IJmuider Courant
Haarlems Dagblad
Eislers uitlevering geweigerd,
meineed niet bewezen verklaard
Parijse ministers-conferentie
voortgezet zonder vooruitgang
^feS3rr b.ezettos is geen
Berlijn weer aangewezen op
aanvoer via de luchtbrug
„eJaar^o. 19254
0# Jd 0 154 Tel. Adm. 5437,
W* Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
T,1 SS»" .Hooldredactenr 15054.
Ut pp aaavi. bij de Administratie.
Kennemer editie van
Zaterdag 28 Mei 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen. - Abonnementen pe week 33 cent. per
kwartaal 4,25. Franco per post 4,75 - Giro
rekening 273107 ten name v. Haarlems Dagblad
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en <0prcdjte THaarlrnisröe «Courant (ïnrto
DirecteurenP. W. Peereboom en Ph. A. Mees
nP
SaaenltvM fgf Bonman z«i
Bonman, die i.
faags-i«ra6ers.,Sonlijkheid en in-
cchtS heeft in 85 pa§ j paris te Am-
'"i voor al diegStie zoeken, hetgeen
vio do Durlse kW»! elVarm-
ó:;?...even is dat zoa,v dQOr zorg
,ISI: de ;aron ««"-"gerechtvaardigd.
toekomst wordt 8 dusver
S-dtbuurvolkaV'a0np dê ^aak hebben
"je belangstelling. jrJ SOCI0logische
V Bonman?dens een gast-
nioeniime»8fia^ verleden laar te
XoMt f vervuld. Verkennmgs-
yóoster .S, En het Roergebied
aiW^'It talruke groepen en per-
vfbben tem "«'2 „Jebracht, waarbij hij
lL in aaorataSEodale noden
m»datmu,t dan "ver poUtieke ge-
.reoaarW sociale noden was het
roelens. Juist 0 t zi; bieden een sleutel
i>~ *>e d°„en'rin van een aantal culturele
tot beter beg_tfctukken, zoals hij op-
{r politieke vnraagesks korte hoofdstukken,
rtrkt. In.ee? bijZondere aandacht eerst
nann Iflj^volkings-vraagstuk, de ge-
v dt aan net d _,„emene sociale ont-
jacheidstotótand, g he beproevin-
iel millioen ontredderden, aan
pon h^t gezinsleven, opvoeding
itso»ne en haj J, en kerkelijk leven
c ®leTn'ook tot de besteding van de
crJi"- S^gemeenschapsleven en de
fflje f' h®*Lit eindigend met een slot-
v« waarin hij constateert, dat hij
^0"Sv m een aantal hoopgevende
:ïvef n heeft kunnen noemen. Die
r.r.ptomen ne stu(Jie naar voren,
kennen als een van
ruroij hu *1C b- tieve beschouwers, die
Sch Tn de toestand en de
t: k! P°K anderen te verplaatsen. Dit
ËiimSfdlfin^w^!
JiXijn weg zoekt. BB, geeft dit
gܣ& is'doorgaans "den
Tm lichte verbetering van net lot. Ik
b"s 7en uit Russische gevangenschap
S-ekeerde militair aan. leunend tegen
SS van een ingestort kerkpor-
ï11? tengere man, met ingevallen
1' deoSijnind bleek onder een
-V-flmatige stoppelbaard. In zijn onbe-
ïSe vieze, gerafelde uniform ge-
SS hb ristig uit een zelfgemaakt
uitrok daarbij zo'n vergenoegd ge-
-dat ik hem aansprak. „Het is hier
«radijs", luidde zijn conclusie. Dit
gride betrekkelijkheid van alle levens
IfnfTw Se hongerwinter herinneren
toijpen wij dit en als wij het herstel na
bevrijding overdenken wordt het ons
teielijk, dat latere vorderingen naar
mier'welstand in afnemende mate vol
toog en vreugde gaven; de eerste, waar-
t Tij de werkelijke nood verheten,
'•--Éten de grootste openbaring. Zelfs cut
in een Duitser te begrijpen is
sard niet eens zo gemakkelijk; hij
mat vlak naast ons maar schijnt tegen-
vcerüg verder verwijderd te zijn dan de
inaikanen. Wi? hebben nog nooit zo
tói» contact met de Duitsers gehad als
are naoorlogse jaren. Hunnerzijds is dat
'=z aanzien van het gehele buitenland
blijkbaar nog veel sterker mate het ge-
tii Prof. Bouman heeft in alle West-
Duitse sociale en politieke groeperingen een
Soit aan begrip voor internationale be-
•sikingen waargenomen. „Men heeft zo
bi{ m nationale afzondering verkeerd en
É'c zo ingeleefd in chauvinistische waan-
cakbeelóen dat men thans, na de neder-
'sz, moeilijk tot een evenwichtig oordeel
ha komen. In wonderlijke vermenging
ban minderwaardigheidsgevoelens en
^realistische hoogmoed voor. Ik heb op
e. eer perrons van het station te Hamm
'-•.Frankrijk teruggekeerde krijgsgevan-
ffitt horen schimpen op de Franse cul-
teopeen manier, die volslagen bhndheid
dreigen gebreken verried. Men kan aca-
éaici ontmoeten die er ernstig van over-
'-ió zi.m dat Duitsland op alle gebieden
var.wetenschap een leidende rol speelt.
ta nog."
Het gebrek aan belangstelling voor de
Khuldvraag inzake de oorlog, dat de
över heeft waargenomen, acht hij niet
töis te wijten aan geestelijke beperkt-
si Ook bij ruim denkende Duitsers heeft
dikwijls een zekere afweer-houding
>fcMver de vraag, hoever Duitslands
sctld reikt, waargenomen. Het is, zegt
s. alsof men zich wil schrap zetten tegen
in ten krachtig zelfverwijt. Men heeft
ellende meegemaakt, dat het bijna
~liv?ss-noodzaak lijkt zich te pantseren
Ht.n zelfverwijt, dat de toch reeds ge-
c':3'te levensmoed verder zou kunnen
tóermiin0w TV--.
Amerika is ontevreden en zal pogen
hem toch terug te halen
Gerhard Eisler is gisteren door het
Engelse gerecht in vrijheid gesteld. De
Amerikaanse eis tot uitwijzing van de uit
de U.S.A. gevluchte communistenleider
werd niet ontvankelijk verklaard. Rechter
Sir Laurence Dunne zei dat de tegen Eisler
ingebrachte beschuldiging van meineed
niet met bewijzen kon worden gestaafd.
„Naar mijn mening is het overduidelijk dat
het misdrijf wegens hetwelk de heer Eisler
in Amerika is veroordeeld in ons land in
geen geval als meineed kan worden aan
gemerkt" zei hij.
Hij verklaarde dat volgens de Engelse
wet Eisler geen meinedige verklaring heeft
afgelegd, toen hij bij het aanvragen van
een vergunning om de U.S.A. te verlaten
onjuiste gegevens had verstrekt, omdat die
verklaringen niet waren afgelegd ten over
staan van het gerecht. Onjuiste verkla
ringen ten overstaan van ambtenaren val
len volgens de Engelse wet niet onder
meineed.
De zitting duurde bijna twee uren. Bui
ten stonden enkele honderden met Eisler
sympathiserenden te wachten op de uitslag.
Toen die bekend werd ging er een hoeraatje
op. Toen hij het gebouw verliet als vrij
man, schudden velen hem de hand of
klopten hem op de schouder.
Eisler verklaarde aan United Press: „Ik
hoop dat de Verenigde Staten nog vaak een
dergelijke nederlaag te slikken zullen krij
gen". De Poolse consul-generaal Zygmunt
Schriber, die in de rechtzaal aanwezig was,
uitte zijn voldoening over de uitspraak. Hij
zei dat de Poolse regering zeker ingenomen
zal zijn met de uitspraak, te meer omdat
Eisler zich aan boord van een Pools schij)
bevond.
Eisler sprak de hoop uit, dat „fatsoen
lijke Amerikanen" zijn vrouw in staat zou-
Bekendmaking van de Sultan
van Djokja
BATAVIA, 28 Mei (Aneta) De sultan
van Djokja heeft een bekendmaking uit
gegeven als minister van staat van de repu
bliek en tevens als coördinator van de
binnenlandse veiligheid, aldus bericht een
correspondent van Aneta. De bekendmaking
luidt: „Na de terugtrekking van de Neder
landse strijdkrachten zal een ieder, ook aan
degenen, die reeds in dienst zijn bij de
voorlopige federale regering, zonder onder
scheid van ras en godsdienst, veiligheid
van lijf en goed bij voortduring worden
gegarandeerd. In het bijzonder zal er voor
worden gezorgd, dat geen represaille-maat
regelen tegen wie ook genomen worden.
Na het herstel van de republikeinse rege
ring te Djokja blijft voor iedereen gelegen
heid openstaan ongehinderd Djokja te ver
laten."
De bekendmaking was opgesteld in het
Indonesisch en het Javaans.
Oorlogsgetroffenen
uit de kuststreek bijeen
Een aantal afgevaardigden van de stich
tingen van oorlogsgetroffenen uit Zand-
voort. Castricum, IJmuidèn. Velsen, Kat
wijk, Haarlem, Den Helder, Texel en Wie-
ringermeer vergaderden Vrijdag in restau
rant Brinkmann te Haarlem. Onderwerp
van de besprekingen was de Memorie van
Antwoord betrekking hebbende op het
wetsontwerp vergoeding Materiële Oorlogs
schade en de toepassing der richtlijnen, die
aan dit wetsontwerp ten grondslag liggen.
De vèrgadering kwam tot de conclusie,
dat het wetsontwerp, zelfs als men uitgaat
van het herstel der getroffenen in hun
sociaal en economisch milieu, ontoereikend
is.
Men constateerde een mogelijkheid voor
willekeur. De vergadering zond een tele
gram aan de minister van Financiën, waar
in wordt gewezen op de willekeur bij de
waarde-vaststellingen van onroerend goed
en onteigening van gronden, vooral in de
kuststreek en waarin voorts de minister
wordt verzocht te bevorderen, dat het wets
ontwerp wordt gewijzigd als aangegeven in
de resolutie van' het congres van de Lan
delijke Federatie van Stichtingen van Oor
logsgetroffenen, dat 2 April te 's Hertogen
bosch werd gehouden.
den stellen zich in Leipzig bij hem te
voegen.
Mevrouw Eisler heeft thans haar actie
voor vrijlating uit internering op Ellis Is
land laten varen en treft voorbereidingen
voor het aanvragen van een vergunning
om de V.S. onmiddellijk te kunnen verlaten.
De Amerikaanse procureur-generaal,
Tom Clark, heeft verklaard, dat de V.S.
nadere pogingen in het werk zullen stellen
om Gerhard Eisler uit Groot-Brittannië
terug te halen. De uitspraak van het Lon-
dense hof berust volgens Clark op een
„allermalste basis van technische argu
menten".
Het departement van justitie is niet van
plan mevrouw Eisler op eigen gelegenheid
uit de V.S. te laten vertrekken. Op 1 Juni
zal te New York het onderzoek beginnen
in verband met haar eventuele deportatie.
Een in vrijheid gestelde Eisler werd, toen
hij onder politiegeleide het gerechtsgebouw
in Londen verliet, begroet door een aantal
juichende geestverwanten.
Amerika wil „Der Weg"
de weg versperren
Amerikaanse autoriteiten in Duitsland
zoeken op het ogenblik naar middelen om
te voorkomen, dat het verbod op de ver
spreiding van het in Buenos Aires gedruk
te Duitse nazi-tijdschrift „Der Weg" wordt
ontdoken.
„Der Weg", dat onder zijn medewerkers
Otto Skorzeny, de man die in opdracht
van Hitler Mussolini bevrijdde en later
actief was tijdens het Duitse tegenoffen
sief in de Ardennen, en Hanna Reitsch, de
bekende Duitse pilote die op het laatste
nippertje uit de bunker van Hitler ont
snapte, telt, wordt als een van de felste
na-oorlogse nazi-bladen beschouwd.
De verspreiding van het blad in de
Amerikaanse zóne van Duitsland is giste
ren verboden. Van Amerikaanse zijde
wordt beweerd dat de meeste exemplaren
per post worden verzonden. Men is echter
niet voornemens censuur op de uit Zuid-
Amerika binnenkomende post in te stellen,
te meer omdat het in Duitsland aangeko
men aantal exemplaren van „Der Weg"
wordt geschat op niet meer dan een hon
derdtal. Wel zullen maatregelen worden
overwogen tegen verspreiding van het
blad door een Duitse importeur in Mün-
chen.
„Der Weg" werd voor het eerst door
Amerikaanse autoriteiten gevonden in
voedselpakketten uit Zuid-Amerika.
(U. P.).
PARIJS, 28 Mei. (Van de correspondent
van het ANP). Tegen het einde van de
eerste week is de Parijse conferentie in
het stadium gekomen waarin de partijen
langs elkaar heen beginnen te praten. Deze
situatie heeft hier, zoal niet direct een ge
voel van pessimisme, dan toch van onbe
haaglijkheid doen ontstaan. Wat in de eer
ste verkenningen der diplomatieke scher
mutseling van dag tot dag duidelijker
schijnt te worden is, dat ten aanzien van
het voornaamste onderwerp dezer confe
rentie, de eenheid van Duitsland, de me
ningen der beide partijen nog steeds even
ver van elkaar verwijderd zijn.t
De drie Westelijke ministers hebben
Wysjinski gedwongen het initiatief te ne
men. Naar hun mening had de Rus om dit
treffen gevraagd en was het dus aan hem,
te komen met concrete voorstellen, waarin
zijn eventueel vernieuwde denkbeelden
over het Duitse probleem waren vervat.
Deze voorstellen zijn gematigder uitgeval
len dan hier werd verwacht doch zij mis
sen voorlopig de concretisering, die hen tot
een deugdelijk „working paper" zou kun
nen maken.
De vier ministers van Buitenlandse Za
ken zijn Vrijdagmiddag wederom drie uur
bijeen geweest. De zitting was rustiger dan
Donderdag. Wysjinski sprak het eerst en
warom acht Prof- Bouman
Xv Kaw men over enige
Sik» rib°„Ver^schuldvraag zal kunnen
temeSifi °,vei''2ens beroepen de
aïmbrê.f op at anderen ook fouten
»2 voor"lureiid maken. Als
.Hebber. "iT j!ra?g hoort men telkens:
an j- LciJieiiü.
ffl nn - g Zij'n Zich voor te
Wop-rfoMS!riJ met afschuwelijke
ïteei?" v'n staf over anderen te
RchetnnirJ?en Is zeer verontwaardigd
C vS n V3n Russische en Poolse
Ie ïTonuia Wjgens hun mishandeling
^325dat men erger acht da"
"uuitsers gedaan hebben.
-cive nnm.ür ^uiisianü ailes-
831 beoin w ?f' Bouman zegt dat
iiCM Afbindt of Toni 3an d.e bezettings-
Mte Mr'6" ],°nge Duitser
»Wij ruiken bij het
cpmnn :.gedaan hebben.
."«Wie is i„ Duitsland alles-
*ocrö
al;.v;vuiKen Ö1J hel
fe^aietW' Vr geur van En"
ie poUtieke na J-0img waardering
en stekel?^ S Je,n: er ziJ*n veel
"gratie. °Pmerkingen over de
ten op"ieuw hoe de nadelen
l'~ Tapf bezetting zich hebben.
5.*-heeft het alioT omstaDdigheden ook
eestemd jpf £ichzelf te wijten,
kan er zelfs niet
""7 staan. Ik zal u meer
De Russen gaan schietoefeningen
in luchtcorridor houden
BERLIJN, 28 Mei (Reuter) De spoor
wegdirectie te Berlijn heeft de leden van de
Westelijke vakbond, die reeds een week
staken om hun loon in Westmarken uitbe
taald te krijgen, aangeboden met ingang
van 1 Juni 60 procent van hun loon in
Westmarken te betalen.
Volgens een woordvoerder van de Wes
telijke vakbond is het hoogst onwaar
schijnlijk, dat het aanbod geaccepteerd zal
worden.
Door een Sovjet-Russisch besluit, niet
langer treinen naar Berlijn te accepteren,
is de bevoorrading van de stad weer ge
heel van de luchtbrug afhankelijk. Welis
waar is het verkeer per auto normaal, doch
hiermede kunnen dagelijks slechts enkele
honderden tonnen vervoerd worden. De
Russen hebben inmiddels de Engelsen en
Amerikanen verzocht, nog slechts van de
middelste luchtcorridor gebruik te maken
met het oog op zomermanoeuvres der Rus
sische luchtmacht. De Engelse en Ameri-
te zeggen hebben over Prof. Bouman's
belangwekkende studie. R. P.
kaanse autoriteiten hebben een protest in
gediend.
Duitse vertegenwoordigers uit de Rus
sische zóne en de Westelijke zönes hebben
drie dagen geconfereerd over eventuele
hervatting van de interzonale handel zon
der tot overeenstemming te komen, aldus is
door autoriteiten van Bizonië meegedeeld.
Men zal evenwel voortgaan met de voor
bereidingen voor de hervatting van de in
terzonale handel. Van Sovjet-Russische
zijde wil men een bindende handelsover
eenkomst voor de rest van dit jaar, doch
van Westelijke zijde geeft men de voorkeur
aan een voorlopige regeling, hangende de
Parijse conferentie. Het mislukken der
handelsbesprekingen heeft tot gevolg, dat
voor uitvoer naar de Russische zóne ver
gunningen zullen worden uitgegeven op
voorwaarden als voor het begin van de
blokkade.
Sovjet-Russische grenswachten van de
controlepost Ludwigstadt in Beieren zijn
Vrijdag begonnen vrachtauto's voor Ber
lijn terug te sturen, wanneer de ladings
papieren geen met de hand geschreven
ondertekening droegen. Deze maatregel
werd nog niet toegepast op auto's voor de
Russische zóne alleen.
zei, dat de andere ministers in tegenstel
ling tot hem zelf geen concrete voorstellen
voor de eenheid van Duitsland naar voren
hebben gebracht. Zij hadden alleen een
serie vragen gesteld, aldus Wysjinski. doch
hij zou enige constructieve suggesties wil
len horen.
Acheson (V. S.) was van mening, dat dit
niet geheel juist is, omdat hij moeite ge
daan heeft punten van overeenkomst en
onenigheid te onderzoeken. Hij was het
met Wysjinski eens, dat er een geallieerde
contröleraad moet zijn. Doch toen Wys
jinski voorstelde dat deze raad zou
werken op basis van eenstemmigheid,
zei Acheson dat hij het hier niet
mee eens kon zijn. Nadat Wysjinski
zijn voorstellen voor herstel van de
geallieerde contróleraad en instelling van
een staatsraad had herhaald, waarmee
meer dan de helft der bijeenkomst gemoeid
was, stelde Acheson voor om over te gaan
tot de kwesties der herstelbetalingen en
der maatschappijen in Oost-Duitsland, die
Sovjet-Russisch eigendom zijn. Acheson
vroeg inlichtingen hierover. Hij zei geen
kans te zien om de levensvatbaarheid van
Duitsland tot stand te brengen, tenzij de
Russen een eind maakten aan hun herstel-
betalingspolitiek.
Bevin zeide tijdens het debat alleen, niets
toe te voegen te hebben aan de discussie
over Wysjinski's voorstellen.
Volgens zegslieden der Britse delegatie
verklaarden de Westelijke ministers met
nadruk, dat de eenheid van Duitsland
slechts tot stand is te brengen indien zij
gebaseerd is op democratische beginselen.
Acheson zei nog, dat het beginsel van
eenstemmigheid niet zo gebruikelijk is in
de internationale politiek als Wysjinski
deed uitkomen. Hij wees op de Donau-
eonventie, die door de meerderheid der
conferentie werd aangenomen.
Amerika's hoogconjunctuur voorbij
Prijzen moeten omlaag om
de kooplust te bevorderen
New York, 27 Mei. Een economische
medewerker van ANP-Aneta meldt:
Voor ieder, die de ontwikkeling van de
economische situatie in de Verenigde Sta
ten bestudeert is het volkomen duidelijk
dat de periode van inflatoire hoogconjunc
tuur thans vrijwel afgelopen is, nu er min
der geld besteed wordt voor verbruiks-
doeleinden en voor industriële expansie,
en de afnemende vraag der verbruikers
leidt tot lagere prijzen voor vrijwel alle
goederencategorieën. Er is niets veront
rustends in het afnemen van de vraag, dat
beschouwd wordt als een aanwijzing dat
het grootste gedeelte van de behoeften,
waaraan in de oorlog niet kon worden
voldaan, thans is bevredigd.
Weliswaar was het besteedbare inkomen
(het totale inkomen na aftrek van de be
lastingen) in het eex-ste kwartaal van dit
jaar 1 milliard dollar lager, doch daar
tegenover staat, dat het door particulieren
gespaarde bedrag steeg van 18 milliard
tot 21 milliard dollar. De afneming van
de vraag en de daaruit voortvloeiende da
ling van de ondernemingswinsten geeft tot
zekere hoogte een verklaring voor de stij
ging van het aantal faillissementen, dat
in de afgelopen weken tweemaal zo groot
was als een jaar geleden. Er gaan thans
iedere week ongeveer 200 bedrijven fail
liet, vergeleken met het vorige jaar ge
middeld 100 per week. In vergelijking
met de vooroorlogse jaren is het aantal
faillissementen echter nog steeds abnor
maal laag. In 1939 werden namelijk bijna
15.000 faillissementen geregistreerd en in
de jaren van welvaart tussen 1920 en 1929
kwamen er jaarlijks ruim 20.000 faillisse
menten voor.
Overigens is het duidelijk, dat de indus
triëlen onder deze omstandigheden geens
zins geneigd zijn hun productiekosten te
verhogen, daar alles er op wijst dat het
om de kooplust te prikkelen noodzakelijk
is hun prijzen te verlagen. Men verwacht
op grond hiervan, dat de wei-kgevers zich
krachtig zullen verzetten tegen eisen voor
hogere lonen.
Buitenlandse handel
Wat de situatie in de Amerikaanse ex-
porthandel betreft kan worden opgemerkt,
dat de export in het eerste kwartaal van
dit jaar zich heeft bewogen op een jaar
niveau van 13,1 milliard dollar, welk
niveau .waarschijnlijk nog zal stijgen. De
export was in genoemde periode 4% groter
dan in het eerste kwartaal van het vorige
jaar. Daar de prijzen zich gedurende de
onderhavige freriode in dalende lijn be
wogen, was de toeneming van het export
volume groter, namelijk bijna 10%. Eco
nomische deskundigen in dienst van de
Amerikaanse regering geloven niet, dat
de stijging van de export in het eerste
kwartaal van dit jaar slechts een tijde
lijke opleving is, doch zij verwachten, dat
deze tendenz het gehele jaar zal aanhou
den, terwijl het zelfs mogelijk wordt ge
acht, dat de export over geheel 1949 een
totaal zal bereiken van 13,5 milliard dollar,
hetgeen op twee na het grootste export
totaal zou zijn dat tot dusverre is voorge
komen. De hogere uitgaven voor de hulp
verlening aan het buitenland zijn niet de
enige oorzaak van het hoge niveau van
de Amerikaanse export.
De Amerikaanse invoer beweegt zich
thans op het recordniveau van 7,2 milliard
dollar per jaar. De buitenlandse goederen,
waarvoor de Amerikanen de meeste be
langstelling hebben, zijn cacao, koper, sui
ker, koffie, tin en krantenpapier.
Naar Reuter uit Washington meldt is
volgens de gegevens van de federal reser
ve board de industriële productie in de
Verenigde Staten de vorige maand gedaald
tot het "laagste niveau sedert Juni 1947,
en bevond het productieniveau zich begin
Mei nog steeds in dalende richting.
Hef woord is aan
Octave Feuillet
Weet wel, mijn zoon, dat in de
politiek elkeen de beginselen
heeft van zijn temperament: de
toornigen zijn volksmenner, de
volbloedigen democraat en de
nerveuzen aristocraat.
(Uit: Monsieur de Camors).
De toestand in Indonesië
BATAVIA, 27 Mei (Aneta). De weer
slag van de op 7 Mei bereikte overeenkomst
is uiteenlopend.
In de nieuw opengelegde streken in
Midden- en Oost-Java wordt de plaatselijk
voelbare toeneming van activiteit van gue
rilla's en benden toegeschreven aan het feit,
dat de strijdgroepen de overeenkomst aan
grijpen als middel om de bevolking te in
timideren en trachten 'haar te bewegen tot
het aannemen van een non-coöperatieve
houding, aldus wordt van officiële zijde
medegedeeld. Men spreekt in Midden-Java
over de overeenkomst als het begin van de
„Kebangkitan Nasional" (nationale weder
opleving). De bevolking neemt echter een
afwachtende houding aan. Bij de strijdgroe
pen in Zuid-Malang, Djombang, Ngandjoek
en Madioen valt een verdergaande com
munistische oriëntering op te merken. De
eindindruk in het nieuw opengekomen ge
bied op Java (met uitzondering van Ban
tam, waar op de weg naar normale toestan
den wederom' vorderingen gemaakt zijn) is
nochtans, dat, ofschoon de toestand na het
sluiten van de overeenkomst aanvankelijk
in sommige gebieden slechter werd, deze in
de verslagperiode vrijwel constant bleef
met een lichte tendens tot verbetering. De
toewijding en de plichtsbetrachting van be
stuur en politie noemde de regeringscom
missaris voor Oost-Java boven alle lof ver
heven. ondanks het risico van intimidatie.
Op Sumatra heeft van de aanvang af de
reactie op de overeenkomst een ander ka
rakter gedragen, voornamelijk een van po
litieke aard en zij heeft mitsdien ook andere
consequenties. De teleurstelling over het
afsnijden van de mogelijkheid om reeds
thans te komen tot een zelfstandig lands-
bestel is vooral in Tapanoeli groot. Men is
daar er van overtuigd, dat de uitspraak van
de bevolking nu niet twijfelachtig zou zijn
geweest, doch dat rekening moet worden
gehouden met het herleven van de intimi
datie.
In het Noordelijk deel van Midden-Java
zet de gunstige tendens zich voort. Het vrij
wel geheel herstelde spoorwegverkeer be
tekent een grote steun van de wedei*ople-
ving van het ressort Japara-Rembang. De
voedseltoestand in Solo is bevredigend. De
militaire toestand rond Djokja en Solo is
weinig veranderd; de aanslagen op posten
en bivaks houden aan. In het gebied van
Zuid-Pati zijn enige kleine benden uiteen
gejaagd. In het Zuid-Oostelijk deel van het
regentschap Banjoemas en Keboemen wer
den bij het opjagen van reeds eerder uit
eengeslagen benden 140 bendeleden gedood.
Als gevolg hiervan is de veiligheid in dit
gebied toegenomen.
In de negara Djawa Timoer (Oost-Java)
neemt de economische activiteit toe. De
bestrijding van benden wordt met succes
voortgezet. In de omgeving van Djombang,
waar geregeld aanslagen op de weg voor
kwamen, werd een aantal bendeleden ge
dood. Een bende, die bij Ngandjoek tracht
te te schieten, werd verdreven. In het al
gemeen kon ook hier het optreden van
kwaadwillige elementen gekarakteriseerd
worden als voornamelijk gericht tegen de
bevolking en niet op militaire objecten.
De berichten uit Bantam blijvên gunstig.
In Cheribon kwam een vrij plotselinge
verhoging van de terrcuractiviteit voor; de
bevolking werd in sterke mate geïntimi
deerd. De arbeiders werden tot staken aan
gezet; enkele gevallen van sabotage kwa
men voor.
Reeds kon een subversieve organisatie
worden opgerold.
In het gehele gebied van Sumatra werd
de beveiliging van nieuwe gebiedsdelen
voortgezet. Behalve in incidentn!e gevallen
zoals een aanslag op de w rvoorzie-
ning in Medan is het algemeen beeld
van de toestand op Sumatra niet ongunstig.
Particulieren stimuleren
woningverbetering
Kapitaalkrachtige groep wil
subsidiëring overnemen
Voor verbetering van bestaande woningen
verleenden rijk en gemeenten tot voor
enkele maanden een subsidie van ten hoog
ste 1440, te weten zestig procent van de
waarde, die niet hoger mocht liggen dan
2400. Het rijk betaalde daarvan driekwart
en de betrokken gemeente een kwart ge
deelte. Op 31 December is die subsidie
verlening gestaakt omdat er geen geld meer
voor was.
Thans heeft een kapitaalkrachtige groep
het rijk aangeboden die subsidieverlening
voor haar rekening te nemen, mits het rijk
zijn apparaat ter beschikking stelt en de
gemeenten hun deel blijven betalen.
Van bevoegde zijde werd verklaard dat
het totale bedrag aan subsidies voor de be
trokken groep in de millioenen zal kunnen
lopen.
Zoals bekend is, wordt met de overdracht
van de souvereiniteit aan de republikeinen
in de residentie Djokje gewacht, totdat de
evacuatie zal zijn voltooid. Verwacht wordt
dat dit midden Juni het geval zal zijn.
Uit de persconferentie, welke de voor
zitter van de Nederlandse delegatie, dr.
Van Royen, direct na afloop van de formele
zitting heeft gehouden, blijkt dat ook buiten
het sultanaat Djokja nog grote gebieden
door de republikeinen zullen worden be
stuurd. Punt 7 van de afgelegde verklaring
zegt: „dat in alle gebieden buiten de resi
dentie Djokjakarta, waar bestuurs-, p^litie-
en andere ambtenaren van de Indonesische
regering thans hun functie niet uitoefenen,
de republikeinse bestuurs-, politie- en
andere ambtenaren in functie zullen blij
ven". Zo zal dus het Noordelijke deel van
Sumatra Atjeh alsook de eilanden
groep langs de Westkust van dit eiland,
volledig onder republikeins bestuur vallen,
evenwel zonder dat deze gebieden officieel
zullen worden erkend als republikeins ter- I
ritoir. Uit de kaart blijkt dan ook duidelijk
dat het gebied, hetwelk door de Republiek
uiteindelijk zal worden beheerst, belang
rijk groter is dan in het algemeen wordt
aangenomen.
ENIGE REGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond: (opge
maakt te 10 uur)
Overwegend zwaar bewolkt met op de
meeste plaatsen enige regen. Matige,
overdag nu en dan vrij krachtige wind
tussen Zuid en West Dezelfde of iets
lagere •emperatüur dan vandaag.
29 Mei:
Zon op 4.29 uur, onder 20.46 uur
Maar op 4.53 uur. onder 23.13 uur
30 Mei:
Zon op 4.23 uur. onder 20.47 uur
Maan op 5.45 uur. onder uur
Hoogwatertyden:
Zaterdag 28 Mei: 3.56—16.18 uur.
Zondag 29 Mei: 4.29—16.55 uur.
Maandag 30 Mei: 5.06—17.31 uur
Laag water tijden:
Zaterdag 23 Mei: 11.56 uur
Zondag 29 Mei: 0.14—12.32 uur
Maandag 30 Mei: 0.50—13.08 uur
