I nJ zou meer vee, zuivel en
België kwijt kunnen
rW'
Ingezonden stukken
Oudheidkundig Bodemonderzoek verrichtte
opgravingen in de kerk te Renesse
,a2 28 Ï«B
1949
3 De Belgen leerden hef concurreren beter
„tee handel is nog
rSa#»*£Jn!£ heide rege-
1950 de grenzen
„om 1949
vaxz 1949
goederen
'•'"".••instellen- maanden van
ie eerfL, Nederland goe'
3e!!* van 4,705 mi
ï»»1 'Se roillioen gulden. Ne-
Releiëin dezelfde pe-
.nijard francs of 162 mil-
&Z(?20 v!;i van 120 millioen
fS^ettelijk
:'S -serf jniiars van de Mar-
7? «i ftfoud, voornamelijk in
"S* Jan het handelsverdrag
-S^Nederland
1 wJancs aan levend vee,
Es zuivelproducten
„francs groenten, bloe-
°eJ1 enzovoort. Indien
nrieische Invoer van bo-
'S, beschouwt, dan
nog een vrij groot
i»«J*£Lt«, die »ans door
iii"f4 «S worden, naar Bel-
«rzenden. Daartoe is nodzg
ÏJ!°?n/bouwproductie m Neder-
t"'.Ine sectoren betere kwaliteit
iirrerende prijzen. Belgie
.«tfftaSd voor 1,581 milliard
wSten, 351 miBioen francs
tod of 11 milliard francs groenten,
kómt de Belgisch-Nederland-
nversö niet om de hoek kij-
hier voor Nederland een-
^HeIg7P vreemde concurrentie bij de
sSf'ïSapartner te verdringen,
tont te worden gewe-
«"fsrferfandse producten vnj van
i! Nederlan porteerd wor-
wds hesehermd zijn te-
■a„Scten van derde landen,
v"' IS® post was de confectie,
^iSilaen trancs of circa 1 mil-
d-*5" Rpiffië werd verkocht. Het
WÉ®'grote warenhuizen van de
i „«ad geregelde cliënten van
ffconfectie-industrie zijn ge-
?SSc8 =0" aantal Neteland-
o'Sl dat met de Belgische
'ÏÏSctoeren en wier producenten
51 /I de eigen Nederlandse markt
KS Ln zullen krijgen Want dit
Ir-maardige in deze naoorlogse evo-
leveringen hebben voor
fStelte en in sommige sectoren
vSe importen in Nederland ver-
Sin nu de Duitse concurrent weer
ftSnt riet men dat de Belgische
Sant hem met succes weerstand kan
S, De Belgische prijzen schijnen plots
grote „veiligheidsmarge te bezit-
- ïiardoor lagere Duitse aanbiedingen
worden ondervangen. Bovendien
flelgiê in deze eerste vijf maanden
- aj'een gunstige export naar Duits-
wSnkkeld, zodat zijn handelsbalans
JStatë van passief actief is gewor-
urn,lijk 3,5 milliard francs export
Jstonii en 2,3 milliard francs import
Mwijfeld heeft het land van Spaak
IB zijn liberale economie te danken:
rtt vrije handelspolitiek moest de Bel
li producent reeds jn 1945 tegen de
.'rtaanseVproducehtën concurreren op
nigen binnenlandse markt en nu bezit
us Belgische producent een vaardigheid
ördheid (hem tegen zijn wil door de
n-ag opgedrongen) die hem een stevig
nt in 'de hand geven tegen Europese
jsoienten.
Experiment?
ggjsche economisten achten het een ge-
uvi experiment dat Nederland zijn
fohlMp-gelden gaat ontdooien om de-
«aceltelijk in woningbouw en Zuider-
jserkcn te investeren. Logischerwijze
..ditgeld gebruikt moeten worden om
«ckuld van de Nederlandse regering aan
Nederlandse Bank af te betalen/zodat
i verdere geldsanering zou plaats vin-
THALIA
4et theater met de beste films)
teMnt van Vrijdag a.s. af
het veelbesproken filmdrama
JOHNNY BELINDA
Xiartverkoop en plaatsbespreking elke
•wgenvan 11-12 uur aan het theater.
•inserantiooordelyJcheid der redactie)
t eet artikel in uw blad van 20 dezer
rcatt tandbederf onder de jeugd wordt
Stat erop gewezen, dat volken, die nog
'-•.net onze beschaving met haar geraff i-
en ^werkte voedings- en genot
en in aanraking .zijn gekomen, wei-
JWniet van tandbederf te lijden hebben.
IJW opkomen tegen de stelling: „in de
wjs van onze moderne samenleving
°f niets te veranderen aan
jam en daarom is poetsen het
g.Dmzenden mensen in ons land en
i-vSin ?ijn even zovele bewijzen voor
--ttijzheid ae gezondheid van het ge-
van het lichaam in zijn geheel, te
t»Jn- te ^erstellen door aard en
Svfef!n8jV!n het voedsel zodanig te
5 in pIaats van de zuur
2 ïe 4ontledmgsproducten het basi-
yj jft overheerst. Dit wordt bereikt
f-j al8emeen per dag zes maal
Popelen ?auw? groenten, vruchten en
na 'en. j gei)ruiken als het gewicht
tér ïïLu ie v°edingsmiddelen te-
it JPWOfdt gegeten in de vorm
^Kh2orenbrood en (of) rogge-
«uitUeftt «en welkome afwisseling
(tauweï IZS noo<izukeliik, zolang
tS TO°ral WsdSroen-
ttu awnf-t tn' worden gegeten. De
Ui-u 4 ea het fruit worden bij de
tm&'m »»u«ga- Alle vied-
">«ni0!fhïe' ""bewerkte toestand
k2,P gesavoureerd. Daarbij
'a W gebit SS8 óauwen belangrijker
'«Wwilmil f poetsen- Produc-
Puddingen snoen (w'ttebrood. f!«-
'Bi, tl». ep' enz-> worden ge-
saoarj. bkesproducten gemeden.
"«neÏÏf "fbiuatie is bruin brood.
■WIIMd en llc U" oruin Drood,
?>ay iZSrC*018 niet ..zwaar
:"or bcht verteerbaar, veel
re zo-
T, HAGTINGIUS
den. de geldsomloop zou inkrimpen en de
gulden .harder" zou worden gemaakt.
Nederland gaat, volgens deze Belgische
kringen, opnieuw de weg van de inflatie,
van de gemakkelijke overheidsfinanciering
op, waarvan in feite de kleine man het
eerste slachtoffer wordt. De rijke Neder
lander ontsnapt altijd aan de waardever
mindering der inflatie: hij bezit goederen
voorraden en kan zijn bezit in het buiten
land veilig stellen. De kleine man kan
slechts toezien hoe zijn gulden een waar
deloos papiertje wordt.
Franse Parlement
ratificeert Atlantisch pact
De Franse nationale vergadering heeft
gisternacht het Atlantisch pact gerati
ficeerd. Er werden 398 stemmen voor
ratificatie en 187 stemmen er tegen uitge
bracht.
De debatten, waarbij het niet aan heftige
tonelen heeft ontbroken, waren gedurende
de afgelopen nacht voortgezet.
De uiteindelijke stemming over de ra
tificatie nam slechts zes minuten in be
slag. De tegenstemmers waren 182 commu
nisten, vier Algerijnse autonomistische Mo
hammedanen en een centrum-afgevaar
digde.
Een twintigtal afgevaafdigden onthield
zich van stemming, onder anderen de veer
tien afgevaardigden van de onafhanke
lijke fractie der overzeese gebiedsdelen.
Vóór stemden de regeringspartijen
(MRP, socialisten en radicalen), rechtsen,
Gaullisten en gematigden.
Lambert Saravane, afgevaardigde voor
Frans Indië, verklaarde dat de fractie der
overzeese gebiedsdelen zich van stemming
onthield, omdat „Wij noch tegen de Sov
jet-Unie noch tegen de Westelijke landen
zijn". Hij voegde er aan toe, „Wij willen er
echter wel op wijzen, dat de Westelijke
landen maar al te dikwijls onverschillig
blijven voor de sociale evolutie in de over
zeese gebiedsdelen".
Deel van Amerikaans personeel
verlaat Berlijn
John McCloy, de toekomstige Ameri
kaanse hoge commissaris voor Duitsland,
heeft verklaard dat het grootste deel van
het personeel van het Amerikaanse mili
taire bestuur te Berlijn in dë naaste toe
komst naar Frankfort en Bonn zal worden
overgebracht. De overplaatsing zou vol
tooid zijn tegen de tijd dat de West-Duitse
federale regering, waarvan het parlement
op 14 Augustus zal worden gekozen, zal
functioneren.
McCloy legde er de nadruk op, dat er
geen sprake van is dat de Amerikanen
Berlijn gaan verlaten. Het personeel dat
in Berlijn nodig is, zal daar blijven. De
hoge commissaris zal zowel in Berlijn als
in Frankfort een hoofdkwartier hebben.
De maatregel is slechts gemakshalve ge
nomen in verband met de centrale ligging
van Frankfort.
Over het Britse personeel te Berlijn is
nog geen beslissing, genomen.
Duitse volkswagenspaarders
gaan procederen
Meer dan 270.000 Duitsers onder leiding
van een advocaat Richter uit Lindau aan
het Meer van Konstanz hebben zich aan
eengesloten tot een werkgemeenschap van
voormalige volkswagenspaarders, met het
doel een proces te beginnen tegen de volks
wagenfabriek. Zij zijn weliswaar gedupeerd
door Hitier en zijn „Kracht door Vreugde"
die hen met mooie beloften paaiden, maar
zij hopen desondanks ook onder de ver
anderde omstandigheden aanspraak te kun
nen maken op terugbetaling -van hun ge
storte gelden of op levering van een auto.
Zoals men zich zal herinneren, stelde het
Duitse arbeidsfront in de jaren vóór de
oorlog zijn leden in de gelegenheid weke
lijks of maandelijks een bepaald bedrag te
storten in een fonds, dat er toe bijdroeg de
bouw van de volkswagenfabriek bij Fallers-
leben en de constructie van volkswagens te
financieren. Toen de oorlog uitbrak werd
de gehele productie ter beschikking gesteld
van de militaire autoriteiten, maar de
spaarders ontvingen de verzekering dat zij
na afloop van de oorlog voor een volgestort
bedrag van nog geen 1000 mark een volks
wagen zouden krijgen. De nederlaag van
het derde rijk haalde een streep door de
hele rekening. De fabriek kwam onder be
heer en thans vechten de vakverenigingen
en het land Neder-Saksen om het bezit er
van. De opgerichte gemeenschap laat als
derde haar rechten gelden. Om te beginnen
moet elk lid 5 Westmark betalen met welk
geld advocaat Richter zijn proces aanhan
gig wil maken. Het volk wil zijn volkswa
gen hebben, maar zo eenvoudig als het lijkt,
zal het wel niet zijn: men rekent erop, dat
het proces tenminste twee jaar zal duren.
Kamerdienaar van de ex-keizer
tot tien jaar veroordeeld
Het Bijzonder Gerechtshof te Amster
dam, gepresideerd door mr. F. R. Mijnlieff,
heeft de voormalige „S.S.-Obersturm-
führer" H. W. F., oud-kamerdienaar van
ex-keizer Wilhelm te Doorn, veroordeeld
tot tien jaar gevangenisstraf met aftrek.
F. was, nadat iri 1941 de keizer was ge
storven, in Duitse krijgsdienst opgeroepen
en belast met een functie bij de bewaking
van het concentratiekamp Amersfoort en
later met het commando over een compag
nie van het bewakingsbataljon „Nord-
West". Als zodanig had hij deel genomen
aan tal van razzia's en had hij het com
mando gevoerd over de troepen, die de
mannen van Putten naar Amersfoort moes
ten brengen. Tegen het einde van de bezet
ting had hij een vijftal mensen, die clan
destien het „Sperrgebiet" nabij Rhenen
hadden betreden om voedsel te halen, doen
fusilleren.
De procureur-fiscaal had vijftien jaar
gevangenisstraf geëist.
TWEEDE NIWIN-LOTERIJ
Dezer dagen zal de NIWIN een tweede
loterij beginnen. Er zullen 480.000 loten
worden uitgegeven. Ieder lot is voorzien
van twee nummers, zodat men twee kansen
heeft. De hoofdprijs bestaat uit een auto
met 10.000 km gratis rijden; de tweede
prijs is een jaar gratis leven en de derde
prijs een nieuw in te richten hoenderpark.
De opbrengst van deze loterij komt geheel
ten goede aan de algemene welzij nsverzor-
ging van de militairen in Indonesië.
Slachtoffers der Franeker
naar hun laatste rustplaats
Gistermiddag heeft een kleine groep na
bestaanden en vrienden de stoffelijke res
ten begeléid van de heer G. A. Rtncker uit
Voorburg, een der omgekomen passagiers
van het bij Bombay verongelukte toestel
„Franeker", naar het Velsense cremato
rium. In de aula. waar de kist met de urn,
die de as van de dode bevatte, was opge
baard, werd het woord gevoerd door een
broer van de overledene en door dè heer J.
W. A. v. d. Heyst, die sprak naméns de di
rectie van het bedrijf waar de overledene
werkzaam was. Tenslotte werden r enige
waarderende woorden gesproken namens
de'staf dier firma, waarin tot uiting kyram,
dat de omgekomene door zijn bijzondere
eigenschappen als bedrijfsleider en als
kameraad hogelijk werd geapprecieerd.
Onder de stemmige klanken van een me
lodie van Glück is de kist, onder meer ge
dekt met een grote krans der K.L.M. ge
daald.
De urn met as is later in het Cremato
rium bijgezet.
Vanmorgen is op de begraafplaats Wes-
terveld in Driehuis het stoffelijk over
schot ter aarde besteld van de heer H, v.
Ginkel, in leven eerste stuurman bij de
K.P.M., die omkwam bij de ramp van de
Franeker bij Bombay.
In de aula op de dodenakker werden
woorden van troost tot de familie gespro
ken namens de directie van de Kon, Paket,
die deze vergezeld deden gaan van een
kort memento bij het verscheiden van. deze
sympathieke en veelbelovende zeeman.
Ook namens de K.L.M. werd bij de baar,
die onder een weelde van witte bloemen
was bedolven, gesproken en bij de geopende
groeve dankte een der naaste familieleden
voor de vele blijken van belangstelling om
dervonden bij de plotselinge dood van de
heer Van Ginkel.
De Banck weer zeven meter
verder
Nog steeds zijn er geestdriftigen die
trouw voor dag en dauw uit de veren krui
pen in de hoop getuige te kunnen zijn van
het vertrek van de C. A. Banck. Hun ge
duld wordt echter op zware proef gesteld,
want ieder keer dat zij, verleid door het
gerucht, zich geeuwend en slaperig naar
het strand begeven, blijkt de Banck toch
vaster te zitten dan men gedacht had en
blijft de zeewaartse beweging van het schip
beperkt tot luttele meters.
Ook vanmorgen was het weer prijs, nadat
Zandvoortse mannen met verweerde
zichten die de zee en de banken als hun
broekzak kennen, gisteravond de mogelijk
heid geopperd hadden, dat het nu toch niet
lang meer zou duren. Inderdaad waren dit
maal in de prille ochtend twee sleepboten,
de Bruinvis en de.Sliedrecht aan het sjor
ren geslagen, maar het succes' was niet
overweldigend. Zij kregen de Banck zeven
meter naar zee, maar daarmee was het dan
ook gedaan. En de badgasten en andere
nieuwsgierigen die het warme bed voor het
koude en nogal winderige verblijf op het
strand hadden verwisseld, konden voor de
zoveelste maal onbevredigd naar huis
terugkeren.
Weduwe in Goes slachtoffer
van bigamist?
Ook hier sporen van een oudere kerk onder de
tegenwoordige gevonden
Een weduwe in Goes maakte in het be
gin van de oorlog kennis met een Joodse
landgenoot N., die haar- vertelde dat - hij
geheim agent van de Verenigde Staten was
geweest. De oorlog maakte echter de toe
zending van zijn pensioen onmogelijk. De
weduwe geloofde hem en huwde hem.
Samen maakten zij plannen wat zij zouden
doen met het geld dat na de oorlog zeker
zou komen. Intussen nam het optreden dei-
Duitse overweldigers tegen de Joodse land
genoten steeds medogenlozer vormen aan
zodat de man onderdook in Amsterdam.
Jaren verliepen en de vrouw, die niets
meer van hem hoorde geloofde niet anders
of haar man was door de bezetters gegre
pen en vermoord. Na de bevrijding keerde
hij echter terug. Hij moest wegens een
ernstige ziekte in een ziekenhuis worden
opgénomen en overleed na enige maanden.
De wëd'uwe werd onlangs verrast door een
geldzending uit Amèrika. Het achterstallige
pensioen werd namelijk uitbetaald.
De vreugde van de weduwe werd evenwel
verstoord, want nog een weduwe diende
zich aan als de wettige echtgenote van N.
Het was een vrouw uit Brussel, die zich tot
de Amerikaanse autoriteiten had gewend
met de mededeling, dat ook zij al jaren op
het pensioen had gewacht. Als zij de waar
heid spreekt kan de Goese dame zich het
slachtoffer van een bigamist noemen en zal
de Amerikaanse dollarstroom waarschijn
lijk naar Brussel vloeien.
Pruimen, peren en appelen
uit België
Het bestuur van het Bedrijfschap voor
Groenten en Fruit heeft besloten de import
van pruimen, peren en appelen uit Belgip
toe te staan. Invoermachtigingen worden
alleen verleend aan erkende groothande
laren in groenten en/of fruit, die een be
wijs van inschrijving bij de Vakgroep
Groothandel in Groenten en Fruit kunnen
overleggen. Invoer van meer dan 5000 kg
pruimen of 25.000- kg appelen of peren per
invoermachtiging is niet toegestaan.
De aankoop van pruimen, peren en ap
pelen in België mag geschieden tegen de
prijs, welke in Nederland geldt. Deze prijs
wordt door het bedrijfschap dagelijks vast
gesteld. Het bedrijfschap heeft tevens kw'a-
liteits- en sorteringseisen vastgesteld.
Water houdt opruiming
onder Bommeler muizen
De veldmuizenplaag in de Bommeler-
waard heeft, zoals wij reeds uitvoerig ge
meld hebben, op verschillende plaatsen
schrikbarende gevolgen gehad. Niet alleen
zijn tal van weilanden door de schadelijke
knaagdieren geheel doorwoeld en onbruik
baar geworden, maar ook hebben zij zich
in tal van koren- en bietenvelden genesteld
met alle gevolgen vandien.
De Nederlandse Heidemaatschappij is
thans echter in samenwerking met de Plan-
tenziektekundige Dienst overgegaan tot een
zeer afdoende verdelgingsmethode, name
lijk die van de inundatie. In Hedel en
Kerkwijk is men hiermede reeds volop
bezig. De daarvoor in aanmerking komende
percelen worden met behulp van diesel
pompen onder water gezet waardoor de
schadelijke beestjes zonder uitzondering
worden verdronken.
Door de uit te voeren bevloeiïngen wordt
behalve het verdelgen van de muizen nog
bereikt dat de dorstige grond, die door de
grote hitte is uitgedroogd, weer voorzien
wordt van de voor het jonge gras zo nood
zakelijke levenssappen.
Ook in Buurmalsen gaat men vandaag
met inundatie beginnen.
In de" afgelopen weken werden door de
Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bo
demonderzoek onder leiding van onder
directeur dr. P. Glazema archaeologische
onderzoekingen verricht in het kerkgebouw
van de Nederlands Hervormde gemeente te
Renesse op Schouwen, dat thans wordt ge
restaureerd. De ondex-zoekingen hadden ten
doel na te gaan, of het huidige kerkgebouw
op de'plaats staat van een oudere kerk. Bij
zeei vele kei-ken immers, welke gedurende
de laatste jaren door de Rijksdienst zijn on
derzocht. niet het minst op aandringen van
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, is
gebleken dat aan de huidige gebouwen
oudere bedehuizen voorafgaan, sommige
van zeer hoge ouderdom.
Te Renesse verkeerde men in weinig
gunstige omstandigheden vanwege het feit,
dat het oude koor van de kerk in vroegere
jaren werd afgebroken en vervangen door
een schoolgebouw, dat thans wel een in alle
opzichten ontsierend element van deze zeer
mooie dorpsbrink vormt. In het schip,
waartoe de opgravingen zich binnenshuis
moesten beperken, kwamen funderingen
van een oudere bakstenen kerk aan het
licht, vermoedelijk uit de 13de of 14de
eeuw. Blijkbaar heeft men in latere tijd, om
welke reden dan ook, het schip verbreed
door nieuwe muren te bouwen, vrijwel te
gen de buitenkant van de oude aan. In de
diepste lagen kwamen graven voor de dag,
welke een opvallende afwijking in richting
hadden. Terwijl de hoger gelegen graven
op de gewone wijze georiënteerd waren,
dat wil zeggen fnet het hoofd in het Wes
ten, waren deze diepere bijzettingen Zuid-
Zuid-Oost gericht met het hoofd in het
Noord-Westen. Men heeft niet kunnen vast
stellen, of deze graven behoren tot een
kerkgebouw dat ouder is dan de 13de eeuw
dan wel of hier sprake is van een begraaf
plaats, waarbij nog geen kerkgebouw was
opgericht.
Buiten de kerk werden enkele sleuven
gegraven om inzicht te krijgen in de struc
tuur van het oude kex-khof.
De oude kern van het dorp is vervolgens
ingesloten door een ï-ingweg, die ook thans
nog zo goed als geheel is te volgen.
Recente studies over oude dorpsvormen
en in het bijzonder over kerkhoven hebben
geleerd, dat het middeleeuwse kerkhof met
de daarop gebouwde kerk een zeer bijzon
der gewijd gebied is geweest. De opgra
vingen te Renesse hebben aangetoond, dat
oudtijds ook deze kerk door een muurtje
was omgeven en dat het terrein tussen dit
muurtje en de kerk- begraafplaats was. Het
kerkhof was verder omsloten "door een vrij
brede gracht. Verschillende paalgaten heb
ben het vermoeden doen rijzen, dat tussen
de kerkhofmuur en de gracht zich een sta
ketsel van houten palen heeft bevonden,
vermoedelijk een verdediging. Dikwijls
immers waren kerkhoven en kerkgebouw
in tijden van gevaar vluchtplaatsen. Hier
en daar treft men zelfs nog kerkhofmuren
aan met schietgaten.
Het verloop van de gracht, voorzover kon
worden nagegaan, dekt niet de vierkante
vorm van de brink, zoals deze thans ge
kend wordt. Het is niet onmogelijk, dat de
omtrek van de brink de begrenzing voimt
van een oud gewijd gebied, waax-binnen het
„omgrachte" gedeelte Jxet meest sacrale
deel-vormde.
Oude „Friese wetten -hebben allerlei be
leend doen worden over'het gewijde dorps-
gebied, de bewoning en het gebruik, er van.
In vele gevallen mocht een dergelijk gebied
niet bewoond worden. Het feit, dat thans
nog de kermistenten te Renesse worden op
geslagen aan de rand van de brink, doch
buiten het om de kerk lopende kerkhofpad,
dat zich bevindt op de plaats van de vroe
gere kerkhofmuur-, kan erop wijzen, dat
deze eeuwenoude traditie, waarvan de oude
Friese wetten getuigen, hier tot de huidige
Oost-Nederlandse Opera opgericht. Te
Nijmegen is bij notariële acte opgex-icht de
Stichting „Oost-Nederlandse Opera", welke
haar invloed niet alleen zal doen uitstrekken
tot Zuid-Oost-Gelderland, maar ook pogingen
in het werk zal stellen haar invloedssfeer te
doen gaan naar Twenthe en Nóord-Oost-
Brabant.
„Dichter der vrijheid" herdacht. Op 31
Juli zal het hondex-d jaar geleden zijn, dat de
Hongaarse „dichter der vrijheid" Sandor
Betofi overleed. Petofi, die leider was van de
Hongaarse jeugd in de strijd tegen de toen'
malige Oostenrijkse overheersing, sneuvelde
tijdens de vrijheidsoorlog.
Op "de herdenkingsdag van zijn dood zul
len zijn verzenbundels in een oplaag van
honderdduizend exemplaren in Hongax-ije
worden verkocht tegen populaire prijzen.
Federatie van amateur-symphonie-orkes-
ten. Deze maand werd bij een gehouden
landelijke vergadering in Utrecht besloten
over te gaan tot oprichting van de „Federatie
"van Amateur-Symphonie-Orkesten" (F. A.
S. O.).
Deze federatie beoogt het tot stand bren
gen en onderhouden van nauwe betrekkingen
tussen- de amateur-symphonie-orkesten ir
Nederland, met het doel de gemeenschappe
lijke belangen te behartigen.
Gooise tentoonstelling. Onder grote be
langstelling is in de kunstzaal Hamdorff te
Laren een zomertentoonstelling geopend van
de Vereniging van Beeldende Kunstenaars
LarenBlaricum. De expositie omvat 61
schilderijen benevens twee beeldhouwwerken
en blijft tot 5 September geopend.
Nederlands aardewerk 1500—1800. Op
Vx-ijdag 5 Augustus zal dr. H. E. van Gelder
in het gemeentemuseum te 's Gravenhage een
tentoonstelling openen over „Nederlands
aardewerk 15001800".
Roman-prijsvraag. A. W. Sijthoff's Uit-
geversfpij: N.V. te Leiden schrijft ter gelegen
heid van haar honderdjarig bestaan op 1
Januari 1951, een prijsvraag uit voor een
roman in de Nederlandse taal van minstens
60.000 en hoogsten 130.000 woorden. De jury
bestaat-uit Antoon Coolen. Ben van Eyssel-
stein en dr. P. H. Ritter jr. Als prijs wordt
een bedrag van f 2000 beschikbaar gesteld
Auteurs!in Nederland of elders, van wie tot
dusver nog geen roman in boekvorm gepu
bliceerd werd, worden uitgenodigd hun werk
vóór 1 Augustus 1950 in te zenden. De netto-
uitgeverswinst op de eerste druk van het te
publiceren boek, dat bekx-oond zal worden,
wordt ter beschikking gesteld van het bestuur
der Vereniging, van Letterkundigen.
Thomas Man» naar Weimar. Thomas
Mann, die in Frankfort vertoeft om de
„Goethe-prijs" in ontvangst te nemen, heeft
er in toegestemd naar Weimar in de Sovjet-
zóne te gaan. om daar eveneens een „Goethe-
prijs" en het „ereburgerschap" te ontvangen.
Op een persconferentie heeft Mann mee
gedeeld, dat hij „het een bemoedigend teken
vond, dat èn- West- èn Oost-Duitsland het
er over eens waren, wie de Goethe-prijs ont
vangen moest".
dag voortleeft. Deze zelfde wetten schrij
ven voor, dat een pad om het kerkhof heen
een bepaalde breedte moet hebben, name
lijk vier „mollisvoeten". Een ax-beider te
Renesse, die met het onderhoud van de
brink belast is, heeft medegedeeld, dat het
kerkhofpaadje, zoals dat thans nog aanwe
zig is, nooit breder gemaakt mocht worden
dan 1.20 meter. Deze breedte is juist die
van de vier „mollisvoeten" uit de oude
Friese wetten. Voorlopige metingen op an
dere kerkhoven op Schouwen hebben aan
getoond, dat deze maat ook elders een rol
speelt.
De opgravingen te Renesse zijn deze week
beëindigd, hetgeen echter niet betekent, dat
er niets meer valt te onderzoeken. Integen
deel, uit het oogpunt van het nagaan van
de oude dorpsvorm en alles wat er mee sa
menhangt, is hier nog zeer veel te doen. De
talrijke werkzaamheden evenwel, die de
Rijksdienst heeft te verrichten op de ter
reinen van verwoeste kerken, welke her
bouwd worden, noodzaakten echter voor
lopig van een uitgebreider onderzoek te
Renesse af te zien.
Mijnwerkersfonds moet
belasting betalen
Minister lieftinck's antwoord
up vragen van de heer
Hermans
Het Tweede Kamerlid de heer Hermans
(C.P.N.) heeft onlangs aan de minister van
Financiën vragen gesteld over het feit dat
de belastinginspectie van het Fonds voor
Sociale Instellingen ten behoeve van de
arbeiders der Staatsmijnen ongeveer V/±
millioen aan Vennootschapsbelasting en
Ondernemingsbelasting gevorderd zou heb
ben.
Minister Lieftinck heeft geantwoord dat
aan het „Fonds voor Sociale Instellingen"
verscheidene, grotendeels afbetaalde, aan
slagen in de Vennootschaps-, Vermogens-
en Ondernemingsbelasting zijn opgelegd.
Het totale bedrag dier aanslagen is aan
zienlijk lager dan het in de vraag genoemde
bedrag.
Bovendien staan deze aanslagen nog niet
onherroepelijk vast. Een beroep op de ad
ministratieve rechter is nog mogelijk,
Voorts verklaart de minister, dat stich
tingen; onderworpen zijn aan de Vennoot
schaps-, Vermogens- en Ondernemingsbe
lasting, voorzover zij een bedrijf uitoefe
nen of in concurrentie treden met bedrij
ven. Tot de instellingen, ter zake waarvan
het fonds belastingplichtig is. behoren win
kels, een atelier voor confectie- en regen
kleding, een schoenfabriek en schoenma
kerij en een speelgoedfabriek. De omstan
digheid, dat instellingen als het fonds so
ciale doelstellingen nastreven, heft de plicht
tot het betalen van belasting niet op. Het
is buiten twijfel, dat de bedrijven van het
fonds in concurrentie treden met particu
liere ondernemingen.
De minister is van oordeel, dat de belas
tingwetgeving terecht uitgaat van de ge
dachte, dat vrijstelling van belastinghef
fing niet mag leiden tot het scheppen van
ongelijke concurrentievoorwaarden.
Omtrent de noodzakelijkheid, het .fond?
-wegens degevolgen van het betalen van
de aanslagen tegemoet te komen, is de
minister niets gebleken. Hij is van oor
deel, dat daartoe geen aanleiding kan be
staan zolang het fonds de gedragslijn volgt
om de uitgaven voor sociale doeleinden
hoofdzakelijk te bestrijden uit het subsi
die van de staatsmijnen. De in de bedrij
ven van het fonds behaalde winsten wor
den nagenoeg geheel gereserveerd voor
uitbreiding van die bedrijven.
Het fonds voldoet ten aanzien van geen
zijner bedrijven aan de voox-waarden, wel
ke vervuld moeten zijn om op grond van
de Vrijstellingsbeschikking Belasting Li
chamen te worden vrijgesteld.
De vertraging bij het opleggen van de
aanslagen is voox-namelijk te wijten aan
de omstandigheid, dat het fonds pas aan
giften heeft ingediend nadat de minister
bij herhaling op verzoeken om vx-ij stel
ling van belastingheffing afwijzend heeft
beschikt.
De minister is bereid op een daartoe tot
hem gericht verzoek te doen onderzoeken
in hoeverre afschrijving van belasting, dan
wel uitstel van betaling moet wox-den ver
leend, indien zulks met het oog op het be
lang van het in stand houden van 't sociale
en culturele werk van het fonds noodza
kelijk mocht blijken.
Razziaslachtoffer gecremeerd
Vanmorgen is in het crematorium te Vel-
sen het stoffelijk overschot van P. A. de
Bie, die bij een razzia bij de Velserpont
door de Duitsers werd opgepakt en later
in een kamp is overleden verast.
Een grote groep familieleden en vrien
den volgde de baar, die gedekt was met
de vaderlandse driekleur.
Beverwijk
Stadsfeesten leverden
ruim batig saldo op
Vorig jaar werden te Beverwijk groots
opgezette stadsfeesten gehouden ter ge
legenheid van het feit, dat het 650 jaar ge
leden was dat deze gemeente van graaf
Jan I de stadsrechten ontving. Thans heeft
het hoofdcomité de financiële verantwoor
ding van deze feestelijkheden gepubliceerd.
Hieruit blijkt dat er een batig saldo is van
10.248,04. Dit is vooral te danken aan het
initiatief als attractie van de feestweek
twee woningen te verloten. Besloten is de
stichting „Beverwijk 650 jaar stad" te
laten voortbestaan en deze stichting het
saldo te laten beheren.
HAARLEM EN OMGEVING
Voor het examen MO. Handelsweten
schappen-A is geslaagd de heer N. Logemann
BINNENLAND
De door hinderen bjj de spoorbrug te
Weesp opgegraven vliegtuigbom bleek er een
van 250 kg. te zijn, dus aanzienlijk zwaarder
don men aanvankelijk dacht. De gehele om
geving is nauwkeurig onderzocht, waarbij
geen projectielen zijn gevonden. Het terrein
bij de brug wordt nu als ongevaai-lijk be
schouwd.
-Ruim 1300 militairen in Indonesië zullen
daar in September het middenstandsexamen
afleggen. Het examenwerk zal in Nederland
beoordeeld worden.
Het vliegveld Zuid-Limburg heeft een
nieuwe start- en landingsbaan gekregen,
welke de Commissaris der Koningin in de
provincie Limburg Zondagmiddag voor het
luchtverkeer zal openstellen.
Berichten over de opheffing van de bin
nenlandse luchtlijnen der K.L.M. moeten als
voorbarig worden beschouwd, zolang het rap
port van de door de minister van Verkeer en
Waterstaat ingestelde commissie over deze
aangelegenheid nog niet is verschenen.
Koningin Juliana en Koningin Eliza
beth van Engeland hebben het internationale
concours hippique in het Londens White City
Stadium bijgewoond. Zij werden vergezeld
van de prinsessen Beatrix en Irene en de
hertogin van Kent met haar twee kinderen.
Prins Bernhard nam aan het hoofd van de
Nederlandse ruiters deel aan de parade der
deelnemende groepen.
Op een onbewaakte overweg in Brum-
men is een 26-jarige hardhorende wielrijder
door de sneltrein Zutphen—Deventer aan
gereden en gedbod. Hij had juist de sneltrein:
DeventerZutphen laten passeren, maar niet
gemerkt dat ook een trein uit de andere
richting naderde.
Butgerlijke stand van Velsen
GEBOREN: A. van de VeldeMellema, d.,
Hadleystraat 1, IJmuiden; J. in 't Velt—Boen-
der. z., Genieweg 14, Velsen; E. van Veenstra
Schoustra, z., Hoofdstx-aat 142, Santpoort;
S. Gerrits—Knips. z., J. T. Cremerlaan 65,
Santpoort; H. GroenRol, z., Kon. Wilhel-
minakade 45 rd„ IJmuiden; K. Hogendoorn—
van Slooten, d., Kennemerlaan 16, IJmuiden;
F. Koorn—Kikkert, z., Burg. Enschedélaan
50, Santpoort; A. P. M. Broek—Michilsen, d.,
Pres. Krugerstraat 29, IJmuiden; H. Lammers
—Gordon, d., van Poptaplantsoen 1, IJmui
den; M. J. de Jong—Buijck, d., Reinier
Claeszenstraat 23. IJmuiden-O.; M. Roest—
van Leeuwen, z., Lazarus Muilerlaan 2.
Santpoort.
OVERLEDEN: G. de Rooy, 85 j.. weduwe
van J. Veldhoven, Bloemendaalsestraatweg
19, Santpoort; M. W. M. Willeke, 69 j., we
duwe van H. Toeset, Bloemendaalsestraatweg
70, Santpoort.
SCHEEPVAART
K. N. S. M. Agamemnon, 25 Juli te New
York. Ganymedes, 26 Juli van PimeniM te
Callao naar Pisco. Hermes. 26 Juli van Rio de
Janeiro naar Barbados. Iris, 26 Juli Holtenaiw
gepass. van Hamburg naar Kopenhagen^
Mentor, 24 Juli van Haifa te Tel-Aviv. Nes»
tor. 26 Juli van Malta te Piraeus n. Limasol
Roelf, 26 Juli van Amsterdam te Bordeaux
naar La Pallice. Schie, 26 Juli van Demerara
te Paramaribo naar Azoren.
AMSTERDAM. Amsteldiep, 25 Juli van
Singapore naar Port Swettenham.
VINKE EN CO. Zijpenbex,g, 26 Juli te
Savona van Rottex-dam.
MIJ. NEDERLAND. Amsteldiep, 25 Juli
van Singapore naar Port Swettenham, Beng-
kalis, 26 Juli van Colombo naar Belawan.
Manoeran, 26 Juli van Pox't Swettenham n.
Singapore. Raki, 25 Juli te Singapore van
Port Swettenham naar Pangkal Pinang. Koe-
biah, 26 Juli van Port Sudan naar Suez.
Salawati, 26 Juli van Soerabaja naar Batavia.
Sarapoea. 25 Juli van Tarakan naar Balik-
papan. Van der Waals, 26 Juli v. Amsterdam
naar Hamburg.
OCEAAN. Breconshire, 23 Juli van Pe-
nang naar Rotterdam. Glaucus, 24 Juli ie
Belawan van Balikpapan naar Amsterdam.
Glenearn, 25 Juli te Alexandrië van Kobe n.
Rotterdam. Glengarry, 25 Juli te Singapore
van Yokohama naar Rotterdam. Glengyle, 24
Juli te Hongkong van Rotterdam naar Yoko
hama. Maron, 24 Juli te Penang v. Rotterdam
naar Yokohama.
HOLL. AFRIKA LIJNEN. Jaarstroom,
27 Juli te IJmuiden verw. van Dakar. Bloem
fontein, 28 Juli te Southampton verwacht v.
Las Palmas naar Amsterdam. Gaasterkerk,
27 Juli te Bremen van Hamburg naar Am
sterdam. Randkerk. 29 Juli te Antwerpen
verwacht van Las Palmas naar Amsterdam.
Grote vaart.
Alcinous, 26 Juli van Liverpool naar Port
"Said. Aldbr," 26'Juli van Vittoria naar St.
Vincent, Rio grande do Sul—Rotterdam. Al-
dabi,-27-Juli van Antwerpen te Rotterdam.
Alderamin, 26 Juli Rotterdam—Lu lea. Alm-
dijk, 27 Juli van Houston te Galveston.
Amsteldijk, 26 Juli van ManillaSingapore,
Kobe—Rotterdam, Amstelland, 26 Juli van
Montevideo te Santos, Buenos AiresAm
sterdam. Delfshaven, 26 Juli van Dakar n.
Casablanca. Delftdijk, 24 Juli van San Fran-
■cisco Vancouver—Rotterdam. Gaasterkerk,
27 Juli van Hamburg te Bremen. Hermes. 26
Juli van Rio de Janeiro naar Barbados.
Hydra> 26 Juli van Curagao naar Amsterdam.
Johan van Oldenbarnevelt, 27 Juli te Sabang
verw. AsdBatavia. Leerdam, pass. 26 JuU
Bishop Rock, New YorkAntwerpen. Lem-
sterkerk,'26 Juli van Colombo n. Aden,
Calcutta—Rottex-dam. Lievevrouwekerk, 26
Juli van Colombo naar Madras, Gothenburg
—Calcutta. Maas, 26 Juli ParamariboAm
sterdam pass. Azoren. Malvina (t), 26 Juli
van Suez naar Abadan. Mataram, 26 Juli
pass. Ouessant, MakassarRotterdam. Mer-
wede, 26 Juli van Bremen te Hamburg. Mod-
jokerto. pass. 26 Juli Kaap del Armi, Rotter
damJava. Molenkerk, 26 Juli van Genua
naar Marseille. YokohamaRotterdam. Mui-
derkerk, 25 Juli van Lagos naar Port Gentil.
Nestor, 26 Juli pass. Cape Matapan v. Rot
terdam naar Piraeus. Overijssel. 26 Juli van
Batavia, BalikpapanRotterdam Raki, 26
Juli van Singapore naar Pangkal Pinang
Amsterdam—Makassar. Roebiah, 26 Juli van
Port Sudan naar Suez, BataviaAmsterdam.
Ruys, 26 Juli van Manilla te Kobe. Stad
Haarlem, 26 Juli van Emden naar Lulea.
Stentor, 26 Juli van Alexandrië te Kiuluk.
Tjipanas, 26 Juli van Hongkong n, Laboean.
Waterman, pass. 27 Juli Guardafui, Rotter
damBatavia. Willem Ruys, 26 Juli van
Batavia naar Rotterdam. Aalsum, 27 Juli
verw. te Port Said, Rotterdam—Calcutta.
Aldebaran, 26 Juli pass. Finisterre van Tako-
radi naar Middlesbro. Bengkalis, 25 Juli van
Colombo 30 Juli te Belawan verwacht. Ber-
lage, 26 Juli van Singapore naar Hongkong.
Camphuijs. 26 Juli van SoerabajaMakassax*.
Drente, 26 Juli van Semarang naar Soerabaja,
RotterdamMakassar. Gaasterkerk, 26 Juli
van Hamburg naar Bremen. Garoct. 26 Juli
van Singapore naar Port Swettenham. Itter-
sum, 26 Juli van Aden 27 Juli verw. te
Musmat. Manoeran, 26 Juli van Port Swetten
ham naar Singapore. Salawati, 26 Juli van
Soerabaja naar Batavia. Singkep. 26 Juli pass.
Finisterre, AmsterdamJava. Socrates, 27
Juli te Port of Spain verwacht van Curagao
Amsterdam. Soestdijk, 26 Juli van Batavia
naar Soengei Gerong. Telamon, 26 Juli van
Paramaribo te Trinidad verwacht. Zwijn.-
drecht, 26 Juli te Kiel, RotterdamLulea.
Aalsdijk, 27 Juli van Rotterdam te Antwer
pen. Albireo, 27 Juli van Amsterdam naar
Marseille. Aldebaran, van Takoradi 30 Juli te
Middlesbro verwacht. Algorab, 26 Juli van
Rio de Janeiro, Rotterdam—Porte Alegre.
Berkel, 26 Juli van Doröt naar Gamlekarleby.
Bloemfontein, 26 Juli dwars v. Oporto, Beira
Amsterdam. Boskoop, 26 Juli op 750 mijl
W.Z.W. van Madeira, BarbadosAmsterdam.
Prins Maurits, 26 Juli 540 mijl Oost Bell Isle
Colytho, 27 Juli Finisterre, Sfax—Rotterdam.
MontrealAntwerpen. Prins Willem 2, van
Sagua 26 Juli op de Caraibien. Prins Wil
lem 3, 27 Juli van Antwerpen naar Hamburg.
Zaan, 27 Juli pass. Holtenau, HaminaDordt.
Kleine vaart.
Annegiena, 25 Jixli van Emden naar Karls-
ham. Barendsz, 26 Juli van New Castlen n.
Rotterdam. Blue Boy, 26 Juli van Maassluis
naar Londen. Corona, 26 Juli van Middlesbro
naar Rotterdam. Dacapo, 26 Juli Gibraltar na
Avonmouth. Depa, 26 Juli van Rochester n.
Groningen. De Ruijter, 26 Juli Van Skoghal
te Gruvon. Evertsen, 26 Juli van Par naar
Rotterdam. Ingeborg, 27 Juli van Bergen te
Karlsham, Leny, 26 Juli n. Newcastle te
Kolding. Mies, 26 Juli van Karlskrona naar
Kotka. Milan, 27 Juli van Kalmar n. Raumo.
Mizan, van Oporto naar Lissabon. Nettie. 26
Juli van Hapiburg naar Boness. Nïeuwaal,
26 Juli Brunsbuttel, Gdynia—Hamburg. Pal-
ma, 26 Juli van Kalmar te Kopenhagen.
Servus» 27 Juli van Zaandam te Schevenin-
gen. Silvaplana. 26 Jixli te Gothenburg. Tyro,
26 Juli vaii Dublin naar Barry,