\inbtenaren in Indonesië
jjnontevreden en ongerust
Bliksem-onderzoekingen per vliegtuig
in het hart van donderwolken
Gordon Richards won dit seizoen
tweehonderd vlakke baan-rennen
Eenheid slechts als sluitstuk, zegt Labour
Horner, dubbelzinnig figuur
in Britse mijnwerkersvakbeweging
Liderdag
28 OCTOBER I?'8
IJMÜIDER COURANT
Een pleidooi om met hun rechtmatige aanspraken
rekening te houden
tu mren in Indonesië (Nederlandse
iÜa zijn niet alieen ontevreden,
^L. zich ook ernstig ongerust
9 m J van zaken. Dit werd in een
s®«,m gehouden persconferentie
i do heer W. H. Lichtveld,
h: van de samenwerkende
r «sen in Indonesië naar Neder-
i'*8"3en om daar te pleiten voor
'•£nz van huil rechtmatig geachte
Bij die samenwerking zijn alle
r -ties betrokken, zodat alle rich-
KfS. vertegenwoordigd zijn. De
P.ïveid spreekt dus in deze voor
ïleo belanghebbenden, want bij
t*pL zijn er reeds 17.000 aan-
0- lichtveld vertelde een en ander
«deloosheid. de ontstemming en
r!L ÏMrikkeldheid, die een ongun-
r-lS hebben op de arbeid en voor-
pS«trmogen, om de juiste houding
hii het vormen van een bindende
i'ibissen de nieuwe Indonesische
.«dethans bestaande. De amble-
feS*egins! atelt zich op een volko-
«Jitiek standpunt en verricht haar
f'jan elke aversie tegen wat in In-
f 'nf komen zal in politiek opzicht.
F?, «es op de grote na-oorlogse ar-
P» in Indonesië wordt geleden en
steeds uitblijven van een bil-
tólilitatie". zowel wat betreft het
F™;..- ols de door de oorlog gele-
iiDes
i"& Uraren zien uw
^Worgen? Wie is morgen mijn werk-
Mftderlandse regering 'heeft wel een
a lihet waar, dat de Indische pen-
t-dstn zo uitgeput zijn, dat het moei-
3 in de toekomst de pensioenen
'■vering heeft een commissie (onder
iXschaP van de heer Werner) be
ta Ei haar te ajviseren over de rege-
l£j'fop"de treurige woningtoestan-
2,trieste gevolgen van de gezins-
■?.- ea de trage gang der gezmsher-
zich elke dag afvragen: „Waar
^verklaring
•téüi «efeyin'
nog tf"
aan de ambtenaren in
maar die is zo vaag,
niet weten waaraan zij
üom haar
ha de positie der ambtenaren m In-
u"j pe vakverenigingen uit Indonesië
4'thans ook over deze aangelegenheid
ridresaan de regering uitgebracht,
hn wordt betoogd dat de ambtena-
jjg niet in rechtstreekse dienst van de
Uj van Indonesië overgaan, onder een
hoekse garantie van Nederland raoe-
h?n, Ter voorkoming van economi-
•imi moeten er redelijke voorzie-
Lj getroffen worden, waardoor de
'.ISren desgewenst de dienst kunnen
tóten. Daarnaast moet de rechtspositie
hg worden dat de ambtenaren aan
verlangen om Indonesië verder 'te die-
kunnen werken en dat ook nieuwe
heb tochten uit Nederland zullen worden
ll&okken.
hele desiderata, die verder tot de ver
ens der ambtenaren behoren, zijn:
je gedwongen gezinsscheiding worde
p iiTte., termijn gelikwideerd, doora.
tfjpe'maatregelen tegen a-sociale verde-
k. Ier woonruimte; b. uitgebreide wo-
M/0 (ook noodwoningen); c. uitbrei-
fcgder transportmogelijkheden,
(ÏOpheffing van de wanverhouding tus-
ijê pensioenen, (die sinds 1934 niet
gewijzigd zijn) en het sterk gestegen
fml
"Aanpassing van de salarissen aan het
jeih
penning van de aanspraak op uitbe
et van (gedurende 43 maanden) ge-
tósalaris en van vergoeding van gele
uter Lichtveld hoopte dat de regering
fcembollensmokkelaars
«economische rechter
Tot de Haarlemse economische rechter
ri gisteren de Heemskerker C. W. D.
pilt, die verdacht werd van bloembol-
[e-Hikkelarij op vrij grote schaal, waar-
tóüjn broer, H. D. uit Beverwijk, die
Iök tiet gaan, was betrokken. Deze
bi knoeide met „gezondheidscertifica-
p*. die voor veel kleinere hoeveelheden
aangevraagd dan in werkelijkheid
pen uitgevoerd.
[Machte gaf het ten laste gelegde op
punten toe, maar uit zijn ver
dien bleek dat de hoofddaders eigen-
Ti-broer en een zekere D. in Enge-
waren.
jat officier eiste tegen C. W. D. zes
feitn gevangenisstraf en tegen de
p h, D. een jaar, met onmiddellijke
Wföineming van beiden,
p verdediger vroeg een reclasserings-
Rt De economische rechter besloot
"slijk vonnis te wijzen op 2 Novem-
fcrfen
Me klas kampioenschap
Haarlem klein biljart
dag zijn in hotel „Hof van Holland"
«den begonnen om het kampioen-
P klein biljart vierde klas van het
i Hinden
d- Veldt.
.^adriks
t Keulen
i landen
«driks
•'-d-Veldt
resultaten
waren:
56
32
10
1.75
75
32
12
2.34
62
38
9
1.63
75
38
7
1.97
75
22
21
3.40
40
22
9
1.81
75
38
9
1.97
68
38
9
1.78
75
34
10
2.20
52
34
15
1.52
62
35
16
1.77
75
35
7
2.14
75
48
6
1.56
75
48
12
1.56
^SUJKHUls START ZONDAG IN
velserbeekpark
lange afstandloDer Wim Slijkhuis zal
aan j .buiten mededinging deel-
,de,T Jaarlijkse Mulierveldloop,
'cjê net Volserbeekpark wordt ge-
H'oengds
'agmorgen is door het ingetre-
weer de gehele kustvloot uitge-
thans zeer spoedig een beslissing zal ne
men, waardoor aan de verlangens, de eisen,
der ambtenaren tegemoet gekomen wordt.
Door de gang van zaken is het overheids
personeel in Indonesië gealarmeerd. On
danks alle loyaliteit en goede wil kunnen
de ambtenaren-organisaties niet instaan
voor de consequenties, die mogelijk zullen
voortvloeien uit het voortbestaan van de
huidige onzekere toestand. De gevolgen
van een ineenstorten van het „burger
front" zouden voor alle betrokkenen zon
der uitzondering van ernstige aard kun
nen zijn.
Dr. Beel Zondag
naar Indonesië
Naar het A.N.P. verneemt zal dr. L. J.
M. Beel zeer waarschijnlijk Zondag naar
Indonesië vertrekken, indien tenminste het
ontwerp Noodwet-Indonesië door de Eerste
Kamer Vrijdag met de vereiste twee-derde
meerderheid zal worden aangenomen.
Een politiek medewerker van het A.N.P.
tekent hierbij aan, dat het in de bedoeling
van de Nederlandse regering ligt om dr.
Beel als hoge vertegenwoordiger van de
Kroon naar Indonesië te doen vertrekken.
KAMPIOEN-JOCKEY
THALIA
(het theater met de beste films)
Hedenavond aanvang 8 uur beslist
laatste voorstelling met:
ACHTER DE WOLKEN
Het tijdschrift „Atoom" vertelt:
Zij die eens de bliksem vlak bij zich heb
ben zien inslaan zullen -weinig genoegen
vinden in het werk dat deze zomer door dr
Ross Gunn van het United States Weather
Bureau te Washington werd verricht. Hij
onderzocht de bliksem, niet van de grond
af, maar door in de wolken te vliegen waar
de bliksem wordt opgewekt, om de om
standigheden na te gaan op de plaats waar
de bliksemstralen ontstaan.
Hij gebruikte hiervoor twee vliegtuigen,
een B25 middelzware bommenwerper en
een B17 zware, die beide waren uitgerust
met tal van instrumenten om al de factoren
te kunnen nagaan en registreren die zich
in een donderbui laten gelden. Hij vloog
met de bemanning van de vliegtuigen in
negen donderbuien, die hij vele keren door
kruiste op verschillende hoogten. Ofschoon
er steeds bliksemschichten heen en weer
schoten, werd zijn toestel slechts één keer
getroffen. De bliksem ging bij een vleugel-
top naar binnen om het vliegtuig bij de
neus weer te verlaten. Er was op de plaats
van de eerste aanraking een gat gesmolten
in het toestel; overigens werd er geen
schade aangericht.
Wolken die regen voortbrengen, wolken
die geen regen veroorzaken en zelfs dunne
nevels werden op gelijke wijze door hem
aan een onderzoek onderworpen. Er wer
den voltages vastgesteld, veel hoger dan
men vroeger geloofde dat er konden be
staan.
Door wolken vliegen, die bliksem uit
spuwen, is een opwindende of wel ver
schrikkelijke ervaring; dat hangt af van het
standpunt van de waarnemer. Het is bij
voorbeeld zeer belangwekkend per vlieg
tuig door een donderbui te vliegen en de
bliksem gade te slaan die naar beneden
naar de aarde schiet. Deze vele bliksem
schichten, die van vele plaatsen langs de
rand van een wolkenbank in snelle opeen
volging naar beneden flitsen, doen denken
aan een gordijn van vuur. Opwindender is
de ervaring in het hart van een donderbui.
Het vliegtuig valt plotseling in diepe af
gronden, stoot eensklaps met een schok op
een onzichtbare bodem en wordt even plot
seling weer omhoog geslingerd. Men is blij
vastgesnoerd te zijn aan de stoel, want an-
Zeventien jaar vacantie
(Van onze correspondent te New York)
Zeventien lange jaren, nadat hij een va-
cantie-uits.tapje naar Polen maakte, is de
thans 55-jarige heer Adolf Balaban dezer
dagen per vliegtuig in Amerika terugge
keerd. Balaban is Pool van geboorte. Hij
emigreerde in 1913 naar de Verenigde Sta
ten, waar hij werk vond in een suikerraf
finaderij. In 1919 trad hij met een Ameri
kaans meisje in het huwelijk na gedurende
de wereldoorlog aan de zijde der Ameri
kanen te hebben gestreden. Onder meer
nam hij deel aan de grote veldslagen van
Aisne-Marne. St. Michiel en Argonne.
In 1931 besloot hij tot het maken van
een reis naar Polen met het plan de fami-
lieboerderij te verkopen en zijn bejaarde
ouders mee terug te nemen naar Brooklyn.
Hij zou op die reis vermoedelijk geen moei
lijkheden hebben gehad indien hij niet de
uiterste datum van zijn vertrek uit Polen
had overschreden. Balabans naturalisatie
in de Veren;gde Staten was nog nooit in
orde gekomen en het bleek eenvoudig niet
mogelijk om vergunning te krijgen voor
vertrek naar zijn tweede vaderland, ook
niet met behulp van een Amerikaans ad
vocaat. Pas zeventien jaar nadat hij op reis
ging naar Polen is Balaban nu bij zijn
vrouw teruggekeerd. Gedurende zes oor
logsjaren had zij niets van hem vernomen.
Balaban vertelde dat de Duitsers de
familieboerderij in Ciechanow, ongeveer 160
k.m. Noord-Oost van Warschau, hadden
geconfiskeerd. Hij zelf moest loopgraven
maken in Oost-Pruisen. Hij ontsnapte naar
een andere Poolse boerderij, waar hij als
knecht heeft gewerkt. Later hielp hij bij
wegenaanleg.
Op grond van het feit dat hij in de eerste
wereldoorlog heeft meegevochten werd
hem tenslotte in 1948 toegestaan naar
Amerika terug te reizen.
ders zou men het grootste deel van de tijd
tegen de zolder van de cabine hebben door
gebracht.
Het is binnen de wolk zo zwart als de
nacht, afgezien van het licht der bliksem
stralen.
Het oplaaiende licht der stralen onthult
een fantastische wereld van ongeëvenaarde
hoewel verschrikkelijke schoonheid. De
wolk, in de donkere periodes zo dicht
schijnend als een brok steenkool, wordt als
het licht opschiet een wereld van kleurrij
ke grotten uit regendroppels opgebouwd.
De meest intense electrische velden wer
den op grote hoogte aangetroffen. Zij
waren het sterkst op de grootste hoogten,
waar de temperatuur beneden het vries
punt was.
Dit seizoen meer successen voor de Engelse fokkm ij
Honderden opgewonden mensen beleger
den onlangs op de renbaan te Wolverhamp
ton de kleedkamer van jockey Gordon
Richards. Niet om hem te molesteren wegens
een overtreding, dergelijke dingen doet hij
niet, men wilde slechts souvenirs, hetgeen
overigens op hetzelfde neerkomt.
Engelands meest populaire jockey heeft de
schaduwzijde van de roem reeds meermalen
aan den lijve ondervonden en bleef ditmaal
uit handen van zijn enthousiaste supporters
door tactisch aan de achterzijde van het
kleedlokaal door een raampje te verdwijnen.
De kampioen-jockey had die middag met het
winnen van de Bliston-handicap voor de
achtste maal in successie zijft 200ste overwin
ning per race-seizoen- gepasseerd.
Dit jaar is het echter niet zo gemakkelijk
gegaan, zijn record, in 1947 gevestigd, met
270 zeges, heeft hij dan ook niet kunnen be
naderen. Halverwege dit seizoen kreeg
Richards een inzinking en verloor 29 courses
achter elkaar, terwijl hij van een valpartij
waarbij hij een paar gekneusde ribben opliep,
al evenmin een gunstige uitwerking onder
vond. Via de pers heeft Gordon toen om
faillissementen te voorkomen het publiek
laten weten dat het hem niét zo best ging en
dat men voorlopig maar niet op hem moest
spelen. Vele renbaanbezoekers hebben name
lijk de gewoonte om altijd op Richards te
spelen. Verliest hij, dan verdubbelen zij hun
inzet, net zolang tot hij weer een keer wint
en meestal behoeft men daar niet al te lang
op te*wachten. Blijft hij echter verliezen dan
gaat het doubleren flink in de papieren
lopen met alle nare gevolgen vandien. En dat
wilde Gordon zijn bewonderaars niet aan
doen. Bovendien hangt ook een voornaam
deel van de zege van het paard zelf af. Met
een „bokkem", zoals een minder snel paard
Opening van het Engelse parlement. - Het
Engelse parlement tcerd Dinsdag, voor de
eerste maal sinds 1938, weer met groot cere-
monieel geopend. De stoet met de Koning en
Koningin in de statiekoets arriveert bij het
Parlem entsgebouw.
HET PROBLEEM WEST-EUROPA
in renbaanjargon betiteld wordt, doet zelfs
de beste rijder niets.
Man in bonus
Gordon Richards is zijn inzinking inmid
dels weer te boven en boekt de ene zege na
de andere. Het spreekt vanzelf dat hem dat
Lgaan windeieren legt. Hij is dan ook een ge-
"zeten man, rijdt in een dure Rolls Royce en
beschikt over een privé-vliegtuig om zo snel
mogelijk naar de verschillende banen te
komen. Slechts één ding ontbreekt aan zijn
geluk: het winnen van de Derby. Dat is
Gordon nog nooit gelukt.
Deze belangrijke race voor 3-jarigen werd
dit jaar gewonnen door de Australische
jockey Rae Johnstone, een heer die er even
eens raad mee weet. De grootste drie Euro
pese rennen werden door hem gewonnen,
want buiten de Engelse derby zegevierde hij
ook in de Ierse en Franse Derby. Een mil-
lioen toeschouwers waren er getuige van hoe
de Australiër in de Engelse ren der rennen
het Franse paard „My Love", gezamenlijk
eigendom van de Aga Khan en de Fransman
Volterra, ter overwinning reed.
Overigens hebben de Engelse paarden het
er beter afgebracht dan vorig seizoen, toen
vrijwel alle grote prijzen naar het land van
Marianne verdwenen. Iets wat wel haast
gelijk stond met een nationale ramp.
Overwinning voor de koning.
Verheugend voor de Britten was het
feit dat voor de eerste maal in de historie
een Engels paard de King George Stakes
won. Het was „Alycidon", eigendom van de
Engelse koning en bereden door Douglas
Smith. Dit jaar staan nog twee klassieke
rennen op 't programma: de Cambridgeshire
en de Manchester November-handicap, waar
op tevens de Ierse Sweepstake trekt. Daar
mee is het vlakkebaanseizoen ten einde en
gaan de renstaleigenaren zich weer voorbe
reiden op het komende jaar. Dat zulke voor
bereidingen in de papieren lopen, moge blij
ken uit het feit dat een syndicaat van
eigenaren de beroemde hengst „Migoli" aan
kocht voor 100.000 pond (een millioen gul
den) en nog wel uitsluitend voor de fokkerij.
Het paard komt dus niet meer in rennen uit.
Boodschap van wijien dr. Benes]
aan Tsjechische bannelingen
Volgens een verklaring, afgelegd door de
Tsjechoslowaken in ballingschap te Lon
den, heeft dr. Eduard Benesj, in leven pre
sident der Tsjechoslowaakse republiek, er
kort voor zijn dood bij de Tsjechoslowaken
in ballingschap op aangedrongen, dat zij
zouden bijdragen „tot de ineenstorting van
hét huidige communistische regiem'
Tsjechoslowakije, aldus Reuter.
De desbetreffende boodschap werd voor
gelezen door Ferdinand Peroutka, voorma
lig hoofdredacteur van de Tsjechische
„Svobodne Noviny". Er stond in: „Zeg de
ballingen, dat ik hen zegen en dat de ge
dachte aan hun werk mij een zekere troost
schenkt in deze droeve uren". Verder
werd het advies gegeven „de regeringen
en staatslieden te doen begrijpen, dat er
nooit een blijvende vrede kan bestaan,
voordat ons land vrij is. Het is onmogelijk
logisch, psychologisch en historisch on
mogelijk voor Tsjechoslowakije om
voort te gaan op de grondslag van thans.
Dit is een regiem op lemen voeten en
daarom voorbestemd ineen te storten en
in die richting moeten de ballingen wer
ken".
Dr. Peroutka verklaarde na de bijeen
komst, waarbij het sterven van Benesj her
dacht was, dat hij de boodschap te Londen
had ontvangen „vier weken voor de dood
van dr. Benesj uit de handen van iemand,
die Benesj kort tevoren ontmoet had".
(Van onze correspondent te Londen)
„Voeten op de grond" luidt de titel van
het uitvoerige document, dat de Labour-
partij heeft doen verschijnen over het
vraagstuk der Europese Unie. De fragmen
tarische, vaak aarzelende en ook tegen
strijdige gedachten, welke tot nu toe van
Labourzijde over dit brandende probleem
werden geuit, hebben nu plaats gemaakt
voor een duidelijk samenhangend betoog,
waarin men de hoofdpunten van Bevins
politiek nader vindt uitgewerkt.
Labour beschouwt de vorming van een
Europese federatie en douane-unie op dit
tijdstip als iets voorbarigs, omdat een sa
mensmelting van Europa geen oplossing
biedt voor de problemen, waarvoor het
zich gesteld ziet. Het zou volgens dit be
toog de toestand alleen maar erger maken.
De economische en politieke eenheid van
Europa kan niét aan het begin staan van
de huidige ontwikkeling. Hoogstens kan
deze eenheid er het sluitstuk van vormen.
Federaties waren in het verleden alleen
mogelijk in nieuwe landen van gelijksoor
tige samenstelling. In Australië vraagt men
zich af of de destijds gekozen federale vorm
wel aan de tegenwoordige behoeften vol
doet. De eenwording van Europa zal een
product zijn van langzame groei. Alleen
een organische samenwerking op grond
slag van de bestaande verhoudingen zal de
nodige resultaten kunnen opleveren. Het
uitgangspunt daarvoor bieden de orga
nisaties, welke practisch alle op Brits
initiatief zijn opgericht, zoals die voor
Europese economische samenwerking. La
bour heeft het destijds door Dalton gefor
muleerde standpunt laten vallen dat Enge
land alleen bereid is met een socialistisch
Europa in zee te gaan. Europa is namelijk
Op het vliegveld Twente, de grootste militaire luchtbasis van Nederland, wordt de grondslag
r=-UDhun - -=>- gefegd voor het met straalvliegtuigen uitgeruste deel van de Luchtstrijdkrachten. Dagelijks
j .la?tst dezer week wordt weer I gaan de instructeurs met de nieuwe Gloster Meteors de lucht in voor het. opdoen van de
J p alVls-aanvoer verwacht. 1 ervaring, die zij aan de toekomstige piloten van de „jets" moeten overdragen.
voor tweederde niet-socialistisch en men
kan niet wachten tot in 't oneindige. Des
niettemin zullen de meeste landen, willen
zij de planning tot een succes maken, maat
regelen moeten nemen die Labour als
socialistisch beschouwt.
Engeland, Noorwegen, Denemarken, Ne
derland zijn volgens het rapport de enige
landen met grote dollartekorten, die hun
economische problemen op de juiste ma
nier hebben aangepakt. Internationale
planhuishouding moet berusten op doel
matige nationale economische controle.
Wanneer een land bijvoorbeeld zijn infla
tie niet baas kan, zoals Frankrijk en Italië,
kan internationaal optreden geen oplossing
brengen. Multilaterale vrijhandel kan pas
effectief zijn wanneer alle landen in staat
zijn elkanders behoeftfh te bevredigen. Het
eerst-nodige is, dat de juiste artikelen ge
ëxporteerd worden en niet luxe-goederen,
zoals thans zo vaak gebeurt. Europa
schreeuwt niet om porceleinen honden en
parfums, maar om goedkope artikelen voor
massa-consumptie, ter vei-vanging van het
dure dollarproduct.
Het rapport keert zich tegen de bewering,
dat Labour gereserveerd staat tegenover de
Europese gedachte en het betoogt, dat En
geland de grootste bijdrage heeft geleverd
om de idee van Marshall in werkelijkheied
om te zetten.
Toegegeven wordt echter, dat de federa
tieve idee een groot voordeel bezit boven
de thans bepleite, meer orthodoxe met-
thode, namelijk wat betreft de beïnvloe
ding van de publieke opinie. Om het ge
vaar tegen te gaan, dat de hele aangele
genheid beperkt blijft tot ambtelijke krin
gen, zal er iets op dienen te worden ge
vonden om de belangstelling der massa's
op te wekken. Hier ligt dus kennelijk het
raakpunt tussen de opvattingen van La
bour en die der federalisten. Het is echter
nog niet duidelijk of de Britse regerings
partij bereid is tot een Europees parlement
toe te treden, waarin zij met de andere
socialistische partijen een minderheid zou
vormen.
Ook Pools ontwapenings
voorstel verworpen
Mét zes tegen twee stemmen (Polen en
de Sovjet-Unie) bij drie onthoudingen
(Frankrijk, de Libanon en Australië) is het
Poolse voorstel, dat de grote lijnen behels
de van het plan-Wisjinski tot verbod van
atoomwapens en vermindering van de be
wapening en de strijdkrachten der grote
vijf, verworpen door de speciale subcom
missie van elf leden, belast met het onder
zoek der verschillende ontwapeningsvoor
stellen en het doen van aanbevelingen aan
de politieke commissie.
JOODSE ZEGE IN DE NEGEV?
De Joodse chef der militaire operaties,
kolonel Jadin, heeft te Tel Aviv te kennen
gegeven, dat „het Egyptische leger in de
Negev in Zuid-Palestina volledig verslagen
is".
Volgens Jadin is de Egyptische front
luchtmacht vernietigd, het merendeel der
fronttroepen is gelikwideerd en het vlagge-
schip „Koning Faroek" is tot zinken ge
bracht.
Een fragment van een diorama, voorstellende
een Amsterdamse gracht in het begin van de
zeventiende eeuw.
Dr. Wieringa exposeert
binnenkort enige
nieuwe diorama's
Cultuurhistorische illustraties
met fraaie diepte-werking
ku nt cle VCGlgGsmade tinnen sol-
tinnonV weinigen wrfen dat er ook
tinnen burgers bestaan, warmee felle pa-
fieuren r„Ustlg. mo«en omgaan historische
tvnen nU oTi representatieve volks-
Ue Jeeuwen- De Haarlemse wis-
Ïïn'!-1*raar,d1r- w- G. L. Wieringa is één
yatl j twaalf Nederlanders, die be
zeten zijn door een verheven hartstocht
HÜ°h r'UitCrSte zorg gegoten en met
de hand beschilderde miniatuurmodellon.
Wat voor menigeen niet veel meer betekent
dan aai dig speelgoed, waar men al spoedig
naar omk^kt- groeide onder zün
geestrijke regie tot zeer harmonische groe
peringen van perfecte acteurs, die beelden
ppnve ogen dijden in het leven terug roe-
hüi5rAaifri0f geleden bestelde hij
bij de fabiikant Heinrichsen te Neurenberg
(er zijn of er waren ook betrouwbare leve-
;-Sn Kiel en ten behoeve van
9un kinderen een betrekkelijk kleine Ro
meinse volksmenigte. Met behulp van een
sigarenkistje on een oude platenatlas (voor
lh insu h' Ta i!? h" zijn eers,c diorama,
rla h'J ld" expositie van een
reeds vrij grote serie, bedoeld ais pakkende
illustratie van de geschiedenis, thans in
veel grotere formaten. Zijn aanvankeliik
onverschillige collega's w?ren M spoedig
geestdriftig voor deze ruimtelijke voorstel-
lingcn van historische episoden, die veel
doanb,iTer fkf? ""gelding spreken dan
de piatte afbeeldingen die in de schoolboe
ken voorkomen. Deze diepte-werking is
niet alleen letterlijk van kracht;
Zo n diorama moet men zich indenken als
een soort kijkkast, met een openslaande
kiep aan 6en zijde: een verkleind loneel
met waarheidsgetrouwe tinnen figuurtjes
vervaardigd met bewonderenswaardige
precisie naar aanwlizingen van deskundigen
of naar contemporaine schilderden in
een bordkartonnen cn kunstmatig belichte
entourage.
Binnenkort stelt dr. Wieringa in het
Lorentzlyceum enige van zijn meestge-
slaagde werkstukken ten toon. Het zal drie
kwart van de bezoekers wel vergaan als
ondergetekende, die de instructieve waar
de van deze diorama's gaarne wil aanne
men, doch tijdens een particuliere bezich-
tiging meer oog heeft gehad voor de arti
stieke zijde. De maker is een bescheiden
man, die beweert slechts gestreefd te heb
ben naar een zo gelijkend mogelijke repro
ductie van de werkelijkheid. Doch laat mij
u dan vertellen, dat dr. Wieringa op dit
speciale gebied een kunstenaar genoemd
moet worden, omdat hij er vrijwel steeds
in geslaagd is deze nabootsingen te anime
ren tot een illusie van levende materie
Door een zeldzaam fijngevoelig begrip voor
cle gebruiksmogelijkheden van requisieten
en figuren heerst er in zijn beste diorama's
met alleen sfeer, maar een wonderlijke
spanning, die de schijn van actie wekt.
Bij deze algemene opmerkingen moet ik
het laten. Ik wil echter in het bijzonder de
aandacht vestigen op de prachtige taferelen
van de antieke beschaving: een aanschou
welijke voorstelling van Babyion, de stad
van Nebukadnezar, met de hangende tuinen
en de poort van Ishtar èn de uitbeelding
van het openbare leven te Athene ongeveer
tweehonderd jaar vóór Christus. En voorts
op de fraaie Napoleon-trilogie, waarvan
het eerste deel boeit door duizend en één
bekoorlijke détails cn het laatste door cle
tragische stemming. De fascinerende wer-
king van deze diorama's ontstaat vooral
doordat de opgestelde personen geheel op
gaan in hun bezigheden en in hun om
geving.
Wie mijn raad volgt en deze expositie
van aanschouwelijk gemaakte cultuurge
schiedenis binnenkort gaat bezoeken, moet
vooral niet verzuimen de verschillende
tonelen eens zorgvuldig te bekijken door
een tot koker gebalde vuist. Men zal ver
rassende ontdekkingen doen,
DAVID KONING.
Faillissementen
De rechtbank te Haarlem heeft in staat
van faillissement verklaard:
Abraham Hendrik van Raam, eigenaar
van een galvanisch bedrijf, handelende
onder de naam commanditaire vennoot
schap „Rama", wonende te Badhoevedorj>
gemeente Haarlemmermeer, Parkietstr. i.
Kechter-commissaris: mr. J. H. H. Hüls-
mann.
Curator: mr. J. E. Goudsmit, advocaat en
procureur te Badhoevedorp,
P. J. van Beusekom, wonende te Zand-
voort, Zandvoortselaan 2a.
Rechter-commissaris: mr. J. H. H. Hüls-
mann.
Curator: mr. A. D. P. V. van Lëben Seis,
advocaat en procureur te Haarlem.
Men wil hem kwijt tot opheldering der situatie
(Van onze correspondent te Londen)
Het probleem van de communistische in
vloed in de Britse vakbeweging is opnieuw
acuut geworden. De verklaring van de
communist Arthur Horner, algemeen secre
taris van de Britse Mijnwerkersbond, dat
de Engelse mijnwerkers hun Franse ka
meraden zullen steunen, is de druppel, die
de emmer doet overlopen. Er gingen reeds
enkele andere incidenten in verschillende
organisaties aan vooraf, die de spanning
tussen communisten en niet-communisten
deden toenemen. Horner is ver buiten zijn
boekje gegaan, want niets wijst er op dat
de Engelse mijnwerkers als gesloten groep
achter de Franse staking zouden staan. De
tactiek der communisten wordt algemeen
doorzien, namelijk alles te doen om het
Europees herstel te bemoeilijken. Het is
begrijpelijk, dat men zich in Engeland in
de tegenwoordige omstandigheden veront
rust toont over een figuur als Horner, die
een waarlijk strategische positie inneemt
en daardoor in tijden van crises een gevaar
voor de veiligheid kan opleveren. Horner
is echter destijds niet op deze post gezet
omdat hij communist was, doch wegens
zijn grote bekwaamheid. Ook communisti
sche functionarissen in andere vakbonden,
meestal plaatselijke afdelingen er zitten
er maar drie in hoofdbesturen en een in
de algemene raad van het Britse vakver
bond hebben hun benoeming veelal aan
hun persoonlijke capaciteiten te danken.
Maar daarnaast is de algemene lauwheid
van de niet-communisten verantwoordelijk
voor de infiltratie van een kleine minder
heid. Er zijn 38000 actieve communisten
op 2 millioen vakbondsleden.
Horner heeft tot nu toe een soort dubbel
leven geleid. Als bezoldigd ambtenaar van
zijn sociaal-democratische bond voerde hij
loyaal de besluiten der meerderheid uit.
Zijn communisme was min of meer een
particuliere zaak. Zelfs peinsde hij er niet
voor terug in een verkiezing een Labour-
candidaat openlijk te steunen, de hoop uit
sprekend, dat de tegenover deze staande
communist zou worden verslagen. Dit was
geen karakterloosheid, doch begrip voor
zijn positie als functionaris, die automa
tisch instructies diende uit te voeren. Met
een enorme handigheid heeft Horner steeds
de klippen weten te omzeilen. Zijn optre
den getuigde vaak van een zekere onafhan
kelijkheid, soms had hij het met Moskou
aan de stok, ging naar het Kremlin en
keerde als „overwinnaar" terug. Toen het
bevel kwam, dat het Marshall-plan moest
worden getorpedeerd, hebben zijn op
drachtgevers voor Horner de hand over
het hart gestreken. Hij kreeg dispensatie,
want de Britse mijnwerkers moesten blijk
baar worden ontzien. De vakbeweging wil
thans aan dit spel een einr'~ maken, omdat
op het ogenblik voor alles klaarheid go-
wenst is.
