IJmuider Courant
Voorlopig rapport van Batavia
over beweerde wreedheden
Gespannen toestand in Djokja
Haarlems Dagblad
Officieel overzicht van de situatie in Indonesië
,No. 19240
d 154 Tel. Adm. 5437,
F^^r'naóuur: 8061 (K 2560),
»^,Cï,eSnP-HMrlOTGrHO"tStr'33
T'^BTrecttur-Hoofdredacteur 15054.
u' j„ Administratie.
Mde Administratie.
Vrijdag 20 Mei 194-9
Adv-«
isrieven
Kennemer editie van
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen pe- week 33 cent, per
kwartaal 4,25. Franco per post 4,75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
at ©prctfttc ttertrrrartic Courant (ïnno 1656)
DirecteurenP. W. Peereboom en Ph. A. Mees
-rwTT EEUWEN geleden dat
lIEI 15 /Smr geboren werd, de ont
ij Edward denner n kI
fundevaS,M,rs tegen de dood',
effl die-' ■■,stZjL de Kruif hen
ten hebben ge-
aerit, d e medemensen,
W,ïi dier gevaarlijke ziekten
"SSs ten grave voerden An-
r:iiên!nm3S ge(jachte: Koch,
cire "ame« ÏÏiikoff Ehrlich, Bruce,
£U namen van waarlijk
W» 5on"Ér bestaan er die veel al-
te* "S/de faam Hebben verwor-
00" z«n bei! voor de mensen
- ...onraad ge ^el een ramp, een
ted»rfsL,SSkking of een slachting
0n tevoren ongekende schaal.
medische ontdekkers. De
w nrtn gee" geschiedt op vaak zon-
öHbol* 8er zou kunnen zijn dat
Kr ta het jaar 2000 veel meer
„hieven dan die van Jenner
S#» 'i net is een gedachte die geens-
'Sn kan dat men bij voorkomende
EJi'f d de mannen herdenkt die geen
ar leed veroorzaakt hebben maar
U voorkomen.
n 17 Mei 1749 in het dorp Berkeley
«<"°p .„-hire -eboren, als zoon van
Gloucester Jarre „e ciren_
sMS'pbaUnaam die de Brit uit-
®:l ,k Ci<sester") begon zijn medische
'chirurgijn nabij Bristol en
r; //St als leerling van een ander
■*3 Dat lijkt vreemd, maar zo ging
!!lï ndfe lüen. De jonge man onder
af zich al spoedig door zijn onder-
'®fï eest en door veelzijdigheid van
i iiinff Hii schijnt vooruitgelopen te
^ontdekkingen betreffende
aandoeningen. Hij studeerde
en geologie, hield zich een
SSSezig met de constructie van
bi®,tballon en onderscheidde zich als
L«en als dichter. Een ongewone op-
n. v. kwam nog bij dat hij zeer
S MS in gezelschap. Pas in 1792 werd
i~-- In zijn leertijd had hij al onder-
'au naar koepokken in het landelijke
Scrshire ingesteld. De gedachte dat
Sein vaccine tegen da menselijke
S n bereiden zou zijn was langzaam
S, brein gerijpt. Hij vatte haar weer
11 bij medicus was en paste m 1796
Kt eerst de inenting op een jongen
„.M jaar toe, die daarna ongevoelig
«r -o&er.-inentmg bleek te zijn. Na her-
nroeven publiceerde hij zijn ont-
Kwee jaar later. Zij werd toen ook
5£ in St. Thomas' Hospital te, Lon-
eveneens met succes, en. trok alge-
aandacht in medische klingen. Even-
•Koch later in Duitsland door de ver
fde prof. Virchow bestreden zou wor-
!r«erd ook Jenner door eert der grote
I «öd van de Britse medische weten-
/Tlngenhousz, bestreden. Meer nadeel
I^ond hij evenwel van de roekeloos-
I i^Ttn een geestdriftig aanhanger, die
tenteerde met een virus van koeien,
w'i;- een andere ziekte besmet waren,
jet kwam de "tegenslag en het misver-
5 daaruit ontstond te boven. Hij
r'mgesteld aan leden van de Konink-
S»Familie, hetgeen leidde tot verstrek-
h van enige middelen om vaccinatie op
schaal toe te passen. In 1803 werd
iüoyal Jennerian Society te Londen ge-
otI en het jaarlijkse gemiddelde aantal
rrigevallen tengevolge van pokken daalde
hithoofdstad tot minder dan een derde:
rit bleef niettemin een moeizame strijd,
avalzorgen en gebrek aan geldmidde-
Jenner zelf sloofde zich uit om zoveel
^:cjk armen vaak meer dan drie-
iaéerd per dag gratis te behandelen. In
jKbuitenland maakte zijn ontdekking in-
grote opgang en hij kreeg op het
Keiand meer erkenning dan in Engeland,
(«van de vijand, want Engeland was in
r!)g met Frankrijk en de Encyclopaedia
Mannica vermeldt dat toen Napoleon een
•ó-roek ten gunste van Engelse gevange-
r wilde afwjjzen en keizerin Joséphine
haam Jenner noemde de keizer had uit
kepen: „Die man kunnen wij niets
I tueten".
Tenslotte werden in Engeland toch gro-
s bedragen ter beschikking van Edward
.'eer gesteld. Ook India zond hem een
iêsgrijk bedrag. Maar in 1810 ervoer
tj een inzinking tengevolge van het ster
na van zijn oudste zoon en van uitputting
:wr overmatige arbeid. Drie jaar later
stonk Oxford hem een eredoctoraat. In
ft laatste levensjaren, na de dood van
ij vrouw, toen hij zich uit het openbare
•riia had teruggetrokken en de toepassing
r- ;!jn ontdekking door een nationale
--•ling op grote schaal georganiseerd
ïudeedzijn oude veelzijdigheid zich weer
hij werkte onverpoosd door niet
urn als dokter, maar ook als natuur-
Kirroeker en alspolitierechter in
ft landelijk district. In 1822 en '23 gaf
kjnog twee wetenschappelijke publicaties,
«rste op medisch en de tweede op
Whologisch gebied. Op 24 Januari 1823
«tl hij, 73 jaar oud, een man die een
SKwaardig rijk leven achter zich had
cas daarin grote zorgen, strijd en tegen
zang had ondervonden.
,.f:caan van zijn leven zal wellicht
Z «ns opnieuw geschreven worden.
0E E- Jenner" door J. Baron
1827,: een heel oud boek en
.flt te spoedig na zijn heengaan ver-
noen om aües te bevatten.
R. P.
Huslond bereid de kwestie
Griekenland te bespreken
Mffl het officiële Russisch nieuws-
,las-\^ebben Gromyko, plaatsver-
itJS? van Buitenlandse Zaken
Mc Neil, de Britse mi-
<imJ? Sl?at en Busk, toegevoegd
5 Verenige Staten, op 26
C^Jdinerten huize van
-^chtewiJr York een officieuze
Gnek 121°ver de toestand in
genland gehouden.
■;E3 heeft geen bezwaar te-
::-a»rnrri„Vf:mening dat de mogend-
ft-a tot vrede moesten uitvaar-
amnestie afkondigen
houden. De
--a:;: blJ een dergelijke ver-
^de mS_WiUen aanstellen en
Nog duisternis in de zaak-P eniwen; de gevallen
Santoso en Nasution worden krijgsraadszaken
Volgens mededeling van Aneta te Batavia heeft de regering aldaar op 12 Mei een
voorlopig rapport het licht doen zien over haar onderzoek naar beweerde wreedheden,
die in Indonesië door militairen zouden zijn begaan tegenover inlandse personen of
groepen tijdens militaire acties in verschillende plaatsen van Indonesië. De aanleiding
tot dit uitgebreide onderzoek waren publicaties in diverse persorganen over gevallen,
waarvan het ernstige karakter door gedétailleerde berichtgeving werd gesuggereerd.
Het thans gepubliceerde voorlopige rapport kwam in luchtpostcopie naar Nederland,
waardoor het te verklaren is, dat er ruim een week ligt tussen de bekendmaking te
Batavia en de publicatie hier te lande.
kthaani waa!!jf V"!? van ccn controle-
^'ïlis ïi, So'iht-Ume vertegen-
vi- r shpervisie der Noordelijke
,la,d' aldus zou Gr°-
W» dit bericht gezegd hebben.
Aneta deelt mede: BATAVIA, 12 Mei.
Van officiële zijde wordt gemeld: Hoewel
het onderzoek naar de beweex-de wreed
heden, begaan door militairen van het leger
in Indonesië, nog niet in alle gevallen tot
in détails kon worden beëindigd, staan noch
tans voldoende gegevens ter beschikking
voor onderstaande, voorlopige publicatie.
De zaak-P eniwen
Volgens berichten van de kerkeraad van
Peniwen zouden op Zaterdag 19 Februari
1949 namiddags om 4 uur Nederlandse troe
pen het ziekenhuis hebben betreden, waar
na alle aanwezigen, patiënten zowel als
verplegers en verpleegsters, naar buiten
moesten gaan. Op het voorerf wer
den drie leden van het personeel en twee
patiënten neergeschoten en een patiënt
zwaar gewond, terwijl acht leden van het
personeel werden meegenomen, evenals
vrijwel alle medicijnen. De inboedel van
het ziekenhuis werd kort en klein geslagen.
Uit de christengemeente werden drie vrou
wen verkracht, terwijl van een dezer vrou
wen de man en van een ander de verloofde
werd doodgeschoten.
De „Pewartos Ringkes", het maandblad
van de Oost-Javaanse kerk, vermeldde in
zijn Februari-mimmer het volgende:
„De gemeente Peniwen, met een zielen
tal van ongeveer 3000, had Zondag 20 Fe
bruari 1949 huiveringwekkend leed te door
staan, om welke reden de godsdienstoefe
ning die dag werd stopgezet. Op deze dag
namelijk zette een onderdeel van het Ne
derlandse leger een zuiveringsactie in,waar
bij tien personen, leden der gemeente en
onder hen een kerkeraadslid, werden neer
geschoten. Dit^ fusilleren geschiedde om
negen uur des morgens, op het uur van de
Zondagse godsdienstoefening. Kennen zij,
die dit deden dan niet de betekenis van het
„vreest den Heer en hebt uw naaste lief"?
Men herinnert zich dat uit de miiltaire
rapporten reeds is gebleken dat bij het zie
kenhuis vuurcontact werd verkregen met
een bewakingsgróep, die deel bleek uit te
maken van een bende, die naar schatting
van de bevolking 500 man sterk was. Bij
ait eerste contact werden vijf leden van
deze groep gedood. Bij de daarop volgende
zuivering van het ziekenhuis vluchtte de
bende in alle richtingen. Daarbij vielen nog
zes man.
Acht verplegers en elf verpleegsters wer---
den in arrest gesteld.
Zoals men weet is deze zaak in behande
ling genomen onmiddellijk nadat zij ter
kennis kwam van de militaire autoriteiten.
Op 29 Maart heeft de territoriaal- tevens
troepencommandant in Oost-Java in op
dracht van de legercommandant een com
missie van onderzoek benoemd.
Het onderzoek in deze zaak wordt ten
zeerste bemoeilijkt doordat belangrijke ge
tuigen uit de bevolking van Peniwen door
rondzwervende T.N.I.-troepen zijn geëva
cueerd, al dan niet gedwongen.
Intussen zijn de vertegenwoordiger van
de procureur-generaal te Soerabaja en de
substituut-auditeur militair van de krijgs
raad K.N.I.L. te Soerabaja na kennisneming
van het verhoor van 40 militairen en 12
burgers van oordeel dat niets positiefs is
gebleken van enige bezwarende omstandig
heid ten nadele van de aan de actie deel
genomen hebbende militairen.
De commissie in haar geheel is echter
van mening dat in het huidig stadium van
onderzoek, bemoeilijkt als dit wordt door
bovengenoemde omstandigheid, een vol
ledige oordeelvorming over de gebeurtenis
sen op Zaterdag 19 Februari 1949 in en om
het ziekenhuis, en ten aanzien van even
tuele gevallen van aantasting der eerbaar
heid, nog niet mogelijk is. Voorts is komen
vast te staan, dat de voortgezette actie op
Zondag 20 Februari 1949 niet in de onmid
dellijke nabijheid van het kerkgebouw
plaats vond, in welk gebouw die morgen
overigens geen dienst werd gehouden. Op
grond van de thans ter beschikking staan
de gegevens is de commissie van oordeel
dat tijdens deze voortgezette actie op Zon
dagmorgen geen personen zijn gefusilleerd.
Het geval Santoso
Volgens de berichten zouden op 19 De
cember 1948 mr. Santoso Wiriodihardjo, de
heer Soetojo, de dames N. Soemadi Pradja
en Ketajona Partowidigdo en een chauf
feur in een gecamoufleerde auto van Djokja,
naar Solo vertrokken zijn om zich naar
het terrein van him werkzaamheden te
begeven.
Vlak bij het vliegveld Magoewo werd de
auto door Nederlandse militairen bescho
ten. De heer Soetojo, die chauffeurde, stopte
Alle inzittenden stapten uit. Kort daarna
zouden volgens verklaring van beide, hier-
voren genoemde dames, dc drie mannelijke
passagiers tezamen met vier andere Indo
nesiërs (die reeds gearresteerd waren op
het ogenblik dat de auto bij de post arri
veerde) zonder enige aanleiding zijn dood
geschoten door een sergeant-majoor, die
kort na hun aanhouding ter plaatse aan-
kwam.
Het onderzoek heeft het volgende uitge
wezen.
Er is op de auto geschoten omdat de
bestuurder geen gehoor gaf aan het bevel
om te stoppen. Nadat de auto tot stilstand
was gekomen, bleek de naast de heer Soe
tojo zittende chauffeur gewond te zijn. De
korporaal V. H. (die op dat ogenblik de
leiding van de groep militairen had) gaf
hem snelverband, zijn veldfles, alsmede
tabletten.
Kort daarop verscheen de sergeant-majoor
G., die last gaf de mannelijke arrestanten
te fouilleren. Over hetgeen daarna gebeur
de lopen de getuigenverklaringen uiteen.
Volgens een der militaire getuigen trok
op een gegeven ogenblik de heer Santoso
dan wel de heer Soetojo een revolver, waar
na de sergeant-majoor G. alle zeven man
nelijke arrestanten heeft neergeschoten. G.
verklaarde, niet meer te weten welke van
de zeven mannelijke arrestanten een revol
ver trok, doch in ieder geval, toen één van
hen dit deed, heeft hij ze allen met zijn
tommygun neergeschoten.
Er is in de verklaringen van de militai
ren ook nog sprake van het vinden van een
handgranaat in de auto dan wel op een van
de mannelijke inzittenden daarvan, doch
de verklaringen van de militairen stemmen
op dit punt niet overeen.
De beide dames verklaarden dat, voor
zover zij konden nagaan, geen der manne
lijke passagiers een wapen bij zich had,
terwijl zich ook in de auto geen wapens
bevonden.
De korporaal V. H. verklaarde dat hij
zich met de rug naar de arrestanten bevond
toen de sergeant-majoor G. vuurde. Hij
heeft dus niet kunnen zien of een van hen
een verdachte beweging heeft gemaakt. Van
het in beslagnemen van een revolver en een
handgranaat weet hij niets af.
De sergeant-majoor G. heeft wel een
Colt ingeleverd als zijnde op een der arres
tanten bevonden, doch het staat geenszins
vast dat dit wapen inderdaad van een van
hen afkomstig is.
Op grond van de voor hem zeer bezwa
rende resultaten van het onderzoek zal G.
zich voor de krijgsraad te verantwoorden
hebben. Doordat hij bij het verder verloop
van de acties ernstig gewond raakte, moest
de terechtzitting echter worden uitgesteld.
G. is thans nog niet genezen.
Publicaties in de Groene"
De geruchtmakende publicaties in „De
Groene Amsterdammer" zijn, naar geble
ken is, ontleend aan een brief, welke een
kapitein aan verschillende vrienden in
Nederland schreef omdat hij met inner
lijke conflicten worstelde, ten aanzien
waarvan hij raad en steun van deze vrien
den nodig had. Een van deze vrienden zond
de brief ter publicatie aan „De Groene",
buiten voorkennis van de kapitein. Deze
toonde zich daarover zeer verontwaardigd
daar hij nooit de bedoeling heeft gehad
de gegevens te publiceren.
Uit het verdere verhoor van de kapitein
is gebleken dat deze vrijwel al zijn gege
vens „algemeenheden" zoals hij ze zelf
noemt van horen zeggen heeft. Het
onderzoek heeft tot dusver geen verder
materiaal opgeleverd, het wordt echter
voortgezet. Wel is gebleken dat de kapitein
in zijn weergave van hetgeen hij in de
bewuste brief heeft geschreven, te goeder
trouw was.
Het onderzoek naar de wijze, waarop
op 21 December een huisbewaarder van
dr. Soekiman in de omgeving van Djokja
karta de dood vond, heeft dusdanig be
zwarend materiaal opgeleverd, dat ook in
deze zaak de krijgsraad uitspraak zal heb
ben te doen. De stand van het onderzoek
laat niet toe, thans nadere mededelingen
te doen.
De zaak-Djember
Het „Parool" beweerde in zijn nummer
van 4 April 1949 in het bezit te zijn van
een brief van een Indonesiër, die „voorzit
ter van het comité voor oorlogsslachtof
fers" te Dj ember zou zijn en als zodanig
een groot aantal wreedheden opsomt, wel
ke door Nederlandse militairen in Djem-
ber en omgeving zouden zijn begaan.
Hiertegenover staan de volgende verkla
ringen:
1. Van .de regent van Dj ember, gedag
tekend 23 April 1949, waarin deze zegt
dat hem niets bekend is omtrent het be
staan van een comité voor oorlogsslacht
offers te Dj ember.
2. Van de Wedono van Djember, ge
dagtekend 23 April 1949, waarin deze ver
klaart, dat op de 10de Februari 1949' door
het KNIL een zuiveringsactie werd inge
zet tegen de republikeinse mobiele brigade
in de kampong Djomerto, Djember.
Tijdens deze actie, waar aan beide kan
ten werd gèschoten, vielen behalve de
bendeleden ook enkele slachtoffers onder
de dessabevolking hetgeen werd veroor
zaakt door verdwaalde kogels. Maatrege
len zijn door het KNIL getroffen om de
gewonden zov/el TNI-leden als dessabe
volking naar het ziekenhuis te transpor
teren voor een verdere geneeskundige be
handeling. Zo ook is mij bekend, aldus de
verklaring, dat op de 12 November 1948
in de dessa Soetjopangepok. onderdistrict
Ardjasa, door het KNIL alweer een zuive
ringsactie werd ingezet, omdat in boven
genoemde kampong zich een gewapende
bende bevond. Aan beide kanten werd
toen geschoten met het gevolg dat behalve
de bendeleden enkele dessabewoners ook
door verdwaalde kogels zijn getroffen.
Eveneens werden in de kampong Pandoe-
man Ardjasa enkele malen zuiveringsacties
gehouden tegen gewapende benden, waar
bij uiteraard ook enkele slachtoffers vielen
onder de kampongbevolking, te wijten aan
verdwaalde kogels.
De inspecteur van politie le klasse, R.
M. Soedirman te Diember, verklaart, dat
op de 3e Maart 1949 door het KNIL een
zuiveringsactie werd ingezet in de Patrang,
onderdistrict Djember. Volgens verkregen
inlichtingen van het volk zou bovenge
noemde streek door een rampokbende
onder leiding van de beruchte recidivist
DE „NIEUWE" IS ER!
Vanmorgen half negen
was de KW 227 binnen
Logger maakte een recordtijd
Hedenmorgen om kwart over acht werd
de eerste „Hollandse Nieuwe" door de
Katwijk 227 „Karei Doorman" in IJmuiden
aan wal gebracht. De Katwijkse Midden
stands-Centrale had voor een waardige
ontvangst gezorgd. De burgervader Mr. W.
J. Wolderingh van der Hoop feliciteerde
als eerste de schipper W. v. Leeuwen met
het succes en was van mening, dat de reis
van de „Karei Doorman" een mooie reclame
voor Katwijk was. Het Katwijkse gemeen
tebestuur was voorts door twee wethouders
en de gemeente-secretaris vertegehwoor-
digd. Tal van familieleden van de opvaren
den waren eveneens ter verwelkoming aan
wezig en ook van de zijde van het IJmui-
dense publiek bestond grote belangstelling.
Woensdagmorgen om kwart over tien'
werd aan schot gegaan, :s nachts om
één uur ging men halen en om kwart
voor vier werd de thuisvaart aangevangen.
De 275 mijl naar IJmuiden werden in 28
uur afgelegd.
De aanvoer van de „Karei Doorman"
bestaat uit 36 kantjes, dat zijn 36.000 „Hol
landse Nieuwe".
Onmiddellijk na het lossen is men in een
lange stoet naar de Katwijkse afslag ge
reden.
Inmiddels was de Katwijkse dorpsom
roeper er om half tien gewapend met een
gong op uitgetrokken om de gemeente kond
te doen van de heugelijke tijding dat het
een Katwijkse logger was die de eerste
nieuwe naar de wal had gebracht. Hij ver
zocht daarom de vlaggen uit te steken.
Omstreeks half elf arriveerde de stoet te
Katwijk waar op het erf van de firma
Haasnoot aan het Prins Hendrikkanaal
werd afgeladen en gekeurd. Men besloot,
de Koningin en alle ministers een vaatje
haring te sturen. Daarna trok men naar de
haringafslag, waar onder grote belangstel
ling de vangst werd geveild. De Noord-
wijkse firma Thomas Admiraal werd voor
310 gulden eigenaar van de eerste ton: de
overige gingen weg voor gemiddeld 320.
In paviljoen Nieuw Brittenburg werd de
bemanning van de Karei Doorman door
het gemeentebestuur en de Katwijkse Mid
denstands-Centrale gehuldigd. Ook verte
genwoordigers van het Comité Van Actie
voor een Katwijkse zeehaven spraken hier
nog enige hartelijke woorden.
De KW 73 wordt vanmiddag met 214
kantjes in IJmuiden verwacht.
Vanmiddag haring te Scheveningen.
Hedenmorgen om half zeven deelde
schipper W. F. Rog van de SCH 314 radio
grafisch mede, dat zijn schip zich nog 60
mijl van de Scheveningse haven bevond.
Hij verwachtte tussen twee en drie uur
vanmiddag te Scheveningen voor de kust
te komen en hij zou trachten, ondanks het
genaamd Pak Rohami alias Bakri onveilig
worden gemaakt.
Het volk in die omstreken voelde zich
niet meer veilig en durfde zijn dagelijkse
werkzaamheden niet te verrichten, omdat
bekend was dat Rohami voornoemd reeds
vele dessagenoten had vermoord en van
hun goederen had beroofd. Pak Rohami
is reeds lang door de politie gezocht om
dat hij vele misdaden heeft gepleegd.
Rohami is steeds gesignaleerd met een
clandestien vuistvuurwapen bij zich.
Toen de derde Maart 1949 het bericht
kwam dat Rohami door het KNIL tijdens
een zuiveringsactie was neergelegd omdat
hij zich verzet had, konden vele dessabe-
wonérs het nog niet geloven.
Door het KNIL werd het lijk vervoerd
naar Patx-ang en aldaar tentoongestéld met
de bedoeling om de bevolking te laten zien
dat de beruchte rampokleider Rohami
werkelijk dood was. De dood van Pak
Rohami heeft het volk in deze omstreken
zeer "Opgelucht.
De Wedono van Woeloehan (residentie
Djember) verklaarde: De militaix-e infor
matie, als zouden er in het district Woe
loehan tijdens de tweede militaire actie
een of meer huizen of objecten door de
militairen in bx;and zijn gestoken of op
aixdere wijze Vernield zijn, is onjuist, mijns
inziens moet deze informatie berusten op
valse gronden, daar van bestuurszijde ook
in het geheel geen rapporten daax-over door
mij zijn ontvangen.
De Wedono van Poeger (residentie
Djember), vier assistent-wedono's en 29
potinggi's uit het district Poeger ver-
klaarden: „In het dislx-ict Poeger zijn
van Januari tot en met heden 23
April 1949 geen huizen of gebouwen
door militairen van het KNIL als repré
saillemaatregel verbrand. Wel zijn er hui
zen en gebouwen verbrand door het repu
blikeinse1 leger (terroristen en ordever
stoorders)
Tot zover hetgeen thans kan worden
gepubliceerd. Omtrent verschillende an
dere gevallen is het onderzoek nog niet
ver genoeg gevorderd om daarover reeds
mededelingen te doen. aldus besluit dit
voorlopige rapport uit Batavia.
De KW 227 „Karei Doorman" liep van
ochtend niet de eerste Hollandse nieuwe''
de IJmuider haven binnen, waar een groot
aantal Katwijkenaren ter verwelkoming
aanwezig loas. De burgemeester van Kat
wijkmr. W. J. Woldringh van der Hoop
proeft met schipper W. van Leeuwen
(rechts) de eerste „nieuwe".
lage water onmiddellijk <,de haven binnen
te lopen.
Laatste vangstberichten.
Radio-telefonisch uit zee, 20 Mei..
Naar onze verslaggever op de jager „Maria
Jacoba" KW 73 hedenmorgen meldde, valt
uit de laatste vangstberichten op te maken
dat de tweede „haal", die vannacht om
één uur aan boord kwam, over het alge
meen niet zulke gunstige resultaten op heeft
geleverd als de eerste.
De „Maria Jacoba" had hedenmorgen
om half negen nog 40 mijl tot de thuishaven
af te leggen, en de schipper verwachtte
vanmiddag omstreeks één uur in IJmuiden
te arriveren.
Het woord is aan
RobertLouisStevensorx:
Geen plicht onderschatten wij
zozeer als de plicht, gelukkig te
zijn.
Conferentie Duitse sectie der
Europese Beweging
Te Hamburg is de eerste conferentie be
gonnen van de Duitse sectie van de Euro
pese Beweging van Federalisten.
Aan de conferentie, die onder voorzitter
schap van de bux-gemeester van Hamburg,
Max Bx-auer, staat, nemen ongeveer 130
afgevaardigden uit de verschillende West-
Duitse staten deel, alsmede vier uit Berlijn
en vele buitenlanders, onder wie professor
Brugmans (Nederland).
De belangrijkste punten op de agenda
vox-men het politieke px-ogram der beweging
en de toekomstige economische structuur
van Europa.
De conferentie duurt tot 22 Mei.
Fins kabinet zal ex-president
Ryti vrijlaten
Het Finse kabinet heeft heden besloten
Risto Ryti, president van Finland in de
oorlog, die in 1945 door een speciaal tribu
naal tot tien jaar gevangenisstraf werd
veroordeeld wegens zijn houding tijdens
de oox'log, in vrijheid te stellen.
President Juho Paasikivi die dit mede
deelde zei, dat verscheidene dokters had
den bevestigd, dat Ryti aan een ongenees
lijke kwaal lijdt. Hij heeft de meeste tijd
doorgebracht in het gevangenisziekenïixxis.
Zijn vrijlating is sedex-t December perio
diek besproken door de president en de
verschillende partijen en parlementaire
fracties. De communisten hebben zich
steeds tegen vrijlating van Ryti verzet,
daar dit naar hun mening de Sovjet-Unie
zou irriteren. Krachtens het wapenstil
standsverdrag van September 1944 nam
Finland op zich de oorlogsleiders, die ver
antwoordelijk waren voor de oorlogsver
klaring aan de Sovjet-Unie in 1941 en
voor het niet sluiten door Finland van een
wapenstilstand in het begin van 1944, te
bex-echten.
BATAVIA, 19 Mei (Aneta). Van offi
ciële zijde wordt gemeld: De op 7 Mei ge
sloten overeenkomst heeft in sommige
delen van Java reacties onder de bevolking
gewekt. Ook een zekere toeneming van
terreursactiviteit wordt in vérband ge
bracht met de onderhandelingen. Een aan
val op Modjokerto is blijkens aangetroffen
gegevens waarschijnlijk een onderdeel van
een plan van verzetsgroepen om de thans
gezonde ontwikkeling te verstoren, zowel in
het voormalige republikeins^ als in het
federale gebied. De ovex-eenkomst heeft een
duidelijke terugslag te Djokja, waar een
gespannen sfeer heerst. Het aantal infiltra
ties in de stad neemt toe met als gevolg
nachtelijke schietpartijeix en terreur, waar
van in het bijzonder de Chinese gemeen
schap het slachtoffer wordt. Nochtans is de
toestand in de stad niet verontrustend. Ook
in Solo valt enige onbehaaglijkheid te mer
ken. In de stad gaat de veiligheid zeer
langzaam vooruit. De voedseltoestand is
algemeen gunstig. In dit gebied is echter de
werkgelegenheid ontoereikend. Bij voort
gezet optreden tegen strijdgroepen in Ban-
joemas tx-of een Nederlandse patrouille van
25 man een TNI-groep van 100 man aan, 60
leden van deze groep werden bij het ge
vecht, dat ontstond, gedood. Een grote
hoeveelheid wapens viel in Nederlandse
handen. Een Nedex-lands militair sneu
velde.
In de tot dusverre rustige gebieden van
Pati, Blora en Poerwodadi voelt men een
zeer beperkte activiteit van benden. Uit een
gevonden document bleek, dat op last van
de TNI-kolonel Soebroto de beruchte luite
nant-kolonel van de rebellen der PKI,
Soediarto, en majoor Maladï gerehabili
teerd en aangesteld werden tot guex-illa-
leiders in deze gebieden. Tijdens de op
stand. van de communist Moeso was Soe
diarto commandant van de communistische
brigade. In de gunstige ontwikkeling van
de toestand gedux-ende de laatste weken
traden gedurende verslagperiode remmen
de factoren op in Oost-Java. Botsingen tus
sen communistische en andere strijdgroe
pen houden aan. Een gunstig teken is in
middels, dat het aantal aanmeldingen bij
de Nederlandse autoriteiten blijft stijgen.
De benden in het Malangse en Pasoeroenase
zijn zeer actief. Nederlandse troepen spoor
den een aantal voedselopslagplaatsen van
de guerillas op. Het voedsel werd onder de
bevolking verdeeld. In een kampong ten
Noox-d-Oosten van Tjepoe werd een Neder
landse patrouille bij het doorzoeken van
de kampong naar een aldaar schuilende
bende door dumdumvuur van automatische
wapens beschoten. Twee Nederlandse mili
tairen sneuvelden. De bende werd vernie
tigd, waarbij vier TNI-offi eieren werden
gedood.
Het economische hex-stel in het Bantamse
gaat gestadig voort. Verschillende onder
nemingen zijn reeds bezig met het schoon
maken van de tuinen. De coprahandel be-
dx-aagt in Bantam per maand volgens schat
ting een opbrengst van een millioen gulden
voor de bevolking. In de omgeving van J"a-
sikmalaja werden aan benden gevoelige
verliezen toegebracht. Wederom kwamen
berichten binnen van botsingen tussen groe
nen van de TNI en benden van de Da roei-
Tslam. In de afgelopen veertien dagen heb
ben zich hier 200 TNI-officieren gemeld.
In belangrijke delen van Sumatra blijft de
Tan Malakka gedood
Een redacteur van „Trompet Masjarakat"
heeft te Soerabaja van personen uit Ma-
dioen vernomen, dat Tan Malakka zou zijn
neergeschoten door kolonel Soengkono en
majoor Sabaroeddin van de T.N.I. laatst
genoemde zou eerst aan de zijde van Tan
Malakka hebben gestaan.
Volgens de „Sinpq" te Batavia, die dit
bericht heeft overgenomen, kon dit bericht
xxog niet bevestigd worden.
gestadige ontwikkeling op economisch ter
rein zich voortzetten. De bestuursvoering
kon in vex-schillende gebieden, in het bij
zonder in Zuid-Sumatra, worden geïnten
siveerd. Onbevredigend is de toestand in
Minankabau.
Tussen Padangpandjang en fort van de
Capelle, waar communistisch georiënteerde
benden de bevolking verhinderen de pasars
te bezoeken en op gx-ote schaal voedsel
roofden, namen Nederlandse troepen
krachtige maatregelen. Het grensgebied
van Sumatra Timoer en Tapanoeli met
Atjeh is de bende-activiteit verhoogd ten
gevolge van infiltraties uit Atjeh.
Wegverkeer naar Berlijn
door Russen vrijgegeven
Het Sovjet-Russische militaire bestuur
van Berlijn heeft Donderdag -bepaald, dat
het verkeer naar Berlijn moet worden ge
leid over Oebisfelde, dat 25 kilometer ten
Noorden van Helmstedt is gelegen. De te
vexwoeren goederen moeten gedekt zijn
door de normale interzonale documenten.
Aan de Duitse politie werd opgedragen
voor de uitvoering van deze opdracht zox-g
te dragen. Men meent, dat hierdoor een
einde is gekomen aan het ophouden van
voor Berlijn bestemde vrachtauto's.
De Duitse politie begon direct na het
afkomen van de Sovjet-Russische order de
150 vrachtwagens die te Helmstedt wacht
ten in groepen van tien op te stellen,
waax-na de voertuigen moesten doorrijden
naar Oebisfelde, waar zich thans het voor
naamste Sovjet-Russische controlepunt
bevindt voor het interzonale wegverkeer.
In de nieuwe Russische order wordt het
volgende bepaald:
1. Alle geallieerde voertuigen mogen
van de grote autoverkeersweg gebruik
maken, zonder daarin belemmerd te
worden.
2. Alle Duitse vx-achtauto's, die voor
dor-voer bestemde goederen vervoeren,
alle particuliere auto's, die niet voor goe
derenvervoer worden gebruikt en alle bus
sen mogen passeren, indien zij in het bezit
zijn van de normale interzonale docu
menten.
Terwijl de vrachtauto's te Helmstedt
werden tegengehouden, zijn enkele, uit
West-Duitsland afkomstige vrachtwagens,
er in geslaagd Berlijn van andere aan de
zönegrens gelegen punten uit waaronder
ook Oebisfelde te bereiken.
Een automobilist kreeg op de Stadhou
derskade te Amsterdam een niesbui, waar
door hij even de macht over het stuur verloor
en een 46-jarige wielrijder aanreed. Deze
werd ernstig gewond en is in een ziekenhuis
overleden.
DROOG
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrij
dagavond tot Zaterdagavond: (opge
maakt te 10 uur)
Af en toe matige, overigens zwakke
wind tussen Noord en West. In de
vroege ochtend hier en daar mist.
Morgen overdag en op de meeste
plaatsen vrij zonnig weer. Ongeveer
dezelfde temperatuur als vandaag.
21 Mei:
Zon op 4.38 uur. onder 20.35 uur
Maan op 2.42 uur, onder 13.32 uur
Hoogwatertijden:
Vrijdag 20 Mei: 9.57—22.35 uur.
Zaterdag 21 Mei: 11.07—23.40 uur
Laagwatertijden:
Vrijdag 20 Mei: 5.09—17.46 uur.
Zatex'dag 21 Mei: 6.1519.00 uur
oooccoccocxxccocaxcooxcooq
