Omwenteling op historisch polderland
„Het wordt een verschrikkelijke legpuzzle"
Betje Wolff en Aag|e Deken herleefden
één avond in Beverwijk
C Kort en Bondh
Dinedag 17 Januari 1950
D
Ruilverkaveling van de Velserbroek
BOER DIJKMAN VAN HUIZE ,,'t Spijk" in de Velserbroek is in zijn hart een beetje
trots op de onooglijke koperen ring, die bij hem achter in de kleerkast ligt opge
borgen. I-lij wijst de binnenkant van het stukje metaal, waar het jaartal 1632 onhan
dig ingegraveerd staat. Die ring vond hij een poosje geleden op „het eiland" het
rommelige plukje land in een ondiep grachtje, waar vroeger Huize ,,'t Spijk" in al
haar glorie moet hebben gestaan. Wat boer Dijkman van de geschiedenis van zijn
boerderij weet, heeft hij van horen zeggen en dat is niet veel, maar uit de ring met
het jaartal valt toch wel af te leiden, dat het in de Velserbroekpolder bar oude grond
moet zijn. Oude, vette klei, die geslacht op geslacht een kleine poldergemeenschap
werk en eten heeft gegeven. En nu, na al die honderden jaren komt plotseling een
heftige beroering door het land bezijden de Rijksweg gevaren, draglines en opzichters
met laarzen, landmeters en Belze knapen met eelt in de knuisten zijn het Hofgeester-
wegje af komen zakken om zich op een stukje land te nestelen, en met grote woon
wagens de grond te doorwroeten en er 's avonds onder de kraan hun laarzen af te
spoelen.
De Velserbroekpolder wordt verkaveld.
„Ruilverkaveld" heet het voluit en zeker
de helft van de dikke vijftig boeren van
deze 500 bunder land hebben er in het be
gin vuur en vlam door gevat. Die oude
polder waar vader en grootvader en zijn
vaders vader het dagelijkse brood aan ont
worsteld hebben, zou in nette, rechte stuk
ken verdeeld worden? En er kwam een
weg dwars doorheen, van de Rijksweg
onder Santpoort naar Spaarndam? Ze
hebben er zware gesprekken over gevoerd
en ze zijn als ingelanden naar de ver
kavelingsvergaderingen in „Zomerlust"
gegaan om hard en dreigend „tegen" te
roepen.
Maar er waren meer „voors".
Dijkman, die op een van de oudste
stukjes polder boert, heeft er eerst ook een
zwaar hoofd in gehad. Anderen hadden
nog meer dan een zwaar hoofd: ze haddon
een brugje of een vlonder, die wel eens
vernield zouden kunnen worden door al
dat vreemde gespuis met hun machines en
wie lette hen, die brugjes vlot weg te
halen? Maar de draglines legden zelf een
paar stevige balken over de sloten en
kropen op hun rupsbanden door de weiden,
naar het begin van de rij witte paaltjes,
die de loop van de nieuwe afwatering aan
gaven.
Daar hebben ze hun zware bakken in
de natte klei laten kletsen en hun motoren
laten brommen.
De „hora" en haar collega-dragline moe
ien zich hap voor hap door de taaie klei
2200 strekkende meters per week
heen bijten en machinist Blauw haalt met
een verwonderlijk gemak de zwaregrond
naar zich toe om dan keurig het veen van
de onderlaag te scheiden van de vrucht
bare klei. Twee „afstekers" voor de nette
slootkanten en een smeerjongen comple
teren de bemanningvan een dragline
in totaal werken zo slechts 15 arbeiders in
de Velserbroekpolder.
Deoude tocht nummer 6, die eeuwen
lang als een wonderlijke rivier door de
Velserbroek kronkelde, werd zonder com
mentaar volgegooid en een kaarsrechte
stx'eep vol water kwam er voor in de
plaats.
En de boeren ze stonden er bij.
Ze mopperden op het kostelijke land,
dat vernield werd door de „Lorain" een
van die. gulzigaards op rupswielen. Ze
zagen de zwarte modder over het najaars
gras gestrooid worden en ze schudden het
hoofd.
In Mei - een verjongde
polder
De voorstanders van dat nieuwerwetse
gegraaf bleven optimistisch: dat hele zaak
je was immers in Mei 1950 aan kant en
dan lag de Velserbroek vernieuwd en ver
jongd, ontsloten en modern onder hun
grage handen. Dan hoefde Schoorl niet
meer van de ene hoek van de polder naar
de andere te zwerven, om zijn overal ver
strooide zestien bunder te bewerken, want
hij zou zijn grondbezit zoveel mogelijk
om huis heen hebben gekregen.
En niemand zou meer elke dag over het
land van een ander hoeven, om naar een
verloren perceeltje achter in de Velser
broek te komen.
Want dat is een probleem geweest, met
het vertrappen van elkanders kostelijk
land door vee, door klompen en door
het gerij. Het kon vaak niet anders, maar
er is ongelooflijk veel land redeloos ver
treden op -die manier.
„Onze oude polder", zeiden de tegen
standers en zij keken er meewarig bij
over hun pijp, want zij dachten aan
Polderlasten omhoog
Eén zuighevelinstallatie met een capaci
teit van 2700 kubieke meter per uur
bemaalt de hele Velserbroekpolder. Als
straks de ruilverkaveling voltooid is,
zal het gemaaltje van machinist C.
Willemsen het vrijwat gemakkelijker
krijgen: schone, diepe en vooral rechte g
sloten en een ideale boezem helpen hem 3
bij een vlotte bemaling van de drie 5
delen WestbroekOostbroek en Dam
mers. Dat de polderlasten desniettemin
flink zullen stijgen, moet dan ook ge-
zocht worden in de kostbare verkave
ling zelf. Maar ook hier gaat de cost
voor de baet. uit en- de meer economi
sche bewerking van het nieuw-ver-
deelde land zal hopelijk deze stijgende
kosten op den duur goedmaken.
Bezijden de oude Heerenwegvan
Haarlem naar Velsen liggen de lage
landen van „de polder". Oude lappen
vette klei met liiqr en daar een splinter
zand, die sinds onheuglijke tijden door
een gesloten maatschappij van boeren
worden bewerkt: onverzettelijk in de
goede zin (fes woords „behoudend".
Vroeger bespoelde het IJ en het Wijker-
meer de bedijking van deze Velserbroek
in de laatste wereldoorlog kwam zij
blank te staan en nu is de mens er bezig
met draglines en bulldozers. Deze aller
laatste gebeurtenis is misschien wel de
ingrijpendste uit de polderhistorie. Hoe
het voor en tegen door de polderbewo
ners wordt afgewogen, vertelt neven
staande reportage.
Prijsnotering
I Veiling „Kennemerland"
16 Januari 1950
Andijvie 5468; andijvie (glas) 3695:
spruiten (gesch.) 4279; spruiten (ongesch.)
1545: bloemkool 2431; prei A I 3357;
witlof A I 2836; waspeen 1030; boerekool
1725; groenekool 827; gelekool 68; rode
kool 610; Bloemendaalse gele 1220; knol
selderij 13—35; kroten 6—8VL-; breekpeen
611; uien 18—28; sjalotten 18—22.
Causerie over Zwitserland
Vrijdag 27 Januari zal de secretaris van
de Nederlandse Reisvereniging de heer De
Beurs in de bovenzaal van veilinggebouw
„Kennemerland" te Beverwijk een causerie
houden over Zwitserland.
Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling in oprichting
Hedenavond zal Jef Last op een bijeen
komst van het Instituut voor Arbeiders
Ontwikkeling in de bovenzaal van café
Timmer een inleiding houden.
Aan het einde van deze bijeenkomst zal
een afdeling Beverwijk van het Instituut
worden opgericht.
de vaders en de vaders van de vaders.
„Daatje Snijders gaat middendoor en
Dikke Lou raakt zijn kop kwijt",
zeien ze dan ook nog en ze hadden
gelijk, want Daatje wordt straks in
twee stukken gehakt en Lou zal even
eens onder het mes komen.
Deze oude namen van percelen, waarin de
oorspronkelijke eigenaars zijn vernoemd,
tekenen wel scherp, welk een historische
grond met de dragline bewerkt wordt,
want op de oude kaarten van de polder
komen ze al voor. Als straks zowel de per
celen Daatje als Lou ter ziele zullen zijn,
verdwijnen de namen wellicht, maar de
boer, die deze stukken land moet bewer
ken, kan er dan tenminste bij komen en
hij kan er staat op maken dat de afwate
ring piekfijn in orde is.
't Is altijd wat
Machinist Willemsen, die in het uiterste
Oosthoekje van de polder woont de
stilste plek tot de nieuwe weg er is
weegt de voor en de nadelen van deze om
wenteling nauwkeurig tegen elkaar af en
dan zegt hij op zijn bedaarde toon: „Niet
omdat ik uit m'n isolement verlost word,
maar omdat het goed voor de polder is, zal
die verkaveling een zegen blijken te zijn."
En hij, die dertig jaren in deze gemeen
schap gehuisd en verkeerd heeft, weet te
vertellen van de boer, die in een noodbe
huizing aan de Rijksweg woont, waar ,,'t
Is altijd wat" spottend op de gevel staat en
die door zes percelen moet banjeren vcor
hij zijn hoekje land in dè punt van de pol
der heeft bereikt. „Straks hoeft hij nie-
mands weiland over" wijst Willemsen op
de kaart, die de komende situatie in beeld
brengt, „want dan kan hij er van de
nieuwe weg zo opstappen. Hij of een
ander."
Of een ander!
Daar ligt een gevaarlijk probleem op
de loer, want de boeren zeggen, dat ze wel
weten wat ze hebben, maar niet wat ze
krijgen en daar hebben ze schoon gelijk
mee. Het is de bedoeling immers om de
gronden zo economisch mogelijk onder de
boeren te verdelen en daaruit volgt dus,
dat boer Schoorl een stukje land van een
„buur" aan de overkant van de polder
krijgt, die op zijn beurt misschien een
lapje van Schoorl terugkrijgt om het
nu maar eens simpel voor te stellen. Maar
die ander kan wel een minnig stukje heb
ben liggen, waar boer Schoorl nu mee in
de maag komt te zitten. Hij kan het ook
wel slecht onderhouden hebben en dan
komt de mest voor rekening van de nieuwe
eigenaar wil de grond tenminste weer
wat op peil komen.
„Dat wordt een verschrikkelijke leg
puzzle" voorspelt Willemsen.
Maar bij Staphorst en Terschelling is er
ook net zolang geschoven, tot iedereen
helemaal of bijna tevreden was, dus waar
om zou het in de Velserbroek niet moge
lijk zijn?
Opzichter Mooi, die in het kleine kamp
van de firma Sanders, Snepvanger en
Vlieger uit Rijswijk huist, heeft er ten
minste ganselijk geen zwaar hoofd in.
Hij moet overigens wel meermalen met
doorslaande argumenten komen: ér zijn
boeren en ook polderbestuurders, die bij
voorbeeld geen vertrouwen hebben in de
stukken land, welke door de vol te storten
oude sloten ontstaan. „Dat klinkt niet vol
doende" menen deze mensen en zij be
doelen er mee, dat op den duur de grond er
gaat verzakken. Maar alle oude sloten
worden „omhoog" gestort zoals dat heet,
zodat het nieuwe maaiveld straks precies
op peil komt te liggen. Mooi heeft het meer
bij de hand gehad.
Eén derde klaar
„Een derde deel is nu ongeveer klaar en
als het werkbaar weer blijft kan de polder
in Mei worden opgeleverd" vertelt de op
zichter. Een bulldozer gaat straks de oude
sloten dempen met de uitgegraven grond
van de nieuwe (die ook gedeeltelijk voor
de aanleg van de 3 meter brede wegen
wordt gebruikt), aangevuld met zand van
de „bergen' 'aan de Velsense Meervliet-
straat. Landmeter Dalebout uit Utrecht
zal dan ongeveer gereed zijn met de „leg
puzzle" want dat is zijn speciale werk
en dan kunnen de Cultuurtechnische
Dienst en de Heidemaatschappij onder
wier auspiciën dit project wordt uitge
voerd, een herboren polder aan de Velser-
broek-boeren afleveren.
Als alle rommel is opgeruimd, zullen er
waarschijnlijk geen mopperaars zijn over
gebleven. Of het moest een ongeneeslijke
zijn. J. F.
Spiegelruit gesneuveld
In de étalage van Stoutenbeeks Mode
magazijn op de hoek BreestraatNieuw-
itraat in Beverwijk, viel vanmorgen een
étalage-opstand omver en kantelde dwars
door een van de grote spiegelruiten. De
ruit bezweek en de étaleur had het na
kijken.
hi een oeroude ringdijk, die vroeger het
opkomende water moest keren, ligt achter
twee machtige inrij-palen de boerderij van
Dijkman „Huize Spijk". Van dat „huize" is
slechts het eilandje over de boerderij is
in de vroegere tuinmanswoning onderge
bracht. Dit stukje historische grond wordt
voorzichtig gespaard door de ruilverkave-
laars de ringdijk blijft onaangetast.
Beverwijk
Klaverjasclub „De Nolle" in
BVSidden-Kennemerland aan de kop
In de klaverjaswedstrijden om het kam
pioenschap van Midden-Kennemerland staal
in de klasse A de klaverjasclub „De Nolle"
aan de kop met 16 punten gevolgd door
Scheiwijck en De Viersprong, beide met 12
pnt. In klasse B staan „De Viersprong" en
De Nolle bovenaan met 16 punten, maar De
Viersprong staat er iets gunstiger voor aan
gezien zij 7 wedstrijden heeft gespeeld en
De Nolle acht.
De uitslagen van deze week luiden:
Klasse A: ScheiwijckDe Nolle 02;
AnimoBellevue uitgesteld: De Strandmeeu-
wenDe Viersprong 02. De Vriendschap
vrij.
De VriendschapDe Viersprong 20; Bel
levueDe Strandmeeuwen 20; De Nolle
Animo 20; Scheiwijck vrij.
AnimoScheiwijck 02: De Vriendschap
Bellevue 20; De StrandmeeuwenDe
Nolle 02: De Viersprong vrij.
Klasse B: De VriendschapBellevue 20;
De StrandmeeuwenDe Nolle 02; De Vier
sprong vrij.
BellevueDe Viersprong 02; De Nolle
De Vriendschap 20; De Strandmeeuwen
vrij.
De ViersprongDe Nolle 20; De Vriend
schapDe Strandmeeuwen 20; Bellevue
vrij.
De stand is nu als volgt:
Klasse A. gesp. gew. verl. pnt.
9 8
1
16
8 6
2
12
De Viersprong
8 6
2
12
Bellevue
8 4
4
8
De Vriendschap
8 4
4
8
Animo
8 1
7
2
De Strandmeeuwen
9 0
9
0
Klasse B.
7 6
1
12
8 6
2
12
De Vriendschap
8 5
3
10
8 2
6
4
De Strandmeeuwen
..7 0
7
0
Veel plezier bij K.D.O.
De klucht „Carnaval der liefde", geschre
ven door Gré van Gameren, heeft Maan
dagavond de donateurs van de R.K. toneel
stichting „Kunst Door Oefening", in het
geheel gevulde Kennemer Theater danig
aan het lachen gebracht.
De dwaze verwikkelingen rond een kruier
die als Prins Kurt von Strudelberg, en een
secretaresse die als prinses Alma ten tonele
verschijnen, hadden tot gevolg dat de hila
riteit onder de toeschouwers meermalen zo
groot was, dat een dêel van het gesprokene
verloren ging. Vooral de kruier „sloeg in"
de heer D. Adrichem gaf hem een bijzonder
vlotte typering; de journalist Johnie Fo-
garty (J. de Jonge) miste daarentegen de
vlotheid, die van een Amerikaanse dagblad
schrijver verwacht wordt. Bijzonder goed
was echter het spel van Rie Bersee als de
echte prinses Alma, waarbij mevrouw Mar
tens als Mary de werkster in één adem ge
noemd moet worden. De Griekse „vrijheids
strijder" Ignatius Popopolus, voorzitter
van de bond tot uitroeiing van alle
kroonde hoofden ter wereld, gespeeld door
de heer A. Moné bracht zijn rol zeer ver
dienstelijk en ook de overige medewerkers
droegen vele steentjes aan om deze dwaze
klucht 'waarbij natuurlijk alles op zijn
pootjes terecht komt tot een daverend
succes te maken. De regie berustte weer in
de vertrouwde handen van de heer H. Hun-
sche uit Driehuis en de toneelaankleding,
waarvoor een grote Beverwijkse firma haar
medewerking had verleend, was met smaak
verzorgd.
Na afloop van de toneelavond bleven de
donateurs van K.D.O. nog enkele uren ge
zellig bijeen op een bal, waar „de Bianca's"
de muziek verzorgden.
K.D.O. iieeft haar donateurs een avond
van de gulle lach gebracht.
Op Maandag 23 Januari zal deze vereni
ging het stuk nogmaals voor het voetlicht
brengen.
Nog steeds andijvie
op de veiling
Als gevolg van het mooie open weef
blijft de aanvoer op de groentenmarkt vrij
groot. Ook de afgelopen week werden er
over het algemeen goede prijzen besteed.
Andijvie wordt zeldzaam, maar het was
een unicum, dat in de tweede helft van
Januari nog andijvie van de koude grond
aangevoerd werd. Het aanbod yan spruiten
loopt terug. Vooro enkele kisten van goede
kwaliteit werden" nog behoorlijke prijzen
betaald. Voor de mindere sortering was de
belangstelling maar matig.
De aanvoer van prei is zeer gering; de
vraag naar dit product is groot, vooral voor
export. Enkele flinke partijen werden voor
Frankrijk en België gekocht, voor uit
stekende prijzen.
Het aanbod van witlof was iets ruimer
dan vorige week, de prijs zakte enige
centen per kg.
Waspeen is schaars, voor zuivere kwali
teit werden zeer goede prijzen besteed.
Boerekool was deze week weer flink ver
tegenwoordigd en ging vlot van de hand.
Gele- en rode kool brengen de vastge
stelde minimumprijs of iets daar boven op.
De handel in breekpeen en uien was
daarentegen weer iets vlotter.
Burgemeester Scholtens over haar leven,
haar werk en „haar" Beverwijk
Voor de leden van het Historisch Ge
nootschap „Midden Kennemerland"
heeft de burgemeester van Beverwijk,
mi". H. J. J. Scholtens in de Kennemer
Oudheidkamer Maandagavond een in
teressante voordracht gehouden over
„Betje Wolff en Aagje Deken in Bever
wijk". Vooraf 'hebben de leden de uit
breiding der lokaliteiten van de Ken
nemer Oudheidkamer bezichtigd, waar
bij de burgemeester de aanwezigen op
enkele nieuwe aanwinsten attent
maakte.
In zijn welkomstwoord bracht mr. Schol
tens dank aan de heer K. Moens voor de
uitstekende verzorging van het gebouwtje.
Verder kon spreker tot zijn vreugde mede
delen dat het ledental der vereniging nog
steeds stijgende is.
De voordracht van de burgemeester be
gon met de plaatsbepaling van de vrien
dinnen in het Beverwijk van voor en in de
Franse revolutie, Elisabeth WolffBekker,
de weduwe van een Hervormde predikant
uit de Beemster, en haar huisgenote Agatha
Deken. Toen zij in 1782 naar Beverwijk
kwamen, hebben zij blijkbaar aan haar pas
verworven bezitting de nieuwe naam Lom-
merlust gegeven; van ouds heette het goed
„De Raep".
Toen 29 April 1782 Agatha Deken door
aankoop eigenares van het buitentje werd,
is dit beschreven als „een huis, groote
thuijn met steene speelhuijs, koetshuijs en
stallingen en bosoh", te zamen groot onge
veer 3]/2 ha- Het lag in de Peperstraat waar
tlians het Sint Josephs Rustoord staat. De
beide vi'iendinnen behoorden tot de gene
ratie, die rond 'Het midden van de 18e eeuw
was geboren. In haar werk, dat sterk onder
buitenlandse invloed staat, vindt men dan
ook reeds de weerklank van nieuwe stro
men in het geestesleven.
Zes opeenvolgende jaren, te beginnen met
1782, hebben de vriendinnen op Lommer-
lust. het zomerhalfjaar doorgebracht. Zodra
de lente in de lucht was. kwamen zii reeds
naar buiten. En wellicht waren zij in de
herfst de laatsten, die de koffers pakten
voor het vertrek naar haar winterverblijf.
Het leven op Lommerlust schonk haar vol
op die stille genoegens en dat tevreden ge
nieten, aan het buitenleven eigen. Het
„rieten huisje" of prieeltje, waarvan Betje
Wolff niet ophield devlof te schrijven, heeft
haar talloze gelukkige uren bezorgd. Daar
mijmerde zij en werkte zij aan haar
schriften. Daar ontving zij wel bezoekjes.
Daar nam zij ook meestal geheel alleen
haar ontbijt, „terwijl ik schrijft zii
mijn gedachten zo eens wat ernstig bijeen
roep."
Nu rommelig en lelijk
Gewoon als wij zijn geworden aan het
tegenwoordige uiterlijk van Peperstraat en
Kerkbuurt, rommelig en foeilelijk, kunnen
wij ons kwalijk indenken, hoe het daar
anderhalve eeuw geleden nog één en al lan
delijkheid was. De tuin van Lommerlust
reikte tot het voormalige Kerkepad, waar
achter zich korenland uitstrekte. Het bui
tentje droeg zijn naam met ere, want be
halve de moeshof en de bloemtuin vond
men er zware beuken en abelen en hoog-
gekruinde, statige eiken.
Betje Wolff hield er van om hier in haar
sjeesje, bespannen met haar kleine paard,
dat zij Mignon noemde, uit toeren tc gaan.
Andere viervoetige vrienden van Lommer
lust waren Patrijsje, de hond, en twee kat
ten, die zij Grootje en Nelli noemde. Dan
was er nog haar pluimvee, dat op „Kippe-
rust", het hoenderhok, huisde, doch in het
bosje vrij rondscharrelde. Ten slotte had
Betje ook vreugde aan haar bijen.
Het milieu, waarin Wolff en Deken zich
hier bewogen hebben, was een heel klein
kringetje, eenzijdig en min of meer burger
lijk beperkt. Bij de patricisische families
voelden zij zich niet thuis. Naar het schijnt
is het lief en leed van het merendeel der
Beverwijkse bevolking, dat het Roomse
schuilkerkje bezocht, langs haar heen ge
gaan. Ook de rechtzinnige hervormden trok
ken haar niet aan. Tot het gezin der beide
vriendinnnen behoorde in deze tijd Jansje
Teerlinck,.een nichtje, dat zij als pleegkind
bij zich hadden genomen. In 1786 trad
Jansje in het huwelijk met Adriaan van
Crimpen, predikant van de toen bijna uit
gestorven Hervormde gemeente van Wijk
aan Zee en Duin. Met de pastorie dezer
gemeente in het zeedorp werd een levendig
verkeer onderhouden. Later hebben Wolff
en Deken in Den Haag haar levensavond
ten huize van de weduwe van ds. Van
Crimpen doorgebracht.
De Beverwijkse tijd is voor de twee
schrijfsters een bijzonder vruchtbare pe
riode geweest. Grote bekendheid verwier
ven zij met haar romans in de vorm van
brieven, die in deze tijd het licht hebben
gezien en door beider samenwerking waren
ontstaan. Dé voorrede van de in 1782 ver
schenen „Historie van Sara Burgerhart"
dagtekent reeds uit Beverwijk.
Lommerlust met aanhorigheden is na de
dood van de beide dames in 1804, in 1837
door koop eigendom geworden van de R.K.
Kerk. Ter plaatse is kort daarna een kerk
gebouw gesticht, dat ruim 25 jaren geleden
is vervangen door het tegenwoordige Rust
oord.
In de tuin van dit rusthuis is het bewuste
prieeltje van Betje Wolff min of meer be
waard. Men moet zich echter afvragen, of
het nog wel op zijn oorspronkelijke plaats
is blijven staan, zo zei de burgemeester en
of er na 163 jaren nog iets over is van het
toenmalige getimmerte. Vorm en afmetin
gen zullen wel overeenstemmen, daar deze
bij de talloze reparaties en vernieuwingen
in acht genomen zijn. De plattegrond meet
binnenwerks 1.98 x 2.02 m, doch de hoeken
aan de achterzijde zijn sterk afgerond. Deze
ruimte was dus groot genoeg om een kleine
schrijftafel, een bureau-fauteuiltje en een
tweede stoel te bevatten, en aan de wand
een aantal boekenplanken te dragen.
Tot besluit van deze interessante avond
dankte de heer K. Moens, de burgemeester
voor zijn uiteenzetting.
Filmavond voor het personeel
van de machinefabriek Maters
Door de personeelsvereniging der machine
fabriek C. Maters C.V. zal op Donderdag 16
Februari in de bovenzaal van het veiling
gebouw ,,'t Centrum" een filmavond wor
den gehouden.
Vertoond zal worden een film met lezing
over het werk van de Noord-Zuid-Holland-
se Reddings Maatschappij.
Praatavond voor tuinders
De Coöperatieve Tuindersvereniging „Ken
nemerland" organiseert op Donderdag 19
Januari in de bovenzaal van veilinggebouw
„Kennemerland" een praatavond. Bespro
ken zullen worden heffingen, minimum
prijzen en de P.Z.T.
VASTENAVONDBAL.
Het Vastenavondbal van de R.K. toneel
stichting „Kunst Door Oefening" zal op
Maandag 20 Februari in 'het Kennemer
Theater te Beverwijk worden gehouden.
NUTSAVOND.
De Maatschappij tot bevordering van het
Nut van 't Algemeen, departement Bever
wijk, zal op Donderdag 19 Januari in het
Kennemer Theater haar eerste avond van
dit jaar organiseren.
De bekende kunstenaresse Aafje Top zal
op deze avond onder andere voordragen
„De Parel" van John Steinbeck.
Castricum
Openbare kleuterschool
Vrijdag 20 Januari zal de vereniging
„Openbare Kleuterschool" in „De Ruslende
Jager" te Castricum een buitengewone le
denvergadering houden wegens het af
treden van de voorzitter, de heer Sjouw,
die naar Amsterdam gaat.
Op deze bijeenkomst zal een nieuwe
voorzitter gekozen worden en er zal ge
legenheid bestaan afscheid te nemen van
de heer Sjouw. Tengevolge van de uitbrei
ding der Kleuterschool zal voorts de toe
voeging van twee bestuursleden noodza
kelijk zijn.
De taak van de vrouw
Maandagavond hield Pater van Iersel in
„De Harmonie" te Castricum onder aus
piciën van de NKVB een lezing over de
taak van de vrouw in een arbeidersgezin.
Nadat pater Van Iersel gesproken had
over de opvoeding van kleine kinderen tot
6 jaar, volgens hem de belangrijkste peri
ode voor dg karaktervorming! ging hij over
tot de verhouding tussen man en vrouw.
Medeleven tonen in zijn werk, helpen bij en
interesse in zijn hobbies, achtte hij zeer
belangrijke factoren daarbij.
VITESSEHOLLANDIA
Zondag 22 Januari heeft de KNVB geen
competitiewedstrijden vastgesteld voor Vi
tesse. Daarom zal deze club een vriendschap
pelijke wedstrijd tegen Hollandia spelen.
BINNENLAND
Op 26 Maart zal Jehudi Menuhin in de
grote zaal van het Concertgebouw te Am
sterdam een violrecital geven, waarbij hij aan
de vleugel wordt begeleid door Eduard van
Beinum, ter gelegenheid van het derde
lustrum van de vereniging „Vrienden van
het Concertgebouw".
Ook deze zomer zal de stoomvaartmaat
schappij „Zeeland" een dagdienst tussen
Vlissingen en Folkestone onderhouden, welke
vooral van belang is voor landgenoten, die
een bezoek willen brengen aan de Engelse
Zuidkust, en voor Engelsen, die naar Wal
cheren gaan.
,JSen comité te Helmond, dat ter nage
dachtenis aan de tijdens de oorlog gevallenen
een monument wilde oprichten zal van haar
oorspronkelijke plannen moeten afzien. Het
heeft van hét benodigde bedrag slechts een
derde gedeelte bijeen kunnen brengen.
In de gemeenteraadsvergadering te Gro
ningen werd een adres van de E.V.C oehan-
deld, waarin deze organisatie verzoekt, een
Kerstgratificatie aan D.U.W.-arbeiders te
verstrekken. Het voorstel van B. en W. om
het adres voor kennisgeving aan te nemen
werd hierna door de raad aangenomen. De
communisten waren zo ontstemd over deze
gang van zaken, dat zij de raadszitting ver
lieten.
Maandagmiddag moest een timmerman
in het trapportaal van een huis in de Fan-
ni-us Scholtenstraat te Amsterdam enkele
werkzaamheden verrichten. Een bewoner
van de eerste verdieping dacht met een in
dringer te doen te hebben. Hij sommeerde de
timmerman te verdwijnen, toen deze hieraan
geen gevolg wilde geven, gaf hij hem een
schop. De timmerman viel van de trap en
brak een been. Hij is In een ziekenhuis op
genomen, Tegen de bewoner van één hoog 1*
proces-verbaal opgemaakt wegens mishan
deling.
Prof. ir. W. Schermerhom zal Vrijdag
per K.L.M. naar Perzië vertrekken voor het
uitvoeren van photogrammetrische werk
zaamheden. Na afloop hiervan zal prof.
Schermerhorn naar Indonesië gaan.
Ook de tweede opvarende van de Sta-
verse jol. die in October van het vorig jaar
op het Marsdiep verging, de apotheker W.
E. Beth uit Den Helder, is thans gevonden.
Zijn stoffelijk overschot is bij Den Helder
aangespoeld. Veertien dagen geleden is bij
Esbjerg in Denemarken het stoffelijk over
schot gevonden van de andere opvarende,
de heer K. Kos.
Tot raadadviseur van het ministerie
van Justitie is benoemd mr. J. H. Schouten,
thans administrateur bij dit ministerie.
„Illusies uit de lucht gegrepen" is de
titel van een cabaretprogramma, dat onder
regie van Cruys Voorbergh door beroeps-
artisten werd ingestudeerd en waarmee een
tournee zal worden gemaakt langs de onder
delen van de Luchtmacht Nederland.
HAARLEM EN OMGEVING
Voor het examen praktykdiploma boek
houden slaagden de volgende leerlingen van
het R.K. Heemsteeds Handelsonderwijs: Jen-
nae Waarmerdam, Kees Bruin, Wil Meijer,
eRin Nieveen v. Dijkum, Cos Stevens en Jan
Willemse.
„Eenvoudige Plantkunde" wordt in een
cursus van vier Woensdagavonden behan
deld met lichtbeelden door mevr. dr. J. W.
Berkelbach van den Sprenkel voor „het In
stituut voor Arbeidersontwikkeling". De cur
sus begint a.s. Woensdag in het Nutsgebouw.
De uitbetaling van f 1 als compensatie
voor kolenprijsverhoging zal Woensdag 18
Januari geschieden op de postkantoren aan
Gr. tot en met Ha.
De Haarlemse toneelvereniging „Vriend
schap zij ons doel" geeft op Donderdagavond
19 Januari in gebouw St. Bavo een opvoering
van „Het Moederszoontje" door Lennox
Robinson.
De heer W. C. Bakker, wethouder van
Financiën der gemeente Haarlem, zal van 24
Januari af des Dinsdag van 10 tot 11 uur
spreekuur houden.
Willem Andriessen geeft op Dinsdag
avond 24 Januari in de grote zaal van het
Concertgebouw een piano-recital. Zijn pro
gramma bestaat uit de Stormsonate van
Beethoven, de Handelvariaties van Brahms,
benevens werken van Debussy en Albeniz.
De heer C. v. d. Klugt is gehuldigd op
het hoofdkantoor van de firma Hooij ter ge
legenheid van zijn zilveren jubileum. Eerst
sprak de heer Th, S. J. Hooij de jubilaris toe.
Na de toespraak bood de heer Hooij namens
de firma een geschenk aan. De heer J. Klein
voerde namens het personeel het woord en
liet zijn gelukwensen vergezeld gaan van een
geschenk.
Heemskerk
{.eger-aalmoezenier spreekt open
hartig over de repatriëring
De onlangs gerepatriëérde aalmoezenier
J. Rademakers hield Zondagmiddag in de
Gezellenzaal van het KSA-gebouw te
Heemskerk op verzoek van Katholiek
Thuisfront een causerie over het onder
werp „Repatriëring en Thuiskomst" voor
de ouders van de nog in Indonesië verblij
vende soldaten.
De aalmoezenier raadde de ouders aan
niet naar de boot te komen, want men mag
toch niet bij de jongens komen. Over het
algemeen zijn de thuiskomers niet gesteld
op een hartelijk ontvangst, want ze zijn
allerminst gebrand op een „heldenver
ering". Zij voelen zich helemaal aan de
maatschappij ontgroeid en de spreker ad
viseerde wel de thuiskomst zo hartelijk
mogelijk te maken.
BURGERLIJKE STAND
GEBOORTEN: Johanna M„ d. van G. J.
Nijman en J. M. Fatels, wonende M. v.
Heemskerckstraat 84; Johannes L., z. van H.
J. Duin en J. M. Schuijt, wonende Luttik
Cie 30; Wilhelmus H., z. van P. Lensen en
M. Bras, wonende Oudendijk 14; Leonardus
M-, z. van J. G. Zonneveld en J. W. v. Noort,
wonende Oudendijk 2; Divera J., d.. van P.
G. Termes en J. C. Druijven, Oosterweg 18.
ONDERTROUWD: P. Res en C. Th. de
Wildt.
OVERLEDEN: Agatha E. de Jong, oud 31
jaar.
Gevangenisstraffen geëist
tegen spoorwegarbeiders
Afsluitbomen te vroeg
geopend
Op 1 October is op de spoorbaan bij Krui-
ningen een ernsti# ongeluk gebeurd, 's Morgens
vroeg stond eezi autobus, die op weg was naar
lersekc om arbeiders op te halen en waarin zich
behalve de chauffeur één passagier bevond,
voor de gesloten overweg, op 200 meter afstand
van het station. Toen een trein uit de richting
Kxabbendijke was gepasseerd, gingen de af
sluitbomen, die van het station S werden be
diend, omhoog en zette de chauffeur zijn voer
tuig in beweging. Toen hij over de spoorbaan
reed, naderde een trein uit de richting Kapelle.
Hij kon deze trein niet zien aankomen, daar hij
geen uitzicht had op de spoorbaan. Hij gaf nog
vol gas, maar de bus werd door de locomotief
aangereden en opzij geduwd. Het voertuig
werd volkomen vernield. De chauffeur kreeg
geen letsel maar de passagier werd echter
dodelijk gewond. De locomotief en een van de
rijtuigen van de trein ontspoorden.
De 24-jarige werkman A. C. S. en de 49-
jarige rangeerder G. W., die de afsluitbomen
hadden bediend, stonden Zaterdag voor de
rechtbank te Middelburg terecht. Hun was dood
door schuld ten laste gelegd.
De stationsbeambte te Kruinïngen had hun
geen opdracht gegeven de bomen na het pas
sexen van de trein uit Krabbendijke te openen.
Deze trein was namelijk enige minuten te laat
geweest en het was hem bekend, dat de trein
uit Kapelle in aantocht was. De beide verdach
ten waren daarvan niet op de hoogte. S., die
de bus zag staan, zei tegen W.: „We kunnen
die bomen nog wel even opendoen." W. kon
van de plaats waar hij op dat ogenblik stond,
niet zien, dat de bus voor de afsluitbomen
stond.
De officier van justitie was van oordeel dat
de verdachten de veiligheidsvoorschriften niet
zijn nagekomen. Hij eiste tegen S. een ge
vangenisstraf van drie maanden en tegen W.
één maand. Op 27 Januari zal de rechtbank
uitspraak doen,
Agenda voor Beverwijk
DINSDAG 17 JANUARI
Kennemer Theater, 7 en 9 uur: Het myste
rie van Tanger.
Luxor Theater, 7 en 9.15 uur: Vreemde
lading.
Corso Theater (Castricum), 8 uur Tarzan
en de luipaard-koningin.
WOENSDAG 18 JANUARI
Bioscopen: Zie Dinsdag.
Raadhuis Beverwijk, 8 uur: Spreekuur
Wethouder Bedrijven en Financiën.
