IJmuider Courant Haarlems Dagblad Amerika en Engeland houden ^een rekening met Frans protest Tsjang Kai Tsjek's verdediging brokkelt steeds verder af Uitgeweken Joegoslavisch officier geeft bezwarende getuigenis Achteruitgang van de economische toestand en druk van een gehaat regiem Woningprobleem in 1960 opgelost {je Jaargang No. 19089 ux; Kennemerlaan 154, Tel. Adm. 5437, fi Redactie 5389. na 5 uur: 8061 (K 2560), rasweg 47. Santp - Haarlem Gr. Houtstr 93 fclef 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054. Kennemer editie van Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom en ®pccrtjtt Baattaratlje iourant (ïnno Donderdag 11 November 1948 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest- dagen. - Abonnementen per week 33 cent, per kwartaal 4,25. Franco per post 4,75 - Giro rekening 273107 ten name v Haarlems Dagblad CJitgave van de Stichting Vooriichting te Haarlem Jluhr-industrieën komen in Duitse handen „Opvoering der productie gaat voor" „una en ie Verenigde Staten heb- er brief aan de Franse militaire trneur in Duitsland, generaal Koc- '"joen weten, dat zij besloten hebben „dracht van de voorlopige eigen- *0Tv3n de industrieën van het Ruhr- jL >3„ Duitse beheerders door te S»il, ondanks de oppositie hiertegen de Franse regering. a. uiteindelijke eigendom van de Sieên van het Ruhrgebied zal men in •'Sit 'aten beslissen door een „vrij Duitse °f West-Duitse regering' hiertegen blijft de Franse regering -y' .urkste kanten, aldus Reuter. 1 „s communiqué van het Franse mi- van Buitenlandse Zaken wordt f*A dat Schuman een bfficieel pro. '^Parijs aan de Britse en Amerikaanse ïsdeurs heeft doen toekomen. Vooi hUcatie werd het document ter ken- S-cht van generaal Koenig, de op- "Siebber van de Franse zóne. en van fiJEjenwoordigers van de Benelux Si communiqué wordt verder gezegd, a dcweambule. die de Amerikaanse en J; opperbevelhebbers in Duitsland zo r lebben gepubliceerd aangaande de 25 ...li» eo decentralisatie van de cu steenkoolindustrieën van de Bi- verklaart, dat aan de vrij-gekozen tóe regering zal worden overgelaten de "irdom van de staal- en steenkoolindu- te bepalen. Dit besluit is tegenge gaan bet onveranderlijk door de Franse «Mg ingenomen standpunt, dat onlangs te'de Nationale Vergadering werd be- ied en waarbij een besluit aangaande i uiteindelijke eigendom van de mijnen I staalbedrijven van de Ruhr genomen L worden met instemming van de be- 'iieobende mogendheden." Amerikaanse functionarissen in jfishington gaven te kennen, dat zij i<l Franse protest beleefd doch beslist noden afwijzen. Amerika staat op het standpunt, dat de ^dracht in Duitse eigendom het beste $el is tot productieverhoging, welke •Zakelijk is om de last, die door Britse Amerikaanse belastingbetalers wordt „■tjgen, te verlichten. Verder blijven er SUde waarborgen tegen een herleving 0 een industrieel oorlogspotentieel be- Eia.aodat de Franse regering op dit punt •elibehoeft te vrezen. Een verhoging der Quelle is voor geheel Europa van belang. „Beslist vijandig". Jio woordvoerder van het Franse mini- ssis van Buitenlandse Zaken verklaarde pwond over het besluit der Engelsen eAmerikanen, om het beheer over de Hclool- en staalindustrieën van 't Ruhr- |&i aan de Duitsers over te dragen het vpde: „Wij staan beslist vijandig tegen- z de basis van dit plan. Psychologisch pa is het een zeer betreurenswaardige Dit is een kwestie waaromtrent de ragen volstrekt verdeeld zijn en die 'Épig buiten beschouwing moet blij- woordvoerder ontkende, dat de scdom van de betrokken industrieën een toekomstige Duitse regering zou »:>n worden bepaald. „Deze kwestie 7, een internationale kwestie", zo zeide '«der zeide de woordvoerder, dat het ra ministerie van Buitenlandse Zaken ie hoogte was gehouden van de voort aande Brits-Amerikaanse onderhan den over de Ruhr-industrieên, doch vrie eraan toe, dat „het Franse ministe- ïtttn afschrift had ontvangen van de tó van de verklaring op het ogenblik, «ze door de Brits-Amerikaanse pers gepubliceerd:" Ruhrconferentie. 'a zes-mogendhedenconferentie, die K Ie Londen in besloten zitting begint «inbijzonderheden de bevoegdheden van een internationaal contróle- 31 voor het Ruhrgebied uitwerken. de formele agenda zal men voort ij op de beginselen waarover men Vlet zes-mogendhedenconferentie in Juni we Sovjet-bedreigirrg jen de luchtbrug Sovjets hebben gisteren de Ameri- autoriteiten meegedeeld, dat zij ra alle niet-geïdentificeerde vlieg- S boven de Sovjet-zóne tot landen -dwingen, evenals alle buitenlandse v-gen boven die zóne, die buiten de ptridors vliegen. 'Amerikaanse staf-chef generaal Gai- Jil medegedeeld, een brief ontvangen wen van zijn Sovjet-collega, generaal ?SRjenko, waarin deze waarschu- itBvat was. ^7 heeft in zijn antwoord generaal -aisjenko medegedeeld, dat „de vol- verantwoordelijkheid op de sohou- de Sovjet-autoriteiten zal rusten :;!l van letsel van iemand van ons oi eventuele schade aan onze j®als gevolg van een in dit verband -•«nen Sovjet-actie." hoge Amerikaanse functionaris j^vraagd of Amerikaanse luchtbrug gen van een jagerescorte zouden [-voorzien om de Sovjetbedreiging te bieden, antwoordde hij: „Het gewoonte aan moeilijkheden het !L "'wen wanneer zij zich voordoen ^■'!j niets anders dan een poging van de Sovjets om ons "«tig te maken." s, j?lse °fficïële woordvoerder ver- v j 6 autoriteiten geen af- sn de brief hadden ontvangen en afschrift aan een van de Weste- ff'rde vertegenwoordigers bij het a.u öe Berlijnse luchtveilig- "Wsatie „as geZonden. van dit jaar eens is geworden. Dit houdt in, dat de geografische grenzen van het Ruhr gebied bepaald zullen worden, voorts de juridische grondslag van het internationale lichaam en de juiste manier waarop het zal werken, voorts waar en wanneer het in werking zal treden. Het geschil over de overdracht van de Ruhr-industrieën aan Duitse beheerders zal deze conferentie grote moeilijkheden be reiden. Wellicht zal het niet mogelijk zijn te komen tot een omschrijving van de be voegdheden en taken van een controle apparaat alvorens een oplossing is gevon den voor het geschil, dat de Fransen blijk baar zeer hoog zit. UNO-waarncmers gearresteerd door Israëlische politie Volgens een woordvoerder der UNO te Haifa zijn twee waarnemers der UNO door de militaire politie van Israël gearresteerd, „toen zij toekeken bij de Joodse aanval op de Egyptische stellingen van Irak Soewei- dan". De waarnemers zijn later naar Tel Aviv gebracht, waar zij werden vrijgelaten. Vóór de arrestatie hadden zioh bij hen bevindende verbindingsofficieren van Israël hun vergeefs gezocht evenals zij het terrein van de strijd te verlaten, daar het naar hun mening gevaarlijk was daar te blijven. Het incident is aan de waarnemende be middelaar te Parijs gerapporteerd. De waarnemende stafchef der UNO, George Millett, heeft bij de regering van Israël ge protesteerd tegen deze arrestatie. Negev Niemandsland? Dr. Ralph Bunche, waarnemend bemidde laar der UNO te Palestina, heeft voorlopige plannen voor bestandslinies in de Negev aan een subcommissie van de Veiligheids raad in een geheime zitting voorgelegd. Naar men meent te weten, zouden de voor gestelde linies *het grootste deel van de Negev tot „niemandsland" maken. DE OORLOC IN NOORD-CHINA Staat van beleg afgekondigd in Sjanghai en Nanking Nederlanders aangeraden te evacueren De situatie aan de fronten in China is sinds gisteren opnieuw dusdanig verslech terd voor de Centralen dat vriend en vijand de toestand voor Tsjang's legers algemeen als onhoudbaar en hopeloos kwalificeren. Tsang Kai Tsjek had versterkingen on derweg naar het bedreigde Sjansi maar door het plotselinge opduiken van twintig duizend communistische strijders in de provincie Hoepei, hebben deze nieuwe troepen van de maarschalk naar het Zuid westen moeten afzwenken om zelf niet ge- isoleer d te worden. In de hoofdstad van Sjansi, Tai Joean, zijn de communistische kanonnen nu reeds te horen. De communistische legers zijn ook weer actief geworden op 160 km, ten Zuidwesten van Kalgan aan da spoorlijn Peiping- Soejan. Van Mandsjoerije uit zijn deze le gers, welker sterkte op 40.000 man worden geschat. Oost-Hoepei binnengetrokken. Het regeringshoofdkwartier in Soetsjow meldt voorts, dat in de eerste verdedigings linie van de stad vier versterkingen „stra tegisch ontruimd" zijn. Door deze front verkorting hoopt men alle krachten te kun-f nen concentreren voor een beslissende slag. De legers van de tegenstander vallen de stad van drie zijden aan. t Alleen de „rode" legers, die Tangstan hebben veroverd zouden naar het Noorden teruggeslagen zijn door sterke tegenstand der regeringstroepen. Andere troepen der noordelijken zijn, nadat zij Tangtsjeng had den veroverd, tot staan gebracht bij de grens van Sjangtoeng. Ten Zuid-Oosten van Pengpoe, in Noord- Anwhei, hebben door de commütiisten aangevoerde legers .Mingkoean bezet, 112 km. ten Noorden van Nanking. Deze groep der strijdkrachten zou echter geen ern stige bedreiging vormen. In Sjanghai en Nanking hebben menig ten weer rijst- en kruidenierswinkels aan gevallen, waarbij tenminste drie personen gedood zijn. Tsjang Kai Tsjek heeft daarop in beide steden de staat van belég doen af kondigen en een uitgaansverbod dat van 24 uur tot- 5 uur geldt, ingesteld. Van van daag af wordt te Nanking de rijstverkoop onder toezicht der politie gesteld. Hoffman gaat poolshoogte nemen. De administrateur van het Marshall plan Paul Hoffman, is, naar uit Washing ton gemeld wordt, voornemens begin De cember naar China te gaan om de toestand aldaar persoonlijk in ogenschouw te nemen. Naar aanleiding van de toestand in Noord-C-hina heeft de Nederlandse ambas sade in China de ongeveer honderdvijftig Nederlanders in dit gebied, voornamelijk R.-K. missionarissen, dringend aangeraden te evacueren zolang zulks nog mogelijk is. Dr Drees ontvangt Montgomery De minister-president, dr. W. Drees, heeft hedenmorgen een bespreking van drie kwartier gehad met veldmaarschalk Montgomery. Hedenmiddag wordt de veldmaarschalk door Koningin Juliana en Prins Bernhard in paleis Soestdijk ontvangen. Nederlands vlaggeschip, de „Nieuw Amsterdam" van de Holland Amerika Lijn krijgt een nieuwe schroef met een diameter van 6.20 m. en een gewicht van 22.000 kg. De schroef zal gemonteerd worden als de „Nieuw Amsterdam" in Southampton in het dok ligt. „Straat van Kor foe" voor het Internationale Hof Een Joegoslavisch officier. Karlo Ko- vachich, die uit zijn vaderland vluchtte en zich naar Engeland begaf, is gisteren opgetreden als getuige voor de Engelse regering in de zaak van het beruchte Korfoe-incident voor het Internationale Hof van Justitie te 's-Gravenhage. Hij verklaarde dat hij in zijn toenmalige functie van marine-officier in October 1946 gezien heeft dat twee Joegoslavi sche schepen met mijnen werden ge laden kort nadat de Engelse oorlogs schepen in Korfoe waren aangekomen. Een officier van een dezer Joegoslavi sche schepen had hem verteld dat mij nen werden gelegd in Albanese wateren. Zijn verklaring werd door de Britse ad vocaat-generaal. sir Hartley Shawcross (be kend «it het Neurenberg-proces) voorge lezen. nadat deze had betoogd dat de Britse regering Albanië verantwoordelijk acht voor het ongeluk, dat twee Britse schepen overkwam, waarbij 44 leden der beman ningen om het leven kwamen, doch dat zij van mening is dat Joegoslavië het mijnen- leggen op Albanees verzoek heeft uitge voerd, daar Albanië niet beschikte over schepen en mijnen. c In zijn conclusie noemde sir Hartley tien punten die, naar de mening van de Britse delegatie, de verantwoordelijkheid van Al banië vaststellen. In de punten stelde sir Hartley Shawcross vast dat de Albanese autoriteiten geen waarschuwingssignalen aan de Britse schepen hadden gegeven dat er een mijnenveld was, terwij] de schepen toch meer dan twee uur in het volle zicht van de kust van Albanië opstoomden. De Albanese regering heeft ook in geen enkel In de werkplaatsen van het Vatlcaan is dit mozaïek vervaardigd, voorstellende de Perzische Sybille, schrijvende. Gevat in een gouden lijst is het kunstwerk, een geschenk van Paus Pius XII aan Prinses WiUielmina, Maandag per vliegtuig naar Nederland getransporteerd. Thans staal het met de andere geschenken tentoongesteld in het paleis te Amsterdam. De republiek arresteerde 25.000 opstandelingen Een correspondent van het Chinese blad „Sin Po" te Batavia verneemt uit officiële republikeinse bron, dat door de republi keinse regering in totaal 25.000 personen werden gearresteerd, die betrokken waren bij de opstand van de PKI van Moeso. Al deze mensen werden behandeld als poli tieke gevangenen. In verband met deze grote hoeveelheid gevangenen werden reeds vele onder hen, van wie een voortzetting van vervolging niet nodig geacht wordt, weer in vrijheid gesteld, om plaats vrij te krijgen voor nieuwe gevangenen. Alle gevangenissen in de republiek worden momenteel gebruikt voor de gearresteerde opstandelingen. Door het hooggerechtshof van de republiek is een commissie gevormd, waarin behalve vertegenwoordigers van de regering ook vertegenwoordigers van de partijen zitting hebben, en die een nauwkeurig onderzoek instelt. Deze commissie is nu druk bezig, doch volgens de „Sin Po" spelen bij de leden dikwijls „persoonlijke sentimenten" een rol. opzicht verbazing of nieuwsgierigheid aan de dag gelegd ten aanzien van de oorzaak van het incident. Ook heeft de regering geen maatregelen genomen na het incident om de veiligheid van Albanese wateren te onderzoeken. Integendeel, Albanië heeft zich in de Veiligheidsraad fel tegen een voorstel voor rechtskundig onderzoek in de kwestie gekant. Ook heeft Albanië in eer ste instantie het schoonvegen van het be wuste gebied in de Straat Korfoe gedwars boomd. In zijn betoog heeft sir Hartley ook doen uitkomen, dat de mijnen waren gelegd door schepen van Joegoslavië en dat deze daad voortvloeide uit de nauwe politieke en militaire samenwerking tussen de beide landen. De mijnen waren gelegd, omdat Al banië meende het recht te hebben scheep vaart in dat deel van de Straat Korfoe te verhinderen. De behandeling wordt voortgezet. Noord-Atlantisch verdrag Te Ottawa wordt vernomen, dat volgens een tijdschema van de Canadese regering het Noord-Atlantisch Veiligheidsverdrag tussen de V. S. en Canada en de landen van de West-Europese Unie in Januari zal worden gesloten en ondertekend. •Men verwacht, dat het verdrag, dat waar schijnlijk door de ministers van Buiten landse Zaken der deelnemende landen on dertekend zal worden, in Februari door het Canadees parlement geratificeerd zal wor den. Volgens ditzelfde tijdschema zullen de ambassadeurs dezer landen vóór Kerstmis de Noord-Amerikaanse leiders te Washing ton ontmoeten om de bepalingen van hot verdrag op te stellen. In diplomatieke kringen te Washington verwacht men, dat de ambassadeurs van de mogendheden der West-Europese Alliantie binnen enkele dagen een nieuwe serie van voorbereidende besprekingen zullen begin nen. Hel woord is aan Mark Twain: De mens is het enige dier dat bloost en het enige dat het behoort te doen. Politieke UNO-commissie wenst Balkan-bespreking Westelijke resolutie aan genomen De politieke UNO-commissie heeft giste ren bij het debat over de Griekse kwestie een resolutie aanvaard die gebaseerd was op het rapport van de Balkan-commissie en was ingediend door de Westelijke mo gendheden. Zij veroordeelt de hulp van Joegoslavië, Albanië en Bulgarije aan de Griekse guerilla's en verlengt het mandaat der Balkan-commissie met één jaar. Een deel van een Sovjet-Russische resolutie werd eveneens aanvaard, namelijk dat deel waarin werd aangedrongen op diplomatiek contact tussen Griekenland en zijn naburen. Het andere deel, dat terugtrekking der vreemde troepen uit Griekenland eiste, werd verworpen. Vervolgens kwam een Australische resolutie in discussie, waarin de voor zitter van de Algemene Vergadering verzocht werd onmiddellijk te Parijs een bijeenkomst van vertegenwoordi gers der vier betrokken regeringen te doen beleggen, die dan zouden moeten zoeken naar middelen om 'le tussen de regeringen bestaande moeilijkheden op te lossen. Dit Australische voorstel werd met algemene stemmen aangenomen. De commissie keurde een Venezolaar voorstel goed, waarbij de voorzitter van d» Algemene Vergadering (Herbert Evatt van Australië), de sëcretaris-generaal (Trygve Lie), de voorzitter van de politieke com missie (Paul Henri Spaak) on de rappor teur zullen optreden als „bemiddelaars" bij de besprekingen. DE TSJECH HEEFT HET SLECHT (Bijzondere correspondentie) Woensdagmiddag is in tegenwoordigheid van Prins Bernhard het Centraal Instituut voor de opleiding van Sportleiders te Overveen geopend. Op de eerste rij van links naar rechts: dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk, Commissaris der Koningin, Prins Bernhard en prof. dr. v. J. Th. Ruttenminister van OnderwijsKunsten en Wetenschappen. MINISTER IN 'T VELD: Tijdens een wederopbouw-persexcursie heeft de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting, mr. dr. J. in 't Veld, de mogelijkheid geschetst om in 1960 een einde te maken aan de woningnood. Voor de oorlog had Nederland een jaar lijkse woningproductie van omstreeks 40.000 stuks nodig om op peil te blijven. Dat aantal zal ook in de naaste toekomst nodig zijn. Aan opruiming van krotten wordt thans practisch niets gedaan. Een krot is altijd nog beter dan niets. Nu meent de minister te mogen ver wachten dat wij in '1952 of 1953 in staat zullen zijn ongeveer 60.000 woningen per jaar te produceren. Dan is er dus een over schot van 20.000 per jaar. Aangezien ons tekort aan woningen geraamd wordt op 300.000, zou het 15 jaar moeten duren voor dat Nederland uit de wpningellende zou kunnen zijn. Duplexwoningen. De minister heeft gezocht naar een op lossing omdat tempo aanzienlijk te ver snellen. Hij meent deze gevonden te heb ben door de bouw van zogenaamde duplex woningen, dat zijn twee-gezinswoningen onder een dak. Als te zijner tijd de woning nood teneinde is, kunnen de huizen met betrekkelijk weinig kosten in één-gezins woningen worden veranderd. In plaats van 60.000 woningen van het normale type acht de minister het mogelijk te produceren 30.000 normale en 25.000 duplex-woningen (geen 30.000 omdat het duplex-type iets groter is dan het normale en dus meer ma teriaal vergt). Op die wijze worden 30.000 plus 2 x 25.000, dat is 80.000 gezinnen ge holpen, zodat er jaarlijks een overschot van 40.000 zal zijn. Slaagt dat, dan zou dé woningnood, bij een dergelijke jaarlijkse productie, niet in vijftien, doch in zeven en een half jaar kunnen worden weggeno men. Hetgeen zeggen wil dat Nederland in 1960 de grootste moeilijkheden te boven zou zijn. Natuurlijk blijft er voor de wederop bouw daarna nog veel te doen. Na 1960 zullen de bijna 200.000 duplex-woningen tot normale één-gezinswoningen moeten worden verbouwd, hetgeen een kleine tien jaar zal eisen. Inmiddels zullen er dan wel zoveel krotten zijn dat het nogmaals tien jaar vergen zal deze door behoorlijke hui zen te vervangen. Het zal niet mogelijk zijn aan de ge meenten de bouw van duplex-woningen dwingend voor te schrijven. Voor grote ge zinnen zijn zij trouwens niet bruikbaar. Bij de toewijzing van het bouwvolume aan de gemeenten wordt de duplex-woning als één woning geteld, hoewel er twee gezinnen mee geholpen worden. De huren. Dé" minister verklaarde dat de regering ten aanzien van huurverhoging nog geen standpunt had bepaald. De minister acht huurverhoging gewenst, doch er moet een normale verhouding .bestaan tussen lonen en huren. Een door deskundigen voorspel de daling der wereldprijzen zou huurver hoging kunnen opvangen. Gebeurt dit niet, dan zal eeriVnieuwe loonronde noodzakelijk zijn. Voor gepensionneerden en rentetrek kers zou dan echter een bijzondere voor ziening noodzakelijk zijn. Tenslotte verklaarde de minister, dat hij plannen overweegt, het bouwvak aantrek kelijker-te maken bij de jeugd, die thans voornamelijk belangstelling heeft voor technische vakken. Het bouwvak garan deert werk voor ten minste dertig'jaar. In verschillénde technische vakken is volgens de minister reeds oververzadiging waar te nemen. Op alle uren van de dag, vaak tot laat in de avond, schallen in de straten van de steden van Tsjechoslowakije berichten en politieke mededelingen door de luidspre kers. Elke stad van enige betekenis heeft haar eigen omroepsysteem, dat eeh onder deel vormt van het propaganda-appai-aat van de staat. Daar de communistische partij de staat in al haar geledingen beheerst, ge bruikt zij dit stelsel van luidsprekers, dat vanuit één post wordt bediend, om er haar propaganda mee uit te zenden. Vrijwel niemand luistert meer naar het geen door de luidsprekers wordt verteld, want het Tsjechische volk is immuun ge worden voor alle propaganda. Tevergeefs tracht de communistische partij vat op de massa te krijgen. De resul taten zijn volkomen omgekeerd evenredig aan de inspanning, die men zich getroost, Het is de grote tragiek van dit goede en in telligente volk, dat het na een korte spanne van verademing opnieuw zucht onder een dictatoriaal systeem. Men gevoelt zich een gevangene in eigen land, men beseft, dat de economische toestand met de dag slech ter wordt, maar men is onmachtig er iets tegen te doen. v De sfeer, die in Tsjechoslowakije heerst, is er een van diepe verslagenheid. Zeker, er wordt nog feest gevierd. In de nacht lokalen, die men zelfs in de kleinere ste den vindt, wordt tot diep in de nacht ge danst, maar de ware levensvreugde ont breekt. Men behoeft niet lang in het land te vertoeven om dit te kunnen vaststellen Vele Tsjechen hebben het ons verzekerd: „Dit is zwaarder te dragen dan de Duitse overheersing. Toen werden we geknecht door een vreemde, vijandelijke natie. Nu zijn het mensen van ons eigen volk, die ons een niet gewilde dictatuur opleggen, die ons zelfs blootstellen'aan broodroof en vervol ging." Alles naar Rusland. De regering van Gottwald, die thans op het Hradzin zetelt, kan zich slechts staande houden, omdat zij er in is geslaagd het machtsapparaat van de staat in handen te krijgen en de machtsinvloed van Rusland achter haar staat. Van talloze zijden is ons verzekerd, dat ten hoogste 20 procent van de bevolking voor het huidig régime is. Een zeer nadelige factor voor de com munistische regering is het feit, dat een sterke economische achteruitgang merkbaar is. De schaarste aan goederen wordt met de dag groter. Vorig jaar waren er nog leder waren te kust en te keur verkrijgbaar, nu ziet men als regel slechts kunstleer. Alle Tsjechen klagen over het feit, dat men niets meer voor zijn geld kan kopen. Voor enkele jaren was er mede dank zij de hulp van de UNRRA nog volop en onwillekeurig trekt men de conclusie, dat de huidige po litiek de oorzaak is van de grote achteruit gang. Algemeen heerst de mening, dat het nauwe samengaan met Rusland de oorzaak is van de armelijke -toestand waarin het land langzamerhand is komen te verkeren. Wanneer men in de gelegenheid is met Tsjechen gesprekken te voeren, hoort men steeds weer de mening verkondigen, dat het beste wat het land te bieden heeft naar het buitenland gaat, maar dat men er niets meer van terugziet omdat Rusland de grote slokop is. Slechts wat graan komt er voor in de plaats. Het gebrek aan grondstoffen is heel groot en herhaaldelijk komt het voor, dat er stagnatie in het fabricageproces ontstaat. Iedereen in Tsjechoslowakije spreekt over het Marshallplan. Men veroordeelt ten sterkste, dat als gevolg van de Russische dwang het land niet kan profiteren van de grote hulpactie voor Europa. Opmerkelijk is het, hoe gunstig het Tsjechische volk jegens de Verenigde Sta ten is gestemd. De Amerikanen mochten indertijd als gevolg van de gemaakte over eenkomst niet naar Praag oprukken, maar zij waren toch in de gelegenheid een deel van het land, zoals Pilsen cn omgeving, te bevrijden van het Duitse juk. Aan dat ver blijf behoudt men goede herinneringen. Westelijk georiënteerd. Het Tsjechische volk heeft een grote heimwee naar het Westen. Men leeft hier op de grens van twee wereldën: Oost (en West, maar in feite is de bevolking vol komen Westelijk georiënteerd. Er zijn weinig landen waar het distribu tiestelsel zo geperfectionneerd is als in Tsjechoslowakije. Alle levensmiddelen zijn op de bon: Men krijgt in geen enkel restau rant een maaltijd zonder dat men bonnen i afgeeft. Wie een distributiekantoor in een grotere Tsjechische stad bezoekt, verwon dert zich over de grote bedrijvigheid die daar heerst. Niet alleen verdringen zioh daar honderden mensen in de gangen, maar bovendien zijn er ontelbare afdelingen met vele tientallen ambtenaren. In een stad als Pilsen met ongeveer 140.(100 inwoners zijn twee enorme gebouwen als distributie kantoor ingericht. Terwijl men overal in Europa streeft naar het herstel van de vrije markt, wordt- in Tsjechoslowakije het distributiesysteem ten top gevoerd. De levensmiddelenrantsoenen zijn uiterst beperkt. Menig Tsjech heeft ons verzekerd, dat hetgeen men op de bonnen krijgt net toereikend is om in leven te blijven. Op merkelijk is het vrijwel geheel ontbreken van het boterrantsoen. De laatste maanden werden slechts enkele tientallen grammen verstrekt. Genotmiddelen als koffie, thee en cacao komen op de bonnenlijst zelden of nooit voor. Ook het suikerrantsoen is zeer beperkt. Aardappelen worden verstrekt, maar lang niet in voldoende mate. Ook het rantsoen brood is tenauwernood toereikend. De voedselsituatie is aanmerkelijk slech ter dan onder de Duitse bezetting. Toen hielpen de Tsjechische boeren met man en macht. Nu is het oneindig moeilijker om voedingsmiddelen buiten de distributie om te krijgen. Want de communistische partij heeft een uitgebreid systeem om het betrek ken van levensmiddelen langs illegale we gen tegen te gaan. Overal wordt controle uitgeoefend en wee de boer of burger, die zich niet aan de voorschriften houdt. Hij loopt een kwade kans om naar een arbeids kamp te worden gezonden. De grote grief van de bevolking is echter, dat de communisten zelf zich niets van de bepalingen aantrekken. In vele gevallen ontvangen zij hogere rantsoenen, terwijl ze zelf wel de boeren bezoeken en daar krij gen wat van hun gading is. De situatie is langzamerhand zo geworden, dat de com munisten in het Tsjechische volk een be voorrechte klasse vormen. Alle maatregelen ten spijt bloeit de zwarte handel en nie mand maakt er een geheim van dat degenen die geen gevaar lopen, zich daarmede in het bijzonder bezig houden. Een kilo on gebrande koffie een artikel waarin veel gehandeld wordt kost in Praag in de zwarte handel momenteel minstens 1000 Tsjechische kronen. RUSTIG WEER. Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Donder dagavond tot Vrijdagavond: Nevelig of mistig. Overwegend droog weer met zwakke wind en weinig ver andering in temperatuur. 12 November: Zon op 7.54 uur, onder 16-54 uur Maan op 15.36 uur, onder 02.45 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1948 | | pagina 1