Meerderheid der Britse socialisten op het nippertje gehandhaafd Attlee heeft het voornemen een nieuwe socialistische regering te vormen Vele waarnemers verwachten nieuwe verkiezingen binnen het jaar Haarlems Dagblad i abour ontsprong de dans Grote winst der Conservatieven; Liberalen krijgen slechts 8 zetels Vrijdagavond oni half tien konden de stemmentellers in Londen de spanning, die van de vroege middag onafgebroken had geduurd, verbreken met de mededeling, dat de Labourpartij de 313 zetels, vereist voor de absolute meerderheid in het Lagerhuis, had behaald. Nadat de voor sprong van Labour, die na de telling der stedelijke districten uiteraard aanzienlijk was, in een soms verrassend tempo was teruggelopen, zo zelfs dat het verschil tusen de zetelaantallen der twee grootste partijen op zeker moment slechts twee bedroeg, kwam de Labourzetel 313 binnen en daarmede was het zeker geworden, dat in het nieuwe Lagerhuis de helft plus een zetels door LabourcandiÖaten zouden worden bezet. Op dat moment moesten nog zestien districten geteld worden en de Conserva tieven hadden toen 288 zetels veroverd. De Liberale débacle, die zich reeds vroeg op de dag had afgetekend, was toen volkomen duidelijk: Van de grote winst die deze partij verwacht en aangekondigd had tijdens de verkiezingscampagne, was niets gekomen en slechts acht van de 475 Liberale candidaten wisten een zetel te veroveren. De communisten werden met een verlies van twee zetels uit het parlement geveegd en de andere kleine partijen moesten met twee zetels in totaal tevreden zijn. De uitslagen van de verkiezingen in zes kiesdistricten zijn thans nog onbekend. Die van Inverness, de Westelijke eilandjes. Argyle en Orkney and Shetland zullen niet voor Maandag bekend zijn in verband raet de moeilijkheden bij de telling der stemmen in de verspreide gemeenschap pen. Tenslotte zullen die van Moss (Man chester) pas op 9 Maart bekend worden, daar de verkiezingen werden uitgesteld in verband met het overlijden van de con servatieve candidaat voor de verkiezingen. De verhouding der aantallen stemmen is: Labour 13.209.400 Conservatieven met aanhang 12.408.808 Liberalen 2.610.276 Détails der Britse verkiezingen De uitslagen der Engelse verkiezingen wjjzen uit, dat 85 procent van de kiezers hebben gestemd. Dit is 10 procent meer dan in 1945. In Londen won Labour 31 zetels en de Conservatieven 12. De Conservatieven ver overden 3 nieuwe zetels, wat minder was dan zij 'hadden verwacht. Hore Belisha (Conservatief), die in het begin van de oorlog minister van Vervoer was, werd te.Zuid-Coventry door zijn La- bour-opponente, Miss Burton-, verslagen. - Minister Strachey van Voedselvoorzie ning behield zijn zetel te Dundee. Ook de vroegere Conservatieve minister van Buitenlandse Zaken Eden, werd her kozen, ofschoon zijn meerderheid van 17.634 lol 8.814 stemmen verminderd werd. Duncan Sandys, Churchills schoonzoon en een van de leiders der Europese Be weging, zal ook deel uitmaken van H'et- nieuwe Lagerhuis. Hij werd als conserva tieve candidaat voor het Londense district Streatham gekozen. Zilliacus, de bekendste „rebel" tegen Be- vins. buitenlandse politiek, die zich zeer pro-Russisch toonde, doch de laatste tijd door Móskou fel wordt aangevallen als „Titoist", heeft ook zijn zetel aan een offi ciële Labourcandidaat moeten afstaan. Hij verwierf 5.000 tegen Labour 15.000 stem men. Alle vijf linkse Labour-rebellen zijn door officiële Labourcandidaten verslagen. De minister van Oorlog Emanuel Shin- well, die voor zijn falen als minister van Brandstof en energie in de strenge winter van 1947-48 werd afgezet, vergrootte zijn meerderheid van 1945 tot 29.395 stemmen. Temidden van het bekendmaken der met spanning verwachte verkiezingsuitslagen annonceerde de minister van Voedsel voorziening, Strachey, een verhoging van het snoeprantsoen met 14 gram per week: Het nieuwe Lagerhuis zal achttien vrou wen tellen. Zoals gemeld, is het communistische La gerhuislid William Gallacher niet herko zen. Gallacher had het kiesdistrict, waarin hij thans niet is herkozen, gedurende twin tig achtereenvolgende jaren in het Lager huis vertegenwoordigd. Vrijdagavond verklaarde Gallacher; „Persoonlijk raakt het mij niet erg, dat ik niet ben herkozen. Ik was volksmenner, voor ik tot lid van het Lagerhuis werd ge kozen. Als Lagerhuislid ben ik volksmen ner gebleven en nu ik niet ben herkozen, blijf ik in elk geval toch volksmenner". Engelse verzekeringsmaatschappijen heb ben 250.000 gulden verloren, doordat ver zekerde liberale candidaten hun borgsom hebben verspeeld. In totaal hebben 440 candidaten hun borgsom verspeeld. De liberalen verloren deze in ruim 330 gevallen, de communisten in ruim negentig gevallen. Daar de indeling van Groot-Brittannië in kiesdistricten voor deze verkiezing gron dig is gewijzigd, opdat zij zou worden aan gepast aan de gewijzigde situatie, ont staan door de verschuivingen in de Britse bevolking in de afgelopen oorlog, is het niet mogelijk een volledige vergelijking te trekken tussen de resultaten van deze en de uilslag van de in 1945 gehouden verkie zingen. Met de eliminatie van de kleinere par tijen is het land thans in twee gelijke kam pen verdeeld. Aan de ene zijde staan de arbeiders, die hun vertrouwen in het so cialisme en de welvaartsstaat handhaven en aan de andere kant staat de zwaar be laste middenstand, die vastbeslotèn schijnt de Labourregering te bestrijden. De opvallendste feiten van deze verkie zingsuitslag zijn: .Het falen van de grootse poging der Li berale partij om met 475 candidaten haar oude glorie te herwinnen. Honderden libe ralen, die nog geen achtste van de in hun stemdistrict'uitgebrachte stemmen konden behalen, verloren hierdoor hun borgsom van 1500 gulden. De totale eclips van de communisten en de met hen sympathiserenden. De enige twee communisten in het oude Lagerhuis Gallacher en Piratin, behaalden ieder min der stemmen dan hun tegencandidaten. De vijf „rebellen" tegen Bevins buiten landse politiek, die uit de partij waren ge royeerd, werden thans door de kiezers uit het parlement gebannen. De „grote vier" van de Labourpartij, Attlee, Morrison, Cripps en Bevin, kwa men onmiddellijk na de bekendmaking van het resultaat bijeen om over hun toekom stig beleid te beslissen. Zij hebben de volgende keuze: Een nieuwe Labourregering met of zon der steun van de liberalen te vormen. De Koning verzoeken het parlement te ontbuiden, omdat Labour geen „working majority" heeft. Dit moet tot nieuwe ver kiezingen leiden. Een coalitie met de Conservatieven, wat weinig waarschijnlijk is. Politieke deskundigen achten de eerste weg de waarschijnlijkste. Voorlopige uitslag Engelse verkiezingen Labourpartij 314 zetels (390) 13.209.400 stemmen (11.941.501) Conservatieven 294 zetels (216) 12.408.808 stemmen 9.836.453) Liberalen 8 zetels 10) 2.610.276 stemmen 2.221.145) Kleinere partijen 2 zetels 24) 193.491 stemmen 951.135) Speaker 1 zetel 1) Er ontbreken nog de uitslagen van 6 districten. Tussen haakjes de resultaten der verkiezingen in 1945. Discipline der Labourleden zal verrassende nederlagen der regering moeten voorkomen Ondanks de geringe meerderheid van zijn partij in het nieuwe Lager huis heeft Attlee, volgens gezagheb bende Londense kringen, het voorne men een socialistische regering te vor men. Men verheelt zich niet dat de positie van zo een regering bij de hui dige stand van zaken een zeer moei lijke zal zijn. Het ontbreken van La gerhuisleden der partij op de zittingen waar beslissingen worden genomen, brengt het risico mede dat de regering verrassende nederlagen zal lijden. Het is nog niet te zeggen of Labour plan nen heeft om zich van de steun van de acht gekozen Liberale leden te ver zekeren. De eis der Liberalen tot stop zetting der nationalisaties zal daarbij vermoedelijk gehandhaafd blijven. Heden is het Britse kabinet in een spe ciale zitting bijeengekomen. Daar zijn partij nog steeds over een meerderheid in het Lagerhuis beschikt kan Attlee. over eenkomstig de bepalingen van de Grond wet, in functie blijven. Zoals de stand van zaken thans is, zal Attlee vermoedelijk het parlement op de normale wijze op 1 Maart, wanneer het nieuw gekozen Lagerhuis voor de eerste maal bijeenkomt, ervan in kennis stellen dat hij aan het bewind zal blijven. Nog steeds zijn van enkele kiesdistricten de uitslagen nog niet bekend. Hierom en om andere redenen is het mogelijk, dat het nog enige dagen zal duren voordat Attlee, die eerst moet beraadslagen met zijn De Labour-partij heeft een kleine overwinning behaald. Maar premier Clement Attlee persoonlijk behaalde in zijn district Walthamstow een overweldigende zege op de conservatieve candidaat Paul. Even kon Attlee de spannende situatie, waar zijn gehele partij op dat ogenblik nog in verkeerde, vergeten en lachend drukte hij de hand van zijn partijgenoot H. W. Wallace, die in Walthamstow-East had gewonnen. „kern-kabinet" en met de socialistische partijleiders, een definitieve bèslissing zal. nemen. Een van de moeilijkheden, waarvoor de regering zich ziet gesteld, is dat in de allernaaste toekomst verschillende finan ciële voorzieningen moeten worden getrof fen voor de lopende regeringszaken, waar onder uitgaven voor de strijdkrachten. Deze uitgaven moeten door het Lagerhuis worden goedgekeurd en een regering met een sterk verzwakte meerderheid in het parlement zou wel eens grote moeilijkhe den kunnen ondervinden met het verkrij gen van de parlementaire sanctie. Indien er een socialistische regering wordt gevormd, zullen de leiders van de sociaal-democratische Lagerhuis-fractie een stevige discipline onder hun volge lingen moeten handhaven om te voorko men dat, als gevolg van het ontbreken van slechts enkele regeringsaanhangers, het kabinet bij verrassing een parlemen taire nederlaag zou lijden. De socialisten gevoelen niet erg veel voor samenwerking met de andere partijen. Zij hebben dit, in 1924 en van 1929 tot 1931, reeds eerder bij de hand gehad en zij heb ben bittere herinneringen bewaard aan de ervaringen, welke toen door de socialisti sche minderheidsregeringen zijn opgedaan. Het incident te Bekasi DJAKARTA, 25 Februari. (Arieta)'. De dienst voor legercontacten geeft de vol gende lezing van het incident te Bekasi: Een convooi stopte voor de brug van Be kasi om de TNI-post gelegenheid voor controle te geven. De papieren waren in orde en het convooi reed de brug op, maai de laatste wagen had de brug nog. niet ver laten, toen een post in de nabijheid van de brug een schot loste en met de arm wuifde. Hierop openden alle TNI-posten in de om geving met automatische wapens het vuur op het convooi. De Nederlanders hebben het miur niet beantwoord. Het hevig schie ten noodzaakte de Nederlanders dekking te zoeken. De commandant van het convooi ging onder het schieten door naar de wo ning van de TNI-kapitein Asmara, die ver klaarde geen opdracht tot vuren te hebben gegeven en bevel gaf dit te staken. Het duurde echter een kwartier. Toen gevraagd werd of 't voor militairen van de TNI ge woonte was zonder opdracht te schieten, werd geantwoord, dat het vuren geopend wercl, omdat de post nabij de brug had geschoten. „Indien een onzer schiet, schie ten wij allen". De wapens van de Neder- landse militairen toonden aan, dat van Ne derlandse zijde niet gevuurd werd met uitzondering van de stengun van een kor poraal, die deze laden wilde, doch tenge volge van nervositeit vijf schoten in de lucht loste. Dit jaar wereldlandbouwtelling Naar het ANP verneemt zal dit jaar een wereldlandbouwtelling worden gehouden, waaraan ook door de Beneluxlanden zal worden deelgenomen. Op het Londense Picca dilly Circus verdrong ich een grote menigte belangstellenden, dié urenlang de uitslagen bleven volgen op het reusachtige „scoring- bord", dat hoog tegen de huizenmuren was opge richt. Op het moment dat deze foto werd ge nomen, hadden de Con servatieven juist enige etels gewonnen. Links prijkt het portret van Churchill; maar vaak moest dit plaats maken voor de beeltenis van Attlee. Reacties op Labour-overwinning Jane Porter: Altijd als ik op een man of vrouw veel hoorde afgeven kreeg ik de neiging te denken dat hij of zij nog zo kwaad niet was en om minder gunstig te denken over degeen, die er een behagen in scheen te scheppen de gebreken van een medemens in het licht te stellen. Amerikaanse republikeinen teleurgesteld Zodra de definitieve uitslag van de En gelse verkiezingen bekend was, stroomden van alle kanten van de wereld, die in. span ning had zitten wachten, de commentaren binnen. In de eerste plaats natuurlijk van de Engelse pers: „Een hachelijke situatie", aldus kan sa menvattend het commentaar van de heden ochtend verschenen Britse dagbladen op de verkiezingsuitslag worden genoemd. De bladen schrijven over een situatie, waarin partijen elkaar vrijwel in evenwicht hou den, en over „een onbevredigende verkie zingsuitslag." De commentaren stemmen hierin overeen, dat de overzichtschrijvers algemeen van mening zijn, dat er binnen niet te lange tijd een enkel blad spreekt van „voor het einde van dit jaar" nieu we verkiezingen zullen moeten worden ge hóuden. De, „Daily Worker", het communistische blad, klaagt erover dat de schaarste-econo- mie Van de socialistische regering zal wor den voortgezet. „Binnen enkele maanden zal de arbeidersklasse de gevolgen van 'een nieuwe, op nog drastischer beperkingen geschoolde, begroting ondervinden. De levensstandaard van de arbeider zal nog meer worden verslechterd", aldus het of ficiële Britse communistische dagblad. Zowel politici als bladen voorspellen ernstige politieke moeilijkheden voor En geland op een ogenblik, dat belangrijke kwesties, zowel op nationaal als inter nationaal terrein, op een spoedige beslissing wachten. Amerika In officiële kringen te Washington, is men teleurgesteld over het niet-beslissende re sultaat en over het vooruitzicht van even tuele nieuwe verkiezingen. Men zag liever een regering met een meerderheid, welke groot genoeg is om „stoutmoedige en ver beeldingsrijke Engels-Amerikaanse beslui ten" te steunen, welke beogen het hoofd te bieden aan de huidige toestand, zonder dat gevreesd hoeft te worden voor de uitspraak van het parlement. Amerikaanse regeringsfunctionarissen en zakenlieden twijfelden er aan of de kleine meerderheid der socialisten de regering- Attlee in staat zal stellen nog lange tijd aan het bewind te blijven. Vele Amerikanen voorspellen dat er binnenkort nieuwe ver kiezingen in Groot-Brittannië zullen wor den gehouden. Senator Tom Conally, voorzitter van de senaatscommissie voor buitenlandse betrek kingen, verklaarde: „De socialistische over winning komt niet onverwachts. De geringe socialistische meerderheid vormt een aan wijzing dat het Britse volk' prikkelbaar be gint te worden door de toenemende natio nalisaties van de Britse industriële bedrij ven." Het zijn vooral de republikeinse congres leden, die zich teleurgesteld tonen over de uitslag. Zij hadden reeds aangenomen dat Groot-Brittannië het door Nieuw-Zeeland en Australië, gegeven voorbeeld zou hebben gevolgd en dat'het Britse kiezerscorps zich duidelijk' voor een rechts bewind zou uit spreken. Minister Acheson werd van minuut tot minuut op de hoogte gehouden van de resultaten der Britse verkiezingen. Het „Congress of Industrial Organisation" (de C.I.O.), de grote federatie van Ameri kaanse vakbonden, waarbij zes millioen ar beiders zijn aangesloten, gaf te Washington een verklaring uit, waarin onder meer wordt gezegd dat „de verpletterende neder laag, welke de Britse communisten hebben geleden, een verheugend bewijs vormt van het goede onderscheidingsvermogen van de Britse arbeiders, die zeer duidelijk verschil weten te maken tussen echte en namaak- democraten". Duitsland „De Labourpartij heeft een overwinning behaald op het Europees kapitalisme. Deze overwinning was noodzakelijk voor de ont plooiing van 'het democratische socialisme in de gehele wereld", verklaarde dr. Schu macher, de leider van de West-Duitse so cialisten. „De Labouroverwinning is een waarschuwing voor de promotors van de vrije economie. Zij ontmaskert de leugen propaganda van de Duitse profeten van het economisch liberalisme", zeide hij nog. Van achter het gordijn Radio-Praag zei naar aanleiding van de nederlaag van de Britse communist Piratin, dat delen van zijn kiesdistrict, een nieuw gevormd in Stepney (Londen), waren afge sneden en toegevoegd aan aangrenzende districten, „waar veel Katholieken wonen". Radio-Moskou critiseerde de organisato ren der verkiezingen wegens het niet aan geven van partij-aansluiting van candida ten op de stemformulieren. Als voorbeeld noemt de radio „een vrouw, die wist aan welke partij zij haar stem wilde geven, maar niet de naam van de candidaat ken de". Radio-Moskou verklaarde verder, dat .,de Katholieke kerk alle Katholieken, die op de communistische partij zouden stem men met .excommunicatie bedreigde." Tenslotte verklaarde Paul-Henri Spaak, de Belgische Socialistische ex-premier te vreden dat zijn „Engelse socialistische vrienden het in grote stijl gevoerde Tory- offensief hadden weerstaan." Nederlandse belangen in Hongarije Op 28 December is in Hongarije een wet afgekondigd waarbij in beginsel alle in dustriële ondernemingen met meer dair 10 werknemers worden genationaliseerd, alsmede alle buitenlandse belangen, welke bij vorige nationalisatiewetten van natio nalisatie waren uitgezonderd. Ook in an dere Oost-Europese landen worden nog ■oortdurend maatregelen genomen, welke op een of andere wijze de belangen van buitenlanders nadelig beïnvloeden. Teneinde een zo volledig mogelijk over wicht te verkrijgen van de betrokken be- angen van alle ederlandse natuurlijke per- onen of rechtspersonen, die kapitaal-be- angen van alle Nederlandse natuurlijke per lezrtten, is het nodig dat het ministerie an Buitenlandse Zaken in Dai Haag daar- /an een opgave heeft. Tot de kapitaal-belangen, waarvan op gave vóór 20 Maart noodzakelijk is worden in beginsel gerekend: Deelnemingen in ondernemingen, in een van genoemde landen gevestigd, hetzij in de vorm van een rechtstreekse deelneming, hetzij in de vorm van het bezit van aan delen in die onderneming; vorderingen op genationaliseerde ondernemingen, tenzij de afwikkeling van deze vorderingen als z.g. lopende betalingen via de monetaire reke ning plaats vindt; eigendom van en zake lijke rechten (b.v. hypotheek) op onroe rende goederen. Voor zover het Nederlanders met belan gen in Hongarije betreft dienen de belang hebbenden er zorg voor te dragen, dat op die datum de originele aandeelbewijzen of authentieke acten ten bewijze van hun deelneming in Hongaarse ondernemingen, op eerste aanvraag ter beschikking van het ministerie van Buitenlandse Zaken of van de Nederlandse gezant te Boedapest kunnen worden gesteld. Amerikaanse straalbommen- werper neergestort DAYTON (Ohio), 24 Februari (AFP). Een viermotorige straalbommenwerper van het type B-45 is op een twaalftal kilome ters van Dayton in Ohio (V.S.) neergestort. Een lid der bemanning kon zich met zijn valscherm redden, de drie anderen kwa men om. De prinsesjes Beatrix en Irene hebben zich tijdens haar verblijf te Sankt Anton reeds vrij veel vaardigheid op de ski's verworven. De twee Oranjetelgen in de weer op de lange latten. Kapitein Westerling naar Singapore ontkomen In kringen te Djakarta is verklaard, dat kapitein Westerling Woensdag per vlieg tuig uit Indonesië naar Singapore is ver trokken. Zijn vrouw, die met de kinderen Donderdagavond uit Indonesië vertrok, heeft aan Charles Stuart van de Nieuw- zeelandse radio meegedeeld, dat hoge Ne derlandse officieren hein hielpen ontsnap pen. Stuart zegt dat de familie Westerling zich acht- dagen te Djakarta heeft schuil gehouden.Mevrouw Westerling was-zijn gast onder de "naam „mevrouw Peters" en hij - vernam haar ware naam pas bij haar vertrek. De politie heeft alle vertrekkende sche pen en vliegtuigen gecontroleerd zonder dat een spoor van de vluchtelingen werd gevonden. Vriend van Vogeler dood gevonden WENEN, 24 Februari. (Reuter). De Amerikaanse autoriteiten stellen een on derzoek in naar de dood van de marine- kapitein Eugène Karp, eeji attaché aan de Amerikaanse ambassade te Boekarest. Het verminkte lijk van Karps werd gisteren gevonden in een tunnel bij Salzburg (Oostenrijk). Karp was een intieme vriend van Vogeler, de Amerikaanse zakenman, die te Boedapest tot 15 jaar veroordeeld is „wegens spionnage". Karp was op. reis van Boekarest naar Parijs. Het zag er naar uit, dat Karp uit zijn slaapcoupé was gevallen. Het diplomatieke paspoort was niet te vinden. Officieus wordt medege deeld, dat Karp Woensdag een bezoek aan Vogelers echtgenote in Wenen had ge bracht. Professor Beutler komt naar Nederland Prof. dr. Ernst Beutler, hoogleraar aan de universiteit van Frankfort aan de Main en directeur van het Goethe museum al daar, komt 27 Maart aanstaande naar Ne derland. Hij zal in Amsterdam, Den Haag en Groningen lezingen houden over onder werpen als „Goethe" en „Culturele proble men van het huidige Duitsland". Reeds eerder hield professor Beutler lezingen in Zwitserland, Frankrijk en de Verenigde Staten. Zijn' bezoek aan Nederland wordt voorbereid door de coördinatie commissie voor culturele betrekkingen met het bui tenland. KOUDER Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater dagavond tot Zondagavond, opgemaakt te 10 uur: Wisselende bewolking met nu en dan ragen- of sneeuwbuien. Meest matige wind draaiend naar Noordelijke rich tingen. Geleidelijk kouder, eerst in het Noorden en later ook in het Zuiden van het land. 26 Februari: Zon op 7.34 uur. onder 18.13 uur Maan op 10.60 uur, onder 4.18 uur, 27 Februari: Zon op 7.32 uur, onder 18.15 uur Maan op 11.42 uur, onder 5.19 uur Hoog eD laag water in IJmuiden Zaterdag 25 Februari: Hoog water: 8.53 en 21.24 uur. Laag water: 4.10 en 1C.38 uur. Zondag 26 Februari: Hoog water: 9.54 en 22.36 uur. Laag water: 4 57 en 17.39 uur. Maandag 27 Februari: Hoog water: 11.17 en 00.00 uur. Laag water: 6.14 en 19.09 uur. 64e Jaargang No. 19486 ra w 1 Zaterdag 25 Februari 1950 Bureaux: Kennemerlaan 154, Telef. Adm. 5437, B i 1 1 M 1 TT Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate. Tdef. Redactie 5389, na 5 uur: 8061 (K 2560), l.l||lll I 1 ■■II Ij gil Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest- TeiT*sweg 47, Santp. - Haarlém: Gr. Houtstr. 93, JL JL B^B BB JL B^B JL ^^^B BB JL dagen. - Abonnementen per week 33 cent, per Telefoon 10724. Directeur-Hoofdrédacteur 15054. kwartaal 4,25- Franco per post 4.75. - Giro- Adv tarieven op aanvrage bij de Administratie. Editie voor Velsen, IJmuiden, Santpoort en Omstreken van rekening 273107 ten name van Haarlems Dagblad. Hoofdredacteur: Robert Peereboom ert söprabte "ftaarlrtrartje Warrant OEnrtn iGsQ Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom Het woord is aan

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1950 | | pagina 1