c
§lisW€£ïl
mm
SNEEUWWIT
3
Het Haarlemse Gymnasium
bestaat 75 iaar
De Ziekenfondsen
Ook de Duitse kerken in Oostzone
signaleren communistische druk
v
Qij snakt
"■•■"■adem!
IMisTR'obP
Ce*taé Kachelpasta
PANDA OP DE WALVISVANGST
Nieuwe Uitgaven
C Wereldnieuws
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1949
Cegroeid uit de Latijnse school
In 1939 is (op St. Nicolaasdag) met plech
tigheid het 550-jarig bestaan van het Haar
lemse Gymnasium gevierd. Daarbij is toen
en terecht in aanmerking genomen,
dat de vroegere Grote of Latijnse school
de bakermat is geweest van het Gymna
sium. Maar dit verandert toch niets aan
het feit, dat ons Gymnasium als zodanig
pas in 1874 werd opgericht (de raad nam
daartoe het besluit op 29 April van dat
jaar), zodat over enige maanden het 75-
jarig bestaan herdacht kan worden. Ook is
het dit jaar dan tevens 560 jaar dat de
Latijnse school haar deuren voor het eerst
opende.
In de oude tijd was de Latijnse school
gevestigd in het steegje dat de Smede-
met dc Jansstraat verbindt; in de naam
Schoolsteeg is de herinnering daaraan be
waard gebleven. Later werd deze school
verplaatst naar de Jacobijnestraat, op de
plek waar eerst het Cellebroedersklooster
gestaan heeft. Nu is daar de dienst van
Openbare Werken onderdak gebracht.
De Latijnse school was de enige inrich
ting waar uitgebreid onderwijs werd ge
geven en die haar leerlingen opleidde voor
de academische studie. De curatoren of
scholarchen zo vertelt mej. dr. G. H.
Kurtz, de archivaresse van Haarlem in
haar „Beknopte geschiedenis van Haarlem"
waren tevens toezieners op een biblio
theek. Toen na de satisfactie van 1577 de
stad verscheidene fraaie boeken van de
Predikheren- en Minnebroederskloosters
in handen waren gevallen, heeft men deze
afgestaan aan de bibliotheek van de Leidse
Academie. Zij waren gecatalogiseerd door
Schoneus, de bekende rector van onze
Latijnse school op het eind der 16e eeuw.
Nadat de gemeente later ook de rijke bi
bliotheek van de St. Jansheren kreeg, werd
in 1596 besloten een eigen Stadsbibliotheek
in te richten op het Prinsenhof. De schol
archen behielden ook daarop het toezicht,
totdat in 1821 voor het eerst een stads
bibliothecaris werd aangesteld.
Naast de Latijnse school waren er in
Haarlem ook de zogenaamde Duitse (Ne
derlandse) en Franse scholen. De meesters
of matressen onderwezen hun leerlingen
vooral in lezen, schrijven en rekenen. Die
scholen waren de voorlopers van de Lagere
of Burgerscholen. In 1757 werden door de
stad ook kosteloze scholen ingericht voor
kinderen van behoeftige ouders.
In 1863 trad een wet op Het Middelbaar
Onderwijs in werking. Haarlem moest toen
ook een Hogere Burgerschool met 5-jarige
cursus in het leven roepen. Aanvankelijk
geschiedde dit in 1864 in combinatie met
de Latijnse school. Beide scholen waren toen
gevestigd in het gebouw in de Jacobijne
straat.
Een der berichten uit die tijd stelt het
zelfs zo voor, dat in 1864 besloten werd
tot opheffing der Latijnse school. Er werden
alleen aan de HBS een of meer klassen
geopend voor het onderwijs in de oude
talen.
In 1864 is het oude gebouw der Latijnse
school in de Jacobijnestraat belangrijk ver
bouwd. Het mooie antieke poortje, waar
van wij hierbij een afbeelding geven, is
toen zorgvuldig afgebroken en op de bin
nenplaats opnieuw opgebouwd. Omstreeks
1913 is het opnieuw afgebroken en opge
bouwd op de binnenplaats van het Frans
Halsmuseum.
In September van dit jaar is het dus 85
jaar geleden, dat de HBS met 5-jarige
cursus haar intrede deed in het Haarlemse
onderwijs. Haarlem was een der eerste ge
meenten in ons land die een HBS oprichtte.
Daarop kwam in 1874 een wet op het
Hoger Onderwijs. Die was toen aanleiding
dat het Gymnasium werd gesticht. De com
binatie van 1864 verviel dus weer. In 1879
kreeg dit Gymnasium een afzonderlijk ge
bouw op het Prinsenhof, dat in 1924 werd
uitgebreid met een nieuwe vleugel.
In 1874 wiren er niet veel leerlingen
op het Gymnasium. Van het kleine gebouw
konden zelfs nog enige lokalen afgestaan
worden voor de huisvesting van de Middel
bare School voor meisjes. Weldra kwam
het Gymnasium evenwel tot bloei en nu
is het een onderwijsinrichting die door een
kleine 400 leerlingen bezocht wordt.
Naast de HBS met 5-jarige cursus werd
in 1874 ook een HBS met 3-jarige cursus
opgericht als school voor Handel en Nijver
heid. De Middelbare school voor meisjes
werd in 1867 geopend.
Dr. C. Spoelder, de rector van het Gym
nasium, had zich, toen wij hem hierover
spraken, nog niet verdiept in de consequen
ties die er in 1874 verbonden waren aan
de omzetting van de Latijnse school in het
Gymnasium. Zijn aanvankelijke indruk is,
dat er in het karakter van het onderwijs
zelf toen niet veel veranderd is, omdat het
in veel overeenstemde.
ZEEPPOEDER
Opvanging van personen die boven
de inkomen-grens vallen
Het oude poortje der vroegere Latijnse school,
dat nu nog op de binnenplaats van het Frans
Halsmuseum te bewonderen is.
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.00. 8 00. 19.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Gewijde muziek. 7.45
Gebed. 8.15 „Pluk de dag". 9.00 Voor de
vrouw. 9,05 Opera-muziek. 10.00 Voor kleu
ters. 10.15 Lichte klanken. 11.00 Voor zieken.
11.45 Schoolradio. 12.15 Banjospel. 12,30
Land- en tuinbouw. 12,33 Amusements
orkest, 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Strijdkrach
ten. 13.30 Balletmuziek „Les deux pigeons",
Messager. 13.50 Film en toneel. 14.10 Spaanse
piano-muziek. 14.20 Engelse les. 14.40 Koor.
15.10 Muziekcursus. 15.30 Metropole-orkest.
15.55 „Hongarije". 16.10 Harmonie. 16.30 Gre
goriaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Platen.
18.15 Journalistiek overzicht. 18.30 Strijd
krachten. 19.25 Promenade-orkest. 19.45 Voor
Nederlanders in Duitsland. 20.05 Gewone
man. 20.12 Platen. 20.20 Lichtbaken. 20.50
Slavische dansen 21.00 „Negen heit de klok".
21.45 Radio-estafette. 22.00 Weekend-sere
nade. 22.30 Actualiteiten. 2^45 Gebed. 23.25
Werken van Mozart.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00. 18.00 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 9.00 Symphonisch con
cert. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Feuilleton.
10.35 Continubedrijven. 11.35 „Mikrokosmos",
Béla Bartók; Geza Frid. piano. 12.00 Vincen-
tino. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Johan
Jong, orgel. 13.20 Platen. 13.30 Ramblers. 14.00
A. J. C. 14.20 Piano-duo. 14.30 Harmonie-
muziek. 15.00 Fries programma. 15.25 Kamer
orkest. 16 25 Sextet Harry Parry. 16.45 Sport
17.00 Dansmuziek. 17.30 Om en nabij de
twintig. 18.15 „Verrassende getallen". 18.25
Populaire liedjes. 19 00 Astistieke staalkaart
19.30 Ned. Protestanten Bond. 19.45 Dra Anne
H. Mulder. 20.15 Accordeola. 21.00 Socialis
tisch commentaar. 21.15 Gevarieerd program
ma. 22.00 Stradivasextet. 22.25 LuisterspeL
22.40 Licht ensemble. 23.25 Platen,
Wij ontleenden reeds enige bijzonder
heden aan een artikelenreeks die de heer
J. de Wit in „Economisch-Statistische Be
richten" schreef over de verplichte en vrij
willige verzekering bij de Ziekenfondsen.
In een slotbeschouwing wijst hij er op,
dat voor de vrijwillige verzekering in de
loop van dit jaar nadere voorzieningen moe
ten worden getroffen, wil men niet bij de
aanvang van 1950 voor de noodzaak van
een nieuwe premieverhoging staan.
Het is bekend, dat op dit ogenblik alleen
personen die minder dan 3750 per jaar
verdienen in de verzekering van de Zie
kenfondsen kunnen worden opgenomen.
De schrijver merkt op: „De uniforme
loon-, respectievelijk inkomstengrens van
3750 houdt of stelt een aantal personen
buiten de ziekenfondsen, die zeer moeilijk
zelf het risico van hun medische verzor
ging kunnen dragen. Een huisvader met
4000 gulden inkomen en een aantal kleine
kinderen behoort in deze tijd nog niet tot
de welgestelden. Nu zijn er wel tal van
ondernemingen, die zich bezighouden met
de verzekering van ziektekosten en de
sociale functie van deze instellingen moet
zeker niet onderschat worden, maar in alle
behoeften voorzien zij ongetwijfeld niet en
kunnen zij ook niet voorzien. Er zijn op
dit gebied, naast minder betrouwbare in- i
stellingen, een aantal volkomen bonafide
ondernemingen, die correct en te goeder
trouw haar verplichtingen nakomen. Maar
welke onderneming aanvaardt de boven
bedoelde huisvader als verzekerde, als hij
bijvoorbeeld tot zijn 45e jaar verplicht-
verzekerd was en dan, door loonsverhoging,
niet langer in het ziekenfonds kan blijven,
terwijl hij of zijn vrouw lijdende is aan
een ernstige kwaal? Dit is geen theoretisch
geval, het is helaas aan de orde van de
dag. En daarnaast zijn er tal van personen,
die voor de betrekkelijk hoge premiën van
een ziektekostenverzekering terugschrik
ken. Men kan gevoegelijk zeggen, dat de
groep van personen met inkomens van
3750 tot 6000 's jaars, wat de medische
verzorging betreft, het moeilijker heeft
dan de personen met de lagere inkomens.
Doch juist voor deze personen met hogere
inkomens kunnen misschien de reeds lang
bestaande verenigingen voor verzekering
van ziekenhuisverpleging nieuwe beteke
nis krijgen, althans voor de dekking van
de zogenaamde zwaardere risico's (zieken
huis- en sanatoriumverpleging met bijko
mende kosten van specialistische hulp
enz.)."
Wij tekenen hierbij aan dat de gemeente
Haarlem een ziekenhuisverzekering heeft
ingesteld voor middenstanders. Aanvanke
lijk liep de grens van dit inkomen tot
f 5000. Onlangs is zij evenwel verhoogd tot
6000, verhoogd met 200 voor elk kind
beneden de 18 jaar.
Bij deze verzekering zijn niet minder
dan 9000 personen aangesloten.
De reorganisatie van het
Ziekenfondswezen
Naar wij vernemen is thans het rapport
van de commissie ter bestudering van de
toekomstige organisatie van het Zieken
fondswezen (ingesteld door het bestuur van
de Stichting voor de Arbeid) verschenen.
De centrale sociale verzekeringraad, die
voor tweederde uit vertegenwoordigers van
het bedrijfsleven bestaat, en voor een derde
uit vertegenwoordigers van de overheid,
zal voor de verschillende takken van ver
zekerden een aantal vaste afdelingen be
hoeven. Aan een van deze afdelingen zal
de leiding moeten worden opgedragen in
ziekenfondsaangelegenheden. Deze afdeling
zou de commissie willen aanduiden als de
„Ziekenfondsraad", aan wie de uitvoering
van de toekomstige ziekenfondsen wordt
opgedragen.
De commissie heeft het stelsel van de
verplicht verzekerden als uitgangspunt
aanvaard. Daaronder vallen allen, die in
een loondienstverhouding werkzaam zijn.
Het is gewenst dat onder de verplicht ver
zekerden in de toekomst ook vallen de
ambtenaren, beambten en werklieden, in
dienst van de overheid, overheids- en semi-
overheidsbedrijven, voorzover ook zij een
salaris verdienen, gelegen beneden nader
te noemen loongrenzen. De overheid zal
dan, in haar hoedanigheid van werkgeef
ster, mede premie betalen over de door
haar uitbetaalde salarissen en lonen aan
ambtenaren en werklieden, die voor de
ziekenfondsverzekering in aanmerking
komen.
Ook de gezinnen van de militairen die
nen onder de verplicht verzekerden te
worden gebracht. Wanneer verder ook al
degenen, die een uitkering ontvangen
krachtens een van de sociale verzekerin
gen of sociale voorzieningen c.q. steun
regeling, onder de verplichte verzekering
komen te vallen, dan zal nog een relatief
kleine groep van vrijwillig verzekerden
overblijven.
Deze overblijvende groep wordt geschat
op circa een millioen zielen, hoofdzakelijk
bestaande uit kleine zelfstandigen.
Naar de mening van de commissie blijft
er ook voor de toekomst geen andere mo
gelijkheid open dan dat de vrijwillig ver
zekerden, die de premie niet zelf kunnen
opbrengen, door een bijdrage van over
heidswege in staat worden gesteld een vrij
willige verzekering integraal aan te gaan,
respectievelijk voort te zetten. Wat de in
direct verzekerden (tot het gezin van de
verzekerden behorende personen) betreft,
zou de commissie als zodanig ook aange
merkt willen zien kinderen beneden de 21
jaar die het dagonderwijs volgen aan
een inrichting voor algemeen vormend of
vakonderwijs.
De loongrens voor de ziekenfondsver
zekering zou, naar de commissie meent,
onder de huidige loonsverhoudingen ge
steld dienen te blijven op het bedrag van
3750.per jaar. Boven deze loongrens
dient de mogelijkheid tot vrijwillige ver
zekering tegen de zwaardere risico's te
worden opengesteld.
Ten aanzien van de financiering van de
verplichte verzekering moet worden vast
gehouden aan het bestaande systeem van
premiebetaling, voor de helft door de
werkgever en voor de helft door de ar
beider.
De premie voor de vrijwillige verzeke
ring zal in beginsel door de vrijwillig ver
zekerden zelf moeten worden opgebracht.
Vele predikanten vluchten naar het Westen
De Berlijnse correspondent van het A.
N. P. meldt:
Leidende kringen in de Evangelische
zowel als de Rooms-Katholieke kerk in
Berlijn maken zich ernstig ongerust over 'n
toenemende verscherping van de verhou
ding tussen de kerk en het Sovjet-Rus
sisch militair bestuur, welke in de laatste
maanden valt waar te nemen. Als het
meest verontrustend wordt in Evangeli
sche kringen beschouwd, dat de laatste
weken uit vele delen van de Sovjet-zone
berichten zijn ontvangen over rechtstreek
se pressie van de bezetting op schoolhoof
den om het godsdienstonderwijs te bemoei
lijken. Volgens deze berichten zouden de
vertegenwoordigers van de Sovjet-Russi
sche commandanten op geheime bijeen
komsten de schoolhoofden hebben opge
dragen de activiteit van de communisti
sche jeugdorganisatie „Freie Deutsche
Jugend" sterk te verhogen.
De activiteit zou vooral gericht moeten
worden op het organiseren van bijeen
komsten op tijden, waarop religieus on
derwijs of religieuze diensten plaats heb
ben, teneinde de jeugd van het bezoeken
dezer laatste te weerhouden. De school
hoofden zouden er op attent gemaakt zijn,
dat de leer van Marx: „Godsdienst is
opium voor het volk", zijn stempel op het
onderwijsprogramma moet drukken.
Het feit, dat dergelijke berichten uit
verschillende delen van de zóne werden
ontvangen en dat zij alle spraken van een
gelijke wijze van optreden, heeft aan ker
kelijke kringen de overtuiging gegeven,
dat dit een onderdeel vormt van een alge
mene, door het Sovjet-Russisch militair
bestuur bevolen actie.
De Katholieke kerk.
Hoewel Rooms-Katholieke autoriteiten
nog geen berichten van deze aard ontvin
gen. maken zij zich eveneens ernstig zor
gen. Deze zijn voornamelijk gebaseerd op
dc inhoud van de nieuwe schoolboeken,
die nu in circulatie komen en die zeer
anti-religieus worden genoemd. Onder
andere zou in deze boeken het Darwinisme
gepropageerd worden. In het bijzonder is
het opgevallen, dat in de laatste tijd de
communistische jeugdorganisatie nog ster
ker het karakter van een staats-jeugdor-
ganisatie krijgt.
De nieuwe richting, waarin de Sovjet-
Russische politiek jegens de kerken zou
willen gaan, zou ook blijken uit zekere
artikelen van het officiële blad der Sovjet-
bezettingsautoriteiten, de „Tagliche Rund
schau". Dit blad spreekt zijn ontevreden
heid uit over de geringe omvang van het
aandeel, dat de kerken nemen „in het
grote werk der democratische hervor
ming". Het blad zegt voorts, dat vele pre
dikanten „onderdanig zijn aan de almacht
van jonkers, monopolisten en bankiers
van alle nationaliteiten en tegen de wen
sen en belangen van het volk handelen".
Ook is in de zóne de circulatie van com
munistische propaganda-lectuur tegen de
Protestantse en de Rooms-Katholieke gees
telijkheid sterk toegenomen.
Arrestaties.
Naar van Rooms-Katholieke zijde wordt
medegedeeld, richt de actie zich ook tegen
de liefdadigheidsinstellingen der kerken.
Uw ademhalingsorganen zjjn
1 door taal sljjra verstopt. Los
dat lastige en gevaarlijke
sljjm op! Neem nog vandaag
verzachtende, slijm op
lossende en krachtig
ingrijpende
Geregeld is er sprake van maatregelen
tegen Protestantse of Rooms-Katholieke
geestelijken. Voor zover arrestaties hebben
plaats gehad zijn de kerkelijke autoriteiten
er niet in geslaagd inlichtingen over het
verblijf van of de beschuldigingen tegen
de betrokkenen te verkrijgen.
Van Evangelische zijde werd medege
deeld, dat de maatregelen nog niet geleid
hebben tot beperking van de deelneming
aan het godsdienstonderwijs, dat op de
scholen buiten het gewone lesrooster om
wordt gegeven. Het percentage der kin
deren, dat aan de godsdienstlessen deel
neemt, bedraagt nog altijd 85 a 90, en ook
vele communistische functionarissen weer
houden hun kinderen niet van bezoek aan
deze lessen.
Zowel de Evangelische als Rooms-Ka
tholieke kerk heeft te kampen met grote
geldelijke moeilijkheden, die door de geld-
sanering sterk zijn toegenomen. De staats-
toelagen aan de Evangelische kerk, die
sedert een eeuw bestonden, zijn geruime
tijd geleden tot de helft teruggebracht.
Bovendien hebben beide kerken groot ge
brek aan bedienaren. Vele Evangelische
predikanten zijn naar het Westen gevlucht.
Men tracht in het gebrek te voorzien door
het aanstellen van volksmissionarissen en
andere krachten.
Britse Raad van Kerken over
de toestand in Bulgarije
De Britse Raad van Kerken heeft ge
heime orders gepubliceerd, die uitgevaar
digd zouden zijn door het centraal com
munistisch hoofdkwartier te Sofia teneinde
een actie te bevorderen tegen de Evange
lische kerken in Bulgarije. Volgens de
Britse raad der kerken worden de gevan
gen genomen predikanten in Bulgarije
vastgehouden als gijzelaars voor anderen,
die men niet kan vinden. Echtgenoten en
familie van predikanten worden „gemar
teld" om beschuldigingen te uiten en ver
klaringen te tekenen, aldus de raad.
Bij de kerkelijke leiders zou er op aan
gedrongen zijn, dat alle predikanten en
priesters zich moeten aansluiten bij het
„vaderlandse front"; moeten erkennen en
prediken, dat de staat boven de kerk staat
en van de kansel en in de kerkelijke pers
anti-communistische en anti-Sovjet-Rus
sische propaganda moeten bestrijden.
„Communisten bezochten predikanten in
hun woning en drongen onder het uiten
van bedreigingen aan, dat zij zich bij de
communistische partij moesten aansluiten",
aldus de publicatie.
AMERIKAANSE STEUN
VOOR ECONOMISCH ACHTERLIJKE
GEBIEDEN.
De Amerikaanse regering heeft de uit
gaven goedgekeurd van 1.500.000 dollar ter
bespoediging van het ontwikkelingspro
gramma op lange termijn in de Britse
koloniën. De E.C.A. verklaarde, dat zowel
geschoolde Amerikaanse arbeidskrachten
als dollars zullen worden gebruikt voor het
onderzoek en het exploiteren van de rijke
mineralen en andere bronnen in de ge
bieden van Afrika, Zuidoost-Azië en Brits
Guyana.
Het voornaamste doel van het Ameri
kaanse programma zal zijn „een dergelijke
toestand in deze achterlijke gebieden tot
stand te brengen dat particuliere kapitaals
investeringen worden aangetrokken."
KATOENCONFERENTIE.
Van 25 Maart tot 2 April a.s. zal te Brus
sel het achtste textielcongres worden ge
houden. Aan dit congres zullen vertegen
woordigers van 26 landen, waaronder Ne
derland, deel nemen.
Het congres heeft vooral ten doel een
documentatie bijeen te brengen en statis
tieken op te stellen. Een bericht, dat in een
der Belgische bladen is verschenen en vol
gens hetwelk tijdens de conferentie prijzen
voor de katoenhandel zouden worden vast
gesteld, wordt te bevoegder plaatse voor
barig geacht.
Een
(jet a-Bever
product!
Zóó xivart ia er geen, geen een IJ
Pakistan op zoek naar
een volkslied
Pakistanse regeringsambtenaren, die, na
gedurende geruime tijd geluisterd te heb
ben naar de prestaties van ijverige dichters
en musici, niet in staat waren een keus te
doen uit de voorgedragen gedichten en ten
gehore gebrachte muziek, hebben het zoe
ken van een nationaal volkslied overge
dragen aan een commissie, samengesteld
uit leden van het parlement.
In de Wetgevende Vergadering werd
door een afgevaardigde de vraag gesteld, of
zich in deze commisise ook een muzikaal
lid bevond. Hij bleek er te zijn, in de per
soon van de minister van voedselvoor
ziening.
Het pakketpostverkeer met Israel, dat
tijdelijk was gestaakt, is hervat. Hierbij dient
echter rekening te worden gehouden met het
feit, dat de verzending der pakketten ge
schiedt op risico van de afzenders.
DR. SOEDJITO VOORZITTER VAN DE
RAAD VAN MIDDEN-JAVA.
Naar Aneta meldt hebben de leden van
de raad van Midden-Java, vertegenwoor
digende 7.5 millioen inwoners van het fede
rale gebied op Midden-Java, te Semarang
dr. Raden Soedjito tot voorzitter van hun
raad gekozen. Soedjito was vóór de politiële
actie van 1947 lid van het K.N.I.P. (voor
lopig republikeins parlement) voor de In
donesische katholieke partij (P.P.K.I.),
waarvan hij hoofdbestuurslid was.
In een toespraak tot de raad vei-klaarde
Soedjito: „Het is geenszins mijn bedoeling
en mijn streven om thans nog te dingen
naar de status van negara voor dit Midden-
Java." Hij deed een beroep op de leden om
voorlopig alle partijbelangen opzij te zet
ten om gezamenlijk het grote doel te be
reiken: de behartiging van alle volksbelan
gen in gemeenschappelijk verband. Hij
besloot met te zeggen: „ik ben ervan over
tuigd, dat, wat in uw hart en mijn hart
leeft, in wezen hetzelfde is: de vrije souve-
reine staten van Indonesië."
52. Nu waren alle moeilijkheden weldra voor
bij. De walvissen werden aan boord van de
Jonas gehesen, het ijs begon hoe langer hoe
meer te breken, en de volgende morgen
schreeuwde de bootsman plotseling: „We zijn
vrij!" Onmiddellijk koerste de Jonas naar het
Zuiden en hoewel er in het begin nog voor
zichtig gevaren moest worden, schoot men toch
flink op. Dat heb je maar kranig gelapt, wat,"
zei kapitein Kupido tot Panda, terwijl ze samen
op de brug stonden. Zonder jou kon het wel
eens raar met me afgelopen zijn. Maar ik zal de
reders over je moedig gedrag inlichten en dan
moet ik mij al heel erg vergissen, als je geen
aandeel in de buit krijgt." Ondertussen zaten
de twee boeven, stuurman Stomp en harpoenier
Lummel met bedrukte gezichten achter de tra
lies. ..En dat hebben we nu allemaal aan dat
akelige nare onderkruipscltje te danken," brom
de de stuurman, „we hadden hem nooit moeten
opvissen. Dat heb je ervan, stank voor dank."
EINDE.
Meer ondernemingswachten op
Java en Sumatra vereist
SOERABAJA, 24 Februari (Aneta)
Een correspondent van Aneta had een in
terview met de commissaris van politie A.
van Deventer, inspecteur van de onder
nemingswachten. Deze verklaarde, dat de
ondernemingswachten thans in totaal op
Java en Sumatra rond 18.000 man omvat
ten. doch door de ontsluiting van de nieuwe
gebieden zal voor het eind van het jaar
dit aantal stijgen tot 25.000. Over het alge
meen genomen beantwoordde 85 pet. van
de ondernemingswachten aan de gestelde
verwachtingen. „Er zijn in verschillende
delen van Java grote aanvallen gepleegd en
veelal kon men stand houden, hetgeen een
prestatie op zichzelf is. Natuurlijk zijn er
ook wel rare dingen gebeurd", aldus de
commissaris. Hij zeide, dat aan het eind van
het jaar het aantal deserteurs uit de onder
nemingswachters 1 procent bedroeg. Hij
nam aan, dat de ondernemingswachten nog
jarenlang nodig zullen zijn.
Ten aanzien van Oost-Java verklaarde
commissaris Van Deventer, dat in het ver
leden de ondernemingswachten daar veelal
kleiner waren dan gewenst was, hetgeen
mogelijk een van de redenen was" van de
onrust in dat gebied. Als de militairen weg
trokken. waren de ondernemingswachten
niet sterk genoeg.
Ruiters op de aethergolven, door c
Vries jr. Uitgeverij Andries Blitz. Amst0£ -
Zwervend langs de Zuidwal-
Vulpenhouders
Kantoorboekhandel de ROOD
ANEGANG 14 - TEL 11963 - HAARLEM
(Adv.)
Meer dan twintig Nederlandse
sleepboten voor Polen
Als een gevolg van de economische over
eenkomst tussen Polen en Nederland ver
trok enige tijd geleden een groepje Poolse
scheepvaart-specialisten van Warschau
naar Nederland, ten einde te Amsterdam
22 sleepboten over te nemen, bestemd voor
Polen.
Deze boten werden op verschillende wer
ven in Nederland gebouwd. In Maart zullen
vijftig Poolse matrozen naar Nederland
komen om de sleepboten naar Polen te
varen.
zestig toch-
naar en langs het IJsselmeer, door
Tolman. Met foto's van W. A. van Elnff^
tekeningen van Sj. Kuperus. Uitgeverij n e
Assen. J
Koning Willem II, een biografie ter cei 1
genheid van de herdenking van^skon'
overlijden op 17 Maart 1849. door A ftaii 3
Uitgeverij Born. Assen.
Godtvrughtighe oeffeninghe van der, v'
Bernardus tot de lidtmaeten van den r
kruysten Jesus (Rhytmica oratio) n
Enschedé en Zonen, Haarlem.
Thuisvaart, roman van een vissers,:,
door Henk Mondria. J. H. Kok N V Kaïï?
Tweede druk. a*
De kringloop van het water, ged
van het natte element in de natuur dnnrÏÏS
dr. Ph H. Kuenen. H. P. Leopolds W
mij. N.V., Den Haag.
Storm op komst, roman door Geor»e-
Stewart. Oorspr titel: Storm. Geaut v-
taling uit het Amerikaans door A E li
mans—De Roos. H. P. Leopolds Uitgever»
N.V.. Den Haag. §everat:
Doden dansen niet. een nieuw avontuurv-
inspecteur Lund, door Willv Corsari H i
Leopolds Uitgeversmij. N.V., Dentti'.
Tweede Druk.
De sloof, roman door Fannie Hurst Oor-
titel: Lummox. Geaut. vertaling van Je-—
van Schaik—Willing. H. P. Leopolds Uit-'
versmij. N.V., Den Haag. Zevende druk
Voetstappen op de trap. een nieuw ava-
tuur van inspecteur Lund. door Wflij
Corsari. H. P. Leopolds Uitgeversmii ly;
Haag. Tweede druk. J"
Jonker Hendrik onder de rovers, een ve
haal voor jongens, door K. van der Geest 3
P. Leopolds Uitgeversmij. N.V., Den Haaé
Vijftien verhalen van Arthur van Schend
gekozen en ingeleid door dr. G. StuivelirV
J. Meulenhoff, Amsterdam.
Van timmerman tot vliegtuigbouwer w-
halve eeuw technisch vakonderwijs in Ha-7
lem. door G. M. Nieuwenhuis. Uitgave r-
de Vereniging voor Nijverheidsonderwijs
Haarlem.
Psychologie van het menselijk gedrag <b-
dr. Mandel Sherman. Oorspr. titel: PsvcK
logy for nurses. Uitgeverij L. Stafk
Leiden.
SfURs
26 FEBR. 5 MAART 1949
Vraagt naar het geschenk I
Balans. Engeland heeft aan de "Verenigde
Naties medegedeeld, dat zijn buiten
landse handel binnenkort in evenwicht
zal zijn. Christopher Mayehw, onoe:-
minister van Buitenlandse Zaken, ver
klaarde in de Economische en Socifi
Raad, dat Engeland in 1947 een tekor,
op de betalingsbalans had van 630 mi>
lioen pond sterling. In de eeerste heli
van 1948 was dit tekort teruggebracll
tot een jaarniveau van 240 pond
sterling.
R.A.F. In het komende begrotingsjaar z=!
de Royal Air Force Engeland 207.450,05)
pond sterling kosten, wat 34.450,OM
meer is dan het lopende jaar waarvoor
intussen thans bij een aanvullende be
groting opnieuw 16.400.000 is uitge
trokken. Het personeel van de Ril.
zal echter met 70.000 mannen en vrou
wen worden verminderd. De ramingm
voor de R.A.F, brengen de totale begro
ting voor de defensie op 788.30Q.K'!
pond sterling.
Protest. Kerkgangers te Miinchen hebba
geprotesteerd tegen een in een kapt
aangebrachte Kruisweg, waarop ChrJ-
tus wordt gekruisigd door beulen -
Wehrmachts- en SS-uniform.
Huurkoopvluchten zijn geïntroduceerd
door de „Braniff Intel-national Airways
te Washington. Reizigers kunnen nu
naar Zuid-Amerika of naar 30 steden
in de Verenigde Staten vliegen en een
jaar de tijd krijgen om hiervoor te be
talen.
Dirigent. Koning Frederik van Denemar
ken heeft Woensdag het Deense syrn-
phonieorkest gedirigeerd in de ouver
ture van „Tannhauser".
Scherven. Enige duizenden katholieke stu
denten hebben in de Belgische hooi-*
stad gemanifesteerd tegen de veroor
deling van kardinaal Mindszenty. On
danks het ingrijpen van de pon®
slaagden de demonstranten er in w
ruiten in te gooien van het gebouw vffi
de „vrienden der Sovjet-Unie",
het communistische dagblad ,,Le
peau Rouge" en van het
van de Belgische
partij.
Fluitconcert. Kristina Söderbaum, die op
trad in de antisemietische film "J
Süss", is in de schouwburg van W'
reuth, waar zij als gast optrad, uit*
floten. Veertig demonstranten werfl"
door de politie verwijderd. De Dui-
burgemeester en de Amerikaanse
trictscommandant bevonden zich on -
het publiek.
Mijnramp. Door instorten van een kop*
mijn in Sachsen-Anhalt (Sovjet-zo^
zijn 14 mijnwerkers gedood en 12 z -=•
gewond.
Advies. In de Amerikaanse staat Iowa?
een verordening uitgevaardigd,
sterke drank in flessen moet wore
verkocht met een fleslabel, waarop
doodskop met gekruiste beende
staat. In het ontwerp was te^ens,)'
gesteld om hieraan de woorden 1
voegen: „Tegenmiddel: giet de m
van deze fles in het riool en do
fles in de asbak".
Vrijwilligers. Duitse vrijwilligers voor .1'
Griekse guerillaleger zouden wor
gerecruteerd in de Sovjet-zone
Duitsland door een Griekse oom -
tische delegatie, aldus meldt nei
Britse toestemming verschijnende w
„Tag".
