Fokker prepareert zich op bouw
van straal-vliegtuigen
De wachtlijst voor telefoonaansluiting
in Haarlem en omgeving
Na spannend duel versloeg De Ruyter
Van de Pol met één carambole
Wijzigingen in overbruggingsregeling
en sociale bijstandsregeling
De kleine Wereld
VRIJDAG 7 JANUARI 1949
Maar ook met de „normale" toestellen
heeft men de handen vol
Van een verslaggever)
Wanneer men in de Fokker-fabrieken
achter het scherm mag kijken dat de proef-
afdeling voor al te nieuwsgierige blikken
beschermt, dan kijkt men recht in de wijd
open muil van een straalvliegtuig. Is men
enigszins van de schrik bekomen dan blijkt
bij nader beschouwing dat het niet een
écht straalvliegtuig is, maar een levens
groot model dat de constructeurs bij het
ontwerpen van dienst moet zijn. Wat wel
echt is, is de Derwent-straalmotor die er
ingebouwd zit, maar die heeft zijn dienst
tijd al achter de rug en is nu met pensioen
gegaan in de triplex-ingewanden van de
„mock-up" zoals zo'n model heet van
deze S-14. Dit toestel wordt een één-moto-
rige twee-persoons straal-trainer waarop
Nederlandse vliegers straks instructie zul
len krijgen in het vliegen op straal-jagers.
De leerling en de instructeur zitten naast
elkaar. Dit type wordt op het ogenblik nog
ontwikkeld, maar zodra men daarmee ge
reed is, zal met de productie worden be
gonnen.
Meteors
Zoals bekend hebben de Fokker-fabrie
ken ook de licentie van de razend-snelle
Meteor-straaljager gekregen. Dit houdt
ten nauwste verband met de rol die
Nederland is toegewezen in het West-Eu-
ropese defensie-plan en die althans wat
de luchtmacht betreft bestaat uit het
vormen van een zo sterk mogelijke jacht-
afdeling. Men hoopt in 1950 bij Fokker
met de productie van deze twee-motorige
Meteors te kunnen „aanlopen" en wij gaan
tevens Meteors aan België leveren. De
Derwent-motoren zullen niet hier, maar
volgens berichten uit Belgische bron
bij onze Zuiderburen gebouwd worden.
Daarmee is de militaire zijde nog niet
uitgeput, want Fokker heeft thans ook een
serie van 25 Sea-Furies in voorbereiding.
Zoals de weinig-vriendelijke naam dat al
zegt, zijn dit jagers voor vliegdekschepen.
De Sea-Fury is op het ogenblik de snelste
één-motorige jager ter wereld. Waarschijn
lijk zal er nog een tweede serie volgen.
Men zal in de loop van dit jaar met de
productie beginnen.
Lesvliegtuigen
Veel verder is Fokker met het één-moto
rige lesvliegtuig S.-ll. Er zijn er al twee
klaar en men is bezig met de bouw van een
serie van 100 stuks. Dit lesvliegtuig is zo
wel voor militaire als civiele doeleinden
geschikt. Ook hier heeft men weer het
principe toegepast dat leerling en instruc
teur naast elkaar zitten. Dit heeft het voor
deel dat de leraar zijn pupil beter in de
gaten kan houden. Als bezwaar er tegen
wordt aangevoerd dat waar Nederland
jachtvliegers moet opleiden, die in de hart
lijn van het toestel zitten, dit enige moei
lijkheden met zich mee zou kunnen bren
gen. Ook zou de eerste opleiding misschien
wat langer moeten duren, maar dat zou
door een (helaas dure) wijziging in het
Ies-schema verholpen kunnen worden. De
S-ll heeft in ieder geval voortreffelijke
vliegeigenschappen. Men zal eveneens een
serie van de S-12 bouwen die vrijwel iden
tiek is aan de S-ll maar een neuswiel
heeft.
Men is verder bezig met de ontwikkeling
van de S-13, een twee-motorig lesvliegtuig
waarop de pupillen de gecompliceerde
zijde van de vliegerij als blindvliegen, na
vigeren e.d. onder de knie kunnen krijgen.
Dakota's krijgen een beurt
Wat de civiele luchtvaart aangaat heeft
Fokker nog steeds de handen vol aan het
ombouwen van Dakota's, die uit Ameri
kaanse „dumps" worden gekocht en van
onder tot boven gereviseerd worden, be-
De jongste componist van Oostenrijk is de tien
jarige Fritz Grapenherger. Na twee jaren studie
tpeelt deze jongen de moeilijkste pianosonates
uit het hoofd. Bovendien componeerde hij reeds
verscheidene Weense walsen.
Mr. N. E. H. van Esveld naar
de Nederlandse Antillen
Mr. N. E. H. van Esveld, voorzitter van
de Raad van Arbeid te Dordrecht, zal eind
Januari naar de Nederlandse Antillen ver
trekken. Hij zal daar een halfjaar blijven
om plannen voor de opbouw van een
nieuwe sociale verzekering voor te berei
den. Voor zijn terugkeer zal mr. Van
Esveld in Amerika besprekingen voeren
met autoriteiten op het gebied der sociale
wetgeving. Mr. van Esveld zal als voor
zitter van de Raad van Arbeid vervangen
worden door de heer A. B. Michielsen,
voorzitter van de Raad van Arbeid te
Breda, die als zodanig met ingang van 1
Februari wordt gepensionneerd.
Italiaanse mijnwerkers voor
de staatsmijn Maurits
Het eerste contingent Italiaanse arbei
ders, bestemd voor de Nederlandse steen
kolenmijnen, is in de mijnstreek gearri
veerd. Dit contingent bestaat uit 66 onge
huwde arbeiders van 19 tot 30 jaar. Zij
zijn afkomstig uit de omgeving van Venetië.
Deze arbeiders zijn ondergebracht in een
gezellenhuis te Lindenheuvel. Zij worden
tewerkgesteld op de staatsmijn Maurits.
halve de motoren die bij de K.L.M. een
beurt krijgen. De ruim 100 Dakota's die
er opgeknapt zijn vliegen bij allerlei bui
tenlandse maatschappijen, die er voor
twee ton een zeer rendabel toestel aan
kopen.
Verder bouwt men nog een serie van 20
Fokker-Promotors. Dat is een 3-persoons
een-motorig vliegtuig dat voor de ronde
som van 40.000 gulden verkrijgbaar is. En
tenslotte heeft het na de oorlog weer enorm
uitgegroeide bedrijf dat thans met 2000
arbeiders draait, druk werk aan het revi
seren van Harvard-lestoestellen, stokoude
Avro-Ansons, het bouwen van zweefvlieg
tuigen en vanbussen. Want ook bij
Fokker gaat men er van uit dat men nooit
oude schoenen moet weggooien voor men
nieuwe heeft.
Liquidatie Bijzondere
Rechtspleging
Directoraat-generaal
per 1 Januari opgeheven
Het Directoraat-generaal voor de Bij-
zondere Rechtspleging is bij Koninklijk
Besluit van 31 December 1948 met ingang
van 1 Januari 1949 opgeheven. Voor de
behandeling van de resterende werkzaam
heden van justitiële aard is bij beschik
king van de minister van Justitie een
tijdelijk bureau Bijzondere Rechtspleging
aan zijn ministerie verbonden. Een bureau,
dat eveneens deel uitmaakt van het minis
terie van Justitie, is belast met de finan
ciële en administratieve afwikkeling van
de geliquideerde organen der bijzondere
rechtspleging.
Sport in 't kort
RUITERSPORT. Zaterdagmiddag 8
Januari wordt in de Haarlemse Manége een
dressuurwedstrijd voor juniores gehouden
om de Mr. Dr. J. J. M. Nobach-beker. Met
een tweetal springnummers wordt de mid
dag besloten.
Op de eerste dag van het tournooi om het
Europees kampioenschap 47/2, dat Donderdag
in het Kurhaus te Scheveningen aanving,
hebben overeenkomstig het Ave-systeem
Belgen. Nederlanders en Fransen onderling
gespeeld.
De Ruyter bracht er tegen Metz aanvanke
lijk weinig van terecht. Hij werd als in zoveel
partijen zwaar gehandicapt door grote ner
vositeit, waarvan Metz, die geen last heeft
van zenuwen, gebruik maakte om in tien
beurten uit te lopen tot 14888. Moeizaam
ging de partij verder en traag steeg de score
totdat De Ruyter in zijn 18e beurt plotseling
op dreef kwam en met een snel opgebouwde
reeks van 106 zijn deelnemnig aan dit tour
nooi rechtvaardigde. Hij stond toen op 291
tegen Metz 247. Maar laatstgenoemde, die
zich door niets of niemand van zijn stuk laat
brengen, antwoordde met 80 waardoor hij de
leiding overnam. De Ruyter kreeg daarna
nog tal van kansen, maar hij wist er geen
gebruik van te maken en Metz won verdiend.
Aan de andere tafel won Galmiche de
partij tegen Dufetelle.
De Ruyter
Metz
Galmiche
Dufetelle
De Gloster-Meteor, een twee-motorige straaljager, die volgend jaar door de Fokkerfabrieken
in licentie zal worden gebouwd.
Geef ons nog een jaar geduld....
In ons vorig nummer gaven wij belang
rijk nieuws over de verbetering van het
interlocale telefoonver-keer in Haarlem en
omgeving. De hee? A. Korff, directeur van
het Telefoondistrict Haarlem, en zijn
naaste medewerkers waarmee wij een
onderhoud hadden, vertelden ons evenwel
nog meer.
Allereerst wat het aantal telefoonaan
sluitingen betreft. In 1939 waren er in de
kring Haarlem (Haarlem, Bloemendaal,
Aerdenhout en Heemstede) 11.060 aan
sluitingen. In de oorlogsjaren hebben de
Duitsers veel vernield en gestolen, zodat
er kort na de bevrijding nog slechts weinig
aansluitingen intact waren. Onmiddellijk is
toen met het opbouwen van het net weer
begonnen. Eind 1947 was het aantal aan
sluitingen reeds gestegen tot 13044. Het
eigenaardige verschijnsel deed zich namelijk
na de oorlog voor, dat er veel nieuwe ge
gadigden voor een telefoon kwamen. Kleine
zakenmensen, die er vroeger niet aan ge
dacht hadden, waren nu tot de overtuiging
gekomen dat zij er niet meer buiten kon
den. Ook bij particulieren deed zich het
zelfde verschijnsel voor.
Omdat de voorraad materiaal en het
aantal toestellen beperkt was, moest een
wachtlijst worden ingevoerd. Daarbij werd
voorrang gegeven aan mensen die konden
aantonen, dat zij zo spoedig mogelijk aan
gesloten dienden te worden.
Het werd een lange wachtlijst. Nu staan
er nog mensen op, die al in 1947 hun aan
vraag inzonden. Toch is in de loop van
1948 het aantal aansluitingen in deze kring
gestegen van 13044 tot 14020. Bijna duizend
gegadigden werden dat jaar dus tevreden
gesteld.
Nu wüst de wachtlijst in de kring
Haarlem nóg 1381 personen aan. De
directie hoopt nog in de loop van dit
jaar die achterstand geheel te kunnen
wegwerken. Men is thans afgezien
van de urgentie-gevallen bezig de
mensen te helpen die in 1947 hun aan
vraag hebben ingediend.
In die tijd zullen er natuurlijk weer
nieuwe gegadigden bijkomen.
De grote moeilijkheid zat in het feit dat
velen bijzondere toestellen vragen, bij
voorbeeld serie-toestellen met lijnkiezers
voor kleine huiscentrales. Die bijzondere
toestellen zijn heel moeilijk te krijgen, zo
dat gevreesd wordt, dat vele aanvragen
zich voorlopig zullen moeten behelpen met
een gewoon toestel.
Alle wachtlijsten in ons land bevatten
thans nog 68.000 aanvragen.
Daaronder zijn er heel wat die het jam
mer zullen vinden niet in de kring Haar
lem te wonen. In aansluitende steden en
dorpen zijn de centrales namelijk bezet,
zodat daar pas nieuwe aansluitingen moge
lijk zijn, als de apparatuur is uitgebreid^
Haarlem (inbegrepen Bloemendaal, Aer
denhout en Heemstede) hebben voorlopig
nog ruim voldoende capaciteit voor nieuwe
aansluitingen.
Hetzelfde kan gezegd worden van IJmui-
den, Beverwijk, Santpoort en Zandvoort.
Bijna vol zijn Lisse en vrijwel alle
streken van Haarlemmermeer.
Geheel vol zijn de centrales van Hille-
gom, Hoofddorp, Vijfhuizen en Sassenheim.
De Radio-distributie
Zols men weet, valt ook de Radio-distri
butie onder het beheer van de Rijkstele
foon.
In Haarlem zijn 8500 huizen op de dis
tributie aangesloten; in Heemstede 930.
De gemeente Bloemendaal was indertijd
niet op distributie gesteld.
Wat de mógelijkheid betreft om nieuwe
aansluitingen te maken is het bij de radio-
distributie veel slechter gesteld dan bij de
telefoon. De kans dat de materialen-positie
in de naaste toekomst verbeteren zal, is
helaas klein.
In het gehele telefoondistrict Haarlem
Noord-Holland omvattend, uitgezonderd
de Zaanstreek. Amsterdam en het Gooi,
maar aangevuld met een deel van Zuid-
Holland tot NoordwJjk) is een wachtlijst
van niet minder dan 35.000 gegadigden voor
een aansluiting op het distributie net.
Dat is een bewijs, dat er veel liefhebberij
voor is. Trouwens de kosten zijn betrekke
lijk laag 1,25 per maand, plus 1,
luisterbijdrage). Zelf een toestel kopen en
onderhouden komt duurder.
Slechts een deel van het Haarlemse dis
tributienet heeft een uitzending over de
derde lijn. Dit is alleen mogelijk bij die
centrales (Haarlem heeft er 7) die voor de
derde lijn een buitenlands station kunnen
opvangen en doorgeven. Over de twee
andere lijnen worden de uitzendingen 'uit
de studio per telefoon naar Haarlem over
gebracht. Als de telefoonverbindingen van
Haarlem met de buitensteedse netten ver
beterd'zijn door de invoering van de draag-
golf-telefonie, waardoor 12 gesprekken
over één telefoonlijn kunnen worden door
gegeven (men zie onze mededelingen in
het vorige nummer) is het misschien moge
lijk ook voor de derde lijn der radio-distri-
butie een algemene uitzending te geven die
over het telefoonnet komt.
Hr. Ms. „Evertsen"
naar Indonesië
Hr. Ms. torpedobootjager „Evertsen" is
vandaag uit Rotterdam naar Indonesië
vertrokken.
Het schip zal op 13 en 14 Januari te
Dakar vertoeven, waar de opvarenden
correspondentie kunnen ontvangen, mits
deze zo spoedig mogelijk wordt gepost, zo
dat zij uiterlijk 10 Januari 's morgens 11
uur in Amsterdam kan zijn. De postkan
toren verstrekken hierover nadere inlich
tingen.
Van 2426 Januari zal het schip Kaap
stad aandoen. Correspondentie welke daar
moet worden uitgereikt dient uiterlijk 17
Januari gepost te worden. De correspon
dentie mag bestaan uit gewone en aange
tekende brieven en briefkaarten, die vol
gens het binnenlandse tarief gefrankeerd
behoren te zijn.
Europees biljartliampioenschap 47/2
330
27
106
12.22
400
27
80
14.81
400
51
53
7.84
351
51
40
6.88
schade van zijn algemeen gemiddelde. Nuss-
berger bleef op 142 staan.
Metz speelde rustig en bedachtzaam als
steeds tegen de jeugdige Dufetelle. die tot
zijn eigen ergernis maar niet aan de ivoren
ballen kan wennen. De Hagenaar won in 20
beurten, wat een moyenne van 20 betekent.
142
21
29
6.76
400
21
134
19.04
400
20
93
20.—
122
20
33
6.10
Metz
Dufetelle
De laatste avondpartijen gingen tussen Van
de Pol en De Ruyter, en Galmiche en Van
Hassel. Van Hassel nam tegen Galmiche in
een vlot tempo een grote voorsprong. Na drie
beurten leidde hij met 22135. dank zij een
serie van 151 en één van 70. Galmuhe spar
telde heftig tegen en liet met een goede 87
zien, dat hij heel wat meer in zijn mars had
dan tot dusver was gebleken. Toen Van Has
sel in negen beurten de 400 had volgemaakt
en hij op 165 stond, gaf hij zich nog niet ge
wonnen. In de nastoot scoorde hij een keurige
serie van 17, waarmee hij zijn totaal op 282
bracht.
In de beide laatste middagpartijen bereik
te het spel een veel hoger, een internationaal
peil. Nadat Van Hassel in korte tijd 26 bij-
eengestoten had, kwam de meervoudige we
reldrecordhouder in het kader 45/2 Gabriëls
met een formidabele serie van 156 naar
voren, even meesterlijk en maatvast spelend
als in zijn allerbeste tijd. Hij hield de ballen
vlak bij de korte band, overwon de altijd
lastige hindernis van een acquitstoot, toen
de bal vast lag, herstelde de positie en tover
de weer aan de korte band totdat hij ten
slotte strandde op een moeilijke trekbal bijna
over de hele lengte van de tafel. Na deze
beurt van 156, 'volgde er één van 134. Ten
slotte maakte hij nog series van 80 en 30.
Van de Pol scoorde een serie van 336.
Op de andere tafel kwam Piet van de Pol
tot een nog betere prestatie. Na achtereen
volgens 1 (van acquit), 58 en 5 gescoord te
hebben, kreeg hij de bal in goede positie,
nadat Nussberger een vrij gemakkelijke bal
gemist had en begon toen, lenig en rap als
een schermer om het biljart stappend, een
demonstratie te geven, welke nog lang in het
geheugen zal blijven van de bezoekers.
Vijftig minuten lang bleef hij in actie. De
ballen werden met wiskundige zakerheid tot
het bekende driehoekje op de kaderlijnen
aan de, korte band gedrongen. Toen hij ein
delijk de queu weg legde was de strijd
beslist, want de lange Rotterdammer had de
partij met een slotserie van 336 uitgemaakt.
Dit was een nieuw Nederlands record voor
de hoogste serie. Het oude stond met 219 op
naam van Kees de Ruyter. Tevens evenaarde
v. d. Pol zijn eigen nationaal record (100)
voor het hoogste particuliere gemiddelde.
Nussberger bracht het slechts tot vijf caram
boles.
100.—
1.25
400
4
336
5
4
5
126
4
6R
400
4
156
31.50
100.—
Nussberger kon het des avonds Gabriëls
natuurlijk geen ogenblik lastig maken.
Belg had drie zwakke beurten (2, 4, 0), maar
toen kwam hij op toeren. Met series van 134
en 93 werd de stand op 23322 gebracht in
vijf beurten. Toch rekte de partij zich veel
langer dan zich aanvankelijk liet aanzien,
want de Belg kreeg een diepe inzinking en
zeven beurten later stond hij nog pas op 274,
tegen Nussberger 102. Voor de resterende 126
punten had hij negen beurten nodig, zeer tot
Van Hassel
Galmiche
400 9
44.44
31,33
Van de Pol kon evenmin als Gabriëls het
uitzonderlijk hoge peil van zijn middag
partij bereiken, toen hij zijn zoveelste duel
met De Ruyter uitvocht.
De stand na de elfde beurt was: Van de Pol
210, De Ruyter 190.
In de twaalfde beurt zag men de Rotter-
dammer weer op zijn best. Hij scoorde het
ene tiental caramboles na het andere aan de
korte band, rappeleerde, masseerde en pi-
queerde met feilloos meesterschap, en scheen
de partij in die beurt te zullen uitmaken,
toen hij met nog 13 caramboles voor de boeg
strandde op een piqué aan de band, in lastige
positie. Op dat ogenblik gaf niemand meer
een redelijke kans aan de Waalwijker, maar
De Ruyter, plotseling geïnspireerd, begon als
een man aan zijn zware opgaaf. Hij hield de
ballen aan de korte band. buitte de a cheval
positie keurig uit en wist met een reeks van
131 zijn achterestand aanmerkelijk te redu
ceren. Van de Pol kreeg daarna grote moei
lijkheden op te lossen. In de vier volgende
beurten bracht hij het tot 399. doch ketste op
de volgende, eveneens zeer lastige bal. Dit
kostte hem de partij, want onder geweldige
spanning maakte De Ruyter met perfect klein
spel de 77 punten, welke hij nog nodig had
om te winnen. Een zeldzaam fraaie prestatie.
De laatste vijf beurten van Van de Pol waren:
177, 5, 5, 0, 2 totaal 399 en die van De Ruyter:
131, 0, 1, 1, 7 totaal 400.
Van de Pol 399 16 177 24.93
De Ruyter 400 16 131 25.—
Schaatsenrijden
Nederlandse hardrijders
gaan naar Noorwegen
Een groep schaatsenrijders, leden van de
Nederlandse Vereniging tot behartiging van
de hardrijsport zullen Zondag 9 Januari naar
Hamar vertrekken, om daar onder leiding
van de oud-hardrijder Klaas Schenk uit Anna
Paulowna, drie weken te trainen. De meesten
van deze rijders zullen voor eigen kosten de
reis maken, doch een vijftal, Marius Strijbis,
de Nederlandse uurrecordhouder (Haren-
carspel), Muts (Jisp), Maarse (Aalsmeer),
De Heus (Breukelen) en Habing (Zweelo)
worden gedeeltelijk op kosten van de ver
eniging uitgezonden. De overige rijders zijn
Stigter (Aalsmeer), Quarles van Ufford
(Breukelen), Enschedé (Utrecht) en Hoek
stra CsGravenzande). Ook zal mej. T. Tam
(Amsterdam) aan de training deelnemen.
Donderdag is in het Kurhaus te Scheveningen het tournooi aangevangen om het Europese
biljartkampioenschap anker cadre 47/2. De deelnemers aan dit tournooi (van links naar rechts):
van Hassel (België), Nussberger ZwitserlandGalmiche (Frankrijk); v. d. Pol (Nederland);
Dufetelle (Frankrijk); de Ruyter (Nederland); Metz (Nederland) cn Gabriëls (België).
Hogere uitkeringen
De minister van Sociale Zaken heeft met
ingang van 17 Januari 194-9 een aantal wij
zigingen aangebracht in de overbruggings
regeling en in de sociale bijstandsregeling.
Deze regelingen zijn bedoeld om te voor
zien in het levensonderhoud van valide en
bonafide werknemers tijdens een periode
van gedwongen werkloosheid.
De uitkeringen van de overbruggings-
regeling zijn in beginsel gebaseerd op een
percentage van het voor het beroep van be
trokkene geldende loon. De sociale bij-
standsregeling daarentegen gaat van nor
men uit. die onder andere bepaald worden
door de behoefte en cte samenstelling van
het gezin.
De cverbruggingsregeling heeft een be
perkte uitkeringsduur van dertien weken.
Daarna kan eventueel de sociale bijstands-
regeling worden toegepast, welke regeling
bovendien geldt voor enkele bijzondere
categorieën werklozen.
Ten aanzien van de overbruggingsrege-
jaar wordt verhoogd van 40 procent tot 60
procent van het geldende loon.
De plaatselijke commissies voor sociale
bijstand en het reeds bestaande orgaan van
overleg tussen het ministerie van Sociale
Zaken en de Raad van Vakcentralen zullen
voortaan tevens kunnen optreden als
(plaatselijke, respectievelijk centrale) revi
sie-instantie. Aan deze instanties kunnen
in bepaalde gevallen klachten of bezwaren
inzake de uitvoering van de overbruggings-
en van de sociale bijstandsregeling door be
trokkenen worden voorgelegd.
De bestaande ambtelijke commissies voor
sociale bijstand (waarin het gemeente
bestuur, de rijks-consulent voor sociale
bijstand en het arbeidsbureau zijn ver
tegenwoordigd) kunnen voorzover zij als
revisie-instantie optreden een vertegen
woordiger van elk der bij de stichting van
de arbeid aangesloten vakorganisaties uit
nodigen aan de besprekingen deel te nemen.
Zowel de plaatselijke als de centrale revi
sie-instanties hebben een adviserende taak.
De normen der sociale bijstandsregeling
welke onlangs wegens het vervallen van
bepaalde subsidies op de levensmiddelen
Twintig jaar geëist tegen
ex „Oberaufseherin" van Vught
Voor de derde maal heeft het Bijzondere
Gerechtshof in 's-Hertogenbosch de zaak
behandeld tegen Margaretha G.(„Treesje")
die tijdens de bezetting „Oberaufseherin'
is geweest in het kamp Vught.
Na de tweede behandeling van deze zaak
was de uitspraak wederom uitgesteld, ten
einde een nader onderzoek in te stellen
naar de medeplichtigheid van de verdachte
aan het „Bunkerdrama" van 12 Januari
1944, waarbij twaalf vrouwen de dood
vonden. Gedurende de drie behandelingen
De Zeven Zonen
Zij zullen op de wereld blijven zolang er
geknipt moet worden de scharesliepen,
die met hun wagentje langs de wegen
zeulen en in de straten op de belleknoppen
drukken: Zijn er nog scharen te slijpen?
Ja, er zijn nog scharen te slijpen, de
huismoeders komen met hun botte knip-
gereedschap aangedragen en ze krijgen het
terug voor een paar dubbeltjes: blinkend
en scherp, het is een plezier om er weer
mee aan het knippen te gaan; de felle
schaar bijt zich weer vrolijk en naarstig
door de stof, die een jongensbloes of een
bakvisjurk worden moet onder de nijvere
handen van moeder.
Zo gaat dat met die scharesliepen, zij
zijn de nuttige vrienden van de huisge
zinnen, zij hebben hun vaste klanten en
zij weten op welke huisnummers vandaag
de scharen weer eens een beurt moeten
hebben. Dan vliegen de vonken van de
wentelende slijpsteen, dan wordt er een
liedje geneuried op de maat van de trap
pende voet: In het lover van 't prié-éeltje,
zaten samen hand in hand. Dat zingt de
scharesliep bij zijn vonkend werk. cn als
die twee daar samen in het prieeltje voor
eeuwig gescheiden zijn door de dood, dan
is de schaar weer klaar: Asjeblief, en tot
de volgende keer.
En hij rijdt verder met zijn wagentje,
dat blinkt van het koper.
Er is een scharesliep gestorven, die had
zijn jaren volgemaakt langs de wegen en
aan de huisdeuren. Hij heeft de scharen
gescherpt waarmee duizenden jongens
bloesjes en bakvisjurken gemaakt zijn. En
die jongens en bakvissen zijn al getrouwd,
zij hebben al kinderen en eigen scharen die
nu en dan bot zijn. De scharesliep die ge
storven is, heeft het aardig voor mekaar
gekregen. Hij heeft zeven kinderen groot
gebracht, hij heeft een schoon gezin bij
elkander geslepen. De kinderen zijn groot
geworden, zij hebben ordentelijke am
bachten geleerd, eerlijke handwerken als
dat van vader. En vader heeft zijn kromme
rug gestrekt in een blijde rust.. Hij is ge
storven terwijl hij plezier had van' zijn
levenswerk. Hij is lachend en blijmoedig
van de wereld weggetrokken, langs einde
loze onbekende wegen naar een gouden
huisdeur met een diamanten belleknop.
Daar zullen ze hem met plezier hebben
binnengelaten. Daar zullen ze voor eeuwig
gouden scharen voor hem te slijpen
hebben.
De kinderen hebben hun vader zien
heengaan na zijn leven vol werk en ijver.
Zij hebben hem dankbaar herdacht on zij
hebben hem hun dank meegegeven voor
zijn goede gaven van hart en'verstand.
En toen zijn zij over de erfenis gaan
denken. Zij zijn alleen met zevenen,
vader en moeder hebben hun plaats ledig
achtergelaten in het kleine sobere huis.
Maar onder het lage dak hebben de oudjes
gezameld en gepot voor hun kinderen. Zij
hebben de kwartjes en dubbeltjes bij
elkander gelegd; dan hebben ze later nog
wat als wij er niet meer zijn, dan kunnen
ze zien dat wij zuinig en bezorgd geleefd
hebben. En er zijn propere meubeltjes, er
is een volle linnenkast die naar lavendel
riekt. Er zijn snuisterijen en dingen van
waarde, een scharesliep is niet de eerste
de beste, het is een goed vak.
Die zeven hebben dat allemaal eens be
keken, zij zullen het moeten verdelen; hun
vrouwen beginnen al te zeggen: Kijk, dat
moest ge maar voor ons meenemen, ge
moest maar zien dat ge dat en. dat te
pakken krijgt. En zorg dat die en die niet
met dat en dat gaat schuiven. Zo beginnen
die jonge vrouwen al, ze zijn aangetrouwd,
ze voelen de banden en de liefde van dat
schone gezin niet zozeer.
En kijk, daar hebben me die zeven toen
een vreemde streek uitgehaald. Er is over
in de kranten geschreven, er zijn mensen
geweest die er schande van hebben ge
sproken. Maar de zeven hebben het toch
maar gedaan.
Zij hebben de koppen bij elkaar ge
stoken en tegen elkaar gezegd: Jongens,
daar wil iets tussen ons komen, daar broeit
iets in ons schone kringetje van weleer.
Wij moeten dat onze vader niet aandoen,
hij zou er daarboven nog chagrijn van
hebben als wij om zijn spullen gingen
vechten. Laat onze vrouwen maar opspelen,
zij moeten hun vingers thuishouden. Wij
gaan het zaakje niet verdelen en er dan
later elkander kwaad om aankijken. Wij
zullen onze vader laten zien dat wij niet
voor niemendal zonen van een ferme
scharesliep zijn.
En zij gooien alles bij elkaar op een
hoop in de tuin, zij dragen de spullen met
zorg en liefde naar buiten, stuk voor stuk.
Zij strijken er voor het laatst nog eens over
met een zachte hand, het zijn souvenirs.
En als alles bij elkander ligt, het is een
blinkende hoop schone dingen, dan gaat er
een kruik petroleum over en zij steken
het hele zaakje in brand. Daar gaat onze
ruzie, wij zullen vader zijn spullen als rook
achterna sturen, de hemel in. En wij zullen
de broers van elkaar en de zonen van onze
vader blijven.
Het is treurig, zeggen de aange
trouwde vrouwen: die schone dingen. Wat
treurig, niks treurig, het is een offer, een
brandoffer, het is een vreugdevuur en een
vredesbrand.
En van de hoogte uit moet de oude
scharesliep die rookkolom hebben begroet
met een fijne lach Hij zal gezegd hebben:
Zij aarden naar hun vader. Ik zal vragen,
een plaatsje voor hen open te houden hier.
J.L.
Protest van de „Oude S.D.A.P."
Het partijbestuur van de „oude S.D.A.P."
heeft een adres gezonden aan de minister-
vuiiucu. ucuuicbuc ue uiic ueiiöiiueuiiKeii -J 1
van deze zaak verklaarden 21 getuigen pres,de"t:.,waa™ geprotesteerd wordt te-
I tfen nnlitiftlo antio in Tnnnnfteia Uat „„„Tl
positief, dat verdachte bij het bunkerdrama
aanwezig was, vier getuigen zeiden haar
ling gold tot nu toe de bepaling dat een reeds met 1,werden verhoogd, onder-
werkloze, die dertien weken uitkering had
genoten niet opnieuw voor een zodanige
uitkering in aanmerking kon komen, voor
dat hij tenminste dertien weken achtereen
door arbeid in het vrije bedrijf in eigen
onderhoud had kunnen voorzien. Thans is
deze bepaling zodanig gewijzigd dat ge
noemde dertien weken niet-aaneengesloten
in een periode van zesentwintig weken mo
gen vallen.
Het uitkeringspercentage volgens deze
gaan opnieuw een verhoging van 2,
voor een echtpaar en van 1,10 voor kost
gangers en alleenwonenden. De gezins
ledenbijslag, welke thans 2,40 per gezins
lid bedraagt wordt van het vierde gezins
lid af op 3,gebracht.
Teneinde aan de moeilijkheden in de ge
zinnen met geringe inkomsten tegemoet te
komen zal voortaan een bedrag van 10,
per week per verdiend gezinslid bij de be
rekening van de bijslag buiten beschou-
regeling voor thuis-inwonenden boven 30 wing worden gelaten.
niet gezien te hebben, doch achtten haar
aanwezigheid niet onmogelijk en slechts
twee getuigen ontkenden dat zij aanwezig
was geweest.
Daar de misdaden door „Treesje" be
dreven niet op eigen initiatief doch op
bevel wei-den uitgevoerd, meende de pro
cureur-fiscaal niet de doodstraf te mogen
eisen. Hij requireerde twintig jaar gevan
genisstraf.
Voorts stond terecht P. Fusz, gedurende
de bezetting plaatsvervangend comman
dant van het kamp Vught. In tegenwoor
digheid van Fusz werden strafappèls en
strafèxercities gehouden en gevangenen
-a#handeld. Levensmiddelen, bestemd
voor gevangenen bij de vbeidskomman-
do's, werden door hem gecor.f^queerd.
Tien jaar met aftrek van voorarrest
luidde de eis.
Een 24-jarige typiste uit Utrecht, Jacoba
R,, die als opzichteres bewakingsdiensten
verrichtte in kamp Vught en in Polen, was
door het Bijzondere Hof in Amsterdam ver
oordeeld tot twaalf jaar. De Bijzondere
Raad van Cassatie verwees deze zaak
naar het Bijzondere Hof te Leeuwarden,
waar thans tegen haar 14 jaar ia geëist
gen politiële actie in Indonesië. Het partij
bestuur noemt deze actie in strijd met elk
begrip van humaniteit en democratie en
zegt dat het zich niet kan ontrukken aan
de indruk, dat de regering de breuk met
de republiek doelbewust heeft geforceerd,
daar de uitgevoerde militaire operaties
reeds maanden tevoren moeten zijn voor
bereid.
Post voor Oost en West
Het s.s. „Waterman" is op 4 Januari uit
Batavia naar Nederland vertrokken met
repatriërende militairen aan boord. Het
schip zal op 19 Januari in Port Said aan
komen. Wil men dat de opvarenden daar
post krijgen, dan dient deze niet later dan
11 Januari ter post bezorgd te zijn.
Naar Indonesië kan zeepost verzonden
worden met het s.s. ..Zuiderkruis", dat op
14 Januari vertrekt. Uiterlijk 10 Januari
posten. Naar de Nederlandse Antillen kan
dit met het s.s. „Van Ostade", dat op 11
Januari en met het s.s. „Boskoop", dat op
15 Januari vertrekt. Uiterlijk posten resp.
op 8 en 12 Januari.
Naar Suriname kan zeepost worden ver
zonden met het m.s. .Bonaire', dat ook
11 Januari vertrekt. Uiterlijk posten op
8 Januari.
