c
VA
L
DA
Weerkundige dienst cp Prestwick
vertoonde een tekort aan beleid
Radio geeft Donderdag
BUREN HORLOGES
VAN NIEL
Verliezen in Indonesië
Handlangers van „Abwehrstelle" contra
pioniers van de Haarlemse illegaliteit
PANDA EN DE MEESTER**
J
Wereldnieuws
Woensdag 23 November 1949
Brits rapport over ramp „Nijmegen"
Er is geen enkele omstandigheid-
die het ongeluk volledig verklaart
LONDEN, 23 November (Reuter). - In
het rapport van het Engelse ministerie v
burgerluchtvaart over de ramp van de
K.L.M.-Constellation „Nijmegen", die 20
October 1948 bij het vliegveld Prestwick in
Schotland verongelukte, wordt critiek ge
leverd op de organisatie bij het vliegveld
Prestwick. Het rapport noemt het niet-
doorgeven van een bericht over wijzigingen
in de weersomstandigheden aan de gezag
voerder van het vliegtuig de voornaamste
oorzaak van de ramp. Het rapport is echter
vergezeld van een speciale verklaring van
de minister van Burgerluchtvaart, opge
steld in samenwerking met de staatssecre
taris voor de Luchtvaart, waarin men het
grondpersoneel van Prestwick van de ver
antwoordelijkheid voor het gebeuren wil
ontlasten. De minister acht het „eerlijk
tegenover het personeel van de gronddien
sten te verklaren, dat het aan het toestel
de volledige inlichtingen en medewerking
heeft verstrekt, die bij slecht weer gebrui
kelijk zijn. De minister is van oordeel, dat
het besluit van de gezagvoerder, boven
Prestwick rond te cirkelen op een geringere
hoogte dan waarop zich de obstakels in de
omgeving bevinden, niet beïnvloed kon zijn
door het optreden of het gebrek aan optre
den van het personeel van de luchtveilig-
heidsdienst of de weerkundige dienst en
dat niet een bepaald lid van het personeel
verantwoordelijk gesteld kan worden voor
het ongeval".
Zoals bekend is raakte de Constellation
op meer dan 5 kilometer afstand van het
vliegveld hoogspanningsdraden van 132.000
volt en vloog in brand. De 30 passagiers en
de 10 leden van de bemanning kwamen om
het leven. De Constellation, op weg van
Amsterdam naar New York, maakte voor
bereidingen om op Prestwick te landen.
Slechte kaart
Bij het rapport is een foto gevoegd van
een verkoolde en verbrande kaart, die men
in het wrak vond en die door de beman
ning lijkt te zijn gebruikt. Op deze door de
Amerikaanse luchtmacht uitgegeven kaart
stond de hoogte in de buurt van de plaats
van het ongeval aangegeven als 15 meter,
wat 150 meter moet zijn.
Volgens het rapport maakte het toestel
eerst aanstalten om op de hoofdlandings
baan te Prestwick te landen en bereidde de
gronddienst de landing voor. Later besloot
de gezagvoerder over de landingsbaan heen
te vliegen, rond te cirkelen en op de andere
landingsbaan een zichtlanding te maken.
Volgens het laatste aan de gezagvoerder
verstrekte weerrapport hing het wolkendek
op 230 meter hoogte, maar spoedig daarna
werd de dichtheid van lagere wolken zo
groot, dat de hoogte van het wolkendek
100 meter werd. Deze verandering werd
niet onmiddellijk aan het vliegtuig gemeld,
daar volgens de instructies niet vaker dan
om het half uur een weerrapport geseind
behoeft te worden.
Deze wijziging was voor de K.L.M.
gezagvoerder echter van „het grootste be
lang", aldus het rapport. Geen K.L.M.-
piloot mag de andere landingsbaan gebrui
ken, indien het wolkendek lager dan 230
meter is of het zicht minder dan drie kilo
meter (het zicht was in feite twee kilo
meter).
„Het rapport aanvaardt de mening van
gezagsvoerder Snitslaar, opvolger van ge
zagvoerder Parmentier als hoofd van de
vliegdienst der K.L.M., dat Parmentier in
het geheel niet gepoogd zou hebben op
Prestwick te landen, indien hém gemeld
was dat het wolkendek op 100 meter hoogte
lag.
Volgens het rapport beschikte de beman-
ning van het toestel „over de gegevens om
te weten", dat het vliegtuig op 130 meter
hoogte vloog en dat de bodem tot grotere
hoogte opliep. „Men schijnt niet te kunnen
ontkomen aan de conclusie, dat de gezag
voerder en de tweede piloot in de critieke
tijdspanne zich deze beide feiten niet be
wust waren. Het kan niet positief bewezen
worden, welke van deze factoren de gezag
voerder en de tweede piloot zich niet be
wust waren of waarom beide factoren aan
hun aandacht ontsnapt zijn."
l Het rapport, dat niemand persoonlijk
verantwoordelijk stelt, deelt wel mee, dat
de mededeling van de weersverslechtering
alleen in code aan de controleur van het
luchtverkeer werd doorgegeven en niet ook
nog in gewone taal, zoals vereist is. De
betrokken weerkundige waarnemer ver
richtte deze fout „in gewone sleur". Het
rapport is van oordeel, dat de weerkundige
dienst te Prestwick een tekort aan beleid
vertoonde.
De conclusie van het rapport is, dat „er
geen enkele omstandigheid is, die het on
geval volledig vex-klaart". „De belangrijkste
oorzaken, die tot het ongeval hebben bij
gedragen", worden de volgende genoemd:
1. Het ontbreken van een waarschuwing
aan de gezagvoerder tijdens het radiocon
tact met het vliegveld, dat het weer slech
ter werd.
2. De gezagvoerder beschikte in zijn
vlieginstructies niet over een nauwkeurig
naar de tijd berekend voorschrift, welke
koers hij in geval van slecht zicht moest
nemen.
3. De misleidende fout op de landings-
kaarten (zowel die van het Amerikaanse
Zwakke luchtpijpen...
Vatbaar voor kou of tocht?
Sukkel niet de hele winter
door, neem dagelijks'n lepel:
(Adv.)
leger als van de K.L.M.)die zich in het
vliegtuig bevonden.
Het Hof doet negen aanbevelingen, die,
naar het hoopt, „er toe zullen bijdragen,
dat een herhaling van een dergelijke tra
gedie voorkomen wordt". onder meer, dat
alle luchtvaartmaatschappijen, die in of
boven Engeland diensten uitvoerep, uitge
nodigd worden hun vlieginstructies aan het
ministerie van Burgerluchtvaart voor te
leggen, zodat de juistheid van de topogra
fische inlichtingen gecontroleerd kan wor
den; dat men tot overeenstemming tracht te
komen, hoe berichten over slechter worden
van het weer aan de vliegtuigen verstrekt
kunnen worden; dat weerkundige waar
nemers en weervoorspellers vliegerervaring
moeten hebben en dat rapporten van der
gelijke waarnemers strenger gecontroleerd
worden, opdat vastgesteld kan worden, of
zij in overeenstemming zijn met alle in
structies; dat de K.L.M. aan de uitrusting
van de luchtvaartpiloot een kaart op be
hoorlijke schaal toevoegt, die precies de
topografie van de omgeving van ieder
vliegveld aangeeft.
Het rapport levert critiek op de wijze,
waarop weerrapporten op het vliegveld
worden opgesteld, op de onvoldoende no
tering van de radiogesprekken tussen het
vliegveld en het toestel en op de wijze,
waarop de opsporings- en reddingswerk
zaamheden aangevangen worden. Aan het
laatste bezwaar was reeds door een reorga
nisatie op het vliegveld tegemoet gekomen,
aldus het rapport.
Een psychiatrische observatie
kliniek voor gedetineerden
Donderdagmiddag 24 November zal de
Psychiatrische Observatie-kliniek voor psy
chisch gestoorde gedetineerden in het Huis
van Bewaring te Utrecht door de minister
van Justitie, mr. Th. R. J. Weyers, officieel
worden geopend.
Deze observatie-kliniek vormt een onder
deel van het genoemde Huis van Bewaring,
maar het is niet de bedoeling het Huis van
Bewaring naar de strafgevangenis op het
Wolvenplein over te brengen. Beide ge
stichten blijven hun huidige bestemming
behouden.
De R.T.C. heeft haar
besluiten genomen
Er is dus aan 't praten
een einde gekomen.
Of het nu goed is of slecht
Dat weet niemand nog recht
Maar ik heb op de afloop
een BOOTZ TIP genomen.
yrrmmm
Inz. de Hr. J. D. te Voorburg ontv. 1 fl. TIP
(Adv.)
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 8.30 Nieuws. 8.40
Ochtendblad. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen.
9.30 Voor de vrouw. 9.35 Platen. 10.00 Mor
genwijding. 10.15 Concert. 10.50 Voor kinde
ren. 11.00 Zang en piano. 11.25 Het Rode
Kruis. 11.40 Piano. 12.00 Zang, trio en orgel.
12.30 Weerbericht. 12.33 In 't Spionnetje. 12.38
Strijkorkest. 13-00 Nieuws. 13.15 Accordeon
orkest. 13.45 Platen. 14.00 Voor de vrouw.
14.30 Zar.g, klarinet en piano. 15.00 Voor
zieken. 16.00 Cabaret. 17.30 Kaleidoscoop.
18.00 Nieuws. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Voor
de strijdkrachten. 19.00 Voor de kinderen.
19.05 Volkmuziekschool. 19.35 Platen. 19.45
Regeringsuilzending. 20.00 Nieuws. 20.05 Het
Koningin Wilhelminafonds. 20.15 Orkest. 20.45
..Plakboek 1918". 21.30 Kamermuziek. 22.30
Zangdeclamatie. 22.45 „Amateur-circussen".
23.00 Nieuws. 23.15 Muziek journaal. 23.45
Platen.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Gebed. 8.30 Nieuws. 8.40
Platen. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen. 9.35
Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Platen. 10.15
Morgendienst. 10.45 Orgel. 11.00 Voor zieken.
11.45 Schoolradio. 12.00 Angelus. 12.03 Lunch
concert. 12.30 Weerbericht. 12.33 Lunchcon
cert. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws. 13.20
Piano. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Promenade
orkest. 14.45 Voor de vrouw. 15.30 Orkest.
15.45 Bijbellzing. 17.30 Vocaal kwartet. 17.50
Regeringsuitzending. 18.00 Platen. 18.15 Voor
Land- en tuinbouw. 18.30 Voor de jeugd. 18.55
„Een goed woord voor een goede zaak". 19.00
Nieuws. 19.15 Muziek voor de jeugd. 19.40
Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevarieerd
programma. 22.05 Platen. 22.15 Buitenlands
overzicht, 22.35 Platen, 22.45 Overdekking.
23.00 Nieuws. 23.15—24.00 Kamerorkest en
soliste. i
Vorige week stortte een Amerikaanse B-29 superfort ongeveer 650 km. ten Noord-
Oosten van de Bermudas in zee. De bemanning werd gevonden nadat zij drie dagen
in rubberboten op zee had gedreven. Twee Zeden der bemanning werden gedood toen
de staart van het vliegtuig afbrak. De piloot John Grable vertelde later dat talrijke
vliegtuigen over hun rubberbootjes vlogen zonder hen op te merken. Het eerst werden
zij ontdekt door een B-17 bommenwerper en een oorlogsschip. Met de Canadese
oorlogsbodem Haida werden zij naar Hamilton (Bermudas) gebracht. Een der
slachtoffers ivordt van boord gehaald.
le klas ZWITSERS FABRIEKSMERK
momenteel voorradig
UURWERKEN
Grote Houtstraat 86
Heringa Wuthrich
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
(Adv.)
De overdracht
der souvereiniteit
Kamerdebat begint
op 6 December
(Van onze parlementaire redacteur).
Nu het wetsontwerp is ingediend'tot be
krachtiging van de ter Ronde Tafel-confe
rentie gesloten overeenkomsten, heeft de
Tweede-Kamer besloten op 25 November
het ontwerp in de afdelingen te onderzoe
ken. Het plan is dan, de openbare debatten
in de Tweede Kamer te houden van 6 tot
uiterlijk 8 December. Op 24 en 25 Novem
ber komt de Kamer niet in hét openbaar
bijeen, evenmin op 2 December, de dag
waarop de Memorie van Antwoord over
het wetsontwerp binnen zal zijn. Die da
gen blijven voor het beraad binnenskamers
over dit zeer belangrijke wetsvoorstel ge
reserveerd. De begroting van Economische
Zaken komt op 29 November aan de orde.
Vóór Nieuwjaar hoopt de voorzitter alle be
grotingshoofdstukken afgehandeld te krij
gen, maar dan zullen de leden nog meer
beperking van spreektijd dienen te aan
vaarden opdat het niet nodig zal zijn hen
tussen Kerstmis en Nieuwjaar te laten
terugkomen.
De ministerraad heeft zich Maandag
bezig gehouden met een. uitbreiding van de
garantieverklaring voor Nederlandse ambte
naren in Indonesië.
Natriumverlichting
De Oranje Nassaustraat te Halfweg, die
de belangrijkste schakel vormt in het ver
keer tussen de dorpen Halfweg en Zwa
nenburg, is thans van natriumverlichting
voorzien.
De regering maakt bekend dat tot haar
leedwezen de volgende verliezen in Indo
nesië zijn gerapporteerd:
Koninklijk Ned. Ind. Leger: Gesneuveld
23 October 1949: Men. sergeant infanterie
H. W. Damapoli, gesneuveld 24 October
1949: Mad. sergeant 2e kl. infanterie Ab-
doeirachman; Mal. soldaat 2e kl. infanterie
Engkam; Mal_ soldaat 2e kl. infanterie Ni-
san; Jav. soldaat 2e kl. infanterie Sastro.
Gesneuveld 26 October 1949: Mad. soldaat
2ë kl. infanterie Halil. Gesneuveld 29 Oc
tober 1949: Jav. korporaal infanterie Soe-
seno, allen afkomstig uit Indonesië.
Elisabeth Bergner naar ons land
De vermaarde toneelspeelster en film-
actrice Elisabeth Bergner geeft binnenkort
vier voordrachtavonden in ons land, ach
tereenvolgens te Utrecht, Den Haag, Am
sterdam (op 1 December in de grote zaal
van het Concertgebouw) en Rotterdam.
Haar programma béstaat uit „Fraulein
Else" van Arthur Schnitzler, gedeelten
uit het Oude Testament èn fragmenten uit
„Saint Joan" van Shaw.
Elisabeth Bergner werd in 1901 te Wenen
geboren en speelde haar eerste grote rol
te Zürich als Ophelia naast de Hamlet van
Alexander Moissi. Haar zeldzame reputatie
dankt zij vooral aan haar vertolking van
Rosalind in „Naar het u lijkt" van Shake
speare, als hoedanig zij in 1936 haar film
debuut in Engeland maakte. In 1938 ver
wierf zij de Engelsé nationaliteit, thans
woont zij in de Verenigde Staten. Op het
witte doek waren haar tegenspelers Emil
Jannings, Conracl Veidt, Willy Forst en
Douglas Fairbanks Jr. In de schouwburgen
oogsle zij aanvankelijk triomfen met tra
vestie-rollen, later onderscheidde zij zich
ook als karakterspeelster van ongewoon
formaat.
ingewikkelde zaak voor het Bijzondere Gerechtshof
Heel wat onervaren illegale werkers heb
ben in de eerste jaren van de bezetting hun
leven te danken gehad aan *de stille, maar
verbeten controverse tussen de S.D. en de
„Abwehrstelle". De laatste instantie mocht
betaalde agenten aanstellen, V-manner die
tegen veertig gulden in de week hun JudaS'
werk verrichtten en bovendien voor ieder
karwei een stevige declaratie konden indie
nen wegens reis- en verblijfkosten.
Natuurlijk moest er dan ook zo nu en dan
eens wat uit de bus komen en wanneer
zulke vertrouwenslieden dan geen werke
lijke contacten met de illegaliteit tot stand
konden brengen, gingen ze er gemakshalve
maar toe over zelf een ondergrondse groep
uit te lokken op de wijze die bij agents
provocateurs gebruikelijk is.
Zowel Vicbahn als Rühl, twee Kriminal-
sekretare van de S.D. uit de Amsterdamse
Euterpestraat, verklaarden gisteren voor
het Amsterdamse Bijzondere Gerechtshof
in de zaak tegen de Heemsteedse electricien
F. R. (het, verslag van het begin van de zit
ting werd reeds in een deel van onze vorige
editie opgenomen) dat de S.D. althans in
1941 zich op het standpunt stelde, dat
men dergelijke tot illegaliteit „verleide"
personen niet moest vervolgen.
Dat was bijvoorbeeld het geval geweest
met de boekhouder J. N. Bolleman en de
vlieger P. Vlug, die kennis hadden gemaakt
met R.'s collega Stelbrink. Deze Stelbrink
had een schoon verhaal gedaan over een
vliegtuig, dat op het eiland Rozenburg zou
landen, waarmee men naar Engeland zou
kunnen uitwijken. Maar men kwam hiet
verdér dan Wassenaar. Daar wachtte de
Duitse politie de expeditie op en een uur
later zat alles in Scheveningen. Bij het ver
hoor lagen de door de gegadigden vervaar
digde kaarten van Schiphol en de duikboot
basis, die zij aan Stelbrink en R. (zelf niet
gearresteerd) ter hand hadden gesteld,
breed-uit voor hun ondervragers op tafel.
De verdachte heeft op dit alles slechts een
zwak verweer; hij herinnert het zich niet
allemaal meer.
Belangstelling voor Engeland
vaarders
De verdachte schijnt in het bijzonder be
langstelling voor Engelandvaarders te heb
ben gehad. In het vroege voorjaar van 1941
hij woonde toen nog in Noordwijk
behoorde hij tot een clubje dat het plan
had opgevat een zestal jongelieden de ge
legenheid te bieden met een boot naar
Engeland over te steken. Brandon Bravo,
toen nog geen V-man, had de leiding. R.
hielp ijverig mee en liep zelfs met een
kartonnen doos onder zijn arm, waarvan
hij beweerde, zoals een getuige gistermor
gen verklaarde, dat er een geheime zender
in zat. Samen met Brandon Bravo en deze
getuige zocht hij op de Koningin Astrid
Boulevard een goed vertrekpunt en hij
was op de hoogte met de bergplaats van de
boot en van h»»t feit, dat Brandon Bravo
een lijst met namen van'degenen dié de
overtocht zouden meemaken in zijn kippen
hok had verstopt. Tenslotte had R. zelf de
datum van vertrek vastgesteld.
De Abwehrstelle sloeg juist een dag eer
der toe. De organisatoren werden van hun
bed geliqht, bij Brandon Bravo werden de
kippen van stok gejaagd~om de lijst te vin
den en op het Binnenhof wisten de „Sach-
bearbeiter" reeds precies alle détails van de
overtoéht. Er was er maar één die niet werd
opgepakt: verdachte. De meeste ge-
Faillissementen
De rechtbank te Haarlem heeft in staat
van faillissement verklaard:
Engelina Schoone, buiten gemeenschap van
goederen gehuwde echtgenote van Albertus
Petrus Hentenaar, wonende te Zaandam,
Oostkade 3 en aldaar zaakdrijvende onder de
naam „Handelsonderneming R. E. O. Z.",
grossierderij in rijwielen en onderdelen,
Rechter-commissaris: mr. J. P. Petersen.
Curator: mr. D. Aten, advocaat en procureur
te Zaandam.
B. van Weelden, wonende te Bloemendaal.
Potgieterweg 5. handelende onder de firma
Bouwonderneming „De Opbouw". Rechter
commissaris: mr. J. P. Petersen. Curator: mr.
J. H. A. M. van Son, advocaat en procureur
te Haarlem.
Een ideaal geschenk
OUD HOLLANDSE DOEK
140 X 170 46.25
Beperkte voorraad
VAN DU1VENBODEN
Woninginrichting
GED. OUDE GRACHT 108-110
(Adv.)
REPARATIE MATRASSEN
's morgens gehaald, 's avonds gebracht
H. DE GRAAFF
GROTE HOUTSTRAAT 103
HAARLEM TEL. 11485
(Adv.)
Gerrit de kraai gestorven
BATAVIA, 17 November (Anêta).
„Gerritde Kraai", de bekende metgezel
van het gezelschap Hans Kaart, die tijdens
de reis van deze artisten door Afrika grote
populariteit heeft verworven, is op een
tragische manier aan zijn einde gekomen.
Hij werd op een nacht in zijn eigen kooi
aangevallen door een rat, die hem in de keel
beet. Dit zou niet dodelijk zijn geweest,
want een vee-arts gaf goede hoop op een
volledig herstel, doch men heeft de gewonde
vogel in een kippenhok gezet, dat besmet
bleek te zijn met een kippen-ziekte, waar
aan de kraai thans gestorven is, tot grote
droefheid van zijn baas.
38. „Bah! Bah!" mompelde de heer Hab-
berdas, eh hij was zó verdiept in zijn af
keer van William T. Bobberbroek's Kroon
van Isis, dat hij zich bijna in zijn derde
Bah verslikte toen hij plotseling werd
aangesproken door een beleefd Oosters
koopman. Wilt mij verschonen!" sprak
deze. „Mijn naam is Joesoéfgenaamd Ben
Socthchoeth, o, Effendi! Zou ik een ogen
blik tot u mogen spreken over een echte
Kroon van Isis?" „Bah!" riep de heer
Habberdas. „Die heeft die Bobberbröek
daar immers!" Daar hoefde dan ook nie
mand meer aan te twijfelen, want vanuit
de verte hoorde men duidelijk de galmen
de stem van William T. Bobberbroekdie
verklaarde: „Zien jullie hemNou, en
dat is nou de enige in de werelden die
heb ik!" Joesoef haastte zich te verklaren:
„Zeer zeker mag Bobberbroek Effendi zich
gelukkig achten in het bezit van de Za
terdagse* Kroon van Isis! Maar iveet, o,
Effendi, dat Isis eveneens een Dinsdagse
kroon bezat. De enige echte Dinsdagse
Kroon! Toevalligerwijze kan ik hiervan
spréken, aangezien ik er de eigenaar van
ben. Gezien uw ademloze belangstelling
zou ik zelfs willeti overwegen, het pronk
juweel aan u af te staan." Ach ja.,.,
ach zovooruit maar!" riep de heer
Habberdas verheugd. „Er is natuurlijk een
kleine moeilijkheid te overwinnen," ging
Joesoef voort, „en dat is de prijs. De Dins
dagse Kroon is namelijk eigenlijk onbe
taalbaarviaar ja.voor u zou ik
misschien een uitzondering maken.
ja, u zou ik hem misschien wel afstaan
voor een laag bedrag„Dat noem ik
aardig!" sprak de heer Habberdas ver
heugd.
3urriaan Andriessen blijft nog
een jaar in Amerika
De jonge Nederlandse componist Jurriaan
Andriessen, een zoon van Hendrik Andries
sen, die gedurende zijn verblijf van vier
maanden in de Verenigde Staten bekend
heid verwierf door zijn filmmuziek én zijn
composietie „Berkshire Symphonies", zou
binnenkort naar Nederland terugkeren,
aangezien de termijn, waarin hij ónder
auspiciën van de Unesco in Amerika kon
studeren, verstreken is. Hij heeft echter
van de Rockefeller-stichting een maande
lijkse toelage gekregen, die hem in staat
stelt zijn verblijf met een jaar te verlen
gen. Andriessen komt echter in April naar
Nederland voor een concerttournée van
vijf wéken, tijdens welke hij zijn in opdracht
van het Nederlandse ministerie van O. K.
en W-. geschreven „Berkshire Symphonies"
zal uitvoeren. Deze compositie is voorts
door de beroemde choreograaf George
Balanchine voor een ballet gebruikt, dat
in de tweede helft van dit seizoen door de
„New York City Ballet Company" zal
worden uitgevoerd.
Andriessen kreeg ook opdracht muziek
te schrijven bij een documentaire film over
Yeïïpwstone-park. Na zijn Nederlandse
tournée gaat hij wederom wérken als as
sistent van Sergei Koussewitzky.
arresteerden kwamen betrekkelijk Sp0Qfi.
vrij, doch het scheen hun toe, dat R u,
gezelschap in het vervolg meed. Hef,ge!"
hun vermoedens tot een overtuiging L
worden.
In de zomer van 1941 ontmoette R j
jonge Haarlemse radïo-amatèur Evert Kal-5
veld, die zijn technische kennis in
van de vaderlandse zaak wilde stellet
R. zou daar wel eens even een handje b?
helpen. Hij was toch immers marconist t
was hij niet in het bezit van een code Voir
de illegale verbinding met Engeland? n[
heer Kaleveld vatte al spoedig wantrouw»!
jegens R. op, toen deze bij een storing j!
de inmiddels gebouwde zender blijk
van een voor een marconist wonderbaarlijk
technisch onbenul. Nadat een illegale relt
tie van de heer Kaleveld al evenzeer zhf'
ongeloof had geuit aan de goede trouw yi
R. .en van Stelbrink, die er natuurlijk^
weer aan te pas was gekomen, trok g»
radio-amateur zich terug. Nadat op j»
kamer van Stelbrink in de Van der Vinne-
straat in Haarlem illegalen op de drie i.
lieden hadden geschoten, waarbij De Jon»
werd gedood en Stelbrink en R. zodanig
gewond, dat zij op kosten van de Duitser»
naar Bad Salzuflen mochten om op te knack
pen. werd Kaleveld gearresteerd.
Tijdens het verhoor, waarbij de jonge.
man een uiterst scherpzinnig spel speelde
dat gisteren aan de Raadsheren in het Hq{
dan ook woorden van lof ontlokte, werd hii
gewaar, dat de Duitsers in het bezit moes-
ten zijn van zijn zender. Hij had het appa
raat tevoren aan Stelbrink en R. in bewa
ring iaten geyen.
Pionier in illegality
Als getuige verscheen gisteren ook de
Haarlemse voetspecialist F. E. A. Mittel-
hauser, een genaturaliseerde Duitser die
voor zijn verdiensten in het verzet met hél
mobilisatiekruis is onderscheiden. Reeds is 1
1941 alle getuigen behoorden trouwens
tot de pioniers in de illegaliteit organi
seerde hij verscheidene verzetsgroepen,
Daarbij kwam hij ook in kennis met de
verdachte en diens kornuiten. Deze gaven
voor ook verzetseenheden te hebben ge-
sticht, die zij met die van Mittelhauser wil
den laten samensmelten. Deze was evenwel
zeer voorzichtig en tot een nader contact i
kwam het niet. Wel heeft Mittelhauser zich I
voor enkele dingen bij de Duitsers moeten
verantwoorden, doch hij wist zich eruit te
praten, intussen, zo verklaarde hij gisteren
voor het Hof, had bij deze besprekingen
„Kareisen" (verdachte R.) de leiding.
De verdachte heeft op dit alles niet veel
te zeggen. Het V-man-schap heeft hij reeds
bekend, zijn aandeel in de afzonderlijke
acties tracht hij te verkleinen door het af te
schuiven op Stelbrink en De Jong, die e;
beiden niet meer zijn.
Vandaag gaat de behandeling van deze
ingewikkelde zaak verder.
Binnenkort vrijlating eerste groep
gevangenen in Oost-lndonesië
Het Oost-Indonesische ministerie van
voorlichting heeft bekend gemaakt, dal
dezer dagen de invrijheidstelling van de
eerste groep gevangenen verwacht kan
worden. Deze bestaat uit degenen, die tol
ten hoogste vijf jaar gevangenisstraf ver
oordeeld werden. Daarna .volgt een greep
van de veroordeelden tot gevangenisstraf
fen van vijf tot tien jaar.
RESIDENTIE-ORKEST SPEELT
IN HAARLEM.
Het tweede B-concert van het winter
seizoen der H.O.V. wordt op Vrijdag 25
November verzorgd door het Residentie
orkest onder leiding van de kort geleden
benoemde dirigent Willem van Otterloc,
Het programma zal bestaan uit de ouver
ture „De Vogels" van Dieper.brock, he!
vioolconcert van Tsjaikofski en besloten
worden met „Een Heldenleven" van Bi-
chard Strauss.
Solistische medewerking, wordt verleend
door de jonge Hongaarse violiste Johanna
Martzy, geboren in 1924 en winnares van
de hoogste onderscheiding op enkele inter
nationale concoursen, onder andere dal
van 1947 te Genève.
Neem een
do
os echte
F» A S T 1 i. LES
K E ELPIJN
(AdfJ
ADVERTENTIE
Dat chagrijnig gedrein
van Rheumatisehe Pijn
door al Uw lijf en leden,
maakt U niet alleen humeurig en ziek, m$ar
het ondermijnt allengs Uw hele gestel en
de goede verstandhouding in Uw gezin. Laat
het zo ver niet komen. Begin bij de geringste
aanwijzing van Rheumatisehe Pijnen een
bloedzuiverende kuur. Met Kruschen Salts.
Niets minder dan een wonder, die weldadige
invloed van Kruschen. Dat doen de zes mine
rale zouten, waaruit Kruschen is samenge
steld. De aansporende werking op de bloed
zuiverende organen doen Uw bloed weer
krachtig circuleren en onzuiverheden, die Uw
pijnen veroorzaken, worden regelmatig en
op natuurlijke wijze afgevoerd. Stel het niet
uit. Begin liever vandaag dan morgen Uw
Krusehen-kuur, tot heil van Uw hele gestel.
Kruschen is verkrijgbaar bij alle Apothekers
en. Drogisten.
Surséance van betaling
Bij beschikking d.d. 22 November 1949 is
door de Haarlemse rechtbank voor de tijd
van 1 jaar definitief surséance van betaling
verleend aan: Hermanus Heidoorn, hande
lende onder de firma Fabriek voor Metaal
bewerking „Metabö", gevestigd te Zaandam,
wonende te Zaandam, Heijërmansstraat 57,
met benoeming van mr, A. Aten, advocaat
en procureur te Zaandam, tot bewindvoerder.
Moeder. Er is een vrouw in SchweibWs
(Duitsland) die er niet aan denkt „tefiJ?
naar moeder" le gaan, hoewel haar K-
jarige echtvereniging gisteren dooreet*
scheiding ontbonden werd. Haar vroe
gere echtgenoot liep namelijk van K
rechtbank regelrecht naar het stadhui
om de papieren voor zijn huwelijk
zijn^schoonmoeder in orde te la®
maken. (Ü.P.)
Politie en president. Te Panama zijn on
geregeldheden voorgevallen, waarbij
kind werd gedood en enige burgers at
politiemannen gewond werden. De j*'
litie opende het vuur, toen de voormau|= j
president Chanis, die Zondag door
politie werd afgezet, Dinsdagmiddag-- j
de nationale vergadering zijn ontf£
introk en, vergezeld van een grote n**
nigte, naar het paleis van de nieuwe
president optrok.
Licht geval. Een Duitse rechtbank V»
beroep voor zuiveringszaken te NéuK
berg heeft dr. 'Rudolf Jaeobson, w'
malig brigade-generaal van de S.S.,
rangschikt onder de „lichte SeV^\,
en hem voorwaardëlijk veroordeela
een proeftijd van zes maanden. Jaco^;
was eerst een „grote oorlogsmisdadig
Ontvoering. Een Duitse strafrechtbans
Berlijn legde Dinsdag straffen op
twee jaar gevangenis aan iedereen
beklaagden uit de Sovjet-sector,
schuldig bevonden werden aan pegj^.
tot ontvoering van dr. Rainer mi
brand, leider van de anti-commu
sche „actie-groep tegen onrae,nsG-b
heid" in West-Berlijn. De beklaag
hadden gehandeld op instructie va
onbekende lastgever in de Sovjet-s*^
Dankbaarheid. Driehonderd hótemo
te Margate (Engeland) hébben oes
alle oud-strijders van de terug'0??
Duinkerken, zowel Fransen 8
sen, een gratis vacantie aan te Pi