VERBINDEN ONS KONINKLIJK PAAR MET HAARLEM
Minister Schokking heropende
de Koninklijke Militaire Academie
Prins Bernhard reikt onderscheidingen uit
Kinderkoor „Inter Nos"
juli 1949
schKel' T
f:Z# - eerste
"lM^"",ikel0Ver
Kil0»e aistam:
FaaT
m wier
iS«*de Z
,«68W offi£r
M tM«" ,Ui"e "°g
,:jhvn
iHjijn»
draagt.
Nederlandse Vrouwen-comité
ontvangt f200.000
Gift van Prinses Wilhelmina
Prinses Wilhelmina heeft aan het be
stuur van de tentoonstelling „De Neder
landse Vrouw 1898-1948" doen mededelen,
dat zij heeft besloten een som van
f 200.000 ten goede te laten komen aan de
arbeid van het Nederlandse Vrouwenco
mité. het contactorgaan der algemene lan
delijke vrouwenorganisaties. Dit bedrag is
een deel van de f 290.000, welke als ge
schenk van de Nederlandse vrouwen in
binnen- en buitenland aan Koningin Wil
helmina ter gelegenheid van haar gouden
regeringsjubileum werden aangeboden.
Het Nederlandse Vrouwencomité be
raadt zich thans over de wijze waarop dit
bedrag het beste aan zijn doel zal kunnen
beantwoorden. Het zal hiervoor waar
schijnlijk een afzonderlijke stichting in het
leven roepen.
p. eerste stamvader,
pi* „de Goedertierene
De eerste Brede-
rode die zowel in
de kwartieren van
de Koningin als in
die van de Prins
voorkomt en die
dus de bloedsver-
wantschap tussen
de Koninklijke
echtgenoten deed
ontstaan, was Die-
derik (Dirk), de
elfde Heer van
Brederode, dooi
de bekende Graaf
Floris V, wegens
zijn grote ver
diensten en af
komst als Eerste
Holland, erkend en die wegens
de bijnaam verwierf
de Friezen zich
«hactdèn onttrokken aan het Hol-
,a' ,»was Dirk het die de opstan-
ïiï! Sorte tijd en zender bloeclver-
wist te onderwerpen Ge-
makende van een watersnood die
::J Friese land had overstroomd,
M de bewoners, die een goed heen-
jSÏdfcn moeien zoeken op de wei-
-en Hie in de waterwoestijn
//„rergeUeven en die nu niet in de
El waren zich verenigd te ver-
«nheid waren Wnllaridse Graaf
Sm», order stelling van gijzelaars
v"«MD van de bouw van een viertal
1 "ien en de bekostiging van de mili-
Zwtting om de nakoming van de
itingen te verzekeren,
ijuwe gevaren bedreigen het land tij-
ZSlw Graat FJons m En:
S De Graat van Vlaanderen meent
i-dê kans te kunnen waarnemen om zijn
lid uit te breiden. In allerijl brengt
Strode, samen met Jan van Renesse,
m krijgsmacht op de been. Floris keert
-."en het Hollandse leger gaat naar
f "-ren. Nu bindt Vlaanderen in, maar
a unvoerders vinden het jammer dat
Jsiover de vele uitgaven die gedaan zijn
«hoepen te werven geen baten staan.
^ulve rukt Renesse naar Sluis en neemt
jjtgd. Brederode en zijn benden gaan
M Cadzand, zij verslaan de Vlamingen
cteen beladen met buit naar hun haard
en terug!
Xa de dood van Floris in 1296 maakt hij
evenzeer verdienstelijk jegens diens
^reeling en erfgenaam, want onmiddel-
kwamen kapers op de kust die zich
raar al te graag van Holland wilden mees-
k- maken: Graaf Reinoud v. Gelre matigt
de voogdij over het Noordelijk deel
ic het graafschap aan, terwijl Graaf
Cvco van Henegouwen het Zuiden opeist,
sstige twisten ontstaan en een algemene
jj-ieréorlog bedreigt het land. Op voor
ste''van Brederode besluiten Floris, de Abt
rc Egmond, Hendrik Burggraaf van Lei-
te: en Willem van Egmont gezamenlijk
ar Engeland te gaan om de minderjarige
paaf Jan, de zoon van Floris, te gaan
teug halen. Koning Eduard ondersteunt
ie voorstellen der Hollandse edelen en
reeft zijn dochter als toekomstige gemalin
rj de jonge Jan mede onder de hoede van
Dirk van Brederode. Door tegenwinden ge-
raakt de vloot uit de koers en men landt in
Zeeland. Wolfert van Borsselen neemt de
iteói] over de jonge graaf over. Naijverig
ce positie, macht en aanzien van Brede-
te weet hij graaf Jan over te halen Dirk
te Brederode, aan wie zowel hij als zijn
tee: zo veel verplicht zijn, te ontslaan en
steen terugkeren.
Dirk, ontmoedigd door zo veel ondank,
te: zich terug uit het openbare leven en
saht een pelgrimstocht naar het Heilige
-id. Bij zijn wederkeer over Frankrijk
miende, sterft hij in December 1318 te
Ktims en wordt bijgezet in de kerk van
hl Dominicanen-klooster aldaar.
Zijn vrouw, Maria van der Lecke, Heer
Hendriks dochter, was hem reeds elf jaar
senior in de dood voorgegaan.
Hunne beide kinderen Catherina en Wil-
f- eerden resp. door hun huwelijk met
te van WassenaerPolanen en Catharina
•rcwe van Teylingen de stamouders van
■nee Koningin en Prins. Door de Polanens
'interven de Nassau's zich voor het eerst
i-Keren in ons land, die mede hebben bij—
-e.-gen tot de definitieve vestiging van
jozag in de Nederlanden. Immers de
«Mochter van Jan van Polanen en Ca
rina van Brederode was Johanna, de
£Ke Breda en de Lecke. Zij
Engelbrecht I van Nassau, bet-
kasteel Brederode in welstand.
overgrootvader* van de Vader des Vader-
l§nt stamt.1611 K°ningin langs veIe
Willem, de 12e Heer
van Brederode
Willem, de zoon van Dirk, aan wie zijn
vader het beheer over zijn goederen reeds
voor zijn dood had overgedragen, was de
twaalfde Heer van Brederode. Twee maal
is hij gehuwd geweest, het eerst met Elisa-
beth van Luxemburg en vervolgens met
Catharine de zuster van Dirk. de laatste
Heer van Teylingen. Dezen waren kinde
ren van Willem van Teylingen en Geer-
truid, de dochter van Herman van Woer
den, een der samenzweerders tegen Floris
V. Zo zien wij hier de kleinkinderen der
wederzijdse tegenstanders met elkaar
trouwen!
Willem steirf reeds twee jaren vóór zijn
vader, zodat over hem maar weinig alge
meen belangwekkends te vermelden is, in
tegenstelling tot zijn zoon Dirk naar
gcea vaderlandse gewoonte genoemd naar
diens grootvader die een veldheer „van
formaat" was en bekendheid verwierf door
zijn trouw aan Graaf Willem van Holland
en diens hulpverlening aan de Koning van
Frankrijk in zijn strijd tegen de Vlamingen.
Opnieuw deed een' Dirk
van zich spreken
Trouw was hij ook jegens Margaretha
van Beyeren en haar Hoeksen tegen de I
Cabeljauwen van Hertog Willem, haar I
zoon. Als opperbevelhebber van de troepen I
van Margaretha weet hij in Zeeland de slag
bij Vere te winnen, maar in bloedige daar
op volgende gevechten bij den Briel moet
het Hoekse leger tegen Willems Duitse
scharen het onderspit delven, mede door- I
dat de Engelsen hun bondgenoten in de
ure des gevaars in de steek lieten. Marga
retha neemt de wijk naar Engeland maar
Brederode weigert als opperbevelhebber
zijn soldaten te verlaten. Na een heldhaf-
tige strijd ter zee en te land moet hij zich
overgeven en geraakt in gevangenschap,'
waaruit hij eerst vrij gelaten wordt nadat
moeder en zoon tot een vergelijk zijn ge
komen, waarbij eerst genoemde Henegou- I
wen verkrijgt en Willem Holland, Zeeland i
en West-Friesland verwerft.
Dirk van Brederode was gehuwd met i
Beatrix van Valkenburg, dochter van Wal-
ram en Philippa van Gelre. Zij stierf in
1354 en werd begraven in de abdij van i
Rijnsburg. Haar man overleed in Haarlem
in September 1376 en vond een laatste I
rustplaats in het
Carmeliten-kloos-
ter onzer stad. Hij
maakte aanspraak
op Valkenburg,
na het kinderloos
overlijden van
zijn zwager, tegen
de Hertog van
Limburg, van
wien dat land ter
leen werd gehou
den. Zonder suc
ces evenwel, daar
dat leen niet aan
vrouwen kon ver
erven. Maar des
ondanks kwarte
leerde Dirk en
verschillende zij
ner nakomelingen
hun familiewapen met het blasoen der
Valkenburgs.
Reinoud, de onversaagde
leider der Hoekse partij
De oudste zoon van Dirk, Reinoud, de 15e
Heer van Brederode, Wijngaarden, Papen-
drecht, Giessenburg, Noordeloos, Hof
wegen en de Lecke, was de onversaagde
leider der Hoekse partij. Toen de Cabel
jauwen aan de vrouw van de krankzinnig
geworden Hertog Willem van Beyeren,
Machteld, een Engelse van geboorte, het
regentschap opdroegen, „waertegen", zo
deelt cle oude kroniekschrijver ons mede,
„de Hoeksche staende voor de wetten, vry-
heit, en de goede saecke, niet hebben willen
lijden, dat eene vreemde vrouwe en wey-
nich kennisse hebben, hoe met vrij Hollan
ders te handelen, regeren soude", heeft
Brederode bewerkt dat "men de broer van
Willem, Hertog Albrecht tot ruwaard van
Holland verkoos, terwijl Machteld met
12.000 Vlaamse schilden werd schadeloos
gesteld. Als beloning ontving Reinoud van
de nieuwe landsheer het baljuwschap van
Kennemerland, hetwelk ontnomen werd
aan de Cabeljauws-gezinde ridder Johan
van Bloemesteyn. Toen hij zich met groot
gevolg op weg begeven had om zijn ambt
en waardigheden te gaan aanvaarden, werd
de stoet ter hoogte van Castricum door de
Cabeljauwen overvallen met de bedoeling
om de geyreesde Hoekse aanvoerder te
vermoorden. In een hevig gevecht wist
Brederode zich terug te trekken op het dorp
en zich te verschansen in de kerk, waar hij
in het voorportaal persoonlijk met het
„rapier" menig aanvaller deed sneven, tot
dat hij uit zijn benarde positie kon worden
bevrijd. Als dank voor de wonderbare red
ding uit de handen van deze overmacht
schonk hij uit zijn eigen bossen in Hol(t)-
land het benodigde hout voor de voltooiing
van de Maria kerk te Haarlem. Zijn vrouw
heette Johanna van Gennep, de erfdochter
van de Graaf van Gennep. Ook was Rei
noud Eerste Edele van Holland. In 1390
overleden, werd hij opgevolgd door zijn
zoon, die in de slag bij Agincourt anno 1415
sneuvelde zonder kinderen na te laten,
waardoor zyn tweede zoon Walraven de
17e Heer van Brederode werd.
Deze, niet minder strijdvaardig dan zijn
vader, was stadhouder van Holland. Hij
sneuvelde bij de verovering van Gorinchem
op 1 December 1417 na in het handgemeen
persoonlijk de bevelhebber der tegenstan
ders, Willem van Arkel. te hebben gedood.
Hij volvoerde dit wapenfeit in dienst van
de bekende Jacoba van Beyeren. Door zijn
Wapen van Dirk van
Brederode 1376
ag het kasteel Brederode er in 1620 uit.
Wapen der Graven en
Edele Heren van Lip-
ge-Detmold 1687-1789
(het hartschild is ge
vierendeeld van de
wapens Vianen en
Ameide)
huweliik met Johanna, Vrouwe van
Vianen,Ameide en Herlaer, doc^ei
Hendrik en Margaretha van Herlaeikwa
men deze bezittingen aan de Biederodes.
Hun zoon was de naar zijn grootvadei ge
noemde Reinoud, Ridder van het Gulden
vlies Jeruzalem vaarder, commandant der
Stichtsen en Eerste Burggraaf van Utrecht
van zijn geslacht. Zijn broer was Gur®"»''
Domproost en later Bisschop v;an Utiec:hh
np Bur°sravelijke waardigheid bleef in d
fa,nU™Brederode totdat zij achtereenvol-
ifi7Q pn 1684 in mannelijke- en
vrouwelijke lijn uitstierf. Via het geslacht
Dohna verviel de nalatenschap der Bredc-
rade's aan het Huis Lippe-Detmond, dat
uit het eerste huwelijk van Graaf Simon
VII van Lippe met Anna Catharine van
Nassau-Wiesbaden spruit. Zij was klein
dochter van Graaf Jan van Nassau, oe
stichter van de Unie van Utrecht.recht
streekse voorvader van Koningin Juliana.
Het Huis Lippe
Drie generaties van het regerende Huis
Lippe waren Erfburggraaf van UtrecM. tot
dat in 1725/26 Simon Heinrich Adolf, Graaf
en sedert 1720
Vorst van Lippe-
Detmond, 't Burg
graafschap
Vianen, Ameide
enz. aan de Staten
van Holland ver
kocht. Hij en zijn
opvolgers bleven
echter de titel en
de wapens van
Vianen en Ameide
in hun blasoen
voeren. Vorstin
Pauline, Regentes
van Lippe van
18021820, wedu
we van zijn klein
zoon Leopold I,
schafte de titel af
en verwijderde de
kwartieren, welk
gebruik echter
door haar zoon
Leopold II 14a
werd hersteld en tot op heden is de traditie
gehandhaafd.
Het stamhuis van
Prins Bernhard
Prins Bernhard, stammende uit het
tweede huwelijk van bovengenoemde
Simon VII van Lippe met Maria Magdalene
van Waldeck-Wildungen, een achtei-klein
dochter van Jan van Nassau, reeds ver
meld, en niet behorende tot de later rege
rende Biesterfelds, voert dus de titel Erf
burggraaf van Utrecht niet. Z.K.H.is e^""
wel door zijn voormoeder Ferdinande Gra
vin van Bentheim-Tecklenburg, weli een
nakomeling van Reinoud van Brederode de
eerste Burggraaf van Utrecht zijnm1 fami
lie daar door Walraven, Wolfert, Reinoud
en Floris van Brederode, resp. zoon, klein-,
achterktein- en het-achterklemzoo^ ijan
tenslotte 't Brede
rode bloed vloeide
in Anna Marga
retha, die met
Frangois de la
Place, Burggraaf
Machaut gehuwd
was. Deze was rit
meester en ver
volgens kolonel
over een regiment
ruiters ten dienste
van de Verenigde
Provinciën. Hij
eindigde zijn mili
taire loopbaan als
Gouverneur van
Rees, in welke
plaats zijn vrouw
stierf. Haar
lichaam werd in
Vianen bijgezet,
maar haar hart
bleef in Rees, aan
welke plaats zij
^H^n^chterWeinkind^Albertine Henriette
Gimvin ^ïan Isenburg-Meerholz
met de graaf Moritz Casimir van Bentheim
S werd de moeder van de reeds genoen^e
Ferdinande, die in het geslacht Lippe-
Biesterfeld huwde en uit wie onze Pn
rechte lijn stamt.
Dit 't bovenstaande blijkt hoe nauw de
banden des bloeds zijn die Koningin
en Prins aan elkander binden door de
edele geslachten Nassau en Brederode.
Ten besluite de slotwoorden van Paulus
Kasteel van Breda geheel gerestaureerd
In tegenwoordigheid van Prins Bernhard I
heeft de minister van Oorlog, mr. W. F.
Schokking. Donderdag de Koninklijke Mi
litaire Academie in Breda heropend. De
plechtigheid werd gehouden op de binnen
plaats van het Kasteel van Breda, waar
gedurende 120 jaar de academie is geves
tigd.
De gouverneur der K.M.A. kolonel K.
F. Puffius, herdacht de cadetten, die in
1940 gevallen zijn. De generaal-majoor
der genie J. Kok gaf een kort overzicht
van de geschiedenis van het kasteel.
Luitenant-generaal mr. H. Calmeyer
sprak in de plaats van generaal mr. H. J.
Kruis, die verhinderd was aanwezig te zijn.
De minister spreekt.
Minister Schol#ing zei in het begin van
zijn rede dat er in ons land een geest van
orde heerst. „Daarom legt de gouverneur
van de K.M.A. dan ook een horloge naast
mij om mij aan mijn spreektijd te herin
neren". De minister deelde mede dat zijn
ambtgenoot van Onderwijs, Kunsten cn
Wetenschappen zeer' tot zijn spijt door
ambtsbezigheden verhinderd was aanwe
zig te zijn. „Als men het druk heeft met
comités-generaal" aldus de minister, „dan
moet men een plechtigheid als deze met
vele generaals in comité laten varen". Hij
zette uiteen hoe belangrijk de K.M.A. is
voor de jonge mensen, die er worden op
geleid. In een belangrijke periode van hun
leven ontvangen zij niet alleen onderwijs,
maar wordt hun persoonlijkheid gevormd.
Een officier zonder geestelijke grondslag
is niet geschikt om leiding te geven. De
minister hoopte dat ook de eredienst spoe
dig weer een plaats in de K.M.A. zal gaan
innemen, ook al rpoet de grootste zuinig
heid betracht worden. „Ik ben blij, dat de
I militaire auto's, die ik op weg hierheen
Lgezien heb, vol zaten. Want als men in een
militaire auto maar éen generaal ziet,
heeft men direct critiek op de minister".
De minister zei dat het beroep officier
even nobel is als elk ander beroep. Zij,
die aan de K.M.A. worden opgeleid, zijn
bevoorrecht. Hij hoopte dat de K.M.A. ook
een zegen zal zijn voor ons land, voor In
donesië, de Antillen en Suriname, waarna
hij de academie voor heropend verklaarde.
Geschenk van de stad Breda.
De burgemeester van Breda, mr. dr. C.
A. Prinsen, bood als geschenk van de stad
een door Charles Eyck geschilderd statie
portret van de Koningin aan. Daarna ston
den de cadetten voor het hoofdgebouw
aangetreden. Hier sprak de oud-gouver
neur der K.M.A. generaal-majoor b.d. H.
C. G. baron van Lawick hen toe. Hij her
dacht hen, die het leven lieten in de oor
log of bij het verzet en droeg het vaandel
van het cadettencorps aan kolonel Puffius
over. Het is door de stad- Breda in October
Zegel van Reinoud van Brederode, aan
wezig in het Rijksarchief te Utrecht
Voet, aan wiens lezenswaardig geschrift
over het geslacht Brederode bovenstaande
gegevens voornamelijk werden ontleend:
„En dit is het weynige, t'welck ick op het
pampier heb willen brengen, soo om ieder
een aen te wijzen in t'kort, wat voor Helden
uvt het Hooch loflijcke Huys van Brede
rode gesproten zijn, door de exempelen van
hare Doorluchtige Voor-ouderen, op te
wecken tot naevolginge der selver Heroisse
deuchden, en daeden. Omdat alsoo den
Lande noyt en ontbreecke aen soodaenige,
die des noots zijnde, haer goet ende leven
voor de vryheyt van onsen staet gewil-
lichlijck souden willen opofferen!"
Atlantisch pact nog niet
in stemming
De hoop, dat het Atlantisch pact nog
deze week in de Amerikaanse Senaat in
stemming zou worden gebracht is gisteren
dc bodem ingeslagen, omdat twee republi
keinse senatoren geweigerd hebben gevolg
te geven aan het door de democratische
fractie ingediende verzoek om aan het einde
van een speciale Zaterdagzitting over het
pact te stemmen.
Een senator kan het de Senaat onmo
gelijk maken tot een stemming te beslissen.
Truman tegen lening aan Spanje
President Truman heeft Donderdag op
zijn wekelijkse persconferentie zijn afkeu
ring uitgesproken over het voorstel uit het
Congres cm Spanje 50.000.000 dollar van de
Marshall-gelden te geven. President Tru
man verklaarde met de meeste nadruk, dat
hij hierin niet zou toestemmen. Op de vraag
waarom hij het voorstel afkeurde, ant
woordde Truman, dat de V.S. op het ogen
blik niet op vriendschappelijke voet met
Spanje staan.
Wapen der Vorsten
van Lippe (kwartier
1 en 9 Vianen en 3
en 7 Ameide)
In Sliedrecht, dat in 19441945 het cen
trum van de „line crossers" van bezet naar
bevrijd Nederlands gebied vormde, heeft
Prins Bernhard gisteren aan 57 onder
grondse strijders de medailles, verbonden
aan de hen reeds eerder verleende Ko
ninklijke onderscheidingen uitgereikt.
Voor deze plechtigheid bestond zeer grote
belangstelling. De staatssecretarissen van
Oorlog en Marine, de Commissaris der Ko
ningin in Zuidholland, generaal mr. H. J.
Kruis en vele andere militaire en burger
lijke autoriteiten woonden de uitreiking
op een terrein aan de Merwesingel, bij.
Nadat de Koninklijke Militaire Kapel ter
ere van de hoge bezoeker het Wilhelmus
gespeeld had, inspecteerde de Prins de
opgestelde troepen waarna hij het woord
tot de verzetstrijders richtte. De Prins
zeide dat het hem een bijzondere grote
vreugde was door de Koningin in de ge
legenheid te zijn gesteld, deze onderschei
dingen uit te reiken. Hij memoreerde de
moedige daden der verzetslieden in die
dagen van spanning toen deze mensen
alles op het spel zetten voor de bevrijding
van het vaderland. Toen u in die tijd vrij
willig begon met uw gevaarlijk werk heeft
geen uwer aan onderscheidingen gedacht.
Ik beschouw het als een voorrecht u deze
onderscheiding te mogen uitreiken. Ik
moet erkennen, dat velen van u niet die
waardering ontvangen hebben, die ik hun
persoonlijk zou willen toekennen, maar ik
zal mij bij die beslissing neerleggen. Ik
dank u voor hetgeen gij hebt gepresteerd.
Gij zijt een voorbeeld voor het Nederland
se volk en voor de gehele wereld geweest.
Nadat Prins Bernhard het Koninklijk Be
sluit tot toekenning der onderscheidingen
had voorgelezen, ving hij met de uitrei
king aan. De onderscheidingen bestonden
uit: het Kruis van Verdienste, de Bronzen
Leeuw en het Bronze Kruis. Onder de 57
gedecoreerden bevond zich mejuffrouw M.
C. van Grunsven uit Geffen (N.-Br.) die
zestien maal met succes gevaarlijke op
drachten in bezet Nederland uitvoerde
voor zij in de winter van 19441945 bij
kwakkelweer uitgleed op het ijs en een
Benzineprijs een halve cent
per liter lager
De oliemaatschappijen in Nederland
hebben besloten met ingang van heden
de prijs van de benzine van 26 cent te ver
lagen tot 251/2 cent per liter.
nekwervel beschadigde. Door deze val
werd zij gedeeltelijk verlamd. De Prins
reikte aan haar de onderscheiding uit,
terwijl zij op een brancard lag, en onder
hield zich enige ogenblikken met haar.
Na de decoratie werd door de troepen
onder leiding van maioor Huyskes voor
Prins Bernhard en de gedecoreerden ge
defileerd.
Om half vyf keerde de Prins met zijn
gevolg na een korte rijtoer door het stadje
naar Soestdijk terug.
Pauselijk decreet geldt ook
voor „meelopers"
In Vaticaanse kringen sprak men giste
ren als zijn mening uit, dat het Pauselijke
decreet, waarbij communisten worden ge
ëxcommuniceerd, tevens slaat op „meelo
pers", die het communistische beleid en
de communistische propaganda steunen.
Het decreet wordt in alle talen der we
reld vertaald en zal dagelijks door radio
Vaticana worden omgeroepen. Bijzondere
aandacht zal worden besteed aan de Oost-
Europese landen.
Volgens Vaticaanse kringen is één der
voornaamste redenen voor het decreet het
gevaar van een communistische vijfde
kolonne, die zich „in Katholieke organi
saties heeft gedrongen en misschien zelfs
in het organisme van de Vaticaanse staat".
Volgens de zelfde bronheeft de kerk
„verborgen aanhangers" onder de commu
nistische functionarissen, zelfs ih de Sov
jet-Unie.
Voorts werd gezegd, dat Katholieken
niet gedwongen zullen worden het com
munisme openlijk af te zweren om zich
van excommunicatie vrij te stellen. Het
zou meer een kwestie zijn tussen dc ge
lovigen en hun priesters.
A. 3. Grootens 85 jaar
De heer A. J. Grootens te Bloemendaal, een
om zijn capaciteiten zeer gewaardeerd schil
der. is heden 85 jaar geworden. Hij schilderde
zowel bloemen, landschappen als portretten.
O.a. voerde hij werk uit voor ir. G Fried-
hoff. de ontwerper van het stadhuis in
Enschedé. Toen de heer Grootens jonger was
nam hij actief deel aan het werk van het
college „Kunst zij ons Doel" in Haarlem. Hij
werd wegens zijn verdiensten voor deze ver
eniging benoemd tot erelid.
Niettegenstaande zijn hoge leeftijd werkt
de heer Grootens nog.
1803 by het 25-je,rig bestaan van de K.
li.A. aan het corpt aangeboden. Dit vaan-
irf v. imetjeloos gebleven en kwam niet
m handen der Duitsers.
Toespraak van Prins Bernhard.
Vervo^ens richtte Prins Bernhard zich
oüL? cadettencorps. Misschien zyn er
velen onder de oudere officieren, aldus de
Prins, die dit verblijf te luxueus vinden
en minder geschikt voor de vorming van
de troep. Men moei er echter rekening
mede houden, dat nieuwe tijden nieuwe
eisen stellen. De Prins hooplc dal de ca-
detten zullen worden opgeleid tot vlotte,
enthousiaste en plichtsgetrouwe mannen,
die hun troep tot voorbeeld zullen zijn.
Ons volk cn vooral de Koningin heeft grote
belangstelling voor het cadettencorps.
roont u die belangstelling waardig, zowel
in als buiten dienst.
Na de toespraak van de Prins defileerden
de cadetten langs de genodigden.
Aan de vrij talrijke groep grotere meis
jes van het kinderkoor „Inter Nos" was
opgedragen het concert te beginnen, dat
gisteravond door het koor onder leiding
van zijn directeur Jan Booda in de Haar
lemse Concertzaal werd gegeven. Zij
hadden hiervoor enkele duetten van F.
Mendelssohn Bartholdy en van F. Abt in-"
gestudeerd, werken, die gewoonlijk door
twee solostemmen worden gezongen. De
uitvoering plaatste de meisjes van het
koor voor niet geringe moeilijkheden,
want zij moesten thans voldoen aan de
technische vocale eisen, die dc solo-par
tijen ten aanzien van loonvorming en
klankkleur, zuiverheid, articulatie, rhyth-
miek, dynamiek, woord-expressie en ka
rakteristiek onverbiddelijk blijven stellen.
Het resultaat van de vertolking bewees,
dat de keuze van deze duetten inderdaad
gewaagd was. In het bijzonder bleek het
moeilijk het loonpeil te handhaven. Maar
niettemin kon men concluderen, dat Jan
Booda beschikken kan over een koor van
frisse, jonge stemmen, die een uitnemende
voorwaarde voor perfecte uitvoeringen
kunnen betekenen.
De afdeling „Kleintjes" liet zich na het
optreden van de groteren dapper gelden
i»e?..aardig liedje over ee» „Kleine
Fidel Via een „Huzarenlied" kwamen de
kinderen weer in hun eigen wereldje met
de bekende „Kleppermars", die zij met
zichtbaar genoegen en overgave zongen.
Het gehele kinderkoor besloot het eerste
gedeelte van de avond met drie liederen
van H. v. Tussenbroek het* opgewekte ,De
regenboog", het stemmige „De Nacht" en
het juichende „Gij vriendelijke zonne".
Na de pauze kwam allereerst een ver
tolking van drie Zwitserse liederen door de
grotere meisjes van „Inter Nos", die bin
nenkort weer een bezoek aan Zwitserland
gaan brengen. En ook voor deze liederen
kwam de heldere klank der jonge stem
men als uiterst gunstige factor aan de dag
Een belangrijk besluit kreeg het concert
«r ,Ye- "ltvoei-ing van de Cantate „De
Wereld m van Peter Benoit, in het bij
zonder omdat hier de aandacht gevraagd
werd voor een belangrijke compositie van
de volhardende vechter voor een eigen
Vlaams muziekleven. Een compositie, die
zowel om haar algemene strekking als om
haar innerlijke muzikale waarde meer be
kendheid in ons land verdient. Het is
geen werk, dat een oppervlakkige voorbe-
leiding kan verdragen. Want enerzijds ver-
langen de melodiek en de harmonische
ontwikkeling met de soms vry plotselinge
modulaties grondige studie, anderzijds zijn
er tal van muzikale verfijningen, die een
subtiele afwerking gebieden. De uitvoering
door „Inter Nos" heeft men kunnen waar
deren als initiatief, ook om de indruk, die
het koor op dc meest geslaagde momenten
met Benoit s muziek heeft kunnen maken.
Ongetwijfeld zal deze eerste uitvoering
"f' '«veïï? de laatste zijn, die het koor
"De Wereld in" gegeven heeft en men
mag verwachten, dat volgende vertol
kingen steeds meer de bedoeling van Peter
Benoit en de tekstdichter Julius de Gevter
nabij zullen komen.
De pianiste Emmy van Eden, die het
koor de gehele avond tot een belangrijke
steun was, kon haar werk met de uitne-
bekronerT 8 Va" Benoit's cantate
Ais intermezzi, die door de talrijke scha-
ic familieleden, vrienden en bekenden zeer
op prys werden gesteld, gaven jeugdige
pianistes en pianisten uit het koor enige
voordrachten, waarvan enkele getuigden
van een verrassende natuurlijke muzika-
1Itelt- P. ZWAANSWIJK
Toelagen aan nabestaanden
van onderwijzend personeel
Bloemendaalse raadsleden
doen voorstel
In de eerstvolgende vergadering van de
Bloemendaalse gemeenteraad, die op Don
derdag 21 Juli wordt gehouden, komt on
der meer een voorstel aan de orde van de
fractievoorzitters van K.V.P., C.H., A.R. en
P.v.d.A. tot het verlenen van toelagen aan
nagelaten betrekkingen van personeel van
openbare en bijzondere lagere scholen.
Banken voor R.K. Jongensschool
B. en W. van Bloemendaal stellen de
raad voor medewerking te verlenen aan de
aanschaffing van 32 schoolbanken voor de
k.k. Jongensschool te Overveen.
Sedert enige jaren heeft deze school te
weinig banken. Het tekort aan banken
werd aanvankelijk opgelost door het ge
bruik van stoelen en tafeltjes uit het ee-
°nW J'P0™"" In 1947 werden door wel
willendheid van een schoolbestuur uit de
gemeente Velsen twintig banken geleend.
Deze moeten thans worden teruggegeven
miêerltogen12 ba"k<!n beschikba«
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 15 JULI
Gem. Concertgebouw: H.O.V. zomercon-
ïfl' 2 00Urir°7nbnrandt: "Johnnv Bab™a".
iö J., 2.00, 4 lo. /.00 en .9,15 uur. Palace-
„Pmnocchio alle leeft.. 2.00, 4.15, 7 00 en 9 15
2 oo* 4L,T™„-*G55a"del in Shanghai/ 8 jb
2.1ju.4.1o 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: Blue
't 1" „30' 7'0-0 en 915 Ul,r- City: ."Vlie
gende forten". 14 j.. 2.15. 4.30. 7.00 en 914
?MenT™uurRUi,erS hc' ,00d"* «J-
ZATERDAG 16 JULI
Gein. Concertgebouw: Kilima Hawaiian*
8 uur. Bioscopen: Middag- en avondvoorstel
lingen. Spaarne: Jeugdvoorstelling, 2.30 uur.
