IJmuider Courant
„Nederland schond het Handvest
en daagde de Veiligheidsraad uit
Haarlems Dagblad
George Marshall
Strenge toon van Amerika in Lake Success
n
Dr. Jessup dringt aan op verkiezingen en
snelst mogelijk terugtrekken der troepen
Lippmann over het Aziatische probleem
Vredesplan
van deJoean
Op Prestwick was 18-jarige jongen
verantwoordelijk voor weerrapporten
Rauter's cassatieberoep verworpen
63e Jaargang No. 1914G
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel. Adm 5437,
Tel Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K2560).
Terrasweg 47, Santp - Haarlem Gr. Houtstr, 93
Telef. 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Kennemer editie van
Woensdag 12 Januari 1949
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen per week 33 cent, per
kwartaal f 4.25. Franco per post 4,75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
at «Öpnttjte tftiarlrmsrbc «Courant (ïnno ié?6)
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
ALS STAATSLIEDEN AFTREDEN we
gens gezondheidsredenen pleegt men in
dat motief niet te geloven. Het is te vaak
toegepast om andere redenen te verbergen.
De uitdrukking „diplomatieke ziekte" is
allang spreekwoordelijk. Toch komt het
meermalen voor dat het motief juist is. Toen
twee jaar geleden George Marshall's voor
ganger, de Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken James Byrnes, op bijna 68-
jarige leeftijd aftrad verzekerde hij dat.
Weinig mensen geloofden hem. Marshall
heeft een iets betere kans om geloofd te
worden, want hij heeft pas een ernstige
operatie ondergaan. Maar ook in dit geval
wordt twijfel te berde gebracht. Was de
samenwerking tussen president Truman en
hem nog wel zo voortreffelijk? Aangezien
de ene twijfel met grote vlotheid tot de
volgende leidt, heeft de president het nut
tig geacht met nadruk te verzekeren dat
Dean Acheson, de nieuwe minister van Bui
tenlandse Zaken, Marshall's beleid zal
voortzetten. Ten aanzien van de uitvoering
van het Plan-Marshall is dit gemakkelijk
aanvaardbaar, want als onderminister
heeft hij (tot Juli 1947, toen hij aftrad) de
voorbereiding van een Europees herstelpro
gram al krachtig gestimuleerd. Tot het
Europese publiek is dat niet zo sterk door
gedrongen, maar voor de Amerikanen is de
naam Acheson onafscheidelijk aan het
Plan verbonden.
George Marshall, 68 jaar, enkele maan
den ouder dan Byrnes, toen die zijn zware
taak neerlegde, is blijkens de vele portretten
die in die laatste twee jaar gepubliceerd
zijn, in die korte tijd sterk verouderd. De
afbeeldingen van de laatste tijd lijken
alleen nog maar op die van de man, die in
Januari 1947 opgewekt verklaarde dat hij
zich krachtig genoeg voelde om de opdracht
te aanvaarden. Zij tonen vermoeide trek
ken in een vermagerd, verstrakt gezicht.
Geen wonder. Meermalen is geschreven
over de inspannende, arbeid die de presi
dent der Verenigde Staten ten deel valt en
de wereld heeft zich indertijd verwonderd
over Roosevelt, die het meer dan twaalf
jaar volhield eer hij plotseling bezweek.
Maar het staatshoofd heeft nog het voor
deel, dat hij maar zelden zijn land ver
laat. De minister van Buitenlandse Zaken
daarentegen trekt er tegenwoordig ieder
jaar meermalen op uit, stormt per vliegtuig
naar verre landen, moet bij aankomst on
middellijk paraat zijn en leiding geven aan
zijn delegatie en kan niet minder dan zijn
president doordrongen zijn van de enorme
verantwoordelijkheid, die op hem rust.
Soms zal hij zijn vooroorlogse voorgangers
wel benijden. Want in hun tijd vormden de
Verenigde Staten wel reeds de machtigste
mogendheid ter wereld, maar zij voerden
hun beleid toen nog in betrekkelijke af
zondering. Na de tweede wereldoorlog is
hun invloed op de gang van zaken onmis
kenbaar geworden en Marshall's ambts
periode heeft de aanvaarding van onge
kende verantwoordelijkheden gebracht. Wie
als leider van het State Department op
treedt moet er zich wel van bewust zijn, dat
zijn arbeid en persoonlijk optreden het wel
en wee der wereld in hoge mate beïnvloe
den. Daar zit meer in dan de bevrediging
van persoonlijke ambitie, die er ongetwij
feld is, want het zijn altijd ambitieuze men
sen die dergelijke taken op zich nemen. Er
zit ook de zware last in, die men op de
schouders neemt en die vaak moeilijk te
torsen moet zijn. Als men daarmee begint
op een leeftijd, waarop de meeste mensen
rust gaan nemen en na al vele moeilijke
posten bekleed te hebben is het geen won
der, dat na een paar jaar uitputting van
energie zich doet gevoelen.
Wij hebben de loopbaan van Marshall,
die een militaire carrière achter de rug had
die "in de tweede wereldoorlog zijn grootste
welslagen had bereikt, in herinnering ge
bracht. Hij is een van de zeldzame gene
raals der historie, die ook als staatsman
leiding heeft kunnen geven. Zijn grote
denkbeeld, het Europese herstelplan, heeft
hij met merkwaardig doorzettingsvermogen
doen aanvaarden en tot uitvoering weten te
brengen. Men kan zich slechts vaag voor
stellen hoe ontzaglijke concentratie en vol
harding hem dat moet hebben gekost
tegenover een politiek verzet in eigen land,
dat aanvankelijk zo groot was dat zijn
plan tot misluicking gedoemd scheen. Dat
regeren vooruitzien is weet iedereen, maar
er zijn altijd maar weinig mensen die het
in de practijk durven te brengen. Het
brengt mee dat men risico's moet durven
nemen. Het betekende in dit geval zonder
historisch voorbeeld dat er mee vergelijk
baar was dat men het Amerikaanse volk
directe financiële offers moest laten brengen
ten bate van andere volken. En in welk een
omvang! Marshall stuitte op politici, die
niet verder keken dan de toestand van het
ogenblik en dan de handige oplossingen
met vermijding van grote risico's, die zich
voordeden. Hij stuitte op onwil om verder
vooruit te kijken dan één of twee jaar en
op afkeer van hetgeen velen natuurlijk
noemden „een sprong in het duister".
Het is niet moeilijk ons dat voor te
stellen, want wij kennen deze mentaliteit
in Europa nog veel beter. Dat Marshall
slaagde bewees duidelijker dan ooit
tevoren, dat men in de Nieuwe Wereld tot
zeer grote dingen in staat is. Dat hij in de
worsteling met hardnekkige tegenstanders
overwon kenmerkt hem als een man van
grote stijl en energie. Dit met eerbied te
erkennen is voor ons Europeanen, die op
dit tijdstip in heel andere levensomstandig
heden zouden verkeren als nu het geval is
en bitter weinig uitzicht op beter zouden
hebben als hij niet gezegevierd had, een
plicht. Moge hem een goede rust en een
gelukkige levensavond ten deel vallen. En
indien hij Europa nog eens mocht bezoeken,
zou het hem een ontvangst moeten berei
den waaruif de dankbaarheid en het respect
zouden spreken, die hij verdient.
R. P.
Hoofdstedelijk roodhuis
werd niet schoongemaakt
De gemeente Amsterdam heeft ruim 700
werksters in dienst, die ongeveer 500 ge
bouwen schoon houden. Vanmorgen zijn
ongeveer 300 werksters in staking gegaan.
De gemeente Amsterdam betaalt de
werksters gemiddeld 60 cent per uur, het
normale van rijkswege vastgestelde loon.
De stakende werksters verlangen 8<
cent per uur.
De vakverenigingen, waarbij ongeveer
230 werksters zijn aangesloten, stellen
zich niet achter deze staking, die dus als
„wild" kan worden beschouwd.
LAKE SUCCESS, 11 Januari; „Dit was de krachtigste taal die ooit door de Verenigde
Staten gebruikt werd tegen een lid der UNO dat niet tot het Sovjet-blok behoort",
aldus karakteriseerde de United Press correspondent te Parijs de rede van dr. Philip
Jessup in de Veiligheidsraadszitting van Dinsdag. Dr. Jessup liet inderdaad een
strenge toon horen tijdens zijn rede over de Indonesische kwestie, waarin hU het
standpunt van Washington formuleerde. Hij beschuldigde Nederland van schending
van het UNO-handvest. De voortzetting van dê militaire actie en het vasthouden der
republikeinse leiders noemde lijj een uitdaging aan de Veiligheidsraad. „De Verenigde
Staten", aldus Jessup, „wensen geen enkele daad van geweld goed te keuren. Wij
staan er op dat de Veiligheidsraad zich blijft bemoeien met deze zaak".
Geen resolutie voorgesteld
Dr. Jessup.zeide dat de Nederlandse
autoriteiten geen excuses konden aanvoe
ren voor het niet opvolgen van de orders
van de raad. Jessup verklaarde verder,
dat de vertegenwoordiger van Nederland
in de raad, dr. J. H. van Royen, zijn re
gering niet heeft kunnen ontlasten van de
beschuldiging het Handvest van de UNO
te hebben geschonden.
Tenslotte zeide Jessup, dat naar de me
ning der Verenigde Staten een ware vrede
gevonden kan worden slechts indien de
politieke geschillen geregeld worden op
basis van eerder gesloten politieke over
eenkomsten tussen Nederland en de In
donesische leiders. Het Amerikaanse stand
punt is dat Nederland een datum had moe
ten vaststellen voor het houden van vrije
algemene verkiezingen in geheel Indone
sië, om de grondslag te leggen voor de
werkelijke Verenigde Staten van Indone
sië. Bovendien moet een datum worden
vastgesteld voor het overdragen van de
souvereiniteit van Nederland aan de Ver
enigde Staten van Indonesië.
Er moeten schikkingen getroffen worden
voor een spoedige beëindiging van de mi
litaire bezetting, die veroorzaakt is door de
Nederlandse actie in Indonesië. Voor het
overdragen van de souvereiniteit moeten
alle troepen uit Indonesië worden terug
getrokken.
Jessup zei nog, dat de tijd tot de verkie
zingen en het overdragen van de souverei
niteit gerekend moet worden in maanden
en niet in jaren.
De Amerikaanse afgevaardigde deed in
de Veiligheidsraad echter geen formele
voorstellen om het Amerikaanse standpunt
te verzekeren van steun.
Jessup deed tijdens zijn rede nog een zij
delingse aanval op de Sovjet-Unie, die hij
er van beschuldigde geen werkelijke po
ging te ondernemen om in Indonesië de
onafhankelijkheid te vestigen, doch in
werkelijkheid er op uit te zijn om de wet
telijke democratische regering omver te
werpén onder de overheersing en controle
van een communistische minderheid. „Waar
het communisme dóór de vensters binnen
komt", aldus Jessup, „vliegt de onafhanke
lijkheid door de deur naar buiten".
De tweede spreker was Nisot (België),
die een korte verklaring aflegde, waarin
hij zeide, dat de bevoegdheid van de Vei
ligheidsraad volgens Belgische en Neder
landse opvatting nog steeds betwist werd
en dat daarom de resoluties van Parijs niet
als bindend voor de Nederlandse regering
beschouwd kunnen worden.
De gedelegeerde van Chiha deed daarna
een beroep op de Nederlandse regering
niet de bevoegdheid van de raad te be
twisten. De Veiligheidsraad, aldus zeide de
Chinese afgevaardigde, moest integendeel
een meer positieve rol spelen dan tot nog
toe in de Indonesische kwestie, zowel met
betrekking tot de volksraadpleging als tot
de handhaving van recht en orde. De Chi
nese afgevaardigde verklaarde, dat de raad
moest staan op een vrije volksraadpleging
verkiezingen, waarvan de vrijheid
plechtig gewaarborgd moest worden.
Noorse stem
Finn Moe (Noorwegen) zeide dat hij,
ofschoon de militaire actie ongerechtvaar
digd was en niet in overeenstemming met
letter en geest van het handvest, nog steeds
van gevoelen was, dat niet gezegd kon
worden, dat de ene partij geheel wit en de
andere geheel zwart was. De republiek
was klaarblijkelijk niet in staat geweest
de militaire situatie in eigen gebied geheel
onder controle te houden, hetgeen volgens
Moe twijfel doet rijzen aan de verantwoor
delijkheden, welke de republiek zou kun
nen aanvaarden als onafhankelijk land.
Moe vervolgde: De republiek dient toe
te geven, dat de Nederlandse regering ver
scheidene redenen tot klagen had over de
houding van de republikeinse regering.
Dr. Drees blijft nog in Indonesië
Naar onze parlementaire redacteur van
bevoegde zijde in den Haag verneemt is er
geen sprake van dat de minister-president
reeds deze week uit Indonesië naar Neder
land zou terugkeren. Men verwacht dat hij
daar zeker tot het einde van de volgende
week zal blijven. Dit ligt ook voor de hand
als men acht slaat op de omstandigheid, dat
er tot dusver vrijwel geen overleg is ge
pleegd met die figuren in Indonesië, waar
mee overleg nodig en gewenst zou zijn.
Hoewel de Nederlandse houding begrijpe
lijk was. kon de politiële actie niet door de
vingers worden gezien.
Vrijlating van de politieke gevangenen
en staking der vijandelijkheden moest in
de eerste plaats door de Veiligheidsraad
worden geëist. Daarna dienen de onderhan
delingen op basis van de Renville-overeen-
komst te worden hervat.
De Russische afgevaardigde Malik zei,
dat de Verenigde Staten en Engeland ver
antwoordelijk waren voor het falen van de
Veiligheidsraad.
Het was monsterachtig, aldus Malik, dat
Nederland in de twintigste eeuw zou wor
den toegestaan zijn koloniale overheersing
op te leggen aan een volk, daarbij het
handvest der UNO trotserend.
De bespreking werd om kwart over zeven
verdaagd tot Vrijdagmiddag drie uur (21
uur Nederlandse tijd).
Behalve Australië, de Philippijnen, Bel
gië en India kan thans Birma ook deel
nemen aan de besprekingen over Indo
nesië als „belanghebbend land" zonder
stemrecht. Dit werd in de vergadering van
Dinsdag door de Veiligheidsraadsleden toe
gestaan.
De eerste Oceaanvlieger,Charles LuckyLindbergh is benoemd tot bijzonder adviseur van de
stafchef der Amerikaanse luchtstrijdkrachten en gaat in die kwaliteit overleg plegen met de
Amerikaanse bezettingsautoriteiten in Duitsland. Overste Lindbergh wordt bij zijn aankomst
op Neubiberg bij München begroet door de commandant van dit vliegveld, kolonel Edwinson.
Japan vernietigde voor altijd
de gedachte aan een Westers imperium
Het Rijksijiuseum in Amsterdam baadt zich
thans 's avonds en 's nachts in een zee van
natriumlicht waarin de fraaie gevels bijzonder
goed tot hun recht komen. Deze onlangs aan
gebrachte buitenverlichting dient echter meer
als afweer tegen mogelijke inbraak- en diefstal
pogingen dan als verfraaiing van het stadsbeeld.
Harriot opnieuw voorzitter
der Nationale Vergadering
Edouard Herriot, de 77-jarige radicaal-
socialistische leider en oud-premier van
Frankrijk, is gisteren herkozen als voor
zitter van de Nationale Vergadering met
274 stemmen. De 79-jarige communist
Cachin kreeg er 140.
Walter Lippmann, de bekende Amerikaan
se commentator en publicist, schrijft heden
in de New-Yorkse Herald Tribune onder de
titel „Amerika in Azië" het volgende:
„Wanneer wij trachten uit te maken wat
wij moeten doen. dienen wij te beginnen met
de erkenning dat wij de loop der gebeurte
nissen in Azië niet kunnen vormen of rich
ten. Wij kunnen wellicht een nuttige invloed
uitoefenen om de vriendschappelijke betrek
kingen tussen de Westerse democratieën en
de noodlijdende volken van Azië te besten
digen. maar zelfs dit zal moeilijk zijn. Indien
wij echter trachten meer dan dit te doen of
iets geheel verschillends bijvoorbeeld het
steunen van marionettenregeringen tegen
het wassend getij van nationalisme en so
ciale revolutie dan zullen wij bijna zeker
falen en alle invloed die wij anders nog
mochten behouden, verliezen. Wanneer wij
onze positie in Azië vaststellen en hier
mede moeten wij beginnen teneinde onze
politieke gedragslijn uit te stippelen dan
moeten wij in de eerste plaats constateren,
dat wij Japan verslagen hebben door de
heerschappij in de Zuidzee en over de Ja
panse eilanden niet dus door het Japanse
leger te verslaan en daarna de door Japan
veroverde gebieden zoals China en Indone
sië te bevrijden en te bezetten. De Ameri
kaanse overwinning gaf ons land de onbe
twiste suprematie ten Noorden van de equa
tor tot aan de kusten van het Aziatische
vaste land. Het bezetten van de uitgestrekte
door Japan veroverde gebieden hebben wij
overgelaten aan onze bondgenoten, nadat
wij eenmaal besloten hadden onze recht
streekse aanval te richten op het Japanse
moederland zelf. Aan onze bondgenoten
hebben wij het recht gelaten hun voormalige
gebieden te bezetten, maar zowel China
ionder Tsjang Kai Tsjek) als Frankrijk en
Nederland waren te zeer verzwakt om deze
taak met succes te kunnen volvoeren. Zij
zijn niet in staat geweest hun gebieden te
pacificeren. In Indonesië en Indo-China ver
nietigden de Japanners wellicht voor altijd
de gedachte aan een Westers imperium, on
danks het feit dat de Japanners zelf uitein
delijk door de Amerikanen verslagen zijn.
Zij bewezen, dat een Aziatisch land in staat
was Europese imperia in het Oosten te ver
slaan. (.Hun slogan: Azië voor de Aziaten
werkt nog door ondanks hun eigen neder
laag. Waar zullen wij thans zoeken naar
bondgenoten, nu het nationalistische China,
Nederland en Frankrijk zo duidelijk onge
schikt zijn gebleken de rol te spelen welke
wij veronderstelden dat zij zouden kunnen
spelen? Mijn overtuiging is dat rar. Attlee
de juiste weg heeft aangewezen, toen hij het
stoutmoedige en verstrekkende besluit nam
om India en Pakistan te beschouwen als lei
ding gevende leden van wat thans niet
langer meer „British commonwealth" maar
het „commonwealth" zonder meer is. Men
heeft mij verteld dat op de conferentie der
eerste ministers van het „commonwealth"
jongstleden zomer in Londen, Pandit Nehroe,
ongetwijfeld de grootste figuur in Azië,
heeft voorgesteld dat India in de toekomst
de bemiddelaar zou worden tussen Azië en
het Westen. Het zou voor ons aanbeveling
verdienen met Nehroe in consult te treden
over onze gehele politieke koers in China en
Indonesië. Tevens zou dit moeten geschie
den met Australië en de vertegenwoordi
gers van de nieuwe Britse politiek in Azië.
Dan zouden wellicht onze West-Europese
vrienden trachten te begrijpen waarom wij
ons niet kunnen en mogen laten meeslepen in
oppositie tegen de Aziatische nationale be
wegingen voor onafhankelijkheid. Dan zul
len zij zich wellicht realiseren hoe noodlottig
het zou zijn voor henzelf en voor de zaak
der Westerse beschaving wanneer ooit zou
kunnen worden gezegd, dat de Westerse
unie voor de verdediging van de vrijheid in
Europa in Azië zou zijn een syndicaat tot
het in stand houden van decadente imperia".
Tientsin gevallen?
Zoals wij gisteren in een deel van onze
oplaag al meldden, heeft de Joean, het
hoogste toezichthoudend college van de
Chinese regering gisteren met algemene
stemmen besloten een onmiddellijk staken
van het vuren te verzoeken om een einde
aan de burgeroorlog te maken.
Een groep leden van de Joean diende ter
verdere overweging een uit vier punten
bestaand vredesplan voor, dat het volgen
de behelst:
Generalissimus Tsjang Kai Tsjek, premier
dr. Soen Fo en de communistische leider
Mao Tse Toeng moet worden gevraagd, de
militaire operaties te staken en zo spoedig
mogelijk afgevaardigden te zenden, die op
een conferentie concrete vredesvoorstellen
zullen bespreken.
Zij zouden vroegtijdig besprekingen
moeten houden met Tsjang Tsjih Tsjoeng
en Tsjang Tsjoen, leden van het kern
kabinet, en vooraanstaande figuren om de
vrede te verwezenlijken.
De ambassadeurs van de vier grote
mogendheden moet uit naam van het volk
verzocht worden aan te dringen op vrede.
Verder moet hun verzocht worden de wen
sen van het Chinese volk aan hun rege
ringen kenbaar te maken en hun bemid
deling te verlenen.
New Yorkse radiostations die eerst be
kend hadden gemaakt, dat volgens offi
ciële berichten Tientsin gevallen was,
meldden later dat de gemeenteraad van de
stad een overeenkomst tot staking van het
vuren had bereikt met de communisten,
die de stad bijna geheel in hun bezit
hadden.
Het woord is aan
Peter Hille:
Men kan ook naar boven vallen.
En zo valt men het diepst.
Israël verzoekt zitting van Vei
ligheidsraad over grensincident
De regering van Israël heeft te Lake
Success bij de secretaris-generaal der UNO
een verzoek ingediend tot het houden van
een speciale Veiligheidsraadszitting over
de kwestie der neergeschoten Britse vlieg
tuigen.
Een woordvoerder te Tel Aviv verklaar
de: „Wij stellen de Veiligheidsraad voor
een onderzoek in te stellen. Alles wat wij
in dit stadium vragen is een procedure
van bespreking en onderzoek. Zowel de
secretaris-generaal van de UNO als de
Amerikaanse regering hebben het verlan
gen kenbaar gemaakt naar ontspanning in
de huidige situatie. Wij juichen deze po
gingen toe. Wij zijn van mening, dat onze
klacht misschien tot een ontspanning zal
leiden, niet tot een vermeerdering van de
spanning".
OPNIEUW STUDENTENRELLETJES
IN CALCUTTA
De politie te Calcutta heeft Dinsdag met
gebruik van traangas een eind gemaakt
aan een demonstratie van studenten, die
hun aanhankelijkheid jegens de Indone
sische republiek betuigden. Ongeveer
twaalf van hen werden gearresteerd en
een aantal anderen werd gewond.
Aangezien'er in Calcutta een verbod tot
het houden van demonstraties van kracht
is, verzocht de politie de studenten zich te
verspreiden, doch zij weigerden dit. Nader
hand wierpen de studenten stenen, waar
door zeven leden van de politie licht wer
den gewond.
DE RAMP MET DE ..NIJMEGEN"
In de nacht van het ongeluk waren
radiozender en zoeklicht defect
Tijdens de tweede dag van het openbaar
onderzoek naar de oorzaak van de ramp
met de K.L.M.-Constellation „Nijmegen"
bleek, dat in de nacht van het ongeluk
een jongeman van achttien jaar op het
vliegveld Prestwick belast was geweest met
de weermeldingen aan binnenkomende
vliegtuigen. Deze achttienjarige, John
Simpson, stond drie uur lang in de getui
genbank en werd door deskundigen op het
gebied van de luchtvaart aan een scherp
verhoor onderworpen. Op vragen van mr.
Cameron, de advocaat van de K.L.M.ver
klaarde Simpson, dat hij tien maanden op
Prestwick in dienst was. Hij had er onge
veer negen maanden onder leiding van
een ervaren meteoroloog gewerkt. Het
zoeklicht, waarmee de hoogte van het
wolkendek wordt bepaald, kon niet ge
bruikt worden omdat de lamp de vorige
nacht was gebroken. Simpson had dit
medegedeeld aan de weerkundige, die toen
dienst had en deze had op zijn beurt de
mededeling doorgegeven aan een ambte
naar van de administratie van het vlieg
veld. Mr. Cameron merkte op dat deze het
zeker weer aan de stoker had moeten op
geven.
Simpson gaf desgevraagd toe, niet te
weten hoeveel obstakellichten er op de
radiomasten van het vliegveld geplaatst
waren. Het was hem daardoor ook niet
opgevallen dat twee van deze lichten in
de nacht van de ramp niet hadden gebrand.
Hij had opdracht, ieder halfuur een weer
bericht door te geven indien het weer
slechter werd. Hij ontkende, dat dit
kort voor de ramp het geval was geweest,
maar gaf toe dat het motregende en dat
het zicht af en toe minder goed was. Uit zijn
verklaringen bleek voorts, dat de radio
zender van Prestwick die nacht niet in
orde was. Men had daarom een radiobaken
ingeschakeld, dat echter op een andere
golflengte dan de normale zender werkte.
Simpson sprak een bewering van een
der deskundigen tegen, dat de windmeter
op het vliegveld op een beschutte plaats
was opgesteld en daardoor onjuiste aan
wijzingen zou hebben gegeven. Om half-
twaalf 's avonds had de meter een wind
snelheid van 14 mijl per uur aangewezen.
Hij geloofde niet, dat de windkracht daarna
tot 50 mijl per uur was toegenomen.
Uit het verhoor van John Nisbert, in
genieur bij de electrisehe centrale in Kil
marnock, bleek, dat in de nacht van de
ramp zich een ernstige storing in de hoog
spanningsleiding naar Kendoon had voor
gedaan, welke niet alleen in de omgeving
maar in geheel Schotland waarneembaar
moet zijn geweest. Van deze storing was
terstond mededeling gedaan aan het hoofd
station van de electriciteitsmaatschappij in
Glasgow. De daar aanwezige hoofdinge
nieur, James Mair. liet direct een onder
zoek instellen, waarbij bleek dat nabij
Tarbolton drie van de vier draden van de
132.000 volts hoogspanningslijn waren ge
broken. Mair, die thans ook als getuige
werd gehoord, nam aan, dat de „Nijmegen"
onder de drie draden was doorgevlogen en
daarbij ook de vierde, de aardleiding. had
geraakt, zodat de volle stroom door het
vliegtuig was gegaan, hetgeen volgens Mair
vrijwel zeker brand veroorzaakt moet
hebben.
Hierna kwam de foutieve hoogte-aan
duiding op de door de K.L.M. gebruikte
landingskaarten van Prestwick nog even
ter sprake. Er kon niet met zekerheid wor
den vastgesteld, dat deze fout ook voor
komt op de door de Amerikaanse leger-
luchtmacht gebruikte kaarten van dit
vliegveld.
De tweede zittingsdag werd besloten met
het horen van enige employés van de
K.L.M., die op Schiphol de vracht van de
„Nijmegen" hadden ingeladen. Zij ver
klaarden dat het inladen der goederen met
de gebruikelijke zorgvuldigheid was ge
schied.
Twaalf kinderen verbrand
Hedenochtend is het kindertehuis „Les
Oisellens" te Chateau d'Eux in Zwitserland
afgebrand, waarbij twaalf kinderen om het
leven kwamen. Een dertiende kind heeft
ernstige brandwonden en men verwacht
niet, dat het in leven zal blijven.
Het vuur ontstond doordat natte kleren,
die bij de kachel waren opgehangen, vlam
vatten. Binnen enkele minuten was het
houten huis een vuurzee. De kinderen wer
den in hun slaap door het vuur verrast.
Tegen. Bisschop D. Wurm. voorzitter van
de Raad der Duitse Evangelische kerk. heeft
zich uitgesproken tegen het plan van een
Oostenrijkse filmmaatschappij om Bach's
Mattheuspassie te verfilmen.
De Bijzondere Raad van Cassatie
heeft hedenmorgen het cassatieberoep
van Rauter, die voor het Bijzonder Ge
rechtshof te 's-Gravenhage tot de
doodstraf veroordeeld was, verworpen.
De Raad heeft overwogen, dat bij de be
rechting van oorlogsmisdrijven en daarmee
gelijk te stellen wandaden, begaan door
personen van vijandelijke nationaliteit, de
taak der Nederlandse justitie zich niet be
paalt tot het bestraffen van inbreuken op
de Nederlandse rechtsorde, doch veeleer
ten doel heeft uitdrukking te geven aan de
reactie van het door deze misdaden diep-
geschokte rechtsbesef der volkerengemeen
schap in dier voege, dat dê ernst der ge
pleegde feiten en de daaraan evenredige
repressie naar objectieve maatstaven
dienen te worden vastgesteld, zonder dat
daarbij een eenzijdige betekenis wordt ge
hecht aan de gevolgen die uit deze feiten
voor de Nederlandse gemeenschap zijn
voortgevloeid of aan de overigens ver
klaarbare gevoelens van afschuw welke
die daden bij de Nederlandse bevolking
hebben opgeroepen. De Raad kan tot geen
andere slotsom komen dan het Bijzonder
Gerechtshof en is van oordeel dat op juiste
gronden aan requirant de zwaarste straf is
opgelegd. De bewezen verklaarde feiten
verraden een zo verwerpelijke, van elk
begrip van recht en redelijkheid gespeende
geestegesteldheid en hebben zulke ernstige
gevolgen voor talloze slachtoffers van het
door de requirant uitgeoefende schrikbe
wind gehad, dat hij slechts met zijn leven
voor zijn gedrag zal kunnen boeten.
Vaderlandslievende gevoelens kunnen nim
mer een vrijbrief betekenen voor 't voeren
van oorlog met misdadige en door het vol
kenrecht gewraakte middelen of voor de
toepassing van onmenselijke terreurmaat
regelen op bevolkingen van bezette ge
bieden. Requirant heeft bij de behandeling
van zijn zaak onder betuiging van zijn
onschuld het recht van het Nederlandse
volk op vergelding erkend en zich daartoe
persoonlijk ter beschikking van de Neder
landse regering willen stellen. Deze uit
lating gaat uit van de veronderstelling als
zou de Nederlandse regering bevoegd en
bereid zijn een onschuldige als zoenoffer
te doen vallen voor het tijdens de oorlog
aan haar onderdanen berokkende leed, een
gedachtengang, welke niet in overeenstem
ming is met de in dit land gangbare rechts
overtuiging, noch met de zedelijke opvat
tingen van het Nederlandse volk. Requi
rant heeft echter door deze opmerking
blijk gegeven van een ook bij hem leven
dig besef van de verschrikkelijke gevolgen
van het Duitse bestuur tijdens de jaren
der bezetting, zodat de Raad in deze uit
lating van de requirant de bevestiging
vindt van zijn oordeel dat met geen lich
tere straf dan de door het Hof opgelegde
kan worden volstaan.
KOUDE NACHT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N-M.I. in De Bilt, geldig van Woens
dagavond tot Donderdagavond:
Vannacht over het algemeen weinig
bewolking met aanvankelijk nog enkele
verspreide buien. Afnemende wind tus
sen Noord-West en West. Op vele
plaatsen lichte vorst.
Morgen overdag geleidelijk toenemende
bewolking met later voornamelijk in
het Noord-Westen van het land enige
sneeuw of regen, weer aanwakkerende
Zuid-Westelijke wind en iets zachter.
13 Januari:
Zon op 8.44 uur. onder 16.54 uur
Maan op 14.45 uur, onder 8.05 uur