IJmuider Courant | 1949 | 12 februari 1949 | pagina 2

c

c

Belastingdruk moet zwaar blijven

Voormalig Hongaars minister
doet in Parijs een boekje open

Verliezen in Indonesië

Regering beantwoordt politieke
beschouwingen der Eerste Kamer

PANDA OP DE WALVISVANGST

Voor f

"MARBMM

valota dag,n

AKKERTJES#

Wereldnieuws

ZATERDAG 12 FEBRUARI 1949

MINISTER LIEFTINCK:

Herziening van belastingen op ondernemingen wordt
overwogenevenals enige vermindering van de In
komsten- en Loonbelasting

Plannen voor
exporf-stimulering

De minister van Financiën heeft in ant
woord op het voorlopige verslag der Eerste
Kamer over de begroting voor 1949 mede
gedeeld, dat hij samen met zijn ambtgenoot
van Economische Zaken de „herziening van
een aantal belastingen", die over dc winst
of het vermogen van ondernemingen wor
den geheven, reeds enige maanden geleden
in studie heeft genomen.

Het resultaat zal spoedig aan de Tweede
Kamer worden voorgelegd.

Het is volkomen ongegrond en onjuist,
20 verklaart minister Lieftinck, het voor
te stellen alsof honderden millioenen door
bezuiniging op het bestuursapparaat voor
het grijpen liggen.

De reconstructie van het permanente
bestuursapparaat is een werk van langere
adem. dat met veel zorgvuldigheid moet
worden verricht.

Op enkele ministeries vormt het verloop
onder de hoge ambtenaren door het ver
schil in salariëring bij dé overheid en het
bedrijfsleven een euvel dat niet mag wor
den onderschat, al moet voor overschatting
worden gewaarschuwd.

Verschil in salariëring tussen overheids
ambten en vooraanstaande functies in het
bedrijfsleven heeft steeds bestaan en brengt
vooral in een periode van hoogconjunctuur
spanningen teweeg.

Het rijk kan in dit opzicht niet tegen
het bedrijfsleven op en zal dat ook nooit
kunnen.

Bij het streven naar consolidatie van
vlottende schuld dient voorzichtigheid te
worden betracht. Naast, de eisen die de be
lasting betaling aan de liquiditeit der con-
tribualen stelt vereist ook de financiering
van het invoeroverschot grote bedragen aan
liquide middelen. Zou door het uitgeven
van consolidatieleningen de kapitaalmarkt
verder worden gedraineerd dan dreigt het
gevaar, dat voor particuliere emissies in
het geheel geen ruimte meer zou over
blijven.

De betalingsbalans is de zwakke stee in
onze economie. Het streven van de regering
is er op gericht hierin verbetering te bren
gen.

Belastingdruk blijft zwaar

De belastingpolitiek moet ernstig reke
ning houden met het vraagstuk der be
talingsbalans. Mede met het oog op de
handhaving van het monetaire even
wicht. dat voor de verbetering van de
betamgsba ans essentieel is, moet de al
gemene belastingdruk zwaar blijven. Ook
de noodzaak van consumptiebeperking
dwingt daartoe. Anderzijds verdient de
invloed van de belastingdruk op de ar
beidsproductiviteit en het ondernemers-
•c initiatief bijzondere aandacht. Een ver
lichting van die belastingen, die de ont
plooiing van het bedrijfsleven remmen,
is dan ook in uitzicht gesteld. Een desbe
treffend wetsontwerp bevindt zich in een
vergevorderd stadium van voorbereiding.
Of aan een lichte verschuiving van de
belastingdruk van de directe naar de
indirecte belastingen zal zijn te ontko
men, moet worden betwijfeld.

Het percentage, waarmede de invoer
door de uitvoer gedekt wordt, heeft in 1948
de raming van ongeveer 60 pet. niet be
reikt. Voor het gehele jaar bedroeg dit
percentage 54.2. De regering acht dit een
ernstig en zorgwekkend verschijnsel.

In overleg met het bedrijfsleven worden
maatregelen beraamd tot stimulering van
de afzet naar valuta-sterke gebieden. Het
lag in de bedoeling van de regering aan
exporteurs naar dc dollar-area 5 pet. van
de opbrengst in dollars ter beschikking te
stellen. In deze beschikbaarstelling alleen
ligt echter geen voldoende prikkel tot sti
mulering van de export. Er worden nieuwe
plannen terzake van export-stimulering
bestudeerd.

De opvatting, dat de opbrengst van de
ontvangen Marshall-goederen via aflossing
van staatsschuld de budget-situatie be-
invloeden kan, is juist. Anderzijds wordt
niet over het hoofd gezien, dat zonder deze
Marshall-goederen en de daarmede samen
hangende tegenwaarde het budget sterk
had moeten worden besnoeid.

Het totaal bedrag der aankoopmachtigin
gen aan ons land bedroeg op 12 November

1948 177 millioen dollar en op 21 Januari

1949 297.5 millioen dollar.

De stijging van het loon- en prijspeil
heeft de druk van de Inkomstenbelasting
en de Loonbelasting doen toenemen en wel
relatief het sterkste voor de lagere en
middelbare inkomens. Dit noopt tot enige
vermindering van druk, van welke ver
mindering ook de hogere inkomens, zij het
relatief minder, zullen profiteren.

De gang van zaken in het bedrijfsleven,
ofschoon in het algemeen bevredigend, laat
niet meer dat gemakkelijk vloeien van win
sten zien als in de laatste jaren het geval
is geweest. Dit leidt er toe dat onvolkomen
heden in de winstberekening zich sterker
accentueren dan voorheen. De minister is
geneigd vooral in een periode, als wij thans
doormaken, deze bezwaren hoog aan te
slaan. Het komt hem voor dat het bud-
getaire offer, dat hij moet brengen, vrucht
baarder zal zijn, indien hij op dit gebied
gedifferentieerde verzachtende maatrege
len treft, dan indien hij een gelijk offer zou
brengen in de vorm van uniforme tariefs
verlaging.

De voorzieningen zullen speciaal op het
gebied van de afschrijvingen en verlies
compensatie betrekking hebben.

De voorgenomen verhoging van de Om
zetbelasting van 3 op 3.5 pet. zal naar
schatting de mpbrengst van de Omzetbelas
ting met ongeveer 19 percent verhogen. De
druk van-de Omzetbelasting zal voor de
lagere inkomens stijgen van ruim 4 pet.
van het totaal der uitgaven tot circa 5 pet.

Irrigatieplannen voor
het Nijldal

Hector McNeil. Brits minister van Staat,
heeft tijdens een diner van de vereniging
Engeland-Egypte te Londen onthuld, dat
Engeland en Egypte overeen zijn gekomen
in het Nijldal een groot irrigatieplan uit
te voeren. Dit plan zal bijdragen tot de
ontwikkeling van Noord-Oost- en Cen-
traal-Afrika. De uitvoering van het plan
zal waarschijnlijk 20 jaar in beslag nemen.

Volgens gezaghebbende kringen zal men
zich binnenkort richten tot andere rege
ringen van landen, die aan het Nijldal
grenzen, met het verzoek deel te nemen
aan het plan.

De totale kosten en de werkwijze voor
de financiering van het plan zijn nog niet
bekend, doch irrigatiedeskundigen hebben
uitgebreide onderzoekingen ingesteld er
voor elk onderdeel gedetailleerde ontwer
pen gemaakt.

Dr. Axel Munthe overleden

Dr. Axel Munthe, lijfarts van koning
Gustaaf van Zweden, schrijver van het
bekende boek „De geschiedenis van San
Michele", is heden overleden, aldus meld
de radio Stockholm Vrijdag.

Miklós Nyarady bereid voor de UNO te getuigen over Mindszenty

Op een modeshow in Paddinglon (Londen)
hebben mannequins uit het Engelse katoen-
district Lancashire een. aantal modellen getoond,
ontworpen door de bekendste modehuizen van
West End en uitgevoerd in wat de Engelsen
noemen „één van de beste weefsels ter wereld",
namelijk Lancashire-katoen. Deze show vormt
een onderdeel van een propaganda-actie voor
het eigen product. Dit sportcomplet bestaat uit
een witte trui en een lichtblauwe kniebroek.

PARIJS, (United Press). Miklós
Nyarady, de vroegere Hongaarse minister
van Financiën die twee weken geleden
zijn land ontvluchtte, heeft aangeboden
om voor de UNO te verschijnen „teneinde
wettelijk en zonder enige twijfel te be
wijzen, dat de beschuldigingen tegen kar
dinaal Mindszenty vals zijn".

Nyarady zeide gereed te staan om zo
nodig aan de hand van officiële bewijzen
te getuigen dat de kardinaal onschuldig is
en tevens dat het proces opgezet werd op
last van Moskou.

De ex-minister, die aftrad terwijl hij op
een officiële missie in Italië was, vijf da
gen nadat de communistische plaatsvervan
gende premier Matyas Rakosi de bedoeling
van dc regering bekend gemaakt had om
de kardinaal te arresteren, zei, dat Rakosi
zelf tegen het proces gekant was. „Hij was
verstandig genoeg om te weten hoe de
reactie van de wereld zijn zou en hij zou
niets liever gehad hebben, dan dat de kar
dinaal het land verlaten had".

„Vier maanden geleden", zo ging Nya
rady verder, „zei Rakosi tegen me, dat als
hij zijn zin kreeg de kardinaal in een
vliegtuig zou worden gezet en boven Rome
met een parachute naar beneden zou
worden gelaten".

De ex-minister zei, dat de Russen be
sloten waren een zeer krachtige greep te
doen op het culturele en religieuze leven
in de satelliet-staten. „Zij drongen op het
proces aan om millioenen katholieken
schrik aan te jagen met de sterkte van
het communistisch regiem, dat stappen
durft te ondernemen die niemand voor
mogelijk gehouden had".

,Het proces, als men het tenminste een
proces wil noemen", aldus de vroegere
Hongaarse minister, „diende twee doelein
den: in de eerste plaats was het bedoeld
ter Uitroeiing van de grote internationale
invloed welke de kerk heeft "op de Wes-
ters-georiënteerde katholieke bevolking
van Midden-Europa.

Prestige.

De tweede reden was zuiver en als een
kwestie van prestige. „Het betekende voor
de communisten een geweldig prestige
verlies. dat zij nooit zulke mensenmassa's
op de been konden brengen voor een of-
ficeel gedecreteerde demonstratie, als de
katholieken bijeenbrengen bij de processie
op St. Stefanus-dag".

WIE!

Geeft U NU nog veel geld voor Heren-
costuums, Demi's, ook Zomercostuums;
Natuurlijk ALLEEN

C. DE WEERS,

KAMPERVEST 45 - TELEFOON 17825
(Adv.)

Sol. R. Jansma uit Anjum
Sold. E. H. den Hartog

uit

De radio geeft Zondag

HILVERSUM I. 301.5 M.

8.00, 9.30, 13.00, 19.30. en 23.00 uur Nieuws.
8.15 Concert voor twee clavecimbels en
orkest, Bach. 8.30 Morgenwijding. 9.45 Platen.
9.55 Hoogmis. 11.30 Koraal uit Cantate 140,
Bach 11.40 Tsjechisch symphonie-orkest.
12.15 Beantwoording van vragen. 12.40 Licht
orkest. 12 55 Zonnewijzer. 13.25 Licht orkest.
13.50 Buffalo Bill. 14.05 Opera van Monte
verdi. 14.55 Interview met Cruys Voorbergh.
15.05 Kamermuziek. 15.55 Mastreechter Staar.
16.10 Reportage EnschedéGo Ahead. 16.25
Vespers. 17.00 Jonge Kerk. 18.30 Strijdkrach
ten. 19.00 Koor. 19.15 „Kent gij uw Bijbel?".
19.50 Boekbespreking. 20.05 Gewone man.
20.12 ..Uit en thuis", bont programma. 22.37
Actualiteiten. 22.45 Gebed. 23.15 Reger,
Bruclcner, Cyclus.

HILVERSUM II. 414.5 M.

8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
8.18 Ouverture „Prins Igor", Borodin. 8.30
Platteland. 8.40 Lichte muziek. 9.12 Sport.
9.15 Gevraagde platen. 9.45 Geestelijk leven.
10.00 Zondagshalfuur. 10.30 Kerkdienst. 11.45
„Tussen kerk en wereld". 12,00 Licht orkest.
12.30 Zondagclub. 12.40 Kinderkoor. 13.20
Musette-orkest. 13.50 „Even afrekenen!".
14.05 Boekbespreking. 14.30 Concertgebouw
orkest onder Eduard Flipse. met Simon
Goldberg, viool: Zesde Symphonie in A,
Bruckner, Concert in D voor viool en orkest,
Beethoven. 16.50 Sport. 17.00 Gesprekken met
luisteraars. 17.20 Kerkliederen. 17.30 Ome
Keesje. 17.50 Reportage HeraclesAGOVV.
18.15 Cabaret.'19.00 Radiolympus. 19.30 Pla
ten. 20.05 Reportage. 20.15 Omroeporkest
onder dr. Frieder Weissman, met Jussi Björ-
ling. tenor. 20.55 Luisterspel. 21.30 Film
muziek. 22 05 „Fritsen en fratsen". 22.30 Ver
geelde partituren. 23.15 Dansorkest. 23.45
Piano-duo.

BLOEMENDAAL, 245.4 M.

10.30 en 17.45 Kerkdienst uit Ger. Kerk.
Voorganger dr. J. L. Koole te Bloemendaal.

Maandag

7.00. 8.00. J3.00. 19.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnahtiek. 7.30 Réveille. 7.45 Woord
voor de dag. 8.15 Gewijde muziek. 8.45 Strijk
kwartet. 9.15 Voor zieken. 9.30 Zigeunermu-
ziek. 9.45 Piano-recital. 10.00 Symphonisch
concert. 10.30 Morgendienst. 1100 „Histoires
naturelles", Ravel. 11.20 Boekfragment. 11.40
Bep Tjomsma, piano. 12.10 Platen. 12.30
Land- en tuinbouw, 12.33 Orgel. 12.45 Bach-
cyclus. 13.15 Mandolinata. 13.45 Lichte piano-
klanken. 14 00 Schoolradio, 14.35 Opera-mu-
ziek. 15.30 Amsterdams Trio. 16.00 Bijbel
lezing. 16.45 Platen. 17.00 Voor kleuters. 17.15
Koor. 17.45 „Flitsen uit Oost-ïndonesië". 18.00'
Hawaiïan-orkest. 18.15 Sport. 18.30 Strijd
krachten. 19.15 Boekbespreking. 19.30 Actueel
geluid. 19.45 Landbouw. 20.00 Radio Philhar-
monisch Orkest: Ouverture „Coriolan",
Beethoven: Symphonie no, 1, Brahms, 21.00
„Kerk en Canadese emigranten". 21.20 Platen.
21.30 Orgel. 22.00 Gevraagde platen. 22.45
Overdenking. 23.15 Kwartet, Ravel. 23.45
Impromptu in Bes. Schubert.

HILVERSUM H, 414.5 M.

7.00. 8.00. 13.00. 18.00. 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 8.55 Voor de vrouw. 9.00
Lichte muziek. 9.35 Dansmuziek. 10.00 Mor-
„Op de uitkijk". 11.15 Orgelconcert. 12.00
genwijding. 1915 Arbeidsvitaminen. 11.00
Lyra Trio. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.38
Piano. 13.20 Dansorkest. 13.50 Platen. 14.00
„Wat gaat er om in de wereld?". 14.15 Ka
merorkest. 15.15 Cabaret. 1G.00 Zang- en
pianorecital. 15.45 Musicalender. 17.30 Pad
vinders. 17.45 Platen. 18.30 Lichte muziek.
18.30 Film. 19.00 Promenade-orkest. 19.30 In-
le'din? tof moz'elcbcgnn. 19.45 Werken van
Chonin. 2005 Radioscoop. 22.30 Alfred Tndig.
viool en Pierre Falla, piano. 23.15 „Swing-
coJner".

De Regei-ing maakt bekend, dat tot haar
leedwezen de volgende verliezen in Indo
nesië zijn gerapporteerd:

Koninklijke Landmacht Gesneuveld 23
Januari 1949: Serg. G. Lubbi uit Borger
(Dr.).

27 Januari:

(Fr.).

30 Januari:

Sliedrecht.

31 Januari: Sold. Ie kl. E. Dobbenberg
uit Dieren; Sold. Ie kl. J. W. M. Gieben
uit St. Antonis (gem. Oploo).

2 Februari: Sold. Ie kl. J. de Groot uit
Rotterdam.

3 Februari: Korp. H. Bosman uit Leiden;
Sold. Ie kl. G. P. Harthoorn uit 's-Graven-
hage; Sold. P. van Poelgeest uit Hilversum.

4 Februari: Sold. A. Verlaan uit Uit
hoorn.

5 Februari: Sold. C. L. van Hoof uit Hoo-
gerheide (gem Woensdrecht).

Rectificatie: d.d. 4 Februari 1949 werd
by de vei'liezen in Indonesië vermeld:

Gesneuveld 26 Januari 1949: Sold. M. A.
Kuesken uit 's-Gravenhage. Dit moet ech
ter zijn: Sold. M. A. Huesken.

Kon. Ned. Ind. Leger Gesneuveld 3
Februari 1949: Korp. artie. A. C. Martens
uit Rotterdam.

Overleden t.g.v. oorlogsverwonding op 4
Februari: Res. 2e Lt. infie. A. F. Reket uit
Bussum.

Honderdvijftig emigranten
via La Havre naar Canada

Hondervijftig mannen, vrouwen en kin
deren zijn Vrijdag per trein van Rotter
dam naar Le Havre vertrokken om daar
scheep te gaan naar Canada.

De Stichting Landverhuizing had tot nu
toe de „Kota Inten" als emigrantenschip
ter beschikkking, maar voorlopig kan dit
schip niet door de regering worden vrij
gegeven, omdat zij 't nodig heeft voor ver
voer naar Indonesië. Er was echter een
groot aantal Nederlandse boeren, die voor
een bepaalde datum in Canada moesten
aankomen, wilde hun contract nog van
kracht zijn.

Op de „Samaria" een passagiersschip
voor 1600 personen van de Cunard White
Star Line, konden nog 150 plaatsen worden
gereserveerd.

De heer C. Poldervaart uit Oostvoorne,
die met vrouw en drie kinderen de reis
zou aanvaarden, kreeg op het laatste ogen
blik te horen, dat zijn aanstaande patroon
in Canada van het contract had afgezien.
Daar stond' het gezin. Alle have en goed
waren reeds verkocht, 't Bleek dat de Stich"
ting Landverhuizing al twee dagen lang
gepoogd had hen telegrafisch te bereiken,
hetgeen echter niet gelukt was. De familie
besloot op eigen risico naar Le Havre te
gaan. Mogelijk is er nog passage te krijgen.
Eenmaal in Canada gearriveerd kan men
verder zien.

Dialecten-, Volkskunde-
en namenonderzoek

Voor een aantal plaatsen in onze omge
ving, waar nog steeds geen of nog niet
voldoende medewerkers zijn, zoekt de Cen
trale Commissie voor Onderzoek van het
Nederlandse Volkseigen, Kloveniersburgwal
te Amsterdam, personen die bereid zijn
de vragenlijsten in te vullen, die ten be
hoeve van haar onderzoek eens per jaar
worden uitgezonden.

Deze plaatsen zijn: Berinebroek, Bloemen
daal, Halfv/eg, Haarlemmerliede, Heem
stede, Overveen, Spaarndam, Spaarnwou-
de. Vogelenzang en Vijfhuizen.

Gaarne wekken wij onze lezers uit deze
olaatsen, die zich in staat achten de lijsten
an de Comnrssie in te vullen op, om op
deze wijze dit bij uitstek nationale en voor
steunen.

In haar antwoord op de politieke be
schouwingen der Eerste Kamer over de
begroting voer 1949 verklaart de regering
volledig de zienswijze te onderschrijven,
dat het levenspeil, ook van het Nederlandse
volk, gebaat zou zijn met een vermindering
van de grote uitgaven voor militaire doel
einden en met een versterking van het
handelsverkeer tussen Oost- en West-
Europa. Op de laatste algemene vergade
ring van de Verenigde Volken zijn alle
pogingen om tot vermindering van bewa
pening te geraken, afgestuit op de weige
ring van de Sovjet-Unie, de nodige inlich
tingen te geven omtrent de stand harer
bewapeningen, die, naar wordt aangeno
men, hoger is dan die van enige andere
staat ter wereld. De geforceerde heroriën
tatie van de economie van verschillende
Oost-Europese landen op de U.S.S.R.
schept nieuwe belemmeringen voor het
handelsverkeer.

Dat de Verenigde Volken minder het
karakter blijken te hebben van een rechts
organisatie dan men in Nederland had ge
hoopt, mag niet een reden zijn om zich
van deze organisatie af te wenden. Neder
land is verplicht zich te realiseren, dat het
een onderdeel is van een geheel, waarvan
de componenten, hoezeer ook onderling
verschillend, onderling rivaliserend en
onderling elkaar bekampend, niettemin op
eikaar zijn aangewezen en geen politiek
van isolement of afzijdigheid meer kunnen
voeren.

De regering deelt de bezorgdheid betref
fende het feit, dat de Nederlandse ver
plichtingen in Indonesië tot dusver hebben
belet het vereiste te verrichten voor de
defensie van het rijk in Europa en daar
mede voor die van West-Europa in het
algemeen. Zij beraadt zich over hetgeen
onder de huidige omstandigheden kan
worden gedaan om hierin verbetering te
brengen. Een hieromtrent in het openbaar
afgelegde uitspraak van maarschalk Mont
gomery is de regering niet bekend.

Ten aanzien van het algemeen beleid
wordt opgemerkt, dat het gemiddeld peil
van de productie het vooroorlogse heeft
bereikt, ook indien men de bevolkingstoe
neming in aanmerking neemt. De verhou
ding tussen in- en uitvoer is nog steeds
ongunstiger dan vroeger. Zonder een be

langrijke stijging van de arbeidsproductivi
teit zal een aanzienlijke verbetering niet
bereikt kunnen worden.

Er is een kleine toeneming van de werk
loosheid. I11 overleg met organen van de
lagere openbare lichamen wordt er naar
gestreefd daar waar zulks nodig blijkt,
de werkgelegenheid door uitvoering van
werken te vergroten.

Interim-regeling: voor de West
Aan de interim-regeling voor de West
wordt thans de laatste hand gelegd. Zij
beoogt aan Suriname en de Nederlandse
Antillen de autonomie te geven, die aan
deze gebiedsdelen in uitzicht was gesteld,
doch die vóór de tot standkoming van de
laatste grondwetswijziging niet te verwe
zenlijken was.

Het is de regering niet ..mogelijk reeds
thans haar nadere inzichten bekend te
maken met betrekking tot de uiteindelijke
status van Nieuw-Guinea. Hiervoor zal zij
over nadere en concretere gegevens moeten
beschikken, welke zij hoopt te kunnen put
ten uit het rapport van de „Studiecommis
sie Nieuw-Guinea", waarbij ook de econo
mische en financiële aspecten van het pro
bleem aan een beschouwing zullen worden
onderworpen.

Bestrijding van het communisme
De regering is waakzaam tegenover ge
varen, die uit communistische actie kunnen
voortvloeien, inzonderheid voor zover daar
bij onder buitenlandse invloed wordt ge
handeld^ De verhoudingen in Nederland
zijn gelukkig van dien aard, dat het com
munisme evenmin als indertijd het natio-
naal-socialisme een werkelijk gevaar zou
opleveren, als uitsluitend met de Neder
landse beweging was te rekenen.

De regering meent overigens, dat de
strijd tegen het communisme allereerst met
geestelijke wapenen moet worden gevoerd
en dat tot beperkende maatregelen slechts
moet worden overgegaan, voor zover dat
volstrekt geboden is. Een algemeen verbod
voor communisten om in overheidsdiensten
werkzaam te zijn is niet in voorbereiding.

Wel zal weer gebruik kunnen worden
gemaakt van artikel 97b van het ambtena
renreglement. Het zal daardoor mogelijk
zijn ambtenaren te verwijderen uit posten,
waarvoor zij uit politiek oogpunt niet be
trouwbaar zijn te achten.

Nyarady zei verder, dat in het geel-
boelc van de Hongaarse regering bekente
nissen van de kardinaal voorkomen, die
evidente leugens bevatten. In een van deze
„bekentenissen" schrijft de kardinaal zelf.
dat hij van adellijke afkomst is. „Ik was
afgevaardigde in het parlement voor de
landstreek Vas, waarin het dorp Csehi-
mindszent ligt, en ik ken de kleine boer
derij waar de oude moeder van de. kardi
naal nog woont. Verleden jaar zag ik de
kardinaal bij haar op bezoek en ik zag
hem met zijn moeder en nicht werken op
hun klein stuk grond".

„Waarom vond de politie het nodig, dat
hij bekende een afstamming te hebben, die
hij niet bezit? Omdat zij wist, dat geen
enkele Hongaarse boer die het regiem van
de Habsburgers haat ooit zou geloven, dat
een boerenzoon schuldig zou zijn aan sa
menzwering tot herstel van de Habsburgse
monarchie".

„In het tweede deel van het geel-boek
staan brieven van de kardinaal, bisschop
pen en gezanten, waaruit moet blijken,
dal de kardinaal een spion was en samen
zwoer tot herstel van de monarchie.

Indien men deze brieven goed leest, zijn
de aanklachten die hierop gebaseerd zijn
eenvoudig belachelijk. De brieven van de
Amerikaanse gezant bijvoorbeeld zijn niets
dan formele diplomatieke antwoorden op
een brief van de kardinaal over het terug
geven van de historische relieken. Omdat
hieruit niets te bewijzen viel. moesten de
„zelf-bekentenissen" hieraan worden vast
geknoopt".

Nyarady vervolgde: „Ik weet niet welke
methoden de geheime politie gebruikt om
bekentenissen los te krijgen, doch het is
duidelijk dat zij methoden heeft, die de
westelijke wereld nog niet bekend zijn.
Sedert de Russische zuiveringsprocessen
in 1937 heeft bijna iedere verdachte in
een communistisch proces zijn eigen schuld
bekend".

Ex-minister Nyarady, 43 jaar oud, ka
tholiek, lid van de partij van de kleine
boeren, zei tenslotte dat de communisten
misschien zullen proberen een nationale
kerk in Hongarije te entameren.

„Zij zullen daarmee absoluut geen suc
ces hebben; de bisschoppen gehoorzamen
Rome en men kan de duizendjarige rooms-
katholieke historie en de traditie onder de
massa niet vernietigen".

Nyarady zei, dat hij van plan is Ame
rika te bezoeken waar hij in 1936 en 1938
de gast was van de Michigan- en Yale-uni-
versiteiïen en in 1947 een regeringsopdracht
vervulde.

Nieuwe getuigen.

Deskundigen te Wenen bestuderen op het
ogenblik microfilms en documenten, waar
uit zou blijken, dat kardinaal Mindszenty
gedwongen werd vóór zijn proces een
schuldigverklaring te tekenen, zo wordt uit
Amerikaanse bron le Wenen vernomen,

Deze documenten zouden naar de Ame
rikaanse zóne gebracht zijn door een Hon
gaars echtpaar, Laszlo en Hanna Sulner,
die verklaren handschriftdeskundigen te
zijn, verbonden aan het gerechtshof, dat de
zaak van de kardinaal behandelde.

Volgens het echtpaar Sulner, dat zegt uit
Hongarije, gevlucht te zijn, heeft men van
Mindszenty verklaringen los gekregen toen
hij onder invloed van verdovende middelen
stond.

„Men heeft kardiaal Mindszenty zijn be
kentenissen afgeperst in dezelfde lokalen
van de politieke politie aan de Andrassy Ut
in Boedapest, waar ook ik verhoord ben. Ik
kan er dus over meespreken", verklaarde,
volgens de Parijse correspondent van de
Volkskrant, dr. Tibor Ham, gewezen parle
mentslid van de Hongaarse partij der Icleine
boeren die na acht maanden gevangenis
straf uit Hongarije naar Parijs wist te ont
komen. Hij legde zijn onthullingen neer in
een artikel in de „Figaro".

Dr. Ham beschrijft zijn eigen belevenis
sen in dezelfde kelders van de Andrassy
Ut, waai' de politie juist omgekeerd te werk
gaat als de psychiater en van gezonde, nor
maal denkende mensen, zenuwlijders
maakt. Men begint er met een hongerkuur
en verstrekt de gevangenen niet meer dan
350 calorieën per dag, om het organisme te
ondermijnen. Bovendien verliest een ge
vangene door een voortdurend verblijf in
een duistere kelder iedere notie van uur en
datum. Eerst wanneer men de verdachte
voldoende murw acht, begint men hem te
verhoren. Ook maakt de Hongaarse politie
van actedron gebruik, dat bij het slacht
offer een angstpsychose verwekt. In die
toestand plaatst men hem met het gezicht
tegen de muur, de voeten stijf tegen elkaar
gedrukt. Na een paar uur overvalt de ver
dachte een verdoving, die dikwijls van ver
blinding vergezeld gaat. Dit is echter niet
genoeg. Men schrikt er niet voor terug de
ongelukkige dagen en nachten lang tegen
de muur te laten staan.

Tibor Ham beschrijft de kwellingen
die hij aldus onderging en zegt verder:

„Toen begon men morfine in mijn drin
ken te mengen. Dit was als een weldaad.
Plotseling waren de pijnen verdwenen en
in die vreemde toestand bekende en teken
de ik alles. Daarna weet ik niet meer, wat
er om mij heen gebeurde, zelfs van het
proces der kleine boeren, waarbij ik betrok
ken was, herinner ik me weinig meer".

Dr. Ham gelooft, dat men bij kardinaal
Mindszenty dezelfde procedure gevolgd
heeft als bij hem.

41. „Er zit verandering in het weer," stelde
stuurman Stomp vast, terwijl hij met de harpoe
nier in de hut van de kapiteindie hij zich maar
vast had toegeëigend, zat te praten. „Het ziet
er wel naar uit. dat we spoedig vlot zullen
komen. Nog een paar weken, dan zijn wc thuis
en dan hebben we een behoorlijke duit ver
diend." „Ja", grijnsde de harpoenier, ,,daar kun

nen we gerust een poosje stil van gaan leven.

Dat heb je toch maar prachtig voor elkaar ge-
bokst."^ Ondertussen was de bemanning van de
Jonas" begonnen alles in gereedheid te
brengen voor het aan boord hijsen van dc wal
lissen. „Dat zal nog niets meevallen," mop
perde er eentje. Die stuurman kon best zelf I baste het dier. Waar

Uw kapitein spreken!"

ook eens een handje uit zijn mouw steken.
Maar als je het mij vraagt, geloof ik, dat hij
vies van werken is." Terwijl ze bezig waren
om de touwen te bevestigen, klonk er ineens
een eigenaardig gerommel cn plotseling begon
grootste walvis ie spreken. „Uw kapitein!"

Uw kapitein? Ik wil

Ik ga op reis. Maar het reizen is m
wonderlijke zaak in deze wonderlijke 2
reld van ons. Ge gaat reizen om de fa!]
vrijding, doch ge moet in de handboei
de papieren, de dwingende, de onlosma
kende handboeien van deze nieuwe, dw
tijd. Laten aanbinden voor ge vertrekt
moogt. Neen, ge gaat geen dagen of Weu
verreizen, doch geld. Ge gaat voor
honderd gulden franken verreizen. En uTt
ge ook gespaard hebt en op zij geieJ.
vierhonderd gulden moogt ge reizen 4*
papa Staat en hoe ook de zon blijft lokbf
dan komt ge terug, verstaat ge? VieiW
derd gulden is niet verder. Voor vierhon
derd gulden vrijheid en zon, en geen stnï
ver meer.

Wel.

Ge speelt dan maar de tevredene en
zegt dat het goed en heerlijk is dit leven
van-alle-dag vierhonderd gulden lang |I
ontvluchten en voor vierhonderd gulden
ander leven te gaan leven

Maar ge denkt aan die vader van u
aan vaders vader en aan alle vaderen voot
hen. Die zó maar konden gaan. Met de du
bloenen hunner koppige spaarzaamheid is
beurs en buidel. Zó maar had een vader
kunnen scheep gaan naar verre einders
Kunt ge denken dat dit mogelijk was n0*
niet eens een halve eeuw geleden, dat een
vader, verrukt van 't avontuur zó maar
met z'n laatste duiten in het zakje van
zijn laatste gebloemde vest. aan boord sm
van een goed schip en zee koos en naar 1
zullen we zeggen Amerika? voer
daar dan maar ging wonen? Daar was
geen papier voor nodigEn nu is het
dwaze, dat de mens sindsdien zich duizend
gemakken voor de reis heeft uitgedacht-
schepen als sieden cn duizendmaal dë
snelheid heeft vergroot vliegtuigen
razen boven de aarde cn dat hij te zelf-
der tijd de papieren boeien heeft uitge
dacht die hem beletten van die ge noemt
dat toch vooruitgang? het geluk te
pi'oeven.

Ik ga op reis naar vierhonderd gul-
den zon.

Ik ga op reis naar achtduizend stuivers
rust.

Naar 16.000 duiten eenzaamheid.

De papieren in mijn zak en „één wewld
of geen wereld" als een losse slagzin in
mijn hoofd.

Eén wereld.

Met duizend deuren en duizend deur-
waarders. Alles gegrendeld en op slot.
Wanneer ge zoet hebt opgepast moogt ge,
voor vierhonderd gulden en veel krakend
papier, de deur op een kier zetten en er
even doorheen glippen. Doch denkt er aan
dat ge terug zijt over achtduizend stuivers!

ELIAS.

Die pijnen op gezette tijden...verdrijf zelDo
moderne vrouw blijft ook in die dagen
monteren fitizijneemteenAKKERTJEl/Y^A

helpen direct.'

De winferflora

Minister Mansholt zal haar
openen

Het hoofdbestuur van Bloembollencul
tuur heeft bericht ontvangen dat de minis-
ter van Landbouw bereid is om de Winter-
flora-tentoonstelling in het Krelagehuis ie
Haarlem, op Vrijdag 25 Februari a.s., om
twee uur te komen openen.

In de internationale jury hebben perso
nen zitting uit Engeland, Frankrijk, België,
Luxemburg, Zwitserland, Duitsland, Noor
wegen, Zweden, Denemarken. Finland.

Op de avond van de openingsdag bied:
het hoofdbestuur aan de leden der jury een
maaltijd aan, gevolgd door een feesteliji
samenzijn, waaraan het cabaretgezelschap
Chiel de Boer zijn medewerking verleent
Deze feestavond gaat mede uit van Haar
lems Bloei.

Verlangen. Volgens de leider van de Nan*
kingse vredes-delegatie, waarvan zeven
professoren deel uitmaken, hebben de
Chinese communistische generaais
Tsjen Ji en Lioe Po-Tsjeng, bevelvoer
ders van legers ten Noorden van de
Jangtse, hun offensief stop gezet om het
verlangen van de communisten naar
vrede aan te tonen. De delegatie keerde
gisteren per vliegtuig uit het door Q6
communisten bezette P.eiping terug.

Ping-pong. Twee uur nadat ze drie wereld
titels op haar naam had gebracht werd
de Hon'gaarse tafeltenniskampioeae
Gïsele Farkas te Stockholm gearresteerd
omdat ze zich aan winkeldiefstal au
hebben schuldig gemaakt. Politiebe
ambten die haar in haar hotelkamer
hadden ondervraagd, verklaarden
zij bekend had jumpers uit een win»
te Gothenburg te hebben gestolen. Hes
kamergenote mej. Mezei werd om or
zelfde reden gearresteerd. De politie^
beide meisjes toestemming per v^||
naar Praag te vertrekken nadat de I"
stolen jumpers waren teruggegeven.

Twee reden. Winston Churchill zal op 3-
Maart een rede houden in het tecnn
logisch instituut te Cambridge -■
Massachusetts (V.S.). Door het j'c
Huis is medegedeeld, dat pre
Truman de dag daarna in dit ins»»-
een rede zal houden.

Sommatie. Het weekblad „Les Beft®
Franpaises" meldt dat het bij
waardersexploit Kravchenko heelM.
sommeerd binnen 24 uur het ong
Russische manuscript van zijn boen
verkoos de vrijheid" over te leggen.

Audiëntie. De Paus heeft Vrijdag de Ita
liaanse minister-president, Alci

Gasperi, ontvangen. De audiëntie
de vijftig minuten. Het was de«er
audiëntie die aan de huidige Itah
minister-president werd verlee
tevens een van de langdurigste, 001
Paus Plus de Twaalfde gehoudw-
audiëntie vond plaats bij /eleg®T

van de twintigste verjaardag v
ondertekening van het verdra=
Lateranen.

Stanley. Sydney Stanley, die betro"
was bij het onderzoek naar b
corruptie in Britse regeringskring^
die op de nominatie zou staan 0
gewezen te worden, hééft than
klaard aanspraak te maken op n
gerschap van de staat Israel.