IJmuider Courant
Chinese hoofdstad in gevaar
Haarlems Dagblad
Britse Prins
Het platbranden van een Kampong
^jaargang No. 19093
j^aux: Kennemerlaan 154, Tel. Adm. 5437,
?{1 Redactie 5389. na 5 uur: 8061 (K 2560),
fgrasveg 47. Santp. - Haarlem Gr. Houtstr. 93
leiel 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Dinsdag 1^ November 1948
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen per week 33 cent. per
kwartaal 4,25. Franco per post 14,75 - Giro
rekening 273107 ten name v Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en "tarinrad* €onrant QÉnno
Uitgave van de Stichtincr Voorlichting te Haarlem
oNDEN luiden de kerkklokken en
„neren de vlaggen, want er is een
«boren: een prins in de rechte lijn
toonopvolging, zodat hy waarschijn-
^aai Koning van Groot-Brittannië
^Ofschoon dat nog lang zou kunnen
jn' want zijn grootvader, Koning
Vi is pas 53 jaar oud om precies
J,» wordt dat binnen een maand,
^December en zal dan twaalf jaar aan
rine zijn en de moeder van de
rejinren prins, de troonopvolgster Prin-
^Labeth, is pas 22. Als men aan Ko-
Victoria denkt, die leefde van 1819
^ni pn in 1837 Koningin werd om dat
jaar lane te blijven en zelfs
".diamanten jub||m ruim te pas-
wordt nog duidelijker dat het lang
^uren Deze jonge prins zou in elk
/L j'eugd kunnen genieten, die niet
«reen voor het naderend koningschap
'•'•Overschaduwd. Eerste berichten om-
hem zön veelbelovend: het is blijk-
P"n gezond, stevig kind en Hollandse
'Ore zullen goedkeurend knikken als
'tSemen dat de prins, in Hollandse
*5 berekend, bij zijn geboorte zeven
•-*• 7n een ons woog. Het huwelijk van
nders Prinses Elisabeth en de Prins-
Philip, hertog van Edinburgh, is
Snnen een jaar met deze eerste blijde
Ljrtenis gezegend.-
Snodere vreugde heerst aan de andere
■f van de Noordzee, omdat het een jon-
c al heeft het land in een vroegere
van zijn historie meer vreugde aan
'rende Koninginnen dan aan Koningen
S In deze eeuw, na het overlijden van
V., Victoria in 1901, is het evenwel ge-
Smet zijn Koningen geweest. Edward
f19011910)die zolang Prins van
was geweest, toonde gedurende zijn
«jarige regering buitengewone be-
™amheden en speelde zelfs een belang
vol in de internationale politiek. Zijn
1 en opvolger Koning George V, een
5 minder opvallende persoonlijkheid,
Sees dat hij binnen het kader van zijn
^/wettelijke bevoegdheden de juiste
ïgen kon nemen op critieke mo-
en verwierf zich grote populariteit..
Sek sterk bij zijn 25-jarig regerings-
iiteuni; hij was er toen zelf verwonderd
en zei: ik ben toch maar een gewone
gijn oudste zoon Edward VIII volgde
S'bij zijn dood in 1936 op. Van hem, die
prins van Wales sterk de aandacht had
stro&en en in menig opzicht brillante
pleiten had getoond, werden grote ver-
róitingen gekoesterd. Maar reeds binnen
a jaar, zelfs voordat hij officieel ge-
•Vad was, deed hij afstand wegens een
•lelijkmet een Amerikaanse, reeds twee-
4l geseheiden vrouw, mrs. Wally Simp-
daarvan hij geen afstand wilde doen
Vat voor staatskerk, regering en parle-
«jtniet aanvaardbaar bleek. Met de hem
deende nieuwe titel van hertog van
fodsor verdween hij daarop uit het land.
s broeder de hertog van York, de tegen-
^ordige Koning, volgde hem op. Ook hij
•38 algemeen respect en populariteit bij
üt volk verworven.
let Koningschap neemt in Groot-Brit-
aniëeen sterke, ongeschokte positie in
-ët minder sterk dan in Nederland. Het
li) op dezelfde constitutionele grondslag
-}f wij sinds een eeuw in ons land kennen,
tel heeft zijn grote waarde als kern van
alionale eenheid telkens weer bewezen en
id vreugdebetoon bij de geboorte van een
iwwe troonopvolger-in-de-toekomst is
4i ook zeker volkomen oprecht. Wij Ne-
felsnders zullen, het begrijpend, daarvoor
[3e sympathie gevoelen en er ons mee in
rjieugen. De gelukwensen uit dit land
den niet slechts vormelijk, maar hartelijk
l welgemeend zijn. Niet alleen bestaan
officiële en daarbij belangrijke nieuwe
rirags-betrekkingen tussen beide landen,
stobben wij reden tot grote dankbaarheid
gas de Britten voor hetgeen zij gedaan
aben in oorlogstijd, maar ook is sinds
15 het aantal persoonlijke relaties tussen
volken oneindig groter geworden dan
tótevoren en heeft dat tot wederzijdse
ordering en in talloze gevallen tot blij-
rk vriendschap geleid. Om al die rede
rs menen wij het van harte met onze ge-
fcwnsen.
E. P.
Engelse dagbladen
worden dikker
(Van onze correspondent te Londen
In Fleetstreet, de grootste krantenwijk
'e wereld, heerst vreugde. Want van 3
fawari af zullen; de Engelse bladen weer
teelfde omvang mogen hebben als in Juli
Hl?, toen ze een belangrijke veer moesten
r ging toen nameiijk weer af, wat
Kin September 1946 bij was gekomen. De
Marpositie dwong daartoe. De vooroorlog
stoestand is natuurlijk bij lange na nog
Kt bereikt.
Be „volksbladen", die een penny kosten,
ön thans driemaal per week met zes
Kina's kunnen uitkomen. Een serieus blad
öde „Daily Telegraph" zak'voortaan da-
f-iiszes pagina's rijk zijn. De grote opinie
Kien kregen namelijk van de aanvang der
-"ibu'ie af meer papier dan het luchtiger
£-"e.De „Times", nog steeds het omvang-
rme dagblad handhaafde zijn aantal
fPia's, namelijk acht en tien om en om,
:r net mes te zetten in de toch reeds
sfeompen circulatie. Dit zal nu niet
nodig zijn, want de verkoopbeperking
Krt tot het verleden. Wilde men zich
ru toe op een krant abonneren, dan
men soms maanden lang wachten
men aan de beurt was. De circulatie
p namelijk bevroren volgens een schaal,
berustte op de vooroorlogse oplagen.
Januari af zullen de bladen nu net
"=sl exemplaren mogen drukken als ze
^en verkopen,
avondbladen, die een kleiner formaat
zullen om de dag met acht en
jjalf pagina's verschijnen. Voor de oorlog
zij afwisselend 28 en 32 pagina's.
Jste verbetering is mogelijk gewor-
j-door de grotere papierproductie in
geland zelf, welke thans 45 procent van
Vooroorlogse cijfers bedraagt. Dit is een
Wtgang van niet minder dan 25 procent
j™ bij de productie aan het begin
®t jaar, toen de Scandinavische pulp-
j-deken door te weinig electrische stroom
no vólle toeren konden werken.
"Burgemeester a' Ailly van Amsterdam
«t op de Dam het rijdende postkantoor in
vl- j ^at in de komende weken door
rijden ten behoeve van de ver-
d kinderpostzegels.
Tsjoetsjou in communistische handen
De strijd in Centraal China dreigt een
catastrofale afloop voor de Chinese rege
ring te krijgen. De hoofdstad van Tsjang
Kai Tsjek, Nanking, loopt thans onmiddel
lijk gevaar doordat de communistische le
gers er in geslaagd zijn Tsjoetsjou, 330 ki
lometer Noordelijk van Nanking, in te ne
men na verbitterde gevechten. De buiten
landse ambassades in Nanking maken zich
gereed de stad te verlaten. Men verwacht
dat de Chinese regering eveneens voorberei
dingen treft voor evacuatie naar het Zui
den, waarschijnlijk naar Sjanghai.
De nederlaag van de centrale troepen bij
Tsjoetsjou betekent een ernstige doorbraak,
die Tsjang Kai Tsjek verhindert om nieu
we versterkingen naar het Noordelijke
strijdgebied te sturen. Daar opereert de
communistische legermacht in het gebied
van Peiping en Tiensin. Twee steden in de
buurt van Peiping, namelijk Tsjengtse en
Paoting, zijn reeds opgegeven en door de
communisten bezet. Tsjengtse beheerst de
traditionele „invasieweg" naar Noord-China
zodat de val van deze stad de communisten
een aanvoerroute heeft opgeleverd voor
verdere operaties in Noord-China.
Ten Noorden van Nanking zijn drie cen
trale divisies verslagen en verstrooid, waar
door de tegenstand in dit gebied sterk
is verminderd en de communisten bij hun
opmars in de richting van de Chinese
hoofdstad weinig hinder ondervinden.
De Amerikaanse consul-generaal in
Sjanghai heeft de aldaar verblijvende
Arherikanen de raad gegeven zo snel mo
gelijk uit te zien naar veiliger verblijf
plaatsen. Hij heeft alle Amerikanen in
China bovendien geadviseerd het land zo
mogelijk te verlaten met het oog op de al
gemeen slechter wordende toestand. Hij
voegde bij zijn waarschuwing de veronder
stelling dat het later misschien onmogelijk
zou zijn nog uit het land weg te komen.
Deze waarschuwing was voornamelijk be
stemd voor de Amerikanen in de centrale
provincies, waarbij zich reeds velen bevin
den die uit Noord-China zijn weggegaan
bij de communistische bezetting van Moek-
den, het laatste steunpunt van de regering
in Mandsjoerije.
Terwijl de Chinese regering zich klaar
maakt om naar Sjanghai te gaan, is in deze
stad reeds een massale vlucht van rijke in
gezetenen aan de gang, die proberen hun
bezittingen verder naar het Zuiden te
brengen. Zij hebben voorlopig Hongkong
als reisdoel en de reisbureaux worden
overstelpt met aanvragen. De luchtvaart
maatschappijen kunnen het vervoer niet af.
Zeven landingsvaartuigen, die elk '1200
Drie jaren een Franse
soldaat verborgen
Ter gelegenheid van de onthulling van
het monument voor gevallen Franse mi
litairen te Arnemuiden is aan de familie
J. van Belzen te Arnemuiden namens de
Franse regering een draagmedaille en een
oorkonde uitgereikt. De familie Van Bel
zen heeft meer dan drie jaren een Franse
soldaat, die zich niet aan de Duitsers had
willen overgeven, verborgen en verzorgd.
personen kunnen bevatten, zijn door de
genationaliseerde Chinese stoomvaartkoop-
vaardijmaatschappij uit Sjanghai naar Nan
king gezonden om bij de evacuatie te hel
pen. Volgens te Sjanghai binnenkomende
berichten van het Noordelijk front zijn de
Chinese regeringstroepen in de zak bij
Peiping een gedeeltelijke terugtocht naar
Loeanhsien begonnen, dat ongeveer 170
kilometer ten Noord-Oosten van Tientsin
ligt.
Haringexport derde kwartaal
Volgens de dienst der Nederlandse haring-
contröle werden gedurende het derde kwar
taal 1948 geëxporteerd: 48.238/1, 33.825/3,
26.331/4, 25.969/8, 627/16, 7.322/32 vaten;
89.046 kegs, 9.416 blikken en 2.775 kleine
vaatjes van 6 en 12 hg. gezouten haring, of
totaal 7.953.282 kg netto (in 1947: 3.435.904
kg)'voor een waarde van f 4.238.942.29 (in
1947: f 2.308.685,41).
Tot en met 30 September werden in de
diverse visserijplaatsen aangevoerd 215.352
kantjes maatjesharing (in 1947: 243.302);
117.614 kantjes volle haring (in 1947:
133.403); 7.587 kantjes ijle haring (in 1947
16.726) en 95.517 kantjes steurharing (in
1947: 47.295) welke opbrachten f 17.194.448
(in 1947: f 15.150.510) of gemiddeld f 40.80
per kantje (in 1947 f 34.37).
Twee Amerikaanse torpedobootjagers, de Purdyen de „Bristol" brengen deze week een
bezoek aan Amsterdam. De jagers, die een waterverplaatsing van 2200 ton hebben, arriveerden
hedenmorgen, in de Noordersluis te Umuiden. De bemanning van elk schip telt 350 koppen.
Sententie tegen militair
die bevel niet opvolgde
In het „Militair-rechtelijk Tijdschrift"
komt de uitspraak voor, welke in hoogste
instantie gedaan is door het Indische Hoog
Militair Gerechtshof in de zaak tegen de
commandant van een geweergroep, die wei
gerde de opdracht van een meerdere uit te
voeren volgens welke een strook van een
kampong moest worden platgebrand.
De krijgsraad had de beklaagde schuldig
verklaard aan het misdrijf van artikel 89
van het Wetboek van Militair Strafrecht
(het in tijd van oorlog niet voldoen aan een
bevel of vordering, gedaan door een daar
toe bevoegd militair).
Het Hoog Militair gerechtshof heeft ech
ter niet artikel 89 toegepast (dat volgens
het Hof alleen betrekking heeft op niet-
militairen), maar artikel' 114 (dat naar het
oordeel van het college de persoonlijke be
voegdheid van de meerdere tot het geven
-jsfeSaMsi.' -
Een groep Zwitsers, die met een aantal honden aan de internationale kampioenstentoonstelling
te Utrecht heeft deelgenomen, bracht Maandagochtend in nationaal costuum een bezoek aan
Paleis Soestdijk, waar zij Prinses Marijke een Sennenhondje aanbood. Het prinsesje moet
blijkbaar nog aan het nieuwe speelkameraadje wennen.
Nieuwe UNO-commissie neemt
agendapunten over
De Algemene Vergadering van de UNO
heeft Maandag in plenaire zitting besloten
een Brits voorstel te aanvaarden, waarin
werd aanbevolen een commissie-ad-hoc in
te stellen, die de behandeling van zes der
agendapunten van de politieke commissie
zou moeten overnemen.
De zes betrokken agendapunten zijn.
1. Het jaarrapport van de Veiligheids
raad.
2. Toelating van nieuwe,, leden tot de
UNO.
3. Het stemmen (en het veto) in de
Veiligheidsraad.
4. Instelling van een permanente com
missie van de Algemene Vergadering 'om
op t.e treden als „kleine Assemblée"
5. 'Bestudering van methoden ter bevor-
deririg van de internationale samenwer
king op politiek gebied.
6. Instelling van een UNO-garde.
De volgende onderwerpen worden aan
de politieke commissie ter behandeling ge
laten: Korea, behandeling van de Indiërs
in Zuid-Afrika, het Spanje van Franco, de
Italiaanse koloniën en Palestina.
Het Britse voorstel, dat bedoeld is om
de behandeling der zaken te bespoedigen,
werd door de Algemene Vergadering aan
vaard met 35 tegen zeven stemmen bij acht
onthoudingen.
Vrije winkel in Berlijn
Duizenden Berlijners bestormden Maan
dag "een pas geopende „vrije winkel" in de
Berlijnse Sovjet-sector, waar kleding en
schoeisel werden verkocht zonder bon en
tegen prijzen, die aanmerkelijk lager waren
dan die op de zwarte markt.
Heden zou ook een „vrije winkel" in voe
dingsmiddelen geopend worden, doch deze
openstelling werd wegens „technische
moeilijkheden" uitgesteld.
Vrije Duitse omroep
be grootste Duitse omroepmaatschappij,
de Noord-West Deutsche Rundfunk is
Maandag in Duitse handen overgegaan. De
omroep zal nu niet meer onder Britse cen
suur staan.
Rechtspraak in Bulgarije
Het Bulgaarse regionale hof heeft Maan
dag uitspraak gedaan in de zaak tegen
negen vroegere socialistische leden van de
oppositie in het Bulgaarse parlement. Zij
zijn schuldig bevonden aan „verraad, sa
botage en anti-Russische activiteit" en kre
gen gevangenisstraffen variërend van 10
jaar tot levenslang.
Kosta Loeltsjef, de vroegere leider van
de oppositie-vleugel van de Bulgaarse so
cialistische partij, kreeg 15 jaar- gevange
nisstraf en een boete van 200.000 leva. Dr.
Georgui Petkof werd bij verstek tot le
venslang en een boete vaii 500.000 leva ver
oordeeld.
van enig dienstbevel niet als constitutief
element van het misdrijf vermeldt). Het
Hoog Militair Gerechtshof oordeelde, dat
de door beklaagde opgeworpen gemoeds
bezwaren terug te brengen zijn tot zijn
tegenzin om tegenover een volgens hem on
schuldige bevolking représaillemaatregelen
uit te voeren. Als zodanig heeft hij de or
der tot het platbranden van een kampong-
strook opgevat. Beklaagde had beweerd,
dat, indien te voren uitdrukkelijk was te
kennen gegeven, dat het uitvoeren van be
doelde order militaire noodzaak was en
geen représaille, hij die zonder bedenken
zou hebben opgevolgd. Hieruit volgt zegt
de sententie verder dat beklaagde de op
volging van het hem gegeven dienstbevel
afhankelijk stelde van zijn oordeel omtrent
de strekking en doelmatigheid ervan, doch
behalve dat zulks bij artikel 11, lid 2 van
het Reglement betreffende de Krijgstucht
niet is toegelaten, mag toch zeker en vooral
in oorlogstijd van beroepsmilitairen ver
wacht worden, dat zij a priori ervan uit
gaan te doen te hebben met dienstbevelen,
welke maatregelen van militaire noodzaak
en niet van représaille inhouden. Indien zij
hieraan twijfelen, kunnen zij ten hoogste
daarnaar navraag doen. Hiertoe heeft be
klaagde echter niet de minste poging aan
gewend. Hij heeft het zelfs niet nodig ge
vonden om, toen de avond te voren het doel
van de bewuste order onder de mariniers
werd besproken en de mogelijkheid van
représaille en de tegenzin daartegen werd
te berde gebracht, zijn meerderen hiervan
in kennis te stellen, -waartoe hij als onder
officier toch zeker, verplicht was.
De verdediger van beklaagde had betoogd
dat de order onbevoegd gegeven zou zijn en
tevens een mensonterende opdracht zou be
vatten, zodat beklaagde niet alleen mocht,
maar ook moest weigeren, aan die order te
voldoen.
Te dien aanzien overwoog het Hof. dat
in artikel 114 van het Wetboek van Mili
tair Strafrecht de persoonlijke bevoegdheid
van de meerdere tot het geven van enig
dienstbevel niet als constitutief element
van het misdrij'f is vermeld. Wat hiervan
ook zij, in elk geval moet het buiten alle
twijfel geacht worden, dat in casu de meer
dere bevoegd was, waar stellig aanwij
zingen bestonden, dat een militaire aan-
voerweg van huizen in de kampong uit be
schoten werd en op die weg reeds mijnon
gevallen; kennelijk uit de kampong'te her
leiden, hadden plaats gevonden uit mili
tair dienstbelang een bevel uit te vaardigen
dat strekte tot het treffen van maatregelen
ter beveiliging van die aanvoerweg en uit
dit oogpunt reeds van een mensonterende
opdracht inhoudend bevel geen sprake kan
zijn.
Het Hof veroordeelde beklaagde tot twee
en een half jaar gevangenisstraf met ver
mindering van voorarrest op grond van de
kwalificatie: „opzettelijke ongehoorzaam
heid. gepleegd in tijd van oorlog, waarbij
de schuldige tevens een andere militair tot
het misdrijf aanzet."
NIEUWE CANADESE PREMIER
BEëDIGD.
Maandag is Louis St. Laiirent beëdigd
als de nieuwe Canadese premier na het
aftreden van Mackenzie King.
St. Laurent, die 66 jaar oud is, was voor
dien minister van Buitenlandse Zaken.
VLAM IN PAN IN WOONWAGEN
Gistermiddag was een bewoonster van
een woonwagen, staande aan de Pijpkade te
Beverwijk, bezig met de verzorging van
het avondmaal, waarbij de vlam in de pan
sloeg en de vrouw enige brandwonden op
liep. Haar echtgenoot snelde te hulp, maar
moest zijn activiteit ook met enig letsel
bekopen.
De schade in de wagen valt mee.
Bij een inbraak in een boerderij in
Cornjum (Fr.) werd een groot aantal gouden
en zilveren sieraden gestolen. De politie
heeft de inbreker, de 30-jarige schipper H.
S. uit Den Haag, gearresteerd. Hij was pas
enkele weken uit de gevangenis ontslagen.
Bondowoso-affaire
„Deuren dicht tot Soerabaja"
was de opdracht
Het hoog militair gerechtshof heeft Dins
dagochtend de behandeling van de Bondo-
woso-zaak voortgezet met het verhoor van
de sergeant-majoor A. D. Jippes, die belast
was met het transport der gevangenen, de
sergeant-majoor B. J. van Lier, die trein-
commandant was en de bewakers op het
eerste traject, de korporaal C. L. Leytens
en de marinier Ch. Grimberg, allen van de
mariniersbrigade.
In afwijking van de door de luitenant
Gits afgelegde verklaring, dat hij aan de
sergeant-majoor Jippes de opdracht had
gegeven er voor te zorgen, dat de gevan
genen goed in Soerabaja zouden aankomen,
verklaarde Jippes, dat hem het bevel is
gegeven er voor te zorgen, dat niemand in
of uit de wagons kwam, dat niemand in de
nabijheid der wagons zou komen en dat
de deuren gesloten moesten blijven tot
Soerabaja, waar de gevangenen aan de mi
litaire politie moesten worden overge
dragen.
De korporaal Leytens en de marinier
Grimberg bevestigen de verklaring van
Jippes. Zij hadden het bevel van de luite
nant Gits aan de sergeant-majoor Jippes
ook gehoord als „deuren dicht tot Soera
baja", doch hebben hem niet horen zeggen
dat Jippes er voor moest zorgen, dat de
gevangenen goed zouden aankomen en ge
controleerd moesten worden. Samen heb
ben ze tot Dj ember de wagons bewaakt en
geen geroep of gebons van de gevangenen
gehoord.
De overige bewakers, de marinier Kas
pers, de marinier Huizer en de korporaal
Amelsvoort verklaren eveneens, tijdens het
transport geen geschreeuw en gebons te
hebben gehoord. De meesten hunner ken
den ook geen Maleis, waarop het lid van
het Hof, de generaal-majoor N. E. A. van
Goor opmerkt: „We hebben hier te doen
met mensen, die heel weinig gevoel voor
taal hebben". R
Hierna werd de zitting geschorst. (Het
requisitoir zal waarschijnlijk Woensdag
ochtend worden gehouden.
Situatie in de republiek
De dienst Legercontacten meldt dat com
munistische troepen, die in de afgelopen
week ten Oosten yan Madioen en Doeng-
goes in Zuidelijke richting zijn getrokken,
thans ten Noorden van Ponorogo naar het
Westen en daarna naar 't Noorden omgebo-
gen zijn, achter de communistische hoofd-
macht aan. Een deel dezer troepen is met
de republikeinen slaags geweest en in Zui
delijke richting gevlucht.
In het gebied van de Lawoe zijn de repu
blikeinse troepen teruggetrokken op Ta-
wang Manggoe, in verband met de opstel
ling der communistische troepen in 't Noor
delijke én het Zuidelijke berggebied. 5 km
ten Noorden van Ngawi is een gevecht met
automatische wapenen gaande, waardoor
de verbinding van de weg van Madioen
riaar het Noorden is verbroken. Het blijkt,
dat de opmars der communistische troepen
naar het Noorden aan de republikeinse
legerleiding aanleiding heeft gegeven tot
het treffen van omvangrijke tegenmaat
regelen.
Een bericht uit Madioen meldt, dat de
bevolking in het gewest Madioen ongerust
wordt omdat zij had vernomen, dat de
troepen der Siliwangi-divisie uit dit gebied
zouden wqp-den teruggetrokken. Door bet
nogmaals uitbreken van de opstand in Mli-
lir, Wilangan, Doenggoes, Walikoekoen en
Sarangan (plaatsen in de omgeving van
Madioen), is de bevolking in een paniek
stemming geraakt, aldus dit bericht van de
dienst Legercontacten.
Israël verwerpt het plan
van de bemiddelaar
In de Veiligheidsraad is gisteren het
wapenstilstandsplan van dr. Ralph Bunche,
waarnemend bemiddelaar der UNO in
Palestina, besproken.
Generaal McNaughton (Canada), ge
steund door Frankrijk en België, diqnde
een resolutie in, waarin aangedrongen
wordt op een onmiddellijke wapenstilstand,
gevolgd door onderhandelingen om tot
overeenstemming te komen, en opnieuw
verzekerd wordt, dat de waarnemend be
middelaar het recht heeft, in het gebied
van de Negev voorlopige bestandslinies
vast te stellen.
Parodi (Frankrijk) verklaarde, dat er
gevaar bestaat, dat de UNO de situatie in
Palestina niet meer de baas zou blijven en
drong aan op spoedige actie.
Voordat de zittingverdaagd werd, be
sloot men te trachten heden (Dinsdag) tot
stemming te komen.
In de politieke commissie verwiep Mosje
Sjertok, minister van Buitenlandse Zaken
van Israël, het herziene verdelingsplan van
graaf Bernadotte met klem en herhaalde
zijn aanbod tot vredesonderhandelingen
met de Arabieren. Hij verklaarde, dat de
Negev waarvan is voorgesteld het aan
de Arabieren te gewén „Israël's toe
komst" is en dat „geen deel opgegeven of
verkwanseld kan worden".
Lichte kruiser „Tromp"
weer in de vaart
Hr. Ms. lichte kruiser „Tromp" komt
weer in de vaart. De „Tromp" is een van
de weinige overgebleven schepen van onze
vooroorlogse marine. Na de bezetting van
Nederland in 1940 onderscheidde het schip
zich bijzonder door convooi- en escorte
diensten in de Indische en Stille Oceaan.
Na de oorlogsverklaring aan Japan nam
Hr. Ms. „Tromp" deel aan verschillende
acties, waarvan het zeegevecht in Straat
Bandoeng op 20 Februari 1942 het voor-
naarüste was. Hierby werd de „Tromp"
echter zo ernstig beschadigd, dat hij naar
Australië moest worden gezonden voor
herstel. Hierna maakte het schip deel uit
van de Britse „Eastern Fleet" en de Ame
rikaanse zevende vloot, Het nam deel aan
verschillende grote acties, onder andere
aan de aanval op de haven van Sabang op
25 Juli 1944. Hoewel de „Tromp" volgens
de Japanse radio gedurende de oorlog vijf
maal tot zinken was gebracht, arriveerde
hij als eerste Nederlandse oorlogsschip na
de bevrijding op de rede van Tandjong
Priok op 16 September 1945. Enkele maan
den later keerde hij naar Nederland terug
voor groot onderhoud,-hetgeen geschiedde
te Amsterdam.
Het woord is aan..
Een Italiaans:
Spreekwoord»
De oorlog maakt de dieven en da
vrede hangt ze op.
NA DE REIS VAN MIN. STIKKER
Kabinet zal nadere
instructies opstellen
Naar van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, heeft het kabinet, dat Maandag
middag en Maandagavond heeft vergaderd,
de resultaten van de reis van minister Stik
ker naar Indonesië aan een diepgaand on
derzoek onderworpen. Als gevolg hiervan
zullen nadere instructies worden opgesteld.
Het standpunt met betrekking tot de na
koming van het bestand, zoals onlangs aan
de Tweede Kamer bij de algemene beschou
wingen over de rijksbegroting is uiteen
gezet, blijft ongewijzigd.
Spoedige hervatting der
besprekingen?
Volgens Nederlandse bronnen te Batavia
wordt verwacht, dat de rechtstreekse on
derhandelingen tussen vertegenwoordigers
van de Nederlandse regering en dr. Mo
hammed Hatta spoediig hervat zullen
worden.
Het Nederlandse kabinet zou naar
men veronderstelt niet tevreden zijn
over het voorstel van dr. Hatta om het
republikeinse leger intact te houden ge
durende de interimperïode.
Marine-voorlichtingsdienst
geeft communiqué uit
Merkwaardige methode
De Marinevoorlichtingsdienst te Batavia
heeft een communiqué uitgegeven waarin
wordt gereageerd op een communiqué van
het republikeinse ministerie van Defensie
van 13 November, waarin de Nederlandse
legerleiding wordt aangevallen, omdat zij
met geen woord rept over de Nederlandse
marine.
Het communiqué van de Marvo noemt
de republikeinse klachten weinig zakelijk
en stelt, dat de Nederlandse vloot het vol
ste recht heeft, toezicht in de territoriale
wateren uit te oefenen. Het zegt, dat de
Nederlandse vloot optreedt tegen alle po
gingen tot versterking van de republikeinse
strijdkrachten en de pogingen om de zee
vaart 'te gebruiken voor het stimuleren van
subversieve acties, illegale propaganda en
wat dies mee!zij. Dit geschiedt door het
uitoefenen van controle op het vervoer en
op de in- en uitvoer, welke laatste groten
deels in handen is van het republikeinse
regeringsapparaat, waartoe het ministerie
van Defensie behoort. Verder is bewezen,
dat republikeinse vertegenwoordigers in
het buitenland grote bestellingen geplaatst
hebben ter voorziening en uitrusting van
de republikeinse weermacht.
Het communiqué van de Marvo zegt
voorts, dat getracht wordt de bevolking zo
min mogelijk ongerief te bezorgen, maar
dat de pogingen om de bevolkingshandel
meer vrijheid te geven gefaald hebben,
omdat de republikeinse regering niet be
reid is tot behoorlijke controle aan land en
toelating van Nederlandse schepen in re
publikeinse havens. De schepen van de Ne
derlandse marine beschieten nooit de kust,
tenzij zij op hen gericht vuren tot zwijgen
brengen. Het communiqué besluit: De
schepen van de Koninklijke Marine zullen
zich blijven verzetten tegen de pogingen
van de republiek om hen uit de onder onze
controle staande wateren te verdrijven of
hen te beletten, toezicht uit te oefenen.
(Het moet een merkwaardige methode
van debatteren worden genoemd, wanneer
de afzonderlijke wapens der Nederlandse
strijdkrachten in Indië op eigen gezag gaan
reageren op uitlatingen van de republi
keinse regering. Red.)
Bestrijding van
zedenverwildering
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer inzake de begroting van
Binnenlandse Zaken verklaart minister
Van Maarseveen, dat zijn ambtsvoorganger
zich ten aanzien van het vraagstuk van de
zedenverwildering in December van het
vorig jaar heeft gewend tot de Commissa
rissen der Koningin met de vragen, of er
symptomen zijn, welke er op wijzen, dat in
toenemende mate van zedenverwildering,
bepaaldelijk onder de jeugd, sprake is,
welke voorschriften in gemeentelijke ver
ordeningen zijn opgenomen, welke maat
regelen.door de gemeentebesturen zijn ge
troffen ter bestrijding van het euvel der
zedenverwildering en in hoeverre behoefte
wordt gevoeld aan uitbreiding van de be
staande wettelijke voorschriften.
De minister zal zich, zodra alle antwoor
den zijn ontvangen, nader over het vraag
stuk beraden. Men zal zich niet geheel los
kunnen maken van de in de verschillende
streken des lands heersende opvattingen.
Over de vraag wat als exces is te beschou
wen lopen de plaatselijke en regionale op
vattingen vaak sterk uiteen.
De minister beraadt zich ook omtrent de
vraag of een wettelijke regeling inzake het
kamperen wenselijk is.
De minister bereidt een wetsontwerp in
zake de leesbibliotheken voor, waarin
enerzijds aan de gemeenten de nodige be
voegdheden in dit opzicht zullen worden
verleend, anderzijds de grenzen zullen
worden getrokken, welke de gemeenten bij
de uitoefening harer bevoegdheden niet
zullen mogen overschrijden.
OVERDAG TOENEMENDE
BEWOLKING
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Dins
dagavond tot Woensdagavond:
Aanvankelijk weinig wind met hier en
daar vorming van nevel of mist, later
wat toenemende en aan de kust tijdelijk
krachtige wind tussen Zuid en Zuid-
West. Meest zwaar bewolkt met plaat
selijk enige regen. Weinig verandering
1 temperatuur
17 November:
Zon op 8.03 uur, onder (16.47 uur
Maan op 16.50 uur, onder 09.01 uur