IJmuider Courant
Haarlems Dagblad
De Passagier
„Republikeinse leiders op Banka
gevangen gehouden in kleine ruimte"
De Nederlandse bijdrage aan de
verdediging van West-Europa
Vonnis over Chinese nationalisten
wordt in snel tempo voltrokken
63e Jaargang No. 19144
Bureaux: Kennemerlaan 154, Tel. Adrn. 5437,
Tel Redactie 5389. na 5 uur: 8061 (K 2560),
Terrasweg 47. Santp - Haarlem Gr. Houtstr. 93
Telef. 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Maandag 17 Januari 1949
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen per week 33 cent, per
kwartaal f 4,25, Franco per post 4,75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
cn ^prrtbtE foraricmgöje Courant (Tfnnn
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
TOEN, honderdtien jaar geleden, de eerste
spoorweg in ons land was aangelegd
en de eerste treinen met de toen duizeling
wekkende snelheid van dertig kilometer
per uur tussen Amsterdam en Haarlem
heen en weer stoven, voorspelden vooruit
strevende lieden dat de trekschuit en de
diligence binnen enkele jaren zouden heb
ben afgedaan. Er zijn altijd van die haas
tige, vooruitstrevende mensen geweest. Zij
stelden het zich te kras voor. Want nevens
het razende, rokende snelheidsmonster, dat
over de spoordijk stormde, bleef de trek
schuit nog tientallen jaren lang statig
voortglijden. Haar passagiers stapten in
Halfweg uit, omdat de vaart daar ophield,
wandelden rustig het dorp door en stapten
in de tweede trekschuit ter andere dorps
zijde om hun reis voort te zetten. Trein of
geen trein. Zij vonden het veiliger. Maar
zij vonden het vooral oud en, vertrouwd.
Zij hadden geen zin om hun denjc-tempo te
versnellen. Zij wilden niet gejaagd worden.
Het is waar dat zij in een trekschuit wel
degelijk gejaagd werden, maar dat is weer
zo'n geval van een woord met verscheidene
betekenissen.
De trekschuit hield zich nog 44 jaar
varende na de komst van de trein. De
diligence versaagde evenmin en een van
haar exploitanten meende zelfs dat hij haar
verbeteren kon en de trein daarmee over
treffen, door haar op een speciaal daartoe
aangelegde smalle baan te laten rijden. Dan
zou zij zoveel minder schokken dan het
machinale monster-op-rails. Hij dacht dat
comfort het altijd van snelheid moest win
nen. Nu, men gaf hem geen gelijk, maar
intussen hield zijn diligence ook nog vele
jaren klandizie.
Plesman en zijn genoten zijn nu ook al
tientallen jaren bezig met het publiek „air-
minded" te maken, gelijk indertijd de
directie van de Hollandse IJzeren Spoorweg
Maatschappij, telkens nieuwe lijnen ope
nend, zich uitsloofde om het „railway-
minded" te krijgen. Als u Plesman's taak
een heel andere opgaaf lijkt dan die vroe
gere zou ik willen vragen: waarom? De
oude tegenstelling met het bestaande was
niet minder groot. Men moest van de
voortbeweging door mens of dier maar
eventjes overschakelen op die schrikbarend
lawaaiige machine, die zware, stikkende
rookwolken uitstootte inplaats van de
vriendelijke, geurige kringeltjes van een
gouwenaar, die dreigend raasdeinplaats
van zacht te hinneken en die je wist het
toch maar nooit elk ogenblik kon ont
ploffen of in zijn dolle vaart uit de rails
stuiven. Bovendien werd je erdoor uit je
eenmaal gekozen tempo van voortbeweging
gerukt; je denkwijze werd erdoor ver
stoord; je moest sneller gaan kijken en
opletten en een veel vlugger wisseling van
indrukken ondergaan.
De statistiek stond in die oude tijden nog
in haar kinderschoenen, maar ongetwijfeld
heeft de directie van de H.IJ.S.M. zich in
de eerste tientallen jaren van het spoor
wegwezen veel moeite gegeven om aan te
tonen, dat zij toch zo weinig ongelukken
had. In. haar jaarverslagen moet zij ver
meld hebben, dat zij alweer zoveel meer
kilometers spoorlijn in exploitatie had ge
nomen en dat in verhouding daartoe het
percentage ongevallen gedaald inplaats van
gestegen was. Ik weet niet of zij in 1850 al
sprak van „slechts zoveel ongevallen per
honderdduizend passagierskilometers" en
vermoed dat dit niet het geval was. Maar
de kiem voor het ontstaan van de term
„passagierskilometer" is ongetwijfeld in
die jaren gelegd. Nu delen „de erkende
Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen"
zakelijk mede, dat het aantal personen dat
in het jaar 1948, reizend met haar vlieg
tuigen, het leven verloor slechts 1.41 per
honderd millioen passagiersmijlen bedroeg.
In 1947 was het 3.2. De cijfers voor 1948
betekenen, dat als een vliegtuig 2380 toch
ten om de aardbol zou maken, slechts één
reiziger op al die vluchten het slachtoffer
zou worden van een dodelijk ongeval.
(U moet daar geen grapjes over proberen
te maken; het is niet de bedoeling van de
statistiek dat er grapjes over gemaakt
v/orden en enig medegevoel met het lot
van die ene reiziger en zijn familie mag er
ook wel zijn).
Men is teveel in de gewoonte verzeild, de
mensen als „het publiek" te beschouwen,
doortrokken van een gemeenschappelijke
opvatting. Die hebben ze zelden of nooit.
Als passagiers zeker niet. Ge ziet hen ih
verschillende graden van ondernemings
geest, durf en vooruitstreven nieuwe ver
voermiddelen bejegenen. Het heeft veel
met hun leeftijden, maar ook veel met hun
karakters te maken. Daarom voeren de
luchtvaartmaatschappijen een minstens
even langdurige strijd om de menigte naar
de wolken te lokken als indertijd de spoor
wegmaatschappijen om haar van trekschuit
en diligence over te brengen naar het mecha
nische snelheidsmonster op rails. De passa
gier welk een veelsoortig begrip. Een
pionier, een nieuwlichter, een rustige kat-
uit-de-boom-kijker, een man die het wel
eens een keertje proberen wil, een koppige
die er niets van moet hebben, een angstige
die zich alle gevaren voor de geest haalt en
zit te bibberen in de cabine, een conserva
tief die steevast en stelselmatig al het
nieuwe verwerptAlle varianten bestaan
in het begrip passagier. Het is niet zo mak
kelijk ver keer smaatschappij te wezen.
R. P.
Vertrek „Willem Ruys"
valt op een Zondag
Extra-bussen van Haarlem
naar Rotterdam
De „Willem Ruys" van de Rotterdam
se Lloyd, die op 3 Februari naar Indo
nesië zou vertrekken, zal na aankomst in
Rotterdam op 23 Januari in dök moeten
worden opgenomen wegens een beschadi
ging van een der schroeven. Hierdoor zal
het vertrek moeten worden uitgesteld tot
Zondag 6 Februari.
Daar het rijverbod voor particuliere
auto's die dag van kracht is en verschil
lende treindiensten naar Rotterdam des
Zondags uitvallen, zullen er van Haarlem
uit bussen rijden, waarmee men recht
streeks naar de Lloydkade te Rotterdam
wordt gebracht. Agentschappen van de
Rotterdamse Lloyd geven nadere inlich
tingen.
Tot vice-president van het Bijzondere
Gerechtshof te Amsterdam is benoemd prof.
mr, dr. L. W. G. Scholten, thans rechtsgeleerd
raadsheer in dit Bijzonder Gerechtshof.
De C.V.G.D. constateert:
Instructies voor bewegingsvrijheid
werden niet nagekomen
BATAVIA, 16 Januari (Aneta). In
haar rapport aan de Veiligheidsraad over
hét bezoek aan Banka, dat Zaterdag plaats
had, heeft de Commissie van Goede Dien
sten vastgesteld, dat de republikeinse
leiders Moh. Hatta, Moh. Roem, Ali
Sastroamidjojo, Soeriadarma, Asaat en
Pringgodigdo worden gevangen gehouden
op de top van een afgelegen heuvel nabij
Muntok. Het rapport zegt onder andere:
„De ministers en de andere autoriteiten
werden op 31 December naar het eiland
gebracht en worden in een groot gebouw
gevangen gehouden. Zij hebben een deur-
loze slaapkamer, groot 36 vierkante meter,
waarin zes bedden zijn geplaatst.
Daarbij konden zij oorspronkelijk be
schikken over een ruimte van 40 vierkante
meter, die met touwen was afgezet in een
grote ontvangruimte van het gebouw.
Sedert de 12e Januari is dit touw wegge
nomen en beschikken zij over de gehele
ontvangruimte, zijnde 19 bij 16 meter. Zij
hebben onder bewaking, in beperkte mate
toegang tot het dak. Alle rarhen zijn afge
sloten met kippengaas, hetgeen ook 't geval
is met de ruimte rond de deur. Er staan
posten in schildwachthuisjes onmiddellijk
buiten de omheining. Zij mogen de afge
zette ruimte niet verlaten. Tot twee dagen
voor het bezoek der commissie, toen er
enig aanvullend meubilair ter beschikking
werd gesteld, waren er slechts twee tafels
en stoelen.
Op 10 Januari kregen zij bezoek van
de heer Brouwer, die werd voorgesteld
als Commissaris van de Kroon te
Medan en als persoonlijk vertegen
woordiger van de Hoge Vertegenwoor
diger van de Kroon. De heer Brouwer
deed hen het verzoek, een belofte te
ondertekenen, dat zij zich van politieke
activiteit zouden onthouden en gaf hun
de verzekering dat, als zij deze belofte
zouden afleggen, zij de vrijheid zouden
verkrijgen om zich over Banka te
bewegen en dat hun gezinnen toestem
ming zouden krijgen om zich bij hen
te voegen.
Geen hunner heeft deze verklaring
getekend.
Moh. Hatta en de anderen gaven hun be
zorgdheid te kennen over het feit, dat, naar
de heer Brouwer te kennen gaf, de Hoge
Vertegenwoordiger van de Kroon het wet-
telijke bestaan van de republiek en de
officiële status harer amtsdragers niet lan
ger erkende. De Commissie gaf daarop de
verzekering dat, voorzover het de Veilig
heidsraad en de C.V.G.D. betreft, de gepu-
bliek nog steeds wordt beschouwd als een
der partijen in het geschil.
De republikeinse ministers en de overige
autoriteiten zijn in het algemeen op de
hoogte gehouden over de gang van zaken
in- en de stappen van de Veiligheidsraad.
Zij mogen luisteren naar de radio-uitzen
dingen, zij ontvangen de op Banka ver
schijnende Indonesische kranten, en in het
Nederlands verschijnende dagbladen en
tijdschriften uit Batavia, zij het wat de
dagbladen betreft met enige vertraging.
Rapporten of andere documenten, hetzij
van de republikeinse delegatie of van de
C.V.G.D. hadden zij niet ontvangen.
De Commissie heeft bij hen achterge
laten de laatstverschenen rapporten van
de commissie en verschillende andere pu
blicaties, waaronder artikelen over de poli
tieke toestand uit de republikeinse Indo
nesische pers.
Moh. Hatta en de anderen hebben op uit
voerige wijze aan de commissie hun inzicht
kenbaar gemaakt over de positie van de
republiek met betrekking tot de militaire
actie en het geschil tussen beide partijen.
Men kwam echter overeen, dat de positie
van de republiek beter schriftelijk naar
voren kon worden gebracht.
De republikeinen verzochten in het bezit
te worden gesteld van bepaalde aanvullen
de documenten, die zij voor het opstellen
hunner verklaring nodig hebben en verder,
dat zij bezoek zouden ontvangen van drie
leden der republikeinse delegatie die op het
ogenblik te Batavia vertoeven, opdat hun
verklaring naar behoren kan worden voor
bereid. De commissie verklaarde zich hier
op bereid, dit verzoek over te brengen aan
de Veiligheidsraad en aan de Nederlanders.
De voorzitter van de republikeinse dele
gatie heeft een geschreven rapport over
gelegd inzake de ondervindingen der ge-
interneerden sedert 19 December, dat door
de commissie per luchtpost zal worden
verzonden.
Sedert 5 Januari hebben de ministers en
de andere autoriteiten vergunning aan hun
familie te schrijven. Deze brieven worden
ongezegeld overhandigd aan de plaatse
lijke bewaking. Tot dusver is hierop één
antwoord ontvangen. Zij hebben alleen
toestemming om met hun familie te corres
ponderen.
Aan de ministers en de autoriteiten zijn
geen andere voorstellen gedaan dan dat,
vervat in het verzoek, om de eerder ge
noemde belofte van onthouding van poli
tieke activiteit te tekenen.
De betrokkenen kregen van het voorge
nomen bezoek der Commissie kennis voor
een radio-nieuwsuitzending op 11 Januari.
Op 14 Januari werd hen do£/"een Neder
landse functionaris medegecreeld, dat de
Commissie de volgende dag zou arriveren.
De vice-president deelde nog mede, dat
tijdens een vergadering van het republi
keinse kabinet, gehouden tijdens de aanval
op Diokja van 9 tot 11 uur óp 19 December,
de president en het kabinet Sjafraddin
Prawiranegara hebben gemachtigd op
Sumatra een republikeinse noodregering te
vormen welke het kabinet vervangt en
volmacht heeft om namens de president en
het kabinet te handelen in alle gevallen,
waarin de president, de minister-president
en de leden van het. eigenlijke kabinet geen
vrijheid van handelen hebben. De vice-
prësident deelde eveneens mede. dat de
vertegenwoordiger van de republiek bij de
Veiligheidsraad volledige machtiging heeft
om, bij het ontbreken van verdere instruc
ties, op eigen initiatief te handelen.
Nederlandse delegatie verrast.
In het rapport der C.V.G.D. wordt ten-
AMERIKAANS-SOVJETRUSSISCHE
BESPREKINGEN TE BERLIJN?
Het AFP meldt, dat een vooraanstaand
Amerikaans diplomaat, wiens naam niet
wordt genoemd, op het ogenblik te Berlijn
met een vertegenwoordiger van Molotof,
van wie de naam eveneens wordt verzwe
gen, geheime besprekingen zou voeren
volgens instructies, die door president Tru
man aan het Amerikaanse departement
van Buitenlandse Zaken zijn gegeven, ten
einde te trachten met Stalin tot een ac-
coord te komen waardoor de vredes zou
worden gewaarborgd.
slotte weergegeven een brief van de heer
Elink Schuurman, de voorzitter der Neder
landse delegatie, aan de Commissie, van
de volgende inhoud:
Ik heb tot mijn verrassing vernomen,
dat aan de bevelen, gegeven met be
trekking tot de persoonlijke vrijheid
en de bewegingsvrijheid op Banka
voor de heer Hatta en de andere voor
aanstaande republikeinse persoon
lijkheden, geen gevolg is gegeven. Ik
heb mij onmiddellijk vergewist van de
oorzaak van deze betreurenswaardige
staat van zaken, welke, zoals u bekend
is, geheel in tegenstelling is tot de op
dit punt gegeven instructies, welke
heden telegrafisch, zijn herhaald. Ik
heb de eer, u mede te delen dat, ter
vermijding van verdere misverstan
den, twee hooggeplaatste Nederlandse
functionarissen zich morgen vroeg met
oen extra vliegtuig naar Banka zullen
begeven met de speciale opdracht er op
te letten, dat er geen hinderpalen in de
weg worden gelegd aan de bewegings
vrijheid en het verkeer op Banka van
vorengenoemde personen".
Het rapport maakt tenslotte melding van
de mededeling van de Nederlandse
gatie, dat jn de huidige omstandighed<
Indonesische regering geen mogelijkheid
zag, om aan een lid van de republikeinse
delegatie toestemming te verlenen, de Com
missie te vergezellen op haar reis naar
Banka op 15 Januari. Het plan is om spoe
dig terug te komen op de vraag van de
mogelijkheid voor de leden der republi
keinse delegatie, die thans te Batavia ver
toeven, om Banka te bezoeken.
Onderzoek ter plaatse
BATAVIA, 17 Januari (Aneta).
Vandaag zijn per vliegtuig naar Banka
vertrokken de adviseur-generaal van
Justitie, mr. Gieben en de sous-chef van
de generale staf, de kolonel Thomson, van
waar zij morgen worden terug verwacht.
Van gezaghebbende Nederlandse zijde
wordt verklaard, dat beide heren een dui
delijke en uitvoerige order van de Indone
sische regering betreffende de bewegings
vrijheid van de republikeinse leiders op
Banka zullen effectueren en een onderzoek
zullen instellen naar de redenen, waarom
de desbetreffende orders niet waren uitge
voerd. Ongetwijfeld zullen aldus werd
hieraan toegevoegd indien nodig cor
recties worden toegepast.
Het woord is aan
Joe E. Lewis:
Een bank is een dins dat altijd
bereid is je geld te lenen als je
bewijzen kunt dat je het niet nodig
hebt. (Reader's Digest)
Woensdag 19 Januari 6 jaar wordt.
Montgomery's eisen
Veldmaarschalk Montgomery heeft tijdens
zijn bezoek in November 1948 aan ons land
de eis gesteld, dat ons land drie divisies,
een brigade parachutisten, gepantserde een
heden en enkele eskaders vliegtuigen als
bijdrage voor de defensie der West-Euro-
pese Unie-landen zou leveren.
Tot nu toe is slechts een bescheiden be
gin gemaakt met de opbouw van een Neder
landse luchtmacht. Uit het feit, dat nog
geen bedragen suppletoir zijn aangevraagd,
kan, aldus een woordvoerder van het
ministerie van Oorlog, afgeleid worden,
dat de Nederlandse regering nog geen be
slissing genomen heeft ten aanzien van de
door Montgomery gestelde eisen. Het
ministerie van Financiën is van oordeel, dat
ons land, gezien zijn economische toestand,
thans zeer bezwaarlijk de benodigde be
dragen voor deze defensiedoeleinden kan
opbrengen. Eeri oplossing zou gevonden
kunnen worden in een leen-erfpacht-over-
eenkomst met Amerika.
Het gekort aan troepen in Nederland, ver
oorzaakt door de Nederlandse verplichtin
gen in Indonesië, maakt het moeilijk te
voldoen aan de door Montgomery gestelde
eisen. In Indonesië bevinden zich thans
85.000 man van de Koninklijke Land
macht en van de Koninklijke Marine en
34.000 man van het K.N.I.L., waarvan 60
procent Indonesiërs zijn.
De legerleiding hoopt dit jaar de
eerste 7 December-divisie en de tweede
divisie, samen ongeveer 40.000 man,
uit Indonesië terug te trekken. Gezien
de situatie van het ogenblik is nog niet
met zekerheid te zeggen, of dit moge
lijk zal zijn.
Conferentie van New Delhi
Volgens Reuter wordt verwacht, dat de
te New Delhi op Donderdag aanstaande
te beginnen conferentie van vertegen
woordigers der Aziatische landen over de
Indonesische kwestie zal aandringen op
economische sancties tegen de Nederlan
ders, verbreking van de diplomatieke be
trekkingen met Nederland en voorziening
van de strijdkrachten der Indonesische
republikeinen met wapenen, ammunitie,
medicijnen en gelden.
Indonesische vertegenwoordigers confe
reren thans over het opstellen van een
memorandum, dat aan de gedelegeerden
ter conferentie zal worden aangeboden.
Pandit Nehroe zal optreden als leider van
de Indische delegatie. Men verwacht, dat
hij er op zal staan, dat niets wordt ge
daan wat opgevat zou kunnen worden als
in strijd met de politiek van de UNO.
Er is enige teleurstelling tot uiting ge
bracht over het feit, dat Australië en
Nieuw-Zeeland slechts door waarnemers
op de conferentie vertegenwoordigd zul
len zijn.
Volgens mededeling uit niet-officiële
bronnen zou de mogelijkheid bestaan, -dat
Nederland bij 'de conferentie een memo
randum indient ter verklaring van het
Nederlandse optreden in Indonesië.
In Nederland bevinden zioh thans drie
bataljons geoefende troepen en ongeveer
25.000 recruten. Dit aantal is niet voldoen
de voor de bijdrage, die Nederland voor de
West-Europese defensie moet leveren.
Overwogen wordt daarom de lichtingen,
welke thans ongeveer 22.000 man omvat
ten, uit te breiden. Deze uitbreiding, zo
werd gezegd, mag echter niet geschieden
ten koste van de Nederlandse industrie, die
voor haar ontwikkeling zeer vele arbeids
krachten nodig heeft.
De Nederlandse legerleiding heeft na
haar eerste besprekingen met veldmaar
schalk Montgomery in November 1948,
rapporten uitgewerkt, waarin de structuur
van een toekomstige Nederlandse land
macht is weergegeven.
Evenals België staat ook Nederland een
mobiel legercorps van enkele divisies voor,
alsmede over het gehele land verspreid lig
gende dekkingstroepen. Door verwezenlij
king van deze plannen zal ons land de ver
langde bijdrage in het kader van de West-
Europese Unie kunnen leveren. De datum,
waarop Nederland haar bijdrage gereed
moet hebben, is door Montgomery bepaald
op 1952. Deze datum is door Nederland
aanvaard.
(Zie ook pag. 2)
Overstroming te Batavia
Nadat in de nacht van Vrijdag op Za
terdag reeds verschillende Europese wijken
en kampongs van Batavia waren onder
gelopen, is tengevolge van de aanhoudende
regenval in de nacht van Zaterdag op Zon
dag het ondergelopen gebied sterk uitge
breid en moesten vele kampongs geheel
worden verlaten. Volgens eerste schattingen
moeten twintigduizend Batavianen (vrijwel
allen Indonesische en Chinese kampong
bewoners) geholpen worden met voedsel,
kleding en medicijnen. Zondag heeft het
Rode Kruis reeds eten uitgedeeld. Vandaag
wordt onder leiding van de gemeente een
hulpverlening georganiseerd in samenwer
king met het Rode Kruis, maatschappelijke
zorg en de dienst voor volksgezondheid.
De voornaamste getroffen gebieden, waar
het water soms bijna een meter hoog
stond, waren de kampong Baroe Djambatan
Lima en het Hauber-complex aan de Tji-
deng-zijde, doch ook vele kampongs in de
benedenstad zijn getroffen. Hoewel nog
geen definitieve gegevens binnen zijn, kan
worden medegedeeld, dat de openbare
wegen en bruggen weinig of geen schade
hebben geleden; evenmin zijn er berichten
over persoonlijke ongelukken binnenge
komen. Volgens deskundigen is de over
stroming veroorzaakt door een ongeluk
kige samenloop van ongewoon zware
regenval en de hoge stand van de zee in
de baai van Batavia door een krachtige
wind op de kust.
Nadat Zondagnacht vrij weinig regen
was gevallen, is Maandagochtend de tro
pische regenval weer met onverminderde
kracht begonnen. De bewoners moesten
hun eigendommen door het water dragen
naar hoger gelegen gedeelten Op belang
rijke verkeerswegen, zoals Laan Holle,
Kebon-Sirih en Koningsplein-Zuid, was
eerst Zondagmiddag weer autoverkeer
mogelijk.
Nieuwe Turkse regering
Semsettin Gunaltay, die van de Turkse
president Inönoe opdracht had ontvangen
een nieuwe regering te vormen, heeft zijn
kabinet beleend gemaakt.
Het nieuwe kabinet bestaat uit tien le
den van de vorige regering, aangevuld
met vijf nieuwe ministers. Vier van de vijf
vooruitstrevende leden van de regering-
Saka hebben ook in bet nieuwe kabinet
zitting. De portefeuilles van Buitenlandse
Zaken, Justitie, Landsverdediging. Land
bouw, Onderwijs en Openbaar Welzijn
zijn bij dezelfde ministers in beheer ge
bleven.
Nieuwe eis tot vrijlating
van Soekarno?
LAKE SUCCESS, 17 Januari. (Beuter).
Een officiële Nederlandse zegsman al
hier kenschetste het plan, door de Ver
enigde Staten ingediend bij de Veiligheids
raad voor de instelling der souvereine
Verenigde Staten van Indonesië per 1
April 1950, als „een inmenging zonder
weerga". Bedoelde zegsman deelde nog
mede dat het Amerikaanse plan, dat op 14
Januari was rondgezonden onder de leden
van de Veiligheidsraad, thans te 's-Gra-
venhage en te Batavia wordt bestudeerd,
doch voor de Nederlandse regering vol
komen onaanvaardbaar is.
Een woordvoerder van de Amerikaanse
delegatie bij de Veiligheidsraad zeide he
den, dat een hernieuwde eis tot vrijlating
van de republikeinse leiders kan worden
verwacht in de vergadering van de Veilig
heidsraad, die hedenmiddag begint
Indonesische federalisten gaan
spreken met republikeinen
BATAVIA, 16 Januari (Aneta). In
een communiqué van de commissie van
federaal overleg is medegedeeld dat een
subcommissie is ingesteld, welke zich op
korte termijn in verbinding zal stellen met
prominente personen uit de nog niet ge
organiseerde gebieden. Contact zal worden
opgenomen met Abdoelkadir, Widjojat-
modjo, Assat Darmasetiawan, de sultan
van Djokja, Hatta, Oerip Kartodirdjo,
Agoes Salim, Sjahrir, Soekarno en Soe-
porno.
„Met deze prominenten zullen oriënterende
besprekingen gehouden worden ten aanzien
van de door de commissie noodzakelijk ge
oordeelde vorming van een nationale fede
rale interimregering voor geheel Indone
sië", aldus het communiqué. Als voorzitter
zal optreden Sultan Hamid de tweede.
Leden zijn Anak Agoeng, Ateng Karta-
nahardja, Djoemhana Wiriatmadja en
Kaliamsjah Sinaga. De bepaling van de bij
deze besprekingen te volgen procedure
werd aan de sub-commissie overgelaten..
Ten aanzien van de nieuwe commissie
wordt in het communiqué nog gezegd, dat
zij zo spoedig mogelijk haar bevindingen
zal voorleggen aan het Comité voor Fede
raal Overleg, dat alsdan nader zijn houding
zal bepalen ten aanzien van de voortzetting
van het overleg.
Wintermanoeuvres in de
Amerikaanse zóne
Eenheden van de eerste Amerikaanse
infanterie-divisie en van de militaire po
litie te velde, in het geheel 16.000 soldaten
en officieren, beginnen heden de winter
manoeuvres in het Westen der Ameri
kaanse zóne in Duitsland.
Volgens een Amerikaans militair woord
voerder hebben deze manoeuvres ten
doel het uithoudingsvermogen van deze
eenheden in het winterklimaat op de proef
te stellen en tevens zich de les van de
veldtocht in de Ardennen ten nutte te
maken.
De militaire woordvoerder heeft mede
gedeeld dat de betrokken Duitse bevol
king reeds is gewaarschuwd, dat dergelijke
oefeningen zullen plaatshebben, en dat er
geen politieke betekenis aan moet worden
gehecht.
Na Tientsin werd Pengpoe door de communisten bezet
In Tientsin, na Peiping de laatste grote
basis der Chinese regeringstroepen die Za
terdag verloren ging, zwijgen de schiet
wapenen: Het garnizoen der nationalisten
is of wel vernietigd of wel gevlucht en de
stad is geheel in handen der communisten.
Berichten van communistische zijde mel
den thans dat ook Pengpoe, sleutelpositie
van Tsjangs verdedigingsgordel ten Noor
den van Nanking, is ingenomen zonder ge
vechten. De nationalisten zouden de stad
hebben ontruimd bij de nadering der com
munistische troepen. In het Noordwesten,
190 kilometer van Nanking,-werd de stad
Hwaiyoean bezet door de.rode troepen,
waardoor de berichten dat de aanval der
communisten op Nanking is begonnen, aan
waarschijnlijkheid winnen. De stad
Hwaiyoean ligt in de buitenste verdedi
gingsgordel van de Chinese hoofdstad.
Het Franse persbureau AFP bericht
uit Peking dat overeenstemming is be
reikt tussen de nationalistische bevel
hebber Foe Tsoji en de communisten
betreffende de overgave van Peiping
en een afzonderlijke vrede In Nodrd-
China.
Er zouden onderhandelingen zijn
gevoerd te Peiping zelf, waar commu
nistische afgezanten zouden zijn aan
gekomen.
Over twee of drie dagen zou een
wapenstilstand worden gesloten. Men
verwacht, dat weldra een verklaring
zal worden afgelegd over de ophanden
zijnde wapenstilstand.
De correspondent te Tsjingtao van het
Chinese dagblad „Shun Pao" meldde he
den aan zijn blad, dat verreweg het groot
ste gedeelte van de te Tsjingtao gelegerde
manschappen der Amerikaanse marine
gisteren uit deze aan de Zuid-Oostkust
van schiereiland Sjantoeng gelegen Ame
rikaanse marine-basis is teruggetrokken.
Ook de in de haven van Tsjingtao liggende
oorlogs- en transportschepen zijn ver
trokken.
Volgens de correspondent is slechts „een
handvol" mariniers achtergebleven, ten
einde de eigendommen en uitrusting van
de Amerikaanse vloot te Tsjingtao te be
schamen.
Vredesvoorwaarden in studie.
Tsjang Kai Tsjek heeft voor heden een
vergadering uitgeschreven van de centrale
politieke raad het hoogste politieke or
gaan van de Kwo Min Tang om de acht
vredesvoorwaarden van Mao Tse Toeng te
bestuderen, die Zaterdag gepubliceerd zijn.
Zondag had de president een mysterieuze
plechtigheid bijgewoond in het Soen Yat
Sen-mausoleum te Nanking. Er waren uit
gebreide veiligheidsmaatregelen genom m:
Het gebied rondom het mausoleum was
afgezet en militaire politie en gendarmes
stonden opgesteld langs de route van het
huis van de generalissimus naar het mau
soleum. Dit ligt buiten de stadsmuren te
gen een berghelling. Bij de ingang van het
mausoleum stonden pantserwagens, tanks
en soldaten opgesteld toen Tsjang arri
veerde.
Nadat de generalissimus drie buigingen
had gemaakt voor de graftombe van Soen
Yat-Sen, de stichter van de Chinese repu
bliek, richtte hij het woord tot de soldaten
van het garnizoen. Hij spoorde hun aan
tot de laatste man te strijden voor het be
houd der hoofdstad.
De plechtigheid heeft het gerucht doen
ontstaan, dat de president voor het laatst
in het openbaar is verschenen. Waarne
mers vragen zich af of het misschien een
afscheidsbezoek was.
VEEL WIND
Verwachting, medegedeeld door
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond:
In de avond of nacht zwaar bewolkt
met regen. Morgen overdag wisselend
bewolkt met enkele plaatselijke buien.
Langs de Waddenkust tijdelijk storm
achtige, elders tijdelijk krachtige of
harde wind uit Westelijke richtingen.
Weinig verandering in temperatuur.
18 Januari:
Zon p 8.39 uur. onder 17.02
Maan op 21.59 uur, onder 10.49 uur