\Viens stem is gezaghebbend
voor de Amerikaanse politiek?
ïfrEMSfi-»-en als ik,daarna
Verstrooidheid
,12 September 1950
van „preventieve oorlog"
Ult^L
-hester Guardian schrijft
f "ïf ever bovenstaand ondei-
gierige beschouwing, waar-
V'! ïïmde ontlenen:
ci'*iih!il b Massachusetts heeft ad-
n-nfeld, voormalige chef van
53!|WU „tïï en thans candidaat voor
van Massachusetts,
S: de oproep van generaal
i* fvSuieht tot verdediging van
vj.-Artnur Pt» Amerikanen. Anderzi.ios
r-s» /Jraal echter in met de be-
president Truman heeft
-r ..m de onder-minister van
brands Matthews, die de vorige
ïi.-t 'rïm ral een bijeenkomst van
#t5» verklaarde, dat de Ver-
bereid zouden zijn, het nu-
Siaten preventieve oorlog,
J-'^mee d= wereldvrede bereikt
raden. Het is niet uitgcslo-
"17'iue rede tevoren was
Jj»r Jotasot. de minister van De-
:ed' r-eft de commandant van
•fSLkamp voor de luchtmacht in
general Anderson de
Afweek V» betooed: »°t me
a' l,e en ik kan in oen week een
jj;bevel ötvjjf atoombom-centra
rJ c. Hemelse Gerecht zou moeten ver-
*';n Sn ZOU ik daar wel kunnen uit-
it ik de beschaving had gered
VMdenberg. stafchef van de lucht-
tdbï het niet met Anderson eens
s in ieder geval niet met het eer-
'K deze uitspraak - en schorste
3. rw, korte tiid.
f?,bovenstaande kan op wee mameren
mien, vervolgt Cooke m de Man-
SSSan. Ten eerste als een on-
m-rei weergeving van de pure waar-
SSToiige persoonlijkheden voor wie
Se™ een figurant zonder enige
MTvoor wie er blijkbaar geen enkel
S,H bevel bestaat en voor wie tegen-
sfniemaad enige verantwoordelijkheid
1 voor de goede naam van de natie in
penland - en niet in het minst te-
i Het kan ook worden gezien als een
„haal over een ruzie tussen de pre-
faeneen paar van zijn bevelvoerders
»1 staal, die zijn generaals en admr-
Lkvolledige vrijheid van meningsuiting
Sm waar de „ministeriële verantwoor-
jjjfcheid" geen bindende gewoonte is.
Oorlog is géén politiek
De werkelijkheid omtrent dit alom be-
d «eworden meningsverschil tussen de
ïik generaal MacArthur en de mi
rt" van Marine is waarschijnlijk een
kei van deze twee verklaringen. De
Jvr «esclirokken Europeanen kunnen
Korden gerustgesteld: Er bestaat in
Ttrenigde Staten géén invloedrijke
,0! met aanhangers van de preventieve
noch in de regering, noch in het
m Het hoofdkwartier van de Ameri-
II tóestrijdkrachten is geen broeinest van
I Sszuehtige mannen, het bevat alleen
fr bekwame en vaderlandslievende mi-
Sa en defensie-deskuncligen met vele
{jrijdige zienswijzen over de buiten-
jtfpolitiek.
ft'onbekommerde en altijd mededeel-
e wijze waarop de Amerikanen rege-
averoorlooft de mannen van het hoofd-
mlier en zelfs de ministers de weelde,
azich zonder reserve uit te spreken over
verscheidenheid van politieke stand-
alen, want iedereen is er voldoende van
fcrdrongen dat de president, en hij al-
te, de politiek bepaalt, die het land zal
rfgen. Buitenlandse politiek is een ge-
e!d stokpaardje van Amerikaanse leger-
vlootautoriteiten. Maar krijgstactiek
hun dagelijks werk, waarvoor zij de lof
de schande zullen moeten dragen en
overwegen zij de openbare aan
beveling van een nieuw type bazooka
«ral veel zorgvuldiger dan het advies van
i atoombom op Moskou.
Men moet leren leiden
Be discussie over een preventieve oorlog
reeds ten minste vijf jaar aan de gang,
■finds de moeilijkheden over het veto in de
Veiligheidsraad in San Francisco. Zij ver-
Me een prachtige uitlaat aan warm-
ilcedige militairen, die zich niet vertrouwd
tanen maken met de sleur van de diplo
matie, die zij te zoetsappig vinden. Het is
maar al te waar, dat dergelijke ruzies voor
het iormn van de wereld in de Verenigde
Stalen dikwijls voorkomen, omdat dit land
rog onervaren is ten opzichte van de ver
antwoordelijkheid, die de strategische
iardrijkskunde oplegt. Het pijnlijke van
«Amerikaanse propaganda-pogingen is nu
~at direct dat haar doelstellingen verdacht
ta, maar dat zij er voortdurend in faalt,
Bflfiuropa en Azië duidelijk te maken, wie
trvcor de Verenigde Staten aan het woord
sen wie niet.
Aan deze warboel kan op twee manieren
eind gemaakt worden. Of door het
..Mme werk om iedereen van de Chi-
Keuterboer tot de gedelegeerde van
"336 Union Congres toe op te
m de gebruiken "van de Ameri-
e regering; of (en dat zou misschien
Het raadsel Johnson
De president vindt de redes van zijn staf
chefs zo onbelangrijk, dat hij cleze zelden
onder ogen krijgt. De beschouwingen over
de buitenlandse politiek worden bijvoor
beeld niet op het Witte Huis maar op het
State Department doorgenomen. Niemand
heeft ook de toespraak van Matthews na
gezien, of het zou de minister van Defensie,
Louis Johnson, geweest moeten zijn. Er zijn
redenen om dit aan te nemen. Johnson heeft
voorheen zelf ook altijd al op een onge
ëvenaarde manier geflirt met-het denk
beeld van een preventieve oorlog. Indien
het waar is, dat hij er nu zo verliefd op is
geworden, dat hij een mindere heeft op
gewarmd om de huwelijks-afkondiging
maar te doen, dan heeft de Westelijke
Alliantie.zeker het. recht te weten onder
welke voorwaarde Truman ernstig zou gaan
overwegen om een atoombom op Moskou
te laten vallen of. waarom hij Johnson
nog altijd in zijn kabinet duldt.
Gepensionneerden van spoor en
en tram vragen tegemoetkoming
De Bond van Gepensionneerden dei-
Nederlandse Spoor- en Tramwegen heeft
aan de leden van de Eerste en Tweede
Kamer een adres gezonden, waarin onder
meer wordt gezegd dat de lonen van het
spoorwegpersoneel na 1918 reeds met be
langrijke percentages warep verlaagd voor
dat voor andere groepen een loonsverlaging
werd ingevoerd; dat de verlaging van de
lonen van het spoorwegpersoneel ongeveer
30 procent bedroeg en voor de groepen van
overheidspersoneel vele jaren later 15 pro
cent; dat in 1936 het gepensionneerde
spoorwegpersoneel bijna 4 jaar lang 10
procent op hun pensioeiien is ingehouden
en dat deze korting alleen op de pen
sioenen van het spoorwegpersoneel is toe
gepast.
Wanneer aan elk der gedupeerden een
tegemoetkoming van 500 kon worden
uitbetaald, zou dit een bedrag van onge
veer 1.500.000 vragen.
De destijds ingehouden gelden zijn ten
goede gekomen van het Spoorwegpensioen
fonds. De aangewezen weg is dus, zo wordt
in het adres gezegd, dat aan iedere gedu
peerde 500 wordt uitbetaald door dat
fonds.
en op de tange duur een-
kaantó e manieren van de Ameri-
eew'il?ioieSerlng zouden moeten worden
iwreS ze beter kunnen worden
de mn Ju J ciG grote meerderheid van
veranlwnmi i-.yerstaat onder ministeriële
■'SlWjl'i'tbeid- Officium van de
dat zeval m en ministers zouden in
openbar „VT"moeten komen om in het
5 en J?** spreken met het mede-
liet Jamming van de president,
plaatste rial ,e.,and' dat door de mis-
Katthews in l van minister
Amerika 7Pi- generaa! Anderson niet in
Pfcttgdukfci»nmaaj juist overal elders
«eiukken worden veroorzaakt.
Ter gelegenheid van de UNO-dag heeft mevrouw Roosevelt met twee meisjes aan
president Truman een vlag der Verenigde Naties aangebodenop het Witte Huis
te Washington.
Öenda voor Haarlem
BDISDAG 12 SEPTEMBER
«»«»Wk:,?rleli:.oncert. s uur. stads-
•^"Iindse Cranïr maar ecn S™e" <Ue
*kioorrw 8 uur- cit>';
"f W' 18 aIle leeft.i =.la ,.,Dos-
laatste dep 9,1° uur- Spaarne:
!5iur Fraitó wm u^en 14 ï- 2.30, 7 en
23®. 7 en?i?n,s: -2pstand °P Cuba", 18
'5ta stad" is i F'.Rembrandt: „De ver-
P,,llce: ,Hèt mPici 5' 7 en 9l15 uur-
®!6leeftijden 2 Ti-'3? het stille strand">
"De nacSt iܕa7 en 915 uur. Luxor:
9.15 ulr. n de duive1"'- 44 l. 2. 4.15, 7
Woensdag 13 september
en avondvoorstellingen.
Verschillende factoren
hebben wolprijs doen stijgen
De heer W- A. Linting, directeur van het
Nederlands Bureau van het Internationaal
Wol-secretariaat, heeft mededelingen ge
daan over de sterke stijging der wolprij-
zen.
Hij geloofde niet, dat binnen het half
jaar de hogere wolprjjzen in de detailhan
del, zullen worden doorberekend. Zoals de
zaken thans staan, duldt de internationale
concurrentie geen verhoging der detail
prijzen. In 'het algemeen hebben de West-
Europese landen vrij grote wolvoorraden.
Ook Nederland heeft onlangs belangrijke
hoeveelheden wol uit Australië aange
kocht.
Als een der oorzaken van de prijsstij
ging noemde de heer Linting het feit, dat
Duitsland en Japan grote hoeveelheden
opkopen. Beide landen hebben een achter
stand van jaren in te halen en de behoefte
aan wol is daar bijzonder groot. De grootste
afnemer is echter Frankrijk. Sinds 28
Augustus is Rusland slechts éénmaal als
koper opgetreden. Voor zover men kan
nagaan heeft Rusland niet meer gekocht
dan het vorig jaar, namelijk 5 pet. der
totale wolroorraad. Of Rusland via buiten
landse makelaars meer aangekocht heeft,
is moeilijk na te gaan.
De overstromingen in Australië hebben
indirect de prijsverhoging van wol in de
hand gewerkt, daar de aanvoer naar de
veilingen stagneerde. Bovendien hebben
de overstromingen in Nieuw Zuid Wales
en Queensland aan 4 millioen schapen het
leven gekost. Bij al deze factoren komt
nog een laatste, misschim wel de belang
rijkste. Tot vorig jaar konden afnemers
wol betrekken uit de voorraden van de
zg. „Joint Organisation". Deze voorraad
van oorspronkelijk 10.500.000 balen werd
jaarlijks aangesproken. Er gingen elk jaar
ongeveer 2.000.000 balen af. Nu is de voor
raad van de Joint Organisation vrijwel
verdwenen. Er zijn nog slechts 450.000
balen van. bijzonder slechte kwaliteit. Nu
deze voorraad is uitgeput worden er gro
tere hoeveelheden op de veilingen aange
kocht en dit alles veroorzaakt een prijs
stijging. Het wereldtekort aan wol is nog
steeds 18 a 20 pet. De Australische wol,
de zg. Merino, wordt gebruikt voor het
maken van fijne kamgarens en overal
stijgt de vraag hiernaar.
H. Berkhout veertig jaar
zetter in ons bedrijf
Hedenmorgen heeft de huldiging plaats
gehad van de machinezetter H. Berkhout,
die veertig jaar bij ons bedrijf in dienst is
geweest. De jubilaris werd namens de
directie toegesproken door de heer P. W,
Peereboom, die enige herinneringen op
haalde uit de tijd toen de jubilaris als
handzetter en reserve-machinezetter
functie kwam, een tijd waarin de zet
machines aanzienlijk minder volmaakt wa
ren dan thans en een schop tegen een
excentriek meestal voldoende was om een
eventuele storing op te heffen. Bij al de
technische en maatschappelijke verbete
ringen van de laatste veertig jaar is de
heer Berkhout echter dezelfde gebleven,
kalm, vaardig, snel en accuraat. Hij be
hoort tot de beste zetters waarover ons
bedrijf beschikt. De heer Peereboom reikte
de jubilaris de bronzen medaille verbonden
aan de Orde van Oranje Nassau uit, als
mede de zilveren draagmedaille van de
Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid
en Handel met oorkonde en het gebruike
lijke geschenk van de directie.
Namens de collega's sprak de heer B.
Tersmitten, die de jubilaris 'schetste als
een man waar men van op aan kan, een
rustige bescheiden werker naar wiens pres
taties alle collega's met bewondering op
zien.
De heer Berkhout bedankte in enk°le
bewogen woorden voor de huldiging.
^KORT VERHAAL DOOR AAGE V. HOVMAND
Het N.V.V. blijft een
prijsstop verlangen
Grens voor loonsverhoging
afgekeurd
In een buitengewone hoofdbesturenver-
gadering van het N.V.V. is een resolutie
aangenomen, waarin wordt verklaard „dat
het invoeren van een maximumgrens voor
de loonsverhoging van 180,per jaar
moet worden afgekeurd, omdat het stellen
van deze grens niet in het overleg ter
sprake is geweest, in strijd is met een
rechtvaardige loonpolitiek cn een belem
mering vormt voor de noodzakelijke op
voering van de arbeidsproductiviteit".
Voort wordt gezegd „dat het openen der
dispensatiemogelijkheid het gevaar in zich
bergt van arbeidsonrust". Er wordt der
halve een dringend beroep gedaan op de
werkgeversorganisaties, slechts in uiterste
noodzaak en na overleg met de werk
nemersvakorganisaties van deze dispen
satiemogelijkheid gebruik te maken cn op
de regering om de grens van 180,te
doen vervallen.
Geconstateerd wordt, dat de mede
delingen van de regering inzake de prijs-
beheersing, op zichzelf gezien, een koers
verandering ten gunste betekenen, maar
dat de aangekondigde maatregelen onvol
doende moeten worden geacht om de thans
plaatsvindende ongemotiveerde prijsstij
gingen tegen te gaan. Tenslotte wordt in de
resolutie de regering met nadruk gewaar
schuwd dat de tot nu toe gevolgde prijs
politiek, welke leidde tot grotendeels vrije
prijzen en onredelijke winsten in sommige
bedrijfstakken, zich niet verdraagt met een
geleide loonpolitiek, hetgeen duidelijk
blijkt uit het feit, dat sinds 1949 de con
sumptie der werknemers is gedaald. Van de
regering wordt alsnog afkondiging van een
prijsstop en verder gaande prijsbeheersing
geëist.
De Koninklijke Noord- en Zuidhollandse
Reddingmaatschappü heeft aan de Staat der
Nederlanden ten geschenke aangeboden, ter
plaatsing in het Zuiderzeemuseum te Enk
huizen, de uit Noordwijk aan Zee afkomstige
en in 1907 gebouwde roeireddingboot met wa
gen en inventaris. De minister van Onder
wijs, Kunsten en wetenschappen heeft deze
schenking gaarne aanvaard.
Elvira en ik waren ruim twee maanden
verloofd, toen ze plotseling een geweldige
belangstelling voor Hansen aan de dag
ging leggen. Aanvankelijk beschouwde ik
het als een tijdelijke afdwaling van Elvira,
die wel vlug voorbij zou gaan, maar toen
vertelde een vriend me, dat hij met eigen
ogen had gezien dat Hansen Elvira kuste.
Dat was de druppel die de emmer deed
overlopen. Ik kon me niet langer laten
vernederen. Er moest een einde aan wor
den gemaakt.
Verontwaardigd ging ik zitten en schreef
een brief aan Elvira, 's Nachts sliep ik
onrustig en droomde van een heerlijke
biefstuk. Maar toen ik er een flink stuk
van wilde opeten, kwam Hansen er aan
en pakte hem sveg, terwijl ik het onaange
name gevoel had dat ik niet alleen in bed
lag. Ik was verplicht jacht te gaan maken
cp zekere kleine diertje;.
Ik sloeg mijn dromenboek op. „Vlooien
vangen u kunt veel geld verwachten",
stond er.
's Morgens ontmoette ik mevrouw An-
dersson, de loterij-collectrice, een gemeen
schappelijke vriendin van Elvira en mij.
Ze hield me aan.
„U bent ook een geluksvogel!" zei ze.
„Een geluksvo
„Ik bedoel, dat u in de roos geschoten
hebt".
„In de roos geschoten? Ik begrijp er
heus niets van", antwoordde ik verbaasd.
„Ja maar, weet u het dan nog niet?"
iel mevrouw Andersson me enthousiast
in de rede. „Eigenlijk moet ik zwijgen als
het graf, maar u zult toch gauw genoeg
weten, dat mevrouw Sehwatzmeier do
hoofdprijs gewonnen heeft".
Mevrouw Sehwatzmeier was weduwe en
Elvira haar enig kindDaar moest ik
ineens aan denken. Ik kreeg echt mede
leden met het arme kind. Misschien was
ik wel te hard en te heftig geweest. Die
kwestie met Hansen was natuurlijk maar
een onbedachtzaam intermezzo. Ik had er
spijt van, dat ik haar die ongelukkige
brief had geschreven.
Ik keek op de torenklok. Het was nog
tamelijk vroeg. Bovendien kwam de post
in Elvira's wijk altijd erg laat. Als ik me
haastte, zou ik misschien de situatie nog
kunnen redden.
Mevrouw Sehwatzmeier deed zelf de
deur open. Ze was juist op. De ontvangst
was buitengewoon hartelijk. De brief was
er dus nog niet. Wel leek ze verbaasd te
zijn mij zo vroeg in haar huis te zien.
Ik vond het vreemd, dat ze met geen
woord repte over de hoofdprijs. De dames
verzochten me te wachten tot ze zich ge
kleed hadden. Ik ging op de bank in de
hall zitten, waar ik een prachtig uitzicht
had op de brievenbus. Tot elke prijs moest
ik die brief weer in m'n vingers zien te
krijgen, anders was alles verloren. En de
postbode kon elk ogenblik komen
„Zeg Elvira", riep ik daarom, „de loper
ligt weer scheef. Ik ga 'm-es even vast
spijkeren".
Mevrouw Sehwatzmeier wilde er eerst
niets van weten. Dat was geen werk voor
mij, vond ze. Ik moest haar deze gunst
gewoonweg afbedelen. Ik nam de spijker-
bak en de hamer en begon. Maar waar
bleef die postbode?
Ongeveer een uur was ik zo bezig, toen
ik plotseling buiten voetstappen hoorde.
Maar óp het zelfde ogenblik verscheen
Elvira, die me vroeg of ze me soms ergens
mee kon helpen. Ik zei van niet. De voet
stappen kwamen steeeds naderbij, ik
móést Elvira zien kwijt te raken.
Nu hielden de stappen stil voor de deur
en morrelde er iemand aan de brieven
bus. „Haal me-es gauw even de nijptang"
riep ik wanhopig. Ik slaakte een zucht van
verlichting, toen ik Elvira zag verdwijnen.
Toen viel de brief in de bus.
Ik stortte me er óp, maar het was geen
brief, "alleen een reclamebiljet van een
wasserij. Ontgoocheld ging ik verder met
m'n loper en kwam tot de ontdekking dat
ik 'm nóg schever had gelegd. Ik begon
dus met mannenmoed alle spijkers er weer
uit te trekken. Waar zou die rampzalige
brief toch blijven? Toen ik eindelijk klaar
was met de loper, vond ik dat de traproe
den gepoetst moesten worden. Daarna
oliede ik de deur en begon de kapstok op
te ruimen.
„Elvira krijgt werkelijk een ideale
man", prees mevrouw Sehwatzmeier. Maai
de brief was er neg steeds niet, hoewel er
al twee uren verlopen waren cn de post
bode er al lang had moeten zijn.
„Hou nou eindelijk maar eens op en kom
ontbijten!" drong Elvira aan.
„Oef!" steunde ik, terwijl ik m'n zak
doek zocht om me het zweet van mijn
voorhoofd te vegen. Maar ik vond heel
iets anders dan mijn zakdoek. Wat zou
het zijn? Ik haalde het te voorschijn. Een
brief. „Mejuffrouw Elvira Sehwatzmeier",
stond er op. Ik liet hem rap weer in m'n
zak glijden.
Elvira had het gezien. „Wat was dat?"
vroeg ze nieuwgierig.
„Niks bijzonders, lieveling", probeerde
ik haar af te leiden, „zullen we gaan ont
bijten?"
„Eerst wil ik die brief zien", hield Elvira
m-.
Op alle mogelijke manieren probeerde
ik haar van het onderwerp af te brengen.
Ten slotte greep ik de krant en richtte me
tot mevrouw Sehwatzmeier: „De krant,
mevrouw. Hebt u de lijst vam winnaars in
de loterij al doorgelezen?"
„Nee, waarom? Ik speel niet in de lote
rij. Nog nooit in m'n leven heb ik aan die
onzin meegedaan!"
Op dat moment had ik het gevoel, alsof
ik een emmer ijskoud water over m'n
hoofd kreeg. Wat kunnen dromen liegen!
Hoe kwam die idiote mevrouw Andersson
er eigenlijk bij?
Ik werd nijdig, want ook Elvira's eigen
wijze nieuwsgierigheid irriteerde me en
ten lange leste verloor ik im'n geduld.
„Alsjeblieft", riep ik uit, terwijl ik de
brief op tafel smeet. „Als je 'm dan met
alle geweld wilt lezen! Voor mijn part kun
je naar de maan lopen. Mij zie je in geen
geval meer hier!"
Op de trap kwam ik mevrouw Anders-
jon tegen. ,?Wat hebt u me eigenlijk voor
een kool gestoofd" ging ik tegen haar te
keer. „Geen rooie cent heeft mevrouw
Sehwatzmeier gewonnen. Ze speelt nooit
in de loterij".
.Mevrouw Sehwatzmeier? Dan heeft
me vast en zeker niet goed verstaan, jon
geman. Ik zei, dat juffrouw Schwatzmeier
de hoofdprijs gewonnen had. Ze heeft
indertijd stilletjes een lot bij mij gekocht.
Wat een bof, hè? Kijk, hier hebt u de lijst.
Maar ik ga nu gauw even de heugelijke
tijding aan de dames overbrengen!"
Bij de deur liep ik Hansen tegen 't lijf-
Hij deed erg gewichtig, die idioot. Poeh.
ik ben helemaal niet jaloers. Geld alléén
maakt tóch niet gelukkig.
(Nadruk verboden)
Beeldende kunst
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
De Hoge Commissaris van de republiek Indonesië mr. Mohammed Roem heeft gisteren
een bezoek gebracht aan de Jaarbeurs te Utrecht. Mr. Roem toonde vooral voor de
medisch-pharmaceutische afdeling en de stand van het Indisch Instituut grote belang
stelling. De Hoge Commissaris en zijn echtgenote drinken te zamen met dr. F. H.
Fentener van Vlissingen, die hen rondleidde, bij een der stands een kopje thee
„De Schelp" te Zandvoort
Wordt familiehotel voor
400 gerepatrieerden
De heer N. W. Bouwes, exploitant van
hotel „De Schelp" te Zandvoort dat een
capaciteit heeft van 350 bedden, deelt ons
mede, dat zijn inrichting een interne ver
bouwing ondergaat.
De bestemming van seizoen-hótel vol
doet wegens de veranderde tijds-omstan-
digheden op de duur niet meer. „De
Schelp" tot een geriefelijk en comfortabel
toeristen-hótel om te bouwen, zou een be
drag eisen, waarvoor men een geheel nieuw
pand zou kunnen bouwen.
Daarom is omgezien naar een bestem
ming van het hótel in de toestand, waarin
het momenteel verkeert. Onderhandelingen
met Rijks-instanties hebben er toe geleid,
dat „de Schelp" wordt ingericht als fami-
lie-hötcl voor gerepatrieerden, waarvoor
het zich bij uitstek leent.
In de week van 20-25 September aan
staande zullen ongeveer 80 gezinnen uit
Indonesië, die alle met dezelfde boot on
derweg naar ons land zijn, in „de Schelp"
een permanente woonplaats vinden. Het
betreft hier een aantal van totaal ongeveer
400 personen, hoofdzakelijk KNIL-mensen.
Deze groep gerepatrieerden zal vast tot
het begin van het seizoen 1952 in het hotel
blijven wonen. Er is echter een mogelijk
heid dat dit tot het seizoen 1953 zal duren.
Plannen voor een nieuw hotel
Wij begrijpen volkomen zo zeide de
heer Bouwes dat .het probleem van de
hotelruimte in Zandvoort hierdoor aan
merkelijk urgenter wordt. Deze perma
nente bewoning van „de Schelp" scheelt
Zandvoort 350 bedden en een aantal over
nachtingen per seizoen van 16 a 18.000
personen. Ook voor KNAC en KNMV zal
het, bij het organiseren van komende races
moeilijk zijn, ruimte te verkrijgen voor
het onderbrengen van de personen, die
daarvoor het voorbex-eidend wei-k moeten
verrichten. Het was namelijk zo, dat in
hotel „de Schelp" tot nu toe hiei-voor altijd
zéér veel ruimte beschikbaar was of werd
vrijgehouden.
Tegenover dit alles staat echter, dat
hótel „de Schelp" thans winter en zomer
volgeboekt zal geopend zijn. Het pei-soneel
zal zoveel mogelijk uit Zandvoort woi-den
betrokken en de winkeliers zullen er wat
de levex-anties betreft, vooral in de win
termaanden wèl bij varen. Maar bovendien
heeft mijn twee-jarige exploitatie van een
toeristen-hótel in Zandvoort mij geleerd,
wat men in Zandvoort nodig heeft. Dat
zijn geen luxe. doch comfortabel en gerie
felijk ingerichte hotels met een niet te grote
capaciteit.
De nieuwe bestemming van „de Schelp"
heeft mij er toe geleid, plannen, die ik
reeds had voor de bouw van zulk een hotel
in Zandvoort, te bespoedigen, zodat deze
thans geheel gereed liggen en reeds zijn
ingediend bij de EC A-autoriteiten, (Mars
hall-hulp). Ook ii'. W. Friedhoff, de ont
werper van het Wederopbouwplan, heeft
er reeds kennis van genomen en er zijn
goedkeuring over uitgesproken. Het betreft
hier de bouw van een hotel met een capa
citeit van 120 bedden, ontworpen door
architect Wils uit Den Haag, dat verrijzen
zal aan de Boulevard vóór het centi-um
van het dorp. De voorbereidingen voor de
bouw zijn zo goed als voltooid en wij ho
pen spoedig te kunnen beginnen, maar of
het hotel nog vóór seizoen 1950 gereed zal
zijn, meen ik te moeten betwijfelen.
Bloemendaal
Jeugd, roept jeugd
Evenals het vorige jaar zullen de Her
vormde Jeugdi'aad van Bloemendaal en de
afdeling Overveen van „Jeugd en Evan
gelie" in het komende winterseizoen eens
per maand culturele avonden hoqden.
Deze avonden zullen om beurten in
Overveen en Bloemendaal worden gehou
den onder het motto „Jeugd roept Jeugd".
Ze beogen de rijpere jeugd en vooral
de buitenkerkelijken onder hen die zo
weinig gelegenheid heeft tot het bijwonen
vair culturele bijeenkomsten, van werke
lijk goede en waardevolle Kunst te laten
genieten.
De eerste avond is in gebouw „Domi" te
Overveen op Donderdag 28 September.
Dan zal worden vertoond de Italiaanse
film „Vier stappen in de wolken".
Expositie „De Brug"
Zeventien leden van de Vereniging van
Nederlandse beeldende kunstenaars „De
Brug" houden thans in het museum „Het
Huis van Looy" een expositie. Er zijn hier
tachtig werken bijeengebracht: iedere
deelnemer kon er ten hoogste vijf instu
ren. We houden ons bij de bespreking aan
de alfabetische volgorde van de catalogus.
Freek van den Berg is onder meer ver
tegenwoordigd met twee portretten, die
opvallen door de bijna geïsoleerde behan
deling van kleur en contoimen. De kleur is
licht en zeer gevoelig, de contouren zijn
ruim en zwierig. Henk Bos vult een wand
met uiterst zorgvuldig gecomponeerde stil
levens. Vooxal in „Kruiken" is dè lichtbe--
handeling warm: er schuilt een stille
vroomheid in dit werk. Al volstaat Henk
Boer met vage aanduidingen, zyn grote
van de rugzijde geziene figuur is monu
mentaal. J. F. van Deene herkent men
spoedig door zijn techniek. In „Cap Mar
tin" bereikt hij een machtig effect en ook
zijn „Terras bij Cax*avan" is zeer geslaagd,
ruim en toch precies, maar zijn „Tuixx by
Menton" lijkt ons iets zwakker. Van Fer
dinand Erfmann noemen wij de fietsende
meisjes, scherp geobserveerd, als het ware
een momentopname van een beweging. In
„Kampong Soekaboemi" bemerkt men een
totale verandering van techniek: minder
duidelijkheid, teveel verf.
Vergelijkenderwijze vinden wij het „Ko
perbakje met appelen" van H. Habes uit
compositorisch oogpunt beter dan zijn
„Druiven". Zo doet Kalshovens „Duizend
schoon" warmer aan dan zijn „Heilooër
Bos". Albert Klijn toont een „Balcon anno
1880", een schilderij dat op een muurschil
dering lijkt. Hetzelfde effect wordt opge
roepen door zijn „Slilleven" en „Schaal met
bloemen en landschap". Doordat het licht
niet tussen de bloemen door komt en de
lucht achter de bloemen verdoezeld is, doet
het landschap aan een décorschildering
denken en niet aan een realiteit. De im
provisaties van Albert Klijn zijn ons te
subjectief en niet pakkend genoeg. Een
lijn colorist en goed stylist is Willem Klijn,
tegelijk lyricus en naturalist. Ook zijn stil
levens ademen poëzie.
De surrealistische noot yrordt aange
slagen door G. P. Langeweg. Deze sugge
reert veel, dat wil zeggen: hij werkt op de
verbeelding der beschouwers. Toon van de
Muysenberg- kan heel wat, getuige zijn
prachtige „Bokking". De naïveteit in zijn
landschappen lijkt ons wat gekunsteld. Jan
Ooms maakt fraaie studies voor glasramen.
Zijn tochtdeuren „Jcsaja en Jeremia" zijn
mooi van indeling en kleur. Th. G. W. Stïpt-
hout vex-eenvoudigt zijn landschappen tot
vormen, waarin de kruin van een boom
bijna als een stoornis wordt gevoeld. Knap
is de techniek van H. C. Timmer in zijn
„Hyacinten". In „Groente en fruit" steekt
misschien een tegenstrijdigheid wat betreft
de forse afmetingen en de vage omlijnin
gen. Van Jan Visser vindt men op de expo
sitie vier knappe portretten en een bloem
stuk. W. A. Wassenaar zoekt het in de ro
mantiek (Polder in de winter). Gerard
Drost kent zowel de Italiaanse luchten als
de parelmoeren hemel boven Vcere. Zijn
„Stadsgezicht bij Zwolle" is knap in zijn
eenvoud en rust.
Het tentoongestelde loont de moeite van
een kennismaking. Zoals gezegd zijn er
tachtig werken van leden der exposerende
vereniging in opgenomen.
H. SCHMIDT DEGENER
Muziek
Jo Vincent en George Robert
gaven een kerkconcert
..O God, maak van ons woord muziek,
zodat het zingt een zuivre zang". Deze aan
vangswoorden van het lied van Jaap Mnu-
lijn, waarop Albert de Klerk muziek com
poneerde voor sopraan en orgel, die wij
Maandagavond voor het eerst te horen kre
gen van Jo Vincent en Geoi-ge Robert
deze eenvoudige, klare woorden vol diepe
zin en sterke aandrang, werden als het
ware het motto van het vocale gedeelte van
dit concert in de Grote Kerk, een zinspreuk
die ons deed terugdenken aan wijlen me
vrouw Noorderwier. die haar kerkconcer-
ten wijding gaf met Bachs „Höchster, was
ich habe ist nur Deine Gabe". Zo'n brand
punt in een programma kan een hele avond
gedenkwaardig maken. Dat deed het dan
ook, Wat men voor heerlijks van Bach en
van Chansson gehoord had kristalliseerde
zich mede in die klare gedachte hoe het
zuivere, toegewijde zingen iets van de
hemel in het hart kan doen gloeien.
Met dat al was toch het recitatief en de
aria uit de cantate „Ich habe genug" de
hoofdschotel van het vocale programma.
Dit heerlijke stuk vormt eigenlijk de mid
denmoot van een bas-solo cantate. Maar
Bach, die niet schuw was voor een arran
gement, transponeerde het stuk ten ge
rieve van zijn tweede vrouw, Anna Magda-
lena en schreef de melodie in haar tweede
notenboekje, dat van 1725. Voor het no
teren van de begeleiding vond hij geen
tijd: als zijn vrouw op de huiselijke con
certen zong, fungeerde Bach immers zelf
als haar begeleider en hij kende het werk
wel uit het hoofd. Wij konden nu consta
teren dat dit cantate-deel ook heel goed
klinkt in deze zetting. Het viel ons echter
op, dat er een noot in gewijzigd is (derde
maat van de zangpartij in de aria) en wij
vragen ons af of dit niet een schrijf- of een
zetfout is.
Geox'ge Robert toonde zich in alle zang
nummers een prima begeleider. Als solist
gaf hij Bach het volle pond met een keu
rige vertolking van Preludium en Fuga in
C en met het merkwaardige, in zijn chro
matische wendingen haast modern klin
kende koi-aalvoorspel „Jesus Christus, unser
Heiland". Verder speelde hij het machtige
Choral I van César Franck en een drietal
van de Tien Inventionen van Albert de
Klerk.
De belangstelling voor deze avond was
zeer bevredigend.
JOS. DE KLERK
„De mens tussen oorlog en vrede"
Voor de gemeenschap Haarlem van het
Humanistisch Verbond zal op Donderdag
avond 14 September, de openingsavond van
dit seizoen,, dr. Garmt Stuiveling spreken
over „De mens tussen oorlog en vrede" in
gebouw Theosophia, Nassauplein. Het ge
sprokene zal worden opgeluisterd met mu
ziek en daclamatie.
Uit de onderwerpen welke dit seizoen
nog verder zullen worden behandeld, noe
men wij nog: dr. O. Noordenbos over „Wat
humanisme is en wat niet"; di\ St. Lu-
bienski over „Het zoeken naar een mens
waardige houding in de huidige cultuur
crisis": dr. A. Saalborn over „Levend huma
nisme"; de heer Kwee Swan Liat over „De
ontmoeting tussen Oost en West"; dr. P.
Dietz over „Leven en materie".
