IJmuider Courant
Een Erfenis
Haarlems Dagblad
Zes maanden gevangenisstraf geëist
tegen oud-burgemeester van Den Haag
Onderwijskwesties aan de orde
Nog zes leden der bemanning
de „Doros" gevonden
van
'6ii Jaargang No. 19425
Bureaux: Kenriemerlaan 154, Telef. Adm. 5487,
Telef. Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K 2560),
Terrasweg 47, Santp. - Haarlem: Gr. Houtstr. 93,
Telefoon 10724. Directeur-Hoofdredacteur 15054.
Adv.tarieven op aanvrage bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
HET IS NU BIJNA een halve eeuw ge
leden dat de eerste uitreiking van
Nobelprijzen geschiedde. De datum was 10
December 1901; 10 December is de ver
jaardag van Alfred Bernhard Nobel's dood,
in 1896. De uitreiking heeft nu pas weer in
Stockholm plaatsgehad; er is het gebruike
lijke Nobel-feest bij gehouden met een
banket in het indrukwekkende stadhuis der
Zweedse hoofdstad. Maar de prijs voor
litteratuur is dit jaar niet toegekend. Birger
Ekeberg, die de hoogste functionaris van de
Nobel Stichting is, heeft verklaard dat hier
uit volgt, dat in December 1950 twee prijzen
„oor litteratuur zullen worden gegeven». Die
van dit jaar is ejus alleen maar uitgesteld.
Dit lijkt een nogal moedige aankondiging,
want ten aanzien van de prijs voor letter
kunde heeft de erflater voorgeschreven,
dat die moet worden toegekend aan de man
die het beste werk geschreven heeft dat zich
door verheven ideeële doelstellingen ken
merkt. Ook in een tijd als deze worden nog
wel werken met verheven, ideeële doelstel
lingen geschreven, maar talrijk zijn zij niet
en niemand zal beweren dat zij het ken
merk van de moderne litteratuur vormen.
Nu lijkt het voorschrift: het beste te kiezen
van wat er is, naar de 'letter altijd wel uit
voerbaar. Maar daar kan de Nobel Stich
ting zeker niet mee volstaan; het gekozen
werk dient aan hoge litteraire eisen te vol
doen. De moeilijkheid om niet alleen
knappe" werken te vinden een term die
tegenwoordig zeer in trek is maar boven
dien scheppingen, die door verheven,
ideeële doelstellingen bezield zijn, heeft
de Stockholmse academie blijkbaar van de
toekenning in dit jaar doen afzien. Dat een
jaar uitstel haar zoveel moed verschaft, dat
zij twee litteratuur-prijzen voor December
1950 belooft, noem ik moedig.
Ge weet misschien dat er jaarlijks vijf
Nobel-prijzen kunnen worden uitgereikt,
namelijk voor natuurkunde, scheikunde,
geneeskunde, letterkunde en tenslotte het
moeilijkste geval van alle: de vredesprijs.
Over de eerste vier prijzen beslissen Zweed
se instellingen te Stockholm, over de
vredesprijs een commissie van vijf leden
uit het Noorse Storting (het parlement) te
Oslo. De nationaliteit der candidaten mag
niet in het minst meetellen. Maar in 1937
werd Adolf Hitler zo boos over de toeken
ning van de vredesprijs aan de Duitse paci
fist Karl von Ossietszky (die hij gevangen
had laten zetten) dat hij zulks een beledi
ging van Duitsland noemde. - Hij ver
bood de Duitsers ooit meer een Nobel-prijs
te aanvaarden en stelde zelf drie geldprij
zen van ongeveer gelijke waarde in. Hel
jaar daarop stierf Karl von Ossietzky.
Maar Hitler is nu ook dood. Het is niette
min eep vrij riskante zaak in deze wereld
gebleven, een zo hoogbegaafd pacifist te
zijn dat men voor een Nobel Prijs in aan
merking komt. (Een pacifist is eenvoudig
iemand die de vrede voorstaat; het woord
is gevormd van het Latijnse woord pax, dat
vrede betekent.)
Alfred Nobel heeft moeilijk kunnen ver
wachten dat het, drieënvijftig jaar na zijn
dood, zo in de wereld gesteld zou zijn. Hjj
moet meer hoop gehad hebben. Hij was een
Zweedse ingenieur en chemicus, die eerst
het dynamiet (1863), later nitroglycerine
(1875) en ballistiet (1887) uitvond, deze
geduchte nieuwe ontploffingsmiddelen, m
een toenemend aantal fabrieken liet ver
vaardigen en zich een vermogen van zo
ongeveer twintig millioen (in vooroorlogse
guldens gerekend) verwierf. Met zijn arbeid
had hij dus op geduchte wijze bijgedragen
tot hetgeen men „verbetering der bewape
ning" pleegt te noemen. Zijn explosiva had
den natuurlijk ook hun nut voor vrediger
doeleinden, maar wat geldt, in de pv act ijk
des levens, als hoofdzaak? Zie atoom
energie. Alfred Nobel ging later over de.
waarde en de gevolgen van zijn Uitvindin
gen denken. Hij ontmoette Bertha von Sutt-
ner, de schrijfster van een eertijds vermaard
werk onder de titel Die Waffen Nieder (De
wapens neder) om het maar ronduit te
zeggen: een pacifiste. Zij had veel invloed
op hem en hij besloot het grote vermogen,
dat hij had vergaard, na zijn dood aan het
heil der mensheid ten goede' te doen komen.
Die merkwaardige erfenis blijft zich maar
doen gelden. Dat vermogen wordt goed be
heerd en de kwestie van die jaarlijkse toe
kenning blijft de mensheid aan haar moge
lijkheden en haar plichten herinneren. Als
Hitier de oorlog gewonnen had zou hij zeker
Zweden ook nog ingepikt hebben en een
eind hebben gemaakt door toedoen van
een „r jmmissaris voor de niet-commerciële
verenigingen" aan het hinderlijk bestaan
van de Nobel Stichting. Maar dat is niet
doorgegaan. Hitler is dood en in Stockholm
blijven ze hun jaarlijkse Nobel-feesten en
uitreikingen houden. Het ligt misschien aan
mij dat ik niettemin geen feestelijk gevoel
ondervind, als ik denk aan de 'mate van
vervulling van de idealen des erflaters.
Duits afgevaardigde
van anti-semietisme verdacht
De sociaaldemocratische fractie van de
West-Duitse Bondsdag heeft heden be
kendgemaakt, dat zij zal voorstellen de
parlementaire onschendbaarheid van de
afgvaardigde der rechtse Duitse partij
Wolfgang Iiedler op te heffen, zodat een
vervolging tegen hem kan worden inge
steld wegens antisemietische uitlatingen.
Volgens de Frankfurter Rundschau is het
departement van Justitie van de staat
Sleeswijk-Holstein voornemens Hedler te
vervolgen, omdat hij vorige maand in een
rede voor een partijbijeenkomst zou heb
ben verklaard: „Men mag op het ogenblik
van mening verschillen over de vraag of
het juist was de Joden te vergassen. Er zijn
mogelijk ook nog andere middelen geweest
om hen kwijt te raken".
Hedler verklaarde in een interview met
het officiële Amerikaanse blad Neue Zei-
tung, dat de Frankfurter Zeitung een on
juist verslag van zijn rede had gegeven.
Ofschoon Hedlers partij deel uitmaakt
van de regering, sprak heden ook het of
ficiële orgaan van kanselier Adenauers
christen democratische partij zich uit voor
opheffing van zijn parlementaire on
schendbaarheid.
Een woordvoerder van de Duitse partij
heeft heden verklaard, dat zijn partij een
onderzoek naar de rede van Hedler zal
mstellen. Als de beschuldiging waar zou
Bhjken, zou de partij Hedler vragen om
pjn zetel in de Bondsdag ter beschikking
te stellen.
Editie voor Velscn, IJmuiden, Santpoort en Omstreken van
cn <£tyrcrtjtc 'ftaarlnnsrtic Courant (2tnno
Donderdag 15 Décmber 1^40
Uitgave van de Grafische Bedrijve una te.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- Feest
dagen. - Abonnementen per week 33 cent. per
kwartaal 4,25 Franco per post f 4,75. - Giro
rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
Tegen zijn ex-secretaris een straf gelijk aan het
voorarrest gevorderd
Voor de economische politierechter in
Den Haag heeft terechtgestaan drs. W. Bos,
ex-secretaris van 'de vroegere burgemeester
van Den Haag. Hem waren drie overtre
dingen van de deviezenvoorschriften ten
laste gelegd. Uit getuigenverklaringen
bleek dat drs. B. een niet legaal gebruik
gemaakt heeft van deviezen, welke ont
trokken waren aan het Zwitserse vermogen
van een Nederlandse ex-politieke delin
quent. Verdachte gaf toe, dat in samen
werking met de ex-burgemeester, mr. Vis
ser, 50.000 franc van dit vermogen was vrij
gemaakt, waarvan de burgemeester 10.000
franc voor toeristische doeleinden heeft
overgenomen. Een gedeelte van het reste
rende bedrag werd omgezet in 5000 dollar
en 9000 gulden, die door verdachte B. per
vliegtuig naar Nederland werden gesmok
keld.
Mr. Visser ontkende |ls getuige iets met
deze smokkelarij uitstaande te hebben ge
had. Als getuige a décharge verklaarde een
inspecteur der rijksrecherche dat drs. B.
na dienstreizen naar Zwitserland steeds be
langrijke inlichtingen verstrekte. Getuige
wilde op de aard dezer inlichtingen niet
ingaan.
De officier van justatie eiste tegen drs.
B. een gevangenisstraf gelijk aan het voor
arrest van 5y2 maand. In zijn uitvoerig re
quisitoir zeide hij onder andere, in drs. B.
iemand te mogen zien, die zijn verant
woordelijkheid als beheerder van vermo
gens van ex-politieke delinquenten niet
kon dragen. Niet bewezen kan worden dat
de klacht van de beheerde, als zou drs. B.
hem hebben opgelicht, juist is. De officier
vroeg schriftelijk vonnis van de politie
rechter.
Jhr. mr. Beelaerts van Blokland, verde
diger van drs. B„ voerde in zijn pleidooi
aan, dat zijn cliënt nimmer geprofiteerd
heeft van de deviezentransacties, die hij
ten behoeve van de ex-NSB'er W. F. B.
heeft verricht. W. F. B. had in Nederland
geld nodig, maar kon geen reisvergunning
voor Zwitserland en ook geen paspoort
krijgen. B. nam genoegen met de tegen
waarde in guldens van de francs, die drs.
B. in Zwitserland van zijn rekening nam.
Toen in 1948 de zich in het buitenland be
vindende aandelen en obligaties van Ne
derlandse bezitters aan de Nederlandse
Bank moesten worden opgegeven, kwam
W. F. B. in moeilijkheden, omdat zijn ver
mogen in Zwitserland bekend was bij het
Beheersinstituut en bij het ministerie van
Financiën. Bij een onderzoek, waarbij ook
de oud-burgemeester betrokken was, ont
dekte men de niet-legale deviezentrans
acties. De oud-burgemeester heeft aanvan
kelijk ontkend bij het vrijmaken van de
50.000. franc bijde Zwitserse credietbank
het regu te hebben getekend. Bij het voor
onderzoek werd drs. B. als verdacht van
valsheid in geschrifte gearresteerd. Latei-
heeft mr. V. toegegeven het regu wel te
hebben getekend. Uitvoerig ging mr. Bee
laerts .vanBlokland in op de beweegrede
nen van zijn cliënt om zich met deze trans
acties in te'laten. Voorzover het bedragen
betrof, die op naam van drs. B. in Zwitser
land werden gadeponeerd, zeide hij, dat dit
geld is gebruikt voor het inwinnen van in
lichtingen van achter „het ijzeren gordijn".
De verdediger legde, ter staving van deze
bewering, een brief over van een niet met
name genoemde functionaris van de Ne
derlandse Veiligheidsdienst, die verklaarde
van drs B. zeer belangrijke inlichtingen te
hebben ontvangen. Het doel heiligde hier
de middelen, aldus de verdediger. De han
delwijze van drs. B. was zeker uit juridisch-
technisch oogpunt, niet legaal, maar daar
het onmogelijk bleek deviezen aan te vra
gen voor het inlichtingenwerk vond drs. B.
deze weg. Mr. Beelaerts van Blokland
achtte dit een grond voor strafuitsluiting,
zodat hij concludeerde tot ontslag van
rechtsvervolging.
De politierechter zal in deze zaak op 21
December schriftelijk vonnis wijzen.
Oud-burgemeester
staat terecht
Hierna stond de oud-burgemeester mr.
J. A. W. V. terecht, eveneens wegens over
treding der deviezenbêpalingen.
In deze zaak werden dezelfde getuigen
gehoord als in die tegen drs. B.
Het bleek, dat mr. V. in Augustus 1947
2500 Zwitserse francs door bemiddeling
van drs. B. ontvangen heeft en daarvan
een vacantie met vrouw en dochter in
Zwitserland heeft betaald. Een restant van
dit geld was volgens mr. V. in Zwitserland
achtergebleven. In Maart 1948 heeft mr.
V. 50.000 francs bij de Zwitserse crediet
bank opgenomen en hiervan 10.000 francs
tegen Nederlandse tegenwaarde overgeno
men.
Langdurig is mr. V. ondervraagd over
de besteding van deze tienduizend francs,
die hij gedeeltelijk in dollars heeft omge
zet. Mr. V. verklaarde, dat hij slechts een
klein gedeelte van dit geld heeft gebruikt
en het restant voor een liefdadig doel be
stemde, waarover hij geen mededelingen
kon doen. „Dit doel is geen Nederlands
belang geweest", zeide mr. V., „maar zelf
opgebruikt heb ik het niet". Hij heeft het
doel wel aan minister Van Maarseveen
genoemd, die toen minister van Justitie
was, doch was niet, bereid zulks in het
openbaar te herhalen'. Het ging om een
bedrag van duizend dollar en 4000 Zwit
serse francs.
De echtgenote van drs. B. die als. getuige
werd gehoord, verklaarde dat mr. V. na
de arrestatie van drs. B. getracht heeft
haar te bewegen om te zwijgen. Drs. B.
heeft aanvankelijk de schuld op zich ge
nomen voor het plaatsen van een hand
tekening van mr. V. voor de ontvangst
van de" 50.000 Zwitserse francs in Zurich.
Reeds eerder had mr. V. haar beloofd voor
haar man te zullen zorgen, indien hijzelf
burgemeester zou kunnen blijven.
Verklaring in Tweede Kamer
De officier van justitie zeide in zijn re
quisitoir, dat men zich heeft afgevraagd
waarom drs. B. wel en mr. V. niet in arrest
werd gesteld. Dit was een beleidskwestie,
zeide spreker, waarover zeer binnenkort in
de Kamer door de minister van Justitie een
verklaring zal worden afgelegd. Het is nooit
de bedoeling geweest om mr. V. niet te
vervolgen.
De officier merkte op, dat mr. V. drie
deviezenovertredingen erkent, doch niet
het overbrengen tezamen met drs. B. van
5.000 dollars en 9.000,van Zurich naar
Schiphol. Ook ontkent mr. V., dat hij
vooruit geweten heeft, dat dit transport
zou geschieden alsook het .föit, dat over
een zo groot bedrag werd gedisponeerd,
De officier eiste zes maanden gevange
nisstraf met het verzoek tot onmiddellijke
inhechtenisneming van verdachte, aan
gezien hij de mogelijkheid van ontvluch
ting niet uitgesloten achtte.
De verdediger van mr. V., mr. Nysingh,
betoogde, dat alle opmerkingen over het
burgemeesterschap van zijn cliënt hier
niet ter zake doen. De tenlaste gelegde
handelingen, aldus mr. Nysingh, laten de
functie van burgemeester geheel buiten
beschouwing. Het betreft hier uilsluitend
het overtreden van het deviezenbesluit. De
door dit besluit beschermde belangen zijn,
aldus pleiter, niet op ernstiger wijze door
mr. V. geschonden, dan door elke parti
culier, die zich aan een overtreding van
deze omvang zou hebben schuldig gemaakt.
„Indien men de gevolgen van deze rechts
vervolging voor mr. V. in ogenschouw
neemt, dan komt men eerder tot een reden
om een lichte straf toe te passen. De car
rière van mr. V. is gebroken. Gezien de
omstandigheden vroeg pleiter oplegging
van een geldboete.
Ten aanzien van de eis tot onmiddel
lijke inhechtenisneming verklaarde mr.
V., dat hij er niet aan denkt te vluchten.
De politierechter wees het verzoek tot
inhechtenisneming af' en bepaalde de
schriftelijke uitspraak op 21 December.
Kostof ter dood veroordeeld
Het Bulgaarse opperste gerechtshof heeft
Woensdag Traicho Kostof, de vroegere
vice-premier van Bulgarije, wegens ver
raad ter dood veroordeeld.
Tot levenslange gevangenisstraf werden
veroordeeld: Ivan Stephanof, oud-minister
van Financiën, Nikolas Natsjof, vroeger
vice-president van de. economische en fi
nanciële commissie van de staat, Ivan Ge-
vrenof, oud-directeur van de rubber
industrie, Ivan Toetof, oud-hoofd van de
buitenlandse handel en Nikolas Pavlof,
oud-minister van Wederopbouw.
Tsonioe Tsontsjef, óud-gouverneur, van
de Nationale Bank, Blagoi Hadzipanzof,
voormalig ambassaderaad van Joegoslavië
te Sofia en Boris Kristof, vroeger handels-
raad te Moskou zijn tot 15 jaar gevangenis
straf veroordeeld.
Vassil Ivanovski, oud-president van de
Macedonische culturele vereniging te Bel
grado, kreeg 12 jaar en Ilya Baitzalief,
oud-ambtenaar, 8 jaar.
Tegen deze vonnissen is geen hoger be
roep mogelijk daar het opperste gerechts
hof de hoogste instantie in Bulgarije is.
Kostof werd verder nog veroordeeld tot
een boete van 1 millioen leva' evenals de
vier die levenslang kregen en bovendien
verlies van burger- en politieke rechten
voor het leven.
Soekarno richt zich
tof Indonesische groepen
Vertrouwen in de nationale
regering gevraagd
BATAVIA. 14 December (Aneta). ..Wij
hebben de Nederlanders nooit gehaat. Wat
wij haatten, was het Nederlandse kolonia
lisme, zoals wij elk kolonialisme haten", al
dus president Soekarno in een radiorede-
voering van anderhalf uur, gericht tot de
Nederlanders, de Indo-Europeanen en het
K.N.I.L. en uitgesproken voor radio-Djokja,
welke uitzending door de radio te Batavia
werd gerelayeerd. „Wat wij wilden is een
vriendschappelijke verhouding tussen de
Nederlanders en de Indonesiërs in een on
afhankelijk Indonesië."
President Soekarno begon zijn rede met
te zeggen, dat hij had gehoord van onge
rustheid onder de Nederlandse-groepen in
Indonesië over de komende weken. „Laat
u zeide hij "niet meeslepen door onge
controleerde geruchten" en hij wees er op,
dat de R.I.S. een rechtsstaat is. dat sociale
rechtvaardigheid en menselijkheid, begin
selen van de grondwet van de staat,, geen
onderscheid naar ras en huidskleur kennen
en dat, de constitutie het recht ,op bescher
ming aan allen waarborgt.
Na te hebben verwezen naar de x*esultaten
van de Haagse conferentie herinnerde Soe
karno aan het manifest van November 1945,
waarin onder andere gezegd wordt: Wij
haten de vreemdelingen niet, ook niet de
•Nederlanders, laat staan de Indo-Europea
nen, de Ambonnezcn, enzovoort. Hij herin
nerde verder aan zijn redevoeringen uit het
verleden, waaruit dat reeds gebleken was.
De verzekering van de veiligheid is een
der voornaamste plichten van de nationale
regering, zeide president Soekarno, die op
de Nedeidanders een beroep deed om rustig
en onbevreesd te blijven en om vertrouwen
te hebben in de maatregelen van de natio
nale regering. De T.N.I., zeide hij, heeft
bewezen, dit vertrouwen waard te zijn en
het is de plicht van de T.N.I. om niet vijan
dig te staan tegenover wie ook en om ieders
éigendommen te beschermen.
Zich in het bijzonder richtend tot de
TWEEDE KAMER
Begroting van Verkeer en
Waterstaat goedgekeurd
Om half twee Woensdagmiddag begon de
vergadering der Tweede Kamer die van
nacht om half een eindigde.
Er is eerst wat kleingoed afgehandeld en
toen kreeg minister Spitzen gelegenheid
om zijn Dinsdagavond afgebroken rede
voort te zetten. Gevraagd was de concur
rentievoorwaarden voor alle takken van
vervoer gelijk te maken. Die pogingen kun
nen volgens de minister echter slechts een
beperkt, terrein beslaan, want men heeft
niet onvergelijkbare factoren te maken.
Naar schatting heeft de verhoging der goe-
derentftrieven der N. S. een bedrag van acht
millioen opgebracht. De kwestie van paral
lel optreden van weg- en waterverkeer is
in studie. Het vraagstuk der onbewaakte
overwegen heeft de aandacht van het
departement. Volgend jaar zullen ermeer
beveiligingsmaatregelen in de begroting
worden voorgesteld. De minister hoopte een
bevredigende oplossing te kunnen vinden
voor de fietsen met hulpmotor. Naar schat
ting is met het autorijden op Zondag een
deviezenbedrag van 20.000 a 30.000 per
Indo-Europeanen zeide de president: „In
donesië is uw vaderland."
Tot het K.N.I.L. richtte hij een boodschap
waarin hij zeide dat gelegenheid bestaat
om toe te treden tot het Indonesische leger
om mede te werken aan de verdediging van
het eigen vaderland en de eigen vlag. Soe
karno zeide iedex-s inneidijke moeilijkheden
te beseffen. „Elk keerpunt in de geschiedenis
eist geestkracht en thans is er een keerpunt
gekomen. De R.I.S. zal uw belangen en die
van uw familie behai-tigen. Als ge dienst
wilt nemen, zal het leger van de R.I.S. u
met open armen ontvangen en zo niet, dan
zullen uw rechten worden geëei-biedigd."
Kerstboom
de Dam
op
Een helder schijnsel dat
de komende 4 Kerstmis
aankondigt in deze bij
zonder donkere dagen
verlicht de Amsterdamse
Dam en tekent grillige
schaduwen op de gevel
van de oude Nieuwe
Kerk. Het Leger des
Heils vraagt met dit
licht hulp en medewer
king bij zijn liefderijke
pogingen om met de
Kerstdagen wat licht aan
vele arme tobbers te
geven.
Verkiezing Prov. Staten
op 26 April
DEN HAAG, 15 Dec. (A.N.P.) De ver
kiezingen voor de Provinciale Staten van
Noordholland en van Zuidholland zullen
worden gehouden op Woensdag 26 April.
De candidaatstelling is in alle provincies,
krachtens de wettelijke bepalingen, op de
tweede Dinsdag in Maart.
Van de Nederlandse opvarenden is
alleen de eerste machinist gered
De kustwacht te Norfolk in Virginia heeft
medegedeeld, dat er nog zes overlevenden
zijn gevonden van het Nederlandse schip
„Doros", dat Maandag voor de kust van
Florida in brand vloog.
Dit brengt het aantal overlevenden op 14.
Het schip „Williaxïisburg" heelt de zes man
nen in de afgelopen nacht opgepikt.
Volgens een radiobericht van de „Wil
liamsburg" is een van de zes geredden over
leden.
De „Williamsburg" heeft de mannen aan
getroffen op ongeveer vijftig kilometer ten
Noorden van San Salvador, iets ten Zuiden
van de plek, waar de „Doros" Maandag is
vergaan.
De vijf overlevenden aan boord van de
„Williamsburg" zijn Charles Durham, An
tonio Skippi, Thomas Williams, Lucian
Pastera en Franklin Migick. De naam van
de overledene is waarschijnlijk Phillips.
De „Williamsburg" was op weg' naar Phi
ladelphia.
De acht overlevenden van de „Doros"
die door de tankboot „SpaxTows Point" wa-
rep opgepikt, zijn door een vliegtuig van
de Amerikaanse kustwacht overgenomen
en naar Miami in Florida gebracht. De
eerste machinist R. Helmers, de enige Ne
derlander onder de geredden, verklaarde
dat alle andere officieren om het leven zijn
gekomen. De steward Edward Amzand
verklaarde dat zich Maandag om ongeveer
11 uur een ontploffing had voorgedaan.
De oorzaak wist hij niet. De ontploffing
deed zich midscheeps voor en binnen en
kele seconden stond het gehele schip in
vuur en vlam. De steward rende naar een
reddingboot en hielp bij het uitzetten. Er
waren volgens hem 26 man aan boord. „Ik
v/eet niet wat er met de anderen gebeurd
is", zeide hij. „Velen sprongen te waten en
wij hebben er enkelen opgepikt. De kok
zat alleen in een boot en wij waren met
z'n dertienen. Daarom stapte een aantal
over in de boot van de kok. Daarna heb
ben wij hen niet meer gezien", aldus de
steward.
De directie van de K.N.S.M. deelt mede,
dat de tanker „Sparrows Point" uit een op
zee drijvende sloep de volgende opvaren
den van de „Doros" aan boorcl heeft geno
men: R. Heimers, 1ste machinist en enige
Nedei'lander; E. Amzand,' kajuitbediende; L.
Imanbanks, bediende in algemene dienst;
B. A. Dickenson, matroos; E. N. Rol, olie
man; M. M. Beaumont, lichtmatroos; E. R.
M. Balai, olieman en 'J. Butterfield, allen
uit Curagao.
Op Balai na, die ei-nstige brandwonden
heeft opgelopen, verkeren, volgens de di-
rectie der K.N.S.M., alle geredden in goe
de welstand. De bemanning van de „Do
ros" bestond uit 26 koppen, van wie tien
Nedei-landers en 16 opvarenden uit West-
Indië en Zuid-Amerika. Het schip, dat met
meel en stukgoederen geladen was, voer
op de lijn New Yoi-k-Haiti van de New
York-West Indië-dienst.
Een vliegtuig van de Amerikaanse kust
wacht heeft Woensdag het bx-andende wrak
van de „Doros" ontdekt en seinde „geen
overlevenden opgemerkt".
Gezagvoerder J. C. Kroon
De gezagvoerder van de „Doros", kapi
tein J. C. Kroon is een Haarlemmer. Hij is
op 6 Maart 1896 in Amsterdam geboren en
trad op 26 November 1914 bij de K.N.M.S.
in dienst als stuurmansleei-ling. In de loop
der jaren heeft hij alle rangen doorlopen
en in het begin van dit jaar werd hij be
noemd tot gezagvoerder. Ook in de oorlogs
jaren heeft hij gevaren. De heer Kroon
staat bij de maatschappij hoog aangeschre
ven en wordt beschouwd als een der beste
leden van het varend personeel.
Voorlopige grondwet der R.I.S.
ondertekend
BATAVIA, 14 December (Reuter).
In het republikeinse gebouw aan Pengan-
saan Oost te Batavia werd heden de voor-
lopige grondwet der Verenigde Stateix van
Indonesië ondertekend.
Drs. Roem, de voorzitter van het natio
nale voorbereidingscomité, tekende als
eerste het document. Vexwolgens geschiedde
dit door de vertegenwoordigers van 16 deel
staten.
Vrijlating gevangenen
in Indonesië
BATAVIA, 14 December (Aneta).
Het nationaal voorbereidingscomité heeft
bekend gemaakt, dat sedert het „staakt de
vijandelijkheden" door de Nederlandse
autoriteiten in totaal 8,777 politieke 'en
krijgsgevangenen zijn vrijgelaten. Er zijn
nog 1.574 gevangenen, van wie 1.300 eer
der dan oorspronkelijk was bepaald, zullen
worden vrijgelaten. Deze vrijlating ge
schiedt de volgende week. Aan 3.194 ge
vangenen, die zich aan misdaden hadden
schuldig gemaakt, werd amnestie ver
leend.
Menzles Australisch
kabinetsformateur
Gouverneur-genex-aal McKell heeft Ro
bert Menzies, de Australische liberale lei
der formeel opdracht gegeven eén nieuwe
regering te vormen.
Menzies verklaarde te verwachten, dat
hij Zondagavond zijn kabinet bekend zal
kunnen maken.
Wysjinski in Berlijn
De onder Sovjet-Russische controle
staande Berlijnse radio-omroep heeft mede
gedeeld, dat de Sovjet-Russische minister
van Buitenlandse Zaken Andrei Wysjinski
Woensdag in Berlijn is aangekomen op uit
nodiging van de Oost-Duitse regering.
Wysjinski zal tot hedenavond te Berlijn
blijven. Op een pei'sconferentie mël ver
tegenwoordigers van de Oost-Duitse pers
heeft Wysjinski de Oost-Duitse republiek
verzekerd van de actieve steun der Sovjet-
l Unie.
Zondag gemoeid. De Friese Brug te Alk
maar en de tunnel te Velsen zullen woiden
aangepakt, zodra de mogelijkheid daartoe
bestaat. Naar 's ministers oordeel be
tekent het wederinvoeren van een veer-
tarief op de Schelde niet het breken van
een belofte van een vroegere regering.
Mr. Van der Feltz (C.H.) had een
amendement ingediend, ten doel hebbende
te voorkomen, dat in 1950 een veergeld zou
worden geheven. De minister handhaafde
zijn standpunt echter, opmerkend dat het
een kabinetsbesluit gold. Niettemin wilde
hij zoeken naar een redelijke oplossing.
Mx\ Van der Feltz heeft daarna zijn
amendement ingetrokken.
Tenslotte is de begroting zonder hoofde
lijke stemming goedgekeurd. De begi-oting
van het Scheepvaartfonds ging zonder be
raadslaging of stemming onder de hamer
door.
Onderwijs
Des avonds om acht uur werd de begro
ting van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen in bespreking genomen. De voor-»
zitter had, in overleg met de onderwijs-
specialisten uit de Kamer, verzocht buiten
beschouwing te laten de reorganisatie van
hoger onderwijs, kunsten en wetenschap
pen en het verband tussen industrialisatie
en onderwys.
De heer Tejrpstra (A.R.) vroeg met
het oog op de komende wet op het kleuter-
ondex-wijs financiële gelijkstelling.
De heer V a n S 1 e e n (Arbeid) vond dat
's ministers bemoeiingen zich teveel in de
administratieve sector bewegen. Er dient
meer vx-jjheid voer experimenten te zijn.
De heer Stokman (K.V.P.) achtte
herziening der onderwijsinstellingen in on
derling verband nodig om tot een afgerond
scholenstelsel te komen.
Mevrouw FortanierDe Wit (V.V.
D.) zeide liever een positiever geluid over
de onderwijsvernieuwing te hebben ge
hoord. Men moest kunnen bevroeden ixx
welke richting de eigen opvattingen van de
minister gaan. Op de H.B.S. wilde zij de
leerlingen meer in kennis brengen met
maatschappelijke vx'aagstukken. Zij be
pleitte aanstelling van een staatssecretaris.
De heer Gortzak (C.P.N.) wilde een
algehele herziening van het onderwijsstel
sel en protesteerde tegen het houden van
militaire lezingen op scholen.
De heer Peters (K.V.P.) had ex-nstige
bezwaren tegen veel huiswerk en tegen
overlading der programma's.
De heer Tilanus (C.H.) wilde weten,
wat de minister bedoelt met een i-eorgani-
satie in de tóp van het departement.
Minister R u 11 e n verklaarde, dat er nog
geen kijk is op een plan voor voorzieningen
voor de ovex-gang van de lagere school naar
andere scholen. De onderwijsvernieuwing
moet zich voltrekken binnen het onderwijs
stelsel' zelf. De minister overweegt wijzi
gingen in de examens in moderne talen,
beperking der leerstof, meer ruimte voor
facultatieve vakken en wijziging der uren
tabellen. De aanmelding voor de kweek
scholen stijgt, zeide hij. Bij de onderwijs
vernieuwing moet naar zijn oordeel het
accent vooral liggen op de Vormende waar
de van het onderwijs. Een aantal andere
punten zal de minister bij de afdelingen
der begroting behandelen.
Bekendmaking van het
Nationaal Comité te Batavia
BATAVIA, 15 December. (Aneta).
Het nationaal voorbereidingscomité heeft
de volgende bekendmaking uitgegeven:
„Op de dag van de souvereiniteitsover-
dracht worden, in afwachting van verdere
beslissingen van de regering der RIS, alle
burgerlijke ambtenaren, onder wie ook de
politie, die op het tijdstip van de souve-
rèfitfteitsoverdracht werkzaam zijn bij de
voorlopige federale regering, ambtenaren
van de organen en diensten der R.I.S. en
blijven als zodanig hun verantwoordelijk
heden uitoefenen.Burgerlijke ambtenaren,
onder wie de politie in dienst van rege
ringen en besturen der deelgebieden, blij
ven hun verantwoox'delijkheden uitoefe
nen ip de betrokken deelgebieden in over
eenstemming met de regeringen en bestu
ren van die deelgebieden. Ieder is ver
plicht deze ambtenaren in de uitoefening
van hun taak te erkennen.
De strijdkrachten der R.I.S. zullen op
treden in opdracht van de nationale In
donesische regering der R.I.S. De politie
van de deelgebieden zal optreden in op
dracht van de regeringen en besturen dier
deelgebieden. De Nederlandse troepen van
land- cn zeemacht zullen niet optreden
behoudens op uitdrukkelijk verzoek van
de regering der R.I.S. en met goedkeuring
van de regeringen of besturen der betrok
ken deelgebieden, indien hulp xxodig mocht
zijn ter verzekering van de oi-de en veilig
heid".
Ixx een andex-e bekendmaking die tege
lijk met de eerste werd uitgegeven, zegt
het nationaal voorbereidingscomité, dat de
dag van de souvereiniteitsoverdracht den
vrije dag zal zijn, evenals de daarop vol
gende, doch dat de vitale bedrijven zullen
blijven doorwerken.
WISSELEND BEWOLKT
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond, opge
maakt te 10,uur:
Matige en in de kuststreken aanvan
kelijk nog krachtige wind uit Weste
lijke richtingen. Zwaar bewolkt met
opklaringen en enkele buien. Voorna
melijk In de Noordwestelijke helft van
het land iets zachter.
16 December:
Zon op 8-42 uux-, onder 16.29 uur
Maan op 4.29 uirr. onder 13.56 uur
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 15 December:
Hoog water: 11.28 en 00.00 uur.
Laag water: 6.49 en 19.19 uur.
Vrjjdag 16 December:
Hoog water: 0.04 en 12.32 uur.
Laag water: 8.02 en 20.24 uur.
