IJmuider Courant
„Staakt het vuren"
en „trekt troepen terug"
Haarlems Dagblad
China steunt het Amerikaanse standpunt
Voorlopig geen Marshall-hulp
meer voor Indonesië
Commissie van Goede Diensten
weer te Batavia verenigd
Tojo en de zijnen
terechtgesteld
Het verloop der
militaire actie
63e Jaargang No. 19125
Bureaux: Kennemerlaan 154. Tel. Adm 5437,
Tel. Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K 2560),
ferrasweg 47, Santp, - Haarlem Gr. Houtstr. 93
felef. 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Kennemer editie van
Donderdag 23 December 1948
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen oer week 33 cent, per
kwartaal f4,25 Franco per post f 4,75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en ®pctti#ü lHa.irinti3rt)c fourant 'Krom
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
imerikaans-CoIumbiaans-Syrische resolutie verzoekt:
Hat Woensdagmiddag om één uur de Nederlandse vertegenwoordiger bij de Veilig
heidsraad, dr. van Royen, was uitgesproken, werd gepauzeerd, waarna de Indonesische
/««•aardigde Palar het woord voerde. Toen kwam de Amerikaanse gedelegeerde dr.
up aan het woord, die na een uitvoerige rede zijn resolutie bekend maakte. Deze
Lolutie luidde als volgt:
n» Veiligheidsraad, met bezorgdheid de hervatting der vijandelijkheden in Indonesië
Heslaand; nota genomen hebbend van de rapporten van de Commissie van Goede
n'ensten, beschouwt zulk een hervatting der vijandelijkheden te zijn in strijd met de
(olutie, welke door de Veiligheidsraad tijdens zijn 171ste vergadering op 1 Augustus
foil werd aangenomen; doet een beroep op partijen: a) de vijandelijkheden onmid-
l'lliik fe staken en b) onmiddellijk hun strijdkrachten terug te trekken op de respec-
fveliike kanten van de gedemilitariseerde zóne, vastgesteld onder de bestandsover-
nkomst van zeventien Januari 1948; geeft de Commissie van Goede Diensten
'Vacht de Veiligheidsraad telegrafisch een volledig en dringend ranport te zenden
er de gebeurtenissen, -welke sedert 12 December 1948 in Indonesië hebben plaats
Vondem ter vaststelling van de verantwoordelijkheid voor het uitbreken van de
[jinieliibhcflc»"-
Be Amerikaanse gedelegeerde stelde in
in rede vast, dat het onder de tegenwoor-
L omstandigheden voor de C.V.G.D.
betwijfeld enige tijd zal vragen alvorens
Veiligheidsraad volledig over de
bente ontwikkelingen kan inlichten,
Felice inlichtingen hij van grote waarde
.nor de raad achtte om de oorzaken van de
vuidige toestand in Indonesië te kunnen
""ondertussen is er in Indonesië een ge
beend conflict", aldus Jessup. „Het is een
'staand feit, dat een bevel van de raad
1 Augustus 1947 overtreden is. Dit is
aangelegenheid welke de raad onmid-
deUijlc ter hand moet nemen zonder nadere
rapporten van de C.V.G.D. af te wachten.
Iis hier geen sprake van een toestand,
yaarin enige onzekerheid behoefde te be
gaan, of hier in feite sprake is van het
utbréken van vijandelijkheden. Het komt
nij voor, dat de raad verplicht is aan de
tand van het Handvest in dit stadium van
nin beraadslagingen onmiddellijk het be
vel te geven dat de vijandelijkheden in
Indonesië gestaakt worden en te verlan
gen, dat de strijdkrachten van beide par
ken onmiddellijk worden terug ge
trokken."
Dr. Jessup herhaalde het gezichtspunt
ran zijn regering, dat de order „staakt het
vuren" van 1 Augustus 1947 nog altijd
bindend is voor beide partijen en dat die
o der werd geschonden door de recente
actie die door de Nederlandse autoriteiten
in Indonesië werd ondernomen.
,.Het is onze weloverwogen mening, dat
een hernieuwd uitbreken der vijandelijk
heden een ernstige bedreiging kan zijn van
de internationale vrede. Daarom hebben
de Verenigde Staten de gelegenheid ver
welkomd om tezamen met de delegaties
van Columbia en Syrië een ontwêrp reso
lutie aan de raad voor te leggen", aldus dr.
Jessup.
Hij sprak de hoop uit dat dit voorstel
zichzelf zal aanbevelen bij de leden van
de raad en dat de ontwerp-resolutie spoe
dig kan worden aangenomen.
De lieer Jessup ging uitvoerig het
verloop van de reeks mislukte onder
handelingen na. Hij zeide dat zijn
regering van mening is, dat er onvol
doende pogingen zijn gedaan om de
onderhandelingen tot een succesvol
einde te brengen onder auspiciën van
de C.V.G.D.
„Dit wordt in het bijzonder duidelijk
in het licht van het feit, dat het be
stand in den beginne op bevredigende
wijze kon worden toegepast." De heer
Jessup zeide verder nog, dat de Ver
enigde Staten geen rechtvaardiging
van Palar:
Zaak-Menten wordt
opnieuw behandeld
Naar wij vernemen zijn de verdedigers
van de houtindustriëel P. N. Menten uit
Aerdenhout, die twee weken geleden door
het Bijzondere Gerechtshof te Amsterdam
bij verstek wegens het treden in vreemde
krijgsdienst en het verlenen van hulp en
steun aan de vijand tot drie jaar gevange
nisstraf werd veroordeeld, van dit vonnis
in verzet gegaan.
Dit betekent, dat de betrokken kamer
van het Hof de zaak op de eerstvolgende
zitting, nadat sedert het aantekenen van
het verzet zeven dagen zullen zijn verlopen,
zal dienen te behandelen en in dit geval
waarschijnlijk in de eerste week van
Januari.
Het is echter mogelijk, dat dan alleen
een formele behandeling plaats vindt en
het Hof besluit de zaak tot een later tijd
stip uit te stellen, daar de zittingen van het
Gerechtshof voor de eerste weken van het
jaar reeds zijn vastgesteld.
Menten zal bij de nieuwe behandeling in
persoon moeten verschijnen.
Onzekere toestand verhindert controle op
effectieve toepassing der hulp
Het woord is aan
Oscar Wilde:
Menige vrouw probeert een salon op
te richten en het gelukt haar slechts,
een restaurant te openen.
Reuter meldt uit Washington: De Ver
enigde Staten hebben gisteren alle Marshall
hulp aan Indonesië stopgezet, hangende een
regeling inzake de vijandelijkheden tussen
Nederland en de Indonesische republiek.
In een communiqué, gepubliceerd naar
aanleiding van het opschorten van alle
hulpverlening ten behoeve van Indonesië
volgens het plan-Marshall, herinnert de
Economie Cooperation Administration (E.
C.A.) te Washington er aan, dat de E.C.A.-
gelden niet op nuttige wijze kunnen wor
den gebruikt voor de levering van goede
ren aan Indonesië, tenzij er „redelijke
zekerheid" bestaat, dat de Amerikaanse
„Nederlanders zijn niet te
geloven of te vertrouwen"
De Indonesische afgevaardigde bij de
Veiligheidsraad, de heer Palar, zeide xn zijn
rede gisteren onder meer;
„Het is voor ons onmogelijk de Neder
landers te geloven of te vertrouwen. Het
schijnt, dat het voor hen onmogelijk is
bona fide onderhandelingen te voeren." De
Nederlandse beschuldiging, dat de repu
bliek plannen zou hebben opgesteld om op
1 Januari een offensieve oorlog te begin
nen, noemde Palar een belachelijke be
schuldiging, aangezien het onlogisch is aan
Ie nemen, dat de republiek in staat zou
zijn een oorlog te ondernemen tegen een
rnodern uitgerust Nederlands leger. De
Nederlandse bedoelingen waren volgens
Palar: „Volledige ontbinding van de repu
bliek, overgave van haar politieke, militaire
en economische macht, voordat de onder
handelingen zouden beginnen". De tijds
limiet van het Nëderlandse ultimatum
noemde Palar „een louter voorwendsel van
fcnvan te voren beraamde eenzijdige aan
val." „Deze militaire actie is noodlottig
voor het behoud van de stabiliteit en de
v-ede in Azië. De houding van de repu
bliek, aldus Palar, zal niet veranderen door
het verlies van nóg meer grondgebied.
„De grondslag van de strijd is een totale
fuerilla, welke zal worden voortgezet totdat
republiek haar einddoel zal hebben be
reikt. De politiek der verschroeide aarde,
de zal worden doorgezet met alle bittere
gevolgen van dien, is van deze guerilla een
ander aspect. Deze wijze van oorlogvoering
i'sn en zal jarenlang worden voortgezet. De
•jrijd zal eveneens worden gevoerd op het
Nederlandse gi-ondgebied, waar als het re
sultaat van de militaire actie, de Neder
landse conceptie van de federatie van ma-
r:o.nettenstaten thans tot verdwijnens toe
ineenschrompelt.
Palar besloot, met de Veiligheidshaad te
verzoeken, onmiddellijke en effectieve stap
an te ondernemen en om te garanderen,
flat zijn beslissingen volledig tot uitvoering
worden gebracht. Een bevel tot het staken
van het vuren zou niet afdoende zijn, aan-
lezien, als de Nederlandse troepen niet
zouden terugkeren naar hun uitgangsop-
nellingen van vóór 18 December, het niet
mogelijk zou zijn, tot een politieke over
stemming te geraken. Daarom dient de
Commissie van Goede Diensten de beslis
sende macht te verkrijgen bij het uitvoeren
van deze terugtrekking der troepen. „Wij
pin nog steeds van mening, dat, mits daar-
'Oe door de Veiligheidsraad aan de C.V.G.D.
een dergelijke opdracht wordt gegeven, een
oplossing van het probleem alsnog mogelijk
zal zijn", aldus eindigde de heer Palar zijn
Kde.
konden vinden voor het heropenen der
vijandelijkheden. Indien de inbreuken
op het bestand van de zijde der repu
bliek inderdaad zo veelvuldig en
voortdurend zijn voorgekomen, dan
had de Nederlandse regering, naar de
mening van de heer Jessup, deze in
breuken direct aan de Veiligheidsraad
kunnen rapporteren voor het bestand
werd opgezegd.
Chinese standpunt.
Vanmorgen om 10.45 uur is de vergade
ring van de Veiligheidsraad door de voor
zitter van Langenhove geopend. De Chi
nese afgevaardigde, Chiang, kreeg daarop
het woord. Hij zei van mening te zijn dat
de competentie-kwestie een louter acade
mische is waar de Indonesische kwestie nu
al anderhalf jaar op de agenda van de raad
staat. Zijn delegatie acht deze actie ernsti
ger dan de eerste omdat zij wordt onder
nomen ondanks nle Renville-overeenkomst
en de aanwezigheid van de Commissie van
Goede Diensten. Sprekende over de Neder
landse motieven zei hij, dat er redenen voor
bezwaren mogen zijn, maar dat deze voor
de commissie of voor de Veiligheidsraad
hadden moeten worden gebracht. Hij vroeg
een snelle actie van de raad en verklaarde
dat China de Amerikaanse resolutie zou
steunen.
Australisch amendement.
De tweede spreker was kolonel Hodgson
van Australië. Deze zeide; „Wij staan hier
tegenover een rechtstreekse aanval, ook
op de Veiligheidsraad. Deze moet trach
ten te verhinderen, dat de actie doorgaat".
Ten aanzien van de betwiste competentie
van de raad zeide de Australiër: „De Ne
derlandse regering heeft zelf de republiek
erkend door het sluiten van overeenkom
sten. Vele andere landen hebben voorts
de republiek de facto erkend en sommigen
hebben zelfs verdragen met haar afge
sloten".
Hij vervolgde:
„De Australische regering kan thans in
de Veiligheidsraad geen stem uitbrengen,
maar zij hoopt, dat de leden van de raad
haar amendement op de Amerikaanse re
solutie zullen overnemen". Aan de Ameri
kaanse resolutie zou de heer Hodgson dan
willen zien toegevoegd dat de president
der republiek Indonesië en de overige po
litieke gevangenen, die op 18 December
werden gearresteerd, zullen worden vrij
gelaten.
Voorts stelde hij een toevoeging voor
om de C. v. G. D. opdracht te geven waar
te nemen en aan de Veiligheidsraad te
rapporteren of er geen représailles of
strafacties tegen individuele personen wor
den genomen.
De heer Hodgson noemde de ingezette
actie tragisch. De laatste Nedei-landse
eisen werden door hem een ultimatum op
het termijn van slechts achttien uren ge
noemd. „Dit", zo zeide hij. „was erger,
zelfs dan wat Hitler in 1940 jegens Neder
land deed".
Hodgson besloot, dat de Nederlandse
actie geen politiële actie kan worden ge
noemd, doch zuiver militair van karakter
is.
Dc Veiligheidsraad heeft gisteren in Parijs een begin gemaakt met de behandeling der Indone
sische kwestie. De Nederlandse vertegenwoordiger dr. Van Royen (links) vlak voor de opening
der zitting in gesprek met. een journalist, terwijl de heer Palar, die de zaak der Republiek
verdedigt (tweede van rechts), een onderhoud heeft met de gedelegeerden van Syrië (rechts) en
van Australië.
Rapport aan de Veiligheidsraad
Russische resolutie?
Heden zullen na Chiang en Hodgson de
vertegenwoordigers van de Sovjet-Unie,
India, Engeland en Syrië nog aan het woord
komen. Verwacht mag worden, dat daarna
ook nog de gedelegeerden van Frankrijk,
Canada, België en wellicht ook nog Co
lumbia en Argentinië zullen spreken. De
Sovjetvertegenwoordiger Malik zal naar
aangenomen wordt eveneens een resolutie
aan de raad voorleggen.
De talrijke sprekers zullen veel tijd vra
gen. Zelfs als er na de ochtend- en middag
vergadering nog een avondzitting gehouden
zou worden zal het toch nog Vrijdag wor
den aleer de raad in een slotzitting bijeen
komt, zo wordt algemeen aangenomen.
Omstreeks zeven uur Ja va-tijd arriveer
den gisteren de heren Critchley en Herre-
mans van de Commissie van Goede Dien
sten en enkele leden van de staf met een
Nederlands militair vliegtuig te Batavia.
De commissie heeft een rapport getele-
grafeei'd naai de Veiligheidsraad te Parijs,
waarin bijzonderheden worden medege
deeld over de schade, welke in en rond
Djokja is toegebracht sedert de Nederlan
ders Zondag het gebied van de republiek
binnenvielen.
In het rapport wordt verklaard, dat
Maandag een Ambonese soldaat bij het be
zetten door de Nederlanders van Kalioe-
rang, waar de Commissie haar hoofdkwar
tier had, in aanwezigheid van de perschef
van de commissie, John Lindsey, op een on
gewapende jongen schoot.
Nadat de Nederlanders de stad bezet
hadden, werd tot tweemaal toe een poging
gedaan om in contact te komen met de an
dere leden van de Commissie, die te Bata
via vertoefden, doch het contact kwam niet
tot stand voordat de geïsoleerde leden gis
teren te Batavia terugkeerden.
In de eerste drie dagen van de Neder
landse actie werden talrijke ontploffingen
gehoord en dikke rookkolommen gezien van
uit verschillende punten in het dal beneden
Kalioerang, aldus meldt de Commissie.
Een twaalftal huizen werd te Kalioerang
in brand gestoken voor de aankomst van de
Nederlandse troepen.
De commissie spreekt als haar mening
uit, dat de opzegging van de Renville-over-
eenkómst niet is geschied in overeenstem
ming met de bepalingen der bestandsover
eenkomst.
De commissie zegt voorts, dat haar geen
omstandigheden bekend zijn, die aanleiding
zouden hebben kunnen geven tot een pre
ventieve actie van Nederland. Voorts wordt
de toon van de Nederlandse brief van 17
December aan de vertegenwoordiger der
V. S. in de commissie „die van een ulti
matum" genoemd.
De commissie constateert, dat de Neder
landse militaire operaties een aanzienlijke
voorbereiding moeten hebben gehad, wat
het moeilijk maakt, niet de conclusie te
trekken dat deze voorbereidingen gaande
waren tijdens het laatste stadium der on
derhandelingen.
De jongste directe besprekingen worden
door de commissie niet beschouwd als on
derhandelingen, daar de Nederlandse eisen
neerkwamen op een volledig toegeven door
de republiek in alle voorname vraagstuk
ken. De commissie noemt de militaire actie
Het verloop der Nederlandse actie op Midden-Java. Deze kaart is bijgewerkt tot .en met de
laatste gegevens van Woensdagmiddag en geeft een totaal-indruk van het verloop der actie.
een inbreuk op de Renville-overeenkomst.
De Commissie deelt 'mee dat de te Ka
lioerang verblijvende leden hadden gepoogd
Zondag het volgende telegram aan Cochran
in Batavia te zenden, dat luidde: „Met de
meeste spoed. Cochran Hotel Des Indes
Batavia en ter attentie van de consul-gene
raal der Verenigde Staten te Batavia. De
commissie verzoekt de volgende boodschap
zo spoedig mogelijk aan de Veiligheidsraad
te zenden. „Om fi uur in de ochtend begon
een bombardement op grote schaal op het
vliegveld Magoewo bij Djokja. de republi
keinse hoofdstad. Hatta bericht het bom
barderen van Djokjakarta zelf en het uit
werpen van paratroopers. De commissie
verzoekt om directe bijeenkomst van de
Veiligheidsraad om de geschikte maatrege
len te nemen."
Australische havenarbeiders
besluiten tot boycott
De Australische bond van havenarbeiders
heeft besloten alle export van goederen uit
Australië naar Indonesië te boycotten. Dit
besluit werd in de federale raad van het
verbond met 11 tegen 7 stemmen genomen.
De secretaris van de vakvereniging van
zeelieden heeft verklaard dat zijn organi
satie geheel achter de haven-arbeiders
staat en dat de zeelieden geen sleep- of
loodsdiensten ten behoeve van Nederland
se schepen zullen verrichten. (U.P.)
WESTDUITS VAKVERBOND.
De vakverenigingen van de Britse, de
Franse en de Amerikaanse zones van
Duitsland zullen zich spoedig verenigen
tot één Westduits .vakverbond, zo heeft
Tarnow, voorzitter van de raad van vak
verenigingen in dd Britse zóne medege
deeld. Het nieuwe vakverbond zal niet
met de communistische vakverenigingen
in de Oostelijke zóne samenwerken.
Levenslang voor
J. H. Woudenberg
De gewezen leider van het „Nederlands
Arbeidsfront" J. H. Woudenberg, tegen wie
op 13 December voor het Amsterdamse
Bijzondere Gerechtshof de doodstraf is ge-
eist, is heden veroordeeld tot levenslange
gevangenisstraf.
In de sententie van het Hof wordt over
wogen, dat het verweer van verdachte, als
zou hij geen opzettelijke medewerking aan
de vijand verleend hebben, moet worden
verworpen. Verdachte heeft geheel vrijwil
lig medegewerkt aan de maatregelen van
de vijand, die tot doel hadden elke vorm
van arbeidsverstoring tegen te gaan. Ver
dachte heeft een ongekend grote bereidwil
ligheid aan de dag gelegd en is in zijn pro
paganda, vooral in zijn radioredevoeringen
met zeer grote sluwheid te werk gegaan,
waarbij hij zich niet heeft ontzien om de
rechten van arbeiders, die weigerden zich
bij het N.A.F. aan te sluiten, als vervallen
te verklaren.
Het Hof heeft zeer ernstig overwogen, de
door de procureur-fiscaal geëiste doodstraf
uit te spreken. Daar het door verdachte
gestelde doel in slechts zeer geringe mate is
verwezenlijkt, meent het Hof te kunnen
volstaan met levenslange gevangenisstraf
en ontzetting uit de openbare rechten voor
de duur van het leven.
hulp op doelmatige wijze kan worden ge
distribueerd onder de bevolking van Indo
nesië en zal bijdragen tot het economische
herstel.
Zolang de situatie in Indonesië niet zal
zijn opgehelderd, aldus vervolgt het com
muniqué, is het onmogelijk na te gaan, of
het programma van economische hulpver
lening in dit opzicht effectief zal zijn, en
zou het derhalve niet gerechtvaardigd zijn
voort te gaan met het verstrekken van
E.C.A.-gelden ten behoeve van dit gebied.
Het communiqué zet voorts uiteen, dat
het door de leider van de E.C.A., Paul
Hoffman, genomen besluit geen invloed
heeft op het E.C.A.-programma voor
Nederland, doch dat de voor Indonesië uit
getrokken, doch nog niet gebruikte gelden
voorlopig ter beschikking zullen worden
gehouden. Paul Hoffman, aldus het commu
niqué, heeft het besluit tot stopzetting van
de hulpverlening genomen na overleg te
hebben gepleegd met het departement van
Buitenlandse Zaken.
Tot dusverre heeft de E.C.A. gelden ter
beschikking gesteld ten behoeve van de
economische wederopbouw van het onder
Nederlandse controle staande gebied ii
Indonesië als onderdeel van haar program
ma van hulpverlening aan Nederland.
Tenslotte bevestigt het communiqué, dat
„zoals reeds eerder is te kennen gegeven"
geen E.C.A.-gelden zijn gebruikt voor de
levering van militair materiaal.
Naar Reuter uit Washington meldt, heeft
Paul Hoffman bekend gemaakt, dat zijn
besluit inzake opschorting van de hulpver
lening aan Indonesië onmiddellijk in wer
king is getreden. Volgens functionarissen
van de E.C.A. blokkeert dit besluit een be
drag van naar raming 14 millioen dollars,
dat resteert van het reeds voor de hulpver
lening aan Indonesië uitgetrokken bedrag
voor het eerste jaar van het plan-Marshall.
Gevolgen.
Van bevoegde Nederlandse zijde wordt er
in verband met de stopzetting van de ECA-
hulp aan Indonesië op gewezen, dat dit zal
betekenen, dat de invoer naar Indonesië
van materiaal, vereist voor de economische
wederopbouw van dit gebied, zal vermin
deren. Dit betekent echter tevens een ver
mindering van de mogelijkheden tot ver
ruiming van de export van Indonesië van
die producten, waaraan de wei-eldmarkt
en dus ook de Verenigde Staten, dringend
behoefte hebben.
Verklaring van Lovett
Tijdens een persconferentie, waar Lovett,
de Amerikaanse waarnemende minister
van Buitenlandse Zaken eeri overzicht
heeft gegeven van de gebeurtenissen in
Indonesië, die tot de huidige situatie heb
ben geleid, heeft Lovett op de vraag, of
het staken van de hulp van de ECA aan
Indonesië „door de gemiddelde leek niet
beschouwd zou worden als een straf voor
de aangevallenen", geantwoord, dat het
onjuist zou zijn deze conclusie te trekken.
„Het besluit van de ECA is op zuiver
economische gronden uitsluitend op terrein
dat de ECA bestrijkt, gepomen", aldus
Lovett. Op de vraag, of dit besluit niet
enige politieke betekenis had, antwoordde
Lovett: „Iedere actie, die heden tendage
wordt ondernomen, heeft in zeker opzicht
politieke betekenis, niet waar?"
Tojo en de zes andere met hém ter
dood veroordeelde Japanse oorlogsmisda
digers zijn Woensdagnacht opgehangen.
Batavia. 23 December (Aneta) Van
officiële zijde wordt gemeld, dat Neder
landse troepen hedenochtend de status
quo-lijn in West-Java overschreden in de
richting Bantam, onder meer van de om
geving van Tangerang en ten Westen van
Buitenzorg uit. Balaradja. 25 km. ten Wes
ten van Tangerang, is reeds door Neder
landse troepen bezet. De mariniersbrigade
rukte op uit Babat (25 km. ten Zuid-Oosten
van Toeban) in Zuidelijke richting, waar
bij geen weerstand werd ondervonden. In
de omgeving van Fort de Koek werden
zuiveringsacties uitgevoerd. Hedenochtend
landden Nederlandse troepen in water
vliegtuigen op het Tobameer nabij Baliga.
De troepen werden bij deze plaats aan land
gezet, waarna het vliegveld van Siborong
Boron g werd bezet.
In Midden-Java verenigde de Neder
landse colonne, die uit Semarang in Zuide
lijke richting was opgerukt zich met de
troepen in de omgeving van Djokja. Ver
der werden Solo, Parakan, Setjang, Wono-
sobo, Magelang en Tjepoe bezet. Voordat
de extremistische benden Tjepoe moesten
ontruimen slaagden zij erin branden te
stichten in de stad en de olie-installaties.
In Oost-Java bezetten de Nederlandse
troepen Blitar en werden de belangrijke
werken van de Kali Konto onder controle
gesteld.
Op Sumatra werden Fort de Koek (Boe-
kittinggi) en Padangpandjang door de
Nederlandse troepen bezet. Over het alge
meen is de tegenstand zeer gering. Tegen
aanvallen werden nergens ondernomen.
Mohammed Roem, voorzitter der repu
blikeinse delegatie, en Setiaboedi (Douwes
Dekker) adviseur van de republikeinse
regering, zijn geïnterneerd. Het vliegveld
van Fort de Koek (Boekittinggi) is vrijwel
onbeschadigd in Nederlandse handen ge
vallen en onmiddellijk in gebruik genomen.
In Midden-Java hebben uit Solo opruk
kende Nederlandse troepen Delanggoe ver
over. In het gebied ten Zuid-Oosten van
Demak heeft de bevolking op eigen initia
tief wapeng, munitie en explosieven inge
leverd.
Officieel wordt gemeld, dat hedenoch
tend in de omgeving van Magelang een
Kittyhawk-toestel van de militaire lucht
vaart is neergestort. De bestuurder (een
eerste luitenant-vlieger waarnemer) werd
op slag gedood.
Nederlandse troepen, opererend uit Ba
tavia, zijn een actie begonnen tegen Ban
tam op West-Java. Het Nederlandse hoofd
kwartier meldt, volgens United Press, dat
de troepen de status-quo lijn bij Tangge-
rang overschreden. Een tweede operatie
tegen Bantam uit Buitenzorg duidt op het
voornemen langs twee routes naar de
hoofdstad Serang op te trekken.
Toestand in bezette gebieden.
Uit de eerste berichten, welke het depar
tement van Sociale Zaken ontving van de
vertegenwoordiger bij de territoriale be-
stuursadviseur in Oost-Java over de toe
stand in de thans door de Nederlandse
troepen bezette republikeinse gebieden,
blijkt, dat in het Zuid-Malangse de voedsel
situatie zeer slecht is. In Lamongan en
Bodjonegoro heerst op het gebied van kle
ding een noodtoestand en het onmiddellijk
instellen van gaarkeukens bleek noodzake
lijk, aldus een mededeling van Sociale
Zaken.
Ook te Kepandjang heerst gebrek aan
kleding. De tot dusver ontvangen berichten
uit Djombang zijn iets gunstigers. In Oost-
Java ontving het Rode Kruis de eerste zen
ding van 45 ton rijst, blikvlees, vis, zout,
enzovoort, voldoende voor 12.000 mensen
gedurende een maand. Het Rode Kruis had
in dit gebied een voorraad kleding voor
10.000 personen, waaraan door de distribu-
tiedienst van Oost-Java 50.000 meter textiel
werd toegevoegd.
De terechtgestelden zijn de 64-jarige
generaal Tojo, die in October 1941 2 maan
den vóór de Japanse aanval op Pearl Har
bour, premier van Japan werd. Het tribu
naal bevond, dat hij de verantwoordelijk
heid droeg voor de misdadige aanvallen
van Japan op zijn buurlanden; de 70-jarige
Koki Hirota, die schuldig bevonden werd
aan een samenzwering tot het ondernemen
van een aanvalsoorlog en misdaden tegen
de vrede en verantwoordelijk was voor
wreedheden; de 70-jarige Iwane Matsoei,
die het bevel voerde over de Japanse legers
in Centraal-China bij de aanval tegen Nan
king in 1937; de 65-.jarige Kenji Doihara,
lid van de Japanse opperste oorlogsraad en
bevelhebber van het 7de leger te Singa
pore; de 60-jarige Heitaro Kimoera, in 1944
opperbevelhebber van het Japanse leger in
Birma; de 63-jarige Seishiro Itagaki, die in
1945 het bevel over het zevende leger in
Singapore overnam; de 56-jarige Akiro
Moeto, stafchef van generaal Tamahita op
de Philippijnen. Tamahita werd reeds
wegens oorlogsmisdaden terechtgesteld.
Het proces tegen Tojo en 24 andere be
klaagden, waarvan er 18 tot gevangenis
straffen werden veroordeeld, heeft meer
dan 400 dagen geduurd. In totaal werden
1194 getuigenverklaringen afgelegd.
Van de 7 terechtgestelden was alleen
Koki Hirota geen militair.
Tojo stierf in het uniform van een ver
pleger van het Amerikaanse leger zonder
distinctieven, zo deelde een ooggetuige
mede. De hele executie had een snel ver
loop. Er waren officiële getuigen aanwezig
van het Britse gemenebest, Amerika, China
en de Sovjet-Unie.
De veroordeelden bleven even onbe
wogen als bij de uitspraak van het tribu
naal. Dinsdag werden zij op de hoogte ge
bracht van het tijdstip waarop het vonnis
zou worden voltrokken.
Tojo versti-ekte aan de Boeddhistische
priester Hanayama, die hem in zijn laatste
uren bijstond, een boodschap voor de
wereld. Hij deed hierin een beroep op de
„weldenkende mensen van de wereld" om
medeleven en een beter begrip te hebben
voor de volken van Azië.
Geen feestdagen in Roemenië
In Roemenië zijn Kerstmis en Oudejaar
bij regejingsdecreet afgeschaft als openbare
feestdqèen.
Tojo in de beklaagdenbank van het tribunaal
in Tokio tijdens de zitting waarin tegen hem
uitgesproken.
IETS MINDER VORST
Verwachting, medegedeeld door het
K-N.M.I- in De Bilt. geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond:
Overdrijvende wolkenvelden maar
overwegend droog weer met hier en
daar nevel of mist. Meest zwakke wind
tussen Noord en Oost. In de kust
streken van het Noorden van het land
lichte dooi tot temperatuur om het
vriespunt. Elders in het land in de
nacht lichte, plaatselijk matige vorst,
in de middag temperatuur om het
vriespunt.
24 December:
Zon op
Maan op
8.47 uur. onder 16.32 uur
1.39 uur, onder 13.18 uur
