r
v.
In Tito's kielzog: Zogoe?
WEK DE GAL
\H UW LEVER OP
&Qvvice
Nederlanders bevoorraden ruim
220.000 man van de T.N.I.
Radio geeft Woensdag
PANDA EN DE MEESTER-GIDS
J
m
MeUl6n
leder jaar 1400 arbeiders meer op 4
arbeidsmarkt in Zuid-Kennemerland
Dinsdag 25 OotoKer 1949
IN DE WERELDPOLITIEK
De geschiedenis gaat snel en men ver
geel spoedig de tragische, indrukwekkende
of romantische gebeurtenissen die zich in
„de Vaart der volken" afspelen op nabije of
verafgelegen tonelen. Wanneer men de
details van een wereldoorlog na enkele
jaren nog slechts vaag en misvormd in het
geheugen heeft, dan zijn het zeker ook de
min of meer persoonlijke lotgevallen van
figuren in de wereldpolitiek die wegzinken
in de grauwe vergetelheid.
Wie denkt nog wel eens aan koning
Zogoe en zijn gemalin koningin Geraldine
van Albanië bijvoorbeeld, die tien jaar ge
leden inderdaad nog maar tien jaren
geleden voor de legers van Mussolini
uit hun land vluchtten, drie dagen na de
geboorte van hun eerste kind?
Destijds stond de wereld in rep en roer
van verontwaardiging en medelijden. Ver
ontwaardiging over de aanval van een toen
voor machtig gehouden gemotoriseerd en
getraind leger op een kleine, niet
tot verdediging klaar zijnde staat,
medelijden met mensen die zo spoe
dig na glorierijke dagen van huwe
lijk. kroning en ouderschap gedwon
gen werden in ballingschap te gaan. Het
ging toen met die geschiedenis zoals vaak:
Het werd allemaal schoner en tragischer
voorgesteld dan het was. Schoner, omdat
men Albanië onder Zogoe allerminst een
gelukkig en welvarend land kon noemen,
tragischer omdat Zogoe op zijn vlucht zo
met kostbaarheden behangen was, dat hij
tien jaren lang en nog meer een
pompeuze, kostbare hofhouding kon voe
ren in Egypte en kortgeleden nog een
nieuw, indrukwekkend paleis in Alexan
dria kon betrekken.
De wereld beklaagde destijds niet alleen
koning Zogoe, koningin Geraldine en de
vrijwel ontelbare schone zusters van de
koning, die overhaast de vrijheid moesten
kiezen. Er werd ook met veel mededogen
gesproken over het dappere Albaanse volk,
dat onder Italiaanse dwingelandij kwam en
geknecht werd onder de doorzichtige leu
zen van de fascist Mussolini, die het landje
nodig had als springplank naar Grieken
land. De wereld gnuifde toen die spring
plank zelf gedeeltelijk door de verbeten
Grieken werd veroverd in hun felle tegen
stand aan de Italiaanse adspirant-verove-
raads, die tenslotte door Hitiers horden
moesten worden geholpen om te zegevieren
Maar thans associeert men met de ge
dachte aan Albanië de voorstelling van een
door-en-door communistisch volle, dat met
genoegen de Sovjet-Russische doelstellin
gen steunt en met lede ogen de afvalligheid
van zijn buur, Tito, aanschouwt.
Wat is er in de mentaliteit der Albane
zen veranderd sinds zij Achmed Zogoe be
jubelden en treurden om zijn heengaan?
Waarschijnlijk niet veel. Dit sociaal en
technisch achterlijke land, arm en onont
wikkeld in alle opzichten, is van de Ita
liaanse slavernij in de Russische gevallen.
Het is een speelbal in de handen van
machtigen geweest en gebleven, het heeft
niet veel meer te verwachten dan dwinge
landij en de zweep. Tito heeft dit land
geografisch van de Cominform gescheiden
en speculeert duidelijk op een ontwikke
ling in Albanië, die gericht zal zijn op
afscheiding van het Oostelijke politieke
bloc. Hij heeft waarschijnlijk pionnen ge
noeg onder de voormannen der Albaanse
communistische partij en weet overigens dat
er voor de Albanees niet veel nodig zal
zijn om hem te inspireren tot verzet fegen
de Sovjet-Unie. Dit volk is gehard in leed
en ontbering, het is volleerd in het aan
vaarden, maar ook in het afwerpen van
een juk. Het mist slechts de leiders. Tito
zou een leider ook voor Albanië kunnen
zijn en de tekenen van de laatste tijd wij
zen er reeds op dat hij door sommigen in
Albanië reeds als zodanig gezien wordt.
Albanië is de laatste tijd achtergebleven
met het gehoorzaam volgen van Russische
voorbeelden. Het onderhoudt nog tamelijk
nauwe betrekkingen met Joegoslavië, richt
geen zuiveringen aan in de gelederen van
zijn communistische partij, voert geen
massa-processen tegen spionnen en ver
oordeelt Tito niet in nota's. Het zwijgt, en
dat is in deze omstandigheden zeer wel
sprekend.
Intussen heeft koning Zogoe ook reeds
lont geroken. Hij heeft onlangs zijn moe-
U zult 's iuorgcn6 „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in uw
Ingewanden doen stromen, anders verteert uw
voedsel niet, het bederft. U raakt verstopt,
wordt humeurig en loom. Neem de plantaardige
CARTER'S LEVERPILLETJES om die liter
gal op te wekken en uw spijsvertering en stoel
gang op natuurlijke wijze te regelen. Een
plantaardig zacht middel, onovertroffen om de
gal te doen stromen. Eist Carter s Leverpilletjes.
(Adv.)
deloos zwijgen van tien jaren verbroken
en een United Press-man op visite genodigd
om zijn hart te luchten. De ex-koning heeft
bij zijn uitlatingen blijk gegeven van op
timisme ten aanzien van zijn mogelijke
terugkeer op de Albaanse troon. Maar
tevens heeft hij laten horen dat hij in zijn
ballingschap het een en ander geleerd
heeft. Hij heeft Albanië eventueel
vrije verkiezingen en een referendum be
loofd, onder supervisie van de UNO. Dat is
een toon lager dan cieze monarch tien jaar
geleden zong. Weliswaar was er toen nog
geen UNO, doch het zou toen voor Zogoe
ondenkbaar zijn geweest dat hij de Alba
nezen zelf zou hebben laten beslissen over
de regeringsvorm waaronder zij wensen te
leven.
Achmed Zogoe heeft opgewekt verklaard
dat „de ontwikkelingen van de laatste tijd"'
hem de overtuiging hadden gegeven, dat
Albanië het herstel van zijn wettig regiem
binnen afzienbare tijd zal beleven. Voor
wiens ogen die tijd afzienbaar zal zijn, is
een vraag. Maar hij heeft vermoedelijk
bedoeld dat het zijn eigen ogen zouden zijn.
Wellicht heeft Zogoe ook al met Tito
gesproken. In ieder geval ziedt de Balkan
weer van activiteit, tot in de dorre hoeken
van Albanië toe. De Cominform zal niet
zijn laatste heerser zijn, dat valt licht te
voorspellen. J. L.
Kunstenaars protesteren bij
burgemeester van Schiedam
Het bestuur van de Nederlandse fede
ratie van beroepsverenigingen van kunste
naars heeft een telegram gezonden aan de
burgemeester van Schiedam, waarin met
klem wordt geprotesteerd tegen het feit,
dat op grond van niet-artistieke overwe
gingen de samenstelling van de tentoon
stelling van Jan Sluyters is gewijzigd. Men
acht dit ingrijpen in strijd met het recht
van de kunstenaar om de resultaten van
zijn werk aan het publiek te tonen zolang
ait niet indruist tegen de openbare orde en
de goede zeden. De opvatting dat een kunst
werk, waarin een naakt wordt afgebeeld,
onzedelijk zou zijn, wordt in het telegram
onjuist genoemd. Het bestuur van de fede
ratie verzoekt daarom dringend de geno
men maatregelen ongedaan te maken.
Bovendien heeft het federatie-bestuur
besloten het gehele vraagstuk van de hou
ding der overheid tegenover het naakt in
de beeldende kunst aan een grondig onder
zoek te onderwerpen en daarover binnen
kort uitspraak te doen.
Mededelingen van dr. Koets
Qtofzuiqer
VQOR ALLE REfARATlES^
.HAARLEM CRlHOUTSTX^ HAARL RAGfffAD
(Adv.)
De nieuwe ambassadeur der Verenigde Staten te Den Haagde heer Selden Chapin
(links), is gisteren in gezelschap van zijn dochter met de „Veendam" in ons land
aangekomen. Hier wordt hij verwelkomd door het hoofd der E.C.A.-missie in
Nederland, de heer Clarence Hunter.
toen hij werd benoemd tot vice-consül te
Hankow in China. Na aan ambassades ver
bonden te zijn geweest, onder andere te
Peking, Rome, Quito en Port-au-Prince,
was hij van 1936 af werkzaam op het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken te Wash
ington. In 1942 en 1943 trad de heer Chapin
op als verbindingsofficier van de Verenigde
Staten te Montevideo bij de „Emergeny
Advisory Committee for Political Defense".
Zijn benoeming tot eerste secretaris om de
Verenigde Staten te vertegenwoordigen in
de „Political Military Commission" te Al
giers volgde in October 1943. In September
1944 ging hij naar Parijs als raaadsman. In
Januari 1945 werd hij afgevaardigde van
het bureau van de buitenlandse dienst te
Washington. Van dat bureau werd hij in
Mei van dat jaar directeur. In 1946 kwam
zijn benoeming te Boedapest af. De regering
van de Verenigde Staten riep hem voor
overleg in Februari 1949 terug.
Geen ernstige incidenten meer gemeld
BATAVIA, 24 October (Aneta). Op I ten beschikken over gegevens, dat de plaat-
v™,.selijk opgegeven cijfers kennelijk onjuist
zijn en indien de beschietingen door de be
trokken republikeinse afdelingen voortgaan,
zijn deze commandanten gemachtigd, de
betalingen op te schorten. Inzake de be
voorrading van de T.N.I. met uniformen
deelde dr. Koets mede, dat de eerste 3000
uniformen deze maand zullen worden af
geleverd.
Met betrekking tot de arrestaties in Oost-
Java zette de heer Koets ten slotte uiteen,
dat gedurende de eerste weken na 10
Augustus, de Nederlandse troepen de over
al opduikende T.N.I.'ers met hun wapens
hebben teruggevoerd naar hun plaatsen van
herkomst. In vele gevallen is dit met de
zelfde onderdelen tot 2 a 3 maal toe ge
schied. Pas in de laatste weken zijn de
Nederlandse commandanten er toe overge
gaan. overtreders van de order tot het sta
ken der vijandelijkheden te arresteren en
enige dagen vast te houden. Thans is in
Oost-Java echter op plaatselijk niveau
overeenstemming bereikt.
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen.
7.33 Oog in al. 7.38 Platen. 8.00 Nieuws. 8.18
Oog in al. 8.23 Platen. 8.50 Voor de vrouw.
9.00 Platen. 10.00 „Kinderen en mensen".
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de vrouw.
11.00 Platen. 12.00 Dansorkest. 12.30 Weer
bericht. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Pla
ten. 12.55 Kalender. 13.00 Nieuws. 13.15
Orkest. 14.00 Gesproken portret. 14.15 Jeugd-
concert. 15.00 Kinderkoor. 15.20 Voor de
jeugd. 15.50 Pianoconcert. 16.00 Vragen-
beantwoording. 16.30 Voor de zieken. 17.00
Voor de jeugd. 17.30 Orgel. 18.00 Nieuws.
18.15 Varia. 18.20 Sport. 18.30 Voor de strijd
krachten. 19.00 ..Rondom de antithese". 19.15
Kwartet. 19.30 Voor de jeugd. 20.00 Nieuws.
20.05 Actualiteiten. 20.15 Socialistisch nieuws.
■20.20 Promenade-orkest. 20,55 „Van ander
ras". 22.15 Herdenking S, H. Englander. 22.45
Wetenschappelijke causerie. 23.00 Nieuws.
23.15 Platen.
HILVERSUM n, 414.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Woord voor
de dag 8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.00 Voor de
jor.ge zieken. 9.30 Waterstanden. 9.35 Platen.
10.30 Morgendienst. 11.00 Platen. 11.20 „De
gestolen minnebrieven". 12.00 Strijkorkest.
12.30 Weerbericht. 12.33 Orgel. 13.00 Nieuws.
13.15 Mandolinemuziek. 13.45 Platen. 14.30
Kamerorkest en solist. 15.15 Platen. 15.30
Koor en orgel. 16.00 Philatelistisehe causerie.
16-15 Voor de kinderen. 17,30 Vraaggesprek.
17.45 Rijk over zee. 18.00 Fanfarecorps. 13.30
Voor de kinderen. 18.45 Streekuitzending.
19.00 Nieuws. 19.15 Indonesisch nieuws. 19.30
Snortcommentaar. 19.40 Radiokrant. 20.00
Nieuws. 20.05 Familiecompetitie. 20.15 Phil-
hannoniseh orkest en solisten. 21.10 Bijbelse
causerie. 21.30 Zang en piano. 21.50 Blaas-
kvPntet en piano. 2.15 Strijkkwartet. 22.45
Ov ■•denking. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
BFT,SSEL. 322 M.
.12.00 Platen. 12.30 Weerberichten. 12.32
Trin. 13.00 Nieuws. 13.15. 14.00—14.45 en 17.00
platen. '7.05 Nieuws. 17.15 Platen. 17.30
Voordracht. 17.40 Platen. 18.15 Causerie over
kunst en moraal. 18.30 Voor de soldaten. 19.00
Nieuws. 19.30 Platen. 19.50 Radiofeuilleton.
20.00 ..Coriolanus", opera. 21.00 Actualiteiten,
21.15 Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 Strijkkwar
tet. 22.50 Nieuws. 22.55—23.00 Platen.
Ambassadeur Selden Chapin
in Nederland aangekomen
Met de „Veendam" van de Holland-
Amerika Lijn zijn gistermiddag te Rotterdam
de nieuwe ambassadeur van de Verenigde
Staten in Nederland, de heer Selden Chapin^
zijn dochter en de heer en mevrouw Begg
aangekomen.
De heer Chapin werd aan boord welkom
geheten door de directeur van de ECA-
missie in Nederland Clarence E. Hunter, als
mede door de ambassaderaad mr. Steele, de
Amerikaanse consul-generaal F. van den
Arend, de marine- en militaire attaché en
de Chef van het Protocol mr. Visser.
Tot de aanwezige journalisten verklaarde
de nieuwe ambassadeur onder meer: Bij mijn
aankomst in Nederland kan ik weinig anders
zeggen, dan dat ik onze president dank zeg
voor het voorrecht, de Verenigde Staten in
dit vrije en vriendelijke land te mogen ver
tegenwoordigen. Uw land zowel als het mijne
kunnen bogen op een lange traditie in zake
vrijheid en democratie, gekocht tegen de
prijs van voortdurende strijd. Bij het ver
wezenlijken van deze idealen hebben zij
sinds de geboorte van de Amerikaanse repu
bliek samengewerkt en van meer recente
datum dateert de bevestiging van het besluit,
om als landen die sympathie voor elkaar
hebben, deze principes te handhaven door
het toetreden tot het Noordatlantisch Pact.
Meer woorden zouden op het ogenblik buiten
de orde zijn, omdat ik nog door Hare
Majesteit "de Koningin ontvangen moet
worden.
„Pas aan les no. 14"
Na deze verklaring in het Engels ging de
nieuwe ambassadeur tot aller verbazing
plotseling in het Hollands verder. Hij vroeg,
hem niet kwalijk te nemen dat hij onze taal
nog niet goed sprak, want „ik ben nog maar
tot aan de veertiende les gekomen". Hij ver
volgde: „mijn dochter en ik zijn erg blij hier
te zijn. Ik hoop dat de representanten van een
vrije pers zich altijd welkom zullen gevoelen
op de ambassade, als ze mij opzoeken. Dit is
niet zo onzelfzuchtig als het klinkt, omdat
ik weet, dat ik veel meer van u heb te leren,
dan u van mij".
Later in de middag is de heer Chapin per
auto naar de residentie vertrokken.
Selden Chapin werd 19 September 1899
te Erie in Pennsylvania geboren. Hij volgde
de „United States Naval Academy" in
Annapolis, waar hij in 1919 afgestudeerd
was.
De heer Chapin begon zijn loopbaan in de
buitenlandse dienst in September 1925,
Uitvoering van G. F. Handels
„Samson" in Haarlem
De Heemsteedse Christelijke Oratorium
vereniging, dirigent George Robert, geeft
Donderdag in de Gemeentelijke Concert
zaal te Haarlem een uitvoering van het
oratorische werk „Samson" van G. F. Han
del in de oorspronkelijke, dat is Engelse
tekst. Medewerking verlenen: Dora van
Doorn-Lindeman, sopraan; Tineke van
Raalte (Israël Vrouw), sopraan; Han van
Holle, alt; Han le Fèvre, tenor; Guus Hoek
man (Manoah), bas; Herman Hülsmann
(Harapha), bas; Maarten Kooy, orgel;
Mevrouw N. Barnard-De Graaf, clave-
cimbel en de Haarlemse Orkest Vereniging.
GEEN BEPERKING DER NEDERLANDSE
VLIEGTUIGINDUSTRIE
Terzake van het bericht over beperking
van de Nederlandse vliegtuigindustrie deelt
het ministerie van Economische Zaken mede,
dat tot nu toe alleen de uitbouw van het
Nederlands Luchtvaart Laboratorium is
opgeschort.
Een beperking van de Nederlandse vlieg
tuigindustrie wordt op het ogenblik niet
voorbereid. Wat Fokker betreft, acht de rege
ring het van zeer groot belang, dat deze
fabriek de grote regeringsorder voor de
levering van Gloster Meteor-vliegtuigen zo
goed mogelijk uitvoert. Verder wordt nage
gaan, in hoever het mogelijk is, met het oog
op onze financiële draagkracht de Neder
landse vliegtuigindustrie verder uit te
bouwen.
zijn wekelijkse persconferentie onthulde
dr. Koets, dat in de loop van de vorige
week van de republikeinse regering een
tweede aide-rnémoire is ontvangen, waarin
nogmaals met klem werd aangedrongen op
het aanvaarden van het voorstel tot con
centratie van de Nederlandse troepen, zoals
dit was vervat in de eerste aide-mémoire.
De heer Koets bevestigde, dat vervolgens
de heren Boediardjo en Natzir Donderdag
avond de heer Lovinlc een persoonlijk
schrijven van de Sultan hebben overhan
digd, dat een toelichting op het voorstel
bevatte. De Sultan zette hierin uiteen, dat
met „zo spoedig mogelijk" wordt bedoeld,
dat in begin November de voorgestelde
troepenverplaatsingen zullen hebben plaats
gehad. „De verduidelijking aldus dr.
Koets heeft geen nieuwe gezichtspunten
naar voren gebracht, want ook indien half
October een begin zou zijn gemaakt met
het uitvoeren van de republikeinse voor
stellen, zou dit uiteraard toch enige weken
tijd hebben gevorderd"
Het eveneens Donderdag overhandigde
antwoord heeft dan ook het officiële Neder
landse standpunt vastgelegd, zoals dit reeds
in Den Haag is bekend gemaakt. Het voor
stel van de Sultan kon niet in overweging
worden genomen om drie redenen: ten eer
ste gaat het dwars in tegen de gemaakte
afspraken, die daardoor in gevaar zouden
komen. Voorts zou uitvoering ervan het
gezag der Negara's illusoir maken en ten
slotte zouden de militaire besprekingen in
Den Haag er door worden doorkruist, aan
gezien daar wordt gesproken over het te
rugtrekken van de Koninklijke Landmacht
en over de wijze, waarop van het KNIL zou
kunnen worden gebruik gemaakt in de
R.I.S.
De heer Koets deelde verder mede, dat
op lager niveau de ontwikkeling gesta
dig voortgang heeft en noemde deze in
Zuid-Sumatra bijvoorbeeld bepaald gun
stig. Voorts, dat de heer Boediardjo Don
derdag nog heeft verklaard, dat de repu
bliek de in de centrale gemengde commis
sie met betrekking tot de patrouillegang
gemaakte afspraak zal honoreren.
Militaire situatie
Ten aanzien van de militaire situatie zei-
de dr. Koets, dat na de plotselinge uitbar
sting van tien dagen geleden, toen er te
Tretes en nabij Koeningan een aantal doden
is gevallen, er geen ernstige incidenten
meer zijn gemeld, ook niet in Oost-Java.
Vervolgens kondigde de heer Koets twee
uitvoerige publicaties van Nederlandse zijde
aan met betrekking tot de bevoorrading
der T.N.I. en de kwestie van de politieke
en de krijgsgevangenen.
Wat het eerste punt, de bevoorrading van
de T.N.I. aangaat, noemde dr. Koets de be
wering van de heer Boediardjo, dat de T.
N.I. nog niets zou hebben ontvangen, on
juist. In de voor de bevoorrading gevormde
subcommissie hebben de Nederlanders zich
bereid verklaard, de door de republikeinse
legerleiding opgegeven aantallen T.N.I.-
soldaten als maxima te aanvaarden. Voor
deze T.N.I.'ers wordt per man en per dag
3 betaald, zijnde 1.50 voedingsgeld, 50
cent zakgeld en tweemaal 50 cent gezins
toelage voor maximaal twee gezinsleden.
De republiek heeft de volgende opgave
verstrekt over de aantallen T.N.I.-militai-
ren: Bantam 5000, West-Java 40,000, Mid
den-Java (zonder Djokja) 63.000, Oost-
Java 45.000, Zuid-Sumatra 13.500, Tapa-
noeli 15.000, West-Sumatra 20.000, Oost-
Sumatra inclusief Atjeh 21.000 man, in
totaal 223.500 man.
Op 1, 8, 15 en 22 October zijn op basis
van deze cijfers betalingen verricht via de
republikeinse kwartiermeester-generaal,
waarbij slechts de volgende beperkingen
golden: indien de Nederlandse commandan-
Rheumatische Pijnen tergen de mens tot
levensmoewordens toe.
Maar met Kruschen keerde voor miliioenen
de levenslust weer.
En toch is Kruschen geen wondermiddel. Het
is alleen maar een natuurlijk middel, samen
gesteld uit die zes minerale zouten, die het
gestel nodig heeft om goed te kunnen func-
tionneren. Die natuurlijke middelen man
keren veelal aan het gewone dagelijkse
voedsel, dat zelfs soms wel Uw kwaal in de
hand werkt. Met de dagelijkse dosis Kru
schen, elke morgen na het opstaan, brengt
gij het evenwicht weer in stand en geeft ge
Uw bloedzuiverende organen precies die
kleine dosis opwekkende kracht, nodig voor
de functies, die het lichaam er van verwacht.
Waarom zoudt ge Uzelf geen ander mens
maken: vlot, fit, welgemoed en veerkrachtig?
In plaats van door te tobben met stramheid
en pijn en de lusteloosheid en humeurigheid,
die daarvan het gevolg zijn. Kruschen is
verkrijgbaar bij alle Apothekers en Dro
gisten.
(Adv.)
I icuwe
u
tfgave:
Eric Ambler, De e»,,,
Vertaald door M r,|,
Amsterdam.
Als het eerste deel van
ltope serie verschijnt, is dl I
ment verheusd; Soedkoopte
onafhankelijk van kwaliteit a f ""fete,
eigenlijk ongegronde hoopi
net ander komt. Welkom - nê'-
Wereldspiegelreeks. en aanzet 5
woord van de uitgever, die tel °yiaie v*>v
wijsgerige rechtvaardiging rt°fUj?er''ijd y-
zijn plan, om wat er zoa! S,SWUv;'
den in de serie op te nemen: nP, 15
nog wel eens uit uiteenlopende ^*1
bestaan, vergun dus de Werpil
verscheidenheid te reflecteren"W «S
scheidenheid niet bestond, zou dl i ev«-
reflectie ervan „dus" ook niet aJ»llezer c»
hoeven te zien; alsof hij over
denken. Z01et<s
Wat het eerste deel betreft w
„spannend" verhaal over een EnUi 13
van Turkije naar EhgelaS
geheim dat de Duitsers daar nieu i
len laten aankomen. Ambler Uhara, r'
in het creëren van situaties en M
van dialogen: „Spannend" staat ki f»
tussen aanhalingstekens, omdat het
lijk lijkt geïnteresseerd te rakenl„ i6,
van deze Graham, een schim», f*
waar een levend mens zijn soortsi
in veronderstellen kan. Maar het
del tegen deze onverschilligheid k
handen van verstokte „thriller" lezer
spanning dan ook ter ontspanning jg*
Hef vraagstuk der industrial
nader bekeken
13. Terwijl Panda zich met de zaalwach
ter in de gang ophield, was Joris Goed-
bloed tot een vergelijk gekomen met Wil
liam T. Bobberbroek. „Een zeer redelijk
vergelijk!" naar hij zelf met voldoening
opmerkte, terwijl hij met de gelukkige rei
ziger wegwandelde. „Ik zou u kunnen be
nijden, waarde heer.' Een dergelijk kunst
werk, dat toch om te lachen is, voor slechts
honderd rijksdaalders'. Gij ziji zeer geluk
kig geweest!" „Ja, dat lijkt me ook. Een
spot-koopje," gaf de heer Bobberbroek toe,
terwijl hij het beeld stevig tegen zich aan-
knelde want je moet weten, dat Joris
eenvoudig het beeld van zijn voetstuk had
genomen en het vervolgens aan de koop
lustige reiziger had overhandigd. Nu stond
het voetstuk dus leeg. Ja, het stond leeg!
En zo werd het aangetroffen door zaal
wachter E. E. Spattenpieper, toen deze met
Panda terug kwam in de zaal. Er was geen
spoor meer van het beeld te bekennen,
evenmin als van Joris Goedbloed en Wil
liam T. Bobberbroek. „Dacht ik het niet!"
riep de zaalwachter, nog vóórdat hij zich
de tijd had gegund om van de eerste schrik
te bekomen, „Roof! Inbraak! Diefstal'. Het
Horus-beeld! Het echte Horus-beeld! Zo
maar gestolen! Klaarlichte dag!" „O!" zei
Panda. „Naar, hè?" „Naar.naar.
en nu wendde de zaalwachter zich plotse
ling weer tot onze onschuldige kleine
Panda. „Naar! Jij! Nu begrijp ik het pas!
Dus daarom lokte je me mee naar de gang,
hè? Ha! Jij moest mijn aandacht afleiden,
hè? Dan ben jij de medeplichtige van de
dief." En hij greep Panda bij een oor, om
te voorkomen dat hij wegliep.Dat zag
er dus maar weer lelijk uit voor Panda.
Die Joris ook altijd!
Wij gaven reeds een overzicht van de
inhoud van de Nota over de Industrialisatie
van Nederland die een maand geleden door
de minister van Economische Zaken aan
geboden is aan de Tweede Kamer.
Er is aanleiding om op deze belangrijke
aangelegenheid nader in te gaan, temeer
omdat daarbij grote belangen gemoeid zijn
van dit deel van Kennemerland waarvan
Haarlem het centrum is.
In de Nota is geconstateerd dat de bevol
king van Nederland in de jaren 18991948
bijna verdubbeld is (5.104.000'en 9.872.000
inwoners). De „beroepsbevolking" is in die
halve eeuw gestegen van 1.924.000 tot
3.750.000. Verwacht wordt dat in 1960
het aantal inwoners gestegen zal zijn tot
11.000.000, terwijl dan een beroepsbevol
king wordt verwacht van 4.241.000.
Dit betekent dat tot 1960 elk jaar op
nieuw gemiddeld ruim 40.000 Nederlanders
hun arbeidskracht zullen aanbieden. Stellen
wij het aantal inwoners van Haarlem en
omgeving (de streek omsloten in het Noor
den door Heemskerk en Castricum, in het
Oosten door Haarlemmerliede c.a., in het
Zuiden door Hillegom en in het Westen
door Zandvoort) op 355.000, dan wil het zeg
gen dat hier ruim 3.5 procent van de bevol
king van Nederland woont, zodat dan aan
te nemen is, dat hier elk jaar voor 1400
arbeiders die in het productieproces wor
den opgenomen, werk gezocht moet worden.
Een cijfer dat het vraagstuk der industri
alisatie in het brandpunt der belangstel
ling plaatst, want er moet een weg gevon
den worden om die nieuwe werkkrachten
onder te brengen.
De regering heeft een commissie in het
leven geroepen om het vraagstuk der indu
strialisatie landelijk te bekijken. Het is
natuurlijk nodig dat onze industrie wordt
uitgebreid, maar daarbij moeten allereerst
de vragen onder ogen gezien worden welke
bedrijven voor uitbreiding of vestiging in
aanmerking kunnen komen. Van over
wegend belang zijn daarbij de kwestie van
vergroting van onze export en verminde
ring van onze import. Niet minder belang
rijk zijn de vragen wat gedaan moet wor
den om de industriëlen in staat te stellen
om hun bedrijven te vergroten of nieuwe
bedrijven te beginnen. Ook komt daarbij
aan de orde de vraag welke delen van het
land in het bijzonder gekozen moeten wor
den voor de industrialisatie. Want het zou
niet nodig zijn om die 1400 arbeiders die
in Zuid-Kennemerland elk jaar bij
komen allen in deze omgeving te werk
te stellen.
De gementebesturen die bij de industria
lisatie betrokken zijn, zien natuurlijk be
langstellend uit naar het rapport dezer
commissie en nog meer naar de richtlijnen
die de regering dan bekend zal maken.
De burgemeester van Haarlem heeft in
begin April 1949 een Industrialisatie-com
missie geïnstalleerd met de opdracht de
vraag te beantwoorden: „welke is de taak
van de gemeente Haarlem op het gebied
van de industrialisatie?"
Het zou evenwel verkeerd zijn van deze
commissie een antwoord te verwachten op
de vraag: „Wat moet er in Haarlem en om
geving gedaan worden om die 1400 arbei
ders elk jaar in het productieproces op te
nemen?" want toen lag dat vraagstuk im
mers nog niet in die concrete vorm op tafel.
De Haarlemse commissie is indertijd
ingesteld om van advies te dienen over het
Haven- en Industrieterrein in de Waarder-
polder. Wij hadden in die tijd in ons blad
veel aandacht aan deze aangelegenheid ge
geven. Daarbij werd gewezen op de vele
miliioenen die door de gemeente in deze
zaak reeds geïnvesteerd waren, zonder dat
de nieuwe industrieën, waarop men gehoopt
had, gekomen zijn. Een verklaring daarvan
kan zo betoogden wij gezocht worden
in het feit, dat de toegangswegen naar het
industrieterrein onvoldoende zijn. De ge
meente staat dus voor de vraag: nieuwe
kapitalen te investeren voor het in orde
maken van de toegangswegen, of zich ge
laten bij de zaak neer te leggen.
Met genoegen hebben wij indertijd ge
zien dat de burgemeester aan de commissie
bij zijn installatie-rede de volgende vragen
heeft voorgelegd:
Is de tijd gunstig voor de gemeente om
voor brugbouw, wegverbetering en op
hoging van terreinen opnieuw belangrijke
kapitalen in het industrieterrein te inves
teren?
Werkgevers weigerden vroegere
werknemers in dienst te nemen
Voor de economische politierechter te
Zwolle hebben twee werkgevers uit Kam
pen terechtgestaan die geweigerd hadden
enige gerepatrieerde militairen, vroegere
werknemers, in dienst terug te nemen. Vol
gens het Buitengewoon Besluit Arbeids
verhoudingen zijn werkgevers hiertoe ver
plicht. De officier van justitie eiste tegen
ieder 500 boete. De politierechter legde de
ene werknemer 200 en de andere 100
■boete op,
Welke kunstwerken moet Haarlem vw
de bevordering van de industrialisatie r.
voeren en in welke volgorde?
Mag de gemeente overgaan tot ontsluip
op ophoging van industrieterrein alsfi
weet dat de kosten daarvan niét C
gronduitgifte zullen worden goedgemaev-''
Zo ja, welk verlies mag de gemer,
nemen?
Sinds de installatie van deze o
is een goed half jaar verloren. Ons
verzekerd dat zij dezer dagen methaan
beid gereed gekomen is, maar het rac:-
moet nog aan B. en W. gezonden worS
Het zal dus nog wel even duren voor j
raadsleden en het publiek er van kuriss
kennis nemen.
Het is aan te nemen dat de comtfe
zich ook heeft bezig gehouden me! te
vraagstuk der industrialisatie in het
meen en alles wat daarmede samenhanj-,
zoals huisvesting der arbeiders.
Het is jammer dat de Nota vandeirj.
nister van Economische Zaken over dij
40.000 arbeiders niet tijdig in handen fe
commissie is gekomen, dan zou zij daai&
meteen haar aandacht hebben klimt
wijden.
Toch kan het rapport der commissiea
uitstekende basis vormen voor de veris
bestudering van het industrialisatie-mif
stuk.
Misschien is het mogelijk dat B. en
alsnog aan de commissie vragen haar
in deze voort te zetten.
Het vraagstuk dat nu door de Nota m
de Minister aan de orde gesteld is, bi
evenwel niet beperkt worden tot Haarlem,
maar moet gezien worden als een probleem
voor de gehele omgeving. Temeer omdat
commissie-Ter Veen blijkens haar rapjxrt
voor Noordholland het denkbeeld aaitop
om, behalve enige uitzonderingen, de iiÉ»
strieën in de steden te vestigen. Dat rd
dan betekenen dat de industrieën in Ra-r*
lem en Velsen (gedeeltelijk ook Bever^i)
wel in de eerste plaats aangewezen zda
zijn om een zeer groot deel van (if 141
arbeiders, die er elk jaar bijkomen,aj
nemen.
Een goede gelegenheid om samentólj
te zoeken met de andere gemeente il
Zuid-Kennemerland. Dit is de aangwefi
weg omdat reeds enige industrieën®
Zuid-Kennemerland in de commissie «ra
opgenomen, terwijl daarin ook zitting hi>
den de secretaris van de Kamer van Koe
handel en de directeur van de Economist
Technologische dienst voor Noordholfa
Cominform. In Duitse kringen, die in
tact staan met de contrólecomraissf-
de Sovjet-zóne, wordt gezegd, ca' -;
Cominform in het begin van
gende maand bijeenkomt,
Tsjechoslowakije, hetzij in Roemt-.--
Waarnemers van de Oost-Duitse so
listische eenheidspartij zullende*'
komsten bijwonen, aldus deze kring»
Duurder. Het Britse ministerie voor
stof en energie heeft een verhoging
de maximumverkoopsprijzen in in
land aangekondigd voor ben^®,
petroleumproducten. Naar werd
gedeeld, houdt de prijsverhoging-,
band met de devaluatie van neb j
sterling. Benzine aan de po®*
voortaan 2 shilling 3 pence per £7
kosten. De oude Prijs was 2 c&u-*
penny.
Zuivering. Generaal Palfiy, vofc-
chef van de Hongaarse ge.
kolonel Bela Korondy, die msij
en Rajk terecht heeft gestaan,
Norvath van de Hongaarse P'
kolonel Nemeth, voormalig
militair attaché te Moskou, zi);-»
terechtgesteld. Zij waren Vrp*
een militair gerechtshof in bes
ting ter dood veroordeeld. Ne3 g
in het proces tegen Rajk
getuige verschenen en had
dat generaal Palffy hem zogen»
Hongaars militair attache, doen
kelijkheid als spion voor
Moskou had gezonden.
Proeven. Het Amerikaanse Congj^..
een uitgave van 30 milli°en d_ A#
gekeurd voor het nemen van
met wapenen, die in toekom
logen kunnen worden gebru' vO0r>:
zal onder meer besteed worden.^
bouwen van windtunnels, om
van geleide projectielen en jieréö
tuigen, die atoombommen -
het geluid kunnen vervoeren,
ven.
El, ei. De Tsjechische kippen I
geïnspireerd door de *..^£52*
rookte prestaties vanJr;3.
record-arbeiders. Het oinc
agentschap weet namelijk ^^3
de hennen hun legproductie-
met het vorige jaar
hebben opgevoerd,
