c 11 Het Haarlemse gemeentepersoneel PONDERDAG 24 FEBRUARI 1949 Te verwachten verbeteringen de afdelingen van de Haarlemse raad zoals wij dezer dagen reeds in het lS 7[ mededeelden door verschillende adsleden aangedrongen op verhoging n de salarissen en lonen van het ge meentepersoneel. Opgemerkt werd dat door enorme stijging van de prijzen het le- pnspeil van de gemeente-ambtenaren en «Wieden aanmerkelijk is gedaald, zodat j e hierdoor aan de rand van het be- t?ansminimum leven, waardoor de nood de gezinnen groot is. Deze leden meen den dat het billijk is dat de inkomsten Ju het gemeentepersoneel zullen stijgen in verhouding tot de prijsstijging en ver gaarden van mening te zijn, dat de derde bonronde aan de orde moet worden ge steld en practisch tot uitvoering moet ^B^en W. antwoorden daarop dat zij arne toegeven, dat ten opzichte van de g rissen van het overheidspersoneel be doelde spanning het grootst is. De maat regelen van de Overheid zijn er echter op 5richt die spanning zo mogelijk op te heffen door het loonpeil te beheersen. Het rollege meent derhalve in dit opzicht de Regering te moeten volgen, die regelmatig met de werkgeversorganisaties in verbin- ding s'aat Tot zover B. en w. Intussen is thans de technische herzie ning van het Rijksbezoldigingsbesluit af gekomen. Wat de salariëring van het ge- oeentepefsoneel betreft is door de minister yen Binnenlandse Zaken aan de colleges van Gedeputeerde Staten een schrijven ge zonden waarin nadere richtlijnen zijn aan gegeven voor de toetsing van de salarissen van het gemeentepersoneel aan die van het rijk. Deze richtlijnen zijn door Gede puteerde Staten aan de gemeentebesturen Welke perspectieven het Haarlemse personeel heeft Het is te verklaren dat het gemeente personeel met belangstelling uitziet naar de gevolgen die dit Bezoldigingsbesluit heeft. In Haarlem gaat het om een perso neel van ongeveer 2100 ambtenaren en werklieden (de 400 man politie valt hier buiten). De schalen van het Bezoldigingsbesluit zijn bekend geworden. Het is evenwel to zei onze deskundige zegsman, die wij over deze aangelegenheid raadpleegden niet gemakkelijk om een juiste vergelij- king tè maken tussen de lonen en salaris sen van het personeel van rijk en gemeen ten. Dit komt omdat er verschil kan be- stean in de waardering van het werk. De fcdruk die ik heb aldus onze zegsman is, dat het rijk in verschillende gevallen een hoger salaris geeft door de betrokkene in een hogere rang aan te stellen, dan waarop hij krachtens de algemene norm aanspraak kan maken. De groepering van het Haarlemse gemeentepersoneel dateert j] van 1920, zodat een hergroepering zeer zeker te verantwoorden is. De werklieden Laten wij ons eerst bepalen tot de werk lieden, Het nieuwe Bezoldigingsbesluit stelt de lonen van het rijkspersoneel in een le klasse gemeente (Haarlem valt on der de le klasse) alsvolgt vast: 5 a N O) O) N -p a §j a c-.ï e si c V {O TJ V (U'S O §8 o "3 o ra u "ra 60 60 60 60 60 80 84 88 92 100 106 81 85 89 93 101 107 82 86 90 94 102 108 83 87 91 96 104 110 84 88 92 98 106 112 85 89 94 100 108 114 86 91 96 102 110 116 De pas verleende toeslag van 1 per week en ook de vacantietoeslag vallen hier buiten. Uit de gegeven toelichting blijkt dat de regering bij dit nieuwe Bezoldingsbesluit is uitgegaan van de overtuiging dat de ionen van de laagstbezoldigden in de laat ste jaren procentueel meer verhoogd zijn dan van de hoger gesalarieerden, met het gevolg dat de verhoudingen wat scheef getrokken zijn. Een tweede motief was om de lust tot vakstudie bij de jongeren aan Ie wakkeren en de noodzakelijkheid om de vaklieden als gevolg van hun vakbe kwaamheid wat meer perspectief te bieden, n het algemeen zijn door het rijk de uur lonen van de geoefenden met 1 cent ver- Mogd, van de halfvaklieden met 2 en van de bijzondere vaklieden en voormannen fiei 4 cent. Indien de lonen die Haarlem thans be- «!t naast deze nieuwe rijksionen gelegd worden, dan is in het algemeen te zeggen, alleen op grond van die vergelijking do lonen der laagst-bezoldigden niet veel Gemeentelijk Concertgebouw riem Volgend jaar een betere meubilering? lade afdelingen van de raad is gevraagd B. en W. het niet noodzakelijk achten y' de inrichting van het Gemeentelijk "•ucertgebouw verbeterd wordt. (Niet alleen die raadsleden zijn van de gelijkheid daarvan overtuigd!) 8. en W. erkennen, dat een verbetering •jtohet meubilair noodzakelijk is. De grote «sten die daarmede gemoeid zijn, hebben et college tot nu toe weerhouden voorstel- zake aan de raad te doen. Gehoopt '■oratdat dit het volgend jaar mogelijk w blijken. Agenda voor Haarlem -DONDERDAG 24 FEBRUARI i,?!1v1randt: „Het meisje van de Veen- 5ul8 2-00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. 41: «Li'Mijn zuster Eileen", alle leeft., 2.00, lij' ,°r.en 9-15 u. Luxor: „Vijfde colonne", bJ-'m 4,15, 7.00 en 9.15 uur. City: „Har- h*»L 18 2-15. 4.30. 7.00 en 9.15 uur. ita ™e:. -.Dood in de wolken", 14 j., 2.30, is L?'15 uur- Frans Hals: „Keizerwals", Wf, 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Gm „VR,jr>AC. 25 FEBRUARI Anrt-i ^certgebouw: Populair concert, Itniü. aïf en Jacq. Schutte, 8 uur. „De °Ptreden Chiel de Boer. 10.30 wJFïR-b Bioscopen: Middag- en avond- kunnen stijgen. Voor de laagste groepen niet meer dan 1 cent per uur. Daarbij moet evenwel in aanmerking genomen worden, dat Haarlem voor een gehuwde reeds een minimum inkomen van 2000 per jaar garandeert. Voor de hogere groepen kan de verho ging meer zijn. In groep 5 betaalt Haarlem thans een maximum van 1.05, terwijl het rijk nu 1.10 geeft, een voorman komt bij Haarlem thans tot maximum 1.12, terwijl het rijk nu tot 1.16 is gekomen. De nieuwe lonen voor de rijksambte naren zullen ingaan (er is dus terugwer kende kracht) op 1 Januari 1918. De ge meenten mogen zich daarbij aansluiten. Het administratief personeel Voor het administratief personeel zijn o.a. nu de volgende maandsalarissen voor het rijk vastgesteld: te bereiken in: oud nieuw adj.-commies 160-/ 300 16 jaar 10 jaar adj.-commies A 240-/ 340 jaar 8 jaar commies 280-/ 380 10 jaar commies A 340-/ 440 jaar hoofdcommies 400-.f 500 12 jaar hoofdcomm. A 440-540 jaar referendaris 500-620 6 jaar administrateur 600-/ 720 6 jaar administr. A 650-/ 770 jaar 8 jaar 8 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 6 jaar 6 jaar Hieruit blijkt dus dat het rijk nieuwe groepen heeft ingevoegd die een hogere salariëring mogelijk maken (aangegeven met A). In het algemeen is te zeggen opnieuw geven wij de conclusie van onze deskun dige zegsman dat de Haarlemse cijfers voor de lagere groepen niet onder de nieu we rijkssalarissen liggen. Haarlemse amb tenaren van de middengroepen wijken niet belangrijk van de nieuwe rijkssala rissen. Maar wij wezen er reeds op dat een nieuwe groepering voor verschillende ambtenaren een grotere verhoging kan opleveren dan nu verkregen kan worden bij een vergelijking der rijkssalarissen zonder meer. Haarlem betaalt wat de hogere ambte naren aangaat thans belangrijk minder dan het rijk. Ditzelfde geldt voor het technische personeel. De volgende vergelijking der maxima toont dit aan. (Deze salarissen zijn per jaar berekend). Rijk Haarlem Hoofdcommies è000 5700 Feferendaris 7440 6660 Administrateur 8640 7080 Administrateur A 9240 7416 Ingenieur le klasse 7440 6660 Hoofdingenieur 8640 7692 Wij merken nog op, zoals wij reeds in de inleiding schreven, dat de rijkssalarïs- sen voor de gemeenten als richtlijnen gel den. De algemene indruk is dat het nieuwe Bezoldigingsbesluit ook aan de gemeenten een goede gelegenheid biedt om de capa citeiten van het personeel beter te waar deren. Faillissementen De rechtbank te Haarlem heeft in staat van faillissement verklaard: Martinus Johannes Kors, vertegenwoordi ger, wonende te Zwanenburg, gemeente Haarlemmermeer, Eikenlaan 40. Rechter commissaris: mr. N. Smits. Curator: mr. A. W. Hellema Jr., advocaat en procureur te Haarlem. Wegens gebrek aan actief werden opgehe ven de faillissementen van: Jannus de Vries, zaakdxijvende onder de naam firma Chemische Fabriek de Moriaan, te Koog aan de Zaan, Hyacinthstraat 57. Rechter-commissaris: mr. C. G. Bijleveld. Curator: mr. H. M. C. Dekhuyzen, advocaat en procureur te Zaandam. De Naamloze Vennootschap Zand- en Grinthandel voorheen A. C. Godschalk Zonen, gevestigd en kantoorhoudende ie IJmuiden, Snelliusstraat 49. Rechter-commis saris: mr. J. H. H. Hülsmann. Curator: mr. A. W. Hellema Sr., advocaat en px-ocureur te IJmuiden. Adolf Noach, leex-handelaar, wonende te Zandvooi-t, Haarlemmerstraat 94. Rechter commissaris: mr. C. G. Bijleveld. Curator: mr. L. J. Veixhuizen, advocaat en procureur te Haarlem. C. Omvlee. koperslager, wonende te Haar lem, Aelbertsbex-gstraat 39. Rechter-commis saris: mr. C. G. Bijleveld. Curator: mevrouw mr. E. A. J. ScheltemaConradi, advocate en procureur te Haarlem. De 9 Muzen Friese dichter. De Friese dichter W. J. Koopmans te Akkrum heeft onder grote be langstelling zijn tachtigste verjaardag ge vierd. Koopmans is een van de dichters, die destijds door dr. G. Wumkes werden aan gespoord om te voorzien in het grote gebrek aan goede Friese volkslectuur. Zijn werk, dat aanvankelijk vooral onder invioed van De Genestet stond, leende zich vooral voor de vele reciteerwedstrijden, die nog steeds in Friesland worden gehouden. Met een van Koopmans' voordrachten won de bekende Friese voordrager J. de Vos honderd eerste prijzen. In het dorp Akkrum wordt Koop mans vooral geëerd als de man, die het Palmzondaglopen, een oud Fries kindci-feest, in ere heeft hersteld. Expositie S. H. de Roos. In het prenten kabinet der Rijksuniversiteit te Leiden wordt tot 12 Maart een tentoonstelling van teke ningen en lithografiëen van S. H. de Roos gehouden. Nederlands in Suïd-Afrika. In een hoofd- ai-tïkel in „De Transvaler" wordt een lans gebroken voor invoering van het Nederlands als „derde taal" op school en aan de univer siteit in Suid-Afrika. Nederlands op school is nodig, aldus de schrijver, omdat daardoor de kennis van het Afrikaans zal worden verbeterd. Directeur Wederopbouw en Stadsontwikkeling Den Haag Op 29 November besloot de gemeente raad van 's-Gravenhage tot de instelling van een Dienst van de wederopbouw en de Stadsontwikkeling en van de functie van hoofddirecteur van deze dienst. Voor deze functie zijn gegadigden op geroepen, waarna dertig sollicitatiebrieven zijn ontvangen. Op grond van het. resultaat van het dienaangaande ingestelde onderzoek be velen B. en W. voor de genoemde functie aan: 1. dr. ir. F. Bakker Schut, directeur van het bureau van de Rijksdienst voor het Nationale Plan, te Haai-lem 2. ir. H. Meije- rink, hoofdingenieur-directeur vaix de Wederopbouw en Volkshuisvesting in Aerdenhout. Gas in Amsterdam één cent per kubieke meter duurder De gemeentex-aad van Amsterdam heeft Woensdag het voorstel van B. exx W., de gasprijs met één cent per kubieke meter te verhogen, aangenomen met 24 tegen 13 stemmen. De C.P.N.-fx-actie stemde tegen. Opinie-onderzoek toont aan: Een gezin (met twee kinderen) heeft per week plm. f 5 6 nodig Het publiek klaagt veel over de hoge prijzen. Het Nederlands Instituut voor de Publieke Opinie heeft daarom onderzocht hoe duur het leven op het ogenblik is. Enquêteurs en enquètrices van het insti tuut reisden door het gehele land en vroe gen aan huisvaders en huismoeders: „Welk inkomen, dus hoeveel loon of salaris heeft volgens U een gezin van man, vrouw en twee opgroeiende kin- dex'en nodig, om net aan rond te ko men?" Een gezin van vader, moeder en twee opgroeiende kixxderen wordt beschouwd als het „gemiddelde gezin". En wat daar nodig is om elke week precies rond te komen, is hieronder aan de hand van de antwoorden van het Nederlandse publiek zelf weergegeven. Nodig per week: Tot 30.— 40.— 4% 50.— 26% 60.— 57% 70.— 80% 70.en hoger en geen antwoord 20% Middelste antwoord: 56. Zes-en-vijftig gulden heeft de „gemid delde" huisvrouw op het ogenblik nodig om net aan rond te komen. Dat is heel wat meer dan enkele jaren geleden. Reeds vele keren heeft het N.I.P.O. dezelfde vraag gesteld zodat een vergelijking met vox-ige perioden mogelijk is. Hier is het staatje: Gemiddeld nodig: Maart 1946 42.— October 1946 48. December 1946 50. Maart 1947 50.— October 1947 50.— April 1948 „51.— October 1948 „51.— Januari 1949 56. Van Maax-t 1946 tot Maart 1947 stegen de kosten van levensondex'houd sterk. Daarentegen bleven ze vrijwel constant in de periode van Maart 1947 tot April 1948. Daarna trad weer een stijging op, zodat op het ogenblik de minimum kosten van levensonderhoud voor een normaal gezin 56.per week zijn tegen 50.een jaar geleden. (Nadruk verboden). Prinsesjes in de sneeuw. Evenals de Nederlandse Oranjetelgen brengen ook de Zweedse prin sesjes Margaretha, Birgitta en Desiré een korte vacantie in de bergen door. Zij verblijven in het wintersportplaatsje Storlien en skiën de lieve lange dag. Ballets des Champs Elysées Dichterschap en vitaliteit doordringen oude vormen Met een minimum aan discipline, doch met een uitdagende en kerngezonde vitali teit, bezeten door wezenlijke dansvi'eugde, hebben gisteravond de Ballets des Ghamps Elysées in de helaas niet geheel gevulde Haarlemse schouwburg, die niettemin bij herhaling davex-de van de enthousiaste bij valsbetuigingen, voor de tweede keer hun opwachting in ons land gemaakt. Het heeft bitter weinig zin om reeds thans hun op- tx-eden te vergelijken met dat van de groep van Roland Petit, welke hier nog onlangs een voorstelling gaf, daar het programma van begin tot einde dateerde uit de periode voor de eigenlijk betreurenswaax'dige schei ding. Dit ensemble is veel groter en toont mede daardoor misschien meer oneffenheden in de uitvoering. Daar staat echter tegenover, dat de prestaties der solisten, speciaal der manlijke, een indrukwekkende hoogte be reiken zonder nu bepaald voor fenomenaal te kunnen doorgaan. Men dient daarbij in aanmerking te nemen, dat voor de vertol king van deze moderne balletten nog iets anders nodig is dan alleen danstechnische betrouwbaarheid, namelijk een medeschep- pende persoonlijkheid. De meeste bezoekers herkennen blijkbaar slecht de volmaaktheid op het gebied der pure virtuositeit. Het duurt lang eer men tot het besef komt, dat het niet altijd gaat om de feilloosheid der verrichte passen, maar veeleer om de gemoedsbewegingen, die daar de machtige drijfveren van zijn. Hier zoekt een brandend dichterschap door middel van klassieke formules naar een plastische uitdrukkingswijze. Hetgeen deze voortvarende kunst met volle teugen ge nietbaar maakt is vooral de zelfbewuste elegarxtie en het jeugdige élan. Hoe frappant ieder fi-agment van het zonder nadrukkelijke aanduiding ontroe rende kermistableau „Les Forains" van Roland Petit en Boris Kochno er ook toe bijdroeg om het stemmingsbeeld tot een anecdotisch geheel af te ronden, het applaus van het publiek gold voornamelijk de gym nastische toeren en de wonderlijke sur- place-acrobatiek. Moet men het als ironie uitleggen, dat op een gegeven ogenblik een moeilijke serie fouetté's en entrechats op de manier van een schimmenspel achter een doorzichtig doek werd uitgevoerd? Onder de in Frankrijk gangbare bena ming „Le cygne noir" werd het formidabel moeilijke duet van de prins en de betover de Odile uit de derde acte van „Het Zwa- nenmeer" van Tschaikowski in de strenge choreografie van Petipa en Ivanoff ver tolkt door de negen tien jarige, robuste Irene Skorik, die vooral aandacht verdien de voor haar waarlijk smetteloze lijnen, met steun van Youli Algaroff, die zich tot een danseur van uitzonderlijk formaat ont wikkelt. „Jeu de Cartes" van Strawinski, in een nieuwe choreografie van de begaafde Ja- nine Charrat, aarzelt voortdurend op de grens van het verhalende en het abstracte ballet, waardoor de totaalindruk niet on verdeeld gunstig genoemd mag worden. Men aanschouwde een dramatisch tournooi zonder kennis van de waarde en kansen der strijdende partijen, waardoor de op- zich zelf dikwijls stoutmoedige verrichtin gen der levende speelkaarten een duidelijke functie missen, die zij suggereren te be zitten. Het werk boeide evenwel door het even overrompelende als gespannen dan sen van de krachtige Jean Babilée. Fonkelend van telkens weer met nieuwe invallen pralende fantasie is het grillige maskex-adespel, waarvan Roland Petit on der de neutrale titel „Dertien dansen" de geestige regels bepaalde en dat thans, men vergeve mij de omgekeerde volgorde in deze generaliserende bespreking, het pro gramma opende. De vervanging van een kostbaar ox-kest door twee luidruchtig voor- hamerende vleugels deed ernstig afbreuk aan de delicate effecten van Grétry's speel- doos-muziek, waarmee op het toneel zo kostelijk de loop wex-d genomen. Mogelijk kwam het door dit gebx-ekkige klankdécor dat sommige fragmenten van dit verrukke lijke divertissement niet geheel bevredig den. De afwezigen krijgen op 9 Maart gele genheid hun schade in te halen. Mogen zij die niet verzuimen. Dit Franse gezelschap staat technisch en artistiek op een hoog internationaal niveau. DAVID KONING. Afscheidsavond „Zwitserland- Youth-for-Christ-team" Gedurende twee maanden heeft het „Zwit serland-Youth-for-Christ-team", bestaande uit Kurt Ribi, Evangelist te Basel, de heer en mevr. Malgo en onze stadgenoot Kees van Binsbergen als zangleider, een tournée door ons land gemaakt met het doel jonge men sen op te wekken zich in dienst van het Evangelie te geven. Nu vertrekt het team weer naar Zwitserland voor een grote jeugd- campagne en daarna volgt een tournée door Oostenrijk. Vóór hun vertrek komen zij nog eenmaal in Haarlem en wel op Zondagavond 27 Februari in de Zuiderkapel aan de Zui- derstraat. Aan deze jeugdbijeenkomst wérken bovendien nog mee Jaap Littooy, Dordrecht, guitaar; H. v. d. Brink, Bloemendaai en Theo Dikkes. Het onderwijs in Haarlem Een psychotechnisch onderzoek na het verlaten der lagere school? Bij de behandeling der onderwijsbegroting in de afdelingen van de raad is er de aan dacht op gevestigd dat in Purmerend de ouders van leerlingen van de hoogste klas sen van de scholen voor gewoon lager on derwijs gelegenheid wordt geboden, hun kindex-en psychotechnisch te doen onder zoeken aan het psychologisch laboratorium der Universiteit te Amsterdam. Zijn B. en W. niet van oordeel, dat de mogelijkheid om ook in Haarlem tot een dergelijk voor stel te komen ernstig en onverwijld moet worden onderzocht, gezien het grote belang voor het bepalen van de richting voor vera der onderwijs en beroep naar aard en ge schiktheid? zo werd gevraagd. Daarop aptwoorden B. en W.: Door enige gemeenten zijn of worden maati*egelen ge nomen onx voor leerlingen, die het lager onderwijs verlaten, mede door een psycho technisch onderzoek, de richting van voort gezet onderwijs, die zij kunnen volgen, aan te èeven. De gemeente Rotterdam heeft daartoe een commissie in het leven geroe pen, die een methode van onderzoek heeft ontworpen; de bedoeling is de leerlingen van de hoogste klassexx der lagere scholen klassikaal aan een dergelijk onderzoek te onderwerpen. De bezwax-cn, die er nu een maal blijven bestaan, wanneer een psycho technisch onderzoek niet individueel kan worden afgenomen, zijn bij de behande ling van de begroting 1948 al genoemd. Aannemende, dat door een onderzoek in groepsvex'band een oordeel zou kunnen worden gevormd over het z.g. intelligentie quotiënt van de candidaten, dan, dat heeft de praktijk van het psychotechnisch onder zoek wel geleerd, is daarmede alleen niet uit te maken of een candidaat al of niet geschikt is voor een bepaalde richting van voortgezet onderwijs. Er zijn nog andere factoren, die mede iemands geschiktheid bepalen voor het volgen van voordgezet onderwijs en uiteindelijk voor een bepaald beroep, die niet kunnen worden gemeten met methoden van intelligentie-ondei-zoek, doch op andere wijze worden vastgesteld, waarbij individueel onderzoek onontbeei- lijk is. Het gemeentelijk bureau voor beroeps keuze alhier is wel ih staat de geschiktheid voor het volgen van voortgezet onderwijs te beoordelen. Er komen dan ook vele ouders op advies van hoofden van scholen of uit eigen beweging een advies vragen voor hun kinderen. Zou deze toeloop sterk vex-meerderen, dan zou bij de thans be staande bezetting de stroom niet kunnen worden verwerkt, waarbij dan ook nog een beletsel zou zijn de onvoldoende ruimte, waarover het bureau beschikt. Of dit vraagstuk en de daarmee samen hangende problemen (sociaal-paedagogi- sche maatregelen) nader xxioeten worden bestudeerd, ware te overwegen. Zo wordt Zandvoorts nieuwe watertoren! Eerste Kamer Hier ziet men de ontwerptekening van de nieuwe watertoren van Zandvoort, tot de bouw waarvan Dinsdagavond door de gemeenteraad werd besloten. Hij wordt 44 meter hoog, dat is zes meter langer dan zijn voorganger. Het terrein aan de Hoge- weg bij de Marisstraat, waar hij zal ver rijzen, ligt zestien meter boven AP. Van de bovenste verdieping af zal men van een fx-aai uitzicht over zee en land kunnen genieten en als de belangstelling hiervoor ex-g groot mocht worden, zal er zelfs een lift kunnen worden aangebracht. De benedenverdieping wordt kantoor ruimte voor het waterbedrijf. De achthoekige mantel van de toren wordt van bakstenen gemetseld, de inwen dige constructie in beton uitgevoerd. De twee geprojecteerde waterbassins hebben samen bijna duizend kubieke meter inhoud. Meer belangstelling voor bet Frans Halsmuseum De eerste Woensdagmiddag rondleiding een succes Woensdagmiddag zijn voor het eerst in het Frans Halsmuseum rondleidingen voor gewone bezoekers gehouden. Tot heden werden die alleen georganiseerd voor ver enigingen en deelnemers aan cursussen. Het is een succes geworden. Er waren 100 belangstellenden, die in drie groepen des kundige voorlichting kregen. Er werden door de gidsen niet alleen veel belangwek kende bijzonderheden verteld over de voor naamste schilderijen uit onze kostbare ver zameling, maar ook over het mooie oude gebouw en de meubilering. Voldaan verlieten de bezoekers het museum. A.s. Woensdagmiddag wordt de proef natuurlijk voortgezet. Er wordt dan op nog meer bezoek gerekend. Zo nodig zijn er zes gidsen beschikbaar. De directeur hoopt dat op deze wijze een blijvende belangstelling voor het museum ontstaat. Natuurlijk kan zo'n rondleiding slechts een oppervlakkige kennismaking zijn. Daarom overweegt de directeur het plan om binnenkort voor de bezoekers die meer van de schilderkunst willen weten persoonlijk een cursus van vier bezoekmiddagen te houden. Bij die vier rondleidingen krijgt men dan een vol ledig beeld van onze Haarlemse schilder school. Ook voor die cursus-i-ondleiding behoeft slechts de gewone toegangsprijs van een kwartje betaald te worden. Mr. Jonkman en Minister Jonkman Van onze parlementaire redacteur) Oud-minister Jonkman (Arbeid) is eeiï schex-pzinnig jurist, tevens vertrouwd met. „overzeese" aangelegenheden. Dit bleek Woensdagmiddag weer toen hij in de korte vergadering van de Eerste Kamer het. woord voerde bij het wetsontwerp tot goed keuring van het verdrag nopens de Inter- gouvermentele Maritieme Consultatieve Organisatie. Daaraan doen wij alleen voor Nederland, niet voor Indonesië, Suriname en de Nederlandse Antillen mee. Nu was het juridische hart van mr. Jonkman enigszins bezwaard doordat de regering zich wat te eenzijdig op het stand punt „Nederland" had gesteld instede van op dat van het „Koninkrijk der Nederlan den", waartoe die gebiedsdelen nog steeds behoren. Er had meer tot uitdrukking moeten worden gebracht dat het Konink rijk als zodanig vex-dragspartij werd, waar na dan onderstreept had moeten worden dat het zulks alleen deed voor Nederland, niet voor de rest. Minister Spitzen gaf dit toe, maar verklaarde, dat het allerminst in de be doeling lag onx de Overzeese Gebiedsdelen buiten te sluiten. Er is trouwens overleg gaande om deze gebiedsdelen alsnog de plaats te doen innemen die hun toekomt. In dit geval zat iets pikants. Niet zozeer om de juridische kwestie door mr. Jonk man aangehaald, als wel omdat het verdrag tot stand was gekomentijdens zijn ministerschap. Het moet dus ook in de ministerraad ter tafel zijn geweest,-toen hij nog minister van Overzeese Gebiedsdelen was. Mogelijk heeft hij echter de destijds gehouden ministerraad niet bijgewoond en is het hieraan toe te schrijven, dat hij thans in de Eerste Kamer opmerkingen maakte, welke anders op haar plaats waren geweest in de desbetreffende vergadering van het kabinet. Of zou daar ook wel eens iets onder de hamer doorgaan, zonder dat alle aanwezigen er zich ten volle x-ekenschap van geven? Alle overige agendapunten nam de Se naat debat- en stemmingloos aan. De vol gende week, op 1 Maart, begint het alge meen politiek begrotingsdebat. Ons wacht dan ook een gedachtenwisseling over 's lands financiën. Pseudo-professor ontmaskerd In samenwerking met de Rijksvreemde lingendienst heeft de Arnhemse politie de 54-jarige R. A. gearresteerd, die zich „pro fessor Roskam" noemde. Daar hij geen andere bronnen van inkomsten had het door hem geleide z.g. internationale talen instituut trok maar weinig cursisten leefde hij van oplichting en chantage, naar hij bij zijn verhoor bekende. Hoewel hij geen academische graad bezit probeerde hij in 1939 een leerstoel aan de Nijmeegse universiteit te krijgen, hetgeen hem niet is gelukt. In 1942 kreeg hij steun als een door de bezetters in zijn vrijheid belemmerde intellectueel, maar tezelfder tijd gaf hij les in Russisch aan de „Beauf- tragte des Reichskommissars" in de pro vincie Gelderland en zijn staf. Voor een der omroepverenigingen sprak hij eens een Nieuwjaarswens uit in 17 ver schillende talen. Geen taal ter wereld of „professor Roskam" kende deze. Na de bevrijding interesseerde hij zich zeer voor de zogenaamde verdrukten, waar onder hij politieke delinquenten verstond en ook Duitsers, die gaax-ne een vex'blijfs- vergunning hadden, daar zij anders de grens over gingen. Ook toekomstige emigranten konden bij hem terecht. Hij adverteerde in vele bladen met zijn lessen in Russisch en Spaans. Om gegadigden vertrouwen in te boezemen vroeg hij algemene inlichtingenformulieren aan de ambassades, die iedereen kan krij gen, waarop hij dan van alles invulde. Zo mogelijk liet hij zich in contanten betalen, maar ook kreeg hij allerlei schuldbekente nissen of goedex-en. Ook als rechtskundig raadsman trad de pseudo-professor op. Thans is hij opgesloten in het Huis van Bewaring te Arnhem. De „pi'ofessor" werd ontmaskerd, omdat net een paar Duitsers zonder verblijfsver gunning te veel werd de grote bedragen, die hij voor zijn diensten vroeg, te voldoen. Zij gaven hem aan bij de Rijksvreemdelin gendienst. De Jordaan op de planken Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van een school in de Jordaan verzorgden enige oud-leerlingen in 1947 een feestavond. Het daaraan beleefde ge noegen werd aanleiding tot de stichting van een vaste toneelgroep die binnenkort de 25ste opvoering verzox-gt van het tijd beeld „Ambtenaar, geef ons een huisje!" van Albert Welling, dat reeds elfduizend toeschouwers met geestdrift vervulde. De medewerkenden een straatmuzikant, metaalbewei'kers, glazenwassers, fabrieks arbeiders en werksters hadden nooit voordien op de planken gestaan. Ze spe len eigenlijk geen comedie, ze doen zich voor zoals ze werkelijk zijn. Hun eerste stuk is precies uit hun eigen milieu ge knipt, de dialogen vloeien samen met hun dagelijkse uitdrukkingswijze. Dat ver klaart hun succes, zowel bij pers als pu bliek, ook verleden jaar in een besloten voorstelling te Haarlem behaald. De cri ticus van dit blad uitte destijds zijn har telijke vreugde over dit ongekunstelde vermaak. In het volgende seizoen komt een nieuw stuk tot vertoning, direct uit het volle le ven geplukt door de journalist en radio- verslaggever Jan Cottaar, waarin enkele xxa-oorlogse problemen „naar waarheid" worden belicht. In de toekomst hoopt men verder een revue op' te voeren, waaraan alle geledingen van de Jordaan-bevolking kunnen meedoen. Intussen breidt het ge zelschap zich gestadig uit. Regisseur Stranger heeft al zestig mensen tot zijn beschikking. Het maken van verre reizen brengt bezwaren mee, want sommige spe lers moeten 's morgens om vijf uur al weer aan het werk. Daarom kan lang niet aan alle moeiteloos verkregen uitnodigingen gevolg v/orden gegeven. „De Jordaan op de planken" is de reeds algemeen bekende bijnaam van dit echte Amsterdamse Volkstoneel, dat maar één doel heeft: de roemruchte buurt te zuive ren van de door de na-oorlogse demorali satie opgelopen smetten. D. K. Bij Sustercn is een landmijn ontdekt juist boven de gasleiding van Zuid- naar Noord-Limburg. Men kon het projectiel niet tot ontploffing brengen, daar dit een groot deel van Limburg op een gasloze week zou komen te staan. Met allerlei hulpmiddelen heeft men op veilige afstand staande, de ont steking weten te verwijderen en daarna d« mijn weggehaald.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1949 | | pagina 5