VAL DA
In Groningen leren
doofstommen spreken
MICA
Franse kruist overheerst iiu de
Noorse commissie van onderzoek acht
verklaringen van Aero-Hoiland voorbarig
Sport in het kort
Dinsilag 29 November 1949
De stille school
Twaalf jaar opleiding voor het leven
IJV EEN. STILLE BUURT van Groningen ligt een nog stiller plein. Aan de ene kant
van dat plein loopt een gracht, aan de andere kant staat een nogal vreemd gesor
teerde verzameling hoge huizen. In het midden een heel oud, daarnaast steeds
nieuwere gebouwen. Dat plein heet het Guyotplein en die huizen behoren toe aan
ie instelling, die i?i 1790 door de Waalse predikant Guyot werd opgericht: het
(inmiddels Koninklijk) Instituut voor Doofstommen.
En ook in dat gebouw, in dat hele
complex van zeven gebouwen is het
ajS regel stil. Er wonen bijna twee
honderd kinderen en er wordt gehold en
gespeeld, maar er wordt niet geroepen of
gepraat. Die kinderen hebben maar heel
weinig onderling contact; zij praten met
elkaar door middel van gebaren en als
Èen ander tegen hen praat, proberen zij
voor zo ver dat mogelijk is lip te lezen.
Maar zij horen niets en omdat zij niets
horen, kunnen zij ook niet spreken.
Althans zij konden niet spreken voor zij
daar in die gebouwen aan het Guyotplein
kwamen. Want zij krijgen daar niet alleen
gewoon lager onderwijs, maar nog een
ander onderwijs, dat voor hen eigenlijk
nog wel belangrijker is: zij leren, heel
langzaam en met grote moeite, een beetje
praten. En dat is dan praten, dat de ver
gelijking met normaal spreken maar nau
welijks kan doorstaan. Zij horen zichzelf
niet en de melodie, die wij allen toch in
ons spreken hebben, is bij hen afwezig.
Zii spreken op een eentonige, dreunende
manier, legen de klemtonen verkeerd en
bouwen hun zinnen vaak gebrekkig op.
Maar niettemin spreken zij, hebben zij
weer een betere mogelijkheid gekregen
om zich in de maatschappij te bewegen.
Het kost niet alleen hun, maar ook de
onderwijzers grote moeite om het zo ver
te brengen. Als de kinderen uit alle delen
van Nederland op hun derde of vierde
of vijfde jaar naar Groningen komen, kun
nen zij niets horen, slechts weinig liplezen
en hebben zij ook maar enkele gebaren
tot hun beschikking om hun gedachten
kenbaar te maken. Dan begint het zware
werk voor de mensen, die daar aan het
Guyotplein hun roeping hebben gevonden.
Zij moeten de kinderen zoveel leren lip
lezen, dat deze vrijwel alles ook als
het geluidloos wordt uitgesproken uit
sluitend door 'de bewegingen der lippen
waar te nemen kunnen begrijpen. En
daarbij wordt dan gebruik gemaakt van
eventuële, vaak maar zeer kleine, gehoor-
resten, die toch nog kunnen helpen als
men de kinderen krachtige koptelefoons
geeft. Zo leert men ze dan de klanken
voortbrengen; voor iedere afzonderlijke
klank moet hen verteld worden en voor
gedaan hoe zij de lippen, de tong en de
keel moeten gebruiken.
En daarom is het geenszihs verwonder
lijk, dat deze kinderen een grote moeite
hebben met hun ontwikkeling en dat die
lang duurt. Vol trots vertelde ons het hoofd
van de school, de heer G. Lagerweij, dat
onlangs enkele van zijn leerlingen het mid
denstandsdiploma hebben gehaald. „Maar",
voegde hij er onmiddellijk aan toe, „dat
zijn de witte raven onder mijn leerlingen.
Slechts zij, die een zeer bijzonder intellect
hebben, waarmee zij zonder hun gebrek
veel meer hadden kunnen bereiken, weten
dit te volbrengen". De anderen worden
en ook daar leidt de Groningse instelling ze
voor op meubelmaker, schoen- of kleer
maker. De meesten gaan terug naar hun
eigen woonplaats als ze „ontslagen" worden
van de school, maar er zijn er ook die in
Groningen blijven. Want de Groningers,
die een oprecht medegevoel hebben met dat J
instituut in hun stad, nemen de jongens
graag in hun dienst als ze daar kans toe
zien.
In de bijna honderdzestig jaren, dat het
Instituut voor Doofstommen nu bestaat,
zijn de methoden van doofstommen-onder
wijs natuurlijk al vele malen veranderd.
De mening, die ongeveer tweehonderd jaar
Teleden werd verkondigd door de Franse
dokter Itard, dat het mogelijk zou zijn door
een langzame opeenvolging van krachtige
geluiden tot steeds zachter en ieler geluiden
op te voeden tot een zeker gehoor, heeft
lange tijd stand gehouden, doch is in het
begin van deze eeuw toch als onmogelijk
prijs gegeven. De gehoorapparaten deden
ook hun intrede, maar daar hebben deze
Groningse kinderen niets aan; zij zijn niet
slechthorend, de meesten zijn volkomen
doof. Wel moet natuurlijk, als ze voor het
eerst naar deze school gaan, bepaald wor
den hoe doof zij zijn en daar is nu, nog
maar kort geleden een nieuw instrument
voor uitgevonden, een „audiometer", die
alle denkbare soorten geluiden in een be
paalde volgorde kan weergeven; aan de
hand van de resultaten hiervan kunnen dan
grafieken worden samengesteld, waaruit
blijkt of de kinderen voor bepaalde tril
lingsgetallen (want geluid bestaat uit niets
Zo juist ontvangen
voor haarden, alle maten
MJWIELHUIS „W 11 H E L M I N A"
KROCHT 6 - TEL. 10353
(Adv.)
Journalist van rechtsvervolging
ontslagen
De Maastrichtse rechtbank heeft de
chef-redacteur van het Limburgse Dagblad
te Heerlen ontslagen van rechtsvervolging
Ier zake van de hem ten laste gelegde
belediging van het openbaar gezag. Hij
nad op 30 Maart een artikel geschreven,
waarin hij eritiek oefende op het besluit
van de kantonrechter te Sittard, om bij
de behandeling van een strafzaak betref
fende prikkellectuur, niet de pers maar
wel een directielid van de N.V. Spoorboek-
handel toe te laten. Boven dit artikel was
d's opschrift geplaatst: „Onrechtvaardig
besluit van kantonrechter".
De Officier van Justitie had 100,
boete en een maand voorwaardelijk met
twee jaar proeftijd geëist wegens overtre
ding van artikel 137 a van het Wetboek
van Strafrecht. De rechtbank overwoog,
dat de inhoud van het dagbladartikel niet
beledigend is, maar dat het opschrift wel
iswaar minder kras had kunnen zijn. Ar-
pel 137 a achtte de rechtbank niet van
toepassing, zodat de journalist van rechts-
M°lging werd ontslagen.
rtr-. W. G. J. Veenhoven was in zijn ver
dediging eveneens tot deze conclusie ge-
anders dan trillingen) soms nóg een zekere
gehoorscapaciteit hebben. Maar daar valt
niets aan uit te breiden.
Met de riemen, die ze hebben, moet ge
roeid worden. Moet men ze eerst leren
roeien en daarna als ze een jaar of twaalf
in dat gebouw aan het Guyotplein hebben
gewoond, gaan ze de maatschappij in en
„ze spelen het meestal we klaar", zegt de
heer Lagerwey tevreden.
st
Een jaar of twaalf blijven die kinderen
op school en behalve spreken en lezen en
schrijven en rekenen en al die andere vak
ken, leren ze dan ook een vak. In de grote
nijverheidsscholen, die aan 't Instituut ver
bonden zijn, worden zij grondig voorbe
reid op een loopbaan, waarin zij nog zo
veel als mogelijk is van hun leven zullen
kunnen maken. En als ambachtsman blij
ken zij het even ver té kunnen brengen als
hun horende medemensen.Maar zelden zul
len ze worden opgeleid voor kantoorwerk,
want gezien het vele mondelinge contact
dal daarbij voorkomt, zullen zij zich nim
mer volledig weten in te werken in de sfeer
van het kantoorleven. Zij zullen contact
blijven houden met andere doofstommen
en daar gebarentaal mee spreken. Het in
stituut heeft ook een sociëteit voor de oud
leerlingen, die in Groningen zijn blijven
wonen. Ze zijn dan perfecte „gebaren-
sprekers" gewórden en feilloze liplezers,
maar zij zijn achtergebleven bij ons, die,
omdat wij altijd hebben kunnen horen,
spreken hebben geleerd. Maar steeds zal
het Instituut in Groningen zijn methodes
blijven aanpassen aan de laatste verbete
ringen, die op dit terrein worden bedacht.
Het is vaak moeilijk het beste op het goede
moment te kiezen en ook financieel is de
toestand niet altijd even zonnig, maar de
zeventig mensen die daar in het „hoge
Noorden" werken voor het belang van vele
Nederlandse doofstommen weten dat hun
hulp nodig is, tezamen met de beste hulp
middelen, die daarvoor beschikbaar zijn.
Als men dan tenslotte tussen de middag
nog even over het schoolplein loopt, ziet
dat er volstrekt normaal uit. Er worden
al die spelletjes gedaan, die ook op andere
schoolpleinen worden bedreven, maar het
is er stil. Net zo stil als in de lange hoge
gangen van de school. Dat is de stilte, die
het leven van de doofstomme omringt.
E. P.
Neem een doos echte
PAST I l_ L. E S
UW hoest
(Adv.)
Het gebruik van Marshallsteun
in Indonesië
's-GRAVENHAGE, 28 November.
Naar aanleiding van een persbericht uit
Batavia, waarin gemeld werd, dat enige
Amerikaanse senatoren zich ontevreden
betoond hebben over het gebruik, dat ge
maakt zóu zijn van.de aan Indonesië ver
leende Marshall-hulp, deelt men ons van
officiële zijde het volgende mede:
De gelden, die door de Marshall-admini
stratie aan Indonesië werden toegewezen,
voordat de steun in December 1948 in ver
band met de tweede politiële actie werd
opgeschort, ten bedrage van rond 61 mil-
lioen dollar, zijn zoals ook uit de per kwar
taal door de Nederlandse regering gepubli
ceerde rapporten blijkt, besteed voor de
financiering van de import van voor de
Indonesische economie volstrekt onmisbare
consumptie- en kapitaalsgoederen, te weten
13,2 millioen dollar voor rijst en ander voed
sel, 30,7 millioen dollar voor textiel en
textiel-grondstoffen en ruim 17 millioen
dollar voor machinerieën en andere kapi
taalsgoederen.
Zoals alle in de Marshall-steun delende
landen kan Indonesië de Marshall-dollars
uitsluitend gebruiken voor de financiering
van de import uit het dollar-gebied. Het
gebruik van deze gelden voor andere doel
einden en met name voor schulddelging is
te enenmale onmogelijk. De uitspraak van
de senatoren kan evenmin betrekking heb
ben op de tegenwaarde in guldens van de
ontvangen Marshall-dollars, „funds", die
gestort wordt op een speciale rekening bij
de Javase Bank. Indonesië heeft namelijk
nog in het geheel geen gebruik gemaakt
van deze guldens. Over het gebruik zal te
zijner tijd nog overleg moeten worden ge
pleegd met de Amerikaanse regering, aldus
de verklaring van officiële zijde.
De Nederlandse ambassadeur in Canada, dr. J. H. van Royen (links) wisselt in de
Algemene Vergadering der UNO een hartelijke handdruk met de Indonesische
afgevaardigde mr. L. N. Palar, terwijl dr. José Arce van Argentinië
glimlachend toeziet.
Prof. Schermerhorn sprak
over de Indonesische kwestie
„Nieuwe situatie in zekere zin
een verlies voor Nederland"
De federatie Amsterdam van de Partij van
de Arbeid heeft in het Concertgebouw een
openbare vergadering gehouden, waar prof.
ir. W. Schermerhorn en de partijvoorzitter,
de heer J. J. Vorrink, gesproken" hebben
over de resultaten der Ronde Tafel-confe
rentie.
Prof. Schermerhorn gewaagde van de
„gramschap" die in sommige kringen
heerst. Ook de socialisten zo zei hij
zien wel in, dat de nieuwe situatie in zekere
zin een verlies voor Nederland is. Naar zijn
mening is de socialistische partij de enige
geweest, die heeft ingezien hoezeer het
Indonesische vraagstuk er een was van in
ternationaal karakter. Uitvoerig ging prof.
Schermerhorn in op de vrees der Indone
siërs „materieel het loodje te moeten leggen
waar formeel overeenstemming was be
reikt", een gedachtengang, die volgens spre
ker in grote mate het verloop van de Ronde
Tafel-conferentie heeft beheerst.
Sprekende over het, naar hij zeide, „schrij
nende probleem der minderheden in Indo
nesië", gaf prof. Schermerhorn te kennen,
dat het democratisch zelfbeschikkingsrecht
van de Indonesiërs vrijwel zonder over
gangsperiode tot stand gekomen is. De
minderheden moeten thans hun stem uit
brengen onder Indonesisch bewind, hetgeen
zeker niet gemakkelijk is. Dit mag volgens
spreker nooit een motief zijn om bij de
aanstaande behandeling in de Tweede
Kamer de R.T.C. te laten mislukken. Over
het standpunt van Nederland inzake Nieuw
Guinea gaf prof. Schermerhorn als zijn
mening te kennen, dat dit gebied „zeker
niet waard is een wrijvingspunt te worden
tussen Nederland en Indonesië".
De heer Vorrink zeide, dat de socialis
tische partij in Nederland gaarne een over
gangsperiode van 10 a 15 jaar had gezien,
waarin het Indonesische bewind zich kon
aanpassen en waarin een sterke band tus
sen Nederland en Indonesië zou kunnen
worden gelegd „met een grotere mate van
zekerheid dan thans misschien het geval
is". Men streeft naar internationale samen
werking en dit geldt niet alleen voor de
Westerse wereld, doch voor alle volken.
Een verenigd Europa, als voorloper van een
verenigde wereld zag spreker als het ideaal.
Afdeling Eindhoven wil niets
meer van de E.V.C. weten
De afdeling Eindhoven van de Algemene
Bond van Werkers in de Bouwnijverheid,
aangesloten bij de Eenheidsvakcentrale,
heeft met op 5 na algemene stemmen een
motie aangenomen waarin verklaard wordt
dat de afdeling alle organisatorische ver
bindingen met de A.B.W.B. (E.V.C.) ver
breekt. Aanleiding tot dit besluit is, dat het
hoofdbestuur van de A.B.W.B. de afde
lingsvoorzitter G. de Valk als lid van het
hoofdbestuur heeft geschorst.
In de motie wordt verklaard:
„Alle bestuurders, die weigeren zich te
onderwerpen aan de C.P.N.-politiek, wor
den op de meest unfaire wijze uit de or
ganisatie gedrongen en vervangen door
leden der C.P.N., die bereid zijn onvoor
waardelijk alle opdrachten voor deze par
tij uit te voeren. Het hoofdbestuur van de
A.B.W.B., waarin van de negen leden acht
behoren tot de C.P.N., verleent zijn volle
medewerking aan deze praktijken, hetgeen
gebleken is nu het de enige niet-commu-
nist in het bestuur heeft geschorst, met
de bedoeling hem op valse gronden te
royeren, ondanks het feit dat een vorige
ledenvergadering deze schorsing met al
gemene stemmen heeft afgewezen. Hier
door is het voor zelfstandig denkende ar
beiders onmogelijk geworden nog langer
deel uit te maken van deze organisatie".
Deviezenboekje
voor toeristen
In de bloeiende Braziliaanse textielstad Americana is een hydro-electrisch kracht
station, waarvan de bouwkosten 6.500.000 bedroegen, officieel in gebruik genomen.
De stad Americana heeft haar naam te danken aan de kleine groep immigranten,
die zich na de Noord-Amerikaanse burger-oorlog uit Georgia en Zuid-Carolina in
het rijke district Sao Paulo vestigde. Het station zal een oppervlakte van
40.000 vierkante mijl van stroom voorzien.
Nieuwe regeling gaat
1 Januari in
Hqt aanvragen van deviezen voor niet-
zakelijke reizen naar het buitenland brengt
volgens de bestaande bepalingen voor het
publiek veel administratieve beslomme
ringen mede. Dit geldt eveneens voor de
Nederlandse Bank en de deviezenbanken.
Bovendien heeft de huidige regeling het be
zwaar, dat voor deze doeleinden per per
soon slechts éénmaal per jaar een bedrag
aan deviezen kan worden toegewezen. Met
het verstrekte bedrag kan slechts één land
worden bezocht.
Om deze bezwaren zoveel mogelijk wei
te nemen is besloten per 1 Januari 1950
een zeer vereenvoudigde regeling in te voe
ren, gebaseerd op het verstrekken van een
jaarmaximum aan deviezen per ingezetene,
dat door belanghebbenden binnen zekere
•grenzen naar eigen goeddunken mag wor
den besteed. Men is derhalve vrü in zijn
keuze van de te bezoeken landen en van de
tijdstippen, waarop men een reis wenst te
ondernemen.
Bovendien zal het voor reizen naar een
aantal landen, te weten Denemarken, Fin
land, Frankrijk, Groot-Brittannië, Ierland,
Noorwegen en Zweden mogelijk zijn ter
stond de benodigde deviezen bij een devie-
zenbank te ontvangen. De bekende maxima
per land in totaal en per dag zijn evenwel
gehandhaafd. Alleen voor toeristenreizen
naar België-Luxemburg en Zwitserland
wordt de bestaande regeling gehandhaafd,
zodat de benodigde reisdeviezen slechts na
loting kunnen worden verkregen. De
nieuwe regeling beoogt dus niet uitbreiding
te geven aan de in totaal per jaar voor niet-
zakelijke doeleinden ter beschikking te stel
len deviezen. Wel wordt hiermede een aan
zienlijke vereenvoudiging van de procedure
bereikt.
Het jaarmaximum aan deviezen bedraagt
voor personen van 14 jaar en ouder 400,
voor jongere personen 200. Hiervan die
nen zowel de toeristenreizen als kosten voor
familiebezoek, reizen op uitnodiging en der
gelijke te worden bestreden. Tenzij in een
door de Nederlandse Bank verleende ver
gunning uitdrukkelijk staat vermeld, dat
overschrijding van het jaarmaximum ge
oorloofd is, zal dit uiteraard de boven
genoemde bedragen niet te boven mogen
gaan. Er zal een speciaal voor niet-zakelijke
doeleinden bestemd deviezenboekje, een
z.g.toeristen-deviezenboekje worden inge
voerd, waarop de verschafte bedragen en de
eventuele teruggestorte of overgehouden
deviezen worden geboekt.
Brusselse nachtclubs leiden kwijnend bestaan
(Van onze correspondent in Brussel).
Het uitgaande leven van de Belgische
hoofdstad is uiteraard een zeer gecompli
ceerd iets: hoe kan het anders in een arron
dissement, dat 1,2 millioen inwoners telt,
waarvan de meest afgelegen plaatsen door
snel rijdende trams met het centrum van
de stad zijn verbonden? Overigens ligt
Brussel daar als basis van een driehoek:
Brussel, Leuven, Antwerpen, waarin onge
veer drie millioen mensen wonen. Het is
dus niet te verwonderen, dat er in Brussel
honderden cinemazalen zijn, waaronder
een twintigtal, dat ruimte biedt voor 1500
tot 3000 bioscoopbezoekers.
Maar laat ons eens nagaan, hoe het met
de traditionele uitingen van het uitgaand
leven is gesteld, bijvoorbeeld met hel thea
terbezoek. Te Brussel kan de Muntschouw
burg of het Théatre Royal de la Monnaie
nog steeds bogen op een buitengewoon hoog
kwalitatief peil zowel wat zangers als bal
letten en acteurs betreft. Clare Clairbert
brengt de bezoekers in verrukking met haar
ongelooflijk mooie stem. Zij is ongetwijfeld
een van de beste opera-sopranen van het
continent. De bekende Rogatchevsky is haar
tegenspeler. Momenteel speelt te Brussel
de troep van de Weense Staatsopera o.a.
Martha en La Bohème, Wilhelm Teil en
Tristan en Isolde.
In het kleine stemmige Théatre du Pare
voerde het Théatre Hébertot uit Parijs „Ca
ligula" op, een stuk, dat ook in ons land is
gespeeld. Een geregeld optredende troep is
die van de Comédie Franqaise, die Racine's
„Andromaque" bracht, een stuk dat voor
komt op het repertorium ten behoeve van
de Brusselse gymnasia. Vera Korène en
Annie Ducaux speelden de hoofdrollen. In
de „Galéries" hadden de Galas Karsenty
volle zalen in een luchtig stuk „Plumes au
vent" en volgende week treden Ginette
Leclerc en Michèle Alfa op in twee stukken
van Jean Paul Sartre.
Daartegen kan het Nederlands-
Vlaamse toneel niet opwegen. Ook al is het
bekend, dat de Brusselse hogere kringen
zich bij voorkeur in het Frans uitdrukken,
het blijft niettemin waar dat deze kringen
ook van goed Nederlands toneel houden.
Als de Antwerpse troep van de Koninklijke
Nederlandse Schouwburg optreedt, dan is
de Vlaamse schouwburg in de Brusselse
Lakenstraat vol met Frans sprekenden. Een
goede Hollandse troep is hier sedert een
jaar niet meer opgetreden.
Het Franse prestige wint veld. Zelfs is er
sprake van, dat de Franse ambassadeur
graaf de Hautecloque een voordracht zou
geven voor het Vlaams economisch ver
bond. in 't Nederlands.
Dit Vlaams economisch verbond poogt
een Vlaams gezelschapsleven in de hoofd
stad ingang te doen vinden. De directeur
eigenaar van een der grootste warenhuizen
stelde <yjn salons Ier beschikking van een
galabal, waarop Vlaamse ministers, indu
striëlen en magistraten met hun dames en
dochters verschenen. Jonge Vlaamse uni-
versitairen, die in Leiden studeren, vinden
dat belangrijk genoeg om even naar Brus
sel over te wippen.
Met het beroemde of beruchte Brusselse
nachtleven is het maar slapjes gesteld,
sedert de met duizenden francs gooiende
Amerikanen van de dansvloeren der ele
gante bars cn nachtclubs zijn verdwenen.
Een paar ervan zijn reeds gesloten. Daar
door houden de beste stand, ook en voor
namelijk door het vreemdelingenverkeer.
Want in deze gelegenheden met hun uiterst
pikante programma's van kunstdanseresjes,
girls-shows, liedjeszangers in het Mont-
martre-genre ziet men dc brave Brusselse
burger niet. Zijn haren rijzen te berge als
hij hoort, dat in een dergelijk cabaret hon
derd gulden betaald wordt voor een fles
champagne. En vergeleken met de Parijse
Tabarin of Folies Bergères zijn de Brusselse
shows povere broertjes.
Te Brussel is het wachten nu op de groot
meester van de Franse film- en toneelkunst:
Louis Jouvet, die hier een grotere faam
geniet dan te Parijs.
Belgische schipper zou zijn
schip hebben laten zinken
De officier van justitie bij de arrondisse
mentsrechtbank te Middelburg heeft een
gevangenisstraf van 1 jaar en 3 maanden
geëist tegen de 37-jarige Belg C. P. J. uit
Calloo. De officier achtte bewezen, dat deze
man op 21 Juli op de Westerschelde nabij
Hoedekenskerke de sleepboot Olse, waarvan
hij de schipper-eigenaar was, moedwillig
tot zinken heeft gebracht met het doel de
maatschappij, waarbij het schip voor
500.000 francs verzekerd was, op te lichten.
De verdachte verklaarde, dat hij op weg
was van Antwerpen naar Gent, doch dat op
de Schelde zijn stuurinrichting onklaar ge
raakte, waardoor de sleepboot tegen een
boei opvoer. Door de schok zou de plug uit
de buitenboordkraan zijn geschoten. Bij een
onderzoek was echter gebleken dat de huid
van het schip onbeschadigd was en geen
enkel lek viel te bespeuren. De boei, waar
mede de sleepboot in aanvaring zou zijn
geweest, vertoonde bovendien geen enkel
schrammetje, hoewel deze pas geschilderd
was.
De ramp met de PH - TFA
De voorzitter van de Noorse commissie,
die een onderzoek instelt naar de oorzaak
van de vliegramp bij Oslo, heeft de mening
van de directie van Aero-Holland, dat de
heuvel, waartegen het vliegtuig is opgevlo
gen, niet op de door de piloot gebruikte
kaart zou zijn aangegeven, „zeer merk
waardig" genoemd. De commissie van on
derzoek heeft de kaart en het logboek van
het vliegtuig nog niet onder ogen gehad en
wenst geen enkele verklaring af te leggen
alvorens kaart en logboek grondig bestu
deerd zijn.
„Het is wel zeer ongebruikelijk, dat de
vertegenwoordigers van een maatschappij
dergelijke besliste verklaringen afleggen
nog voordat éen officieel rapport over een
vliegramp is opgesteld", zo zei de voorzitter
van de commissie van onderzoek.
Volgens de kaart, welke gebruikt wordt
door de piloten van de Noorse luchtvaart
maatschappij voor het aandoen van het
vliegveld Fornebu van het Zuiden uit, moe
ten vliegtuigen, die op instrumenten vlie
gen, boven de streek, waar de ramp met de
Dakota is geschied, op duizend meter hoogte
blijven, aldus een woordvoerder van deze
maatschappij. Hij voegde er aan toe, dat
het niet bekend is welke kaart de Aero-
Weer een veiling van Java-cacao
voor het eerst na twaalf jaar
Morgen, Woensdag, zal voor het eerst
sinds 1937 te Amsterdam weer een veiling
van Java-cacao gehouden worden. Aange
boden worden 2642 balen.
De taxaties voor de meest gangbare soor
ten variëren van 150 tot 170 cents per halve
kilogram; dit is 6 tot 7 maal hoger dan de
vooroorlogse prijzen. Verwacht wordt dat
de buitenlandse belangstelling voor de
Java-cacao zeer groot zal zijn.
Het aangeboden product is „eaelcacao",
die voornamelijk gebruikt wordt als grond
stof voor de fabricage van fijne bonbons en
merkchocolade. De in veiling komende
hoeveelheid bedraagt ongeveer 170 ton.
Klare Faust. De Franse cineast René
Clair is te Rome klaar gekomen met dc opne
mingen voor zijn filmische bewerking van de
Faust-sage, die onder de titel „De schoon
heid van de duivel" zal worden uitgebracht.
Holland gebruikte. Volgens de instructies
voor het manoeuvreren op het radio-baken
verder Noordelijk moeten de vliegtuigen op
een hoogte van ten minste 710 meter vlie
gen. De hoogte van de plek, waar de Dakota
verongelukte, werd opgegeven als 343
meter.
Drie spionnen veroordeeld
De bijzondere strafkamer te Middelburg
behandelde drie zaken betreffende spion-
nage. De eerste verdachte was de 57-jarige
J. E., wiens verblijfplaats thans onbekend
is. Hem was ten laste gelegd, dat hij begin
1940 J. J. B. uit Arnhem had aangezet om
ten behoeve van Duitsland te spionneren.
Hij beloofde B. per maand 100 salaris en
50 voor onkosten, wanneer hij mededelin
gen wilde verschaffen over de Franse en
Engelse schepen, die Vlissmgen mochten
passeren. E. heeft waarschijnlijk reeds in
de eerste wereldoorlog in Duitse dienst ge
staan als spion. De officier van justitie eiste
een gevangenisstraf van 10 jaar.
B„ die vervolgens terecht stond en die
thans 33 jaar is, bekende wat hem ten laste
werd gelegd, maar betoogde, dat hij aan
vankelijk niet begrepen had, dat het hier
spionnage betrof. Hij meende, dat hij indi
rect in dienst stond van een Duitse export
firma, die er belang bij had te weten, welke
Franse en Duitse schepen Vlissingen ver
lieten. De officier van justitie kon dit moei
lijk geloven en eiste een gevangenisstraf
van 4 jaar en 6 maanden.
De laatste verdachte was de 44-jarige
grondwerker A. B. uit Vlissingen. Hij was
in begin 1940 in contact gekomen met V.
uit Elten, die spionnagewerk verrichtte voor
Duitsland en die inlichtingen wilde ontvan
gen over Franse en Engelse schepen, die
van Antwerpen kwamen en Vlissingen pas
seerden. B. heeft enige malen dergelijke
gegevens doorgegeven. De officier van
justitie eiste tegen hem een gevangenisstraf
van 5 jaar met aftrek van 2 jaar en 10
maanden voorarrest.
De strafkamer deed terstond uitspraak
en veroordeelde J. E. bij verstek tot 12 jaar
gevangenisstraf en ontzetting uit de kies
rechten voor het leven; J. J. B. tot 3 jaar
gevangenisstraf met aftrek en A. B. tot 5
jaa/)> gevangenisstraf met aftrek. Allen wer-
defi uit de kiesrechten,ontzet voor het leven.
Reizigersvervoer bij de
spoorwegen vermindert
„Voor 1949 moet op een belang
rijk tekort worden gerekend"
In Utrecht is onder voorzitterschap van
de heer J. M. Blommers de vergadering
van de raad van afgevaardigden van de
Nederlandse R. K. Bond van Spoor- en
Trampersoneel „St. Raphael" gehouden.
De heer Blommers besprak de econo
mische en financiële moeilijkheden, waar
voor de regering zich geplaatst ziet en
schonk daarna uitvoerig aandacht aan dc
positie van de vervoersbedrijven. Bij de
spoorwegen wordt de balans nog steeds
beheerst door de vordering van ruim 522
milloen gulden op de staat wegens de door
het bedrijf geleden materiële oorlogs
schade. „Zolang dc staat niet over de brug
komt, moet er dus geld geleend worden
en wanneer men bedenkt, dat de kosten
voor meer dan de helft personeelsuitgaven
betreffen, weet men wel hoelaat het is",
aldus de heer Blommers. „Het ergste is,
dat de ontvangsten vooral van het reizi
gersvervoer verminderen en dat voor 1949
op een belangrijk tekort gerekend moet
worden. Bij het wegvervoer is de toestand
niet veel beter". Naar de mening van de
heer Blommers is hier de beunhazerij een
blok aan het been van de bona fide on
dernemingen en een beletsel voor een
gezonde ontwikkeling. Hij zeide dat er
wettelijke maatregelen genomen dienen
te worden waardoor een einde wordt ge
maakt aan de economische verspilling op
het gebied van het vervoer en waardoor
de grondslagen worden gelegd waarop een
sociaal en economisch verantwoord ver
voer kan worden opgebouwd.
Omtrent de Kerstgratificatie voor het
personeel zeide de heer Blommers, dat de
beslissing van de minister nog moet af
komen, doch dat de tekenen voor de uitke
ring gunstig zijn.
Twee ernstig gewonden
bij autobotsing
Maandagmorgen vroeg is op de autoweg
ArnhemNijmegen een personenauto met
vrij grote snelheid tegen een langs de weg
staande vrachtauto gebotst. De inzittenden,
de heren Sparenberg en Peer, respectieve
lijk directeur en procuratiehouder van dc
firma Gimborn te Zevenaar, werden vrij
ernstig gewond. Beide auto's werden zwaar
beschadigd. Toen het ongeluk gebeurde
was het mistig.
„WATERMAN" NAAR INDONESIë.
Het troepenschip „Waterman" zal mor
gen uit Rotterdam naar Indonesië vertrek
ken, teneinde aldaar repatriërende troepen
aan boord te nemen, Het schip is op de uit
gaande reis slechts ten dele bezet. Enkele
kleine detachementen zullen de reis naar
Indonesië meemaken, namelijk enig perso
neel van het K.N.I.L.. dat met verlof hier
te lande heeft vertoefd, een detachement
van de Koninklijke Marine, bestemd voor
normale aflossingsdoeleinden, alsmede een
groep specialisten der Koninklijke Land
macht.
DERDE BATALJON GRENADIERS
REPATRIEERT.
Met de „Johan van Oldenbarnevelt", die
omstreeks 6 December te Amsterdam wordt
verwacht, repatrieert onder andere het
derde bataljon van het garderegimenl gre
nadiers. Op 7 Mei 1946 kwam dit bataljon
te Amersfoort onder de wapenen. Het ver
trok met de „Tegelberg" op 3 October 1946
naar Indonesië.
DEGEN- EN SABELWEDSTRIJDEN IN
DE RIPPERDAKAZERNE. Woensdag wor
den in dc Kipperdakazerne schermwedstrij-
den gehouden, waaraan deelnemen leden van
de Koninklijke Marine Sportschool te Den
Helder, de politie van Amersfoort, de politie
van Haarlem en de School K-troepen te
Haarlem. Des morgens staan sabelwedstrij
den op het programma en des middags
degenwedstrijden.
JEAN STOCK SLAAT CYRILLE DELAN-
NOIT. Na de nederlagen van zijn broers
Edgard en Etienne, is ook Cyrille Delannoit
er niet in geslaagd als overwinnaar de ring
van het Palais des Sports te Parijs te ver
iaten. De Belgische kampioen verloor zijn
gevecht tegen de Fransman Jean Stock op
punten.
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 29 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Lalira" (Haagse Come-
die), 8 uur. Frans Hals: „Twee Yankees in
Trinidad", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Zo is vader", 18 j.. 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Palace: „De fluwelen handschoen", 18
j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De vrij
buiter", 18 j.. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „De
cobra-afgod", 14 j., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „De wet van de zweep", 14 j., 2.30,
7 en 9.15 uur
WOENSDAG 30 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Salzburger Marionetten
theater, 8 uur. Krelagehuis: Lezing over „De
stenen spreken", 8 uur. Bioscopen: Middag»
en avondvoorstellingen.
