Veldmaarschalk Von Manstein
ten langen leste voor zijn rechters
Vierde kooksovenbatterij op de
Hoogovens in bedrijf gesteld
Visserij-mm
Het noodlottige
halssnoer
Woensdag 24 Augustus 1949
Beschuldigd van zeventien soorten oorlogsmisdaden
Gisterochtend is te Hamburg het proces
begonnen tegen de Duitse veldmaarschalk
Fritz Erich von Manstein, wie zeventien
verschillende soorten oorlogsmisdaden ten
laste worden gelegd. De 61-jarige veld
maarschalk had de laatste nachten in een
geheel ledige ziekenhuiscel doorgebracht,
bewaakt door een Brits officier, die tot
taak had, eventuele pogingen tot zelfmoord
van Von Manstein te verhinderen.
Von Manstein is de 938ste en laatste
Duitser, die voor een Brits gerechtshof,
op beschuldiging van oorlogsmisdaden te
hebben bedreven of toegelaten, zal terecht
staan.
De veldmaarschalk heeft vier verdedi
gers twee Britse en twee Duitse.
Bij de aanvang van de zitting waren meer
dan honderd buitenlandse en Duitse jour
nalisten aanwezig. Sovjet-Russische
Poolse waarnemers waren uitgenodigd het
proces bij te wonen; zij waren gisteroch
tend echter nog niet aanwezig, evenmin
als de getuigen uit de Sovjet-Unie en Po
len, waarvan men verwacht dat zij bezwa
rende getuigenissen tegen Von Manstein
zullen afleggen.
De Britse verdediger Paget verklaarde
dat Von Manstein, als krijgsgevangene,
slechts door een militair gerechtshof mocht
worden berecht. „De status van mijn cliënt
als krijgsgevangene is onaantastbaar". Hij
zei: „Wij hebben Von Manstein gedurende
vier jaar krijgsgevangen gehouden, daarbij
steunend op de bepalingen van de Geneefse
conventie en in die conventie wordt be
paald dat geen gevangene van zijn rechten
kan worden beroofd. Wij kunnen Von
Manstein's status als krijgsgevangene
slechts veranderen, door hem op vrije voe
ten te stellen.
Als gevolg van de thans gevolgde proce
dure wordt veldmaarschalk Von Manstein
beroofd van zijn recht, om slechts terecht
te mogen staan voor een militair gerechts
hof, waarin de rechters een hogere mili
taire rang bekleden dan de beklaagde.
Slechts diegenen, die zelf het opperbevel
over legers hebben gevoerd, kunnen zich
in de positie van mijn cliënt verplaatsen
en slechts zij kunnen beoordelen of hij de
hem door zijn regering gegeven opdrachten
al dan niet moest uitvoeren.
Door de thans gevolgde procedure wordt
Von Manstein beroofd van de bescherming,
die de wetten op het afleggen van getuige
nissen een beklaagde verschaffen. De ten
lastelegging is onder meer gegrondvest op
documenten, die de beklaagde nog nooit
heeft gezien. Er is bovendien, achter zijn
rug om, bewijsmateriaal tegen hem ver
zameld.
Indien een Brits gerechtshof op een
dergelijke wijze een proces liet voeren, zou
de procedure door het hooggerechtshof in
Groot-Brittannië ongeldig worden ver
klaard op grond van grove schending van
de regelen der rechtspraak. Aan veldmaar
schalk Von Manstein is dat ontzegd, waar
op in Engeland de geringste misdadiger
volkomen terecht aanspraak maakt."
Daarop werd het woord gevoerd door de
openbare aanklager, Sir Arthur Comyns
Carr, die aanvoerde dat veldmaarschalk
Von Manstein naar Duitsland is terugge
bracht en bij het Duitse leger is ontslagen,
waardoor hij zijn status als krijgsgevangene
verloor.
Zowel de openbare aanklager als de ver
dediging waren het erover eens, dat er bij
dit proces voor de eerste maal sprake van
Is of de Britse regering gerechtigd is, bui-
Wisseltruc
D'e Haarlemse politie waarschuwt tegen
een individu die met een „wisseltruc" aan
de kost schijnt te komen. Deze man kocht
onlangs in een parfumerie een flesje Eau
de Cologne. Hij betaalde met een biljet
van honderd gulden en kreeg bankbiljet
ten van vijfentwintig en tien gulden en
wat kleingeld terug. Hij vroeg daarop nog
om een tandenborstel en liet alles inpak
ken. Vervolgens zei hij, dat hij het pakje
bij nadeij. inzien later op de dag zou komen
halen. Hij kreeg dus zijn honderd gulden
en de juffrouw haar wisselgeld terug.
Later bleek echter dat aan het laatste vijf-
en-twintig gulden ontbrak.
Ongeveer hetzelfde trucje paste hij bij
een wijnhandel toe, waar hij een fles cog
nac met vijftig gulden betaalde. Toen de
fles was ingepakt, zei hij dat hij nog even
moest gaan informeren of hij inderdaad de
goede drank had uitgezocht. Hij verdween
met zijn vijftig gulden en naar later bleek
met tien gulden van het wisselgeld.
Faillissementen
De rechtbank te Haarlem heeft in staat
van faillissement verklaard: Dirk Cordes,
werktuigkundige, wonende te Bloemendaal,
Donkereiaan 4. Rechter-commissaris: rnr.
N. Reeling Brouwer. Curator: mr. F. van
der Goot, advocaat en procureur te
Haarlem. 1
tenlandse oorlogsmisdadigers gerechtelijk
te doen vervolgen.
Sir Arthur voerde verder aan dat de
normale rechtsregelen betreffende het af
leggen van getuigenissen thans niet kon
den worden toegepast omdat de ten laste
gelegde misdrijven zeer zwaar van aard
waren en gedurende geruime tijd zijn be
dreven in een zeer uitgestrekt gebied. Het
is daarom volstrekt onmogelijk bij de be
oordeling hiervan de maatstaven aan te
leggen, die worden gebruikt bij gerechte
lijke procedures van geringere omvang.
Von Manstein verloor de eerste ronde
in zijn proces toen de rechters twee
generaals, twee brigade-generaals en drie
kolonels zich, in tegenstelling tot de
opvatting der verdediging, competent ver
klaarden om de zaak te behandelen.
De Britse verdediger van Von Manstein.
Paget, zeide nog, dat Von Manstein geens
zins de berechting wenste te ontlopen, doch
dat hij zijn naam en zijn eer wenste te
redden.
Geldmarkt zeer ruim voorzien
De geldmarkt blijft onveranderd zeer
ruim en „callgeld" noteert nog steeds drie
vierde procent. De laatste tijd zijn belang
rijke middelen naar de markt toegevloeid,
die in totaal geraamd kunnen worden op
55 millïoen gulden en wel circa 40 millioen
uil de couponbetaling der conversielening
1947 per 15 Augustus en de resterende 15
millioen uit de dividenduitkering der Uni
lever N.V. Schatkistpapier is op alle ter
mijnen eerder gezocht.
De situatie op de geldmarkt wordt weer
spiegeld in de jongste weekstaat van de
Nederlandse Bank, die aantoont dat geld
naar de banken is toegevloeid. Het saldo
van banken in Nederland is met ruim 10
millioen gulden aangegroeid tot 55.6 mil
lioen. Daarnaast is geen gebruik gemaakt
van de mogelijkheid om voorschotten te
verkrijgen in i'ekening-courant op onder
pand. De bankstaat vertoont enige gunstige
verschijnselen: goud is niet afgevloeid. De
totale vorderingen op het buitenland zijn
met 8 millioen gulden toegenomen en de
biliettencirculatie is met. 8 millioen gulden
gedaald. Deze daling voltrekt zich in
Augustus niet zo vlot als dit in andere
maanden placht te geschieden.
Overigens vertoont de weekstaat geen
mutaties van betekenis. Het saldo van de
schatkist is met 14 millioen gulden afge
nomen en de bijzondere rekening is onver
anderd gehandhaafd op 289 millioen gul
den. Daarnaast zijn de andere vrije saldo's,
waaronder de storting van de tegenwaarde
der Marshallhulp voorlopig wordt ge
boekt, met 16 millioen gulden toegenomen.
De vrije saldo's van vreemde circulatie
banken zijn met 4^> millioen gulden ge
crediteerd.
GOUDEN KOETS RIJDT WEER DE
BEKENDE ROUTE
Prinsjesdag valt dit jaar op 20 September.
De Gouden Koets, waarin Koningin Juli
ana zich naar de verenigde vergadering der
beide Kamers van de Staten Generaal zal
begeven, vertrekt, evenals vorige jaren,
van het Paleis aan het Noordeinde. Na de
plechtigheid zal de Koningin zich weder
om naar dat Paleis begeven. De routes
zullen dezelfde zijn als gewoonlijk.
Vijfhonderd ton kooks en belangrijk
meer gas als directe gevolgen
De lokettist van de uitkijktoren op het
Bloemendaalse kopje verkocht gisteren het
honderdduizendste entreebiljet in dit sei-
zoen aan een jongedame uit Noordwolde
(Friesland)Als herinnering bood de heer
C. de Jong haar een zilveren lepeltje met
een afbeelding van de uitkijktoren aan.
Tweede „eenheids-bord"
voor les-aufo's
Om een einde te maken aan de verwar
ring op het gebied van de auto-rijscholen,
hebben de Algemene Nederlandse Wiel-
rijdersbond, de Koninklijke Nederlandse
Motorrijdersvereniging en de Federatie
van Nederlandse Organisaties voor het Per
sonen-vervoer besloten een samenwerking
aan te gaan om tot uniformiteit te geraken
in leswagenborden, in exameneisen voor
de instructeurs, in diploma's en in eisen
aan het materiaal. Zij hebben daartoe een
contract afgesloten waarin al deze zaken
nauwkeurig zijn gepreciseerd.
Een volledige uniformiteit is echter bij
lange na nog niet bereikt] want de Konin
klijke Nederlandse Automobielclub, die het
systeem van erkende rijscholen al lang
hanteert en wat automobielen aangaat
getuige het grote aantal L-borden van de
KNAC wel haast als belangrijkste or
ganisatie op dit gebied mag gelden, heeft
zich bij deze groep niet aangesloten, omdat
de eisen welke door deze nieuwe groep aan
de instructeur stelt, niet haar criterium
voldoen.
Men zal dus voortaan twee verschillende
borden zien, maar eigenlijk wordt het zo
langzamerhand tijd dat de overheid een
bindende en uniforme regeling treft om dit
voor de verkeersveiligheid zo belangrijke
onderwijs de nodige voorschriften op te
leggen.
Koningin ontving scheidende
Amerikaanse ambassadeur
Koningin Juliana heeft Dinsdagmorgen
dr. H. B. Baruch, buitengewoon en gevol
machtigd ambassadeur der Verenigde Sta
ten van Amerika, in afscheidsgehoor ont
vangen.
Dr. Herman B. Baruch zal 26 Augustus
naar de Verenigde Staten terugkeren.
Vanmorgen heeft ir. A. H. Ingen Housz,
president-directeur van cfe Koninklijke
Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken
te IJmuiden met een korte handbeweging
de vierde kooksovenbatterij in werking
gesteld, waardoor de kooksproductie der
K.N.H.S. met 500 ton per dag is uitgebreid
en de gasleverantie aan de omliggende ge
meenten aan de met sprongen stijgende
vraag zal kunnen blijven voldoen.
Twee maanden geleden is de machtige
batterij aangestoken om voorverwarmd te
worden, maar vanmorgen kwam het enigs
zins plechtige moment, waarop via de elec-
trische schakelaar de vulwagen in beweging
werd gebracht en de eerste kolen zich in de
gloed der batterij stortten.
Dank zij Marshall-hulp
In een schaftlokaal der afdeling Kooks-
ovens heeft de chef dezer afdeling, de heer
C. v. d. Werff in een korte toespraak de
betekenis van de nieuwe uitbreiding ge
schetst en hij zwaaide onverbloemde lof
toe aan dfe Nederlandse en Ameuikaanse
technici, die tesamen de batterij deden ver
rijzen. Ook ir. Ingen Housz hield een rede,
waarin hij de talloze Hoogovenmensen van
de werktuigkundige dienst en de afdeling
nieuwbouw bedankte voor hun enthousiaste
arbeid, waaruit het nieuwe project als een
gave uitbreiding van de kooksovenbatte-
rijen ontstond. Behalve voor een betere
gasverzorging van c'e vele gemeenten, die
IToogovengas afnemen, is de vierde batterij
van groot belang voor de nieuwe MEKOG,
die rond de jaarwisseling in bedrijf komt.
Niet alleen door reserveringen uit de winst
maar ook uit de bronnen der Marshall-
Gistermiddag beleefde Haarlem de première van een straatconcert, zoals er in den
vervolge drie maal per maand een gegeven zal worden door dit mobiele tweemans
orkest, dat slechts klassieke en semi-klassieke muziek ten gehore brengt. Zelfs de
leden van liet nijvere loopjongensgilde onderbraken een ogenblik hun bezigheden
om van de walsen van Cliopin te genieten.
Synode Gereform. kerken
met haar zittingen begonnen
Maandag is in de Valkenboschkerk te
's-Gravenhage de gewone driejaarlijkse
Synode van de Gereformeerde kerken in
Nederland aangevangen.
Tot praeses werd dr. J. Hoek te 's-Gra-
venhage-West, tot assessor ds. P. H. Kruys-
wijk te Amsterdam, tot eerste scriba ds. C.
van der Woude en tot tweede scriba van
het moderamen dr. E. I. F, Nawijn te
Kampen gekozen.
De predikanten van 's-Gravenhage-West
werden uitgenodigd als adviserende leden
zitting te nemen.
De leden der synode getuigden door op te
staan instemming met de belijdenisvoor
schriften.
Tot voorzitters van de zes werkcom-
mïssies werden benoemd de predikanten
ds. F. C. Meyster te Rotterdam, ds. H. A.
Munnik te Zwolle, dr. A. D. R. Poolman te
Alkmaar, ds. D. Scheele te Assen, ds. Y. K.
Vellenga te Meppel en dr. L. van der Zan
den te Groningen.
Dr. J. Hoek als oudste predikant van de
kerk van 's-Gravenhage-West herinnerde
er in zijn openingsrede aan, dat het 35 jaar
geleden was dat een Generale Synode in de
residentie werd gehouden. Spreker schetste
de ontwikkeling van het Haagse kerkelijke
leven en wees in verband daarmede op de
in 1925 voltrokken splitsing der ongedeelde
kerk van 's-Gravenhage, op de invloed van
de tweede wereldoorlog en op de kerk
scheuring, al nam die in Den Haag geen
grote afmetingen aan.
Dr. Hoek accentueerde voorts de bijzon
dere betekenis der Synode, niet het minst
door de beslissingen waarvoor zij staat ten
aanzien van de verhouding van de Gere
formeerde Kerken tot die onderhoudende
artikel 31 K.O. en een mogelijke hereni
ging. Hij' wekte de Synode op deze ernstige
zaak gelovig aan te vatten en zich niet ge
vangen te geven aan een fictieve spanning
tussen waarheid en eenheid.
Andere gewichtige aangelegenheden die
aan de orde komen, betreffen de nieuwe
psalmberijming, de kwestie van de verhou
ding tot de Wereldraad van Kerken, het
tuchtrecht der meerdere vergaderingen en
de benoeming van een tweetal hoogleraren
aan de Theologische hogeschool.
Ageinda voor Haarlem
WOENSDAG 24 AUGUSTUS
Gem. Concertgebouw, optreden Lou
Bandy en de Kilima Hawaiïans, 8 uur
City: „Op glad ijs", alle leeft., 2,15, 4.30, 7
en 9.15 uur. (Vacantieprogramma 11 uur).
Spaarne: „Amsterdam bij nacht", 14 j„ 2.30,
7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Die dwaze mr.
Jones", alle leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Mickey", alle leeft., 2, 4.15, 7 en
9.15 uur. Palace: „De Jantjes", 14 j., 10.30
uur. „Mariandel", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Luxor: ,,'t Is feest vandaag", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
DONDERDAG 25 AUGUSTUS
Grote Kerk, Orgelconcert, 3 uur Biosco
pen: Middag- en avondvoorstellingen.
hulp kon dit millioenenwerk verwezenlijkt
worden, aldus de heer Ingen Housz, die in
zijn erkentelijkheid niet slechts de ECA-
missie in Nederland, maar vooral de Ameri
kaanse technici die een groot gedeelte der
bouwplannen leverden, betrok. Het „nieuwe
stuk gereedschap", dat verder geheel in
eigen beheer werd gebouwd, werd vervol
gens in de hoede van het personeel aanbe
volen en door een druk op een onopvallen
de schakelaar aan de achterkant der bat
terijen stortte de eerste vulwagen met kolen
zich in een wolk van rook en gruis boven
de wachtende batterij leeg, de Amerikaanse
vlag op de top van het gevaarte een kort
moment aan het oog onttrekkend.
Batterij nummer vier doet sinds van
morgen mee aan de Hoogovens!
tot directeur AmsterQarr.
Massale ontvoering in
Tjilatjap
De in het Westelijk gedeelte van Midden-
Java in het regentschap Tjilatjap gelegen
ondernemingen Warnasarie, Megokarahar-
djan, Montjolimo en Tjikoekoen zijn ge
dwongen hun werkzaamheden te staken
doordat het werkvolk door zekere strijd
groepen gedwongen werd genoemde onder
nemingen te verlaten. In de nacht van 10
op 11 Augustus zijn alle bewoners van de
onbewaakte ondernemingskampongs met
hun bezittingen onder dwang weggevoerd.
Ook een groot gedeelte van de mannelijke
bevolking der omliggende desas is ver
dwenen. Op de onderneming Mergokara-
hardjan is buitendien sabotage gepleegd.
De gehele actie blijkt goed te zijn voor
bereid. Het staat echter nog niet vast wel
ke organisatie verantwoordelijk is voor
deze ontvoeringen en intimidatie op grote
schaal.
Rusland vroeg Chinese
neutraliteit bij eventueel conflict
In Januari 1949 heeft de Sovjet-Unie
China om een garantie van strikte neutra
liteit verzocht in het geval dat de Sovjet-
Unie in een oorlog betrokken zou worden,
zo heeft dr. Chan Tsjieh Hou, de persoon
lijke vertegenwoordiger van de Chinese
plaatsvervangende president, Li Tsoeng
Jen te Washington verklaard. Tegelijker
tijd had de Sovjet-Unie de vermindering
van de Amerikaanse invloed in China ver
zocht.
De vertegenwoordiger van de president
heeft deze verklaring uitgegeven „teneinde
een misverstand betreffende president Li's
buitenlandse politiek" recht te zetten, zo
als deze vermeld wordt in het wit-boek van
het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken.
Dit witboek verklaarde dat Li in begin
sel met de Russische ambassade te Nanking
overeen is gekomen, dat China zich bij toe
komstige conflicten neutraal zou houden,
de Amerikaanse invloed in China zoveel
mogelijk geëlimineerd zou worden en dat
een basis voorwerkelijlce Sovjet-Russische-
Chinese samenwerking zou worden gelegd.
De Chinese woordvoerder ontkende, dat
ooit een dergelijke overeenstemmming was
bereikt. Toen de Sovjet-Unie de gewenste
garantie niet verkreeg, zo zeide hij, gaven
zij de communistische Chinezen de vrijheid
tot handelen, in de hoop, dat een door de
communisten beheerst China wel een der
gelijke garantie zou geven.
Positie van het pond sterling
Naar de financiële redacteur van Reuter
meldt, achtte men het heden in financiële
kringen te Londen zeker dat sir Stafford
Cripps, de Britse kanselier van de schat
kist, op de in September te Washington te
houden financiële besprekingen zich even
zeer zal verzetten tegen een algemene deva
luatie van de Europese valuta's als tegen
een eenzijdige devaluatie van het pond
sterling.
Men heeft reeds lang erkend, dat indien
het jxond sterling ooit wordt gedevalueerd,
bijna alle valuta's in Europa in het sterling-
gebied dit voorbeeld onmiddellijk zouden
moeten volgen, zij het dan misschien ook
in verschillende mate.
In Londense financiële kringen is men
echter van mening, dat de druk, die zal
worden uitgeoefend om tot devaluatie over
te gaan, wel eens onweerstaanbaar zou
kunnen worden. Of een gedwongen deva
luatie een stap zal betekenen in de richting
van herstel of slechts een ander stadium
van de crisis zal zijn, zal er van afhangen
of er fundamentele maatregelen worden
getroffen om het vertrouwen te herstellen.
Indien het vertrouwen in de bestaande
koers wordt ondermijnd, zou het geen zin
hebben de koers te wijzigen.
">«iaieraara hepft
Zij weid ten huize iZ J'. «n drUlh,,
Nedei-koorn^é
bezorgd en bestaat nit de
pond en twee meisje If1 ion'e-"-
veuse vertoeven. SK 00ü
maken het goed Tl. ZSl
broertjes en zusjes ziin reHis '"S?
bijzonder ingenomen mel Wrz&
hertrdeTeM|£-^«
het electriciteiSSryt'h,™!5
park zoveel Watt in rteilrtjm'
twaalf avonden 90.000 iei
kijken naar dit
Hoge Veluwe" taTLg»?1'm .ft
Gisteren heeft de dirX.
bezoeker van dit jaar wmdia
bedroeg het aantal tn IS4T
h™'n?°'merlederi jaar ÏSÖ-OOO VotaL1^
vangen. n 6r Weer
HAARLEM ES OMCEffit
Gem. te Rijnsburg bedankt.
nernens 18 ^'eptembwei§Sntt!t,ï'
de Ned. Herv. Gem. van
zijn bevestigd door ds. F R aVI?
van Heemstede.
Als aanvulling en vernieuw].,
het propaganda-materiaai
dehngenyerkeer ziin dezer S
SenrSï,K m het T"™ e" MESS
de reeds vroeger in dit iaav ,.11' 13
folder over Zuid-KennemerlandIS
in het Frans, het Engels en het M5?
een vouwblad over Haarlem bT3E
De hoofdcommissaris van politie t.
Haarlem verzoekt iedereen die inSLi
kan geven over de verblijfplaats van rS
A A Kuyer—Bosch uit de RozenpS'.
straat, die seder tien Augustus woR
mist, zich Le melden bij het politie-biaer
m de Smedestraat.
Werk na rust. In liet voorjaar kwam
de Excelsior III KW 76 met belangrijke
motorschade in IJmuiden binnen. Daarna
is het schip aan de Zuid-zijde opgelegd a
de motor werd uit het schip gehaald.
Binnenkort kan de motor in Umuidy
worden terugverwacht en dan gaat schip
per Kees Plug weer vissen,
Zondag 28 Augustus zal des avonds
in België de return-voetbalwedstrijd Bel
giëNederland worden gespeeld tussen
elftallen van de visverwerkers. In deze
ontmoeting komen vishandelaren, visven-
ters en visknechts uit.
Dinsdag was er visaanvoer van free
haringtrawlers. De Cornelis (IJM 15) hi
700 kisten en de Alkmaar 1400 kisten. Dcc:-
dat er geen export was liep de prijs ten:
tot elf gulden per kist.
Per auto werd aangevoerd kabeljauws
schelvis uit Zweden in kisten verpakt a
enkele schuiten voerden wat platvis aan.
Een grote haai wist de bemanning van
de Cornelis (IJM 15) te verschalken en
daarmee heeft zij een ernstige concurrent
op het gebied van hayingjagen uit de weg
geruimd.
De Abraham (Sch. 92) was in
nacht van Dinsdag op Woensdag binnen. Ds
vangst van 2000 kisten haring is vandaag
gelost. De gehele verdere week wordt nog
voldoende haringaanvoer verwacht.
Voor de Vrijdagmarkt wordt met ha
ring verwacht de Allan Water (IJM 31).
Schipper Ouwehand is nog vissende, zodat
de totale vangst nog onbekend is.
Voor de Zaterdagmarkt wordt met vers
vis verwacht de Thorina (IJM 33). Ook
van deze trawler is de totale vangst n:g
onbekend.
De motorlogger Martenshoek IJM 2S3
zal „afsnijden". Deze week gaat de logger
naar zee met de trawlnetten om haring te
vissen.
Op het punt van varen kreeg de Prin
ses Beatrix (IJM 117) Dinsdag een ketel-
mankement en moest het vertrek naar de
visserij tot vandaag uitstellen. -
FEUILLETON
dooi Gordon Mc Donell
27)
i Neen, ik zat alleen in mijn geest eens uit
te kienen, hoe hij het later allemaal voor
elkaar gekregen heeft, zoals met de bus,
en zo.
Ik passeerde de truck en kwam weer op
de vrije weg terecht en wachtte tot zij
iets zeggen zou.
Maar het moet Sellick geweest
zijn, om alle mogelijke redenen. Hij moet
daar op de een of andere manier heen
gekomen zijn, maar dat komt er nu niet
meer op aan. Zij scheen niet al te zeker
van zichzelf te zijn. Maar toen herinnerde
zij zich iets. Natuurlijk, zijn stem. Je
hebt vergeten, dat ik zal kunnen zeggen,
of het zijn stem was, of niet. En ik ben
er zeker van, dat het die geweest moet
zijn.
Ja, dat is zo dat zul je kunnen
zeggen, hè? Ik had de wagen nu weer op
de gewone snelheid en wij lieten de kilo
meters in de woestijn regelmatig achter
ons, maar we hadden nog een hele rit in
de nacht voor ons. Ik zei: Waarom rol
je ]e daar of op de achterbank niet op en
tracht een beetje te slapen? Je zult fitter
zijn bij aankomst op die manier.
Ja, zei zij, ik geloof inderdaad, dat
ik dat doen zal. Ik zal me hier maar op
rollen. Als ik soms mijn voet in je ribben
por. maak me dan maar wakker, dan ga
ik achterin zitten.
Je zult mij niet in de weg zitten.
Ik boog mij over haar heen en drukte
her slot van het portier aan haar kant
neer, om geen risico te lopen. Toen rolde
zij zich op de bank op, legde haar baret
op de armleuning, legde haar hoofd er op
en trachtte te slapen. Ik kon niet zien of
zij werkelijk sliep of niet, maar ik nam
aan van wel, omdat zij niets meer zei,
terwijl ik door het nachtelijk duister ver
der reed. Ik kon de hoge Sierras nu aan
mijn linkerhand onderscheiden en in het
maanlicht in de woestijn zagen de bergen
er erg hoog uit.
Terwijl ik steeds verder reed, ging het
door mijn gedachten, hoezeer de woestijn
en de zee aan elkaar gelijk zijn. In mijn
hoofd kwamen weer de herinneringen aan
commandovluchten en de sensaties en ge
dachten, die mij in die dagen in de Pacific
hadden bezig gehouden bij die soms een
zame vluchten boven de zee. Toen, even
als nu, wist ik, dat er een vijand voor mij
uit was, die tussen mij en de herinnering
aan mijn toekomstige vrouw stond. Vaak
had ik in die dagen gedacht aan mijn toe
komstige vrouw. En wanneer men dan met
grote snelheid door de wolken vloog, was
het alsof de toekomst en het heden en het
verleden ineen vloeiden, zodat zij als in
een droom één werden. Naar de instru
menten op mijn dashboard kijkend, zag ik,
dat mijn benzinevoorraad sterk vermin
derd was. Daar ik voor mij de neonlichten
van een benzinepomp zag opdoemen, be
gon ik vaart te minderen. Naast mij werd
Janet wakker.
Zij bewoog zich een beetje bij de ver
andering van het rhythme van de wagen
en keek op om te zien, wat er aan de
hand was.
Ik ga stoppen, zei ik, om benzine in
te nemen. Blijf jij maar slapen.
Zij gaapte, rekte zich .eens uit, ging
rechtop zitten en zei: Ik zal een beetje
frisse lucht happen, terwijl wij stoppen.
Zij haalde haar kam te voorschijn en
kamde haar haar uit. Toen zij in haar
spiegeltje keek zuchtte zij.
Kom, kom, slaapkopje, zó erg is het
niet, merkte ik op.
De man van de benzinepomp kwam naar
buiten. Ik stapte uit en liep hem tegemoet
om buiten gehoor te zijn. Hij had zand
kleurig haar, sproeten en een prettige
glimlach, terwijl hij zei: Hallo, majoor,
bent u er nog altijd mee bezig?
Ik heb zo'n idee, dat ik binnenkort
jouw voorbeeld wel eens zou kunnen vol
gen. Het kon me nu niets meer schelen.
Er was iets, wat mij in de laatste vier-en-
twintig uur totaal veranderd had, zodat
opmerkingen over het feit, dat ik nog
steeds in dienst was, mij koud lieten.
Weet je iets van de bussen, die hier voorbij
rijden van Los Angeles naar de Mam
moth, hoeveel er zijn en wanneer zij lopen?
Ik vrees van niet, zei hij. Ze stoppen
hier niet. Ik wou maar, dat ze het deden.
Zal ik de tank vullen?
Graag. Waar is de telefoon?
Daar achter rechts als u de binnenste
deur doorgaat
Dank je.
Ik zag, dat ik buiten gezicht van de
wagen zou zijn en zelfs, dat zij, als zij
uitstapte, daar nog niet langs zou komen.
Ik ging het tankstation binnen en vond
de telefoon.
Ik wou de Greyhound Bus Onder
neming in Los Angeles hebben, alstublieft.
Een ogenblik.
Toen de bus-onderneming zich meldde,
vroeg ik naar de dienstregeling van de
bussen naar de Mammoth Lakes, Califor-
nië; tijden van vertrek en aankomst.
Ik wachtte en na enige tijd kwam het
door.
De bus voor Mammoth vertrekt om
9.30 v.m.;. komt in Mammoth 7.30 n.m. De
andere twee lopen alleen tot Rock Creek
met een half uur verschil. Vertrek: 2.30
n.m., aankomst Rock Creek 12.01 midder
nacht. De derde bus verlaat Los Angeles
7.45 n.m. en komt in Rock Creek 5.15 v.m.
Is dat alle inlichting, die u hebben wilde,
meneer?
Ik schreef het allemaal op, zoals het
gezegd werd. Daarna vroeg ik: Is er
ook een manier om na te gaan, of een
bepaalde passagier gisteren in een van
uw drie bussen zat? Ik bedoel, als ik u
de naam en beschrijving gaf, zoudt u het
mij dan kunnen vertellen.
Ik vrees, dat het op deze tijd van de
nacht niet mogelijk zal zijn, meneer. Als
u de naam en de beschrijving aan mij wilt
opgeven, kunnen we proberen het morgen
na te gaan maar zeker weten doe ik
het niet.
Dank u, dat is dan alles.
Ik hing de hoorn weer op en bedacht,
dat, aangezien Sellick in het hotel in
Chanley Heights op een ogenblik tussen
half tien en tien uur gezien was, hij on
mogelijk op de ochtendbus gezeten kon
hebben. Als hij, zoals ik meende, dat hij
gedaan had, met de bus van 2.30 uur mee
gegaan was, kon hij haar niet gedood heb
ben, want zij stierf op z'n vroegst om drie
uur 'smiddags en zelfs waarschijnlijk nog
later. Dat betekende, dat als hij om, 12.01
middernacht in Rock Creek gearriveerd
was, hij onschuldig was. De enige bus, die
hij had kunnen nemen, als hij haar werke
lijk gedood had, was de bus, die om 7.45
n.m. Los Angeles verliet en de volgende
morgen om 5.15 in Rock Creek aankwam.
Als hij dus om die tijd in Rock Creek aan
gekomen was, kon hij het gedaan hebben;
zou hij het waarschijnlijk zelfs gedaan
hebben. Dus nu had ik het. Als hij om
middernacht gearriveerd was, was hij on
schuldig en als hij om 5.15 aangekomen
was, was hij waarschijnlijk schuldig.
Ik liep naar de wagen en betaalde de
jongen zijn benzine. Janet was nog niet
te zien, dus stapte ik in en wachtte op
haar. Ik kon zien, dat de jongen over de
ooriog wilde praten, terwijl we op Janet
wachtten en dus zei ik: Hoe lang is
het rijden van hier naar Rock Creek. Dat
is een beetje aan deze kant van Mammoth,
is het niet?
Met die wagen laat eens kijken;
Mammoth. Als u werkelijk voortmaakt,
dan kunt u er in twee of twee en een half
uur zijn, zou ik zeggen.
Janet kwam terug en ik opende het
portier voor haar.
Dank je, dat dacht ik ook al.
Stopt u weer eens op uw terugweg.
Reken maar. Ik sloeg het portier dicht,
toen zij ingestapt was en we gingen weer
op weg.
Janet zei: De frisse lucht heeft me
werkelijk wakker gemaakt; het is heer
lijk. Met wie telefoneerde 'je?
Telefoneren? O, dat ik trachtte
Mammoth te krijgen om kamers te bespre- I
ken maar de lijn was bezet.
Die lijn is bijna altijd bezet, bet
hier een zijlijn en alle plaatsen in de om
trek zijn er op aangesloten!
Ik dacht, dat je hier nooit geweest
was.
Ben ik ook niet, maar Begg is nier
in Juli geweest om te vissen en ik was
in New York en we hadden afgesproKen,
dat hij mij iedere avond om zeven our
zou opbellen. Bijna iedere avond moest®
we een eeuwige tijd wachten en zelIS
hij eindelijk doorkwam, waren er mens»
die er tussen kwamen om te zien, oi
lijn nog niet vrij was. Zij stak een sig®*
op en zei: We kunnen het beter «rs
bij het Marmazon Hotel proberen, d
het hotel, waar hij en Bill Burnette loge®
den. Begg is daar waarschijnlijk ook
We- Ik zou ook wel een sigaret 2
hebben, zei ik, en dan is het jou
om mij verhalen te vertellen, nu j
wakker bent wy
Zij gaf mij een sigaret en 2«- -
voor verhalen prefereer je.
O. over je jeugd, of amh
eens wat over je oom Stephe
hem jaren gekend, nietwaar! Ik veronder
stel, dat hij een bekend type
-Oom Stephen? Hij is geen werk*
oom, weet je. w2s
-Ja, dathebjemevertód.H»M
een vriend van je famihe, ni
Hij en Paps kenden elkaar aua*