LENTE OFFENSIEF Autorijschool Jieym JOH. BAIS SoGei manaaa» C. W. Böttger OCeHBVL „Aurora", het modernste bedrijf in Uw omgeving Bont vogelkoor zingt een blijde Lente-ouverture in bos en veld De kleine Wereld opknappen Kraagjeshuis „KING" GUITAREN Baby artikelen J. VAN VELDHUIZEN van DE JAGER G. DE JAGER ZN. ZATERDAG 26 MAART 1949 IJ MUIDER COURANT (jéraütën VAN HET VOORJAAR g EERSTE TEKENEN van de naderen- D de le"te zijn in de regel al merkbaar, u0ordat wij aan het voorjaar denken. J-n\ zitten wij er dan al midden in en is acte van het voorjaarsspel reeds rtpnasieerd. Het is als een lange, Eend? en feestelijke optocht, die lang- m aan onze ogen voorbij trekt, maar Mn zien alleen maar het staartje. De iten de vaandels en de bazuinen, die h od gaan worden alleen opgemerkt en Snet door de ijverige wandelaars en ^uffelaars, die oplettend alle vorderingen ^He? begint met de sneeuwklokjeslente. Twe eerstelingen komen reeds voor de dag hei nieuwe jaar nauwelijks zijn intrede 8" on nn de eerste milde lentedae niet meer met hun weke plevierensnavels in de grond kunnen boren. Tegeii half Maart komt er een nieuwe verschijning bij, soms horen wij deze lente zanger pas omstreeks de officiële begin datum van de Lente. Dat is de kleine tjiftjaf, een bewonertje van hoog opgaand hout, dat een zeer maatvast liedje zingt: „tjif-tjèf, tjif-tchjèf" acht tot tienmaal her haald. Daarbij zit het vogeltje meestal in de kruin van een hoge boom. Boomleeuwerik zingt nu de gehele dag, evenals de hegge- mus. De azng van deze laaste lijkt zowel op het liedje van de roodborst als op dat van UC5„de winterkoning: een heel hoog en zilver eerstelingen komen reeds voor de dag achtig liedjfe. De groene speet lacht zijn ^n,,„muu.c satanslach, de boomklevers zijn druk in de weer en de roffel van de bonte specht klinkt uit het nog kale winterhout, waarin echter toch al andere tintjes en toontjes zijn te bespeuren. In de eerste week van April verschijnen de fitisjes, een neefje van de tjiftjaf, maar met een geheel ander liedje. Zij behoren beide tot de grote groep van kleine zanger tjes, meestal duidelijk kleiner dan een huis mus, van onderen geelachtig grijs, van boven wat donkerder met wat bruinig grijs en op de eerste milde lentedag teSük daarmede ook de lenteklokjes. S .wen beginnen zich te roeren en in de „lekjes zien wij al groen spruitsel van Krandnetel en jong blad van koekoeks- kLm en fluitekruid. De hazelaar, wel oen de vroegsten, raakt dan al weer uitge- "fl^een goede dag beluisteren wij plot- Jït het heldere geluidje van de eerste holmezen. De tuinmerels laten 'smorgens noeg en ook weer in d, 'namiddag hun Me en aarzelende %L horen en weldra beginnen grote- ook de en zanglijsters gTöe presence te Boomkruiper Lit dan zijn fijne en h* liedjes, wemig opvallend en alleen a. wat geoefende vo- lelaar weet het deun- t,e thuis te brengen. Av de bosduiven, Sal die uit de plantsoenen en per- ten ia de stad zijn vroeg en dit voorjaar koerden zij al in Ja nuari hun dromerig „koe-koe. schone koe". L«! ook op de holen- duif, die een hol, maar ver hoorbaar „Boem- boem" laat horen. In de Haarlemmerhout bunnen wij deze nu elke dag horen.Door het zachte en weinig winterse weer van Januari en de eerste helft van Februari boorden wij de hout duiven zelfs in het hartje van de nacht hun zang ten beste geven. Want dat koe ien is zang. evenals het ratelen van de nachtzwaluw of het roffelen van de bonte specht. Deze vogelzang is een typische mannelijke uiting: alleen de man ies onder de vogels zingen. Hiermede R'azij de aandacht te trekken der wijf je, S3T tevens -is de zang te beschouwen lis «n middel om een broedterritorium af tipslen. De snelle vorderingen welke wij tot in de eerste helft van Februari konden con- Kleren, werden echter door de dalingen De kieviteen zeer voorname heraut van de Lente. en allemaal met een fijn spits insecten eters-snaveltje. Tegelijk met de fitis pre senteert zich ook de tapuit, die hier in de omgeving van Haarlem vaak stag genoemd wordt. Een bewoner van de cluinen, die graag in oude konijnengaten nestelt. De laatste jaren is de tapuit in onze omgeving sterk in aantal achteruit gegaan en wij zien ze nu nog maar sporadisch. In de Waterlei dingsduinen zijn zij verdwenen als broed- vogel en dit is waarschijnlijk te wijten aan temperatuur in het laatst van Februari het feit, dat deze duinen zoveel mogelijk p begin Maart niet weinig geremd. De storm welke ons land en vooral de kustzone teisterde, was oorzaak dat alle toebereidselen voor het voorjaarsfeest op- rieuw verschoven werden. De blauwe rei- jas, die alweer de kolonies betrokken "men de voorlijksten hadden reeds gingen het reigerbos weer ver- ta en de eieren gingen door de vorst vatoren en explodeerden. In de omgeving vin Haarlem bezitten wij twee reiger- Kderzettingen, één in het bos van het oude ladgoed van Beeckensteyn onder Velsen, i-. trade vinden wij op het buiten aan de ferveg te Bennebroek. De bezetting van È2 laatste reigerkolonie is echter de laat- tó jaren sterk achteruitgegaan en bestaat te nog maar uit enkele paren. „Beter dan De Bilt". Die reigers zullen waarschijnlijk niet ge- Rten hebben, dat er nog een koude periode cp komst was, ofschoon wij dat niet zeker veten, Even voor de vorst inviel, die ons tog zo laat verraste, zei „Ome Jan", de koddebeier uit de Zandvoortse duinen, ons .-•Wj zijn er nog niet, de wulpen zijn wel 'enig in de duinen, maar er zit nog kou in k lucht. Ik zie het aan de beesten en die «genniet Kijk maar naar de wilde eenden ei die weten het beter dan jij en ik te ten, Ze liggen nog niet op de kanalen Rn de Waterleiding, je ziet er nog geen eeodje en dat is een veeg teken, wat ik je te. Wij krijgen nog kou, dat staat vast." ruOme Jpn" kreeg voor de zoveelste keer frjs. Hij beweert dat de eenden veel te het weer kunnen voorspellen, dan De f'en hij heeft in deze weerprofeten een «grensd vertrouwen. Toch waren er voor de vorstperiode ook t vilde eenden met eieren en op Voornë reeds i°n§e eendjes gezien. De k e eenden-eieren gingen echter ver- .:in en achteraf mogen wij, geloof ik, blij T ®et dat nawintertje. Want het tempo Wg te snel, het ging te hard. Vele struiken Mesters en bomen liepen al uit en zij J..en nu geremd. Dat was ook voor vele 5 het geval. Half Februari zagen wij perste teruggeekerde kieviten nabij de en dat waren stellig broedvogels. Al l'f ?ren daarvoor hoorden wij wulpen Qmnen en dat was ook veel te vroeg, festal verschijnen de eerstelingen l.langsnavels op de broedterreinen duinen omstreeks 1 Maart. Op 7 Maart hrD .Qe k'eviten die overal langs de duin- ;:--*aTen verschenen, weer in volle af- en duizenden kieviten trokken op die fchkr naar ket Zuiden. Thans zijn zij f'J ^eer teruggekeerd en stofferen ju de weilanden langs de duinvoet. scholeksters zijn weer terug en Noordzeestrand zien wij weer de de vloedlijn scharrelen. L en grutto, twee belangrijke figu- óan fint pol(lers en weilanden ontbraken uit ilang meer en keerden terug ^laar* win*erkwartieren. L)e eerste in Poyas °.°k abnormaal vroeg present^ !8i»na i Wei"d er één gesignaleerd in -dat 1 'n de kop van Noordholland fiCO' .eigenüjk bijna twee weken te Wt' „ant, de aankomst van de eerste levari meestal zo tussen 23 en 26 ft4steri Februari waren er al acht t;vorst w broedplaats, maar toen hêvifpn 3Vefdwencn zij weer, evenals li; w' w r16 tijdens vorstperioden niet kunnen komen omdat zij dan konijnenvrij gehouden worden. Ook andere vogels, die bij voorkeur in deze konijnen pijpen broeden, zijn daar de dupe van. Ik noem dan de holenduif en de steenuil, elders zijn het ook bergeenden en kauwtjes. Kennemerland is een oord, dat bij de vogels in trek is en nog altijd is onze woon streek rijk aan vogels. Zelfs in de onmid dellijke omgeving van Haarlem kunnen wij genieten van de klanten van strand en duin, van bos en struweel en van de pol ders. Vooral in de bosrijke streek langs de duinen kunnen wij vele soorten ontmoeten. Een wandeling langs de Brouwerskolk en door het Zwarte veld of langs de Zeeweg, een bezoek aan de duinen van Vogelenzang met niet te vergeten het oude duinbos van het Huis Ter Vogelenzang" waar aan stonds weer de bodem zwavelgeel gekleurd zul zijn door de ontelbare Primula-bloem pjes, kan zeer lonend zijn. Let ook eens op de puttertjes. Dit mooie vink-achtige vogel tje is hier thans langs de duinkant een vrij algemene verschijning geworden. En dan niet alleen in de wintermaanden, waarin ze Blauwe reigers op het nest dan speciaal onkruidhoekjes bezoeken, maar ook als broedvogel. Op tal van plaat sen komen zij hier tot broeden en wij be schouwen dit als een aanwinst, want tien jaar geleden nestelden zij hier nimmer. Gaat ook eens kijken langs de boorden van het Noorder-Buiten Spaarne en de Mooie Piel en de Liede. Daar maken wij kennis met allerlei weidevogels. De kieviten laten er hun zwoegende vleugelslag horen, de grutto's jagen er druk boven de ontwaken de graslanden, daarbij steeds juichende en als de Lente officieel wordt ingeluid ver schijnt al spoedig het bericht dat het eerste kievitsei gevonden is. Maar heel velen zagen nog nimmer een kievitsei of er stond een prijsje bij. Veel beter zijn zij af die eens een kievitsnest mochten zien bij dat schouwspel geroerd werden. Want een vogelnest in de vrije natuur is altijd weel een klein wondertje. Daarop hebben wij in de komende weken weer kans op. Want de Lente staat voor de deur! jan p. strijbos. En het voorjaar Ge moet er voor buiten de stad gaan om voorgoed te geloven dat het voorjaar met een verbaasde zucht ter we reld is gekomen. Op het dorp, van de vriendelijke kerktoren af, hebben wij ge zien dat de kalender ons niets op de mouw gespeld heeft. Wij hebben dat daar gezien, de koster en ik. Wij zijn van pure blijdschap naar de hoogste trans van de toren geklommen om te kunnen neerzien op de nieuwe aarde, de aarde van na de èen-en-twintigste Maart met haar zonnige glimlach. De kos ter strekt zijn gebogen rug en trapt dapper de honderd zoveel treden op, hij moet bij iedere ommegang even rusten om zijn adem terug te vinden. Wij stijgen naar de hemel, in het holle lijf van de toren klap wieken wij omhoog langs de ladders om straks tussen de hardstenen kantélen door naar beneden te zien. Daar strekt zich een landkaart uit onder het klare middaglicht, een vlakte van grauw en groen, de wereld ligt verbaasd en schuchter onder de milde zon. Het is lente, zegt de koster die voorzich tig naar buiten gluurt, hij ziet dat aan ik weet niét wat. Hij ziet dat misschien aan de rode daken van het dorp, die vrolijk zijn geschilderd door de voorjaarszon, hij ziet het aan de wapperende dekens die achter de huizen zijn opgehangen om uit te waaien. Daar staan huisvrouwen voor geweld op matten te ranselen alsof zij woedende furiën zijn; de klappende slagen dartelen omhoog langs de toren naar bo ven, het is als een marslied dat de intocht van de lente begeleidt. De huisvrouwen ranselen de winter eruit, zegt de koster wijsgerig, hij loert langs de velden en wegen om overal het licht van de zon te zien blinken. De koster leunt als een kip uit zijn hok, zijn magere nek draait zich naar links en rechts om niets te missen. Hij ziet in de verte een man en een vrouw door de velden wandelen, zij houden el kaar luchtig' aan de hand en zij stappen alsof zij een nieuwe wereld hebben ont dekt om binnen te gaan. Als ik het niet gedacht had, zegt de koster fel, die twee hebben elkaar dan toch gevonden. Ik had dat allang in de gaten, ik dacht wel dat daar iets van komen ging tussen die twee. En nu de zon is gaan schijnen is het er van gekomen. Dat meisje heeft de lente niet kunnen weerstaan, zij heeft het ein delijk in haar hoofd gekregen. Dat stak haar neus maar gedurig omhoog in de wind alsof geen man haar schelen kon, ja, ja, dat zien wij nu uit onze toren; dat heeft het haar omhooggestoken om nog ongenaakbaarder te lijken, en nu loopt ze daar in de zon met een man aan de hand. Het doet mij plezier dat ik het zie, zegt de koster en hij wil in zijn handen wrijven. Maar de sleutel van de torendeur glipt hem daarbij uit de vingers en begint een plezierig reisje naar omlaag. Wentelend en blinkent reist de sleutel langs de toren naar beneden, de koster ziet er bleek van, hij is bang dat er iemand zal onder staan. Maar daar tinkt het metaal op het kerk plein, de sleutel springt in malle bogen kris-kras over de stenen en rinkelt ergens onder een haag. Laat maar liggen, zegt de koster in zijn ontdaanheid, hij had dat niet behoeven te zeggen, ik zal die sleutel niet voor hem naspringen. Laat maar liggen, die vind ik straks wel terug. Het is alleen jammer dat we er nu niet meer uit kunnen. Wij zullen moeten roepen dat ze de deur beneden voor ons openmaken. Wij zullen moeten roepen; daar onder kruipen de kleine mensjes over de lintjes van wegen door de lentezon, zij denken er niet aan naar boven te kijken om naar een verloren koster'te zoeken. Wij zullen moeten roepen, daar beneden zullen zij denken dat wij grapjes aan het maken zijn. Een boer op het veld wuift naar bo ven, hij begrijpt dat niet van die sleutel en die gesloten deur. Wij roepen door onze holle handen, de ranselende huismoeders zwaaien verlegen met haar mattekloppers, zij denken dat de lente in ons hoofd ge slagen is. Daar zitten we nu, zegt de koster spijtig, hij is in zijn eigen toren gevangen en zijn vrouw zit met het eten te wachten. Wij kijken nog een kwartiertje naar de lente die zich uitstrekt tot de einder en daarover. Wij zien hoe het dorp leeft en werkt, wij zien het meisje met het opgestoken haar achter een bosje gezoend worden door de man. Wij kijken over dat bosje heen, het is plezierig zo duidelijk te zien dat het voorjaar in de lucht zit. De koster heeft nooit geweten hoe gemakkelijk het is de geheimen van zijn dorp te bekijken zonder gezien te worden, maar hij kan er amper van genieten als hij aan zijn sleutel denkt. Wij moeten zien dat wij eruit komen, dat zeggen wij tegen elkaar als onze ma gen beginnen te jeuken. Wij scheuren een blad uit het schrift dat de koster bij zich draagt om de totalen van de offerblokken op te schrijven. Wij zetten met grote let ters op het papier: Uit de toren, verlos ons heer (of dame). De sleutel ligt onder de haag of daaromtrent. Dat papier vouwen wij toe, wij laten het wegzeilen op de lentewind. Het witte blad dartelt vrolijk omhoog en omlaag, al naargelang het zin krijgt, het danst van ons weg naar de verte. Wij zien het wen- télen en zwieren met grote sprongen en luchtig geduik. Waar zal het belanden? De lentewind is vindingrijk en grappig. ITij voert de boodschap over de velden en akkers naar het tweetal achter het bosje, dat elkaar staat vast te houden alsof er gevaar voor weglopen is. Het wapperende papier zeilt met spottende bochten over hun hoofden, het meisje vangt het en leest. Wij zwaaien en roepen, de koster heeft een zakdoek als een beddelalcen uit zijn jas getrokken en seint met lange halen. Het meisje en de jongen staan daar ver schrikt en beschaamd als Adam en Eva na de zondeval, zij zien dat htm bosje niet hoog genoeg was voor de kijkers uit de toren. Zij trekken elkaar aan de hand voort met schuwe blikken omhoog en rennen de bossen in tot waar wij zelfs uit onze toren hen niet meer kunnen zien. De zoon van de koster is met een reser vesleutel ons komen verlossen toen het lang genoeg geduurd had. En de koster heeft het hele dorp verteld wat er achter het bosje is gebeurd, met naam en toe naam. Hij zou dat tóch wel gedaan heb ben. Maar hij heeft er nu boosaardig en fel schilderachtige bijzonderheden bijge leverd. Dat zijn zo van die dingen die in een vroege lente kunnen gebeuren. De toren is een aardige uitkijkpost, men kan er het vroege voorjaar zien bloeien uit de winter- aardë. Maar men moet een koster meene men die zijn sleutel weet vast te houden. Zelfs als hij over een of ander bosje heen het eeuwige spel der lente ziet spelen. J. L. Het kwieke Tyroler vest met zijn fleurige rode en hardgroene bloemmotieven zal ook dit voorjaar nog veel en graag gedragen worden, vooral als het zo'n fraai exemplaar is als het hier afgebeelde. Valt niet mee om dat zelf te breien met die fraaie dikke „Slin gerkabels", maar het resultaat loont de moeite. Het hooggesloten vest rechts in bruin en geel is geheel aan de New Look aangepast, maar de horizontale stre pen maken dat lang niet iedereen het zal kunnen dragen, het is echt voor de bakvis bestemd. KRUIDBERGERWEG 26 TELEFOON 8200 HAGELINGERWEG 134 TELEFOON 8930 SANTPOORT Bde/ie. Het Geschenkenhuis GEELS, Willemsbeekw. 62-64 Tel. 5324 Makelaar - Taxateur Da Costalaan 56 Driehuis HYPOTHEKEN ADM. VAN HUIZEN ALLE VERZEKERINGEN Aan- en verkoop van onroerende goederen en herbouwplichten HERENHOEDEN goed en vlug, desnoods in één dag terug. WORTMAN BEEKSTRAAT 16&, Beverwijk. Voor het huren van Cos- tuums voor PASSIESPELEN Dames- en Herenkleding is het adres: Ged. Oude Gracht 119, Tel. 20257 De beste guitaar in de lage prijsklasse. Klinkt als een klok! Volle ga rantie! Desgewenst ge makkelijke betalingscon dities. Voor guitaren naar Haar lem's Oudste Muziekzaak I lHUZIEKIHS MUZIEKINSTRUMENTEN OUDE GROENMARKT 28 Tel. 14273 Steeds de nieuwste Gramofoopplaten. TELEFOON 5664 DRIEHUIZERKERKWEG 81 Wij brengen nog altijd de fraaiste collectie als Jurkjes, Pakjes, Capes, Truitjes, Bretelbroekjes enz. Speciaal maken wij U attent op onze grote keuze in. WOLTRICOT KINDERTURKEN (in de maten 40-90) voorradig in de fijnste tinten Tricot Kinder JarretelleHjfjes in alle maten voor iedere leeftijd CORSETTEN BUSTEHOUDERS JARRETELLEGORDELS STEPINS Een grote keuze FANTASIE-SCHORTEN in de bekende prima stoffen Nu hebben wij voor U ZUIVER WOLLEN JAPON. EN MANTELSTOFFEN o.a. Angora-stoffen ook zwart en marine. Bedrukt- en Effen zijde-stoffen Koopt nu uit onze grote sortering een prima WOLLEN of WATTEN DEKEN Zwarte en Marine Kinderdirectoires in alle maten Wij etaleren thans fraaie stoffen en Dames-onderkleding Smaakvol en billijk van foto's, schilderstukken en plaatwerken HUYGENSSTKAAT 10 (b/d Julianabrug) TELEFOON 4868 IJMUIDEN Briefkaartstandaards vanaf 50 cent Trappen in alle maten, vanaf f 1.20 per trede Keukentafels, zware uitvoering f 9.75 Strü'kplanken met prima molton f 9.75 Alle soorten HOUTWAREN in betere kwaliteiten. Wryfwas, m. .echte terpentijn per gr. jampot f 0.96 Kastpapier en kastranden in de vooroorlogse kwaliteit Straatbezems, prima slechts f 0.75 Ragebollen prima cocos f 0.98 Alles op het gebied van borstelwerk, sponsen, dweilen, vaatkwastem enz. enz. Ziet onze etalages TROMPSTRAAT 66 TELEFOON 5557 CASEMBROOTSTRAAT 38-40 - TEL. 4067 VELSERDUINWEG 294 - TEL. 4270 - 5403 Nu ons nieuwe moderne bedrijf a] weer enige tijd draait, blijkt uit de tevredenheidsbetuigingen van onze klanten, dat de kwa liteit van ons brood nóg beter geworden is. Aan de bereiding van dit dagelijkse hoofdvoedsel wordt door ons dan ook alle zorg besteed. Met behulp van onze moderne machines leveren wij in één woord prachtbrood. Dit brood wordt afgeleverd door onze bezorgers op de bekende blauwe bakfietsen. Probeert U ook onze koekjes en gebakjes eens!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1949 | | pagina 11