullen in
geval van een politieke nederlaag trachten
met de wapenen een overwinning te for
ceren. Indien men gelijk heeft, staan ons
in de komende dagen nog spannende din
gen te wachten in Djokja.
moord en doodslag
Communistische oproep
totHeilige oorlog"
Op een massa-bijeenkomst van de Repu
blikeinse Communistische Partij (Partai
Komunis Indonesia"), op 8 September in
Madioen gehouden, heeft Moeso in een
rede betoogd, dat de leiding der republiek
in handen moet komen van de progressieve
krachten. Hij zeide: „In deze revolutie zijn
de Nederlanders onze vijanden en als er
onder ons volk personen zijn, die tegen-
wex-ken, zullen zij op één lijn worden ge
steld met de Nederlanders." Moeso betoog
de verder, dat de arbeiders na afloop van
hun werk moeten oefenen in de guerilla-
voering. Vervolgens verklaarde hij:
„Wij erkennen geen enkele overeenkomst.
Status-quo lijnen bestaan voor ons niet
meer. Ónze strategie is er in de eerste
plaats op gericht, zoveel mogelijk Neder
landers te doden en hun wapens buit te
maken."
Moeso betoogde verder, dat voor de Mo
hammedanen thans het ogenblik is geko
men om de „Heilige Oorlog" te beginnen.
Neger vermoord, die van zijn
rechten gebruik wilde maken
Gedurende de verkiezingen in de staat
Georgia is een neger, vader van zes kin
deren, doodgeschoten.
Volgens de plaatselijke sheriff is de
moord gepleegd door de 22 jarige blanke
inwoner J. A. Johnson omdat de neger vol
hield, dat hij aan de verkiezingen wenste
deel te nemen en op de democratische partij
zou stemmen.
Rika Hopper in ziekenhuis opgenomen.
De bekende actrice Rika Hopper is gisteren
in de ziekeninrichting aan de Prinsengracht
te Amsterdam opgenomen om een heup
behandeling te ondergaan. Voorlopig zal zij
niet kunnen optreden.
Aankoop. De Staten van Friesland heb-
gen het provinciale kunstbezit uitgebreid
met een doek van de in Haarlem wonende
Friese schilder Roelof Klein. Het schilderij
was op de Friese kunsttentoonstelling te
Bolsward te zien.
Luiaards. Men kent de bekende excla
matie van de Engelse schrijver Jerome K.
Jerome: „Werken? Ik ben er dol op, Ik kan
er uren naar kijken!" Van zijn landgenoot en
kunstbroeder Charles Lamb, die het ongeluk
had zijn leven op een kantoorkruk te moeten
slijten, vonden wij de volgende anecdote.
Zijn patroon zei eens tegen hem: ..Meneer
Lamb, ik heb gemerkt, dat u 's morgens veel
te laat op het kantoor komt", waarop Lamb
antwoordde: „O, maar dan moet u eens zien,
hoe vroeg ik al weer naar huis ga!"
Friese schrijver overleden. Op 70-jarige
leeftijd is te Ooster-Nijkerk overleden de
Friese schrijver en dichter Anders Minnes
Wvbenga. Hij legde zich vooral op gods
dienstig werk toe. Behalve proza verschenen
van zijn hand enkele dichtbundels. In 1923
gaf hij de psalmen in het Fries uit.
Repliek: „Les Nouvelles Littéraires"
verhaalt van de dezer dagen overleden
Franse litterator André Suarès, hoe deze eens
een vleier, die opmerkte: „Ge hebt een pro
fiel vooi* een médaille" antwoordde: „Weet
dan, meneer, dat ik een hekel heb aan alles
wat plat is".
„Geen Pearl Harbour meer"
„De marine van de Verenigde Staten is
op alles voorbereid. Zij is thans gereed om
alle incidenten te voorkomen, die tot een
openlijke oorlog zouden kunnen leiden",
zo verklaarde de Amerikaanse minister
van Marine John Sullivan, Zondag.
„Wij zijn niet van zins", zo voegde Sul
livan er aan toe, „ons evenals na de eerste
oorlog bloot te geven en aldus door onze
zwakheid een nieuwe aggressie mogelijk te
maken".
De minister van Marine gaf voorts uiting
aan de mening, dat „het Russische volk en
de volken van Oost-Europa in een nabije
toekomst het communisme zullen laten
varen".
De zone van stilte,
honger en terreur"
Duitse sociaal-democraten
congresseren
Zondag is te Dusseldorf het jaarlijkse
congres van de Duitse Sociaal-democrati
sche Partij geopend.
Als blijk van solidariteit van West-Duits-
land met Berlijn werd Paul Loebe, de ge
wezen sociaal-democratische voorzitter van
de „Rijksdag" en vertegenwoordiger van
Berlijn in hel Westduitse parlement, tot
voorzitter van het congres gekozen.
Dit was eveneens het geval met Ernst
Gross, minister van Wederopbouw in Rijn-
land-Westfalen.
Dr. K. Schumacher, voorzitter van de
partij, kon het congres niet bijwonen, doch
de rede die hij wilde uitspreken werd voor
gelezen door de burgemeester van Kiel.
Schumacher eiste nogmaals socialisatie
van de zware industrie en de basis-indus
trieën, „de socialisatie van de Ruhr-indus-
trie", zo betoogde hij, „blijft een Duits
vraagstuk zolang de vertegenwoordigers
van de West-Europese industrie riïet onder
dezelfde juridische omstandigheden hun
productiemiddelen in een gesocialiseerde
internationale organisatie zullen hebben
ondergebracht".
Volgens Schumacher kan Europa de hui
dige economische crisis slechts te boven
komen door deelneming aan het plan
Marshall, dat door zijn partij gesteund
wordt.
De vice-voorzitter van de Britse Labour-
partij, Sam Watson, verklaarde, dat de
Labour-partij de Duitse socialistep in Ber
lijn en de Oostelijke zóne steunde „in hun
strijd voor democratie". De Berlijnse so
cialistische leider Franz Neumann las een
boodschap voor van een sociaal-democra
tische delegatie uit de Oostelijke zóne,
waarin de Sovjet-zóne gekenschetst wordt
als „de zóne van stilte, honger en terreur".
De Franse afgevaardigde Grumach kreeg
een applaus toen hij verklaarde, dat Frank
rijk thans gedwongen was te strijden voor
de Duitse eenheid als waarborg voor de
vrede. Grumbach verklaarde van een van
de jongste Franse regeringen de verzeke
ring gekregen te hebben, dat de Franse
conceptie van een federale structuur voor
Duitsland niet in strijd was met de poli
tieke eenheid van het Duitse volk.
Voorbereidingen voor een grote reis: Het Engelse slagschip „Vanguard" zal het Engelse
koningspaar volgend jaar naar Australië brengen. Het oorlogsschip, dat thans in de haven
van Weymouth ligt, maakt nog een trip naar Gibraltar en Malta om vandaar terug te
keren naar Devonport, waar de grote reis begint.
Tarievenoorlog in de lucht
DE NIEUWE KOLENBON
UIT!
Vanzelfsprekend hiermee
direct naar:
BRANDSTOFFENHANDEL
„DE SPAARNESTAD"
Friese Varkenmarkt 6-10
Telefoon 14164 - 13904
(Adv.)
De radio geeft Woensdag
HILVERSUM I, 301.5 M
7.00, 8.00, 13.00. 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45
Woord voor de dag. 8.15 Gewijde muziek 8.30
Platen. 9.00 Voor zieken. 9.30 Symphonisch
concert. 10.30 Morgendienst. 11.00 Piano
recital. 11.30 Platen. 12.00 Ancora Trio. 12.30
Weerpraatje. 12.33 NCRV-koor. 13.15 50 jaar
Nederlandse orgelmuziek. 13.45 Engelse com
ponisten. 14.30 Blaaskwintet met piano. 15.00
Jeugdconcert. 16.00 Voor jeugdige postzegel
verzamelaars. 16.15 Voor de jeugd. 17.30 Zang
en piano. 17.50 Platen. 18.00 „Nederlandse
koren en korpsen". 17.30 Strijdkrachtenpro
gramma. 19.15 NCRV-kwartet. 19.30 Actueel
geluid. 19.45 Platen. 19.50 Bach-koraal. 20.05
Proloog. 20.15 Philharmonisch orkest. 21.20
Voordracht. 21.40 Kerkkoor, 22.10 Sans
Souci. 22.45 Overdenking. 23.15 Platen. 23.30
Scènes de Ballet, Glazonof.
HILVERSUM II, 414.5 M„ 218 RL en 1875 M.
7.00, 8.00. 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 en 8.15 Platen. 8.18 New Mayfair
Orkest. 8.50 Voor de vrouw. 9.00 Rossini. 9.30
Waterstanden. 9 35 Rimskï. Korsakof. 10.00
Morgenwijding. 10.20 Kookpraatje. 10.30 ..Als
de stofzuiger zwijgt". 11.00 Platen. 12.00 Ma-
lando. 12.30 Weerpraatje. 12.33 Voor het plat
teland. 12.38 Orgel. 13.15 Metropole-örkest.
14.00 Gesproken portretten. 14.15 Kamermu
ziek. 15.00 De herberg Halverwege, luister
spel. 15.35 Voor zieken.' 16.00 De Roodborstjes.
16.15 Het stond in de krant. 16.45 Vragen
staat vrij. 17.15 Miller-sextet. 17.45 Vraag
gesprek tussen autoriteiten van Borneo en
Riouw 18.15 Varia. 18.20 Platen. 18.30 Fun
datie kerkelijk dienen 19.00 Lezing. 19.15
Nieuws uit Indië.. 19.30 „Duitse jeugd vraagt
gehoor". 19.40 Jeugdnieuws. 19.45 „Lezen in
de Bijbel". 20.05 Dingen van de dag. 20.15
Operaconcert. 21.15 „Artistenflat in Mei",
luisterspel. 21.55 Cabaret. 22.45 Van boek tot
boek. 23.15 Dansmuziek.
26 dollarcents per „ton-mille". Op
1 Augustus werd dit bedrag verlaagd tot
20 cents en op het ogenblik rekenen enige
grote maatschappijen, w.o. de American
Airlines, de United Airlines en de Trans-
World-Airlines, noodgedwongen voor het
vervoer van bepaalde goederen op be
paalde routes slechts 13 cents. Men zou
kunnen spreken over een „tarieven-oorlog".
De strijd is op het ogenblik op zijn hoogst
en zou kunnen worden vergeleken met de
slag, die in Nederland voor de oorlog werd
geleverd tussen de wilde bussen en de er
kende vervoersondernemingen. Met dit
verschil dan, dat het hier gaat tussen par
ticuliere ondernemingen onderling en niet
tussen particulieren en de overheid.
Tegenstanders van deze versnippering en
tevens verzwakking van het Amerikaanse
luchtvervoer zijn ook de vliegtuigfabrikan
ten. Hun industrie is ver van bloeiend. De
erkende luchtlijnen hebben bij hen in de
afgelegen jaren voor honderden millioenen
dollars orders geplaatst, doch de wilde be
drijven hebben nog voor geen cent be
steld, omdat ze, zoals reeds werd gemeld,
uitsluitend gebruik maken van tweede
hands en ander materiaal. Dat is voor vele
fabrikanten, die het van een grote omzet
moeten hebben en wier bedrijf toch al zo
veel kost en trefbaar is, een handicap
van belang.
(Van een bijzondere medewerker)
Het vrachtvervoer door de lucht neemt
bijna dagelijks in omvang toe. In Amerika
werd het vorige jaar door de machines van
de erkende maatschappijen (35 in totaal)
81,6 meer vervoerd dan in 1946. Ook
veel express-vracht is daarbij. Het staat
nu al vast, dat 1948 alle records weer zal
slaan. In het eerste kwartaal was er
vergeleken bij hetzelfde kwartaal van 1947
al een vooruitgang van 25
Voor het vrachtvervoer gebruiken de
Amerikaanse maatschappijen omgebouwde
passagierstoestellen, omdat er vrijwel geen
andere beschikbaar zijn. De enige twee
soorten vrachtmachines, die worden ge
bouwd, zijn de C-82 (Fairchild Packet) en
de geweldige C-97 (Boeing Stratofreigh-
ter) doch deze worden op het ogenblik
alleen nog maar gemaakt voor de strijd
krachten. Hoewel het vrachtvervoer door
de lucht zich dus zo op het oog bijzonder
gunstig ontwikkelt, is er een „maar". Er
wordt nl, te hevig geconcurreerd tussen de
erkende en de niet-erkende maatschap
pijen, dus de „wilde vliegers", die zich na
de oorlog met dozijnen kwamen aandienen.
Deze concurrentie is niet gezond meer.
De wilde vliegers kochten hun toestellen
op uit de „war dumps" of namen van gro
tere maatschappijen gebruikte toestellen
over, die min of meer naar behoren
werden opgelapt en waarmee men dan aan
de slag ging. Ieder voor zich. De wilde
maatschappijen hadden zich, in tegenstel
ling met de andere, minder of soms in het
geheel niet te houden aan de strenge voor
schriften. De- grote luchtlijnen waren ge
bonden aan hun vaste routes en aan hun
dienstregelingen. De „wilden" trokken
daarheen, waar de vracht te veroveren was,
of vlogen pas als de kist was volgeboekt.
Het werd een „free for all", een zuivere
vracht-afsnoeperij
Natuurlijk waren er al spoedig onder
neminkjes, die de strijd moesten opgeven
en failliet gingen. De betere konden zich
drijvend, liever gezegd, vliegende houden,
en de beste onder hen zetten thans alles
op alles om aan het werk te blijven en
tevens te trachten om de concurrentie de
wind uit de zeilen te nemen.
Deze concurrentiestrijd heeft ertoe ge
lend, dat er niet meer economisch kan
worden gevlogen. De vrachtprijzen worden
meer en meer gedrukt en de grote, 6. Panda wist niet, hoe lang hij geslapen had,
goed-georganiseerde. over uitstekend vlie- i maar plotseling werd hij wakker. Verbeeldde
gend materiaal beschikkende maatschap- I hij het zich, of had hij werkelijk het geluid van
pijen verliezen grof geld, ondanks het een krakende traptrede gehoord? Hij ging
feit, dat er meer vracht wor'dt gevlogen dan ■-
ooit het geval was. Verleden jaar kwamen
de grote „carriers" 22 millioen dollar te
kort.
Het vrachttarief van enige hunner be
droeg in het begin van het jaar ongeveer
Pseudo-baronesse lichtte
hotelhouder op
Een hotelhouder in Tegelen kreeg dezer
dagen een charmante gaste, die verklaar
de, dat zij baronesse Ivonne Otten-Ver-
bunt-Leander was. Zij vertelde Deense te
zijn, geruime tijd als arts in Nederlands-
Indië gewerkt te hebben en nauwe relaties
te onderhouden met de Nederlandse Ko
ninklijke familie. De aardige baronesse
bezocht geestelijken in Venlo en Tegelen,
wie ze verhalen deed over haar veelbewo
gen leven en van wie zij bijstand vroeg.
Een missionaris verblijdde ze met de be
lofte, dat zij hem een auto en een vliegtuig
voor zijn missie cadeau zou doen.
De hotelhouder kwam na vijf dagen tot
de ontdekking, dat zijn gast vertrokken
was zonder de rekening te betalen.
Maandag is de vrouw in Alkmaar ge
arresteerd, waar zij geprobeerd had in een
tehuis voor meisjes onderdak te krijgen.
Zij bleek een 30-jarige dienstbode uit
Tegelen te zijn.
Twee dames omgekomen
door gasverstikking
In een villa aan de Albertus Perkstraat
te Hilversum zijn twee bejaarde dames, de
84-jarige weduwe A. H. B. en de 69-jarige
Amsterdamse verpleegster A. G. door gas
verstikking om het leven gekomen.
De overige bewoners, behalve een twee
ling van 7 maanden, die in een bovenver
trek aangetroffen werd, vertoefden met
vacantie in Zuid-Limburg.
Doordat een raam van de kinderkamer
open was, zijn de babies aan de dood ont
snapt."1
Bondowoso-affaire
Overwegingen van
de uitspraak gepubliceerd
De Krijgsraad bij de Zeemacht in Ne-
derlands-Indië is thans gereed gekomen
met de definitieve vaststelling van het vol
ledig vpnnis dat gewezen werd na het ge
rechtelijk onderzoek in de Bondowoso-
affaire, waarin zoals men zich zal herin
neren op 20 Juli j.l. 14 mariniers als be
klaagden terechtstonden in verband met
het overlijden van 46 gevangenen tijdens
hun transport van Bondowoso naar Soera-
baja in afgesloten goederenwagons. Met
de overwegingen van de raad, die hebben
geleid tot veroordeling van een der be
klaagden, nl. de sergeant-majoor J. tot een
maand hechtenis tegen welke uitspraak
hoger beroep is aangetekend door de fis
caal vermelden wij:
Ten aanzien van het oorzakelijk verband
tussen de handeling van beklaagde en het
ingetreden gevolg meent de raad in casu
dat, hoewel het gevolg mede is ontstaan
door <je medewerking van buitengewone,
niet met de handeling samenhangende om
standigheden, dit verband hier wel moet
worden aangenomen. De raad is voorts van
mening dat beklaagde gezien zijn persoon
lijkheid en zijn ontwikkeling het ingetre
den gevolg had kunnen voorzien. Beklaag
de is inderdaad in gebreke geweest,
weshalve de raad van oordeel is dat er ten
aanzien van beklaagde sprake is van
„schuld" met betrekking tot de dood van
de 46 gevangenen. Echter wil de raad niet
als bewezen aannemen dat het kloppen en
roepen dei- gevangenen inderdaad door
beklaagde zou zijn gehoord. De raad is
daarom van oordeel dat beklaagde welis
waar in gebreke is geweest, doch niet dat
hij „grovelijk" in gebreke is geweest.
Voorts overweegt de raad dat beklaagde
geen persoon is die zich op enigerlei wijze
uit zijn moeilijkheden heeft trachten te
praten doch van de beginne af alle schuld
op zich genomen heeft. Bovendien is het
de raad niet kunnen ontgaan, dat beklaagde
moreel zeer geschokt is door de onver
antwoordelijke en tendentieuse wijze,
waarop de affaire-Bondowoso door som
mige groepen en personen, zonder enige
kennis van zaken, ten aanzien van de
schuldvraag ver buiten haar eigenlijke pro
porties naar voren is gebracht en misbruikt
voor allerhande duistere doeleinden. Tevens
overweegt de raad dat het ingetreden ge
volg, zoals reeds gezegd, mede een oorzaak
heeft gehad in allerhande factoren, welke
beklaagde niet heeft kunnen voorzien,
waardoor de mate van zijn schuld aan het
hem ten laste gelegde tot een minimum
beperkt wordt.
Walvis jagers voor tie
„Willem Barendsz"
In de Rotterdamse haven zijn twee ex-
Japanse walvisjagers aangekomen, de
„Dakuman Maru 5" en de „Shonan Maru
2". Zij zullen worden herdoopt en deel
uitmaken van de tien jagers, welke ge
durende de volgende jachtperiode de wal
vissen voor de „Willem Barendsz" zullen
aanvoeren. Half October vaart deze drij
vende traanfabriek voor de derde expeditie
uit.
Meer dan duizend montage
woningen gereed
Tot 1 September zijn 1003 montagewo
ningen gereed gekomen. Op die datum
waren er 3464 in aanbouw en voorts 1429
gegund.
Het grootste aantal der gereedgekomen
woningen bestaat uit z.g. Oostenrijkse wo
ningen, waarvan er tot 1 September 528
voor bewoning gereed kwamen.
Meer export naar Brazilië
bespaart Nederland dollars
Op 1 September is een voorlopige be
talingsregeling tussen Nederland en Bra
zilië tot stand gekomen. Volgens deze over
eenkomst zal de opbrengst van door Ne
derland aan Brazilië geleverde goederen
en diensten op een Cruzeiro-rekening ten
gunste van de Nederlandse Bank worden
gestort. Het aldus gevormde saldo zal
door Nederland kunnen worden gebruikt
voor betalingen, welke voortspruiten uit
gecentraliseerde aankoop van Braziliaanse
goederen. Indien de Nederlandse aankopen
in Brazilië dit saldo overschrijden moet dit
verder door Nederland in dollars worden
verrekend. Tot dusver overschreed de in
voer uit Brazilië de Nederlandse export
naar dit land in zeer aanzienlijke mate. In
1947 bedroeg de waarde der Braziliaanse
uitvoer naar Nederland ruim 86 millioen
gulden. Hiertegenover stond een Neder
landse export naar Brazilië ter waarde van
slechts 12.400.000 gulden.
Ook meel is duurder geworden
De verhoogde prijzen voor importbloem
en daarmee gelijk te stellen inlandse witte
bloem, hebben mede tot gevolg dat een
aantal artikelen voor de consumenten duur
der is geworden.
Het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening deelt mede, dat kin
dermeel, geheel of grotendeels vervaardigd
uit tarwebloem, per pakje netto 3 cent
duurder geworden is.
Kindermeel van rijst of tarwegries blijft
in prijs gelijk. Gemengd meel, zowel los als
verpakt, wordt 2 cent per 500 gram duur
der. Verpakte tarwebloem, zelfrijzend bak
meel en banketbakkerspoeder stijgen 2
cent in prijs per pakje of zakje van 200
gram.
i
nt
Soms staan er van di« g,
krant die pen
over kan slaan. D;P u
dagelijkse gang VM
de krant doen toeslaan «J
zinnig gepeins over w 0rn
vallen. r het
In een dergelijke medn
dezer dagen kunnen vS?* - f.
ons bureau, lag een SS'"»**!
van een van Neerland,!?®11» a?
den. Argeloos hadden
over Indie, over RuslaJ
competitie en de HaenL"?
Op de Veluwe was een ?Kbi) Ö1
ze in Amsterdam niet i
gen. Kortom, wij «S C»
meuws van alle dag. «5
Tot wij een pagina
kolommen advertenties
zoekend oog gleed langs
president-directeuren voo,
gezocht, geen mod«J™L^4<
tegen spotprijzen, niets, heE,?"»
onze gading. 8,11,1 "«hg,
„Diversen", stond er h„„
kolommen. De rubriek ra! 81 i
dels, gevonden
gevonden echtgenoten. Daa!v
advertentie, die ons een ÓM "Ti,
trouwen in de mensheid heefH?"
„Kok", stond er,
naam van groot NederlM," Kl
schip), leeftijd 43 jaa™St
met corpulente weduwe r! ni!rnjki
onder no. D2227." Ven»et^
Wij zouden deze knl?
willen drukken en hem sucS*1*
met zijn advertentie. VoorS™*'»»
Grable, Patricia Boe
Geen vluchtige heldinnen ™ïi u1*
gelijke celluloid, maar elf,
Hollandse, omvangrijke wede»? '';i'
kok. Om u (heel eerlijkT
zeggen: wij zouden zo'n adv«
hebben gezet, maar wij wefe?!?0"
waarde te schatten dat er oeE
het wel doen. Wij zouden n «J?9
bij het uitzoeken van de foto'- s ""*1
krijgen. Wij zouden ze onbaiJLï,!!4
teren om dan tenslotte, triomfflï8,
aller-corpulentste aan te 2?'
vooroordelen of persoonlijke ILS?
te laten.gelden. Zonder aam™?!;
soon, om het zo maar te zemen
Mogen de brieven onder
binnenstromen. En moge gij, kol
keus doen.
(K
Tien jaar geëist tegen
„sociaal voorman"
Tien jaar gevangenisstraf eiste de afc
caat-fiscaal bij de Rotterdamse kame-m
het Haags Bijzondere Gerechtshof"'?:
de 50-jarige I. J. A. van der B„ dit ia i
bezettingsjaren gedurende eet jaa," l
functie van .„sociaal voorman" bi) hét
meentelijk gasbedrijf had vervulden'
vens propagandist voor het N.AT ws».
weest. Voordien was hij bij dit bedril
casseerder.
Hij had twee ombtenaren, die hun tt»*
de over de Duitse nederlaag bij Staling
hadden geuit, aangebracht bij de S.D Bé-
den kwamen in Duitse concentratiekiwpe
om het leven. Wegens een soortgelijke uit-
lating had hij een kappersbediende ver
raden, die daardoor twee jaar gevangenüt
rechtop in bed zitten en luisterde ingespannen
Neen, dat was geen verbeelding. Duidelijk
hoorde hij nu sluipende voetstappen en af en
toe het gekraak van een traptree. Panda gooide
de dekens van zich af en wilde juist uit bed
springen, om een onderzoek in te stellen, toen
hij plotseling de kruk can zijn kamerdeur zag
bewegen. Heel zachtjes, centimeter voor centi
meter ging de deur open en eindelijk was dc
kier root genoeg om een dreigend uitziend
hoofd door te laten. Daar achter verscheen er
nog één en nog één. Een ogenblik was Panda
besluiteloos. Wat moest hij doen? Die kerels
hadden natuurlijk zijn geld gezien en kwamen
hem nu beroven. Goed, dat geld konden ze
toch niet vinden, daar was Panda niet bang
voor. liet was veel te goed verstopt. Maar
voor zichzelf was hij niet zo gerust, want al
was hij niet bang, tegen twee of drie van die
grote kerels kon hij het toch niet opnemen.
Met een sprong was hij het bed uit, bij het
open raam en liet zich langs een regenpijp naar
beneden glijden, terwijl hij boven zich de
woedende kreten van zijn achtervolgers hoorde.
Herfstvacantic. De Tsjechoslo waakse pre
sident Klement Gottwald is met rij;
vrouw per vliegtuig naar de Sovjet-
Unie vertrokkken waar hij zijn vacant*
in de Krim zal doorbrengen. Gortwak
werd op het vliegveld uitgeleide geóa
door premier Antonin Zapotocky. (t
Sovjet ambassadeur en de commim»
tisehe partij-secretaris Rudolf
(United Press)
Nood. Volgens het ministerie van Socials
Zaken der centrale Chinese regering
zijn 55 millioen mensen ongeveerea
achtste van de totale bevolking - dal
loos door de burgeroorlog en de watev
noden.
Gesloten. De Verenigde Staten hebben fe
weigering herhaald om de Sovjet-'
krachten, die bescherming hebben sa-
zocht van de Amerikaanse autoriteiten,
aan de Sovjet-autoriteiten uit te leve
ren.- De Amerikaanse regering heeft K
Sovjet-ambassadeur te Washington
Alexander Panyoeskin, medegeieü
dat „de zaak nu als gesloten wet
worden beschouwd".
Gespierde taal. In een tijdens het
te Praag gehouden rede heeft de Tsje-
choslowaakse minister van Voorlichting,
Vaclav Kopecky, verklaard, dat het ge
duld van de arbeiders uitgeput was. „Uit
het Westen verspreidt zich een oorlogE
psychose, maar er is niets te vreea,
omdat het getal van de soldaten
send is en niet de hoeveelheid wapü
of atoombommen. De socialist
ganisatie van het volk gaat in
wereld voort".
Toch hongerig. De 83-jarige Colijns, wo
nende te Evere nabij Brussel, trachtte
Donderdag j.l. door verstikking
einde aan het leven te maken. Een^
plaatse geroepen geneesheer stelae vj*
dat de dood was ingetreden en <ae
werd het stoffelijk overschot W
dodenhuisje overgebracht. Toen de Be
grafenisondernemers evenwel m
dagmorgen tot de kisting wl'den 0
gaan, bleek de doodgewaande spW
levend in het liikenhuisje tejo
ten. Hij verklaarde zeer hon,e. g
zijn en begaf zich geheel allee
huis. waar de familieleden mtosa
overlij dingsaankondigingen hadden
stuurd en waar de kransen reeds gereea
lagen.
Werkelijk gezicht. De deken van
Canter
bury, reverend Hewlett d a
gisteren in de Roemeense hootëM»
persconferentie gehouden, W
heeft verklaard:
tannië zijn buitenlandse P°
en vriendschappelijke. ketK
aanknoopt met de Sovjet-
Oost-Europese landen, maj M (J
vreesd zijn voor oef tink J(
kan het pond sterhn. ket
dollar opnemen". Na er aante
herinnerd, dat hij Jj£ Mfe
strijdt om het werkehjke sen
de Sovjet-Unie bekend te ma«
hij: „Dertig jaar
womien voor het socialisme„
in de Sovjet-Unie zag W*"»
Solidair. Twee JMS05'»™ htibo
schapsfunctionarissen te
zich solidair verklaard met
van de Cominfonn op
