[nr
isc
Monster-Rallye van de Middellandse
Zee dwars door Afrika naar Kaapstad
Nederlandse gramofoonplatenindustrie
ontwikkelt zich voorspoedig
Aan de Theems wordt een feeststad
zonder weerga gebouwd
Een levende encyclopaedic
Het kostbare
deposito
Dinsdag 15 Augustus 1950
AUTOMOBILISME
Vijftienduizend kilometer
door woestijn en jungle
Tegen het eind van dit jaar zullen uit
Algiers, Casablanca, Oran en Tunis auto's
uit allerlei landen vertrekken voor de
zwaarste Rallye die ooit gehouden is: dwars
door Afrika naar Kaapstad. Vóór hen zal dan
een traject liggen van omstreeks 15.000 kilo
meter woestijn en jungle en hun route zal
op vele stukken over wegen voeren, die
alleen maar zo genoemd kunnen worden,
omdat er hier en daar kilometerpalen staan.
De équipes zullen het hard te verduren
hebben in de zandstormen en de gloeiende
hitte van de Sahara en in de broeikas
atmosfeer van de rimboe. Zij zullen talloze
malen blijven steken in het losse zand en
de modder, zij zullen rivieren door moeten
trekken en zij zullen zonder twijfel met alle
mogelijke pech te kampen krijgen. Het is
onmogelijk te voorspellen welke moeilijk
heden zij allemaal zullen moeten overwin
nen, maar dat het er vele zullen zijn, dat
staat wel vast. Vandaar het enthousiasme
van vele geroutineerde automobilisten voor
deze monster-Rallye, die gehouden wordt op
initiatief van de „Association des Amis du
Sahara". Want per slot werd de Rallye de
Monte Carlo de laatste tijd eigenlijk maar
een tam en geciviliseerd ritje, dat ten hoog
ste was sneeuw en gladde wegen in petto kon
hebben en dat is voor de avonturen-lust van
de rechtgeaarde Rallye-rijder' te tam.
Wanneer men zich enigszins een indruk
wel vestigen van dit Indianen-spel voor vol
wassenen en wie zou daar niets voor
voelen doet men het beste het reglement
op de voet te volgen, want daar wordt, als
gold het de gewoonste zaak ter wereld, over
allerlei preparaties gesproken, die voor ons
van nogal verrassende aard zijn. Alle soor
ten wagens mogen aan deze Rallye meedoen
(behalve renwagens, zegt het reglement
olijk). Zij moeten ten minste door twee per
sonen bemand zijn. Dat het nog een aardige
scheurpartij zal worden, blijkt wel uit het
voorgeschreven minimum-gemiddelde van
35 km. per uur. Voor iedere km. per uur
meer krijgt men echter winstpunten tot het
maximum van 55 km. per uur. Teneinde in
ieder geval een beslissing te forceren zal er
tussen Johannesburg en Kaapstad (1532 km.)
geen verplichte stop zijn. Op dat laatste stuk
zal dan ook wel bar en boos hard gereden
moeten worden, wanneer de wagens, die
tegen die tijd wel rijp voor de sloop zullen
zijn, daar nog toe te bewegen zijn.
Vrolyke maatregelen
We lopen echter op het reglement vooruit
en gaan dus terug naar artikel 10 dat de
aanwezigheid van wapens en munitie aan
boord verplicht stelt. Een vrolijke gedacht»-,
Het reglement dwingt de deelnemers voofy
om hun collega's te helpen wanneer zij in
moeilijkheden verkeren. Men moet bijvoor
beeld een passagier van een gestrande wa
gen naar de volgende post meenemen, met
dien verstande dat er nooit iemand alleen
bij een wagen mag blijven. Ook al weer zeer
opwekkend. Voor wagens die het onderweg
begeven, is overigens een vrij uitgebreide
reddingsdienst georganiseerd.
Dat er nogal wat van de wagens gevergd
zal worden blijkt uit de adviezen die het
reglement over de uitrusting geeft. De deel
nemende wagens moeten of nieuw of com
pleet gerevideerd zijn. Geplakte binnenban
den zijn taboe en buitenbanden en reserve
banden moeten gloednieuw zijn Er moet een
watertank aan boord zijn met 15 liter per
passagier plus anderhalf maal de inhoud van
de radiateur. De lijst van verplicht mee te
nemen reserve-onderdelen is zo lang, dat
men haast wel een complete motor mee mag
voeren, hetgeen trouwens toegestaan is. Ver
der moeten er planken, staalkabels, ladders,
schoppen en cricks aan boord wezen. De
boord-apotheek moet niet minder dan zeven
tien geneesmiddelen (waaronder allerlei
sera) bevatten en voorts injectiespuitjes en
allerlei verbandmiddelen. Bovendien moeten
de deelnemers van tevoren van onder tot
boven volgespoten worden met talloze
ziektewerende zaken. Tot slot krijgen de
deelnemers nog een paar tips als daar zijn:
wandel nooit alleen in de „bush", drink
alleen maar gefilterd, gekookt of gechlori-
neerd water, slik kinine, baad alleen maar in
bronwater en geef de inboorlingen die u een
dienst bewijzen een klein geschenk.
Kostbare zaak.
De route telt verplichte en facultatieve
stops. Er zijn namelijk gedeelten die men
maar liever niet 's nachts moet doorkruisen.
Bij de facultatieve stops kunnen enthou
siastelingen. die aan een dag-étappe nog een
paar honderd kilometer verder hossen willen
vastknopen, hun gang gaan, Na de woestijn
trajecten komen alle routes in Fort Lamy in
Frans Equatoriaal Afrika tezamen. Vandaar
gaat de reis naar Bamgassou en dan de Bel
gische Congo in over Stanleyville, Costers-
manville en Elisabethsville. Eventueel mag
men hier ook over Nairobi. Over Lusaka en
Bulawayo gaat het dan naar Zuid-Afrika.
Het valt te begrijpen dat de onkosten voor
de deelnemers niet mis zijn. De organisatie
begroot ze op 10.000 gulden voor de inschrij
ver en 5000 gulden voor iedere passagier.
Hierbij zijn niet de kosten voor de terugreis
inbegrepen. Wat de auto in Kaapstad zal
opbrengen, is ook nog maar de vraag. De
serieuze deelneming zal dan ook wel hoofd
zakelijk beperkt blijven tot équipes van
fabrieken, die reclame voor hun merken
willen maken en tot Afrikaanse particulie-
den die een onschatbare ervaring hebben.
Er zullen in ieder geval wel een boel gega
digden zijn ook Hollandse voor een
plaatsje in een équipe voor deze Rallye, die
officieel ten doel heeft aan te tónen „dat
het mogelijk is om onder normale omstan
digheden Afrika met een auto te door
kruisen". Daarbij mag men wel even
grinniken.
Politie-r echter
Reiziger belaagde
Haarlemse spoorman
""in het avonduur van de 31ste Maart
vloog er in de hal van het Haarlemse sta
tion een gaatjestang van de ene hoek naar
de andere en verbrijzelde daar een spiegel
ruit. Een spoorweg-ambtenaar had deze
tang als uiterste verweermiddel naar het
hoofd van 'n los werkman geslingerd, om
dat deze hem naar aanleiding van een ver
meende belediging met zijn vuist bewerkte.
De eerste treffer was reeds via het loket
geplaatst. Met de zitting van zijn stoel als
schild en de tang als wapen kwam de
spoorwegambtenaar uit zijn glazen huisje
en incasseerde nog een paar opstoppers van
de losse werkman met de nóg lossere
vuisten.
Toen slingerde hij zijn gaatjestang in de
spiegelruit. Op dat rumoer kwamen an
dere spoorwegmannen te hulp en be
vrijdden hem „uit de ring".
„Ik had gewoon geïnformeerd, hoe laat
de trein naar Hilversum ging", zei de
bokser, die voor de politierechter ver
scheen. „En toen vroeg hij of ik van domme
ouders kwam en dat neem ik natuurlijk
niet". De spoorwegman had alleen maar
gezegd, dat de losse werkman zich er niet
mee hoefde te bemoeien. Dit sloeg niet op
de trein naar Hilversum maar op een
juffrouw, die tevoren door de ingang het
station wilde verlaten en door de ambte
naar naar de uitgang was verwezen. De
man in het loket dacht dat de werkman
voor deze juffrouw in de bres wilde
springen.
,Ik heb die juffrouw heel niet gezien",
zei de bokser.
Het eenzijdige vuistgevecht was dus een
vergissing. De werkman kreeg, conform
het verlangen van de Officier, een week
gevangenisstraf.
Vandaag is het 25 jaar geleden, dat in
Utrecht de eerste gemeentelijke autobussen
in dienst werdéfa genomen.
In Heemstede werd een „cultureel centrum" geopend
De Nederlandse gramofoonplatenindustrie,
die voor de oorlog niet bijzonder floreerde,
heeft na de bevrijding, in weerwil van de
vele materiële belemmeringen een hoge
vlucht genomen.
Zoals men weet interesseerde Philips
zich ook voor dat deel van de electro-
techniek en nam het Eindhovens concern
financieel deel in de Decca-gramofoonpla-
tenfabrieken, die ongeveer een jaar gele
den een nieuw bedrijf in Doetinchem
openden.
Tezelfder tijd verleenden de „Electrical
Musical Industries Ltd." de overkoepe
lende trust waarin de merken His Masters
Voice, Columbia, Parlophone en Odeon,
Pathé en nog enkele minder befaamde eti
ketten samenwerken een licensie voor
het persen van platen, waarvoor de matrij
zen afkomstig waren van deze fabrieken,
aan de N.V. Verkoopmaatschappij Bovema.
Deze onderneming stichtte een kleine
doch efficiente fabriek in Heemstede, die
op 1 Januari 1947 in bedrijf kwam en
sindsdien ongeveer 100.000 tot 150.000
zwarte schijven per maand heeft gepro
duceerd.
De opening van een „cultureel centrum
op muziekgebied" in een in Zwitserse trant
gebouwde villa aan de Bronsteeweg in
Heemstede, die dezer dagen plaats had heeft
een nieuwe faze in de ontwikkeling der
Nederlandse gramofoonplatenindustrie in
geluid.
Parade der prominenten
In „Columbia house", zoals het pand nu
heet, is niet alleen het gehele verkoops
apparaat voor de in Nederland geperste
platen van de reeds genoemde merken ge
vestigd, doch ook de artistieke afdelingen
zijn er onderdak gebracht.
Binnen- en buitenlandse artisten, zaken
relaties, vertegenwoordigers van overheid
en aanverwante bedrijven worden hier
ontvangen. Er is een auditie-ruimte inge
richt, waar huisconcerten kunnen worden
gegeven. Tot de prominenten, die reeds
voor de officiële opening van Columbia-
house hun handtekening in het gastenboek
hebben geplaatst behoren de Amerikaanse
dirigent André Kostelanetz, de Engelse
bandleider Victor Sylvester en de Franse
chansonnière Edith Piaf.
Wij vernamen van de heer G. M. Oord
Jr., de directeur van de Bovema, dat bin
nenkort een bescheiden begin zal worden
gemaakt met het opnemen van Nederlandse
artisten, waardoor de mogelijkheid tot
export van nationaal talent is geschapen.
Deze opnemingen geschieden in een studio
in Den Haag.
Er zijn evenwel plannen om in de toe
komst bij het gebouw in Heemstede een
studio te doen verrijzen, indien men er niet
in slaagt een bestaande zaal te vinden,
waar de accoustiek zodanig is, dat ze zich
voortreffelijk leent voor het opnemen van
gramofoonplaten.
Een ander project, dat reeds in het ko
mende seizoen zal worden verwezenlijkt,
is de productie van een speciale reeks pla
ten die voor het muziekonderwijs op de
scholen geschikt is. Men heeft daartoe de
medewerking van het Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
reeds verkregen Een groot repertoire is
voor dat doel reeds ter beschikking.
In September zal in Columbia-House een
tentoonstelling worden gehouden, die aan
dit onderwerp is gewijd.
Geen revolutie
Uiteraard kwam het gesprek met de heer
Oord reeds spoedig op de jongste techni
sche vinding in de discusindustrie: de plaat
met lange speelduur
De heer Oord liet een exemplaar horen,
waarop het orkest van André Kostelanetz
zijn strijkers- en blazersmassa op het rag
fijne „Clair de lune" van Debussy en de
melancholieke „Pavane pour une infante
défunte" van Ravel losliet, afgewisseld met
een wals van Lehar en besloten met het
zoetige „Poème" van Fibich. Vier-en-
twintig minuten muziek voor één geld en
de andere kant is van hetzelfde laken een
pak. Toch is het niet zo, zoals werd be
weerd, dat de „normale" platen nu met
een slag onverkoopbaar zijn geworden
Immers deze langspeelplaten zijn niet
„interessant" voor de duizenden die van
tijd tot tijd van hun zakcentje een amuse-
men tsplaat willen kopen: men komt er nu
een keer vlugger toe drie tot vijf gulden
uit te geven, dan te sparen tot men vijf-en-
Vier étage-bussen. ggg|g
kenmerkend voor
het Londense stads
beeldzijn dezer
dagen een tocht
van drie maanden
begonnenwelke f
zich zal uitstrek
ken van Oslo tot
Marseilleteneinde
reclame te maken
voor Engeland en
het komende fes
tival. Ze zijn inge
richt als rijdende
tentoonstellingen,
die reeds een klein
beeld geven van
wat er dit jaar
aan de zogenaam
de stillekant
van de Theems te
zien zal zijn. In
Amsterdam is het
Museumplein als
standplaats gekozen. Bij mooi weer gaan de bussen, die bij Winschoten ons land binnen
komen, ook naar Scheveningen, anders naar Den Haag. Zij blijven van 24 tot 29 Augus
tus binnen onze grenzen.
(Van onze correspondent in Londen)
Men moet de voortvarendheid bewon
deren, waarmee de Engelsen, ondanks de
druk der tijden, het grote „Festival of Bri
tain" voorbereiden, dat volgend jaar van
Mei tot September gehouden zal worden.
Dit festival, dat in zijn soort uniek is, wil
alle aspecten van het Engelse bestaan be
lichten. Het zal een levende encyclopaedic
worden van de Britse beschavingsgeschie
denis, wetenschap en techniek. Het jaar
1951 is gekozen ter herdenking van de be
roemde wereldtentoonstelling van honderd
jaar geleden in het later door brand ver
dwenen Kristallen Paleis in Hyde Park.
Aan de „stille" kant van de Theems,
schuin tegenover het parlementsgebouw,
verrijst op wat eens een puinhoop was,
een feeststad, die zijn weerga niet vindt.
De grote nieuwe concertzaal, die het Lon-
dens Philharmonisch Orkest tot permanent
domicilie zal dienen, is al onder de kap.
Het onlangs gereed gekomen stalen ge
raamte van het ronde tentoonstellingsge
bouw geeft geen geringe indruk van wat er
komen gaat. Troepen van de genie hebben
bij Charing Cross een Baileybrug over de
rivier gelegd, alleen voor voetgangers,
waardoor het festival practisch in het cen
trum van Londen is komen te liggen. Op
de zanderige oever wordt een boulevard
met plantsoenen en terrassen aangelegd. In
de nieuwe uitbreiding, grenzende aan het
gebied waar zich in Shakespeare's tijd Lon-
dens culturele leven afspeelde en waar
later de Old Vic geboren werd, heeft deze
bedrijvige millioenenstad er een rustpunt
bij gekregen, dat hard nodig was. Enkele
mijlen verder Oostelijk wordt het bekoor
lijke Battersea Park herschapen in een
tweede feestterrein, dat enigszins doet den
ken aan de Tivoli-tuin in Kopenhagen, een
vermaakcentrum als tegenwicht van de
ernstiger zaken die elders de aandacht zul
len vragen.
twintig gulden voor een plaat met lange
speelduur bij elkaar heeft. Bovendien heeft
iet nieuwe procédé ook het nadeel, dat de
samengedrongen groeven bijzonder gevoe
lig zijn voor stof, terwijl de fabricage zeer
onvoordelig is wegens het hoge percentage
mislukkingen. Voorlopig zal de plaat met
78 omwentelingen dan ook wel niet ver
dreven zijn.
Rick schoof gauw het raam open. Het vogeltje wipte naar binnen.
„Wel, zei Rick vriendelijk, wat betekent dat aardige bezoek?.... Is dat briefje soms
voor ons?"
Het vogeltje knikte.
Rick nam het briefje aan; Bunkie was ook opgestaan van tafel en keek nieuwsgierig
toe, terwijl Rick het briefje openmaakte.
„O!" riep Rick verrast uit. „Een brief van onze vrienden, de Boskabouters"!
Wat aardig, hè?.... Die hebben ze aan dit leuke vogeltje meegegeven!
„Ja," zei Bunkie. „En wat schrijven ze?"
Samen lazen ze de brief.
„Zode Kabouters vragen, of wij 'n tijdje bij hen willen komen logeren.
Fijn zeg!Ik heb er best zin in, het was daar wat leuk!
„Ik ook!" viel Bunkie hem verheugd bij.
Geheel Engeland, want het feest beperkt
zich geenszins tot Londen, wordt de vol
gende zomer min of meer een grote ker
mis, met vuurwerk en vreugdevuren, histo
rische optochten en volksdansen. Er komen
rondreizende tentoonstellingen, onder an
dere in een schip, die het besté, dat Enge
land op industrieel gebied voortbrengt, aan
volk en vreemdeling zullen tonen. De
hoofdstad wordt versierd en verlicht.
Schouwburgen, concerten en bioscopen zul
len bijzondere programma's samenstellen.
De kunst staat trouwens in het middel
punt. George Lloyd en Benjamin Britten
zijn bezig opera's te schrijven, die op het
festival hun première zullen beleven, Ro
bert Gittings en Dorothy Sayers dragen
religieuze toneelstukken bij, Sir Arnold
Bax componeert een symphonie. De beeld
houwers Epstein, Henry Moore en Barbara
Hepworth, benevens vijftig Engelse schil
ders zijn uitgenodigd een speciale expositie
te houden. Ook is er een aantal prijzen
voor poëzie ingesteld.
Op het festival-terrein zal een kerk ver
rijzen, waar diensten voor de diverse ge
zindten zullen worden gehouden. Ook
komen er openluchtdiensten, onder meer
in Hyde Park, waar tienduizend personen
verwacht worden. De verschillende con
gregaties uit omliggende stadsdelen zullen
zich met de geestelijken in processie daar
heen begeven. Er komt in Londen ook een
Bijbeltentoonstelling, welke tevens een
overzicht zal geven van de invloed van de
kerk op de Britse samenleving, in het bij
zonder wat betreft de sociale verbeteringen.
Op een origineel idéé berust de bouw
van een volledige moderne volkswijk met
winkels en scholen, welke als „levende"
architectuur-tentoonstelling is bedoeld. Er
staat ook een reeks exposities van oude en
nieuwe boeken op het programma.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Nieuwe plebaan benoemd
Gister is de benoeming bekend
gemaakt van de zeer eerwaarde heer
H. W. Achterhof tot plebaan van de
Kathedrale Basiliek van Sint Bavo te
Haarlem.
De nieuwe plebaan werd in 1904 geboren.
Hij studeerde aan het seminarium „Hage-
veld" bij Heemstede. Van 1929 tot 1931
was hij kapelaan in Lisse, daarna werd hij
secretaris van de Rooms-Katholieke bis
schop van Haarlem, mgr. J. P. Huibers.
De nieuwe plebaan is lid van de R.K.
nationale commissie voor huwelijksvoor
lichting en voorzitter van de Diocesane
raad voor huwelijksvoorlichting. Door zijn
benoeming is in de vacature van wijlen
mgr. Filbry voorzien. Mgr. Achterhof doet
1 September zijn intrede in de Basiliek.
Oud-Katholieken
in Bussum bijeen
Het Michael House, centrum van Oud-
Katholieken te Bussum, is deze week het
trefpunt voor honderden Nederlanders en
buitenlanders. Ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan van het Sint Michaels-
centrum wordt een bijeenkomst gehouden
waaraan Oud-Katholieken uit elf Europese
landen, Cuba en de Verenigde Staten van
Noord-Amerika deelnemen. De bijeenkomst
wordt geleid door mevrouw Van Eeghen-
Boissevain, vice-presidente van de St.
Michaels Foundation.
De bisschoppen mgr. Vreede en mgr.
Viking zullen de deelnemers toespreken.
32ste 1
worden. Do, klompeXuï"'3
van ons land U«eurs u 1
- op het terrein M
sterdam is de eerste van 5 Hetnv*t t»
stenen voor de nieuw?
op zijn voetstuk genka S
de ijzeren schoorsteen is 82 2.6 ton
- In Vhssingen is aan ?eterS
Panamese tankschip „Alfred v*n u
Antwerpen kwam, een w g?"
ontdekt. Hij is bij Roosembl6 Vettekeb£
gische grens gezet. 31 0ver de BeU
het Nederiands^Rode K^^eftaa»
eventueel nodige hulp
derlandse strijdkrachten d£ f e? aa»
treden Het Nederlandse i-
dit aanbod in dank aanvaSd6
«JHAA
Benoemd tot control™ '*''tVpiC
Belastingen de comaSSsSSJLT5 's ra
makers en J. Koopmans, be£C;S<5 K®'
lemmermeer. aen te g:5t. 1
Mejuffrouw D. van n*,i
laan 49 te Bloemendaal herriep."
Werf Conrad en Stork Hijsc"Sj tS
03 te
De toeneming der
bevolking
Ver9f'jikiri9 lussen 1652—173}
en 18501950 2
Over het verloop der
boorte en sterfte) In vroeger eeu7rat
staan met veel gegevens. Dit is tevrrB.»
omdat er toen nog geen burgerlijke
was- Die is pas door Napota»
Ti?' o'v-t" T.Wat gegevens te nutte,
uit kerkelijke archieven.
In het boek van Schrevelius over de pa.
schiedenis van Haarlem vonden «ij i,
lfjst van het aantal huizen in het Km»
en het Zuiderkwartier. Die lijst
door een zekere Liefhebber, iemand1.
blijkbaar liefhebberij had in het veraré
len van cijfermateriaal.
In het Zuiderkwartier (zich uitstrekte
de van Beverwijk tot Dordrecht) stond*
in 1632 59.983 huizen en in 1732 8097?
Voor het Noorderkwartier (Alkniaar
Hoorn, Enkhuizen, Edam, Monnikendi'
Medemblik en Purmerend) waren de ciifen'
in 1632 12.772 en 1732 11.079.
Tezamen geteld: 1632 72.755 huizen' 1)32
92.049. In een eeuw dus een
k
jslde
K
■f3
5'
u
'H
scb
ic(
van 19.294 of 26,5 procent. Er kan worde:
aangenomen dat de bevolkingstoenemiu
overeenkomstig is geweest. In die eeuw ij
er dus slechts een betrekkelijk gain»
toeneming der bevolking geweest. Ter ver
gelijking zijn te nemen de cijfers over de
eeuw 1850-1950. Toen is de bevolking van
Nederland toegenomen van 3.100.000 tot
10.000.000. Een stijging dus van ruim 30
procent. Dus meer dan 10 maal zoveel ak
in de eeuw 1632-1732. Dit is in het bij.
zonder een gevolg van de verbeterde rcig
voor de Volksgezondheid, waardoor de
levensduur der mensen belangrijk verleed
is. Vooral de sterfte onder de zuirekgi
is zeer sterk verminderd.
Het lijstje van Schrevelius geeft cd it
cijfers over Haarlem. 1632: 6490 huia:;
1732: 7963. Een stijging dus van 1473 ol
22,7 procent.
Haarlem telde in 1850 25.888 inwoners,
in 1950 waren het er 162.000. Over die eeuw
was de toeneming dus 470 procent
Beverwijk zag zijn huizental oplopen
van 333 in 1632 tot 440 in 1732.
Enige tijd geleden gaven wij vergelij
kende cijfers over de groei van de grote
gemeenten in ons land in het tijdvak 1850-
1950. Nu zowel Amsterdam, Den Haag ah
Rotterdam vermeld staan in de lijst van
Schrevelius is ook vast te stellen hoe de
toestand in 1632 en 1732 was.
aantal woningen in:
163:1 1732
Amsterdam
Den Haag
Rotterdam
1605 1 26035
3160 6164
50 4 8 6621
In 1632 was Amsterdam dus slechts
keer zo groot als Haarlem (nu 5 keer).
Haarlem was toen 2 keer zo groot als Den
Haag en ook nog iets groter dan Rotterdam.
Maar Den Haag groeide toen al sterk, wan:
in die 100 jaar vermeerderde het aanta
huizen met bijna 100 procent. Maar toch
had Den Haag in 1732 nog 1799 huizen
minder dan Haarlem. Rotterdam nam ook
nog slechts weinig in bevolking toe, de
stijging in die eeuw was namelijk 33 pro
cent.
In de laatste eeuw zijn Den Haag en Ko
terdam snel in zielental toegenomen. Nu
zijn de cijfers: Den Haag 555.000 en Rotter
dam 672.000.
Leiden was in 1632 niet alleen Den Haag
en Rotterdam de baas, maar overtrof oos
Haarlem. Het had namelijk 8374 huizen,
dus 1884 meer dan Haarlem.
Ook in 1732 was Leiden nog groter dan
Haarlem (Leiden 10891 huizen, Haarlem
7963). Nu ligt Leiden ver achter bij naar-
lem, want tegen 'de 162.000 Zielen van
Haarlem kan Leiden er nog geen 8WJW
stellen.
FEUILLETON
door E. Phillips Oppenheim
66)
„Ik niet," hijgde Dutley, die zich snel
herstelde. „Sappristi, wat heb je hen bang
gemaakt!"
Hij strompelde overeind. Er klonken bui
ten zware voetstappen, het geluid van de
bel en bonzen op ae deur.
„De politie, Kassim. Laat ze binnen", be
val zijn meester. „Wacht even!"
Hij bukte zich en beging de eerste dief
stal van zijn leven.
HOOFDSTUK XXVI.
Dutley, die in zijn goed zittend pak met
donkere overjas en ronde hoed, zijn wan
delstok onder de arm, er zeer presentabel
uitzag, maakte de indruk, dat hij de wereld
nog zo'n slechte plaats niet vond. Hij liep
de volgende middag om één uur in Bond
Street met het idee om in de Embassy Club
een cocktail te gaan drinken voor hij ge
volg gaf aan een afspraak om te gaan lun
chen. Terwijl hij zijn weg zocht door de
groep mensen, die in de ingang stonden,
kwam hij plotseling tegenover Lucille en
haar broer te staan. Zij bleven onwille
keurig staan.
„Wel, hoe gaat het met de familievete?"
vroeg Dutley. Lucille's beweging van schrik
en klaarblijkelijke verlegenheid negerend.
„Is het mij veroorloofd jullie goedenmorgen
te wensen en enig commentaar te leveren
op de lente-achtige kwaliteit van 't weer?"
„Doe niet zo gek, Charles," zei Lucille.
„Er is geen familievete, wat mij betreft.
Wat hoor ik daar allemaal van een inbraak
in je huis, die gisteravond" zou hebben
plaats gehad?"
„Het is een lang verhaal, dat ik je beter
zou kunnen vertellen, als we ergens gingen
zitten."
„Wel, wat zeg je van een droge sherry?"
stelde Ronnie voor.
„Het voorstel heeft een zekere aantrek
kelijkheid," bekende Dutley. „Ik vind de
atmosfeer in de zittingzaal van de politie
rechter altijd deprimerend, ofschoon mijn
tegenwoordigheid aldaar hedenmorgen een
zuiver formele kwestie was."
„Daar moeten we alles van horen," hield
Lucille aan. „De bladen waren erg geheim
zinnig over deze affaire. En wat doe jij
eigenlijk in Londen? We dachten allemaal,
dat de hele boel je zo stierlijk verveeld
had, dat je op een andere expeditie uitge
trokken waart."
„Daar heb ik ook een ogenblik over ge
dacht," gaf Dutley toe, terwijl zij de brede
ingang van de Embassy Club betraden.
„Maar op het ogenblik geloof ik, dat Lon
den voor mij vol avonturen zit. Gisteren
avond slenterde ik op een zeer behoorlijk
uur ongeveer drie uur 's morgens, geloof
ik huiswaarts en ging met mijn huis
sleutel naar binnen. Daar mijn sloten goed
geolied zijn en ik rubberzolen onder mijn
schoenen had, liep ik blijkbaar onopge
merkt mijn studeerkamer binnen en vond
daar twee totale vreemden, die zich daar
gezellig geïnstalleerd hadden."
Zij liepen de trap af. Dutley negeerde
de ademloze belangstelling van zijn toe
hoorders en wachtte tot hij een aardig
hoekje gevonden had en cocktails had be
steld, voor hij verder ging.
„De gehele affaire," ging hij door, „werd
tot op een zeker ogenblik op een nette ma
nier afgehandeld. De inbreker, die zijn
werk geëindigd had, was al bezig zijn in
strumenten in te pakken en zijn metgezel,
wiens copieën van mijn handtekening wer
kelijk wonderbaarlijk goed waren, behalve
dan, dat ik nu weet, dat hij een beroep van
deze schone kunst maakt, verzekerde mij
op pathetische toon, dat zij niet de bedoe
ling hadden mij te beroven. Zij zochten
alleen naar een zeer informeel document,
dat verband hield met een depót van aan
delen bij mijn bank, hetgeen naar mijn
beste weten van weinig belang was. Ge
durende het verdere verloop van de ge
beurtenissen, kwam echter een kameraad
van de inbreker, die mijn kamers boven
had doorgezocht, binnen en van dat ogen
blik af werd de atmosfeer minder vriend
schappelijk. Prosit!"
„Je bent werkelijk een groot artist,
Alfred!", zei hij. „Laat eens kijken
waar was ik gebleven?"
„Heb je een van de inbrekers herkend?"
vroeg Ronnie.
„Neen, dat kan ik niet zeggen. Ik ben
er zeker van, dat een er van een Ameri
kaan was en ik geloof, dat ik hem wel
herkennen zou, als ik hem weerzag."
„Wat gebeurde er nadat de derde man
binnen gekomen was?" vroeg Lucille.
„Wel zoals ik je al zei, werd de atmos
feer minder vriendschappelijk. Er werden
voornemens tot persoonlijk geweld geuit
en om kort te gaan, zag het er naar uit,
dat het op een stevige herrie zou uit
draaien. Maar toen gebeurde er iets, dat
ik voor ik weet niet wat gewild had, dat
jullie bijgewoond hadden. Het waren de
meest verbazingwekkende zestig seconden,
die ik ooit van mijn leven meegemaakt
heb. Alfred, nog een cocktail."
„Oh, ga door," vroeg Lucille ongeduldig.
„Wat gebeurde er?"
„Kassim „gebeurde". Toen die Abes-
sïniër in de straten van Bagdad voor mij
op de knieën viel en ik hem nolens volens
wel mee naar huis moest nemen, had ik
nooit gedroomd, dat die vent mü zulke
ogenblikken van onvermengde vreugde
zou schenken. Er was niets ter wereld mee
te vergelijken. Cinemas hebben dat wel
eens geprobeerd, maar het was watèr-en-
melk, vergeleken bij de werkelijkheid."
Hij zweeg, om een sigaret op te steken
en Lucille schudde hem bij de arm.
„Hou nu niet telkens op zo'n irriterende
manier op," smeekte zij. „Ga door, alsje
blieft."
„Wel, midden in onze kleine onenigheid,"
ging Dutley voort, zijn aansteker met een
klik sluitend, „weerklonk het meest bloed
stollende lawaai, dat je je kunst voor
stellende strijdkreet' van de Tangias,
een van de Abessijnse grensstammen,
waarvan Kassim afkomstig is. Ik kan je
vertellen, dat, toen hij als een wervelwind,
zijn vreselijke kreten uitstotend, die naar
men zegt geen Europeaan ooit zonder een
rilling gehoord heeft en met zijn knots
boven zijn hoofd zwaaiend, de trap af
kwam stormen, ik niet geloof, dat zelfs
een regiment van de Garde stand zou heb
ber. gehouden. Zij* zouden gedaan hebben,
wat mijn bezoekers deden. Twee van hen
gingen door een van de ruiten naar buiten
en naar wat ik het laatst van hen gezien
heb, zou ik zeggen, dat ze nog rennen. De
derde was te verschrikt, om zich te be
wegen en Kassim gaf hem even een tik
tegen de zijkant van zijn hoofd. Hij ligt
nu in het ziekenhuis en ze zeggen, dat hij
van geluk mag spreken, als hij binnen een
week bijkomt. Toen kwam natuurlijk de
politie opzetten. Er kwamen
boekjes op de proppen en vragen
zoeken naar sporen, enz. enz.
„En die twee kerels, die door het raam
verdwenen zijn?" vroeg
„Die zijn weggekomen. Ze hadde
schijnlijk om de hoek een wagen s i
hen opwachtte." „0.rrM.
„Is er dan helemaal niemand gearres
teerd?", vroeg Lucille.
„Wel, ze hebben die arme kerel, die ee
tik van Kassim geïncasseerd heet
ooil al dan niet voor de rechter zal
hangt van de dikte vani ztjn
„Hebben die andere twee te pakken g
kregen, wat zij hebben wilden.
Ronnie angstig. Tk huurtje
„Neen, want het was er met
een safeloket in een van die safe b£_
inrichtingen en stopte 1daar
langrijke papieren in. Moetvow
een beetje teleurstellend ge zaak
ging hij voort. „Ze hadden
heel aardig uitgewerkt. Ik he
der schriftvervalsingen gea
moet je zeggen, dat ik maty1 eea
voor dit we#k. Hij liet op nJ waarbij
brief achter gericht tot mijn a0'0throyd-
zij geïnstrueerd werd m'Jn „tehend met
aandelen te verkopen en g dat
mijn naam op een dysda®1tdjfel<i zon
ik er zelf geen ogenblik aan g .verü
hebben. Het was een
