c
3
d kreeg geen vat op dorpskarakter
De 9 Muzen
Het woningtekort in Haarlem,
Bloemendaal en Heemstede
Vluchtelingen-studenten
vonden asyl in ons land
#ERDAC 4 NOVEMBER 1948
retourtje spaarndam
•et bepaald de meest rendabele tak van het Haarlemse busnet, maar zeker
:"'S lste Iedere veertig minuten vertrekt van het station een opgeknapt, uit
ie f^v-erfenis overgenomen voertuig, waarin de passagiers meestal op de
gfockwaj- hand zijn te teiien. ze kennen elkaar allemaal bij naam en toenaam,
vaI}l zeventien minuten later aan het zelfde eindpunt uitstappen. En willen
',ie rterweg begonnen gesprek 's avonds bij een kopje thee voltooien, dan
jet on iet ver te lopen, want zelfs de verst van elkaar verwijderde bewoners
^ven Ze tien minuten waar zij wezen willen. Zo is Spaarndam: een kleine,
,m e gemeenschap van duizend vriendelijke en eenvoudige mensen, die
::eS' overeenstemmen: hun aanhankelijkheid aan dit wonderlijke dorp op de
to <fcng spaarne en Noordzeekanaal. Een liefde, die zo simpel wordt vertolkt
Nee, in Haarlem zou i& niet willen wonen".
wonen ai natuurlijk toch in
J! al houdt de Spaarnestad aan
op Dex Spaarndammers
'^nhfin bolle dijk de grens van
P® Üm duidelijk volgen en zij weten
P14 hel vijftien jaar geleden vast-
Is 'threidingsplan van kracht is,
hm een apal' d°°.r J!"
Sneep 4
w van de grijpgrage stad
Ljtsawr zijn dankbaar dat de
gemeenteraad ruim twintig
a beskot met de annexatie door
l-Geoord te gaan, omdat aan hun
Keften veel beter en goed-
L,rele 0611 ot van de grote stad
Voorbeeldige samenwerking tussen
de verschillende gezindten
het ai
worden, dan door een platte-
•'^te van beperkte oppervlakte
indertijd ook zo over
-1* v,rtnrt het gemeenteraadslid M.
!d®'man. die Spaarndam zoals
"1 in zijn zak heeft".
a.rtig jaar is de heer Meyers nu
y de vroedschap, eerst tien jaar
Soaarndam, waarvan acht als
i,r en sedert 1928 behoort hij tot de
edelachtbaren.
-1' k over Spaarndam wil weten
"Sn altijd naar hem verwezen en
ons ook. En het kan al met
nf hii geeft hoog op van de ver-
KLiridende samenwerking, die de
Er Zijn
i de Spaarndamse samen-
hier één voetbalclub,
twee muziekgezel-
,-nrpni°ing, twee muzieKgezei-
-;iarhDee gezamenlijk georganiseerde
"«comités wedijveren,
ao®*. en andere nationale feesten
Smet ere met die van de overige
Ik hier zo, dat als een inzameling
doei wordt gehouden de
':fnt met de katholiek en de liberaal
Socialist op stap gaat. Dan weten de
"""a*t Hp zaak goed zit'
«Jde verhoudingen hier liggen? Wel,
Haarlem. Protestanten, katholie-
fIonian f\m\rattpn ipdpr
-^-confessionelen omvatten ieder
en derde van de bevolking. In
e sfeer komt de Partij van de
[•Sop de eerste, de K.V.P. op de twee-
Anti-revolutionairen en liberalen
Visserij weggekwijnd
tandammers
jhats
er hier weinig
je vernemen verder, dat Spaarndam het
i, „iet meer van de visserij moet heb-
De vijftien vissers, die er woonden
de heer Meyers zich in Spaarndam
sliak zÜ» geslonken tot twee. Dat komt
-dit het water van Spaarne en Mooie
51 bedorven is door afvoer van de stede-
is riolering en door de vele fabrieken.
de palingrokerijen, waaronder de
<<Ie van Nederland, verschaffen nog
inwoners een boterham,
verdienen ongeveer evenveel
s hun levensonderhoud op
van de heer Stapel, een be-
dat sedert 1910 leven in de brouwerij
regt. Opdrachten zijn er genoeg voor de
maar gebrek aan geschoolde
Uien maakt, dat de werkplaats onder-
pis.
:in vinden er nog een vijftig dorpe-
:;u emplooi in Haarlemse industrie,
landarbeiders zal men ook bijna niet
.eaantreffen: het gevolg van de voort-
Hende mechanisatie en de lage lonen.
Jié mensen hier", zo vat de heer Meyers
iwiale en economische positie van zijn
lïibewoners samen, „zijn geen van allen
Iddeld, maar zij behoren ook niet tot
Uppers".
de toekomst? Spaarndam heeft helaas
toekomst. Veertig jaar geleden telde
psduizend inwoners, net als nu. En dit
pl zal niet veel stijgen. Voor meer
zsa is er namelijk geen plaats. Wel is
verloop. Alle bebouwbare grond
iibruikt. Alleen als „Defensie" zijn
Bstiende-eeuwse fortengordel zou opge-
tcf als het Hoogheemraadschap „Rijn-
pf zou besluiten de voor een eventueel
in reserve gehouden grond
.lïhaan, zou uitgebreid kunnen worden,
tsis bijvoorbeeld ook uitbreiding met de
es overzijde van het Spaarne gelegen
a van de gemeente Haarlemmerliede,
iüeei op Haarlem en Spaarndam is
kpezen, in het gebrek aan „levens
pa'zou kunnen voorzien.
Weinig wensen
Jït het overige hebben de Spaarndam-
pveinig wensen. Een latere busverbin-
p.van Haarlem uit, want tien uur des
F5 '5 wel wat aan de vroege kant.
pjn er, die graag een verenigingsge-
p zouden bouwen, maar zolang Haar-
F :;s urgentere bouwplannen in petto
pal daar wel niet van komen. Boven-
'oor St. Nicolaas
Nooitgedagt
en Lio speelgoed
^verwoestbaar,
tfpwkt voorradig
Anegang 46
^enda voor Haarlem
DONDERDAG 4 NOVEMBER
concertgebouw: Jubileumconcert
'5- 'j VUr' H°tel De Leeuwerik: Bond
p^M-Israër'. lezing over „Wat is en
•- örits Israël". 7.45 uur. Palace:
^Djacht", 18 j„ 2.00. 4.15. 7.00 en 9.15
HeHzapoppin". alle leeft., 2.00,
S«V,3.UUr- City: „Paisa", 18 j., 2.15,
'5 üur. Spaarne: „Wie doodde
i J" 23°- 7.00, 9.15 uur. Frans
i -L ider beslissing", 2.30. 7.00 en
-Blanche Fury", 18 j.,
f -5.100 en 9 15 uur.
rl;Ji)AG 5 november
I- Fran^u ®b°uw; Ledenconcert HOV,
löDifi - s Museum: tentoonstelling
P^rïteUÏgen1' Bioscopen: MiddaS" en
dien is zo'n wijklokaal voor een kleine
gemeenschap weinig rendabel.
En in de toekomst: de heer Meyers hoopt
op een herbeplanting van de vesting. In
de hongerwinter is het eertijds zo fraaie
geboomte aan de noodkacheltjes en aan de
Duitsers ten offer gevaUen. En wie weet
wordt in het uitbreidingsplan nog eens een
wandelweg van de Noorderbegraafplaals
naar het Spaarne opgenomen. Beide pro
jecten zouden ertoe bijdragen het pitto
reske plaatsje rond de Spaarnesluizen tot
een geliefd ontspanningsoord te maken.
Want wie zou ongevoelig kunnen blijven
voor de puur-Hollandse charmes van
lucht en water, van meeuwen op een meer
paal, van een uitzicht over de wijde ver
ten, van de Bavo tot de Hoogovens en van
de Halfwegse suikerfabriek tot de rokende
schoorstenen van het Zaanse industriege
bied?
Lijn 7 zou heel wat drukker worden als
deze geneugten van de Woerdersluis in
VW-folders en Baedekers bezongen wer
den.
Collectieve inspiratie gevraagd. Enige
vooraanstaande Sovjetcomponisten zijn op
nieuw gecritiseerd, ditmaal wegens hun hou
ding ten opzichte van de unie van Sovjet
componisten. Volgens de componist en criti
cus Marian Koval zijn componisten als Sjo-
stakowitsj, Chatsjatoeiran en Prokofief sedert
de oprichting van de Unie, negen maanden
geleden, „wat het openbare leven betreft pas
sief gebleven en nemen zij niet werkelijk
deel aan het werk van de Unie".
In een tijdschriftartikel wordt de meerder
heid der componisten er van beschuldigd
„in Moskou en andere grote steden tc blijven
zitten" in plaats van „inspirerende tochten te
maken naar collectieve boerderijen cn in
dustriële ondernemingen".
De drie genoemde componisten hebben in
Februari beloofd „zich te beteren", na critiek
van de communistische partij op het „forma
listische en volksvijandige karakter" van hun
muziek.
Ballet de Monte Carlo. Als gevolg van
het nog steeds aanhoudende succes te Londen
is de reeds aangekondigde tiendaagse tour-
née van het Grand Ballet de Monte Carlo
uitgesteld tot het komende voorjaar. Een
teleurstelling voor de liefhebbers van de
danskunst, vooral omdat deze keer ook Haar
lem bezocht zou worden. Van het uitstel,
aldus deelde ons de impresario mede, komt
echter geen afstel.
In Haarlem is de toestand het allerongunstigst
Al 'n lamp van 100 Watt
van l.WllKtr gehad?
Uitsluitend Philips Gloeilampen
Schilderachtig Spaarndam.
Enige dagen geleden gaven wij percen
tages van het aantal samenwoningen in
Haarlem, gebaseerd op de thans bekend
geworden resultaten van de Woning- en
Gezinstelling op 31 Mei 1947.
Daaruit bleek dat op die dag in Haarlem
van de 46.415 gezinnen er 15.900 samen
woonden, of 34.25 7c.
Het percentage der samenwoningen voor
geheel Nederland was 29.9 9'c-
Interessant is daarnaast de cijfers voor
de omliggende gemeenten vast te stellen.
In Bloemendaal woonden van de 5173
gezinnen er 2474 samen. Percentage 47.8.
Heemstede: 6681 gezinnen, samenwonend
2863, percentage 42.9.
Zandvoort: 2532 gezinnen, samenwonend
758, percentage 30.
Daaruit blijkt dat het percentage der
samenwoningen zowel in Bloemendaal,
Heemstede als Zandvoort boven het gemid
delde van het rijk ligt. Bloemendaal en
Heemstede zijn zelfs nog belangrijk hoger
dan Haarlem.
Het zou evenwel onjuist zijn alleen uit
deze cijfers te concluderen dat het woning
tekort in die gemeenten nog ernstiger zou
zijn dan in Haarlem. Er moeten namelijk
verschillende andere factoren in aanmer
king genomen worden. In Bloemendaal en
Heemstede zijn de huizen in het algemeen
groter dan in Haarlem.
Een vergelijking toont dit duidelijk aan:
In Haarlem zijn van de 32.701 woningen
er 14.417 vam een huurwaarde tot f 300, of
44.1 Slechts 2171 woningen hebben een
huurwaarde van f 600 en meer, of 6.6 9c.
Voor Heemstede zijn de cijfers: 4409 wo
ningen; 758 (of 17.2 7c) tot f 300 huurwaar
de en 998 (of 37.1 van f 600 en meer.
Voor Bloemendaal: 3354 woningen, 619
(of 18.5 tot f 300 huurwaarde en 1978
(of 58.9 van f 600 en meei.
Voor Zandvoort: 1780 woningen, 744 (of
41.7 7c) tot f 300 huurwaarde en 209 (of
11,1 van f 600 en meer.
Grote woningen komen natuurlijk eerder
voor samenwoning in aanmerking dan klei
ne. Huizen tot f 300 huurwaarde komen als
regel niet voor samenwoning in aanmer
king. Haarlem heeft daarvan 44.1 tegen
Heemstede 17.2 7c, Bloemendaal 18.5 7c en
Zandvoort 41.7 Grote woningen (f 600
en meer huurwaarde) heeft Haarlem
slechts 6.6 7c, Heemstede 37.1 Bloemen
daal 58.9 7c en Zandvoort 11.1
Voor een beoordeling van de woningtoe
stand is van het grootste belang het per
centage van de gezinnen dat over onvol
doende slaapruimte de beschikking had.
Deze percentages zijn: voor Haarlem:
alleenwonende gezinnen 2.28, samenwo
nenden 2.2.
Voor Bloemendaal: alleenwonenden 1.3,
samenwonenden 1.2.
Heemstede: alleenwonenden 0.94, samen
wonenden 0.77.
Zandvoort: alleenwonenden 1.1, samen
wonenden 3.7.
Voor Haarlem en Zandvoort zijn deze
cijfers ongeveer gelijk; in Heemstede en
Bloemendaal zijn zij veel gunstiger.
In het algemeen zijn de woningtoestanden
in deze omgeving, althans voorzover dat
tot uiting komt in de onvoldoende slaap
ruimte, wel iets gunstiger dan het gemid
delde in ons gehele land, want voor Neder
land waren de percentages: voor alleen
wonenden 4.35 en voor samenwonenden
3.63.
Het is jammer dat het Centraal Bureau
voor de Statistiek pas thans de uitslagen
publiceert van de Woning- en Gezfnstel-
ling van 31 Mei 1947. In die tijd zijn de
cijfers natuurlijk weer gewijzigd. In Haar
lem zijn er sinds 31 Mei 1947 ongeveer 1750
samenwoningen bijgekomen. Het aantal
woningen is met ongeveer 150 vermeerderd,
zodat nu wel aangenomen kan worden dat
het percentage voor de samenwoningeh ge
stegen is van 34.25 tot 37.9.
In 1949 beslissing
over huurverhoging?
Ten aanzien van de huren is de regering
van mening, dat hieromtrent mede wegens
de moeilijkheden der huiseigenaren en ter
voorkoming van verdere ach teruitgang der
huizen als gevolg van onvoldoende onder
houd, zo enigszins mogelijk in 1949 een op
lossing zal moeten worden gevonden, aldus
wordt medegedeeld in het antwoord der
regering op het voorlopig verslag der
Tweede Kamer inzake het algemeen rege
ringsbeleid.
Twee Alkmaarders werderl
op „hongertocht" doodgeschoten
Doodstraf geëist tegen
Duitser
De 44-jarige Jurgen Hinrichsen uit
Flensburg hoorde voor het Amsterdams
Bijzondere Gerechtshof de doodstraf tegen
zich eisen. De verdachte was gedurende de
laatste oorlogsjaren „Hilfszollsekretar"
van de „Grenzschutz" van Ewijcksluis in
de Wierïngermeer geweest en had volgens
verscheidene getuigen politiediensten uit
gevoerd, die niets te maken hadden met
zijn oorspronkelijke opdracht. Zo werd hij
er onder meer van beschuldigd een ar
restant te hebben „vrijgelaten", maar hem
vervolgens te hebben neergeschoten en
hem daarna zelf te hebben begraven. Het
slachtoffer was een buurjongen van een
meisje, met wie de verdachte zeer bevriend
was. Bovendien was de verdachte de moord
op twee Alkmaarders ten laste gelegd, die
tijdens de hongerwinter op voedsel uit
waren en onderdak hadden gekregen in een
boerderij.
Verdachte voerde tot zyn verdediging
aan, dat de twee Alkmaarders naar zijn
overtuiging „partisanen" waren geweest.
De advocaat-fiscaal achtte de feiten van
dusdanige aard, dat slechts de doodstraf
op zijn plaats is. De uitspraak volgt op
17 November.
Militairen behoeven in cafés, hotels,
bioscopen en stations hun meerderen niet
meer te groeten. Het groeten van officieren
van het Nederlandse Rode Kruis is ver
vallen.
De herziening van dc fiscale winstvast-
stclling is bij het ministerie van Financiën
in gevorderde staat van voorbereiding.
Zware taak voor de Nederlandse studenten,
plicht voor het hele volk
Kort na de Februari-omwenteling in
Tsjechoslowakije werd door World Student
Relief een onderafdeling gevormd, het uni
versitair asyl-fonds, dat zich met mede
werking van regering en rijksvreemde
lingendienst beijverde om de bonafide stu
denten uit den vreemde, die het vaderland
hadden verlaten om zich te onttrekken aan
geestelijke dwingelandij, gelegenheid te
bieden, in ons land hun academische stu
dies te vervolgen en beëindigen. Deze
vluchtelingen waren veelal van ieder ma
terieel bezit en van elke gelegenheid tot
eigen levensonderhoud verstoken, doch
dank zij de eendrachtige en opofferende
samenwerking van de gehele universitaire
gemeenschap in ons land werden zij in de
gelegenheid gesteld, met financiële en
morele steun hun weg te vinden tussen
de Nederlandse studenten. De regering
heeft voorlopig het aantal dezer vluchte
lingen-studenten, die door het asylfonds
mochten worden onderhouden en verzorgd,
vastgesteld op 50, uit de overweging, dat de
studenten met deze verzorging zowel ma
terieel als moreel een onberekenbaar zware
taak op zich namen.
De „Haarlem" verstevigde
haar positie
Het heden verschenen jaarverslag over 1947
van de Levensverzekeringmaatschappij
„Haarlem" vermeldt met grote voldoening de
in dat jaar tot stand gekomen nauwe samen
werking met de N.V. Goudse Maatschappij
van Ziekenhuiskosten- en Ongevallenverze
kering, die voor de toekomstige ontwikkeling
van de „Haarlem" nieuwe mogelijkKden
opent. Als gevolg van deze overeenkomst is
de N.V. Levensverzekeringmaatschappij
„Haarlem" van 1873, welke het bedrijf van de
Onderlinge Levensverzekeringmaatschappij
„Haarlem" zal overnemen en voortzetten
opgericht.
Uit het jaarverslag over 1948 zal blijken,
dat de financiële positie van de „Haarlem"
door deze transactie aanmerkelijk is ver
sterkt. Het maatschappelijk kapitaal van de
nieuwe maatschappij bedraagt een millioen
gulden, waarop 40 of f 400.000 is gestort.*
In het jaar 1947 werden 13309 nieuwe ver
zekeringen afgesloten met f 5.645.827,75 ver
zekerd kapitaal; door overlijden, expiratie,
afkoop, enz. werden afgevoerd 8473 verzeke
ringen met f3.035.178,20 verzekerd kapitaal,
awardoor de totale stand per 31 December
1947 110724 verzekeringen met f30.224.950,70
verzekerd kapitaal bedroeg. De renteverzeke
ringen zijn hieronder begrepen; zij werden
op de gebruikelijke wijze tot kapitaalverzeke
ringen herleid. Ook de opvoedings- en
erfrente zijn thans tot kapitaalverzekeringen
herleid: het verzekerde bedag van deze ren
ten bedroeg per 31 December 1946 f 33.510 en
per 31 December 1947 f49.162,verzekerde
rente.
De bezittingen der Maatschappij bedroegen
op 31 December 1947 f 6.020.167,20%.
Het bezit aan onroerende goederen werd
met een viertal percelen uitgebreid; het dit
jaar behaalde rendement beloopt 3,97 7c, dat
van het vorige jaar 3,48
Het bedrag der hypotheken steeg van
f697.838,12 per 31 December 1946 tot
f784.959.22 per 31 December 1947. Executies
kwamen niet voor. Weliswaar onderging de
gemiddelde rente een geringe daling van
4,32 7c in het vorige jaar tot 4.24 in dit
jaar maar de stijging van het uitgezette be
drag heeft toch medegewerkt aan de verbe
tering van het totale rendement van alle be
leggingen.
De effectenportefeuille bedroeg aan het
eind vhn het boekjaar f 1.285.152,70. De koers-
winst en de winst bij verkoop en uitloting.
in totaal f 7.207,66, werd bij de „Extra
reserve" gevoegd. De gemiddelde rente be
droeg 3,52 7c. Het hoge rendement in het
vorige boekjaar van 4,61 was ontstaan
door de uitkering van achterstallige dividen
den en nog ontvangen doch niet gereserveer
de achterstallige coupons.
Aan leningen op schuldbekentenis stond
per 31 December 1947 een bedrag uit van
f2.805.793,06. De gemiddeld gemaakte rente
bedroeg 3.28
Het bedrag der polisbeleningen steeg van
f61.766,50 tot f94.868,50. De rente bedroeg
5 7c.
Van het winstsaldo f 16.941,99 wordt
een bedrag van f4500 toegevoegd aan de
reserve dubieuze vorderingen, f7000 gaat
over nöar de reserve voor bijzondere doel
einden en het restant f5.441,99 werd
toegevoegd aan de extra-reserve, waardoor
deze met de toevoeging van de winst op
effecten f7.207,76 steeg tot f 77.279,20%
Marinepersoneel lichting 1946
moet 6 maanden langer dienen
In de kazernes en op de schepen van
de Koninklijke Marine is een bekendma
king voorgelezen, inhoudende, dat de
dienstplichtigen van de lichting 1946, in
gedeeld bij de Koninklijke Marine, niet
zoals verwacht werd, over enkele weken
met groot verlof zullen gaan. De demobili
satie van deze lichting is zes maanden uit- I
gesteld. I,
Maar er ïs alweer een nieuwe film
in voorbereiding op het
De rust is weergekeerd op het statige
buiten „Manpad" in Heemstede, de
filmkabels werden opgerold en de
camera's zijn weggeborgen, want Paul-
bruno Schreibers schepping „Myrte en
de demonen", het filmsprookjè van de
Europese Kunst Unie wordt op het
ogenblik in de Engelse „Denham"-
studio's voor het laatst bijgeschaafd.
In het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen in Den Haag hebben we enige
tijd geleden de werkcopie gezien, met de
muziek er door de H.O.V. onder leiding
van Marinus Adam „in natura" bijgeleverd,
maar nu is de suite, die deze dirigent er
als melodieuze illustratie bijschreef, in
Engeland volgens het Western Electric-
systeem op de gevoelige strook omgezet in
myriaden donkere en lichte vlekken. De
stemmen zijn gesproken en over een paar
weken is „Myrte" klaar voor de distributie
in de Engels-sprekende landen. De Rank-
organisatie brengt haar uit; vermoedelijk
gaat de première begin volgend jaar in een
Londens theater en dan zal het publiek
moeten uitmaken, of het deze eerste film
van Nederlandse bodem althans groten
deels kan appreciëren. Wat de Engelsen
ervan zeggen?
De mensen van de Rank-organisatie delen
haar in de klasse van Hamlet in en nog
steeds is de prestatie van Marinus Adam,
die in twee dagen de nasynchronisatie er
door wist te krijgen, een' mysterie voor de
vakmensen in de Denham-studio's.
^ooococoooooxiooorxoocxyyqjooooooocoocoooocooeooooooo'y^j
Myrte's stem
Doreen Ann Buckner is een Engels meisje
van een jaar of twaalf. Zi; sprak in de oor
log voor de BBC over het Engelse familie
leven en haar kinderlijke fantasie heeft via
de korte golf millioenen Amerikanen be
koord. Haar fan-mailheeft dan ook een
ontzagwekkende omvang gekregen.
Ook het toneel heeft Doreens uitzonderlijke
talenten opgemerkt en haar vertolking van
Sally Spencer in „Quiet Week-end" bracht
de Engelsen in vervoering. Maar de.laatste
hoedanigheid is die van „Myrte", de hoofd
rolspeelster in de film, die op het „Manpad"
in Heemstede is opgenomen en in de
Engelse Denham-studio's werd nagesynchro
niseerd met behulp van Doreens stem.
Polly Schreiber,
Maar inmiddels heeft de heer Schreiber
zijn gedachten al weer gespannen over een
nieuw project, dat ook op huize „Manpad"
geboren is, maar daar niet, als „Myrte", het
grootste deel zijner verwezenlijking gaat
beleven. Met de film, die straks in roulatie
komt, wil hij iets zeggen, wil hij de kunst
van het levende celluloid een nieuwe ten
dens van symboliek geven, maar „Het
doek gaat open" wordt een wellicht nog
verder grijpend experiment. Het wordt een
kleurenfilm, een film echter wier kleur
psychologische werking moet krijgen.
De heer Schreiber wil namelijk de
kleur gebruiken om een bepaalde ge
voelsnuance tot uitdrukking te brengen
en daarvoor zal hij haar dramatische
functie nodig hebben. Met een hevig
geel bijvoorbeeld zouden de goede
cameraman en de goede lichttechnicus
een intense haat kunnen suggerei"en....
Ondanks het feit, dat „Het doek gaat op"
in Heemstede ontspx-oot aan het brein van
Myrte's maker, wordt het project vermoe
delijk elders verwezenlijkt. Maar de
„hersens" van de Europese Kunst Unie
denkt men ook in de toekomst in Heem
stede te localiseren, hoewel de uiteinden
van haar steeds groeiende zenuwstelsel
meer en meer over de grenzen tasten.
Deens schip beschadigd
door mijnontploffing
Woensdag werden noodseinen opgevan
gen van het Deense stoomschip „Oregon",
dat in de Noordzee ter hoogte van Ter
schelling op een mijn was gelopen.
Later werd medegedeeld, dat de „Ore
gon", begeleid door een Duitse sleepboot,
ip eigen kracht koers zette naar Emden.
">e schade zou niet groot zijn.
Niemand van de veertig opvarenden
H A'erd bij de mijnexplosie gewond.
ft;, Een sleepboot van de rederij Doeksen
op Terschelling, die was uitgevaren, is
teruggekeerd.
Het Amsterdam-Rijnkanaal
Gemeenteraad richt adres
tot de Tweede Kamer
In de Amsterdamse gemeenteraad heeft
de voorzitter, mr. A. J. d'Ailly, geantwoord
op de interpellatie van enige raadsleden
over het feit, dat op de rijksbegroting voor
1949 slechts vijf millioen is uitgetrokken
voor de werkzaamheden aan het Amster
dam-Rijnkanaal, in plaats van de verwach
te twaalf millioen.
De voorzitter zei, dat de nieuwe bewinds
man van Verkeer en Waterstaat toezegde,
zijn volle aandacht aan deze Amsterdamse
kwestie te zullen geven. Spreker was ver
heugd in zowel als buiten de raad stemmen
te hebben gehoord om zelf eventueel de
middelen voor voltooiing van het kanaal
bijeen te brengen. Amsterdam kan geen
uitstellijden. Antwerpen bloeit zonder-
Rotterdam door-, maar Amsterdam kwijnt
zonder de Rijn. Nu reeds bespeuren B. en
W. aarzeling bij degenen die vestiging van
industrie aanvroegen in de verwachting
dat in 1951 het kanaal zou klaar zijn. Die
aarzeling brengt enorme schade mee voor
stad en land. De gedane toezeggingen moe
ten gestand worden gedaan. Het is ondenk
baar dat de regering de ernstige verspilling
zal dulden die ontstaat als de uitvoering
van het laatste, zesde gedeelte van het
werk wordt vertraagd.
De raad besloot een adres aan de Tweede
Kamer te zenden over deze kwestie.
Anderhalf millioen voor
verbetering Handelskade
De raad keurde de voordracht goed tot
het beschikbaar stellen van f 102 000 voor
het aanleggen van een verbindingsweg tus
sen de Zamenhofstraat en het IJ-bos.
Het voorstel tot het verbreden en ver
beteren van de Handelskade en het tot
10.30 m AP uitdiepen van het aangren
zende water, het daartoe beschikbaar stel
len van f 1.552.000, met de verplichting
voor de huurster (de N.V. Blauwhoeden-
veem-Vriesseveem) binnen twee jaar na de
Met zeer grote voldoening kan het uni
versitaire asylfonds thans constateren, dat
het, als enige organisatie van dien aard
in de gehele wereld, zijn taak tot dusverre
heeft kunnen volbrengen, niet in het minst
dank zij de steun die uit alle kringen van
het Nederlandse volk werd ontvangen.
Vijftig vluchtelingen-studenten, meren
deels Tsjechen, doch eveneens Polen, Bal
ten, Hongaren en Bulgaren, voltooien thans
dank zij de arbeid van het universitaire
asylfonds hun studie in het traditionele
toevluchtsoord van Europa, Holland.
Enkele landen hebben zich bereid ver
klaard, nu in Nederland zulke opmerke
lijke resultaten zijn bereikt, een aantal
vluchtelingen-studenten op te nemen, doch
dit geschiedt dan in de vorm van rijks
beurzen voor de directe studie, nergens in
de vorm van een volledig levensonder
houd onder toezicht en zorgen van een uit
universitaire gemeenschap gevormde oi-ga-
nisatie.
Geheel zonder critiek is deze gang van
zaken niet gebleven. Juist de laatste tijd
zijn diverse geruchten opgedoken, als zou
den de vluchtelingen-studenten niet die
verzorging door het U.A.F. ondervinden, als
waarop zij krachtens onze traditionele gast
vrijheid aanspraak zouden kunnen maken.
In verband daarmede belegde het U.A.F.
gistermiddag te Amsterdam een persconfe
rentie, waarin prof. dr. G. C. Heringa,
voorzitter van het U.A.F., deze ci'itiek met
de meeste stelligheid weerlegde. Uiteraard
zijn er moeilijkheden ontstaan. De studen
tenwereld, waaruit het initiatief, sproot,
kwam voor een ongewone taak te sliaan, de
financiële offers, die worden gevergd, zijn
groot en bovenal overtreffen de geestelijke
eisen die aan het werk worden gesteld de
meest serieuze verwachtingen. De vluchte
lingen kwamen voor een groot deel naar
ons land met het idee, dat het hier te lande
beter was dan in eigen vadeidand, zowel
materieel als geestelijk. Een deel kwam
omdat het de kans zag, hier op andermans
kosten een studie te volgen, die hen door
omstandigheden in eigen land niet werd
geboden. Zelfs kwam een deel van hen met
direct vei-raderlijke doeleinden naar ons
land, terwijl ook enigen, die zich aan straf
voor gedurende de Duitse bezetting ge
pleegde daden wilden onttrekken, van de
gelegenheid gebruik wilden maken om hier
een veilig heenkomen te vinden.
Zelfs zij, die waarlijk als vluchteling-om-
gewetenswille hier kwamen, stelden hun
geestelijke problemen. Hun instelling tegen
over academische studie, hun gehechtheid
aan eigen vorm van leven en werken, hun
specifieke taal en zeden, al die factoren
stelden hoge eisen aan de opvoedkundige
kwaliteit van de studenten, die zich het
lot van hun vluchtelingen-collegae hadden
aangetrokken.
Prof. Heringa legde de uiterste nadruk
op de noodzaak, dat Nederland zijn univer
sitaire gemeenschap, zowel door materiële
als geestelijke steun, in staat zal blijven
stellen de eenmaal aanyaarde taak te vol
einden.
Ons land dient te tonen, door steun aan
het te Utrecht gevestigde centrale comité
voor deze actie, dat het de traditionele roep
van asyl voor geestelijk vervolgden ook in
deze tijden nog waardig is.
Niet alleen bij onze studenten, ook en
vooral bij geheel ons volk ligt hier een
plicht, die daarnevens een kans biedt de
wereld te tonen, dat wij niet streven naar
zelfzuchtig herstel, doch naar herstel van
welvaart en vrijheid ook en zelfs in de
eerste plaats voor de mensheid, niet voor
onszelven.
Vrachtauto botst tegen
een boomtwee doden
Donderdagmorgen vroeg is een vracht
auto, waarmee persoixeel van de Neder
landse Buurtspoorwegmaatschappij van
Wageningen naar Rhenen werd vervoerd,
tegen een boom gereden. De conducteurs
J. van der B. en G. I. uit Wageningen werden
op slag gedood, een conductrice en een
hulpconducteur licht gewond.
De politie heeft de vrachtauto en de stof
felijke overschotten der slachtoffers in be
slag genomen.
kadeverbreding het onlangs door brand
verwoeste vrieshuis weer op te bouden en
binnen tien jaar tenminste één millioen
gulden te investeren in de modernisering
van haar daar gelegen pakhuizen, werd na
ampele discussie zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen.
