Belangrijke ontmoetingen voor
Stormvogels, Kennemers en Velsen
een niet minder §rote voor
Qetatd van Jbaag,
2fi. de Jiatt'mq-
QKort en Bondig
vrijdag
4 MAART 1949
IJMUIDER COURANT
voetbaloverzicht
worden voor de clubs uit deze
drie zeer belangrijke competitie-
orogevuiï^n oespeeld. n.l. Stormvogels
Kennemers—Rapiditas
Wt»- l-pi-e iveuuciliti iiopiunoo tw
VolewiJCK Men kent de Situatie Ten
RC mI van de onderste plaats heeft Storm-
°P 1 niets meer te vrezen, daar de ploeg
vogl Cnarta onbereikbaar is. maar voor de al
voor fotsle tiende plaats moet zij met de 14
'n0e bedacht zijn, daar 't Gooi het
punten -1 -en Vo]eWyckers het zelfs nog tot
5°* ton kan brengen. Nu moeten Storm-
17 pf»tó èn tegen Volewijekers èn tegen
foooi spelen- Het is zaak Zondag a.s. uit
de ontmoeting
Si. wat er urt
«de als die van Stormvogels nu et
k een zware opgave, temeer daar de
Hammers de wetenschap met zich
- „Hat zij behalve door 't G
Cnarta in te halen zijn. Het zal dan ook
spannen in het Velser Sportpark.
i' P"n_o2 èn tegen Volewijekers en tegen
vcf.e i cnelen. Het is zaak Zondag a.s. uit
°.L„pting tegen de Amsterdammers te
de,°nwSteruit te halen is. Dat is ongetwij-
Jn'nor een club met een onproductieve
felQhnpde als die van Stormvogels nu een-
voornoe zware opgave, temeer daar dt
'dammers de wetenschap met zich
^in dat zij behalve door T Gooi ook nog
'p
^dUhouden"hët%op een gelijk spel.
i het Beverwijkse Sportpark wordt de
Itriid tussen De Kennemers en Rapiditas
ïirL Het enige verschil is. dat hier
n De Kennemers bij de uitslag ge-
Ksseerd is. daar Rapiditas met 16 punten
A'ppr kan gebeuren, wat helaas van de
ru-iikse club met haar 14 punten niet
?e worden, daar OSV door zijn
SlKSwriJd tegen Heracles te winnen
KM "OS 101 15 Pu"ten kai? taenst"-
m voor ons zijn ten opzichte van de
voor Zondag a.s. vrij optimis-
-vcu.v. en wel in de eerste plaats,
•-s.t zij de laatste tijd toch wel zeer goede
Xes hebben geleverd en voorts, omdat
;ii zkh destijds in Weesp toch op wel zeer
dubbelzinnige wijze de meerderen van
Siias hebben getoond,
fiat eerst blsloten was de wedstrijd
IJmuiden
Varia voert „Jean".pp
Een kamerdienaar gaat in de politiek en
«ordt als socialistisch afgevaardigde geko-
zijn heer is minister-president en lei
der der conservatieve partij: ziedaar de
mogelijkheid tot een conflict (dat dank zij
j, genereusiteit van de premier niet ont-
Jj» en tot het schéppen van de gebrui-
kdiike dolle" situaties (die evenmin ont-
stsan dank zij het smaakgevoel van de
^Bewijze waarop de Hongaar Ladislaus
i Bus-Fekete deze intrige heeft ontwikkeld
rou een afgezaagde geweest zijn als ze in
handen van het corps Kadelburgianen ge
vallen was. Maar deze Ladislaus heeft op
een wel zeer fijngevoelige manier het ver
haal verder gesponnen en een knappe co-
medie geschreven, zoals we ze tegenwoor
dig niet veel te zien krijgen. Het, boven
aangehaalde thema is ons reeds vaker
voorgespeeld. De variaties op dit thema
zijn de toetssteen voor de inspiratie en het
wre kunstenaarsschap van de auteur. Een
criliek die hij in alle opzichten doorstaan
heelt, omdat de dialoog - gelukkig - niet
gewild-komisch is, de constructie van het
gegeven dieper gaat dan men in den be
ginne zou vermoeden en „Jean" vakkun-
die geschreven is.
Zijn het eerst heer Graaf Mariassy en
zijn dienaar (A. H. Holtslag en L. W. Boe-
reejlop wie zich de aandacht concentreert,
sl gauw verlegt de schrijver het zwaarte
punt van het spel naar de zich ontwikkér
lende belangstelling voor elkaar van de
vatet-afgevaardig'de en de dochter van
zijn meester: Katinka. Er groeit echter
geen zoete romantische idylle uit; integen
deel,
Als ik van Rie Bakkernes als Katinka
schrijf, dat zij zichzelf overtroffen heeft,
is dit geen holle frase. Vele mooie vertol
kingen heeft zij al op haar naam staan en
deze laatste kan zij er met ere aan toevoe
gen, Deze rol van het jonge gravinnetje,
dit Mar gefortuneerde, intrigerende echt
genoot verlaat om de roepstem van haar
r.art te volgen is „een prachtrol" voor
iedere actrice. Mej. Bakkernes heeft op
deze rol gezwoegd, maar gaf hem dan ook
voortreffelijk weer. Ik rangschik haar
onder de beste krachten van Varia. De
charme en grandezza waarmee ze het slot
van 3 (dat trouwens de climax van deze
ccmedie is) tot een peil, ver boven het nor
male, wist te voeren, heeft het ontegen
zeggelijk bewezen, dat men grote rollen
veilig aan haar krfn toevertrouwen.
Wat over Jean te schrijven? Het was af
tó altijd; ik zag vaak grootvorst Mikaïl
u.' Vorstelijke Emigranten voor me, maar
dat kan ook bijna niet anders bij zo vrij
faak parallel lopende figuren.
Onwillekeurig ziet het publiek de heer
Wag meestal als de grollen verkopen-
ia, briesende schoonpapa of denkt men
1® in zulke rollen. Dat Holtslag anders
p bewees hij reeds eerder in „Meisjes-
Ijteum".
Ook nu gaf hij ons een facet te zien van
tin veelzijdigheid als toneelspeler: een
pt menselijke figuur was deze aristocra
tie premier met zijn liefde en respect
de medemens. De gevoelvolle vertol-
m maakte dat het spel nader tot het pu-
L-tk kwam en droeg tevens bij tot een
-Jitand samenspel, in het bijzonder in 2
k3.
ftast dit trio noem ik onmiddellijk de
pmreffelijk gespeelde graaf Georg, Ka
ma's louche echtgenoot en intrigant-par-
ö«llence. W. Gregouir was Al in deze
?n bet was een genoegen te zien hoe
0?ze ongure politicus weergaf en er het
^sympathieke individu van maakte:
-'Peler die in het Variateam uitstekend
1m wat aan kan.
oujje gravin-moeder van mevr. J.
'pe v^s een lieve dame, goed gespeeld,
rfVoor velen achter in de zaal niet al
ww te verstaan. Jammer,
dames C, Zwemmer en E. Oepts na-
kamermeisjes voor haar rekening,
pbij de routine van eerstgenoemde
>VQOr eon alleraardigste Klari. Een
intermezzo was het radio-inter-
dat de heren J. Kwantes en Th. Holt-
v°°r hun rekening namen. Pranz, de
'%r van Jean als dienaar, was bij G.
'n vertrouwde handen.
JS'Phiim voor de kleurige toneel-
bta a Boeree die dank zij het ingezette
Po deze fijn-geestige comedie zo vlot
BD afwerken.
A. J. VAN DER WEIJDEN
Ingekomen en vertrokken
vissersschepen
fc °Dp 3 ¥aart:
ïs-..u Batavia, rederij Batavia, met vis,
ÏT °J> 18 Februari.
11)177v®''trokken op 3 Maart:
fotant. T?,leeuw; IJM 39 Schoorl; IJM 87
Iflrio p' IaM 16 Bergen: IJM 62 Sumatra;
^lKe£rdine Johanna; IJM 15 Corne-
29 Shamrock; KW 76 Excelsior.
RCHVelsen op 20 Maart te laten spelen,
is nader bepaald, dat de clubs elkaar Zondag
in het Heemsteedse Sportpark ontmoeten.
Voor beide ploegen is de ontmoeting van
groot belang. De Haarlemmers moeten win
nen, als Emma tenminste op eigen terrein
tegen Quick een zege behaalt, om kampioen
te worden en Velsen heeft nog een kans, om
tot de gegadigden van de tiende plaats te
behoren. Aan spanning zal het in Heemstede
niet ontbreken.
Voorts wordt nog gespeeld IEV—SDZ. We
vermoeden, dat de Velsenaren wel weinig
tegen deze sterke vierde klasser zullen heb
ben in te brengen.
Goudtn medaille voor tulpen
De heer D. van Buggenum in Beverwijk
behaalde op de bloemententoonstelling
„Winter Flora" te Haarlem een gouden
medaille voor zijn inzending niéuwe
tulpen.
ALS DE DRANK IS IN DE MAN
De Beverwijkse politie zag zich gisteren
genoodzaakt een rumoerig heer, die wat al
te diep in het glaasje had gekeken, tot de
orde te roepen en proces-verbaal tegen hem
op te maken..
O. B. K. HEEFT EEN „COMMENSAAL".
De toneelvereniging „Oefening Baart
Kunst" heeft voor haar eerste avond in het
seizoen 1949-1950 het toneelstuk van Her
man Bouber „De Commensaal" in studie
genomen.
Thans voorradig:
Plusfourspakjes
Jongenspakjes met lange broek
Plusfours en pantalons
OOSTERDUINWEG, IJMUIDEN-OOST
Beverwijk
Eensgezindheid tegen
communisme
Voor de leden van de Katholieke Arbei
ders Bond sprak Donderdagavond in het
K.S.A.-gebouw te Beverwijk de districts
bestuurder van de K.A.B. de heer A. v.
d. Veldt over het onderwerp: „De arbei
ders in de nieuwe samenleving".
Hij begon zijn uitvoerig betoog met een
uiteenzetting van de sociale positie der
arbeiders en kwam tot de conclusie dat de
betere sociale voorzieningen vooral te dan
ken zijn aan het feit dat het grootste deel
der arbeiders georganiseerd is.
In dit verband wees de heer v. d. Veldt
er op dat ook de kerkelijke overheid er
voor ijvert dat de arbeider een goed be
staan krijgt „Als wij het allen eens zijn",
aldus spreker, „krijgt het communisme
geen kans, doch dan moeten wij vooral
niet het voorbeeld volgen van de Katho
lieken in Amsterdam waarvan 38 pet. niet
meer hun „Pasen houden".
Tenslotte wekte spreker de aanwezigen
op, trouw, aan de bond te blijven.
In het openingswoord van de voorzitter
der plaatselijke afdeling van de K.A.B.
deelde deze nog mede dat de afdeling Be
verwijk momenteel 1100 leden telt.
Geslaagd concert in het
Luxor Theater
Met de „Hoogovenmars", die zoals de
heer G. P. Zwaneveld, voorzitter van
Hoogovenstaten, in zijn openingswoord me
dedeelde door de bekende marscomppnist
Willy Schootemeyer in opdracht van de
N.V. Hoogovens ter gelegenheid van het
25-jarig jubileum dier maatschappij ge
componeerd was, opende de Hoogovenhar
monie onder leiding van de héér v. d. Peet
Donderdagavond dé concertavond in het
Luxor-Theater te Beverwijk. In het tweede
nummer „Noces d'or" een suite van Alyxe
Delhaye was vooral het koper goed op
dreef en ook viel de strakke rythmische
leiding van de dirigent op, die voor de
pauze verder nog een étude en een polo
naise van Chopin ten gehore liet brengen.
Hij deed elk nummer vooraf gaan door
een heldere uitleg van de te spelen wer
ken en belichtte daarbij de figuur van de
componist. De sopraan mej. J. v. d. Winkel
die over een niet omvangrijk maar zuiver
en zeer muzikaal geluid bleek te beschik
ken en het gemengde koor „Door zang tot
vriendschap" onder leiding van de heer
L. Pielage, maakten deze avond tot 'n zeer
genotvolle.
Voor de pauze werden enkele Boheemse
volksliederen uitgevoerd. Met de werken
„Rondedans" bewerkt door H. Strategier
en „De Vastenavond die komt an" bewerkt
door A. de Klerk, die ook deze avond zui
ver van toon uitgevoerd werden, behaalde
D.Z.T.V. onlangs te Hilversum twee eerste
prijzen in de le afdeling gemengde koren.
De Hoogovenharmonie sloot de geslaagde
muziekavond met een pittige mars van H.
Blankenburg „Prinz Eitel Friedrich-
marsch".
„Sans Atout" won van
„Sans Atout"
De Beverwijkse bridgeclub „Sans Atout"
was Maandagavond met 8 teams naar
Krommenie getogen om de strijd tegen de
gelijknamige bridgeclub daar ter plaatse
op te nemen. Na een spannende strijd ble
ven de Beverwijkers met 97 in het voor
deel. De wedstrijd werd gespeeld volgens
het steeds meer veld winnende Mitchell-
systeem. De uitslagen luidden:
Sans Atout I (Beverwijk) bestaande uit
de heren Spruit-Bakker en Klesser-Heine
won met 10630 m.p.; Sans Atout II,
de heren Krab-Tabak en Tand-van Essen
won met 6154 m.p.
Sans Atout III, de heren v. d. Wal-van
Groningen en de gebroeders de Boer
speelde gelijk met 4444 m.p. Sans Atout
IV, de heren Bos-Bloemendaal en Nijman-
Hoogeboom verloor met 4460 m.p.
Sans Atout V, dames Tand-van Essen en
de heer en mevrouw Stiemer won met
5743 m.p. Sans Atout VI, dames Tabak-
Kok en de heren Biben-Groot verloor
met 4145 m.p. Sans Atout VII, de heren
Braam-v. d. Berg en Kok-Fris won
met 3929 m.p. Sans Atout VIII heren
Hoen-Nijman en Oosterveen-Kleine ver
loor met 3262 m.p.
Agenda voor Beverwijk
VRIJDAG 4 MAART.
Kennemer Theater, 7 en 9.15 uur: De
getemde avonturierster.
Luxor-Theater. 7 en 9.15 uur: Noord
westelijke doortocht.
W. B.-Theater, 8 uur: Godin der wilder
nis.
Corso-Theater (Castricum), 8 uur: Het
verhaal van de soldaat.
ZATERDAG 5 MAART.
Kennemer Theater, 7 en 9.15 uur: De
getemde avonturierster.
Luxor-Theater, 7 en 9.15 uur: Noord
westelijke doortocht.
W. B.-Theater, 8 uur: Godin der wilder
nis.
Corso-Theater (Castricum), 7.15 en
9.30 uur: Het verhaal van de soldaat.
Tweede avond „Turnlust"
Donderdagavond heeft de B.G.V. „Turn
lust" in een tot de laatste plaats toe bezet
Kennemer Theater haar tweede gymnas-
tiekuitvoering gegeven.
Deze avond leek ons beter geslaagd dan
de eerste uitvoering daar nu alles een vlot
verloop had.
Aan het einde van de avond heeft de
voorzitter de heer K. van Leeuwen aan
de leidster mej. A. Osterthun, bloemen
overhandigd en .de leiders de heren J.
Sauer en C. Smit ontvingen rook werk voor
al hetgeen zij voor deze uitvoering hebben
gedaan. Turnlust kan met voldoening op
beide avonden terugzien.
Dokter de Ruiter sprak over
„Tuberculose"
In het bovenzaaltje van het Hervormd
Verenigingsgebouw aan de Schans hield
dokter M. A. de Ruiter uit Velsen-Noord
voor de leden van de Hervormde Mannen-
vereniging een causerie over „Tuberculo
se". Spreker begon zijn interessante lezing
met le constateren dat de laatste decennia
grote vorderingen .gemaakt zijn bij het on
derzoek en het genezen van deze volks
ziekte. Door Robert Koch, een plattelands
arts, die van zijn vrouw een microscoop
kreeg, werd in 1880 de eerste T.B.C.-bacil
ontdekt. Deze geleerde toonde ook aan dat
vooral het sputum van een T.B.C.-patiënt
zeer gevaarlijk is. In dit verband deelde
spreker mede dat T.B.C. welke bij dieren
voorkomt, voor de mens ongevaarlijk is.
besmette runderen kunnen echter via de
melk deze ziekte overbrengen.
Volgens dokter de Ruiter is T.B.C. niet
erfelijk, doch ontstaat alleen door besmet
ting. In het algemeen zijn baby's gevoe
liger voor besmetting dan volwassen per
sonen. Aangezien door te-weinig plaats
ruimte in- de sanatoria nog veel mensen
met open T.B.C. thuis verpleegd worden',
blijft het gevaar voor besmetting bestaan.
Tot slot gaf spreker nog enige cijfers
over het voorkomen van deze ziekte en
het bedrag, dat besteed wordt ter bestrij
ding er van. Het openingswoord werd ge
sproken door de heer A. C. v. d. Wal, die
tevens voor ging in gebed.
Litteraire avond
In het raam van de boekenweek vond
Donderdagavond onder auspiciën van een
viertal Beverwijkse boekhandelaren in de
bovenzaal van het veilinggebouw aan de
Breestraat een litteraire avond plaats. In
geleid door de heer J. van der Velde sprak
de burgemeester van Beverwijk mr. H. J.
J. Scholtens het openingswoord, waarbij
hij de verantwoordelijke functie van het
boek in het licht stelde en er op aandrong,
dat de mens zich slechts met goede boe
ken zal afgeven. Vervolgens werden ver
schillende schetsen van Godfried Bomans
en Jac. van Hattem door het marionetten
theater van Feike Boschma vertoond,
welke voorstelling door de talrijke aan
wezigen zeer werd geapprecieerd. Na de
pauze droeg Ad. van Gessel verschillende
verzen voor. Voor de muzikale omlijsting
zorgde een trio onder leiding van de
heer L. van der Hoef.
DAMKAMPIOENSCHAP VAN
BEVERWIJK BEGONNEN.
Evenals vorig jaar wordt het damkam
pioenschap van Beverwijk en omgeving
weer verspeeld en Woensdagavond kwam
in de bovenzaal van Veilinggebouw ,,'t
Centrum", onder auspiciën van de Bever
wijkse Damclub de eerste ronde aan de
beurt. In de eerste klasse moest de kam
pioen van vorig jaar de heer F. Basstra op
doktersadvies verstek laten gaan.
Aangezien ook de heer Y. de Jong,
Jong, hoofdklasse speler van damclub
„Oosterkwartier" uit Haarlem voor dit
tournooi heeft ingeschreven, belooft de
strijd zeer spannend te worden. Het mag
een verdienste van de heer J. de Vlugt,
lid van het tweede tiental van B.D.C. ge
noemd worden tegen deze crack een royale
remise te behalen.
De uitslagen van de eerste ronde luid
den: le klasse: Y. de Jong-J. de Vlugt
1lr J. Aussoren-Chr. Bakker 20; H.
Diederiks-C. Snel 02; 2e klasse: B. Nij
man-R. Conradi 02; H. Engelhart-E.
Reinhout Sr. 20; W. J: v. Hattum-A.
Hofland 11; J. Hagenaar-J. Kabel 02:
N. Vlaar-W. Duin 20; 3e klasse: G. Bak
ker-N. v. d. Sluis 11; T. Duin-W.
Waarts 20; C. H. Roos-J. Pommerel
02; E. Reinhout Jr.-J. Cuperus 20; H.
Adrichem-J. Samshuizen 02.
MISSIE-COLLECTE.
De collecte voor de Missie van Pater
van Meeuwen, missionaris in Zweden,
welke in de parochiekei-k van O. L. Vrouw
van Goede Raad gehouden is, heeft 1700
opgebracht.
„WERELDRAAD DER KERKEN".
Op Donderdag 7 April zal professor
Berkelbach v. d. Sprenkel in de Gróte
Kerk te Beverwijk, spreken over het on
derwerp: „Wereldraad der Kerken".
„DRAF- EN RENSPORT".
Tot lid van het hoofdbestuur van de
stichting „Draf" en Rensport" is de heer A.
Blom Hz. benoemd.
Tienjarige oud-cursistenvereniging
hield feestelijke jaarvergadering
In café Timmer te Beverwijk heeft de
Vereniging van oud-cursisten van de Rijks-
1 and bouw wintercursussen een feestelijke
jaarvergadering gehouden, dit in verband
met haar 10-jarig bestaan.
Voorzitter N. Al releveerde in zijn ope
ningswoord het tweede lustrum en gaf een
korte terugblik over hetgeen men in deze
10 jaar heeft gedaan.
De jaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester werden door de beide func
tionarissen uitvoerig naar voren gebracht
en konden de volle goedkeuring der ver
gadering in ontvangst nemen.
Bij de gehouden bestuursverkiezing
stelde de heer H. Beentjes zich niet meer
herkiesbaar; in zijn plaats werd gekozen
de heer H. Sprangers en de heer C. A. van
Veste werd herkozen.
Een reglementswijziging, die het be
stuur voorstelde, werd door de vergadering
niet aangenomen. In feestelijke stemming
bleef men na het zakelijke gedeelte nog
lange tijd bijeen.
Santpoort-dorp
Bazar voor de Kleuterschool
in Santpoort-dorp
Een krijgshaftige (wassen) politie
agent sommeerde gisteren, vandaag
en Zaterdag de bezoekers van de bazar
in het Bloemendaalse Jeugdhuis een
dubbeltje te offeren voor het Christe
lijk Kleuterschoolwerk in Santpoort
station, dat in het gebouw „De Toorts"
een voorlopig en mettertijd in een
eigen tehuis wellicht een blijvend
onderdak vindt.
De gerechtelijke „dwang" wordt verder
op door vertegenwoordigsters van de
zwakke sexe met een vriendelijke glim
lach herhaald, want de bazar zal drie
dagen lang de kas der stichting voor het
kleuteronderwijs in Bloemendaal-Noord
pn Santpoort-station moeten spekken. Don
derdagmiddag leek dit een hoopvolle zaak,
want zowel grabbelton, raden van avon
tuur, een schiettent als een exclusieve
schilderijententoonstelling kregen heel wat
belangstelling.
Wat ook wel nodig is, want blijkens een
bord bij de ingang is er 20.000 nodig
voor het nieuwe schooltje. Daarnaast had
den de theeschenkerij en de verschillende
stalletjes, waarvoor vele firma's waarde
volle artikelen beschikbaar hebben gesteld,
veel aftrek.
Ds. J. H. Stelma heeft Donderdagmiddag
de bazar met een korte toespraak geopend.
Hij prees het bestuur der stichting voor
zijn activiteit, en dat gezien het finan
cieel verslag van de voorbereidingen
zelfs de American Overseas Airlines bij
.deze zaak betrokken is, was Vóór hem een
sprekend bewijs van de ruime basis, waar
op men haar heeft opgezet. Het echtpaar
Van Kempen heeft direct na de opening
een allegretto van Grieg voor fluit en
piano ten gehore gebracht.
VISSERIJBERICHT SCHEVENINGEN
Aangevoerd door een trawllogger 190 kg.
kabeljauw, 490 kg. tong en tarbot, 3680 kg.
schol, 740 kg. schar, 150 kg. wijting, 410 kg.
bot. Notering grote schol f 43,60, middel schol
f42,80f44, kleine schol f24f31, schar
f23.60f25, bot f 15,60, kabeljauw f39,50
f 40, slips f 40, wijting f 29f 30,50, alles per
kist van 40 kg. Besomming loggers verse vis
van 3 Maart SCH 5 met f 6300; SCH 310 met
6070; SCH 15 met f 4100.
Sleepbedrijf.
Poolzee met fregat 3 Mrt van Barrow-te
Antwerpen. Thames, 2 Mrt van Gibraltar n.
Port Said. Tyne, 2 Mrt van Gibraltar naar
Coruna.
Uraniumvondsten zetten
Frans dorpje op stelten
(Van onze correspondent te Tarijs
Het Franse dorpje Saint Silvestre met
zijn 965 inwoners, is een gehucht waar
men de kerk gesloten heeft omdat er geen
geld meer was om een pastoor te onder
houden en waar de schoolmeester nog ver
schillende andere functies moet vervullen
in zijn levensonderhoud te kunnen
voorzien. Hij is ook gemeentesecretaris,
dorpsomroeper en begrafenisondernemer..
De „welvarendste" man van het dorp waé
de caféhduder Pierre Lacombe, die eigenaar
van liefst 6 hectaren land is. De metselaar
volgt hem op met 5 hectaren.
Enkele weken geleden kwam professor
Joliot-Curie van het Franse centrum voor
atoomonderzoek, het gerucht ter ore dat er
ergens in de buurt van dit noodlijdende
dorp uranium te vinden zou zijn. Enkele
geologen werden er h^en gezonden en al
spoedig bleek dat er ditmaal eens geen loos
alarm geslagen was. Over een oppervlakte
van verschillende hectaren werden inder
daad verschijnselen van radio-activiteit ge
constateerd.
Uranium is, zoals bekend, een der voor
naamste grondstoffen voor de atoom-ener
gie. Na de onrust, die door de communis
tische sympathieën van Joliot-Curie vooral
in de Verenigde Staten werd gewekt, sneed
Washington de uranium-uitvoer naar
Frankrijk af. Daarom is deze ontdekking
voor het Franse atoomonderzoek van essen
tiële betekenis.
In het rustige dorp zijn nu zwermen
journalisten neergestreken en de telefoon
van de burgemeester, een potige boer, staat
nauwelijks een ogenblik stil. Aanvragen
om interviews uit Londen of New York
worden door hem echter niet in overweging
genomen. „Over onze uranium laat ik me
alleen maar tegenover Fransen uit", zegt
de edelachtbare, die begrepen heeft dat hij
nu tot de kring der respectabele persona-
giën van de Franse republiek is toegetre
den.
Maar buiten de burgervader is in het
dorp het fortuin nog niemand naar het
hoofd gestegen. De caféhouder, de metse
laar en alle andere adspirant-uranium-
milliardairs het staat overigens nog niet
vast of de opbrengst van het uranium uit
sluitend in de zakken der landeigenaars
zal vloeien zijn naarstig op hun terrei
nen greppels van twee meter diepte aan
het graven, want de diensten van professor
Joliot-Curie betalen maar eventjes 55 cent
per uur voor dat werk
Vrijspraak voor auteur van
„De tyrannie verdrijven"
De rechtbank te Amsterdam heeft de
auteur K. N„ die zich in een hoofdstuk van
het boekwerk „De tyrannie verdrijven" op
beledigende wijze over het optreden dei-
Joodse landgenoten tijdens de bezetting
zou hebben uitgelaten, vrijgesproken.
Klachten over passages in dit hoofdstuk
waren voor de officier van Justitie aanlei
ding geweest een vervolging in te stellen
en een geldboete van 2000 gulden te eisen.
De rechtbank was van oordeel dat in het
gewraakte hoofdstuk wel opmerkingen
voorkomen, welke in generaliserende
kleinerende toon zijn gesteld, doch achtte
vooral als deze passages als delen van
het gehele hoofdstuk worden beoordeeld
de opzet tot het beledigen van Joodse land
genoten geenszins bewezen.
Overlevende. Te New York is de par
tituur verschenen van een nieuw werk Van
Arnold Schönberg, het oratorium „De over
levende van Warschau".
KENNEMERLAAN 24
Overhemden met 2 boorden
Overhem-den met vast boord
Wollen truien
Zwembroeken met ceintuur
Zelfbinders vanaf f 1.50
Tweed jassen
Gummi jassen
Plastic jassen
BINNENLAND
Een Inwoner van Bilthoven plaatste
vorig jaar advertenties in dagbladen, waarin
hij zich architect en grootgrondbezitter
noemde en heidegrond in Rhenen te koop
aanbood. Gegadigden uit alle delen des lands
gingen op zijn aanbieding in, betaalden een
bepaald bedrag vooruit enhoorden nooit
meer iets van de „grootgrondbezitter". De
man is thans gearresteerd.
De Nederlandse Handel Maatschappij te
Amsterdam bericht, dat zij bereid is aandelen
in de Surinaamse Bank N.V. over te nemen
en wel op deze basis, dat voor f 1000 aan
delen Surinaamse Bank verstrekt zal
worden f 1250 gewone aandelen of certifi
caten van gewone aandelen Nederlandse
Handel Maatschappij ten volle delende in de
winst over het boekjaar 1949 en volgende
jaren, benevens een bedrag van f200 in
contanten.
Tegen de „Kriminal-Sekretar" Franz
Fischer, een van de leiders van het „Juden-
Referat" van de S.D. is wederom de dood
straf geëist. De zaak Fischer diende 8
Februari voor het Haagse Bijzondere Hof. Er
werd toen de doodstraf geëist, doch het Hof,
van oordeel, dat het onderzoek niet volledig
was geweest, liet nog een aantal getuigen
dagvaarden. Hun verklaringen gaven de
advocaat-fiscaal echter geen aanleiding, zijn
oordeel te wijzigen.
Wegens de „Leipzlger Messe" die van 6
tot 13 Maart gehouden wordt, zullen op 5
Maart vijf extra K.L.M.-vliegtuigen met be
zoekers naar Berlijn vliegen. Vandaar zullen
zij met bussen naar Leipzig vervoerd
worden.
Het bestuur van de Haagse Jeugd Actie
heeft een telegram gezonden aan de Neder-
Landse Jeugd Gemeenschap.waar in't opnieuw
ernstige bezwaren tegen vestiging Dinnen
's lands grenzen van vacantieverblijven door
de op winst gerichte vermaaksindustrie „But-
lincamps" kenbaar gemaakt.
Zeepost kan worden verzonden naar
Indonesië op 15 Maart met het m.s. „Pro
metheus" (uiterlijk 12 Maart posten), naar
Curacao en de overige Nederlandse Antillen
op 11 Maart met het m.s. „Delft" (uiterlijk
9 Maart posten) en naar Suriname op 16
Maart met het s.s. „Cottica" (uiterlijk 14
Maart posten).
De collectieve Israel-actie, die tot doel
heeft over de gehele wereld gedurende de
komende vier maanden gelden in te zamelen
voor hulp aan de staat Israel, is thans be
gonnen. De financiering van de nieuwe
joodse staat is een groot probleem, vooral
door de immigratie sedert 14 Mei 1948, de
datum, waarop Israel werd gesticht.
Prof. dr. II. M. J. Oldewelt is door de
universiteit van Istanbul aangezocht voor de
leerstoel voor algemene wijsbegeerte. Prof.
Oldewelt is sinds September 1946 hoogleraar
in de cultuurphilosophie en haar geschiede
nis aan de universiteit van Amsterdam.
Anderhalf jaar gevangenisstraf is geëist
tegen een 42-jarige postbeambte uit Arnhem,
die meermalen pakketten met sigaretten had
gestolen. Ook had hij briefkaarten met prijs
vraagoplossingen ontdaan van de extra post
zegels en deze op kaarten geplakt, die hij
met oplossingen onder eigen naam inzond.
De officier van justitie zei, dfit in 1948 in
Gelderland en Overijssel 1500 maal aangifte
van postdiefstallen is gedaan. Er zullen nog
22 postbeambten terechtstaan.
De tuchtrechter voor de prjjzen te Assen
veroordeelde A. P. te Assen tot een boete
van f 1500 wegens het vragen van een te hoge
huur voor een woning en winkelhuis. A. van
G. te Meppel kreeg een boete van f 12.000
omdat hij schoolschriften tegen een te hoge
prijs had verkocht.
Benoeming. Prof. dr. Willem van Hoog
straten. echtgenoot van de pianiste Elly
Ney, die jarenlang het orkest van het Salz-
burger Mozarteum heeft geleid, is benoemd
tot dirigent van het Philharmonisch orkest
van.Stuttgart.
HAARLEM EN OMGEVING
De gemeenschap Haarlem van het Hu
manistisch Verbond houdt a.s. Zondagmorgen
een bijeenkomst waar dr. O. Noordenbos zal
spreken over „De humanistische traditie in
Nederland", in restaurant Brinkmann, Grote
Markt.
Delianen hebben vertrouwen
in de toekomst
„Zes-en-tachtig jaar geleden was Deli
louter moeras en bos en thans, zelfs na
alle draw-backs door de tweede wereld
oorlog, kunnen wij zeggen dat dit gebied
een grote toekomst tegemoet gaat, mits het
de gelegenheid tot een rustige ontwikke
ling wordt geboden", zo betoogde de di^
recteur der Deli-spoorwegmaatschappij
mr. B. H. A. van Kreel gisteravond in een
onderhoudende causerie, die hij voor de
afdeling Haarlem en omstreken van de
Koninklijke Vereniging „Oost en West" in
„De Leeuwerik" hield. En hij liet daarbij
duidelijk uitkomen dat zowel in het
verleden als in het heden de voortvarend
heid der Nederlandse ondernemers en
kooplieden de welvaart aan Sumatra's
Oostkust had gebracht.
Dat begon in de zestiger jaren van de
vorige eeuw toen de jonge J. Nienhuys de
Arabier volgde, die hem vertelde dat in
Deli tabak werd verbouwd van een kwa
liteit die nergens ter wereld overtroffen
werd en Nienhuys bleef er, ondanks de
moeilijkste omstandigheden. In 1869 werd
met hulp van de Nederlandse Handel
maatschappij de Delimaatschappij opge
richt, waarvan J. Th. Cremer, die reeds
was opgevallen door een uitstekend rap
port over het gewest, de grote en onver
moeide promotor zou worden. De ver
schillende tabaks-ondernemingen werk
ten overigens ter behartiging der gemeen
schappelijke belangen nauw samen en
toen zij moeite hadden voldoende werk
krachten te krijgen, wisten zij de Poenale
Sanctie, waardoor weglopers van de plan
tage met de sterke arm konden worden
teruggehaald, te verkrijgen, waar tegen
over stond, dat het gouvernement een ar
beidsinspectieinstelde en vele hospitalen
inrichtte om een behoorlijke behandeling
van de koelies te waarborgen. Later is die
Poenale Sanctie onder Amerikaanse druk
afgeschaft.
Natuurlijk sprak mr. Van Kreel over de
ontwikkeling van het spoorwegnet, waar
aan het eveneens door de Deli spoorweg
maatschappij geëxploiteerde telefoonnet
(thans alweer 2800 aansluitingen) annex
is. In de tachtiger jaren werden grote
winsten gemaakt; uit die tijd dateert ook
het fortuin van Cremer. Na de grote crisis
van 1891 bleven slechts enkele krachtige
maatschappijen over.
De oogst van het volgende jaar wordt
op de helft van die van 1940 geraamd,
een hele prestatie als men bedenkt dat
met weinig arbeiders vijfhonderd fermen-
teerschuren gebouwd moesten worden.
Na de tabak kwamen ook de andere
cultures tot ontwikkeling: rubber, palm-
Rotterdam krijgt een grote
havententoonstelling
Voornamelijk ter viering van het herstel
van de Rotterdamse haven zal in Mei of
Juni 1950 een groots opgezette haventen
toonstelling worden gehouden van inter
nationaal karakter.
Men verwacht medewerking van de
Koninklijke Marine en van de rijksdiensten
van Scheepvaart. Waterstaat en Visserij. Er
zal een stichting in het leven worden ge
roepen, waarin de gemeente en het be
drijfsleven vertegenwoordigd zijn. In prin
cipe zal door de gemeente Rotterdam een
garantiefonds worden gesticht van een
millioen gulden. Bij een eventueel nadelig
saldo zullen de eerste honderdduizend gul
den ten laste van de gemeente komen.
Nederlandse trawler In Enge
land in beslag genomen
Britse douane-beambten van Campel-
town in Argyllshire hebben zich Donder
dag aan boord begeven van een Neder
landse motortrawler, die zou hebben gevist
binnen de territoriale wateren voor de
Firth of Clyde, hetgeen verboden is.
Het schip, de „Deli" uit Scheveningen
met sehipper F. Rog werd naar de haven
opgebracht.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
zullen tot 13 Maart in Sankt Anton blijven.
olie, thee en vezel, waarbij het soms „Ame
rikaans" toeging. Zo werd het gebied bij
Prapat Ln zeven jaar tijd van oerwoud tot
rubberplantage.
De heer Van Kreel vermaakte zijn ge
hoor kostelijk met het relaas van zijn won
derbaarlijke reis naar Deli na de bevrij
ding en was van mening dat na de eerste
politiële actie in dat deel van Sumatra de
voorwaarden voor een nieuwe bloei aan
wezig waren, ondanks de materiële chaos
van het ogenblik Ook was hij van oordee'
dat men de volksbeweging van dr Man
soer met vertrouwen tegemoet kon treden
wijl deze de situatie goed begreep. De toe
komstplannen zijn geweldig. De Billiton-
maatschappij heeft waterkrachtwerken en
aluminiumfabrieken geprojecteerd: ook is
er sprake van een nieuwe papierfabriek.
De beste garantie voor de komende jaren
biedt misschien wel de leus der echte
Delianen: „We zijn nooit ondergegaan en
we zullen nu ook niet ondergaan", aldus
mr. Van Kreel.
Na de pauze werd een bedrijfsfilm uit
1933 van de Deli-spoorwegmaatschappij
vertoond.
Concertgebouworkest
steekt Noordzee over
Naar onze correspondent te Londen ver
neemt, staat het thans vast, dat het Con
certgebouworkest dit voorjaar naar Enge
land zal komen. Het orkest is uitgenodigd
door de organisatoren van het jaarlijkse
muziekfeest van Bath om aldaar op te tre
den. De tournée, welke een week zal duren,
begint op 23 Mei in de Albert Hall te Lon
den. Voorts zal het orkest zich doen horen
in Walthamstow, een voorstad ten Noorden
van Londen en ook in de badplaats Bour
nemouth. Bovendien zal de B.B.C. drie con
certen op platen opnemen, die later zullen
worden uitgezonden.
In de voorbereiding van deze tournée
heeft Eduard van Beinum, die alle concer
ten zal dirigeren, een groot aandeel gehad.
De organisatie is wederom in handen van
het Londens Philharmonisch Orkest, dat
na de oorlog steeds als gastheer van de
Amsterdamse musici heeft gefungeerd.
Het is thans de derde maal, dat het Con
certgebouworkest sinds de bevrijding naar
Engeland komt en de vierde maal, dat het
de Noordzee oversteekt. Het orkest speelde
hier in 1946 en 1947 en nam in 1948 deel
aan het muziekfeest van Edinburgh. Vóór
de oorlog gebeurde het maar hoogst zelden
en dan nog met jarenlange onderbreking,
dat het orkest Engeland bezocht. Thang
kan worden gezegd, dat dank zij de innige
samenwerking met het Londense Philhar-
monische Orkest, dat reikhalzend naar d«
mogelijkheid uitziet om ook eens in Neder
land op te treden, een nieuwe traditie is
geschapen.
Twaalf jaar geëist tegen
Ernst Voorhoeve
Het Bijzonder Gerechtshof te Arnhem
heeft de zaak behandeld tegen de 48-
jarige beeldhouwer Ernst Voorhoeve, in de
bezettingsjaren hoofd van de afdeling
propaganda van het hoofdkwartier der N.
S. B. en leider van de afdeling actieve
propaganda van het departement van
Volksvoorlichting en Kunsten.
Hem was ten laste gelegd, dat hy aan
wijzingen gaf aan districtsleiders der N.
S. B. over het voeren van propaganda ten
bate van de Duitse oorlogsvoering en voor
dienstneming bij het Duitse leger. Door
circulaires en redevoeringen stimuleerde
hij de V-actie. Verdachte hevelde in No
vember 1940 het „Verdinaso" over naar
de N.S.B., waarbij hij het leiderschap van
eerstgenoemde beweging verwisselde voor
N.S.B.-functies, die hem eerst 5000 en
later 9000 per jaar opleverden.
De advocaat-fiscaal zeide in zijn requi
sitoir, dat ons volk veel narigheid bespaard
zou zijn gebleven indien Voorhoeve was
gebleven wat hij was: beeldhouwer en
idealist. Spreker requireerde twaalf jaar
gevangenisstraf.
Voorhoeve verklaarde, thans duidelijk
de grove fouten van het nationaal socia
lisme te zien.