IJmuider Courant | 1950 | 27 juli 1950 | pagina 5

£r is thans alleen sprake van
een Frankrijk-België-wedstrijd

ta£3!,i?' 2™ sesperid:
4» 1-0 Vaagna£.Êebroken' Muzerle-M0n-
SeS!ldi!n,erTlk B"Wh-Va„ Donk

IVOROL maakt Uw Gehele mond Gezond

„Verantwoordelijk voor de cultuur zijn in de
eerste plaats de burgers", zegt minister Rutten

Woensdag was het de dag der blaren

Drs. L. de Jong over
de Koreaanse crisis

De kleine wereld

a„ 27 Juli 1950

mnFrankryk

Bartali won zijn laatste rit, welke door de Pyreneeën leidde.

strekking tot het opgeven van de
b.J* r<jt nog gemeld dat het incident
«wo afSpeelde zonder dat er

Irtjm de w Wi!!'en' Fet sc.hijnt

'l, j (l itaan dat Bartali geslagen is en
iS» besluit zich uit de wed-
Swe te trekken ook 'begrijpelijk ge-
Szicn hij naar ieder weet een
%JfS van geweld. Ondanks het
"S-Se® aandringen van de ploeg-
S3i en van enkele Italiaanse jour-
SibieM Bartali voet bij stuk. Zijn be
rin''bracht het opgeven van al zijn land-
mee Sommigen hunner, onder wie
1 jLioni en Magni, wliden de strijd
Siten omdat zij hoopten dat het beroep
Spubliek, een kalme en waardige
iZ'un te nemen wel gehoor zou v.n-
K Italiaanse officials meenden echter,
r.m tod zonder'Bartali niet sterk ge-
L"5n»eenvroordigd zou zijn en daarom
Sr "liet voorstel van de organisatoren.
Statie ploegen met Leoni en Magm als
"v-s te hergroeperen, van de hand.
mFranse pers uitte haar verontwaardi-
m het wangedrag van het Franse
Sell tijdens de elide étappe van de tour
Ribic richtte zich in een der bladen tot het
p'iiekmet de woorden: „bezoedel de sport

frialikwam in 1'Equipe, een Frans sport-
vw ook aan het woord: „Ik ben overtuigd
ace sportiviteit van het Franse publiek
ealrijke malen ben ik in Frankrijk op de
hartelijkste wijze ontvangen, maar ik
pré dat een idioot in staat is een cata-
pihe te veroorzaken en het is die ene
'act waar ik juist bang voor ben. Ik heb
tieren, een gezin. Ik mag ook zeggen dat
ïin goede doen ben. Waarom zou ik dan
aeni? risico nemen?"

v, dagblad „Combat" publiceerde even-
Sgn verklaring van Bartali: „Om deel
ten san de ronde heb ik een groot aan-
isneten moeten afslaan. Waarom ver
bis ons het toepassen van de zoge-
.02 Italiaanse methode, terwijl deze
al zo lang wordt gebruikt?".

Bespreking in de Italiaanse senaat.

Do incidenten zijn in de Italiaanse senaat
Is sprake gekomen. De Christelijk-demo-
Ekhe senator Giardina heeft de eerste
teister en de minister van buitenlandse
en gevraagd wat zij voornemens zijn te
l naar aanleiding van de incidenten die
lt Italiaanse deelnemers hebben genoopt
cditerug te trekken, ten einde te vermijden
ci'.denaam van Italië en de Italiaanse
kleuren besmeurd zouden worden op de
haiise wegen tijdens de internationale wed
strijd, die er toe diende bij te dragen de
beide Latijnse volken nader tot elkaar te
riffen, in stede van ze te verdelen.

Nu de Italianen zich hebben teruggetrok-
hs hebber, de organisatoren besloten de
Toulon—San Remo en San Remo
-Nice te laten vervallen. Een van de commis-
anssen is vertrokken om besprekingen te
joeren met de gemeentebesturen van Nice,
Menton en Monaco.

Na het vertrek van de Italianen is de
eigenlijk nog slechts een Frankrijk
Bflsie wedstrijd, De Zwitser Kubler die tot
tu toe van de onderlinge rivaliteit der drie
pe'.e .andsploegen kon profiteren, zal thans
K aanvallen van de Fransen en de Belgen
aceten doorstaan. Het is zeer de vraag of
tra dit zal lukken, want zijn eigen ploeg
«haat nog slechts uit vijf man en daar zijn
onpaar zwakke broeders onder.
'n de etappe St. GaudensPer-
pijnan leek in sommige opzichten veel op
(lie in een van de ritten voor de Pyreneeën
wen de jonge Fransman Marcel Dussault,
net slentergangetje van het peloton moede,
in zijn eentje van door ging en tijdens het
pookte gedeelte van die étappe alleen reed.
'ic-asdag werd deze krachttoer herhaald

Schaken

Schaakkampioenschap
Wn Nederland

zh,e,ui,Slase" 'ier uegende ronde van het
hE' ka">Pi»ensehap van

V'~'A- ConnerSpan-
V. ;ï,tnn!-0'b>" 10. Stumpers
■3s«tlnga 0-1. CortleverKramer
«-S, Binndregt-v. d Bera

»tai'!dt,tllTv Euue 8 p-2' Van

Bfrs ierier s>/' Kramer en Van den

1 Ra, 5' Cortlever 5 u. 6. Donner
siieS?® t P' 9- Spanjaard
HtoSf \5' !0' Mühring en
gf™ 3 I2- Orbaan p.

Ml h.n ?06.?e™ kampioen. Hij heeft
"■StfS {g&r** kam-

öe "Waal ftje l J'n" 1—0. Jacobson—

breken pnn ^aerebout—v. d. Tol afge-
CtaK0'® 0-1. Kapsenberg—

Gori^Memae„"dl™rMUUrIing
Zomerttournooi „Het Oude Slot"

W: i, jjw* jji ,v''0wl het zomertournooi
-lublokaal De Halt Oude Slot" in het
Deresultaten ,alte,V001,tgezet.

Verleur1 ?6 V'erde avond luiden:
Rothert c'"~rnr-,,Snoeck Henke-

11 A- w5iei a^s X-X-
^"-Westra dlTSe~Brandt °~l- Kokkel-
Ald. It o. vi

Afi inpftn!?en Jf Quintes 10.

2ïéi Sr. Menr?e Reus °-l- Brouwer
«en i, mevr- Onvlee—Van Won

en wel met een volledig succes door de Belg
Blomme, de man die de vorige dag wegens
allerlei pech na de sluiting van de controle
te St. Gaudens arriveerde, doch vergunning
kreeg de wedstrijd voort te zetten. Hij heeft
ongeveer 213 kilometer alleen gezwoegd,
ondanks de tropische hitte welke hem kort
voor de finish noodlottig dreigde te worden.
Hij kon nog over de eindstreep komen en
de vruchten van zijn geweldige inspanning
plukken.

De Belg was bij zijn aankomst voor de
eretribune zo uitgeput dat hij zich, een don
kere streep op de baan ziende, van zijn fiets
liet glijden, in de mening dat het de aan-
komstlijn was. Maar het was slechts de
schaduw van een paal en de algemeen secre
taris van de tour Jean Garnault, moest hem
in het zadel helpen opdat hij de laatste
meters van het parcours conform het wed
strijdreglement zou kunnen rijden.

De uitslag luidt: 1. Blomme 6 uur 29 min.
13 sec.; 2. Baldassari 6.36.22; 3. Forlini
6.42.42; 4. Bauvin 6.44.36; 5. Zaaf 6.45.15; 6.
Dos Reis 6.45.53; 7. Menier z. t.

Onze landgenoot De Ruyter is samen
met een grote groep renners te Perpignan
gearriveerd. Dit peloton werd ex aequo 8
tot 59 geklasseerd met een tijd van 6.45.53.
Vos werd 60e in 6.49.12.

Bij de sluiting der controle waren Sforacchi
en Canavese nog niet binnen. De Luxembur
ger Keilen heeft opgegeven.

Het algemeen klassement ziet er thans als
volgt uit: 1. Kubler 80.11.35: 2. Bobet 80.12.04;
3. Geminiani 80.12.29; 4 Ockers 80.12.41; 5.
Piot 80.12.29; 6. Kircheri 80.14.18; 7. Redolfi
80.17.11; 8. en 9. Brambilla en Goldschmidt
80.18.26; 10. Gauthier 80.18.53; 46. De Ruyter
81.04.00; 66. Vos 82.01.32.

ADVERTENTIE

Regering geeft subsidie
voor nieuwe films

Minister noemt journaal een
unicum in de wereld

Uit de antwoorden van minister Rutten
op hem door de Vaste Commissie voor het
Onderwijs uit de Tweede Kamer gestelde
vragen blijkt, dat voor 1950 is besloten
subsidie te verlenen aan Farkas-Smith voor
het vervaardigen van een film voor de
Nationale Coöperatieve Raad in de studio
te Duivendrecht. Over het vervaardigen
van een film over de Nederlandse beeld
houwkunst in de middeleeuwen door Bert
Haanstra en Hans Sibbelee, evenals over
het verlenen van subsidie voor een film
over de Rotterdamse haven wordt nog
inter-departementaal overleg gepleegd.

Het Nederlands Nieuws van Polygoon-
Profilti (waarmee het ministerie van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen zich
sedert de bevrijding eveneens bemoeit) is
een unicum in de wereld. Ondanks ons
kleine taalgebied bedruipt het zichzelf. Het
rouleert, wekelijks in ruim honderd copieën
en maakt een vast onderdeel uit van het
voorprogramma in meer dan vierhonderd
bioscooptheaters in ons land. Dank zij de
snelle-K.L.M.-verbinding is reeds acht en
veertig uur na de eerste vertoningen in
Nederland dit journaal in Indonesië en de
gebiedsdelen in de West te zien.

Het wereldnieuws wordt samengesteld
uit materiaal van correspondenten, die over
de gehele wereld zijn verspreid. In ruil
worden de belangrijkste opnamen uit Ne
derland gezonden, welke op die manier
een plaats krijgen in buitenlandse film
journaals. De overige in Nederland ver
toonde journaals zijn geheel van buiten
landse oorsprong. Ook tot verbetering hier
van zijn pogingen in het werk gesteld. Zo
is onlangs bereikt, dat het Fox-Movietone-
journaal, dat in Parijs van Nederlands
commentaar werd voorzien door een land
genoot, die sinds dertig jaar Frankrijk
niet heeft verlaten, een betere commen
tator heeft gekregen.

De voorlopige Raad voor de Kunst heeft
aangedrongen op een coördinerend orgaan
ten behoeve van de Nederlandse filmpro
ductie. Het is nog niet mogelijk hier thans
reeds een oordeel over te geven, aangezien
de inter-departementale commissie ter be
studering van de mogelijkheden der Ne
derlandse filmproductie zich eerst moet
hebben kunnen uitspreken over de cultu

rele, sociale, financiële
mogelijkheden daarvan.

en economische

Examens

Voor het MULO-examen op 26 Juli te
Haarlem slaagden: F. L. Wismeijer, Haar
lem; J. M. Zeldenrijk, Haarlem; R. Willen-
broek. Santpoort. E. D. Roos, Haarlem, K.
J. Wildeboer, Velsen, S. Doves, Zandvoort,
H. Gansner. Zandvoort, W. G. Gébe, Zand
voort, M. J. B. Stoelman, Haarlem, C. E.
Toeset, Haarlem, D. Verkalk, Haarlem, C.
Verschie, Aerdenhout, E. K. v. d. Putten,,
Haarlem, E. Touw, Haarlem, H. J. v. Eslcert,
Haarlem, G. M. Hof, IJmuiden, S. A. A. Piek,
Haarlem, H. J. v. d. Horst, Haarlem, J. Dit-
marsch, Haarlem, W. H. de Bie, Wijk aan
Zee.

De minister van O. K. en W. heeft schrif
telijk een aantal vragen beantwoord van de
Vaste Commissie voor het Onderwijs be
treffende het regeringsbeleid ten aanzien
van kunst en cultuur. Over de algemene
beginselen, die zijn beleid bepalen, maakte
de minister onder meer de volgende op
merkingen:

„De staat moet het algemeen welzijn be
hartigen. Daartoe behoort ook het culturele
leven. Ongetwijfeld moet de overheid
daarom voorwaarden scheppen, die gun
stig zijn voor het behoud en de ontwikke
ling van de cultuur. De geschiedenis, ook
die van ons land, heeft echter geleerd dat
de schone kunsten tot bloei kunnen komen
zonder een stuwende kracht van de over
heid. Verantwoordelijk voor de cultuur zijn
in de eerste plaats de burgers persoonlijk
en gezamenlijk. Aan het particulier initia
tief moet de voorrang worden gelaten.
Schieten zij te kort, dan moet de overheid
de helpende hand bieden. Dit is geen uit
zonderlijk geval, omdat men groepsgewijze
werkende het geheel niet overziet en om
dat de maatschappelijke krachten en de
geldelijke middelen van de particulieren
ontoereikend zijn.

Maar wanneer de overheid helpt, dan
moet zij steeds rekening houden met het
feit, dat de cultuur nader bepaald wordt
door de levensbeschouwing. Deze moet zij
eerbiedigen. Ket gevaar is niet denkbeeldig
dat de vrijheid van de kunstenaar men
denke aan de dictatoriaal geregeerde lan
den bedreigd wordt, als de overheid
door een bepaalde cultuurpolitiek haar op
vattingen als voor iedereen bindend gaat
opleggen. De overheid moet zich dus wach
ten voor partijdige beslissingen. In een
confessioneel verdeeld land als het onze
moet zij dat zeer in het bijzonder voor
ogen houden. Het kan ook niet haar taak
zijn uit te maken, welke prestaties in het
bijzonder tot het aesthetisch cultureel wel
zijn van enze samenleving bijdragen en
welke dat in mindere mate doen."

Geen „actieve politiek"

De minister heeft bezwaar tegen het ge
bruik van de term „actieve cultuurpoli
tiek". Volgens Huizinga immers kan nie
mand volhouden dat ooit de groei van een
kunst heeft afgehangen van een organisatie
van overheidswege. Onder de huidige om
standigheden, aldus de minister, strekken
de bemoeiingen van de overheid zich uit
tot de volgende aangelegenheden:

Het in goede staat bewaren, verzorgen
en naar vermogen vermeerderen van het
Nederlands kunstbezit in de musea, het be
vorderen dat bedoeld bezit en onze cultuur
prestaties onder de aandacht worden ge
bracht van ruime kringen van de bevol
king, alsmede het bevorderen van moge
lijkheden tot kunstprestaties en tot het ge
nieten van kunst, bij voorbeeld door het

£en "overzicht van de maatregelen waarmee de

regering het particulier initiatief steun verleent

verlenen van subsidies. Andere maatrege
len kunnen zijn het bevorderen van initia
tieven, het bieden van hulp en het geven
van opdrachten aan kunstenaars, het be
schikbaar stellen van prijzen voor uitzon
derlijke prestaties enzovoorts. Verder door
Nederlandse kunstprestaties ook in andere
landen te brengen en er aan mede te wer
ken om de afstand te verkleinen tussen de
strenge kunst enerzijds en het schoonheids
gevoel van het volk anderzijds. Tenslotte
acht de minister het een taak van de over
heid mede te werken aan het tot stand
brengen van grote cultuurwerken, op welk
gebied dan ook, die zonder deze steun niet
ter hand kunnen worden genomen.

De minister zou zonder reserve een nau
wer contact met de Staten-Generaal toe
juichen, maar het initiatief hiertoe moet
van de Kamers uitgaan. Ook is de minister
bereid te laten nagaan op welke wijze de
Staten-Generaal dichter met het kunst
leven in aanraking kunnen worden ge
bracht.

Decentralisatie

Van 1 tot 10 Augustus wordt te Ommen ter gelegenheid van het veertigjarig jubileuv: der Padvindersbeweging een groot natio
naal kamp gehouden, waar behalve 7000 leden van „De Nederlandse Padvinders" en de „Katholieke Verkenners", ook pad
vinders uit Frankrijk, Engeland, Schotland, Denemarken en Duitsland aanwezig zullen zijn. Reeds enige weken zijn ruim
200 voortrekkers hard bezig om het kamp op 1 Augustus in orde te hebben. Er is een openluchttheater met 8000 zitplaatsen
gebouwd, een tentoonstelling wordt er ingericht en ook voor een hospita,al met 30 bëdden is gezorgd. Links op deze foto
zijn voortrekkers bezig met de bouw van de kampingang. In het midden werkt een padvinder met krachtsinspanning aan de
grote totempaal, die midden in het kamp zal worden opgesteld. Rechts een voortrekker, die één der borden schildert, met een tekst
waarvan de betekenis voor buitenstaanders enigszins duister is, maar die door de padvinders heel goed wordt begrepen

en gewaardeerd.

Vierdaagse te Nijmegen

(Van onze speciale verslaggever)

„Vier dagen lang, vier dagen lang, al op de
blaren, al op de blaren", zongen blijmoedige
politieagenten, en een wandelend zangkoor
jubelde: „een blaar is niks, twee blaren is
wat, we hebben blaren als lorren gehad".
Deze mannen tartten het gevaar van de dag.
want de tweede étappe door de vruchtbare
bouwlanden en weiden van het land van
Maas en Waal is voor de „blarenteelt" bij
zonder gunstig geweest. Het lag niet aan deze
interessante streek. De rechte klinkerweg
naar Druten was zelfs ideaal te noemen en
de grintwegen naar Wychen lieten ook niets
te wensen over nu er niet zoveel stof werd
opgejaagd. Slechts de asfaltweg naar Nij*-
megen gaf wat gemopper.

4eMARSDAG28 JULI

Aan de wegen lag het hoge blarencijfer
niet. De vochtige atmosfeer, die tegen de
middag zelfs broeierig werd, was weer funest
voor de voeten. Daardoor hadden de posten
met de Rode Kruisvlaggen het druk. „Soms
is het onbegrijpelijk, hoe de wandelaars met
slecht onderhouden voeten nog zo lang ach
ter elkaar kunnen lopen", zei een sergeant
tussen het knippen en plakken door.

We hebben hier en daar eens gekeken en
griezelige voorbeelden gezien van voeten
zoals ze niet moeten zijn op grote wandel
marsen. Gelukkig zijn dit slechts uitzonde
ringen, zo verzekerde men. Dat er deze keer
ook langs de weg een achttal leden van het
Nederlands genootschap ter bevordering der
Voetverzorging meehelpen met de behande
ling der voeteuvels mag geen overbodige
lüxe heten. Dr. Avenarius. chef van de ge
neeskundige dienst, heeft het aanbod tot
medewerking van deze deskundigen gaarne
aanvaard.

Het was de dag van de blaren, maar we
hebben van zware gevallen niet gehoord. We
vermoeden dat het aantal uitvallers niet
bijzonder groot zal zijn, maar dat een groter
aantal voor de derde dag geen moed meer
kan vergaren.

De buitenlanders hebben zich tot dusverre
uitstekend gehouden. De Zwitserse deelne
men jodelde het hoogste lied en de Zweed
loopt alsof hij een record snelwandelen moet
verbeteren. Maar hij neemt klaarblijkelijk
lange rusttijden, zodat hij toch nooit bij de
eersten is, die de finish bereiken.

De R.A.F. valt op door het pittige tempo
en door de volkomen uit de toon vallende
marsliederen, die hier en daar al worden
overgenomen, want achter de groep loopt
steeds een sliert burgers en voornamelijk
burgeressen achter de Engelsen aan. Ook de
Franse Alpenjagers worden gaarne gekozen
als gangmakers en onze Belgische en Luxem
burgse vrienden zijn eveneens geziene wan
delmakkers, die overal met speciale applaus-
jes worden begroet. Het is jammer dat de Bel
gische kapel met onderluitenant Morel, die
vorig jaar zulke gewaardeerde medewerking
gaf, thans niet van de partij is.

Deze dag is ondanks de broeierigheid tot
het einde droog gebleven en de ontvangst te
Nijmegen was nu volkomen conform de
eisen van de onvervalste vierdaagse sfeer.

Het bericht dat de Koningin de Vierdaagse
zou bezoeken deed om drie uur velen
samenstromen op het terras van de ..De
Vereniging", maar zij kwam niet. Toch was
het bericht niet geheel onjuist want de
Koningin is omstreeks die tijd op weg naar
Roermond door Nijmegen gereden en heeft
op de Mookse baan nog een belangrijk stuk
van de Vierdaagse kunnen zien.

Waterpolo
D.W.R.-

-Neptunus 1—6

8 6

0

2

12

41

22

7 5

0

2

10

24

16

8 4

0

4

8

31

21

7 3

0

4

6

13

20

G 0

0

6

2*

7

37

In de zweminrichting aan de Houtvaart
werd gisteravond voor de eerste klasse A
gespeeld DWRNeptunus. Met invallers voor
Jan Kollerie en Coen Rademaker ging DWR
tegen de sterke Arnhemse ploeg te water. De
Haarlemse doelverdediger Nico Kollerie
kreeg spoedig enige schoten te verwerken,
hetgeen hem goed afging. Na een hoekworp
namen de gasten de leiding. Direct na de
uitgooi maakte Pieters gelijk. Bij een snelle
aanval van de Arnhemmers werd Kollerie
gepasseerd (12). In de tweede helft waren
de gasten in de meerderheid, waarbij de
doelverdediger van Neptunus ook nog geluk
had en kwam het einde met een 61 neder
laag voor DWR.

De wedstrijd Robben 2DWT, tweede klas
se C dames, werd gisteravond in Hilversum
gespeeld. De thuisclub won met 32.

De reserves van DWR wonnen in de reser
ve tweede klasse A met 10—1 van Futen 2.

De stand is

DWR 2
Nereus 2
Dolfijn 2
HVGB 3
De Futen 2

Twee punten in mindering

In de reserve eerste klasse B won Haar
lem 2 met 51 van UZSC 2 en de wedstrijd
HPC 2SVH in de reserve hoofdklasse ein
digde in 33.

In de tweede klasse C dames heeft HPC
het onderspit moeten delven in de wedstrijd
tegen ZIAN, dat met 5—1 won.

Voor de derde klasse C dames is DWT 2
in Zaandijk bij Nercus 2 op bezoek geweest
en heeft met 9—0 gewonnen. VZV 2 won in
Amsterdam van Meeuwen 2 met 31.

In de kringcompetitie zijn gespeeld: heren:
DWT 3—VZV 3 3—1; jongens: Haarlem—
DWR 0—3.

Wielrennen

H.S.V. „De Kampioen"

Woensdagavond hield H.S.V. „De Kam
pioen" een rit over 40 km. De uitslag was:

1. C. Kroezen, tijd 57 min. 45 sec. 2. A. van
't Hol. 3. H. Hollander. 4. P. de Vries. 5. D.
Bes. 6. NV. Stoker. 7. M. Storkhart. 8. C. Hop
penbrouwer.

Heden. Donderdagavond wordt een club
ontmoeting gereden op het circuit van Zand
voort tussen H.S.C. „De Bataaf", A.S.C.
„Olympia" en H.S.V. „De Kampioen".

Naar aanleiding van een desbetreffende
vraag merkt de minister op, dat hij zoveel
mogelijk decentraliserend te werk zal gaan
om te kunnen voldoen aan billijke verlan
gens inzake de spreiding van de cultuur
over het gehele land. Met de gemeente
besturen wordt dienaangaande veel over
leg gepleegd. De minister is echter van
mening dat een stelselmatige decentrali
satie van overheidsbemoeiing met de kunst
via de provinciale besturen eerder zal lei
den tót vertraging dan tot een vlottere
behandeling van deze materie.

Als antwoord op het verzoek om bij de
aanbesteding van nieuwe openbare gebou
wen een bepaald percentage van de aan
nemingssom te bestemmen voor decoratieve
en monumentale kunst, deelt de minister
mede dat meestal de financiële middelen
besnoeiing van dergelijke plannen nood
zakelijk maken.

De bevordering van aesthetische vorming
van jonge mensen geschiedt door het ver
lenen van subsidies aan wat het lofwaardig
particulier initiatief in deze richting heeft
ondernomen.

De overheid subsidieert thans elf orkes
ten, vier grote en twee kleine toneelgezel
schappen, bewegingen die volksdans en
amateurtoneel trachten te verheffen, het
Scapino-ballet, de Nederlandse Opera,
diverse tentoonstellingen, volksconcerten en
volksvoorstellingen. Bovendien verleent de
overheid geldelijke steun (door middel van
een jaargeld) aan bepaalde behoeftige kun
stenaars, wier verdiensten vrijwel alge
meen erkend worden, uit dankbaarheid
voor hun bijdragen aan het culturele wel
zijn. De minister acht het wenselijk bij de
beoordeling van de vraag of een nood
lijdend kunstenaar voor steun in aanmer
king komt van zekere minimum-leeftijds
grenzen uit te gaan.

Tenslotte deelt de minister mede dat de
positie van het Centraal Coördinatiebureau
voor het Toneel versterkt moet worden en
dat het rapport van de commissie ter be
studering van de mogelijkheden van een
Nederlandse filmproductie hem voor even
tueel op dit gebied te nemen maatregelen
als leiddraad zal dienen.

Voor de Haarlemse Bestuurdersbond gaf
de bekende radio-journalist, directeur van
het Rijksbureau voor Oorlogsdocumen
tatie, drs. L. de Jong, gisteravond een uit
eenzetting van zijn zienswijze betreffende
de internationale verwikkelingen rond
Korea, waarvoor ruime belangstelling
bleek te bestaan.

Drs. de Jong behandelde op rustige en
heldere wijze de ontwikkeling van de om
standigheden op internationaal-politiek
terrein, die leidden tot de oorlog in Korea
en tekende in scherpe contouren het ge
vaar van het internationale communisme,
dat achter het mom van vredes-idealen de
volken, die zich onder zijn bereik bevin
den, psychologisch en materieel voorbe
reidt op de derde wereldoorlog, die door
het communisme onvermijdelijk wordt
geacht. Citaten uit de „Prawda" laten
daaromtrent niets te gissen over.

Drs. de Jong gaf als zijn opvatting om
trent het wezen der democratie de over
tuiging dat er rechten zijn, die de volken
op zich zelf bevochten hebben en spel
regels, die aanvaard en gerespecteerd wor
den in het gemeenschapsleven, zowel
nationaal als internationaal, dienende
het algemeen y/elzijn, de veiligheid
vrijheid.

Een wezenlijke overeenkomst tussen het
Hitler-regiem en het staatscommunisme
die overigens in belangrijke mate ver
schillen zag de spreker in het feit dat
beide systemen de macht in handen leg
gen van een kleine groep fanatici. De Rus
sische historie heeft een andere achter
grond dan die van NVest-Europa en het
Russische volk verdraagt deze machts
concentratie wellicht beter, doch voor
ons is het onmiskenbare streven van het
Russische communisme om geheel Europa
voor zijn leer te veroveren te enen male
onaanvaardbaar.

Drs. de Jong zag de aggressie tegen
Zuid-Korea, kennelijk geïnspireerd
ondersteund door de Sovjet-Unie, als een
uitvloeisel van het streven der Moskouse
fanatici tot wereldoverheersing. Hij be
toogde echter dat ook deze fanatici zich
vergissen kunnen en blunders kunnen
maken: Korea is de druppel geweest die
de emmer van verbittering in Amerika en
West-Europa heeft doen overlopen en de
Koreaanse oorlog heeft in Amerika de
onverzettelijke wil doen geboren worden
om met de wapenen weerstand te bieden
aan de penetratiepogingen van het com
munisme.

De spreker toonde met feiten aan dat
Zuid-Korea en de Amerikaanse bezetting
volkomen onvoorbereid waren op de
Noord-Koreaanse invasie, waarmede ge
makkelijk de Russische beschuldigingen
te weerleggen zijn die spreken van aggres-
sievoornemens. Hij critiseerde het regiem
van Syngman Rhee die na een verloren
vrije verkiezing met terroristische midde
len aan de macht bleef in Zuid-Korea, doch
voegde daaraan toe dat juist de laatste tijd
tekenen van verbetering in dit regiem te

Vraag en aanbod

De lawaaierige markt in de open lucht is
een erfenis uit eenvoudige tijden. Zij ver
telt nog van de beginselen der economie,
die door de eeuwen heen omwonden is met
duizelingwekkende ingewikkeldheden, zo
dat wij er niet meer uit kunnen wijs
worden. Zij toont in haar simpelheid van
biedende kopers en schreeuwende hande
laren nog duidelijk waar het om gaat: Hier
koopt de mens wat hij nodig heeft aan de
kramen waar de kooplui hun hebben en
houen op uitspreiden in de ochtend.

Die kooplui staan niet allemaal achter
een kraam met een zeildoeken dak en een
geriefelijke planken tafel. Daar zijn er die
genoeg hebben aan de stenen van de straat
en het dak van de hemel. Zij zijn gelijk
hun collega's in Tunis of Perzië, die in de
morgen op een vierkante meter schaduw
de inventaris van hun draagbare winkel
tentoonstellen voor wie er wat van nodig
heeft.

Wat is dat voor een inventaris, ge kunt
het soms aanzien voor een hoop afval die
door dc reinigingsmannen vergeten is.
Maar een snuffelaar pikt er wat uit dat hij
gebruiken kan, een verroest slot dat met
wat olie wel weer werken zal, een kromme
schroevendraaier die recht te slaan is.

Er staat een koopman met oude schoe
nen. dat is een aardig geval. Die schoenen
hebben nog het karakter van hun dragers
in hun rimpels en vormen bewaard. Zij
staan daar als de portretten van mensen
die ge niet kent. Hun neuzen zijn soms in
de wind geheven alsof zij zich in slecht ge
zelschap weten, dat zijn de schoenen van
goeden huize die aan lager wal geraakt zijn.

Er is niet veel meer bij dat het kopen en
dragen waard zal zijn, de koopman kan
niet zeggen dat zijn waren zichzelve aan
prijzen. Hij zegt dat ook niet, hij zegt niets
en zit temidden van zijn kudde schoenen
naar het verlier rondom hem te zien.

Daar komt een klant, hij schuifelt langs
de schoenen, die braaf op rijen slaan, als
een hond die eten ruikt. Het zijn niet zozeer
de schoenen die hem interesseren, maar hij
heeft daar als doorgewinterde markter iets
bijzonders ontdekt. Tussen de gerimpelde
ouden van dagen met hun geschonden leren
wangen staan een paar schone klompen te
pronken. Het zijn oude, plezierige klompen
van glanzend hout, waarop een nijvere
hand kunstige figuren gesneden heeft. Het
kunnen klompen zijn van een rustende
heerboer, die in zijn fluwelen vest achter
een glimmende kachel bedachtzaam aan
zijn stenen pijpje tuttert. Het kunnen klom
pen zijn waar ge u vredig en gerust in kunt
voelen na de werktijd, als ge de groei
van uw bloemen in het achtertuintje beziet.

De klompen staan daar zo zwierig en
achteloos tussen de nette schoenen als een
paar vrolijke oude zwabberaars tussen de
kwezels. Zij staan niet keurig en recht
naast elkaar, zij trekken zich van die fat
soenlijke orde niets aan. Maar de diepe
glans van hun bruine hout is een glimlach
temidden van armoedige en stijve deftig
heid.

De klant draait rond de koopman als een
vlieg rond de lamp, hij kan zijn ogen niet
van die klompen losmaken. Hij ziet er zich
zelf in de zomeravond mee getooid, hij
voelt reeds hun koele stevigheid rond zijn
vermoeide en verknepen schoenenvoeten.

Ik zou wel die klompen gehad willen
hebben, zegt hij voorzichtig, als ge er niet
te duur mee zijt.

De koopman stijgt op uit zjjn gedachten
en zijn ogen gaan langzaam naar de
lachende klompen.

Zo zo, zegt hij spijtig, zoudt ge die klom
pen gehad willen hebben. Ja ja, ge zoudt ze
hebben kunnen krijgen als ze te koop
waren. Maar ze zijn niet te koop.

De klant zegt dat hij het wel begrijpt,
daar moet ge voor op de markt thuis wezen,
niet te koop wil zeggen dat het op loven en
bieden aankomt. Hij biedt met slimme
oogjes aan de lage kant, die koopman zal
hem niet in de luren leggen.

Maar de koopman schudt neen, gedurig
en star, zonder slimheid, met iets van
droefenis.

Ze zijn niet te koop, zegt hij met wrevel.
Ge kunt schoenen van mij kopen zoveel ge
wilt, maar die klompen, kijk, dat gaat niet.

Hij staat op van het appelenkistje waar
op hij midden in zijn schoenensantekraam
gezeten is en zegt erbij:

Want zie, die heb ik aan.

En de schone klompen stappen weg uit
het kwezelige schoenengezelschap naar de
apartheid waar zij horen, zij zitten vast
onder de broekspijpen van de koopman.

Daar hebben die nette brave schoenen
nog wat rimpels van bijgekregen uit pure
ergernis.

En de klompen glanzen als in een speelse
spotlach. J. L.

bespeuren waren, die door de oorlog wer
den doorkruist.

Thans, nu het communisme voor het
eerst sinds 1945 met de wapenen zijn
aggressie tracht te dekken, is de situatie
voor West-Europa onzeker en dreigend
geworden. Het heeft weinig strijdkrachten,
en de enige factor die de Russen ervan
weerhoudt, de wandeling naar de Noord
zee te beginnen aldus de spreker is
de bedreiging van de Amerikaanse atoom
bom.

Een eerste eis voor het Westen is een
drastische uitbreiding der Westelijke
defensie met tegelijkertijd een handhaving
van het welvaartspeil, door de rechtvaar
dige verdeling van de lasten der militaire
kosten over de bevolking naar draagkracht.

Een andere mogelijkheid, aldus drs. ds
Jong, zie ik, na het uitbreken van de
Koreaanse crisis, niet meer. Hij wekte de
leiders in de vakbeweging op deze nood
zakelijkheid in hun kring duidelijk te
maken, een opwekking die door de voor
zitter, de heer D. Verbaan, in een kernach
tig slotwoord werd onderstreept, nadat een
geanimeerde discussie het bewijs van in
tense belangstelling voor het onderwerp
had geleverd.

Agenda voor Haarlem

DONDERDAG 27 JULI

Luxor: Moord in de Tour de France", 14
j., 2, 7 en 8.15 uur. City: „Captain Blood", 14
j., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur; „De Woudlopers",
alle leeft., 11 uur. Spaarne: „Diamantstad",
14 j.f 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Secre
taresse na kantoortijd", 18 j., 2.30, 7 en 9.15
uur. Rembrandt: „De klokkenluider van de
Notre Dame", 14 jaar, 10.30 uur; Soldaat
Boem", alle leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „De drie caballeros", alle leeftijden,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur.

VRIJDAG 28 JULI

Grote Kerk: Christelijke Oratoriumvereni
ging „Hohe Messe", 8 uur. Bioscopen: Mid
dag- en avondvoorstellingen.