c
3
Toenemend gedrang in ons land
Terugbetalingen in 1948 overtroffen
de inleggingen met f 16 millioen
w
i.Kun
Verlovingsringen
Wereldnieuws
DONDERDAG 14 APRIL 1949
Over mensen, koeien, varkens, paarden, schapen,
kippen en eenden
Minister Mansholt heeft onlangs op het
Marsha 11-congres te Utrecht gezegd dat,
indien Nederland de zaken efficient wil
aanpakken, de veestapel moet worden op
gevoerd tot 2.800.000 stuks rundvee, terwijl
er dan 2.000.000 varkens en 15.000.000 kip
pen dienen te zijn.
Getallen om van te duizelen! Blijft er
dan zo vroeg iemand in ons kleine
land, dat al overbevolkt is door mensen,
nog plaats over waar men niet gehinderd
wordt door loeiende koeien, knorrende
varkens en kakelende kippen?
Om ons in dat probleem te verdiepen
zijn wij gaan bladeren in het Statistisch
Zakboek, een uitgave van het Centraal
Bureau voor de Statistiek. Daaruit blijkt
dat er op dit ogenblik in ons land 2.313.300
koeien zijn. Er moeten er dus 486.700 bij
komen. Maar in 1938 waren er 2.763.500,
dus slechts 36.500 beneden het ideaal van
minister Mansholt. In 1938 heeft het
koeien-geloei ons niet regelmatig uit de
slaap gehouden, uitgezonderd de tijd dat
wij onze vacantie op een boerderij geno
ten. Die 36.500 kunnen er dus nog wel bij!
Terloops zij opgemerkt dat wij in de
laatste oorlogsjaren toen wij bijna geen
vlees en nog minder melk kregen de
indruk hadden, dat er geen koe in ons land
was overgebleven. Zo erg was het evenwel
niet, want de statistiek wijst uit, dat er in
1944 toch nog 2.189.600 waren.
Minister Mansholt is een voorstander
van het sterk-vermeerderen van het geknor
der varkens. Hij wil immers 2.000.000 krul
staarten hebben, terwijl er op dit ogen
blik slechts 870.800 zijn. En daaronder zijn
nog 250.800 biggen die beneden de zes
weken zijn en dus nog niet noemenswaard
mee doen in het knor-concert. Wanneer
zullen de ontbrekende 1.229.200 er bij ko
men?
Met de kippen is het iets eigenaardigs.
Minister Mansholts verlanglijstje vermeldt
er 15.000.000. De officiële papieren tonen
evenwel aan, dat er nu al 17.405.000 zijn.
Is er zo vragen wij ons angstig af
wat mis met de kippentellerij? Of zit de
verklaring in het feit dat onder die
17.405.000 kippen van het Centraal Bureau
9.512.000 kuikens zijn, die dus nog niet
mee doen aan de eieren-productie?
Het gekakel is thans heel wat minder
dan in 1938. Toen waren er 29.646.000.
Hel aantal paarden is toegenomen. De
cijfers zijn 1938: 312.000, 1948: 330.000. Het
^witsaiax]
"^^verstopping;
VERSTOPPING
ONSCHAOftlJ.K OOKTKEKtWÓ
De radio geeft Vrijdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.15 Platen.
8.13 .Uit opera's van von Glück. 8.50 Voor de
vrouw.. 9.00 Pro Arte Kwartet. 10.00 Thuis".
10.05 Morgenwijding, 10.20 Debroy Somers.
10.30 Voor de vrouw. 10.45 Herman Krebbërs,
viool; Henk te Strake, piano. 11.10 Voor
dracht. 11.30 Accordeonorkest met zang. 12.00
Divertimento no. 17. Mozart; 12.30 Weer-
pi-aatje. 12.33 Sport en prognose. 12.45 Albert
Sandler en zijn orkest. 13.15 De Kwintet-
Spelers 14.00 Kookpraatje. 14.20 Peter Stad
iën. piano. 14-50 ..De eeuwen fluisteren"
15.20 ..Songs of Sorrow, hope and glory".
26.00 The Ramblers. 16.30 Voor de Jeugd.
17.00 Piano-duo André de Raaff en Jacq,
Schutte. 17.20 Wij en de muziek. 18.15 Felici
taties. 18.30 Strijdkrachten. 19.00 Denk om de
bocli. 19.15 Silvëstri-kwartet. 19.30 „Jeruza
lem". 21.00 Gevraagde platen. 21.30 „Ik houd
niet van het toneelspelersleven", luisterspel.
22.00 Buitenlands weekoverzicht. 22,15 Ros-
sana Bottai. piano. 22.40 „Vandaag". 22.45
Avondwijding. 23.15 In huwelijk en gezin.
23.30 Parsifal, Richard Wagner.
HILVERSUM n. 414.5 M.
7.00, 8.00. 13.00, 19.00. 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Gebed. 8.15 Inlei
ding. 8.30 Goede Vrijdagdienst. 10.15 Intro
ductie en Allegro, Ravel. 10.30 Waterstanden.
10.35 Suite the Faithful Shepherd, Handel.
11.00 Voor zieken. 11.40 Phantasie Stücke,
Schumann, 12.00 Oude Italiaanse aria's. 12.30
Weerpraatje. 12.33 Kareol Septet. 12.55 Zonne
wijzer. 13.20 Vervolg Kareol Septet. 13.45 „Op
de korrel". 13.55 Philharmonisch orkest. 15.00
„Kruisweg". 16.00 Voor zieken. 17.00 Voor de
jeugd. 17.15 Franse lyriek. 17.45 Wat het bui
tenland leest. 18.00 Platen. 18.20 Actualiteiten.
18.30 Platen. 18.45 „Jongensstad", reportage.
19.15 Platen. 19.30 Brabants halfuur. 20.05 De
gewone man. 20.12 Epitaphios. 20.40 Gedich
ten van Guido Gezelle door Willem Tollenaar.
20.55 Wim Amende, cello met orkest. 21.15
„De goede week in Rome". 21.30 Zes fluit-
sonates van J. S. Bach. 22.00 „Het is vol
bracht", luisterspel. 22.40 Platen. 22.45 Gebed.
23.15 Symphonie no. 4, Brahms.
is dus een fabeltje dat het paard zijn be
tekenis gaat verliezen.
Wel is dit het geval met de eenden. In
1938 hadden wij er 875.000, nu slechts
277.000.
Onze schapen-voorraad daalde van
654.000 tot 425.000 in 1948.
Het verwondert ons dat er nooit een
actie van dierenvrienden is gekomen tegen
de onbillijkheid dat het mannelijke dier
wordt achtergesteld bij het vrouwelijke.
In ons land zijn op de 2.313.300 koeien
slechts 22.100 stieren. Er worden dus blijk
baar heel wat stierkalveren verorberd.
Dezelfde onbillijkheid toont de statis
tiek der varkens. Slechts 3000 beren zor
gen met 133.900 fokzeugen over de aanwas
van de varkensstapel.
De totale oppervlakte van Nederland is
33.328.18 lcm2. Daarop wonen bijna
10.000.000 mensen, wat dus neerkomt op
gemidddel 300 per km2. De verdeling is
evenwel ongelijk, in Drente wonen er
134 op een km2, in Zeeland 145, maar in
Noordholland 630 en in Zuidholland zelfs
772.
Omdat wij geen gegevens hebben over
de verdeling der dieren over het land,
kunnen wij alleen met gemiddelden wer
ken.
Gemiddeld wonen er in Nederland op een
km2 300 mensen, 70 koeien, 27 varkens,
10 paarden, 13 schapen, 520 kippen en 8
eenden.
Minister Mansholt wil het aantal koeien
nu opvoeren tot 85, dat der varkens 60.
En dat is dan nog berekend op de tegen-
wooi'dige bevolking van bijna 10.000.000.
Elk jaar groeit de bevolking met 200.000
zielen, zodat het aantal koeien, varkens,
paarden, schapen, eenden en kippen daar
mee gelijke tred moet houden. Op elke
200.000 inwoners die er per jaar bijkomen
moet dus ook plaats gevonden worden voor
55.000 koeien, 40.000 varkens, 6050 paar
den, 8500 schapen, 340.000 kippen en 5500
eenden.
Het ruimte-tekort in Nederland wordt
dus wel een brandend, een loeiend, knor
rend, hinnekend, blatend, kwekkend en
kakelend probleem.
\v"'^
Hjfej,Lremet met
IS PASEN
van dat heerlijk
BSEPVRliS-
FRUIT l
Gezond, verrukkelijk en...
legen veel lagere prijzen
alom verkrijgbaar. Nu kan
iederéén genieten. Op
de eerste én de tweede
Paasdag I De zomerse
diepvriesvrucbten en
groenten zijn tractatiesf
WINTERZON - VONK - BIRO'S EYE KRISTAL VITA
Een actie voor mensen die onschul
dig gevangen gezeten hebben
Men schrijft ons:
Enkele weken geleden heeft zich een
vereniging geconstitueerd van personen,
die na de bevrijding volkomen onschuldig
gevangen gezeten hebben. Allen Zijn in het
bezit van de gerechtelijke bewijzen en ver
klaringen, die geen enkele twijfel aan die
onschuld overlaten.
Ook deze mensen hebben niet alleen de
ondragelijke last van een geheel onver
diende straf gedragen, doch gaan ook
bukt onder het veelal totale verlies Van
hun bezittingen en hfm bronnen van in
komsten.
En ten derde moeten zij nog de minach
ting dragen van de even domme als wrede
opinie ener maar-raak-oordelende mensen
massa, die uit de hoogte neerkijkt op hen
die „gezeten hebben", zonder naar het hoe
of waarom te vragen.
Deze ernstig gedupeerden hebben nu op
gericht de „T.O.G.-Actie", (Ten Onrechte
Gedetineerden-Actie
Twee punten slechts omvat het program:
allereerst volkomen eerherstel, ten tweede
een vergoeding der materiele schaden.
Zo spoedig mogelijk zullen deze eisen
aan het oordeel van regering en volksver
tegenwoordiging worden onderworpen,
hiertoe zijn stappen in voorbereiding.
De actie staat uitsluitend open voor ieder
wiens vrijlatingspapieren zijn volkomen
onschuld bewijzen. Elk twijfelgeval moet
onverbiddelijk uitgesloten worden.
Het secretariaat van deze T.O.G.-actie is
gevestigd: Veerstraat 51 III, Amsterdam.
Emigratie
Verslag Spaarbankbond
Blijkens het verslag over 1948 van de I te daalde van 2,18 procent tot 2,10 procent,
Nederlandse Spaarbankbond werd in 1948 Zodat de marge tussen gekweekte rente en
Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00. 8.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 „Swéet Music". 8.15
Orkest Winstone en de Mills Brothers. 9.00
Frans s.vmphonie-orkest en Alfred Cortot,
piano. 10.00 Dr. A. J. van Leusen: „Tijdelijk
uitgeschakeld". 10.05 Morgenwijding. 10.20
Feuilleton. 10.35 Voor arbeiders in continu
bedrijven. 11.35 Werken van Milhaud en Pou-
lenc. 12.00 Accordeola. 12.30 Weerpraatje.
12.33 Symphonie of Strings. 13.00 Voor de
strijdkrachten. 13.3Q Dansorkest. 14.00 Het
Nederlandse lied. 14.20 Frans harmonie
orkest. 14.50 Vier Friese dichters. 15.15 Ka
merorkest. 16.00 „Komt u binnen".' 16.15
Amateurs. 16.45 Sportpraatje. 17.00 Nieuwe
platen. 17.30 Om en bij de twintig. 18.15
Platen van Elyane Celis. 18.30 Voor de strijd
krachten. 19.00 Artistieke staalkaart. 19.30
Lezen in de Bijbel. 20.05 Dingen van de dag.
20.15 Promenadeorkest. 21.00 Socialistisch
commentaar. 21.15 „Dc winkel van Sinkel".
22.25 Schetsen uit het leven. 22.40 „Barca
role". 23.15 „Sfeer en Rhythme". 23.40 Bing
Crosby en Frank Sinatra.
HILVERSUM H. 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Koor. 7.26 „Stabat Mater" van
Pergolesi. 7.45 Gebed. 8.15 Hoogmis. 9.50
Viool. 10.00 Voor kleuters. 10.15 Symphonï-
sehe muziek. 11.00 Voor zieken. 11.45 Fritz
Kreisler. viool. 12.00 Angelus. 12.03 Gewijde
muziek. 12.30 Weerpraatje. 12.33 Amusements
orkest 12.555 Zonnewijzer. 13.20 Zlgeuner-
muziek. 13.50 Film en toneel. 14.10 Accordeon.
14 20 Engelse les. 14.40 Walsen van Waldteu-
fel. 14.50 Boekennieuws 15.00 Hawaiian- en
gitaarmuziek. 15.10 Muziekcursus. 15.30 Har-
monie-orkest. 16.00 Lezing door R, Coppes.
16.10 Mannenkoor. 16.30 Gregoriaans. 17.00
De Wigwam. 18.00 Metropole-orkest. 18.30
Weekoverzicht- 18.45 Paul Robeson. 19.15
Actualiteiten. 19.25 Pianoduo. 19.50 Kath.
Thuisfront. 20.05 De gewone man. 20.12 Rondo
■van Mozart. 20.20 Lichtbaken 20.45 „De stem
van de week". 21.00 ..Negen heit de klok".
21.45 Spelregelkennis. 22.00 Weekend-sere-
bij de bondsspaarbanken (exclusief de
bankspaarbahken) ingelegd 347 millioen
en terugbetaald 363 millioen, zodat de
terugbetalingen de inleggingen met 16
millioen overschreden. Per 31 December
1948 kon het totale inleggerstegoed worden
aangenomen op 1040 millioen. Bij de
bankspaarbanken werd ingelegd 32 mil
lioen en terugbetaald 48 millioen. Zoal
niet bevredigend, aldus het verslag, dan
mogen deze cijfers toch geruststellend
worden genoemd. Het bedrag de inleggin
gen heeft het jaartotaal van 1947 met J 40
millioen overschreden. Het totaal bedrag
der terugbetalingen heeft het rqsulta^t van
1947 overschreden met 77 millioën. Re
kening dient te worden gehouden met de
invloed, welke is uitgegaan van de aan
slagen voor de heffingen ineens, waarvoor
velen een beroep op hun spaartegoed heb
ben moeten doen. Aangenomen mag wor
den, dat in totaal 32 millioen door de
spaarbanken aan de belastinginspecties
werd overgemaakt. De posten van inleg
bedroegen in 1948 4.100.00 tegen 3.979.000
in 1947 en de posten van terugbetaling
1.904.00Q tegen 1.744.000 in 1947, Het aan
tal .nieuw uitgegeven spaarbankboekjes
was wederom iets. hoger: 194.754 tegen
192.019 in 1947; het aantal afbetaalde
spaarbankboekjes bedroeg 10,0.369 tegen
96.344.
Omtrent de belegging der spaargelden
merkt het verslag op, dat de minister van
financiën bij de behandeling van de con-
versie-leningwet 1948 heeft toegezegd een
Eodanige beleggingsmogelijkheid te ver
lenen, dat de spaarbanken met een rede
lijke renteopbrengst voldoende liquiditeit
in acht zouden kunnen nemen. Het verslag
betreurt, dat het aëntal ter beurze geno
teerde obligatieleningen, uitgegeven door
publiekrechtelijke lichamen, niet onbe
langrijk is verminderd en dat de handel
daarin zo gering is, dat de eenzijdigheid
van de effectenbelegging in staatsfondsen
sterk is toegenomen. De hypothekenbeleg-
ging heeft enige uitbreiding ondergaan. De
belegging van de spaarbanken in schat
kistpapier is sterk toegenomen door de af
wikkeling van de liquiditeitsrekening. De
gemiddeld gekweekte rente is de beide
laatste jaren gedaald van 2,95 procent tot
2,90 procent. De gemiddelde vergoede ren-
Vulpenhouders
KANTOORBOEKHANDEL DE ROOI)
Anegang 14 - Tel. 11963 - Haarlem
(Adv.)
vergoede rente met een fractie is gestegen.
Omtrent de spaarmogelijkheden zegt het
verslag, dat deze voor brede lagen van de
bevolking nog altijd aan enge grenzen zijn
gebonden. In de practijk wordt door de
gezinshuishoudingen nog altijd ontspaard.
Evenwel waren de nadelige saldi tussen
inleggingen en terugbetalingen in 1948 be
langrijk lager dan die van het voorafgaande
jaar. Opgemerkt wordt, dat blijkbaar een
te groot deel van het volksinkomen voor
verbruik wordt bestemd en een te gering
deel" wordt bespaard. De verwachting
Wordt uitgesproken, dat het sparen op lan
gere Termijn bij dé eigenlijke 'spaa'rinstel-
lingen in nadelige zin zal worden beïn
vloed door de sociale voorzieningen, de
deelneming aan bedrijfspensioenfondsen
en de werkeloosheidsverzekeringen. Met
de Stichting van de Arbeid werd overleg
gepleegd omtrent stimulering, het inhouden
van spaargelden bij de loonbetaling.
In 1948 waren er in het gewest
Haarlem 481 gegadigden
In het jaarverslag over 1948 schrijft de
directeur van het Gewestelijk Arbeidsbu
reau te Haarlem, de heer A. P. M. van Riel;
over emigratie:
Indjen nog een bewijs nodig is, dat de
Nederlander zich, op grond van economi
sche en 'politieke overwegingen na de oor
log, ijhnder gerust en behagelijk gevoelt in
zijn stukje West-Europa, dan voor 1940
het geval was, dan kan dat gevonden wor
den in het sterk toegenomen verlangen tot
emigi*atie. Was emigratie in de jaren tussen
de twee wereldoorlogen in ons land een
zeldzaam voorkomend verschijnsel, in het
afgelopen jaar is door het arbeidsbureau
over niet minder- dan 481 adspirant-emi-
granten x-apport uitgebracht aan de Stich
ting Laixdvei'huizing. Van deze 481 adspi-
rant-emigranten wilden er 201 naar Zuid-
Afrika, 198 naar Canada, 52 naar Austra
lië en 10 naar Nieuw-Zeeland. Naar Zuid-
Amerika wilden 14 emigranten vertrekken,
naar de Verenigde Staten 2. Ten slotte
hadden nog 4 het oog laten vallen op
Frankrijk. Oxxder deze emigranten kwamen
184 landbouwers en landarbeider-s en 41
bloemisten voor. 48 waren timmerman, 16
metselaar, 10 schilder. De metaalindustrie
was vertegenwoordigd door 10 bankwer
kers, 11 loodgieters, 10 electriciens en 15
automonteurs.
In het algemeen waren de emigranten,
zowel qua persoon als vakbekwaamheid,
uit het goede hout gesneden. Een onaange
name bijkomstigheid van emigratie is nu
eenmaal dat, hoe welkom het vertrek ook
kan zijn als bijdrage tot de bestrijding van
overbevolking, de innerlijk sterksten en
taaisten het land verlaten. Te meer omdat
de immigratielanden tot een zo doeltref
fend mogelijke selectie van hun nieuwe
landgexxoten proberen te geraken en de
avonturiers trachten te weren. Hoe dit
echter ook zij, een goed georganiseerde
emigratie, voor alles van boeren exx tuin-
derszoons, doch ook van jonge mensen uit
andere beroepen, zal ons land in de ko
mende jaren niet kunnen ontberen.
BUITENLANDSE STUDENTEN KOMEN
WEER WERKEN IN ZEELAND
In Zeeland zullen ook deze zomer weer
wex-kkampen voor buitenlandse studenten
worden ingex-icht. Op Walcheren komt een
jongenskamp in het arbeidei-skamp Bigge-s
kerke of in het kamp Westkapelle. Het
object, waaraan de jongelui zullen werken,
is nog niet bekend. Het meisjeskamp zal
wederom in Wilhelminadorp op Zuid-Beve
land worden gehouden en evenals de vorige
jaren zullen de meisjes weer worden in
geschakeld bij de fruitpluk. Ieder kamp zal
ruim drie weken duren. De studenten ko
men in twee ploegen, de eerste meisjes- en
jongenskampen worden gehouden van 12
Juli tot 6 Augustus, hoofdzakelijk voor
Amerikaanse studenten. De volgende kam
pen zijn van 7 tot 30 Augustus en hieraan
zullen studenten uit verschillende Euro
pese landen deelnemen.
Bach's Matthaeus-Passion
te Beverwijk
Wij hebben nog de tijd beleefd dat een
uitvoering van de Matthaeus-Passion een
zeldzaamheid was, waar met verschul
digde eerbied tegen op gekeken werd, niet
het minst door de uitvoerdex-s zelf. Tegen
woordig is er geen tekort aan uitvoeringen
van die Passie meer; zelfs in kleinere plaat
sen waagt men er zich aan. En zo is Bach's
onvolprezen werk, na eerst vergeten te
zijn geweest, daarna met eex-biedige
schi'oom weer aan 't lichrt te zijn ge
bracht, uiteindelijk het vergeef mij de
tex-m „populairste" nummer van het
oratorium-répertoire geworden. Maar of
dat allemaal winst is valt ex-nstig te be
twijfelen. Een uitvoering als die welke
Woensdagavond in de Grote Kerk te Be
verwijk gegeven werd onder leiding van
de heer H. van Dijk en het zal in deze
week niet de enige zijn waax-op mijn be
denking van toepassing is wijst er op,
dat het begrip verantwoordelijkheid tegen
over een zo subliem kunstwerk bij som
migen vrijwel zoek is. De gezamenlijke
Doopsgezinde kox-en van Beverwijk en
Haarlem mogen dan al een vocaal ensemble
vormen dat voor zijn taak berekend is, wat
het trouwens al een paar maal bewezen
heeft met uitvoeringen te Haarlem, onder
leiding van Jac. Zwaan; maar de zaak
wordt hopeloos, wanneer aan hele en halve
dilettanten de taak van solisten en ox-kest
wordt opgedragen en het geheel onder een
directie moet gaan, waaraan alle precies
heid en verantwoord initiatief ontbreekt.
Wat de solisten betreft wil ik graag uit
zondering maken voor de tenor Gé Honig,
die de Evangelist heel verdienstelijk zong
en, zowel qua stem als voordracht, veel
aan Jan Schipper deed denken. Ook de
sopraan Susy HeidaHeyns had goede mo
menten; zij zong althans behoox-lijk rhyth-
misch. Joh. den Daas, vertolker van de
aria's en kleine partijen, weerde zich tevens
verdienstelijk. Bij de overige vocale solis
ten lag het dilettantisme er duimendik op.
De Bilthovense Orkestvereniging, uitge
breid met een paar uitstekende vaklui
(onder meer een fraaie hobo) deed haar
best, maar moest hier toch onder de maat
blijven.
Bets Nederkoorn leverde betrouwbaar
werk als claveciniste. Jac. Zwaan, aan het
orgel, koos op den duur de wijste partij,
door zijn begeleiden maar op te geven, daar
het met de stemming hoe langer hoe slech
ter werd.
Zeer goed was het knapenkooV van
Willem Hespe, dat onder leiding van zijn
eigen dii'igent kern gaf aan het openings
koor en aan een reeks koralen.
Het spijt mij zeer dat ik over het totaal
dezer uitvoering verre van geestdriftig
kon schrijven. Een speciale maatstaf voor
dilettantenwerk, waar het een zo ver
heven compositie als de Matthaeus-Passion
van Bach betreft, kan ik .onmogelijk aan
leggen. JOS. DE KLERK,
Zeventienjarige Portugese
won K.L.M.-opstelwedstrijd
De 17-jarige prijswxnnares van een opstel
wedstrijd, die door de K.L.M. was uitge
schreven voor Portugese scholieren, stapte
op Schiphol uit de K.L.M.-Skymaster
„Leeuwarden".
De opgave voor de wedstrijd was geweest
een opstel over Nederland te schrijven.
Honderden Portugese scholieren en studen
ten hebben meegedongen; Voor dé eerste
prijswinnaar'was een'luchtreis van Lissa
bon naar Amsterdam en terug bescïiikbaar
gesteld. Maria Fernanda Pereira de An-
drade won dé hoofdprijs.
In antwoord op een telegram van „De-
motex" waarin gevraagd werd de textiel
distributie af te schaffen, heeft de minister
van Economische Zaken geantwoord, dat hij
daarvoor geen termen aanwezig acht.
De gedemobiliseerden
Van de 459 in 1948 in het ge
west Haarlem gedemobili
seerden werden reeds 422
geplaatst
De tewerkstelling van demobiliserende
militairen, zowel uit Indonesië als uit Ne
derland, is zeer vlot vex-lopen, 20 wordt
medegedeeld in het verslag van het Ge
westelijk Arbeidsbureau te Haarlem. Be
halve de gunstige arbeidsmax-kt en de vrij
geleidelijke terugkeer van de militairen,.is
de morele gesteldheid en de reële lcijk van
de gedemobiliseerden op de mogelijkheden
die het Nederlandse bedrijfsleven kon
bieden, van gx-oot belang geweest. De offi
cieren van het Kennemex-bataljon mag
voor hun goede leiding onder moeilijke
omstandigheden een woord van lof niet
wox-den onthouden.
Van de 459 gedemobiliseerde militairen,
die zich in 1948 voor tewerkstelling aan
meldden, stond op 31 December 1948 nog
slechts een 37-tal als werkzoekend inge
schreven, waarvan de helft korter dan een
maand.
Tot het bemiddelingssucces heeft ook het
op het arbeidsbureau gevestigde Gewes
telijke Kantoor van de Sociale Dienst van
-het ministerie van Oorlog in belangrijke
mate bijgedragen. De plaatselijke demobi-
lisatieraad en zeer speciaal de werkge-
legeriheidscommissie van die raad, toonde
grote, belangstelling en was steeds bereid,
indien zich in individuele gevallen moei
lijkheden voox-deden, hulp te verlenen.
De herplaatsing bij de oude werkgever,
waarop de gedemobiliseerde krachtens het
Buitengewoon Besluit Ax-beidsverhoudingen
aanspraak kan maken, verliep in het al
gemeen vlot. Slechts in twee gevallen werd
door de werkgever ontheffing gevraagd
van "de herplaatsingsplicht; beide verzoeken
werden afgewezen.
Panda en de Meester*Ontdekkingsreizigeir
41. Aangezien het geluid van de voetstap
pen en de stemmen der achtervolgers
angstwekkend snel naderden, wist Panda
niets beters te doen dan maar achter Joris
aan door het venster naar binnen te glip
pen maar prettig vond hij het niet. ,JJat
is nu weer een inbraak!" zei hij boos.
..Sssst!" siste Joris. ..Voorzichtigheid is ge
boden, kereltje! Wek de bewoners van deze
4J.1J -_,U.7 V» CCIVCUU-ÏCIC-
nade. 22.30 Ave Verurn van Mozart, toespraak ncn*e vtlla "tet uit hun welverdiende
en gebed. 23.15 Orkest (Ouvertyre van Han- rust! Inmiddels zullen wij trachten om bij
del en Praagse symphonie van Mozart). 1
het flakkerend schijnsel van deze kaars zichtbaar welbehagen, een lang dames-
enige kledingstukken te vinden, waarin nachthemd te voorschijn haalde. „Ziehier,"
men ons,niet zo gemakkelijk weer zal her- knikte hij, „een zindelijk en fraai gewaad,
kennen wanneer wij ons weer op weg be- dat mijn ledematen sieren zal en dat stel-
geven. Onherkenbaarheid is een schone lig onze achtervolgers op een dwaalspoor
deugd in de omgang met zulke rekels als zal brengen! Rep u, baasje, want ik hoor
Goudbakker en Piep-eeh, onthoud dat, hen naderen.Maar nu moet je weten.
mijn kind! Mundus vult nóbilitateni, zoals
je zult weten!" En al sprekend stak hij
eerst een kaars aan, om deze vervolgens -
Panda in de handen te drukken en een i
linnenkast te openenwaaruit hij toen,met
dat dit huisje toebehoorde aan de dames
Woesteling, en deze dames waren door het
geflziister gewekt. Achter Joris werd een
bedsteedeur op een Tcier geopend
Toneel
„School voor Charme"
Natuurlijk kan Avadia, de vereniging
van leerlingen der Haarlemse Meisjes-
H.B.S., niet ieder seizoen zo'n buitenge
woon aardige toneelvoorstelling klaarspelen
als verleden jaar, toen zij met „Het ge
trouwde schoolmeisje" ieder begin van cri-
tiek volkomen ontwapende. Maar toch bleef
de vertoning, die wij gistex-avond in de
schouwburg zagen, daar niet eens zo heel
ver bij achter. Met Frans Hesmerg als re
gisseur heeft men het dan ook zeldzaam
goed getroffen. Het lukt hem telkens op
nieuw om de aan zijn hoede toevertrouwde
jonge mensen zich dei-mate met hun rollen
te laten vereenzelvigen, dat steeds de na
tuur te hulp kan komen, waar het talent
geen kx*acht genoeg dreigt op te brengen.
Nu moet onmiddellijk gezegd worden dat
„School voor Charme" echt eexx stuk is,
waarin zij zichzelf helemaal konden geven.
Het pretentieloze verhaal, dat de moeite
van het navertellen nauwelijks waard is,
speelde zich namelijk af in een internaat
voor meisjes, waar het onderwijzend per
soneel door een gril van het lot vrijwel
alleen uit knappe jonge mannen bestaat.
Men kan met luttel fantasie gemakkelijk
nagaan, welke gevolgen er uit deze ver
houdingen voortvloeiden. Slechts het eerste
bedx-ijf viel buiten dit milieu.
In tegenstelling tot de vorige keer was ér
ditmaal geen uitblinkster, die de anderen
enigszins ir. de schaduw zette. Dus mochten
de toeschouwers, die hoorbaar plezier be
leefden, hun gunsten verdelen onder de
veertien medewerksters, die tezamen het
toneel zo fleurig en hartveroverend, maar
vooral zo heerlijk ongedwongen bevolkten.
Als er toch een onderscheiding voor de
beste prestatie uitgereikt moest worden,
dan ging die naar de vertolkster van de
schuchtere secretaresse. Speciaal in de
laatste taferelen liet ook de speelster van
de hoofdrol zich echter haar kans niet ont
glippen.
Ter uitbeelding van de zes mannen ver
leenden enige studenten en scholieren hun
medewerking. Het was jammer, dat de op
zet van het stuk meebraaht, dat zij min of
meer de boventoon voerden en in het spel-
beeld sterk overheersten. Voor de manier,
waarop zij zich van hun taken kweten, kan
men niet anders dan respect en grote be
wondering hebben. De vooirzitter van de
vex'cniging opende het feest met een heel
geestig speechje, onder meer ter begroeting
van de wethouder van Onderwijs, die de
opvoering bijwoonde. DAVID KONING.
In een smeltkroes
Batavia flj)
Er zijn
Batavia; straten, waar niet afg^
drie grote winkel^,
raar met afésC'
worden, maar waar men zonder
(hoge) gevraagde prijzen mötthS!®*
zijn Rijswijk, Noordwijk en MoS f'1*
dne aan het water, alle drie met h
gebouwen, alle drie ongelooflik- „-'f' "ft-
het water, waar ze aan liggen ntf1'
dan zouden zij fraai genoemd
den. Nu niet. Zij zijn breed, een E?5*'
melig (maar dat mag .hier nainX^
bazing wekken) en redelijk oJÏÏ0'»-
En er is altijd lawaai. Want ,ct
Batatvia zal ook maar voor tlv» -
het bestaan van zijn claxon J»
iedereen toetert, rijdt onvooracht,. S;
pas als hij voor een grotei va,!!!,'?9
komt te staan. Vandaar dat arof? ?tiÉ
trucks maar zelden remmen enli?*
nog wel eens in de knel komen tïï, ?a
gemene vreugde in het verkeer'.,»..
hogen houdt de tram rechts, X'?'
andere voertuigen volgens voorsS b'
houden. Het resultaat van dit alk
op de nieuweling wat verwarrend
duurt niet lang ol hij weet ai
betèr. Dan is hij al doordrongen vS
den stelregel, dat het op een
gevaarlijk is, m een Personenauto E?
kebjk veilig en in een drie-tonnerS'
risico. Dit zijn maatstaven die L!*
die aan het Bataviase verkeer
nemen, moet kennen.
„Grootse, typisch welgestelde
stad", denken mensen, die Molenvliei r
wijlt en Noordwijk voor het eerst.»
ziet het er ook uit. Maar sla ÏL"
zijstraat in. Want ge zit onmidSvJ?
den in de kampong. Zanderige- som-f'
derige smalle weggetjes, kleifS?
huisjes en petieterige tuintjes, vel met«S
onderhouden onkruid. Daar wonen d, kf
nesiërs, die het grootste deel van B
inwonertal uitmaken. Het lawaai
verkeer vlak bij schijnt weg te val
is stil, alleen het geschreeuw van tall»
grotendeels naakte kindertjes is te hare! lï
en vlak voor hun huisjes zitten de b.» 1
vredig en tevreden gehurkt aan hunS
tjes te zuigen. Om te zeggen, dat het ij
schoon isneen. Verre van dat ml
de Indonesiërs schijnen zich in hun mSi
schaduwrijke kampongs wel op hun kS
te voelen.
En van deze kampongs zijn er talloze b
Eatavxa. Grote en kleine, maar allerJ
zien ze er ongeveer gelijk uit. Armelijk ta
vies, tevreden en rustig. Het kleine beetle
geld, dat de inwoners ervan nodig hebben
verdienen zij met wat handel. Handel m
alles. En enkelen van hen ook zijn chauf.
feur of bediende. Over het algemeen zii;
zij arm, zodat zij zich slechts één vrow
kunnen veroorloven (hun godsdienst staz:
hun er vier toe).
Maar zij klagen niet. Als zij maar gea
moeilijkheden of kopzorgen en we! lua
dagelijkse portie rijst hebben, voelen
zich niet ongelukkig. Dit is geen „koloniale
conclusie", maar één, die pas na vele ge*
sprekken met de oorspronkelijke bewoners
van dit land is bereikt. e.P,
A
T
K
A
N
K
A
N
«JcaooOmtLIFE WEI r.f.fcTim
HAARLEM CJ 13 DEN KAAG N
ewtU'.flJSTR.I JS? smsmurg.
Wij' maken iets
bijzonders in
Zonder enige
verplichting kunt
U deze bewonderen
Gifhorn. De Britse autoriteiten in Duiu-
land hebben de „Duitse rechtse partir,
die haar aanhangers heeft in het 2
Neder-Saksen gelegen district Giftere,
op grond van haar „ultra-nationalisti
sche neigingen" verboden. De Britse
regionale commissaris van Neder-
Saksen heeft in eeix brief aan de voor
zitter en de leden van de .pario
verklaard ervan overtuigd te zijn dat
de politiek en de methoden van de paril)
schade berokkenen aan de democrat»
in Duitsland.
Nieuwe stad. De gemeenteraad van Jonar.-
nesburg heeft een delegatie naar
Zuid-Afrikaanse regering gezonden te
bespreking van een plan tot het bou»'a
van een enorme inbooxiingenstad in
omgeving van Johannesburg. Er zouden
60.000 huizen gebouwd moeten worden
voor een bedrag van 23 millioen poni
De nieuwe stad zou 300.000 inwoners
hebben.
Aardbeving. In een uitgestrekt gebiea
de Noord-Westelijke Amerikaanse s_.
heeft zich Woensdagavond een k«
tige aardbeving voorgedaan, tengevoig
waarvan enige doden zijn gevallen
voor millioenen dollars schade is aan
gericht. De beving was zo hevig, da.
naalden van de seismograaf van de
versiteit te Washington braken. In
schillende steden van de staat Wa«
ton, zoals Seattle, Tacoma, OlymPji
Longview, Centralia en andere, vlucht
ten de mensen in paniek de t»<|,
weer zwaaiende huizen en get
uit. Brokken steen en beton kvlag»
naar beneden in de straten, wa
dingbuizen braken, muren scheurden®
duizenden schoorstenen stortten d
daken van de huizen.
Wereldburger. Garry Davis, de „we-
burger no. 1", heeft bekendgema W-
hij de Sovjet-Russische «a™
verzoeken hem zonder paspoort «ro
de Sovjet-Russische grens te MtnP^
seren, teneinde bij de burg
Sovjet-Unie aanhang te w™£L[rJ.
zijn beweging voor het wereld-
lisme. Davis deelde verder
dat hij een „verdrag vanwereW
gers" zal afkondigen, ais tegen
het Atlantisch pact.
Arrestaties. De Oostenrijkse
Binnenlandse Zaken, Graf, hera
te Wenen afgelegd
dat de Sovjet-Russische beeW
pen in 1348 360 personen
gehouden. De Amenkaaiu
Franse bezettingsautoriteiten
1948 respectievelijk 40, 43 en -
sonen in arrest gesteld.
Ongeluk. Een Amerikaans „snooi
straalvliegtuig is te Sulzba hj,
meter ten Oosten van
pletter gevallen. De vlieger
komen.