Ht Lek-duinplan" zal 'sGravenhage
jldoende drinkwater helpen
san vo
S
„Holland Festival" geeft aantal belangwekkende
concerten, opera-uitvoeringen en exposities
\,Senop!es*»rt°ye°~ROem V3n
Visserij-varia^
Nieuwe haveningang v oor Scheveningen
wordt dringend noodzakelijk geacht
Een Parijs symbool - de concierge - bedreigd
Zwitserland's nationale etalage
MEI 1949
DISSDAcjl
1JMU1DER COURANT
Binnenkort gaat de eerste spade voor dit millioenen-
project inde grond
W V* STbefomeTwoïden
Cli!t®df-bS door het steken van
t-esvinbolise6™ vieren, ondei
£"^^adedS van vele autoriteiten
"Sd®'des0^. dat ruim 23 ha.
...Gravenhage rue sinds 1884 ult de
iiSvenhage en Wassenaar
t»®1" Zt In de laatste veertig jaren
«::"ePS reolbeuw gepleegd op het
i a zoetwaterkapitaal. Bij
voor dit
waai
de beste
""TaSvan weldra het eT~
«d0'""! S en zout water worden
v.it 1®" Zoit meer zou de Hagenaar
reorotenendorst kunnen
rt'^'ZZZeenm ScVavenhage stond
lsil wobleem: waar halen wjj een
<dhoeveelheid d™kwater van-
boringen leidden er toe, dat de
Lek n°g voor de oorlog gekozen
«W t\„„ voor de toekomstige aanvui-
ZuldhoUand
54 P t<M9 een commissie van advies
-®?1, die tot taak had te bestuderen ,n
Mate deze Haagse plannen dienstbaar
,H konden worden aan een betere
eeT.aakt provincie Zuid-
""Tmgemeente 's-Gravenhage toonde
;1 bereid aan anderen water te
J 5 wel tot een in 1980 te bereiken
i{ lm van rond 15 millioen m3 per jaar
■"""P.-,, ]eVering van ten hoogste 45
t ïitbreken van de oorlog belemmerde
'lering van het plan. Na de oorlog
L4 op het gebied van drinkwatervoor-
fr, veei veranderd te zijn. De Leidse
£-3«termaatschappij, die m 1939 graag
van 's-Gravenhage had willen be-
liyenkon zich toen zelf behelpen en ook
cr ia dat eerst mee zou doen, toonde geen
Stast meer. Door deze veranderingen
Lhikt de 'gemeente 's-Gravenhage thans
'„et over een gedetailleerd overzicht
S de toekomstige ontwikkeling van het
ui-juinplan en haar duinwaterleiding. In
j«ê: eeval is het project waaraan binnen-
tó begonnen zal worden, gebaseerd op de
leerstelling, dat andere gemeenten in
tïolland drinkwater zullen afnemen.
Zuivering in étappes.
Kat Lek-duinplan is in de loop der jaren
HL allerlei veranderingen onderworpen
wat, Eerst wilde men het water onge-
jesd naar 's-Gravenhage pompen, toen
K pniverd. Thans schijnt men een
teïfi! gekozen te hebben. Het water
teii Bergambacht voor de helft ge-
t -v Óan naar 's-Gravenhage gepompt,
e3 cóen uitgespoten en dan later weer
EjK'T.pt en geheel gezuiverd de Haagse
feps aangeboden. Dit onttrekken van
mr aan de Lek moet men zich niet te
KüOaOig voorstellen. Alleen bij Berg
pracht al moeten werkzaamheden wor-
ca verricht en gebouwen .worden gezet
raraee een bedrag van ruim 2,5 millioen
gemoeid is.
langs de weg, die over de Lekdijk loopt
a Bergambacht naar Krimpen aan de
-ï!een bepaalde strook grond uitge-
voor de watervoorziening. De uiter-
ïijden zullen daar over een brede strook
*rda afgegraven, zodat er als het ware
er. ciepe vijver ontstaat. Deze vijver, het
«ös bezinkingsbekken, zal van de rivier
neen afgescheiden door een dijk, die
«ie ten doel heeft de Lekdijk daar ter
f-iitse te verstevigen. Het Lekwater komt
te buizen via de buitenste dijk in het
ct bezinkingsbekken en wordt vervol-
ia door twee hevelleidingen door de
tóe Lekdijk gevoerd. Een vacuuminstal-
p regelt automatisch de toestroom van
"eter. Aan de landzijde van de dijk
ip: de leidingen op een hoogte van 1.60
tNAP weer te voorschijn. Het water
in buizen ondergronds verder
f 2nd ingepompt naar het terrein waar
filtergebouw geplaatst zal worden. Op
«t terrein, dat thans onteigend wordt,
enkele gebouwen en installaties ver-
Hel grootste is een gebouw van 150
meter, Na de filtratie te Bergam-
wordt het water door hoge drulc-
Cf"111 de transportleiding geperst.. De
tl"rniddelli-iri van de transport-
jffljis gesteld op 1.20 meter. Deze lei-
.Ju bestaan uit buizen van gewapend
'--voorzienvan een metalen kern, doch
K.N.A.C. constateert meer
begrip voor veilig verkeer
Blijkens systematische waarnemingen
van de KNAC gedurende de laatste drie
jaren zijn de gedragingen van alle catego
rieën weggebruikers aanmerkelijk ver
beterd. Zulks is volgens de KNAC waar
schijnlijk te danken aan meer bezinning en
beter verkeersbegrip. en voor een gedeelte
naar verluidt zou de Nederlandse fabriek, te danken aan de vele acties van de politie
die deze buizen zal leveren, nog gebouwd
moeten worden. De lengte van de trans
portleiding bedraagt ruim 45 km. Het ge
deelte tussen Bergambacht en Gouda zal,
wegens de zeer drassige grond, op paaljuk-
ken worden gefundeerd. De buizen van het
verdere gedeelte zullen geplaatst worclen
in diep uitgegraven gleuven.
Veranderingen op til in Bergambacht.
De boeren van Bergambacht, meest wel
varende lieden, zijn niet erg ingenomen met
het verlies van hun grasland. „Wat moeten
we met het geld doen dat we er voor terug
krijgen?" klagen, zij. Ook de opkomende
industrie ter plaatse ziet met angst en vreze
het begin der werkzaamheden naderen.
Zullen de losse werkkrachten, die thans nog
op de vijf timmerfabrieken en de veevoe
derfabrieken werken, niet liever bij de
waterleiding gaan werken? Het grootste
deel echter van het ruim 3700 inwoners tel
lende dorp verheugt zich op de grotere be
drijvigheid in hun landelijk bestaan. Fluis
tert men niet, dat ruim 800 man gedurende
drie a vier jaar zullen werken aan deze
waterleiding, die ruim negen millioen gul
den in totaal zal kosten? In ieder geval
zullen zij met belangstelling komen kijken
naar het steken van de eerste spade en naai
de autoriteiten, die wellicht het eerste Lek
water zullen proeven, waarmee de room
van deze nieuwigheid dan weer is afge
schept.
in tal van gemeenten.
Het aantal voetgangers dat geheel fout,
in schuine richting en zonder uit te kijken,
oversteekt is in drie jaren gehalveerd tot
15 procent. Het percentage, dat deze
manoeuvre correct verricht is opgelopen
van 13 tot 15 procent. Ongeveer 70 procent
(in 1946 nog 56 procent) kijkt wel uit,
maar steekt niet haaks over. Ongeveer
vijf procent loopt niet op de voetpaden,
waarvoor gelegenheid is, begin 1946 was
dit 13 procent.
Van de wielrijders rijdt 98 procent (96
procent in 1946) op rijwielpaden indien
deze aan weerszijden van de rijbaan be
schikbaar zijn. Slechts een zesde, in 1946
een zevende, gedraagt zich geheel correct
bij verkeersknooppunten, geeft tijdig
tekens, kijkt goed uit en neemt de boch
ten op de juiste manier. Een tiende doet
een en ander geheel foutief. Een kwart
geeft geen teken bij links of rechts afslaan
(in 1946 een derde), twee derde hiervan
kijkt niet uit.
Ook aan het snelverkeer kan een beter
cijfer voor verkeersgedrag worden toege
kend. Op rechte weggedeelten rijdt thans
85 procent behoorlijk rechts. In 1946 was
dit 70 procent. Het percentage, dat bij
bochten de richtingaanwijzer tijdig uit
steekt en de bocht correct neemt is gestegen
van 51 tot 70. Het aantal voertuigen dat in
de bebouwde kommen links van de rijbaan
parkeert, is van een derde teruggelopen tot
een vijfde.
„In tegenstelling tot steden als Edinburg,
Luzern en Salzburg hebben wij in Neder
land altijd een goed verzorgd winter-
muziekprogramma en men zou licht ge
in Den Haag wordt op 17 Juni een tentoon
stelling geopend van Nederlandse en Bel
gische schilders van deze tijd. Daarvóór is
er een expositie over vioolbouw. In Rotter-
neigd zijn te zeggen, dat een muziekmani- dam zal tot 10 Juli een tentoonstelling te
iapanoeli op weg naar
ae status van deelstaat
De voorliehtings-
tóïSl.» j yrtement V£m Binnen-
*-« «len deelt mede:
t«S8Sr-„X" 11 M* IM» te
'Jfiïwl T™ Sr g V3n een status
"Panoeh erkend als de voor-
wTO°°.r?iging der bevolking
te tel VB SS r Va" S™atra
panoell> voor wat betreft
-""MUH fpn n?en van de wensen der
4 «verin» if?™ fan de vorming van
W 5a":gde SW» van Indo-
C'S'f"! d«' V. S. I. tot het
zolang - d?n> een en ander
V een aij„ gaa" mel te vervangen
JWeld lichaam.democraösche wijze
üWor>eif\f.§!!Cjiedt naar aanleiding
R'-i Matf" het aa"-
JWWS te ,SaS? ,de sdrekking had.
Ni. voorshtnrif t0t een zelfstandige
staand tot fa recdtstreekse ver-
^ering van IndnL "V^° pige federale
i "WiSte Er besltestaS OP
JwklariM™^5™™*. op grond van
vS?™lbe0,0gtderhaIdaO'«.
^«aktunst niet de bereikto
iet de vorm, zal worden ge-
v2n ös na 19 rw3" ?ieuwe deelge-
l7®3®, voor de in jP der bezette ge-
^clkinprt/, „.i. ze gebieden wonende
te scheppen u«ing
m het haar +n u" verlan§ens in
^^Sstecht. bekomende zelfbe-
festatie als het Holland Festival voor ons
land toch niet zo dringend nodig is. Dit is
inderdaad tot op zekere hoogte juist. De
Nederlandse orkesten kunnen elke verge
lijking met de buitenlandse doorstaan en
de Nederlandse concertbezoeker krijgt al
tijd goede muziek te horen. Toch is het
Holland Festival een onderneming, die
moet worden toegejuicht. Holland heeft
grote aantrekkingskracht voor touristen en
het kan nooit kwaad zijn deze aantrek
kingskracht in de zomer te vergroten door
een grote muzikale manifestatie".
Aldus de heer P. Diamand, een der lei
ders van het Holland Festival, dat van
15 Juni tot 15 Juli in Amsterdam en den
Haag (Scheveningen) zal worden gehou
den. De heer Diamand vertelde, dat de
Nederlandse orkesten, die aan het festival
meedoen, niet met louter paradepaard]es
voor het voetlicht zullen treden, doch een
zeer gevarieerd, interessant muziekpro
gramma in voorbereiding hebben. Ook „de
provincie" zal met haar musici in het festi
val optreden. Het Utrechts Stedelijk Orkest
zal twee concerten geven, één in Den Haag
en één in. Amsterdam. Het zal uitsluitend
werk van Utrechtse componisten uitvoe
ren: het programma venneldt werk van
Wagenaar, Pijper, Van Otterlo, H. Aïv
driessen en Henkemans. Het Amsterdamse
Concertgebouworkest geeft vijf concerten
in de hoofdstad en vier in Scheveningen
onder leiding van Eduard van Beinum,
Pierre Monteux, Erich Kleiber en George
Szell. Het Residentie-orkest zal tien con
certen in Scheveningen geven en één in
Amsterdam. Dirigenten zijn Carl Schuricht
en Ernest Ansermet.
Bij de kamermuziekuitvoeringen, die ge
durende het festival zullen worden gege
ven, staat de eerste Europese uitvoering van
Hindemith's „Marienleben" op het pro
gramma. Deze compositie is in Januari van
dit jaar in New York uitgevoerd en daar
zeer gunstig ontvangen. Een andere pre
mière, die tijdens het festival ten gehore
zal worden gebracht, is het „Hooglied"
van Bertus van Lier. Hierbij treden als
solisten op Dora van DoornLindeman,
Peter Pears en Herman Schey.
Opera's.
De Nederlandse Opera komt met vier
opera's, namelijk „Orfeo" met Kathleen
Ferrier als gast, „Manon", „Carmen" met
Jennie Tourel en „Troubadour", alle onder
leiding van Pierre Monteux.
De Weense Staatsopera zal ook vier
opera's ten gehore brengen. „Entführung
aus dem Serail", „Don Giovanni", „Figaro"
en „Der Rosenkavalier".
Nederlandse Bachvereniging.
De Nederlandse Bachvereniging geeft vier
concerten. „Kunst der Fuge" met het Con
certgebouworkest onder leiding van dr. An-
thon v. d. Horst, verder Bach's „Hohe Mes
met als solisten Jo Vincent, Annie Her
mes, Jan Schippers, Max Kloos en Guus
Hoekman, eveneens met het Concertge
bouworkest. Verder zal de Nederlandse
Bachvereniging met het Concertgebouw
orkest onder dr. Anthon van der Horst uit
voeren Bach's „Wereldlijke Cantates" met
als solisten Greet Koeman, Annie Hermes,
Lex Karsemeyer, Jan van Mantgem, Lau
rens Bogtman en Herman Schey en een ge
mengd programma met „Te Deum" van
Purcell, cantate no. 169 en „Magnificat"
van Bach. Solisten voor dit laatste pro
gramma zijn Kathleen Ferrier, Dora van
DoornLindeman, Erna Sporenberg, Jan
Schipper en Willem Ravelli.
Beeldende kunst.
Gedurende het festival zullen in Amster
damse, Rotterdamse en Haagse musea be
langrijke schilderijententoonstellingen wor
den gehouden. Op 9 Juli wordt in het
Rijksmuseum te Amsterdam een tentoon
stelling geopend van middeleeuwse West-
duïtse kunstschatten. In het Stedelijk Mu
seum, eveneens begin Juli, komt een ten
toonstelling van expressionistische schil
ders. Er zullen werken worden geëxpo
seerd van Picasso, Van Gogh en de Japanse
schilder Housai. In het gemeentemuseum
„Boekenrode" bridge-kampioen
In Utrecht zijn de eindstrijden gehouden
van het bridgekampioenschap van Nederland.
De vereniging „Boekenrode" uit Heemstede
met de dames Cats. De Kadt, De Nijs en de
heer Daniëls is er in geslaagd het kampioen
schap van de tweede klas te behalen. Het
viertal bleef, zowel in, de competitie als in
de eindstrijd, ongeslagen.
„IJmuiden" bezette in de hoofdklas de
zesde plaats en „Sans atout" uit Beverwijk
in de eerste klas de laatste plaats.
zien zijn van werk van Kees van Dongen,
Daarna volgt een expositie van schilderijen
uit een particuliere verzameling.
Ook op het gebied van filmkunst zal er
gedurende het festival het een en ander te
zien zijn. Er zullen documentaires worden
vertoond, die bekroond zijn na de wed
strijd, uitgeschreven door het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen. Bovendien zullen te Amsterdam er.
Scheveningen twee belangrijke filmpre
mières worden gehouden.
Ballet.
Katherine Dunham, die in Londen, Parijs,
Zürich en Milaan grote successen oogstte,
zal met haar gezelschap van 13 tot en met
16 Juli vier maal in de Amsterdamse Stads
schouwburg optreden. Op het programma
staat onder andere de „Caribbeau Rhap
sody".
Het ballet van Monte Carlo komt onder
meer met Tschaikofsky's „Lac des Cygnes",
Chopin's „Sylphides", Adam's „Giselle",
Bellini's „Somnanbule" en Bach's „Concerto
Barocca".
RAPPORT DER COMMISSIE-TH IERRY
Zaterdagdrukte. De Petten (IJM 49)
voerde Zaterdag 600 kisten vis van de
Noordzee aan. De Neptunus (IJM 87)
bracht 180 manden vis aan en de Johannes
Polderman (IJM 20) kwam met 1400 kis
ten IJslandse vis binnen: 700 kisten daar
van bevatten schelvis, 450 kisten kabel
jauw en de rest varia.
Voorts was er aanvoer van twee trawl-
loggers én een zestal grote snurrevaad kot
ters. D_oor.de grote aanvoer waren de prij
zen over het algemeen in dalende lijn.
Zweedse makreel. De Zweedse vracht-
kotter. GG 785 is in IJmuiden met een
lading makreel aangekomen. De vis was
verpakt in kisten van 40 pond. Maandag
zal de gehele lading, bestaande uit 2500
kistjes, gelost worden. In de komende
weken wordt nog meer aanvoer van deze
makreel-kotters verwacht.
Thuisstomende. De „Alkmaar" en de
„Hercules" zijn thuisstomende en worden
Dinsdag-in IJmuiden verwacht.
De „Bloemendaal" zal vermoedelijk »msse visserij, haar belangrijkheid moet
Zonder modernisering van de buitenhaven zullen
rederijen en handelsondernemingen gaan kwijnen
Nieuw afslaggebouw is nodig
Zoals wij reeds medegedeeld hebben, is
een adviescommissie van de gemeente Den
Haag tot de conclusie gekomen, dat de
Scheveningse haven aanzienlijke verbete
ringen behoeft Enerzijds baseert zij zich
op het grote economische belang dezer
haven, anderzijds op de overheidsplannen
tot modernisering van de haringvloot. In
dien, aldus de commissie, de Nederlandse
zeevisserij, in het bijzonder de Scheve-
Woensdag in IJmuiden aankomen. De
vangst bedraagt ongeveer 1200 kisten IJs
landse vis.
Grote exemplaren. De Sumatra bracht
een achttal zeer grote knapen aan. Twee
heilbotten wogen samen 99 kilo.
Thuisstomende voor de Woensdag-
markt is de Haarlem IJM 9. Schipper Blok
die nog steeds op de Noordzee vist heeft
ruim 1000 kisten vangst. Verder is thuis
stomende van IJsland de Simon de Danser
IJM 43. Het is nog niet bekend of de oude
zeerover in Grimsby lost.
Naar IJsland is vertrokken de Johan
nes Polderman. De Assan Reis zal Donder
dag voor de eerste reis naar de visserij ver
trekken. Als alles goed verloopt wordt in
de IJsland-wateren gevist.
De Poolse trawler Neptunus heeft
Maandagmiddag het gehele visruim vol
geladen met trawl- en haringnetten. Deze
kostbare lading is bestemd voor de Poolse
trawlers in Gdynia. Ook daar zijn weer
enkele IJmuider vissers werkzaam om het
netwerk te „zetten". De trawlnetten zijn
door oude Nederlandse vissers als „thuis
werk" gemaakt.
Schipper Klaas Blok die momenteel
in het zeemanshuis te Reykjavik wordt
verpleegd, gaat goed vooruit. IJmuider
vissers hebben enkele bezoeken bij de pa
tiënt gebracht. Over veertien dagen zal Blok
per vliegtuig naar Nederland reizen.
Een der oudste schippers der IJmui
der trawlervloot is Jan Koeman Sr. Deze
IJmuidenaar heeft al zeven kruisjes achter
zijn naam, maar is nog volbloed zeeman.
Toen in dit voorjaar een beroep op Koeman
werd gedaan om nog als loods-visèchipper
naar IJsland te vertrekken, is de oude baas
aan boord van de Poolse trawler Wega
gestapt.
Op de eerste reis werd door de Wega in
Grimsby 23.000 besomd. Deze week zal de
Wega opnieuw in Grimsby lossen om dan
naar IJmuiden te komen.
GONGWEDSTRIJDEN D.C.IJ.
De damclub IJmuiden zal Dinsdagavond
in hotel Kennemerhof voor leden en ge
nodigden een gong wedstrijd met attracties
organiseren. Na afloop zal men nog enige
tijd gezellig bij elkaar blijven.
Zal het legioen der „pipelettes"
zich kunnen handhaven?
Van onze correspondent te Parijs)
Een recent regeringsbesluit tot beper
king van het aantal personen, werkzaam in
improductieve beroepen bedreigt het
bestaan van ongeveer honderdduizend Pa-
rijse concierges, doch om het belang van
dit bericht op de volle waarde te kunnen
schatten moet men het leven in de Franse
hoofdstad uit ervaring kennen.
Een concierge - het beroep wordt in
Frankrijk bijna uitsluitend door vrouwen
uitgeoefend - is in het bestaan van de Pa-
rijzenaar namelijk een uitzonderlijk be
langrijk personage. Zij ontvangt en distri
bueert de post, ze int de huurkwitanties,
neemt telefoontjes en boodschappen aan en
wordt bovendien geacht het trappenhuis
schoon te houden. Uit de andere richting,
de richting van de buitenwereld, plegen
bijvoorbeeld rechercheurs en enquêteurs
zich eveneens tot de concierge te wenden,
wanneer ze voor een of ander onderzoek
bijzonderheden willen weten over het par
ticuliere bestaan van een Parijzenaar. Tij
dens de bezetting hebben aldus talrijke
Fransen het leven weten te redden dank
zij hun concierge, die vaak zo vriendelijk
was, de Gestapo-agenten een rad voor de
ogen te draaien.
Het is voor de Parijzenaar om vele re
denen geraden, goede relaties met zijn con
cierge te onderhouden, want haar vertrou
wen of voorspraak kar. hem soms uit be
narde situaties redden. Om al die redenen
wordt er hier wel eens beweerd dat de
keuze van een concierge nauwelijks minder
belangrijk is dan de keuze van een levens
gezellin, maar of dat helemaal waar is,
is een vraag van tamelijk academische orde
geworden, sinds er in Parijs een nijpende
woningnood heerst en vele onbehuisden óf
hótelbewoners grif een 1000 gulden „sleu-
telgeld" op tafel leggen teneinde een of
andere woning te kunnen betrekken, hoe
uitgewoond en klein die ook zijn mag.
Öm iets te begrijpen van, enerzijds, de
psychologie van de concierge en anderzijds
van de speciale banden met de bewoners
van „haar" huis, is het nodig haar mate
riële situatie met een enkel woord toe te
lichten. Omdat zij practisch geen salaris
toucheert - ze heeft alleen vrij wonen en
ontvangt van de buisheer een zakgeld je
dat variëert van f 1,50 tot f 15 per maand -
is de concierge practisch op de fooien aan
gewezen.
Haar hele loopbaan speculeert de con
cierge daarom op de compassie van haar
medemensen: de uitspraak „het bestaan
is toch wel erg hard geworden, meneer" ligt
in haar mond bestorven en ze vindt het
zeer"billijk en natuurlijk dat ook de: ge
ringste vriendelijkheid" harerzijds .- het
openen van een deur of zelfs een beminne
lijke glimlach - met een biljet wordt be
loond. Wanneer een postbode een "chèque
heeft aangereikt dan verwacht zij haar per
centage en als in haar „loge" een pakje
arriveert, dan meent zij dat zij er recht op
heeft te weten wat er in zit.
Als het toevallig wat eetbaars is of iets
anders, dat zij ook juist goed kan gebrui
ken, dan moet men wel erg sterk in zfjn
schoenen staan om haar niet een déél toe te
schuiven. De zuinigheid zou de wijsheid
anders naderhand wel eens kunnen be
driegen.
Dit element van betaald vertrouwen en
gehonoreerde hulpvaardigheid geeft voor de
buitenlander soms wel een wat bittere bij
smaak aan de vriendelijkheid, waarmee
zijn concierge hem tegemoet pleegt te tre
den. Maar de Parijzenaar zou het diep be
treuren, wanneer de concierge uit zijn be
staan verdween. Dat bestaan is voor hem
zonder haar zelfs niet wel denkbaar: haar
verdwijnen zou een revolutie betekenen in
zijn leven. Want in weerwil van de hard
nekkige legende is de Fransman een oer
conservatief wezen en daarom geloof ik,
dat hij, ondanks 't genoemde decreet, haar
nog wel in stand zal blijven houden, de Pa-
rijse „pipelette", met haar stofdoek om het
hoofd, de blote voeten in pantoffels en de
bezem in de hand, die elke bezoeker luid
keels toeroept, toch vooral niet te vergeten
zijn voeten te vegen.
Zij is voor de Parijzenaar een symbool
van zijn stad zoals de Sacré Coeur en de
Tour Eiffel - en symbolen als deze vaagt
men nu eenmaal niet met een enkele pen-
nestreek weg.
kunhen handhaven, dan is zulks alleen
mogelijk, door in de toekomst ten dele ver
der afgelegen visgronden op te zoeken.
Hiervoor zijn snellere en grotere schepen
nodig dan die, waarover de Scheveningse
vloot thans over het algemeen beschikt.
Voor dergelijke schepen is de thans be
staande haven ongeschikt, zodat zij buiten
de voorziene modernisering zal blijven,
indien niet in de eerste plaats de buiten
haven gemoderniseerd wordt.
Wanneer deze en andere werken niet
worden uitgevoerd, dan is de commis
sie bevreesd, dat de op Scheveningen
gerichte zeevisserij vrij spoedig sterk
achteruit zal gaan. Men verwacht, dat
dan de rederijen en handelsonderne
mingen ernstig zullen gaan kwijnen en
de visverwerkende industrie voor een
groot deel haar ondergang tegemoet
zal gaan.
In het vrij lijvige, onder presidium van
de Delftse hoogleraar prof. ir. J. W. Thierry
samengestelde rapport, worden voorstellen
tot verbetering gedaan, die waarschijnlijk
tussen de 2.6 en 4.2 millioen gulden zouden
moeten kosten. Enerzijds acht de commissie
uitvoering van werken vanwege het rijk
noodzakelijk, anderzijds suggeereert zij
hierbij een bijdrage van de gemeente
's-Gravenhage.
De commissie stelt vast, dat in de buiten
haven en de twee binnenhavens, gerekend
naar huidige standaarden, 25 tot 30 mil
lioen gulden is geïnvesteerd. De werkelijke
kosten van de aanleg alleen bedroegen in
dertijd bijna acht-en-een-half millioen
gulden. Om verschillende redenen zijn de
havens onvoldoende en ten dele onbruik
baar. Zij werden aangelegd voor kleinere
schepen, dan waarmee thans wordt gevist.
Bovendien zijn fouten gemaakt, die drin
gend weggenomen moeten worden.
De ligging van de havenmond bijvoor
beeld in het gebied der bewegende banken
langs de kust leidt telkenmale tot dikwijls
plotseling optredende verzandingen, die de
scheepvaart juist op het gevaarlijke punt
van de haveningang belemmeren. Door de
Ligging van de havenmond in het bran-
dingsgebied is de invaart, vooral bij ruw
weer, uiterst gevaarlijk. De diepte zee-
inwaarts van de buitenhaven is te gering
en men kan de vaargeul veelal niet op de
wenselijke diepte houden. De eerste bin
nenhaven is bij woelige zee door deining
onbruikbaar voor meren, lossen en laden
der schépen; Het gebouw van de visafslag
aan de tweede binnenhaven voldoet wat
afmeting en plaats betreft niet meer aan
redelijke eisen. Bovendien mist men de
noodzakelijke aansluiting met het spoor
wegnet. Ook aan koelhuizen heerst gebrek.
„Deur" van Scheveningen.
De commissie stelt voor een geheel
nieuwe haveningang met ver buiten
de branding uitstekende hoofden te
bouwen. Deze ingang zal aanzienlijk
breder moetén zijn dan de tegenwoor
dige, ook al met het oog op het bin
nenvaren van kustvaarders. De ge
varen van de bestaande ingang zijn zo
groot, dat Scheveningse loggers vaak
elders binnenvallen, hetgeen econo
mische nadelen met zich brengt. Doch
ook uit een oogpunt van veiligheid voor
de opvarenden acht de commissie het
bouwen van een nieuwe ingang urgent.
De „deur van Scheveningen" is dik
werf levensgevaarlijk. Aangezien deze
„deur" onder hoede van de overheid
staat is het haar taak deze veilig te
maken en bovendien aan te passen bij
de steeds stijgende verkeersbehoefte.
Voorts suggereert de commissie verbete-
Indrukken van de Jaarbeurs te Bazel
(Van de speciale ANP-verslaggever)
Hoewel de Schweizer Mustermesse een
zuiver nationale beurs is slechts binnen
landse firma's kunnen er aan deelnemen
neemt zij toch onder de Europese jaar
beurzen een zeer vooraanstaande positie
in. De „nationale étalage" is vooral sedert
de oorlog kwalitatief en in technisch opzicht
een waardemeter van internationale be
tekenis geworden, die ieder jaar opnieuw
duizenden buitenlandse zakenlieden en in
kopers trekt. Het Zwitserse product munt
nu eenmaal op velerlei terrein uit en is
veelal moeilijk te overtreffen. Mede als
gevolg van de grote achterstand op in-
dustriëel "gebied die in vrijwel alle bij de
tweede wereldoorlog betrokken landen is
ontstaan, is de buitenlandse belangstelling
zowel van de zijde van officiële instanties
als van de kant van particulieren zeer
groot.
Nergens ter wereld het kan zonder
overdrijving worden gezegd is thans een
betere internationale vergelijkingsbasis
aanwezig dan op deze beurs. In Zwitserland
heeft de, industrie in haar geheel tijdens de
oorlov kunnen doorwerken, hetgeen voor
de technische ontwikkeling van veel belang
is geweest. Na de oorlog was de Zwitserse
industrie onmiddellijk in staat te vol
doen aan de vele opdrachten die vooral uit
het buitenland op het gebied van machines
geplaatst werden. Aanvankelijk moesten
daarbij lange leveringstermijnen worden
bedongen. Op. het ogenblik echter is de
situatie weer van dien aard, dat de bestel
lingen in een naar verhouding kort tijds
bestek kunnen worden uitgevoerd.
Toonden de na-oorlogse beurzen te Bazel
duidelijk de in Zwitserland heersende hoog
conjunctuur, thans kan men duidelijk waar
nemen dat hieraan toch voorlopig een einde
is gekomen. De binnenlandse markt geeft
namelijk in toenemende mate een zichtbare
verzadiging te aanschouwen; de voorraden
bij het bedrijfsleven nemen toe. Meer nog
dan voorheen wordt deze beurs beheerst
door het kwaliteitsproduct. De Zwitserse
fabrikant is zich er terdege van bewust dat
hij, wil hij zijn positie nationaal en inter
nationaal kunnen handhaven, blijvend dient
te streven naar de vervaardiging van duur
zame en hoogwaardige producten. Zulks te
meer omdat de buitenlandse concurrentie
steeds duidelijker op de afzetmarkten
wordt gevoeld. Het is echter een begrijpe
lijk verschijnsel, dat juist nu de belang
stelling van het bedrijfsleven in Zwitser
land voor de beurs groter is dan ooit te
voren: de deelnemers willen nu eerst
recht hun product tentoonstellen en nemen
alle middelen te baat om de aandacht van
aspirantkopers te trekken.
Onder de vele buitenlandse regerings
vertegenwoordigers, die de Mustermesse
reeds bezochten, bevond zich ook minister
Mansholt. Deze verklaarde in een onder
houd met de verslaggever van het A.N.P.
bijzonder te zijn getroffen door de enorme
vlucht die de Zwitserse techniek speciaal
op chemisch-wetenschappelijk terrein de
laatste jaren heeft genomen. Tijdens zijn
verblijf in Bazel heeft minister Mansholt
een langdurig bezoek gebracht aan een der
grootste Zwitserse fabrieken die insecten
bestrijdingsmiddelen fabriceert. Daarbij
liet minister Mansholt zich uitvoerig op
de hoogte stellen van de bestrijdingsmoge
lijkheden van ziekten en insecten die de
Nederlandse gewassen (en vooral aardap
pelen) bedreigen. Voorts heeft minister
Mansholt nog enkele Zwitserse vee- en
paardenfokkerijen bezocht.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
ringen en veranderingen van de voorhaven
en van de beide binnenhavens, die daar
door aanzienlijk grotere bruikbaarheid
zouden krijgen. Men moet terrein voor uit
breiding reserveren. Een nieuw afslagge
bouw, .spoorwcgaansluiting, koelhuizen en
andere wensen besluiten het verlanglijstje.
Dit eerste rapport zal door een tweede,
technisch rapport van het Waterloopkun
dig Laboratorium te Delft worden gevolgd.
Van dè uitslag der proefnemingen aldaar
zal het aiiiangen hoe de gewenste haven-
verbeteringen technisch moeten worden
uitgevoerd en welke kosten daarmee
precies zullen samenhangen.
Een overzicht van de economische be
tekenis van de Scheveningse haven als
voornaamste aanvoerplaats van haring
ondersteunt de wensen van de commissie.
De vloot bestaat thans uit 108 loggers en
18 kustvissersschepen. In 1947 bracht de
export van (voornamelijk) zoute haring 10
millioen gulden aan deviezen op.
Rederijen, groothandel, industrie en
verkeersbedrijven betalen per jaar globaal
11,5 millioen gulden aan lonen. Gezien de
toekomst van de zeevisserij staat men,
naar mening van de. commissie, thans voor
de vraag om Scheveningen de noodzake
lijke verbeteringen te geven, ofwel de be
staande bloeiende bedrijven naar andere
havens te laten verlopen.
„Het regent goud"
De schoolmeester sterker
dan de kunstenaar
De Nederlands? toneelschrijvers hebben
dit seizoen in sedert lang ongekend ruime
mate de kans gekregen om de waarde van
hun werk te tonen en op de beslissende
proef te laten stellen. Het stemt tot niet
geringe vreugde, dat zij tegen alle ver
wachting in zelfs voor enkele kasstukken
zorgden. Zo maakten wij sinds de bevrij
ding kennis met twee of drie namen, die
stellig een belofte voor de toekomst in
houden. Niet altijd echter slagen de expe
rimenten.
Zaterdagavond ging in de Doelenzaal
aan de Kloveniersburgwal te Amsterdam
de première van „Het regent goud" door
de classicus Herman Knorringa, die het
overbodige bewijs leverde van de stelling
dat grondige kennis van de leer alleen niet
voldoende is om tot waarachtige kunst te
geraken. De bonte taferelen van het
kluchtig-bedoelde spektakel spelen zich af
op een markt in het oude Athene, waar de
ontblinddoekte Plutos, god van de rijkdom,
de hoorn des overvloeds uitstort over de
ploeterende bevolking, die zich nu in weel
de kan baden. Men ziet vervolgens een
aanschouwelijke voorstelling van de waar-
heid-als-een-koe dat geld zonder meer
niet gelukkig maakt, waarop de auteur ge
legenheid vindt om zijn voor het populaire
doel enigszins gematigde inzichten over de
samenwerking tussen kapitaal en arbeid
aan de man te brengen. Dat de misschien
wat langdurige, hoewel niet zo erg nadruk
kelijke moraalverkondiging nauwelijks
aansluit bij het spel kan men hem verre
weg het gemakkelijkst vergeven. Zijn in de
aanbeveling met name genoemde voor
ganger Aristophanes, die meer dan twintig
eeuwen geleden een soortgelijke fabel
reeds in een satire benutte, hield er wat
dat betreft beslist ongerijmder gewoonten
op na.
Doch Aristophanes was - hetgeen Her
man Knorringa niet is een met weelde
rige en vrijmoedige fantasie gezegende
dichter, een volbloed kunstenaar die het
striemende woord hanteerde om zijn tegen
standers te honen en het beeld der werke
lijkheid tot een bespottelijke caricatuur
vervormde om de menselijke dwaasheden
scherper te laten uitkomen. De voorzich
tige schrijver van „Het regent goud" komt
niet verder dan tot een kinderachtige toe
passing van met zorg uit de litteratuur
bestudeerde zetten, er zelfs niet voor te
rugdeinzend de flauwste aardigheden,
zoals het verkeerd laten uitleggen van op
merkingen door anderen dan de aange
sprokene, zonder enige zin te herhalen.
Ware dit stuk opgevoerd door leerlingen
van een middelbare school dan zou men er
zo nu en dan een glimlach voor over heb
ben gehad. Thans wekte het onvermogen
om een begin van leven en diepere beteke
nis in de poppenkast te blazen slechts door
verveling gemengde ergernis. De poging om
het zeer tamelijke, doch volkomen oninte
ressante gekrakeel der hoofdpersonen af te
wisselen met het ontwikkelen van een paar
halfbakken handelingen deed meer schade
dan goed. Het heeft weinig doel om de
kwaliteit der gebruikte ingrediënten te
onderzoeken, zolang het voornaamste ele
ment, het Attisch zout, in de hoofdschotel
ontbreekt.
Het Nederlands Volkstoneel probeerde er
met verdubbelde moeite nog iets van te
maken. Het geheel bleef evenwel dilettan
terig, al gaven Marie Faassen en Tine
Medema en soms ook Anita Menist de toe
schouwers enkele óaraige ogenblikken.
Regisseur Ben Groeneveld heeft getracht
de bezienswaardigheid te vergroten door
geen kans om iets of iemand in beweging
te brengen onbenut te laten. In hoeverre
zang en dans er toe bijdragen het publiek
het gewenste amusement te bezorgen, zal
men beter kunnen beoordelen bij de voor
stellingen in de openlucht, die misschien op
deze première volgen. Het kleurige décor
van Kleynaud Greyzen deed in de schouw
burg te sterk denken aan limonade-achtige
waterverf om van de tempels en schommel
der goden dan maar te zwijgen.
Er bestaat maar één soort volkstoneel en
dat is: goed toneel. Daarmee moet men be
ginnen. Men dient zich ernstig te hoeden
voor de omgekeerde weg.
DAVID KONING.
VISSERSSCHEPEN
Binnen 16 Mei:
IJM 196 Hercules, rederij V.E.M., met vis,
Vertrokken 3 Mei.
IJM 19 Adelante, rederij Protimus, met vis,
vertrokken 4 Mei.
IJM 31 Alkmaar, rederij Petten, met vis,
vertrokken 3 Mei.
Naar zee 16 Mei: IJM 25 Flamingo; IJM 49
Petten: IJM 87 Neptunus.
Naar.zeer 17 Mei: IJM 268, IJM 70 en de
KW 9. 227, 49. 123. 3, 25. 33, 42, 43. 47. 67,
73. 97. 20. 78. 109. 110. 130. 127. 151. 168,
175, 124, 32, 70. 65, 38, 2, 14, 18 en 19.
De Schoonhovense middensfandsver-
enigingen hebben besloten een „zwarte lijst"
amen te stellen, waarop tenbehoeve van haar
leden zullen geplaatst worden de namen van
personen, die het met het betalen van ge
kochte artikelen niet zo nauw naman,
