u
Handhaaft de Oranjeploeg zich?
Er wordt een schema ontworpen
voor de industrialisatie
Schoolgebouwen in Haarlem
Roozenburg blijft winnen
ZATERDAG 20 NOVEMBER '948
Minister Van den Brink acht bescherming van de
middenstand tegen het grootbedrijf thans niet nodig
Stijgende consumptie een
gevaar voor volkshuishouding
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de begroting van Eco
nomische Zaken verklaart minister Van
den Brink dat moei worden gewaakt tegen
een te hoog opvoeren van de consumptie.
Zolang het Nederlandse volk van het netto
productieresultaat nog een zo groot deel
verteert, blijft de grondslag onzer volks
huishouding wankel en houdt de econo
mische situatie grote gevaren in.
Naar de mening van de minister .dienen
de ondernemingen reeds thans', mede met
het oog op de in omvang toenemende ri
sico's, een zeer voorzichtige politiek van
winstuitkering te volgen. Particulieren
wier inkomen daartoe ruimte laat, dienen
er in versterkte mate toe over te gaan op
oud-vaderlandse wijze een deel van het
inkomen te besparen.
De minister heeft geenszins het oproe
pen van een ongelimiteerde vrijheid op
het oog, en hij acht het boven alle twijfel
verheven, dat hij terug zou willen naar de
onvoldoende gebonden sociaal-economische
verhoudingen van 1930.
Vrijwel algemeen werd tot voor kort een
quoteringsstelsel toegepast, waarbij de
goederen aan de fabrikanten en handela
ren werden toegewezen in evenredigheid
met het verbruik of de omzet gedurende
bepaalde (veelal vooroorlogse) basisjaren.
Wegens de afnemende schaarste en de aan
dit stelsel verbonden bezwaren is de mi
nister er toe overgegaan nieuwe regelingen
in te voeren, waardoor verstarring wordt
tegengegaan en de onderlinge concurrentie
en efficiency worden bevorderd. Zo is bij de
distributie van grondstoffen in enkele be
drijfstakken het stelsel der automatische
herbevoorrading ingevoerd, waarbij op
grond van de binnengekomen orders
grondstoftoewijzingen worden gegeven, het
geen betekent, dat de productie bij de
meest efficiente bedrijven het sterkste kan
worden verhoogd. Bij de afgifte van in
voervergunningen wordt thans in verschil
lende takken van handel rekening gehou
den met de voordeligste offertes.
De minister verklaart, dat zonder de fi
nanciële hulp van Amerika het Nederland
se economische leven zich thans in een
ernstige crisis zou hebben bevonden, om
dat de invoer uit het westelijk halfrond
bij gebrek aan dollars vrijwel geheel stop
gezet had moeten worden. Zonder Marshall
hulp zou van verdere industrialisatie in
de eerstkomende jaren geen sprake zijn.
Hogere kolenprijs komt ten
laste van de industrie.
De industrie zal de kolenprijsverhoging
in het algemeen moeten dragen zonder
haar prijzen te verhogen. Deze last, welk
globaal berekend de industrie 40 millioen
zal kosten, wordt gedeeltelijk gecompen-
seerd door een verlaging van de consent-
geldheffingen, welke een vermindering van
de lasten van het bedrijfsleven met onge
veer 15 millioen betekent.
Toeneming van de arbeidsproductiviteit
en mede daardoor een vergroting van de
productie zullen de productiekosten doen
dalen. Dit zal een verdere prijsdaling kun
nen bevorderen. Voorts zullen als gevolg
van een toeneming der arbeidsproductivi
teit en intensivering van de concurrentie
in de toekomst verscheidene prijzen en
marges voor verlaging in aanmerking ko
men en zelfe waarschijnlijk een neiging tot
daling vertonen.
Schema voor de industrialisatie.
De minister beschouwt het industrialisa-
tievraagstuk als het kernprobleem met be
trekking tot de economische toekomst van
Nederland. Het alternatief van industriali
satie is emigratie.
De industrialisatie zal overwegend het
resultaat moeten zijn van particuliere in
vesteringsactiviteit.
De toestand der staatsfinanciën en de
reeds bestaande omvang der staatsschuld
stelt enge grenzen aan de financierings
mogelijkheid van staatswege.
Het vraagstuk van het opstellen van een
industrialisatieschema is reeds geruime tijd
in studie. Op het ogenblik wordt aan de
samenstelling daarvan gewerkt.
De verwachting bestaat, dat in 1943 naar
schatting ongeveer 800 millioen in de
industrie zal worden geïnvesteerd. Ver
wacht wordt, dat in 1949 deze investerin
gen omstreeks 950 millioen zullen be
dragen.
In het algemeen wordt de oplossing van
de streekmoeilijkheden gezocht in de be
vordering van de industrialisatie, teneinde
te voorkomen, dat een deel der plaatse
lijke bevolking gedwongen wordt naar an
dere streken te verhuizen.
Benelux.
De verhouding der Nederlandse en Bel
gische lonen en sociale lasten vormt het
onderwerp van een studie.
Het resultaat zal eind 1948 aan de re
gering worden aangeboden.
De Benelux-samenwerking brengt naar
het oordeel Vhn de minister een zekere ge
lijkschakeling van de economische politiek
der betrokken landen met zich. De nood
zakelijke coördinatie heeft vooralsnog ech
ter uitsluitend betrekking op bepaalde
materiële doeleinden. Of aanpassing van
de formele structuur of van het economisch
stelsel, met behulp waarvan de gemeen
schappelijke doeleinden in de betrokken
landen worden verwezenlijkt, noodzakelijk
zal zijn, valt momenteel nog niet geheel te
overzien.
Bezuiniging
De minister verklaart, dat het aantal
ambtenaren verminderd kon worden, door
dat een aantal taken, welke hoofdzakelijk
voortvloeiden uit de schaarste-economie,
konden vervallen en op velerlei gebied het
perfectionisme kon worden afgeschaft.
Door grotere rationalisatie konden een
betere organisatie en betere werkmethoden
worden verkregen.
Op het departement van Economische
Zaken werd reeds een half jaar geleden
een begin met de werkregistratie gemaakt.
De resultaten kunnen uitermate bevredi-
Oost-Java naar de
negara-status
De conferentie van Oost-Java heeft zon
der hoofdelijke stemming een conclusie
aanvaard, waarin besloten wordt tot de
vorming van een Negara Oost-Java. Vier
afgevaardigden tekenden aan, dat zij ge
acht wilden worden tegen te hebben ge
stemd.
gend worden genoemd. Zo werpt de werk
registratie haar nut reeds af bij de be
perking van het secretaresse-systeem. De
minister acht het gewenst een regeling te
treffen, die het mogelijk zal maken bij
zondere prestaties bij lager personeel inci
denteel te honoreren.
Middenstand
Reeds geruime tijd is het dc minister
bekend, dat men zich in middenstandskrin
gen zorgen maakt over de maatregelen der
regering. Hij heeft daarom aan de prijs
vaststelling voor de middenstand meer
malen uitvoerig aandacht geschonken. De
laatste tijd is van een toenemende concen
tratie in het grootwinkelbedrijf niet ge
bleken. Eer komt het de minister voor, dat
de invloed en de macht, die de grootbe
drijven op het gebied van de détailhan-
del uitoefenen, geringer is dan voor de
oorlog.
De middenstand, aldus de minister, heeft
in de oorlogsjaren door verschillende oor
zaken een voorsprong gekregen op de
coöperatieve verbruiksverenigingen en het
grootwinkelbedrijf, hetgeen blijkt uit het
omzetverloop in enkel détailhandels
branches.
De minister blijft voortdurend attent op
deze ontwikkeling, die hem echter op
dit ogenblik geen aanleiding geeft het
kleinbedrijf in bescherming te nemen tegen
het grootbedrijf.
Naasting electriciteitsbedrijven
in Noordholland
Ten aanzien van de voorgenomen naas
ting van gemeentelijke electriciteits-distrï-
butiebedrijven in Noordholland door het
provinciaal electriciteitsbedrijf verklaart de
minister, dat hij over deze aangelegenheid
overleg pleegt met de minister van Bin
nenlandse Zaken.
Marinus Francken
overleden
In de nacht van Donderdag op Vrijdag is
in Aerdenhout overleden de heer H. J. M.
Francken. Hij bereikte de leeftijd van 60
jaar. „Mannus" Francken, zoals hij op het
voetbalveld steeds werd genoemd, is stel
lig één van de grootste voorhoede-spelers
geweest, die het Nederlandse voetbal ooit
heeft gekend. Deze geboren Haarlemmer
begon zijn sportcarrière in het Haarlemse
clubje „Kenau", speelde vervolgens in
„Voorwaarts", maar ging al spoedig over
naar HFC, waar hij zijn grootste triomfen
vierde. In 1905 kwam hij in het eerste elf
tal en een jaar later werd hij voor het
Nederlands elftal gekozen. In totaal droeg
hij 21 maal het Oranje-shirt. Hij stond
meestal als linksbinnen opgesteld.
Maar niet alleen was Mannus Francken
technisch een groot voetballer. Hij was een
uitermate sportief speler, die bovendien zo
bescheiden was, dat wanneer hij gecom
plimenteerd werd met een van zijn fabu
leuze goals, hij onveranderlijk antwoordde:
„Ik kon er heus niets aan doen".
Lange tijd heeft hij met zijn broer
Jacques een sterke linkervleugel voor HFC
gevormd, die ook één keer voor de wed
strijd tegen België te Antwerpen in het
Nederlands elftal werd opgesteld. Ook
zijn andere broers Harry en Peddy
Francken hebben in het eerste elftal van
HFC gespeeld.
Zijn populariteit in de Nederlandse voet
balsport werd wel overtuigend bewezen
bij zijn vertrek naar Indië, waar hij zich
als planter ging vestigen. Sinds hij een jaar
of twintig geleden uit de tropen terug
keerde, heeft hij nog een keer in het elftal
van de oud-internationals gespeeld en hij
was een trouwe bezoeker bij de wedstrijden
van HFC.
De teraardebestelling zal Maandag om
11.15 plaats vinden op het St. Adelbertus-
kerkhof aan de Dennenweg te Bloemen-
daaL
Vijftien jaar geëist tegen
twee woonwagenbewoners
De officier van Justitie bu de Amster
damse rechtbank heeft vijftien jaar gevan
genisstraf geëist tegen de woonwagenbewo
ners A. en W., die er van beschuldigd wer
den in Maart van dit jaar de 71-jarige
antiquair Koldijk in zijn woning te Bussum
te hebben vermoord.
Op de zitting kon niet worden uitgemaakt
wie van de twee de dodelijke slag had
toegebracht. De een gaf de ander de schuld.
Wel kwam vast te staan, dat W. naar bin
nen was geklommen en daarna A. door de
voordeur had binnengelaten. W. beweerde
dat A. een hamer en een stengun bij zich
had en ook de slag heeft toegebracht. A.
ontkende dit ten stelligste en zeide, dat hij
in de gang van het huis op de uitkijk had
gestaan.
De weduwe G., die als getuige werd ge
hoord, was op de avond van de moord bij
Koldijk op bezoek. Er werd aan de deur
geklopt en twee mannen vroegep: „Woont
hier Jansen?" Door het gesprek, dat hierna
volgde, kreeg getuige argwaan. Zij ver
zocht Koldijk de politie te waarschuwen.
Toen hij hierop niet inging, heeft zij hem
nog verzocht met haar mee naar haar huis
te gaan. Koldijk wilde dit niet, maar scheen
toch de zaak niet te vertrouwen. Hij liet
het licht branden. De twee mannen zijn
later terug gekomen en hebben de oude
man, die op de divan lag, van het leven
beroofd door hem met een hamer op het
hoofd te slaan.
Er waren tien getuigen opgeroepen, maar
deze brachten niet veel licht in de zaak.
Alleen het echtpaar M. van der L. legde
voor de verdachten bezwarende verklarin
gen af. Deze waren namelijk op de avond
van de moord in de woning van het echt
paar gekomen. Zij vertelden, „dat zij een
kraak gingen zetten". A. is een paar dagen
later bij de vrouw teruggekomen en heeft
om een krant gevraagd, waarin het verslag
van het gebeurde zou staan. Daarbij heeft
hij gezegd: als het er niet in staat, zal ik
de man wel doodgeslagen hebben.
De officier van 'Justitie, mr. H. J. van
Nouhuys achtte moeiliik te bewijzen wie
de moord gepleegd heeft. Hij eiste tegen
beide verdachten vijftien jaar gevangenis
straf. De rechtbank zal op 3 December
uitspraak doen.
Dr. F. L. Smelik, die destijds als hulp
prediker van de Geref. Kerk van Bloemen-
daal werkzaam is geweest voor het werk te
Santpoort en die thans predikant is bij de
Ned. Hervormde Kerk van Amsterdam, is
door de gemeenteraad van Amsterdam be
noemd tot gewoon hoogleraar aan de theo
logische faculteit der gemeentelijke universi
teit.
Na de Kerstoacantie wordt de Zweedse school
aan de Vondelweg in gebruik genomen
De Zweedse school aan de Vondelweg in I een tweede klasse. In die stadswijk staat
Haarlem-Noord is wat de eigenlijke bouw tot heden geen school, zodat die daar van
betreft gereed. Dat is dus gauw gegaan! j het begin af opgebouwd moet worden. Kin-
Maar de inrichting eist natuurlijk ook enige deren uit die wijk zitten nu verspreid over
tijd Daarom is het gemeentebestuur tot de verschillende scholen in die omgeving.
conclusie gekomen dat het 't beste is het
gebouw pas na de Kerstvacantie, dus begin
Januari, in gebruik te nemen.
Omdat verschillende problemen van
schoolruimte in Haarlem-Noord moesten
worden opgelost, stond het aanvankelijk
niet vast welke kinderen de nieuwe school
zouden bevolken. Thans is evenwel beslist,
dat de P. H, van der Leyschool, die thans
aan de Rijksstraatweg gevestigd is, naar
het nieuwe gebouw zal verhuizen.
De opening zal met enige plechtigheid
geschieden; de Zweedse gezant in ons land
zal tot de genodigden behoren.
In het schoolgebouw aan de Rijksstraat
weg zullen in Januari klassen van ver
schillende R.K. en Protestantse scholen uit
Haarlem-Noord, die thans te vol zijn, wor
den gehuisvest.
Het openbaar voorbereidend onderwijs
heeft op dit ogenblik in dat gebouw ook
ruimte in gebruik. Dit kleuteronderwijs zal
daar na Januari gehandhaafd blijven en
bovendien iets uitgebreid worden.
De Finse school op hel
Chr. Huygensplein
Op het Christ. Huygensplein in Haarlem
Zuid-West zal, zoals bekend is, een Finse
school gebouwd worden. Haarlem kreeg
dit gebouw toegewezen buiten de urgentie-
lijst voor schoolbouw.
Dit schoolgebouw zal in gebruik genomen
worden met het begin van de nieuwe cursus
in September.
Het is waarschijnlijk dat begonnen zal
worden met een eerste en misschien ook
Onverbeterlijk
De politie in Den Haag arresteerde we
gens zakkenrollerij de 76-jarige weduwe
Van der V. Zij bekende de laatste tijd on
geveer vijf-en-twintig malen in magazijnen
en op de markt portemonnaies te hebben
gerold. Zij is al ettelijke keren met de
politie en justitie in aanraking geweest,
voor de eerste keer ongeveer 48 jaar ge
leden, eveneens wegens zakkenrollerij. In
Mei was zij uit de gevangenis ontslagen.
Zondag: België-Nederland
NEDERLAND
VAN RAALTE
VAN BUN SCHIJVENAAR
STOFFELEN TERLOUW DE VROET
SNSTRA RIJVERS ROOSENBURG WILKES CLAVAN
Scheidsrechter W. LING
MANNAERTS CHAVES
HENRIëT
ANOUL
BELGIS
Voor de zevende keer na de bevrijding
komen de voetbalploegen van Nederland
en België tegenover elkaai\ Drie maal be
haalden onze landgenoten een overwinning
en drie maal was het resultaat een gelijk
spel. Hoewel de Belgen over het algemeen
technisch beter speelden, konden zij er
niet in slagen een overwinning te boeken.
Met spanning wordt het resultaat van mor
gen afgewacht. Zullen de Belgen er einde
lijk in slagen een overwinning te behalen?
De Zuiderburen zijn optimistisch gestemd
en vooral na het zwakke spel van de Neder
landse bondsploeg in de wedstrijd tegen het
Rotterdams elftal. Zij zullen echter onder-
MERMANS VAN STEENLANT APPELTANS
CARRé COPPENS
AERNOUDTS
MEERT
De Fokkerfabrieken zijn begonnen met de b ouw van een honderdtal S-Il Instructors, een
modern twee' of drie-persoons lesvliegtuig, met zeer goede vliegkwaliteiten. Invlieger Sonder-
man tijdens een van zijn proefvluchten met de S-II Instructor.
vinden, dat de Nederlanders ook anders
kunnen spelen.
In dit jaar zijn reeds twee ontmoetingen
gespeeld tussen Nederland en België. Beide
keren was het resultaat een gelijk spel
(11 in. Antwerpen en 22 in Rotterdam).
De bonden zijn overeen gekomen niet meer
twee wedstrijden aan het einde van de
competitie te spelen, maar één in het na
jaar en één in het voorjaar. Daardoor staat
de jaarlijkse ontmoeting voor Zondag op
het programma.
Na het goede seizoen 19471948, waarin
alleen van Groot-Brittannië met 43 in
de verlenging werd verloren, opent het
Nederlands elftal het nieuwe seizoen met
een wedstrijd tegen de Belgen. Er is één
debutant in het elftal en wel Van Raalte,
die de plaats van Kraak inneemt. De doel
man van Blauw Wit staat voor een zeer
lastige taak, omdat er van een speler, die
in Deurne uitkomt, veel gevraagd wordt.
Zijn Schijvenaar en Van Bun, die de Belgen
reeds enige malen ontmoet hebben, in
vorm, dan heeft Van Raalte een goede
steun. Er mag op gerekend worden, dat
Terlouw Mermans weinig kans zal geven,
een doelpunt te maken. In de voorhoede
zijn. twee lichte spelers opgenomen, name
lijk Rijvers en Clavan. Eerstgenoemde heeft
reeds ervaring opgedaan tegen de Belgen,
.doch de ander nog niet. Mogelijk stichten
zij met hun snelheid weer verwarring. De
hoop is op Wilkes en Lenstra gevestigd en
veel vertrouwen hebben wij in Roosenburg.
Het is lang niet zeker dat ook deze keer
het Nederlands elftal geen nederlaag zal
lijden.
De gastheren" hebben reeds in Parijs
tegen Frankrijk gespeeld en het resultaat
was toen 33. Sinds deze wedstrijd heeft
het elftal twee wijzigingen ondergaan.
Wegens een blessure kan Lemberechts niet
uitkomen en wordt vervangen door Appel-
tans. In plaats van Thirifayt is Mannaerts
opgesteld.
De wedstrijd begint om drie uur en zal
door de AVRO (reporter Aad van Leeu
wen) worden uitgezonden. De jeugdploe-
gen van Nederland en België spelen om één
uur tegen elkaar.
Om de wereldtitel
Dammen
een schijf verliezen en spoedig daarop de
partij.
De partij tussen de Fransman Chiland en
de Rotterdammer Van der Staay werd even-
In Heerlen is Vrijdag de zevende ronde ge- De antwerpenaar Verpoest opende tegen ns0inet 32 28 geopend, waarop zwart met
speeld van het tournooi om het wèreldkam- Ghestem met 3228, door Ghestem beant- 3 antwoordde. Direct na de openings-
pioenschap dammen. De uitslagen waren: woord met 2024, waarmee een variant zetten ontstond een levendige strijd, waarin
RoozenburgPost 20; LarosDemes- werd ingeleid, die ook Keiler gaarne toepast. ^an Staay een krachtige aanval tegen
maecker 20; RostanPérot 02; Verpoest Er werd geruime tijd volgens de theorie van he* c^tr,u!T1 ian^ejVje-uf •v?n kï
—Ghestem 02 en Chiland—v. d. Staay 11. deze variant gespeeld en de stand bleef tot ontwikkelde. Chiland verdedigde zich echter
De stand luit thans: 1. Roozenburg 14 pnt.; de aanvang van 't middenspel volkomen ge- koelbloedig, bleef paraat en wist de aanval
2. en 3. Keiler en Ghestem 9 pnt.; 4. Ver- lijk. Door fijn berekend tempospel kwam van zwart tot staan te brengen. Een gelijk-
poest 7 pnt.; 5, 6. en 7. Chiland, Laros en v. Ghestem daarna in het voordeel en enige waardige stelling ontstond, welke ook in het
d. Staay 6 pnt.; 8. en 9. Pérot en Post 5 pnt.; zetten later paste hij zijn geliefde manoeuvre eindspel werd gehandhaafd. Dit spel werd
10. Demesmaecker 2 pnt.; 11. Rostan 1 pnt. toe, n.l. het doorstoten van een centrumschijf door beide spelers op bekwame wijze af ge -
Laros koos de Hollandse opening tegen de naar veld 29. Er ontstonden toen allerlei werkt en ten slotte werd tot remise besloten.
Belgische kampioen Demesmaecker, die dreigingen en tenslotte kon Verpoest verlies Roozenburg speelde een voortreffelijke
Hollands antwoordde. Reeds in de opening van een schijf niet voorkomen. Hij verdedig- partij tegen de Fransman Post. Na de achtste
kon wit een ruil naar het centrum nemen, de zich hardnekkig maar de wereldkampioen zet gaf de Nederlander een zet, waardoor de
waardoor zwart naar de rand werd gedron- behandelde het eindspel op zijn sterkst en partij een opsluitkarakter kreeg. Later wilde
gen en wit zeer sterk centrum spel kon ont- won vrij spoedig. zwart (Pöst) een ruil voorbereiden, doch hij
wikkelen. Het hierdoor verkregen voordeel De Zwitser Rostan begon zijn partij tegen werd hierin door het antwoord van wit ver
werd door Laros op keurige wijze uitge- de Fransman Pérot met de variant Chefneux hinderd. Hij hield een randstuk op veld 25,
buit. Steeds meer kwam de Belg in het na- van de 3228 opening, waarop een theore- waarop wit zeer goede mogelijkheden voor
deel en in het vergevorderde middenspel tische voortzetting volgde. Rostan, die tot combineren kreeg. De 24e zet van Roozen-
werd hij gedwongen een doorbraak naar op heden slechts een punt heeft behaald, burg (2722) was zeer sterk gespeeld. Zwart
het verkrijgen van een dam te nemen, waar- bleek ook in deze partij niet opgewassen te- werd tot een ruil gedwongen, waardoor zijn
na een stand ontstond van wit één dam en gen 't moeilijke spel, dat Pérot hem opdrong, positie ernstig werd verzwakt. Wit bleef in
vijf schijven en zwart één dam en drie schij- Hij maakte in het middenspel enkele foutjes, de aanval. Na de 51e zet kon zwart wit niet
ven. v/elke laatste echter niet speelbaar wa- waarvan Pérot gebruik maakte om het een- rneer van de damlijn afhouden, aangezien
ren. Laros maakte ook in dit eindspel geen trum van wit totaal uit elkaar te rukken, tegen 1711 geen verweer meer was. Het
fout en bracht met nog enkele zetten de De lange vleugel van Rostan kwam in een kostte zwart drie schijven. Na de 57e zet gaf
partij tot winst. hopeloze positie; een ogenblik later moest hij Post op.
die
Zeiis zijn er op een Bloemendaalse school.
Het ligt evenwel niet in de bedoeling die
kinderen van die scholen af te halen en
over te brengen naar de school op het
Christ. Huygensplein, omdat dit niet in het
belang van het onderwijs wordt geacht.
Meer Haarlemse scholen
op de urgentielijst
Haarlem heeft, nu het de Zweedse school
gekregen heeft, op dit ogenblik geen school
meer op de rijksurgentielijst staan. Natuur
lijk heeft Haarlem wat schoolbouw in de
naaste toekomst betreft, nog vele wensen,
zodat aan te nemen is dat het gemeente
bestuur in deze actief blijft. Er worden
trouwens al plannen uitgewerkt om de
schoolruimte in Haarlem te vergroten.
Het Coornherllyceum
moet vergroot worden
Het Coornhertlyceum in de Oosterhout-
laan heeft thans alleen nog slechts le en 2e
klassen, met parallelklassen. Daarmee
alle ruimte in het bestaande gebouw in
beslag genomen. Met de nieuwe cursus in
September 1949 moeten er meer klassen
beschikbaar zijn. Uit het debat in de laatste
raadszitting is gebleken dat er aanvankelijk
over gedacht was voor dit doel een Finse
school te kopen, maar daarvan werd afge
zien Nu zal op een andere wijze getracht
worden op dit terrein enige lokalen te
zetten.
Het worden natuurlijk slechts hulpge
bouwen, omdat het in de bedoeling ligt in
de toekomst voor het Coornhertlyceum een
nieuw gebouw te zetten in het Zuiden der
gemeente. Voor het daartoe kan komen,
moet voor het betrokken gebied nog een
nieuw uitbreidingsplan worden vastgesteld.
Symphonie-orkesf
Haerlem"
Het onder leiding van Piet Halsema
staande symphonie-orkest „Haerlem" gaf
Vrijdagavond een uitvoering in de tuinzaal,
die ons om haar smaakvol programma en
om haar degelijke en zeer verzorgde uit
voering een aangename verrassing bereid
de. Want wat door dit evenwichtig bezette
ensemble van goede en zelfs voortreffelijke
dilettanten, onder stevige en artistiek ver
antwoorde leiding bereikt werd, was alles
zins merkwaardig. Het programma bewoog
zich goeddeels op de grenzen van vóór-
klassiek en klassiek, vertegenwoordigd door
Vivaldi, Carl Philip Emmanuel Bach, Joh.
Christian Bach, Mozart en Haydn. Met de
beide laatsten zijn dë grenzen overschre
den, maar bij Mozart het gold hier zijn
tweede fluitconcert, geschreven in 1777 te
Mannheim voor een Hollands officier is
de nieuwe stijlperiode aan haar begin, bij
Haydn's laatste symphonie in D uit 17!" V
is zij in haar volle bloei. Er was aldus een
interessante evolutielijn in deze muziek
avond.
Daar had men het concert voor drie
violen en strijkorkest van Vivaldi, solistisch
voortreffelijk bezet door leden van het
ensemble: Trude Schultheiss, H. C. Menke
en A. v. d. Vlerk, dat ons de vroege con-
certvorm in zijn barokke gestalte liet ho
ren, zoals hij zich ontwikkelde uit het con-
cefto-grosso. Dan was er een symphonie
van Ph. Em. Bach, grillig en met concer
tante momenten, maar met een heerlijk
middendeel, waarmee de alten en celli van
het ensemble een extra mooie beurt maak
ten. Een stap verder bracht ons de quasi-
Mannheimer stijl van Joh. Chr. Bach's be
kende Symphonia in Bes, met haar klare
vormlijkheid en zoetvloeiende melodie; de
solo-hoboïst wist er succes mee te boeken.
En toen kwam de jonge Mozart van het
pétillante fluitconcert in D: de lijn loopt
consequent door, al is de tijd verre dat hij
de sonates van Joh. Christian tot concer
ten omwerkte. Dit verrukkelijke fluit
concert, dat Mozart tegen zijn zin op be
stelling componeerde, hij hield niet van
de fluit werd uitstekend vertolkt door
J. J. Poolman, de solo-fluitist van „Haer
lem"; Mozart had het mogen horen; hij zou
er door bekeerd zijn geworden. Zeer gaaf
was vooral de tweede cadens. En het be
geleidend orkest was, op een kleine ver
gissing na, zeer correct.
Tenslotte de symphonie van Haydn, een
van de rijpste van de vruchtbare meester.
Hierna kon Beethoven komen. Maar wij
hadden voor deze avond waarachtig ge
noeg. Het volledige orkest deed het werk
van Haydn alle eer aan; men kon de zui
verheid van stemming en de beheerste
rythmiek ten zeerste prijzen. Piet Halsema
bezit de echte dirigentenarm, de smaak, het
geduld en de ijver om zelfs met amateurs
de uitvoerende kunst op een zeer voornaam
plan te dienen. Het resultaat van zijn werk
werd door velen de zaal was stampvol
geestdriftig toegejuicht.
JOS. DE KLERK.
Voetbal
Enqels elftal gewijzigd
Het Engelse elftal, dat op 1 December op
het Arsenal-terrein tegen Zwitserland zal
spelen, is als volgt samengesteld:
Doel: Ditchburn (Tottenham).
Achter: Ramsey (Southampton) en Aston
(Manchester United).
Midden: Wright (Wolves) aanvoerder,
Franklin (Stoke) en Cockburn (Manchester
United).
Voor: Matthews (Blackpool). Mortensen
(Blackpool), Milburn (Newcastle), Haines
(West Bromwich Albion) en Finney (Preston)
Reserve: Rowley (Manchester United).
Er zijn dus vier veranderingen aangebracht
in het elftal, dat tegen Wales speelde. Doel
man Swift is vervangen door Ditchburn,
Ramsey komt op de plaats van de gewonde
Scott, Haines vervangt Shackleton
Cockburn is gekozen boven Ward.
Ditchburn, Ramsey en Haines spelen voor
het eerst mee in een landenwedstrijd.
Handbalprogramma
Zondag a.s. worden de volgende wedstrij
den gespeeld:
Hoofdklasse dames: UDI—Concordia.
le klas heren: ConcordiaAHC, 14 uur
Noorder Sportpark.
2e klas heren: Catchers Rapiditas.
2e klas dames: OSSTonegido; HOCCon
cordia II, 14 uur Schalkwijkerweg; Gita
Rapiditas, 15 uur Schalkwijkerweg; HAV
R. Zwart.
le klas dames afd. N.H.: BI. WitBato;
ForestersHOC II; IJmondBGV.
2e klas dames afd. N.H.: OSS II—BGV II;
Gita II—Gita III.
le klas heren afd. N.H.: HOC—BGV, 15.15
uur Schalkwijkerweg; IJmondTonegido.
2e klas heren afd. N.H.: HOC IITonegido
TI, 14 uur Schalkwijkerweg; Rapiditas II
BGV II, 10.45 uur Schalkwijkerweg.
I leuwe
Agaven
Jansen in Indië rv,
n a Suchtelen, Uitgave A ?l,a* van
holt, Amsterdam. G. St:er
Een boekje met 500
uitdrukkingen ten dienste'van Indisch»
naar de tropen trekt en zal m de man, k
seren mot mensen, die het
moedertaal behoorlijk te snrli- Q ZlJQ hu-,
makzucM het (inderdaad vÏÏ!0f u«
de) Maleise woord gebruiken meerze^l
moeite te jreven S'kl
vaderlandse UJtdrukking teSv.ï'ÏÏWitS
woordenboek dus. door ,„1 v'E»'-som
vóór Nederlanders die moeit. '\edÈrl=nd£
Nederlanders te verstaan S MdS
ver: „Want bent u onder elkaar S ,dt *5
■s uw gesprek doorspekt met «i
men. maar adoeh. als u i. nH Ier.
klimmen of als u moet eoniZ,?™1 moet
andere toean bcsar, dan wordt een
sédjati". Het moet ons wel vaVk ,E?n' 'otok
de auteur nuttiger werk zou hobh 'tlt
waneer hu de rollen omgedraaft",WMn
boek had samengesteld om de t een
fatsoenlijk Nederlands ««iff
Woordenboek Scheenv.,, B'
Oceanic Exchange V"?*
normale woordenboeken
doorsnee-encyclopaedie vermeld;! !U<
algemeen wemig technische term.. ka
dan ook een goed idee vi. TÏ,s>
Exchange Cy in New York 0cc«t
speciale woordenboekjes ui.T serie
duizenden Engelse termen od h« IS'"1'
radio, televisie, vHbm,,;-." 1 getued
De
montage, scheepvaar't
Slater, heeft zijn best gedaan, om it V
inderdaad tot een universele diotir' er^
maken Ter illustratie van de
honderd vissersnamen hebben Jn „i N
vonden tussen de termen aangaand?^
vaart, de binnenvaart, de nSelra&
loods- en douanewezen, en aVI
facetten der grote en kle ne scw! ander*
zowel het „webspant" als de 8R-fa
kregen hier vertaling, zowel ï£R
Engels als andersom «ederlands-
Flenrette, Rona LentineV m
De Sleutel. Haarlem en An»?lg,v®
Een boek voor oudere meisjes w»
zusjes waarvan een de tedere naam Pi.,,
draagt. Haar vader vertoefün^dl'
meisjes komen in huis bij een »,i«
nogal ouderwetse en bekrompen ÖDvatb J
heeft. Wanneer dan blijkt dat wlS
uitgesproken aanleg vertoont voor de 2'
dende kunsten en die aanleg wil riilti,.»!.
ondervindt zij dan ook de MdKfe
king. Daardoor niet uit het vlld HE
gaat zij sneltekenen m een rettjuS"a
neemt met het geld dat zij verdient 1,s
aan de teken-academie. Zij wordt echter
ondersteld op 'n finishing-school voor joS'
dames te zijn en als de zoon des kosthui,
haar in een restaurant ziet, zijn de onn™
aan het dansen. Die dans loopt gelukkig
niet geheel onverwacht af in een haow
ending. De illustraties zijn niet
geslaagd.
„Htm leven begon». Tine M. B«xt
G. Hafkamp. Amsterdam
Tine Boom mag dan geen groot schrijfster
zijn, een scherp opmerkster is zij ongetwH.
feld en zij weet de kleine feiten uit &a'
Amerikaanse ..day nursery", waar oveids-
een deel van de New Yorkse jeugd een ot
derkomen vindt, omdat moeder werkt, kr
achtig te verhalen. In haar eenvoudige har"
telijke beschrijving maken we kennis mè*het
door de dreunende grote stad gevormde eq
vaak mis-vormde kind, waar de „nurse" hsa:
dagelijkse dosis liefde aan mag spenderen.'
De verschillende typetjes uit het tehuis
komen een voor een voor de lens en onder-
gaan een barmhartig psychologisch onder
zoek. dat meestal eindigt in de conclusie dat
de betreffende peuter ondanks alles een enen
en spontaan mensje is gebleven.
Uitg. De Gulden Pers, Haarlem en KV.
Bigot en Van Rossum, Amsterdam: Kermis
der ij delheid, een roman zonder held, door
William Makepeace Thackeray. Oorspron
kelijke titel: Vanity Fair. Vertaling A, van
Nierop.
Uitg. De Gulden Pers, Haarlem: Zes men-
sen op een eiland, door Ensio Rislakki, Uii
het Fins vertaald door dr. Rauni Broevsma-
Luomajoki. Oorspronkelijke titel: Kimden
elaman saari.
Uitg. Gyldendalslce Boghandel: Mester
Michiels To breve til Christian den Anden,
Et bidarg til Nederlandenes og Danmarkj
kunstnerikse Forbindelse, ved Otto Norn,
Uitg. Kluitman, Alkmaar: Jolly weet hel1,
door Elisabeth Stelli.
Uitg. Kluitman, Alkmaar: Wij weten, wat
wij willen, de roman van een wonderlijke
zomer, door Ems I. H. van Soest.
Uitg. Kluitman, Alkmaar: In jouw handen,
door Gonny van Dieren.
Uitg. Kluitman, Alkmaar: Van wigwam a
plaggenhut, door A. Snitjer.
Uitg. Kluitman, Alkmaar: Wat zong in hun
hart, door Titt Fasmer Dahl, uit het Noors
vertaald door M. J. Molanus—Stamperru.
Oorspronkelijke titel: Trollmann i Ton:-
heimen.
Uitg. Kluitman, Alkmaar: Wij en de Hoef,
roman voor meisjes door L. Huisinga—Seal
Uitg. Kluitman. Alkmaar: Burgemeester
Joachim (Een avontuur van rechercheur'
Argus), door Peter Torenvliet.
Uitgeversmij. J. Philip Kruseman NT,
Den Haag: Onheil dreigt, door Rafaèl Saba*
tini, geautoriseerde vertaling door J. C. de
Booy. Oorspronkelijke titel: King in Prussia.
Uitgeversmij. J. Philip Kruseman N.V.. Den
Haag: Tot de dag aanbreekt, door Louis
Bromfield, geautoriseerde vertaling door A.
Coster. Oorspronkelijke titel: Until the day
Uitg.' N.V. Leiter—Nypels, Maastricht:!
Mary Dresselhuys, door A. Viruly.
Uitg. H. Meulenhof, Amsterdam: In twee
dagen de wereld rond, door A. D. Hildebrand,
ingeleid door dr. A, Plesman en A, Vjruly.
Uitg. H. Meulenhoff, Amsterdam: Metas
overwinningen, door Maryanne van Lochem,
Uitg. J. M. Meulenhoff, Amsterdam: De
ijsmuts van Prins Karei, en een paar andere
versjes, door Han G. Hoekstra.
Uitg. J. M. Meulenhoff, Amsterdam: Daan-
tje Branie, door Annie Winkler—Vonk.
Uitg. J. M. Meulenhoff, Amsterdam: Voor
bijgaande schaduwen, door Arthur van
Schendel.
Uitgeversmij. H. P. Leopold NA.
Haag: Eiland der demonen, roman over üaii,
door Johan Fabricius. Uitgave van „De wui-
derkring", Amsterdam.
Uitgave Nederland's Boekhuis, Tilburg.
Zuid-Afrika, door dr. W. G. N. van der oio*.
Tweede druk.
Uitgave Nederland's Boekhuis. Tilburt-
Canada, door dr. W. G. N. *van der oiee-
Tweede druk. „n...
Uitg. „Nieuwe Wieken". Amsterdam, uo&e,
sneller, verder, door C. T. Rombout, met «9
voorwoord van Gen.-Maj.-VhegerI.A-i
Commandant Legerluchtmaeht NedeiJa
Uitgave N.V. T.O., Den Haas: Co5ri®«
van het personenvervoer, praeadvicze
gebracht aan en beraadslagingen gch
in de algemene vergadering van de
landse Vereniging van Transport-W
mingen op 25 Mei en 21 Juni
Uitg. Pegasus, Amsterdam: Eekje i
overwint, door H. van Ki'uiniDgenri^
Uitg. J.' J. Romen Zonen, Roermond en
Maaseik: Amerika en wij, door Bernard
MUit^kM6' Stenvert Zoon. Meppel: Zoftn
Arjaan, door Johan C. Maas. t-frengholt
Uitgeversmaatschappij A. J. G. btreng'
N.V., Amsterdam; Dag van leugen. eejLcls.
senleven in verzen, door Francois i
Uitgeversmij. A. J. G. Strengholt NJ
Amsterdam: De Serafijni dooi
Uitgave De Vlam, Gent: Een aspect van^fle
Koningskwestie; wanneer komt er
door Victor Larock. „„„„Batavia:
Uitg. J. B. Wolters. Groningen B.,
Een nieuwe school, PractlST Haie*
maandblad onder redactie van J^,vnjers«
laar, F. Evers, A. C. Oleff, J.JJ-
B. Swanenburg. Eerste jaargang w
