Uit de schatten van het Frans Halsmuseum
[rvaringen met de zeven plagen
Een eiland rijk aan natuurschoon
maar belast met tal van problemen
Amerikaanse economie wordt bedreigd
door staal- en steenkoolstakingen
RESA HILVERSUM
P. HARTOG
HAARVERVEN
22 October 1949
i^nAAN DE NIJL
Hel Oosten heeft vele eigenaardigheden
aantal artikelen vertelt een bij-
'"'Lre medewerker van een recent
aan Egypte, het land waar de
en hebben stilgestaan, maar waar
moderne industrie is opgebouwd,
'•f ook voor Nederlands initiatief grote
lelijkheden opent.
Twiane passen- en deviezencontröle,
f, 'kruiers, bedelarij, sjacherende
oplichterij, de zeven Egyptische pla-
ian deze tijd. Leuke lieden zijn dat,
Optische ambtenaren; en zo vlot.
'•>11 uur !s avonds tot 3 uur 's nachts
0' ?e op
de boot in de rij voor de dou-
Oe controle is even tijdrovend als on-
Pllig en nutteloos. Nauwelijks hebt ge
ïaan wal gezet, of er volgt een overval
een leger donkere kruiers. Ze rukken
gase uit de handen, rennen er mee
'oor en ge denkt: daar zie ik niets van
ff» maai' gelukkig: aan de trein zijn ze
Merug. Ge laat u een Egyptisch pond
s' uit °de hand grissen. Ze rennen er
i vandoor om het te wisselen en ge
hïl (al enigszins gerustgesteld)dadelijk
jr» terug, maar ze zijn en blijven weg.
ste kennismaking met de men-
van het Oosten; naar Oriëntalis-
4e'begripPen is dit geen diefstal. Welis-
hebben de schurken honderd piaster
uw zak m de hunne overgeheveld,
«ar daarvoor zijn ze eenvoudig slimmer
Lest dan de vreemdeling en zij danken
ki voor de gunst.
Ge moet u even met deze gedachtengang
«rtrouwd maken, alvorens verder te gaan,
Lrs zou een reis door dit land een bron
«ken van voortdurende ergernis, want
ft is nog maar het begin. Straks, vanaf het
House, vanwaar de pyramiden wen-
rijdt ge op een kameelrug door de
isstijn, waar een glasachtige hitte gloeit
zand- en woestijnstenen, en ik ver
ier u, dat ge op die smoorhete hoge en
Êjkelé zitplaats bedroevend weinig hebt
-febrengen tegen de taaie volharding van
gerende kameeldrijvers. Als ge dan, na
dar de eindeloze, duistere en hete
r-Vfn te hebben gewrongen, die naar de
Selders der Pharao's voeren, weer in de
fcaende zon staat en u de ogen uitwrijft,
ongesluierd (zeer modern)
ptó meisje met waterkruik.
een wandeling rond de sfinx en
massale doelloosheid van de pyramides
_s«t, temidden van bendes bruine bede-
ars in lange burnoes, zeurende gidsen,
prabeeën-verkopers en waarzeggers, die
660 zwerm lastige vliegen omringen,
p ie daarna nog kunt zeggen, dat ge in
^.eerderheid bent gebleven, dan kan ik
'"iét dat resultaat slechts gelukwensen.
Donkere wijken van Cairo
Ongelooflijk druk en compact is het
in Cairo, de millioenenstad. De
trams puilen uit. Arabieren en negers
Ppn zelfs boven op het dak en hangen er
kanten in trossen aan als een
biien in een boom. Taxi's razen
maken weliswaar slachtoffers, maar
JA op een donker leven meer of minder
r?en bier niet zo nauw. Ondenkbaar
•Sj en fascinerend is het bedrijf in de
ïs! ^ere s*e§en van de inboorlingen-
-n waar ge geen Europeaan meer ont-
Ge
wringt u tussen Arabieren in
Mn.'U luaocJi fllauicicu 11
Z; e nachthemden, pikzwarte nubi-
y --r pyjama's, eunuchen en fel-
C' (Egyptische boeven). Als in het
duizend-en-een-nacht gaan don-
ifll i euze vrouwen aan u voorbij,
eien zwarte ogen fonkelend boven
puer. Maar ge hebt al uw aandacht
poor uw vervolgers.
ftiiiJrb!?lgers: dat ZIJn de gidsen, de op-
§ste en onbeschaamdste vlegels van
kunstgemeenschap.
"Mrlemse
üLïei'aire club van de Haarlemse
ric J.- ™easchap heeft de conservator
u\,._ ^utatuli-museum te Amsterdam,
ktfkdnir ri A' Ett> Uitgenodigd voor
vfn de dichter Jan Greshoff voor
kk^een te zetten- Zijn lezing heeft
ttine i derdag 27 October in de
faL 7' Van bet gebouw van de Haar-
bii'«i\,r0ngemannen"vereniging aan de
VrüH ar ethastr aat
4 November spreekt dr. P. H.
d<, u. ?.ver bet toneel in Griekenland
waarbiJ' hij in het bij-
tragedie „Koning Oedipus" van
Defilmw behandelen.
8 Octfih - geeft Zondagmorgen
tèjtonjner ln bet Frans Halstheater een
-i 19fiiw Van de nieuwe Franse film „Pa-
bel We'be een overzicht behelst van
r-!:iirepingWekk^ldste gebeurtenissen op
l%-}9^n p°büek gebied uit de periode
erir>ga Wuthrich
ra,n HAARLEM
JSlPWE VERWARMING
'0HNSON OLIEBRANDERS
(Adv.)
het Oosten. Waar ge ook gaat, ze volgen u
als ze u eenmaal tot hun prooi hebben
uitgekozen als hyena's en ze laten u
niet meer los.
Zij weten het maar al te goed: aan het
geduld van een Westerling komt eerder een
eind dan aan dat van de Arabier. Dus blij
ven ze als klitten kleven en schaduwen u
in hun wijde witte burnoes als boze geesten.
Het is ongelooflijk, maar zo'n achtervol
ging duurt zolang uw wandeling duurt:
urenlang. En intussen dienen zich lieden
aan van allerlei slag, die in brutaliteit en
volhardendheid met elkaar wedijveren:
souvenirverkopers, water- en pantoffelver
kopers, handelaren in reukwerken en
zuurtjes met een milliard vliegen er op,
sjacheraars in liefdesdranken, kranten-
venters (die als ge een blad koopt in die
onleesbare Arabische hiëroglyphen voor
het schuldig gebleven wisselgeld porno
grafische fotografieën offreren), kameel-
zweepjesverkopers en zielige figuren in
lompen, die helemaal niets verkopen en
alleen maar domweg bedelen om een bak-
sjisj (aalmoes). Actieve schoenpoetsers
mikken een kwak vettige schoencrême op
uw (mooi glimmende) laarzen. Bij iedere
stap vegen uw broekspijpen er door. Dat
wordt u te bar en ge draait u om voor een
fikse oorvijg. Maar als ge de smekende
ronde hondenogen ziet in een schriel neger
gezicht, laat ge uw arm met een zucht zak
ken en de man aan uw voeten knielen om
de bewerking te ondergaan, op welk mo
ment een reus van een Arabier verschijnt,
die er zich op beroemt de dader van de
klodder zwarte brei op uw schoenen te
zijn en op deze goede gronden de neger
het recht van poetsen betwist. Een en an
der gaat gepaard met een stortvloed van
Arabische keelklanken en er ontbrandt
Egyptische boer met buffel
een woedende strijd aan uw voeten, waar
bij de smeerdozen en schoenborstels in het
rond vliegen. Intussen voelt ge u bij de
mouw gevat: een heel klein, donker, bijna
naakt meisje staat daar, fluistert dat Allah
zo oneindig groot is en u, o blanke vreem
deling, zo grenzeloos goed heeft gemaakt,
bedekt uw handen met kussen en smeekt
om een baksjisj.
Tot ge dan, na deze en andere weder
waardigheden tenslotte bij uw hotel aan
komt en voor de laatste maal in uw zakken
tast voor een baksjisj, om tot de onaange
name ontdekking te komen dat uw beurs
met de laatste paar piasters is verdwenen.
In het hötel worden de ervaringen uit
gewisseld. Alle reizigers, komend uit alle
windstreken van de aarde, hebben dezelfde
ervaringen opgedaan. De meesten durven
in het geheel niet meer de straat op. In
derdaad, nu de Engelse politie van het
toneel verdwenen is, voelt de vreemdeling
zich wel eens verloren in het moderne
Egypte, in welks onvolprezen musea men
wordt geconfronteerd met een cultuur, die
tot vijfduizend jaar voor Christus terug-
Reis door Sicilië
(Van onze correspondent in Rome).
„Tiemesse" zei de gemeente-secretaris
van het kleine stadje aan de voet van de
Etna, „tiemesse". En daar ik die ochtend
Teocritos gelezen had om zuiverder de
sfeer van dit oude, meer Griekse dan Ita
liaanse land te kunnen proeven, klonk
het mij gelijk een Helleense groet, door
de eeuwen van onderdrukking en verval
tot ons gekomen, bezonken en bewaard
in de geest van het Siciliaanse volk, zoals
de Tanagra-beeldjes, de cameeën en de
onvolprezen schone zilveren munten der
Grieken bewaard werden door de Sicili
aanse aarde. De gemeente-secretaris was
oud en heel doof envoorzichtig. Toen
wij (drie buitenlandse journalisten) in
de sombere binnenhof van het uit zwarte
lava gebouwde raadhuis stonden, had de
bode grote moeite hem te overtuigen, dat
die drie onbekenden geen „bandieten"
waren, doch slechts inlichtingen wilden.
Maar toen hij het begreep, het woord
„giornalisti" 'tot hem was doorgedrongen,
kwam hij op ons toe, vriendelijk oud
heertje, en groette ons met zijn „tiemesse".
Het duurde even voor wij begrepen, dat
hij de „Times" bedoelde, voor hem iden
tiek met „buitenlandse pers". Maar hij
was heel vriendelijk, de oude gemeente
secretaris en -archivaris, en hij kende de
geschiedenis van zijn stadje en van de
streek en wist van de problemen, waar
het plotseling uit een eeuwenlange slaap
ontwaakte Sicilië mee te worstelen heeft.
In dit gebied, het uiterst vruchtbare land
rondom de Etna, zijn die problemen niet
zo dringend als in het binnenland. Hier.
zijn wegen, al zijn ze schaars, scholen, al
zijn ze niet voldoende, en met trots toonde
hij ons het hospitaal, stichting van een
der voornaamste families van de stad.
,Er is plaats voor twaalf patiënten,
maar gelukkig zijn we hier allemaal ge
zond en de oude Angelina, de enige, die
er verpleegd wordt, is niet ziek, alleen
maar oud en arm".
Grands seigneurs
Zoals deze vriendelijke oude heer zijn ze
allen, de Sicilianen met wie wij in aan
raking komen. Zij kennen hun land en
tegenover vreemdelingen, aan wier eer
lijkheid en goede bedoelingen zij niet
twijfelen, roeren zij problemen aan, waar
over zij onder elkander zelden spreken.
Vele eeuwen van onderdrukking en wan
bestuur maakten de Sicilianen gesloten en
wantrouwend. De regering van het auto
noom gebied Sicilië, heeft twintig Italiaan
se en vijftig buitenlandse journalisten
gevraagd het eiland te bezoeken. De Sici
lianen zijn „grands seigneurs", die een
gast weten te ontvangen. Hun eiland, waar
Sikanen en Phoeniciërs, Grieken en Ro
meinen, Byzantijnen en Arabieren, Noor
mannen en Zuid-Duitsers, Fransen en
Spanjaarden achtereenvolgens een eigen
cultuur ontwikkelden, biedt in monumen
ten en levenswijze een rijke schakering
aan indrukken. De natuur met vulkanen,
subtropische plantengroei, de aan Afrika
herinnerende steppen van het binnenland,
is al even rijk aan variatie. Geen wonder,
dat het programma veelbelovend, maar
(Adv.)
PHILIPS IS TEGEN LUCHTVAART
SCHOOL OP WELSCHAP.
De N.V. Philips heeft bezwaar tegen de
vestiging van de rijksluchtvaartschool op
Welschap, omdat het bij dag en nacht
vliegen in de omgeving van de Philips-
fabrieken storend kan werken op het ne
men van geluidsproeven en op de nood
zakelijke nachtrust van het personeel van
Philips. De directie van Philips heeft dan
ook in overweging gegeven de school te
vestigen op een ander nabij gelegen vlieg
veld (Deurne werd genoemd). Zulks met
steun van de Philipsfabrieken.
overdadig was. Uit de vele indrukken
hopen wij voor onze lezers een beeld te
kunnen distilleren van dit meest aan
trekkelijke deel van Italië.
En reeds hoor ik protest. „Sicilië" is
geen deel van Italië, zeggen de separa
tisten, maar een Italiaans wingewest. De
regering weet ons alleen te vinden voor
belasting en dienstplicht.
Sicilië, zegt een ander en ook hij heeft
gelijk, is het enige deel van Italië, dat veel
meer exporteert dan importeert. Wij zijn
het productieve deel van het land en het
Noorden, dat door middel van hoge be
schermende invoerrechten op alle indus
trieproducten, ons dwingt Noord-Italiaan
se stoffen en machines te kopen, verrijkt
zich op onze kosten, maar geeft ons scho
len noch straten. Wij moeten onze belan
gen zelf behartigen en de beste vorm is
autonomie.
Verdeling van de grond, zegt de een.
In het binnenland van Sicilië is alleen
grootgrondbezit mogelijk, houdt een ander
vol. Een vitaal, en gezien de agrarische
hervorming, die De Gasperi wil doorzet
ten, actueel vraagstuk.
Er zijn problemen genoeg in dit oude
land. Niet hier tussen het strand van
Taormina en de sneeuwbedekte, rook-
pluimbekroonde Etna.
Maar ginds in het binnenland.
Verminderde koopkracht kan ernstige gevolgen hebben
Vruchtbaar kinderschrijver. De kinder
schrijver, litterator en paedagoog, W. G. van
der Hulst te Utrecht bereikt op 28 October
de zeventigjarige leeftijd. Ter gelegenheid
daarvan zal hem op Zaterdag 20 October
door het „Contact van Christelijke auteurs"
in samenwerking met enkele uitgevers tijdens
een receptie in Hótel des Pays Bas te
Utrecht een huldeblijk worden aangeboden.
In October 1900 schreef hij op dertigjarige
leeftijd zijn drie eerste kinderboekjes en dit
najaar verschijnt zijn „Rozemarijntje en de
Zwarte jongen" als zijn acht-en-zeventigste.
Zijn kinderbijbel beleeft nog steeds herdruk
op herdruk,
Gedenksteen. Er is een comité opge
richt. dat voorbereidingen treft om een
gedenksteen aan le brengen in het huis,
waarin de Friese schrijver Waling Dijkstra
te Holvverd vele jaren heeft gewoond.
Waling Dijkstra schreef in de tweede helft
van de vorige eeuw talloze voordrachten,
toneelstukken en enkele romans. Tevens
stelde hij een Fries woordenboek samen.
Gedrukte suite. De pianosuite Arcana
musae clona" van Rudolf Escher is met
steun van het Prins Bernhardfonds in druk
verschenen. Hierdoor is het mogelijk ge
worden, dat deze Nederlandse compositie,
waarvoor mede door de arbeid van de
schichting Dönemus ook belangstelling in
het buitenland bestaat, thans inderdaad tot
uitvoering kan komen.
Geslaagd dank zij
(Bekende Schriftelijke Cursus)
Vraagt ons prospectus: Middenstands
diploma, Algemene Ontwikkeling, Engels
(Adv.)
(Van onze correspondent te New York).
In Augustus van dit jaar konden wij
melden, dat het optimisme in het Ameri
kaanse zakenleven aan het terugkeren was.
In een slotparagraaf werd echter een
voorbehoud gemaakt: ..Het beeld kan na
tuurlijk altijd verstoord worden door van
buiten komende oorzaken, zoals grote sta
kingen, een acute crisis in Engeland of een
vierde ronde loonsverhogingen".
Helaas moet thans worden gemeld, dat
deze „nieuwe oorzaken" zich inderdaad
hebben voorgedaan en thans de gehele
Amerikaanse economie weer uit haar op
gaande lijn dreigen te gooien. Enige maan
den geleden begon het te rommelen in de
staalindustrie en de automobielindustrie,
beide van uitermate grote betekenis in de
gehele Amerikaanse economie.
De „United steelworkers of America"
(C.I.O.) bij monde van president Philip
Murray, eisten een vierde ronde loonsver
hogingen plus een pensioenregeling.
De staalindustrie weigerde, erop wijzend,
dat de kosten van levensonderhoud dalend
waren en dat elke kostenverhoging in de
staalindustrie'prijsverhogend zou werken
voor staal en op die manier het terug
kerend zakenvertrouwen schade zou doen.
Beide groepen hielden halsstarrig aan
hun gezichtpunt vast en alle tekenen wezen
op een staking.
Totodat op het laatste ogenblik president
Truman m«5i de suggestie kwam van een
commissie-van-drie (door Truman aange
steld) die de industrietak staal zou be
studeren en advies zou uitbrengen over de
vraag of aan de eis der vakvereniging vol
daan kon worden.
Aangezien Truman en Murray politiek
onder één deken liggen, accepteerde Mur
ray onmiddellijk, blij dat hij van het voor
uitzicht van een onpopulaire en kostbare
staking af was.
De staalindustrie, die kwade ervaringen
heeft met presidentiële commissies, accep
teerde onder het uitdrukkelijk voorbehoud,
dat het resultaat van de studie van de com
missie-van-drie niet als bindend beschouwd
zou worden.
Commissie
Tot ieders opluchting werd de aangekon
digde staking afgelast en de commissie
zette zich aan het studeren. Het resultaat
Kantoormachinehandel
HAARLEM - SCIIOTERWEG 122 - TEL. 12681
Schrijf-, tel- en rekenmachines
Kantoormeubilair
(Adv.)
In Den Haag zijn de vrouwen
in de meerderheid
In Den Haag zijn er op elke 1000 vrou
wen 894 mannen. De leeftijdsgroepen tot
en met 19 jaar zijn duidelijk sterker bezet
door de mannen dan de vrouwen. In alle
volgende leeftijdsgroepen „overheersen" j
echter de vrouwen.
In de leeftijdsgroep 3034 jaar zijn er
op rond 20.000 mannen rond 2500 vrouwen
meer; in de groep 5054 staan tegenover
14.60t) mannen rond 3.200 vrouwen meer.
In de groep van de 9094-jarigen telt Den
Haag 49 mannen tegenover 161 vrouwen.
Bij vergelijking van de toestand van 1899
met die van 1947 blijkt hoezeer de jeugd
relatief is afgenomen en de ouderen zijn
toegenomen. Ten opzichte van 1899 is de
totale bevolking op 31 December 1947 bijna
2% maal zo groot geworden en in de leef
tijdsgroepen van 5564 jaar en in die van
65 jaar en ouder is de bevolking 3maal
zo groot geworden.
De gebortecijfers bewegen zich tussen
10 en 35. Zeer belangrijke stadsgedeelten
met een gezamenlijke bevolking van
ruim 115.000 inwoners hebben cijfers
tussen 26 en 30, welke in 1948 75 tot 100
procent hoger zijn dan het algemeen ge
boortecijfer van voor de oorlog.
Dinsdagavond heeft de toneelgroep Come-
dia onder regie van Cor Hermus in de
Koninklijke Schouwburg te 's-Gravenhage
de Nederlandse première gegeven van het
blijspel Harvey" door Mary Chase, dal
in Amerika jaren achtereen publiek heeft
getrokken. De hoofdrol wordt vertolkt
door Han Bentz van den Berg, die men
hier ziet bij de schilderij van zijn vriend
het konijn, dat alleen in zijn door drank
benevelde fantasie bestaat.
was, dat de commissie tot de conclusie
kwam, dat dit de conjunctuuropleving zou
aantasten. In plaats daarvan kwam de com
missie tot de conclusie dat een pensioen
regeling wel op haar plaats zou zijn. Deze
pensioenregeling zou neerkomen op een
bedrag van 10 dollarcents per uur per
werknemer.
Phil Murray accepteerde de conclusie on
middellijk als bindend en eiste tevens dat
de industrie de gehele premie zou betalen,
hoewel de staalindustrie hem nogmaals met
nadruk wees op het eerder gemaakte voor
behoud.
Wel was de industrie bereid om over een
pensioenregeling te onderhandelen, mits de
arbeiders een deel van de bijdrage in het
fonds zouden opbrengen, zij het dat de in
dustrie het grootste deel zou bijpassen.
Murray hield voet bij stuk, evenals de
werkgevers, die zich zelfs niet lieten be
ïnvloeden door het feit, dat de United Au
tomobile Workers met Ford een contract
hadden gesloten, waarbij de bijdragen in
liet pensioenfonds geheel door Ford worden
betaald.
Aangezien niemand bereid was water in
de wijn te doen, begon zo op 1 October jl.
de staalstaking. In de achter ons liggende
weken daalde de bedrijvigheid van ruim
80 procent tot minder dan 10 procent. Dat
er nog enig staal wordt geproduceerd,
wordt verklaard door het feit, dat enkele
maatschappijen de eisen van de vakvereni
ging geheel hebben ingewilligd. Intussen
zijn 500.000 staalarbeiders werkloos ge
worden.
Fatale datum
Op 1 October, toen de staking begon,
hadden de 'grote verwerkers voorraden voor
ca. 6 weken. Tot half November kan de
verwerkende industrie dus op een been
min of meer vooruit, maar indien de sta
king zou voortduren tot 1 December, dan
zouden er meer dan 5 millioen arbeiders op
straat komen staan en zou er snel een ma
laise intreden, die de gehele economie on
dermijnt.
De situatie wordt nog verergerd door het
feit, dat de eeuwig belligerente John Lewis
ook weer bezig is en een paar honderd
duizend man uit de mijnen heeft opge
roepen.
In het laatste jaar is gebleken dat econo
mie danig kwetsbaar is. Werkgelegenheid
voor ieder die werken wil, is slechts mo
gelijk indien er nergens kinken in de kabel
komen. Het productievolume is dan zo
enorm, dat ieders inkomen nodig is als
I koopkracht om de productie op te nemen.
Vals dus ergens inkomen weg. dan begint
er meteen een tendenz van minder kopen,
die de neiging heeft zich verder te ver
takken.
Zal Truman ingrijpen?
Algemeen bestaat het vermoeden, dat
Truman de werkgevers en de werknemers
nog even op hun eigen houtje zal door la
ten bakkeleien, maar dat hij niet later
dan begin November een ernstige poging
zal doen om de pensioenknoop door te hak
ken en iedereen weer aan het werk te
krijgen.
Beide partijen geven dan gewoonlijk iets
toe. Beide partijen zijn wat meer voor rede
vatbaar geworden, nadat zij financieel een
flink verlies hebben geleden en bij een
presidentiëel ingrijpen kunnen zij volhou
den, dat zij niet vrijwillig „toe hebben ge
geven".
Ook de staking in de mijnen moet de
volgende maand bijgelegd worden, want
weliswaar zijn er flinke voorraden kolen
boven de grond het is hier een abnor
maal zacht najaar maar zou er plotse
ling een koudegolf intreden, dan loopt het
kolenverbruik snel op en vliegen de voor
raden weg.
De belichaming van het
gezag zien wij in talrijke
portretten uit de zes
tiende en zeventiende
eeuw van verschillende
zijden belicht. Afgezien
van de magistraten,
voorkomende op de
schuttersstukken, die
wij hier buiten beschou
wing laten, huisvest het
Frans Halsmuseum niet
minder dan drie burge
meesters. Respectieve
lijk geportretteerd in
1581, 1631 en 1661 ver
tegenwoordigen zij hun
tijd op karakteristieke
wijze. De Haarlemse bur
gemeester Jacob Huy-
gensz. Gael, in 1581 op
28-jarige leeftijd door
Pieter Pietersz. gecon-
terfeit werd door de
schilder in een houding
gedwongen, die we ook
vaak waarnemen op de
vroegere portretgroepen.
Deze bewegings-dwang
kenmerkt zich door de
ietwat onnatuurlijke
wendingen van de tors
en de daarmee samen
gaande manualen, die
bijvoorbeeld in de ove
rigens baanbrekende
schuttersmaaltijd van
zijn leerling Cornells
van Haerlem (van 1583)
soms buitensporige af
metingen aannemen.
De Amsterdamse burge
meester, Jan Appelman,
tachtig jaar later door Jan Victors gepor
tretteerd, vertoont de allure van het re- het voorrecht to beurt vereeuwigd te wor-
genten-type uit het derde kwart der zeven- den door Frans Hals! Evenals Pietersz. en
tiende eeuw. Het ruimte-belemmerende Victors deed Hals zijn model natuurlijk
architectonische fond achter burgemeester verschijnen in het „kleed" van zijn tijd,
Gael, heeft plaats gemaakt voor een neu- doch hij vermocht daarenboven de mens,
trale achtergrond, waartegen de Amster-
len, volkomen vrij van het rethorische
pathos der zestiende eeuwers, maar ook
van de tot concentie verstarde allure in
de jongere portretkunst der Gouden Eeuw.
Na de beschouwingen op deze plaats
zijn wij reeds vertrouwd met de volumi
neuze verschijningen der banketterende
officieren op Hals' maaltijden. Daarbij
realiseerden wij ons wat de bestemming
was van al die spijs en drank en de con
sequentie daarvan voor de smulpapen,
die him gezonde eetlust en aanstekelijke
dorst niet onder stoelen of banken staken!
We herkennen in onze burgemeester on
getwijfeld de disgenoot van deze levens
genieters, maar men zou geneigd zijn te
vermoeden dat Hals hier de omvangrijk
heid van zijn model te baat genomen heeft
om het „gewicht" van zijn autoriteit als
het ware tastbaar te maken
Des burgemeesters autoriteit spreekt
echter niet slechts uit zijn imposante om
vang. Wanneer men de ostentatieve plaat
sing beschouwt van de machtige rechter
hand op de stoelleuning, naast het ver
rukkelijk geschilderde leeuwenmaskertje
en opmerkt hoe de handschoen in de lin
kerhand wordt „getoond" als werd daar
aan door de schilder welhaast iconogra
fische betekenis toegekend, dan is men
geneigd hierin de twee kardinale bevoegd
heden van het burgemeestersambt gesym
boliseerd te zien: hel hoogste stedelijke
gezag en de representatie. Maar die prach
tig vloeiend geschilderde handen beves
tigen tevens het karakter dat spreekt uit
de sterke regenten-kop. Deze wordt om
zoomd door de schuimend geschilderde
kraag, als het ware het koele licht absor
berend, dat ook het gelaat het krachtig
accent geeft en zijn equivalenten vindt in
de handen, eveneens sterk contrasterend
zijn coltegas uit. Maar hém geviel dan ook teEen het stemmige fluweel.
Bij ernstige beschouwing van het ge
heel, verzuime men niet de geniale tech
niek te bewonderen in de als licht-toetsen
geschilderde nagels, het levendige opper
vlak van de lederen-stoelrug met de goud-
ingeponste ruitvormige versieringen en de
Waarom zoudt U tot de laatste week
wachten met een geslaagde opname voor
St. Nicolaas van
Atelier „NELL HERBERT"
Lange Veerstraat 13 Telefoon 11178
(Adv.)
GARAGEHOUDER VERVALSTE
NATIONALITEITSBEWIJZEN.
Voor het Arnhemse gerechtshof stond
terecht een 48-jarige garagehouder uit
Ootmarsum. Wegens het vervalsen van
nationaliteitsbewijzen van auto's was hij
door de rechtbank te Almelo veroordeeld
tot twee maanden gevangenisstraf. Hij
gebruikte nationaliteitsbewijzen van ge
sloopte auto's om daarmee clandestien uit
Duitsland ingevoerde auto's te dekken.
Voor elk vervalst nationaliteitsbewijs
kreeg hij f 200, welk geld hij deelde met
een inmiddels tot zeven maanden gevan
genisstraf veroordeelde hoofdsectiechef
van de douane, die hem op het denkbeeld
had gebracht.
De procureur-generaal eiste bevestiging
van het vonnis van de rechtbank in Al
melo.
A. MOLENDIJK, DAMESKAPPER
SANTPOORTERPLEIN 1
Portret van mr. Nicolaes van der Meer, burgemeester van
Haarlem door Frans Hals. Aetatis Suae 56, Anno 1631.
(Paneel 128 bij 100,5) cm. Legaat jhr. Fabricius van
Leyenburg 1883.
de verschijning Van der Meer boven zijn
damse magistraat, naar de conventionele tijd te plaatsen, zonder nochtans de waar- fjjne genuanceerde stofuitdrukking van het
opvatting van het toenmalige mode-por- digheid van zijn ambt te kort te doen. Costum. In alle opzichten kan de beeltenis
ret, aan een tafel onvermoeid van zijn Sterke en originele persoonlijkheid als Hals van ^eze burgervader worden beschouwd
waardigheid zit te getuigen. was, wist hij de waardigheid van hoog-
In artistiek opzicht steekt burgemeester sie gezagsdrager der stad aan ons kenbaar
Van der Meer met kop en schouders boven ie maken met schijnbaar simpele miöde-
als een „monument'
van Hollands glorie!
H. P. BAARD.
TEL. 19706
(Adv.)
voor Haarlem
ZATERDAG 22 OCTOBER
Gem. Concertgebouw: Cabaretavond met
bal (Willy Vervoort), 7.30 uur. Stadsschouw
burg: „Iene miene mutte" (Cabaret Wim Son-
neveld). 8 uur. Rembrandt: „Singendc Engel",
alle leeft., 2. 4.15, 7 en 9.15 uur Palace: .."Dis
sen liefde en zonde". 18 j„ 2. 4.15, 7 en 9,15
uur. Luxor: ,.Het regiment der verdoemden",
2. 4.15, 7 en 9.15 uur. City: ..Een avontuur in
Berlijn". 18 j., 2,15. 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarnc: „De man in Texas 2.30. 7 en 9.15
uur. Frans Hals: „Het geheim van Mayer-
ling", 18 j„ 2.30, 7 en 9.15 uur (Zondag 2, 4.30,
7.00 en 9.15 uur).
ZONDAG 23 OCTOBER
Stadsschouwburg: ..Iene miene mutte"
'.Cabaret Wim Sonneveld), 8 uur. Gem. Con
certgebouw: Jubileumvoorstelling Kilima
Hawaiïans, 8 uur. Frans Hals: Haarlems
Kunstgemeenschap „Parijs 1900", 10.30 uur.
Krelagchuis: nationaal kapconcours. 2 en 8
uur. Bioscopen: Middag- en avondvoor
stellingen
MAANDAG 24 OCTOBER
Gem. Concertgebouw: Chopin-avond Theo
van der Pas. 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen.
